programma DiDactiek conferentie 2015 · 2019-05-17 · o VGNKleio ProGraMMa VrijDaG 13 noVeMber...

oKleioVGN

programma

DiDactiekconferentie

2015 13 en 14 november

in Huize Bergen te Vught

Geef je nú op via www.vgnkleio.nl

oKleioVGN

ProGraMMa

VrijDaG 13 noVeMber 2015

09.15u-10.00u ontvangst / ophalen keycords met naambadges patrijs

10.00u-10.15u plenaire opening van de conferentie pauw

10.15u-10.30u Koffie/thee patrijs

10.30u-11.45u Workshopronde Boomgaard en Bloembinderij

12.00u-13.00u Lunch Hoofdgebouw


14.30u-14.45u Koffie/thee Foyer Boomgaard en Bloembinderij


16.00u-17.30u Leermiddelenmarkt pauw

18.00u-19.30u Diner Hoofdgebouw

19.30u-20.00u Koffie/thee patrijs

20.00u-21.15u avondvermaak door De Zingende Broeder pauw

21.15u-? Borrelen (consumpties op kamernummer) patrijs

ZaterDaG 14 noVeMber 2015

07.30u-8.45u ontbijt Hoofdgebouw

U dient na het ontbijt uit te checken en eventuele consumpties te voldoen.

Bagage kan bewaard worden in de garderobe van de Pauw.

9.00u-10.15u Workshopronde Boomgaard en Kamp Vught

10.15u-10.30u Koffie/thee Foyer Boomgaard en Bloembinderij

10.30u-11.45u Workshopronde Boomgaard en Kamp Vught

12.00u-13.00u Lunch Hoofdgebouw

13.00u-14.30u Slotlezing door Hans goedkoop pauw

14.30u-15.00u afsluiting en uitreiking certificaten pauw

1

2

3

4

5

plattegrond Huize Bergen

oKleioVGN

VrijDaG 13 noVeMber 2015 DIDaCTIEKCoNFErENTIE Boomgaard

Workshopronde 10.30u-11.45u



ZaterDaG 14 noVeMber 2015 DIDaCTIEKCoNFErENTIE Boomgaard



inschrijVenDIDaCTIEKCoNFErENTIE: max. 75 deelnemers. Kosten € 425 (niet-leden betalen € 465). Inclusief overnachting, maaltijden en nascholings-certificaat.STarTErSCoNFErENTIE (studenten, de beginnende docent en LIo’s): max. 15 deelnemers. Kosten € 150 (alleen voor leden). Inclusief overnachting, maaltijden en nascholingscertificaat.aanmelden kan van 1 september 2015 t/m 31 oktober 2015 via www.vgnkleio.nl. Let op! De starters volgen een vast programma met de bovengenoemde ‘workshops voor beginnende docenten’. Deze workshops staan ook open voor ‘gewone’ deelnemers, maar de beginnende docenten krijgen voorrang.Hebt u nog vragen? Een mail sturen naar [email protected] volstaat.

1

2

3

4

5

Zaal 1

regionaal archiefonderzoek (alle leerjaren), Esther Koops & Peter Riem

regionaal archiefonderzoek (alle leerjaren), Esther Koops & Peter Riem

activerende werk-vormen bij histo-rische contexten (bovenbouw havo/vwo), Frits Hofstra

Zaal 3

Waar zijn de vrouwen gebleven? (alle leerjaren), Koen Henskens

Waar zijn de vrouwen gebleven? alle leerjaren), Koen Henskens

Deel je juweel (alle leerjaren), Wilbert Landman

Zaal 2

erger dan oorlog - lesgeven over genocide (bovenbouw), Niod / Barbara Boender

erger dan oorlog - lesgeven over genocide (bovenbouw), Niod / Barbara Boender

fair play in de klas (leerjaar 3/4 vmbo/havo/vwo), Anne Frank Stichting / Sanne Verstraete

STarTErSCoNFErENTIEBloembinderijZaal 4

Gepersonaliseerd leren met ict (beginnende docenten), Eveline van Dijck

theater en film in de les (beginnende docen-ten), Arjan Otte & Roderik de Ridder

staatsinrichting in de les (beginnende do-centen), Prodemos / Suzanne van de Ven

STarTErSCoNFErENTIEKamp Vught

excursie kamp Vught (beginnende docenten), Nationaal Monument Kamp Vught

Zaal 1

fotografie aan het front (alle leerjaren), Stefan Rops

fotografie aan het front (alle leerjaren), Stefan Rops

Zaal 2

Dit waren echte mensen! (alle leerjaren), Euro-clio / Steven Segers & Ineke Veldhuis

Dit waren echte mensen! (alle leerjaren), Euro-clio / Steven Segers & Ineke Veldhuis

Zaal 3

oral history (alle leerjaren), Marloes Hülsken & Nadine Kostense

het nieuwe ge-schiedenisexamen (bovenbouw havo/vwo), Het CvTE / Elise Storck


Gepersonaliseerd leren met ict (beginnende docenten), Eveline van DijckElke leerling zijn eigen traject laten lopen in je les, het lijkt onmogelijk maar is echt te doen! met de juiste hulpmiddelen kun je diverse leerroutes opzetten, zoals een hulproute of juist een excellente route. In deze work-shop worden verschillende opties getoond (en uitgeprobeerd als je een computer of tablet meeneemt) die kunnen helpen bij het optimaliseren van differentiatie, en in plaats van tijdrovend te zijn, juist veel tijdswinst kunnen opleveren!Eveline van Dijck is geschiedenisdocent aan het Citadel College in Nijmegen-Lent en is al enige jaren gespecialiseerd in gepersonaliseerd leren in combinatie met ICT. In 2014 was zij één van de genomineerden voor geschiedenisdocent van het jaar.

Waar zijn de vrouwen gebleven? (alle leerjaren), Koen Henskens Zijn de middeleeuwse stereotypen dat de vrouw minderwaardig, zondig, gulzig, zwakzinnig en kinderachtig zijn’ dan nog steeds van kracht? In de schoolboeken worden tien keer zoveel mannen als vrouwen genoemd, bijna suggererend dat vrouwen geen rol van betekenis spelen in de geschiedenis. In deze workshop wordt op hoofse wijze ‘een lans gebroken’ voor de (middeleeuwse) vrouw. aan de hand van biografische schetsen van een aantal opmerkelijke vrouwen zal op inlevende en activerende wijze worden aangetoond dat vrouwen niet alleen deugdzaam waren, maar ook een cruciale rol speelden bij de belangrijke historische gebeurtenissen in de middeleeuwen. In de werkvorm, die rechtstreeks in de les inzetbaar is, komen alle kenmerkende aspecten van de middeleeuwen aan bod én leren de leerlingen veel over de sociale verhoudingen tussen man en vrouw in het verleden en het heden.Koen Henskens is lerarenopleider bij ILS/HAN in Nijmegen en verbonden aan het alom bekende team van Actief Historisch Denken (AHD).

regionaal archiefonderzoek (alle leerjaren), Esther Koops & Peter RiemNet als de rest van Nederland kreeg ook groningen te maken met het vijandbeeld tussen oost en West. Zo verschenen in het landschap lucht-wachttorens, werden in de stad atoombunkers gebouwd en rees het plan voor de aanleg van een NaVo-legerbasis in oost-groningen. met behulp van uniek archiefmateriaal is een lespakket gevormd dat niet alleen interna-tionale gebeurtenissen uit die tijd belicht, maar vooral ook de verhalen van de Koude oorlog ‘dichterbij’ vertelt. Bij de ontwikkeling van het lesmateri-aal is gekozen voor aanbod op verschillende niveaus (onderbouw en boven-bouw) maar ook voor een grote verscheidenheid in opdrachten/activitei-ten. Het lesmateriaal is eenvoudig geschikt te maken voor de eigen regio.Esther Koops, werkzaam als docent geschiedenis op het Kamerlingh Onnes College te Groningen, verzorgd deze workshop samen met Peter Riem van het RHC Groninger Archieven.

erger dan oorlog - lesgeven over genocide (bovenbouw), NIOD / Barbara Boender De Tweede Wereldoorlog is in de meeste lescurricula goed vertegenwoordigd. geschiedenisdocenten be-steden aandacht aan de oorlog vanuit Nederlands en internationaal perspectief, en behandelen daarbij de genocide op de Joden, de Holocaust. In het nieuws wordt regelmatig gesproken over genocide. geno-cide die nu plaatsvindt, bijvoorbeeld in Darfur, of op de Yezidi’s, maar ook over onverwerkte hoofdstukken uit de geschiedenis, zoals de genocide in Cambodja, Srebrenica of de armeense genocide. En wat is genocide eigenlijk? En kan genocide eigenlijk worden voorkomen? Voor Holocaust memorial Day - de jaar-lijkse herinneringsdag op 27 januari voor de Holo-caust en andere genociden - ontwikkelde het NIoD twee lessen voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs over Srebrenica en de armeense genocide. In deze workshop maak je kennis met de bronnen en het materiaal (die aan het eind beschikbaar worden gesteld), en tackle je een aantal dilemma’s rond lesge-ven over genocide.Met een divers aanbod aan onderwijsactiviteiten be-vordert het NIOD (Instituut voor Oorlogs,- Holocaust- en Genocidestudies) de kennis over oorlog in de 20ste en 21ste eeuw. In op verschillende leerjaren afgestem-de programma’s komen thema’s als oorlog, massaal geweld, de Holocaust en genocide aan de orde.

theater en film in de les (beginnende docenten), Arjan Otte & Roderik de Ridderarjan en roderik zullen de deelnemers verassen met diverse werkvormen waarbij film, theater en plezier centraal zullen staan. Arjan Otte en Roderik de Ridder zijn beide werkzaam als docent geschiedenis aan het Hoeksch Lyceum te Oud Beijerland.

activerende werkvormen bij historische contexten (bovenbouw HaVo/VWo), Frits Hofstra 49 kenmerkende aspecten uit je hoofd leren is al las-tig genoeg. En nou ook nog al die voorbeelden bij de historische contexten! In de verschillende examenka-ternen worden deze voorbeelden allemaal hartstikke leuk uitgelegd, maar hoe leerlingen daarmee aan het werk te zetten? In deze workshop gaan de deelne-mers zelf aan de slag als waren zij leerlingen met maximaal drie activerende werkvormen behorende bij respectievelijk de historische contexten republiek, Verlichting en democratische revoluties en Duitsland waarbij de nadruk ligt op die verplichte voorbeelden zoals de Collaterale raden, de Cahiers de Doléances en het Congres van Berlijn. Het materiaal krijgt u na afloop mee naar huis.Frits Hofstra (bouwjaar 1974), al een tiental jaar actief binnen de VGN, is werkzaam als docent geschiedenis op het Kamerlingh Onnes College te Groningen.

1

2

3

1 2

1 2

1 2

oKleioVGN


fair play in de klas (leerjaar 3/4 VmBo/HaVo/VWo), Anne Frank Stichting / Sanne Verstraete Hoe kun je vooroordelen en discriminatie in de klas bespreekbaar maken? De educatieve game Fair play. Your decisions matter! over voetbal en discriminatie geeft een goede opening voor een eerlijk gesprek in de klas. In de game kun je aanvoerder worden van een voetbalteam. Dit lukt alleen als je opkomt voor slachtoffers van discriminatie. maar dilemma’s, keuzes en groepsdruk maken dat, net als in real-life, niet makkelijk. Dankzij de directe feedback op hun keuzes, zien spelers meteen welke impact hun handelen heeft, op anderen én op de situatie. De game laat jongeren zo nadenken over hun eigen keuzes en over de mogelijkheden die ze hebben om situaties te beïnvloeden. In deze workshop maken deelnemers kennis met de game en met het lesmateriaal en gaan zij aan de slag met een activerende werkvorm voor in de les. De Anne Frank Stichting brengt Anne Franks levensverhaal wereld-wijd onder de aandacht ter bezinning op de gevaren van antisemi-tisme, racisme en discriminatie en het belang van vrijheid, gelijkheid en democratie te onderstrepen. Workshopleider Sanne Verstraete is medeontwikkelaar van de game en het lesmateriaal.

Deel je juweel (alle leerjaren), Wilbert LandmanIedereen heeft wel een of twee lessen waar hij erg trots op is; een thema, een werkvorm, een hele serie of een opdracht voor een lesuur zelfstandig werken. Bij deze workshop brengen alle deelne-mers een of twee van deze juweeltjes mee om te delen en omdat iedereen dit doet krijgt iedere deelnemer er (bij 12 deelnemers) tot 22 voor terug. Het is nadrukkelijk de bedoeling om een compleet product (denk daarbij aan beoordeling, normering, beschrijvingen enz.) mee te nemen. De deelnemers worden in de gelegenheid gesteld om d.m.v. een korte presentatie hun Juweel toe te lichten alvorens deze uit te delen. presenteren is niet verplicht maar laptop, beamer en whiteboard staan ter beschikking. U krijgt ruim op tijd te horen voor hoeveel exemplaren u moet zorgen, overigens is het delen via bijvoorbeeld Dropbox voor sommigen eenvoudiger. Let wel: deze workshop kan niet zonder de inbreng van de deelnemers bestaan. Wilbert Landman, een vaste gast van conferentie en sinds jaren ook actief binnen de VGN didactiekcommissie, is werkzaam als docent geschiedenis, maatschappijleer en Duits op het Liemers College te Zevenaar.

staatsinrichting in de les (beginnende docenten), PRODEMOS / Suzanne van de VenNiet alle leerlingen reageren enthousiast als de woorden ‘demo-cratie en rechtsstaat’ vallen in de geschiedenisles. met activerende werkvormen wil proDemos leerlingen enthousiasmeren voor het thema staatsinrichting. In deze workshop gaan we aan de slag met tien activerende werkvormen die u direct kunt toepassen in uw eigen lessen. Tijdens de workshop komt zowel de hedendaagse politiek als de historische ontwikkeling van de democratie in de afgelopen 200 jaar aan bod. aan het einde van de workshop krijgt iedere deelnemer een reader met de werkvormen mee naar huis.ProDemos ontvangt jaarlijks tienduizenden scholieren, studenten en andere geïnteresseerden, die via ProDemos ervaren hoe politiek, democratie en rechtsstaat functioneren.

oral history (alle leerjaren), Marloes Hülsken & Nadine Kostenseoral history (mondelinge geschiedenis) heeft in het Neder-landse geschiedenisonderwijs nauwelijks voet aan de grond. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld Engeland en de Ver-enigde Staten. De historische methode die gebruikt maakt van opgenomen interviews, geeft een grote meerwaarde aan geschiedenislessen. Leerlingen nemen een interview af met een ooggetuige; zo leren ze niet alleen geschiedenis, maar doen/maken ze ook zelf geschiedenis. In deze work-shops gaan we niet alleen in op de meerwaarde van oral history voor de lespraktijk, maar geven wij ook een aantal voorbeelden van oral history projecten die op school- en of klasniveau kunnen worden uitgevoerd en komen we met tips en thema’s die geschikt zijn voor oral history in de klas.Marloes Hülsken en Nadine Kostense zijn net als Koen Henskens verbonden als lerarenopleider aan de ILS/HAN in Nijmegen.

fotografie aan het front (alle leerjaren), Stefan Rops In deze workshop gaan we met unieke foto’s (en prenten) van Duitse zijde uit de periode 1914-1918 aan de slag. Wanneer we aan de Eerste Wereldoorlog denken, denken we vaak in zwart-wit beelden. Dat komt omdat het meeste beeldmate-riaal uit die tijd dat ook is. maar niet alles. Een foto (in kleur) vertelt ons veel meer dan de kijker aanvankelijk doet denken. Een foto geeft ons een kijkje in het leven van de alledaagse man of vrouw. minstens zo belangrijk is wat een foto niet laat zien. Daarnaast tonen WoI foto’s duidelijk de verandering in oorlogsvoering. Volgepakte soldaten overladen met bloe-men en punthelmen op hun hoofd tegenover met modder besmeurde stormtroepen met gasmaskers op hun nek. De workshop biedt didactisch materiaal van hoe je leerlingen effectief aan de slag kunt laten gaan met foto’s van weleer. De concepten betrouwbaarheid, representativiteit en objec-tiviteit/subjectiviteit staan daarbij centraal.

Stefan Rops heeft tijdens zijn educatieve master aan het CO-LUU onderzoek gedaan naar beeldmateriaal in de geschiede-nisles. Daarnaast doet hij aan historische uitbeelding waarbij hij de uniformering van destijds aan den lijve ondervindt.

PROGRAMMA VGN DIDACTIEKCONFERENTIE 2015

3 4

3

3

4 5

oKleioVGN

Dit waren echte mensen! (alle leerjaren), Euroclio / Steven Segers & Ineke Veldhuis Dit waren echte mensen! De levensverhalen achter de statistieken van het door de oorlog verwoeste Europa. De statistieken over Europa in de periode 1945-49 kun-nen overweldigend zijn, zeker voor leerlingen - miljoenen mensen zijn gestorven, miljoenen mensen zijn hun huis kwijt of uitgezet, miljoenen mensen hebben honger…. Hoe verhouden deze getallen zich tot de levens van nor-male mensen? In deze workshop nemen we de individu-ele verhalen als uitgangspunt en gebruiken we bronnen als bewijs om te kijken hoe typisch hun levens waren voor deze cruciale jaren voor de vorming van het Europa van nu. Het lesmateriaal en de lesbrief zijn gemaakt in het Engels.Euroclio – de Europese Vereniging van Geschiedenis-onderwijsgevenden – heeft als doel innovatie en vooruit-gang in geschiedenisonderwijs te bevorderen. Hiertoe ontwikkelt zij onderwijsmateriaal, bouwt en onderhoudt professionele netwerken en treedt op als adviseur voor o.a. overheden.

excursie kamp Vught (beginnende docenten), Nationaal Monument Kamp VughtKamp Vught was één van de drie Duitse concentratie-kampen in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog en stond onder beheer van de SS (in tegenstelling tot de andere twee kampen). Het heeft ruim twee jaar als concentratiekamp gefunctioneerd. Een groot deel van het terrein wordt tegenwoordig in beslag genomen door de penitentiaire Inrichting Vught, twee kazernes en een woonwijk. op de noordoostpunt van het vroegere kampterrein is het museum Nationaal monument Kamp Vught gevestigd dat de herinnering levend houdt aan de geschiedenis van het kamp en de slachtoffers. Tijdens de excursie bezoeken we de vaste expositie, de wacht-torens, het crematorium, de nagebouwde barakken, de fusilladeplaats en het kindergedenkteken. Tijdens de rondleiding worden ook les ideeën aan de hand gedaan.Wilbert Landman, werkzaam als docent geschiedenis, maatschappijleer en Duits op het Liemers College te Zevenaar, zal samen met een medewerker van Kamp Vught de excursie verzorgen.

het nieuwe geschiedenisexamen (bovenbouw HaVo/VWo), Het CvTE / Elise StorckBij geschiedenisdocenten bovenbouw havo/vwo bestaat een grote behoefte aan ideeën over hoe je je leerlingen het beste kunnen voorbereiden op het eindexamen nieuwe stijl. Wanneer te beginnen? Kun je leerlingen in de onderbouw ook al vertrouwd maken met de kenmer-kende aspecten? En hoe kun je de leerlingen het best voorbereiden op examenvragen over de kenmerkende aspecten en de historische contexten? In deze workshop worden er tal van ideeën aan de hand gedaan.Elise Storck is lerarenopleider en vakdidacticus geschiedenis bij ICLON Universiteit Leiden en daarnaast werkzaam bij het CvTE.

4 5

5

4+5

avondprogramma: Muziek als deur naar het verledenDe zingende broederDe Zingende Broeder brengt op nostalgische wijze Nederlandsta-lige liedjes uit vervlogen tijden. Veelal zijn het populaire liedjes van bekende amusentszangers uit de jaren 30 van de 20e eeuw, zoals Lou Bandy, Willy Derby, Kees pruis en Bob Scholte. Daarnaast wil De Zingende Broeder nog wel eens een uitstapje maken naar de jaren 40, 50, 60 en zelfs 70 van diezelfde eeuw. Strak in het pak en zichzelf begeleidend op de gitaar, probeert hij zo authentiek moge- lijk het stemgeluid van bovengenoemde artiesten te imiteren. Een flinke hoeveelheid brylcreem in het haar en een ouderwetse bril maken het plaatje compleet. Thema’s die herhaaldelijk terugkomen in de liedjes zijn: de liefde, de economische crisis en maatschappe-lijke onderwerpen, meestal met een humoristische knipoog!

Remco Bijlefeld, alias de zingende broeder, werkt als woon- zorg-begeider in een kleinschalig verpleeghuis te Borger. Door de oudere mensen waarmee hij werkt is hij geïnteresseerd geraakt in de muziek uit hun jeugdtijd. Door vaak zijn gitaar mee te nemen naar het werk om samen met de ouderen te zingen, werd zijn repertoire steeds groter. Op een gegeven moment kwam Remco op het idee om er meer mee te doen. Naast zijn drukke baan als vader en ouderenverzorger, treedt hij nu ook op als amusement-zanger in verpleeg- en verzorgingshuizen.

slotlezing: De ijzeren eeuw Hans GoedkoopDe negentiende eeuw. Een eeuw die traag op gang komt maar halverwege gaat Nederland op de schop. Ingrijpende politieke, econo-mische en sociale vernieuwingen legden de basis voor het moderne Nederland zoals dat we nu kennen: van koningshuis tot grondwet, van parlementaire democratie tot verzuiling. In ‘De IJzeren Eeuw’ worden bruggen, sporen, wegen en kanalen aangelegd, ontwikkelen amsterdam en rot-terdam zich stormachtig en verrijzen overal in het land industrieën met moderne stoommachines. De overzeese handel bloeit op en aan het eind van de eeuw komen Nederlandse wetenschappers met vijf Nobelprijzen thuis. Zoals in de gelijknamige televisieserie zuigt Hans goedkoop ons gedurende deze lezing mee de negen-tiende eeuw in. adembenemend luisteren gegarandeerd. Hans Goedkoop is een Nederlands historicus en literatuurcriticus. Hij is vooral bekend als presentator van Andere Tijden, een geschiedenisprogramma van de NTR en VPRO.


politieke, economische en sociale vernieuwingen legden de basis voor het moderne Nederland zoals dat we nu kennen: van koningshuis tot grondwet, van parlementaire democratie tot verzuiling. In ‘De IJzeren Eeuw’ worden bruggen, sporen, wegen en kanalen aangelegd, ontwikkelen Amsterdam en Rotterdam zich stormachtig en verrijzen overal in het land industrieën met moderne stoommachines. De overzeese handel bloeit op en aan het eind van de eeuw komen Nederlandse wetenschappers met vijf Nobelprijzen thuis. Zoals in de gelijknamige televisieserie zuigt Hans Goedkoop ons gedurende deze lezing mee de negentiende eeuw in. Adembenemend luisteren gegarandeerd. Hans Goedkoop is een Nederlands historicus en literatuurcriticus. Hij is vooral bekend als presentator van Andere Tijden, een geschiedenisprogramma van de NTR en VPRO. 14.30u-15.00u Afsluiting en uitreiking certificaten U kunt zich inschrijven voor de VGN Didactiekconferentie door naar www.vgnkleio.nl te gaan en daar de link naar het inschrijfformulier aan te klikken. Let op! Startende docenten (student of tot 1 schooljaar werkzaam), die welkom zijn tegen een sterk gereduceerd tarief, volgen een vast programma met de bovengenoemde ‘workshops voor beginnende docenten’. Deze workshops staan ook open voor ‘gewone’ deelnemers, maar de beginnende docenten krijgen voorrang. Afbeeldingen: avondprogramma de zingende broeder, WS fotografie aan het front, Hans Goedkoop (slotlezing).


oKleioVGN


programma DiDactiek conferentie 2015 · 2019-05-17 · o VGNKleio ProGraMMa VrijDaG 13 noVeMber...

Documents

Transcript of programma DiDactiek conferentie 2015 · 2019-05-17 · o VGNKleio ProGraMMa VrijDaG 13 noVeMber...