prestatie inkoop

Jeroen van de RijtSicco Santema

pr

es

tatie

ink

oo

p

Met BeSt Value naaR SucceSVolle pRoJectenJ

ero

en va

n d

e r

ijts

icco s

ante

ma

In dit boek beschrijven Jeroen van de Rijt en Sicco Santema dat er een paradigmaverandering nodig is om te komen tot vernieuwing in de keten: van “het controleren en beheersen van aanbieders” naar “loslaten en vertrouwen, gebaseerd op aantoonbare prestatie-informatie”. Van het sturen door de opdrachtgever naar het laten leiden door de opdrachtnemer. Prestaties van aanbieders vormen hierbij de basis. Van de Rijt en Santema beschrijven een aanpak waarbij aanbieders de maximale ruimte krijgen om hun prestatie neer te zetten.

De afgelopen jaren heeft de toepassing van prestatieinkoop / Best Value in Nederland een enorme vlucht genomen. De aanpak is succesvol in veel projecten toegepast, van bouw tot ICT tot zorg- en welzijnsdiensten. In de publieke en private sector. In deze geheel herziene derde druk treft u:

— De nieuwste inzichten en een geheel geüpdatete versie van de methodiek— Acht geheel nieuwe cases— Veel meer aandacht voor pre-award (concretiseringsfase) en uitvoeringsfase— Aandacht voor houding en gedrag— Aandacht voor het juridisch kader en de regel geving— Nieuwe werkbladen en checklisten

‘Prestatieinkoop’ is vooral een praktisch boek dat u ondersteuning geeft bij het opzetten van uw eigen prestatieinkoop / Best Value traject, gericht op innovatie in de keten. Het boek wordt ondersteund door de website www.prestatieinkoop.com

“Prestatieinkoop en het nieuwe inkoopparadigma sluiten prima op elkaar aan. Inkoop-professionals zoeken de beste leverancier, niet de goedkoopste.” - Gerco Rietveld

“Prestatieinkoop is een voortreffelijk boek. De werkwijze is aangepast aan de laatste zienswijzen. De filosofie is me uit het hart gegrepen.” - Prof. dr. Arjan van Weele

“Dit boek is een aanrader voor het maken van een fundamentele denkslag.” - Ed Nijpels

9

PR

EFA

CE

Preface by Dean Kashiwagi

The worldwide marketplace has resulted in the optimization of delivery of services. There isno place for waste in today’s economy. As processes become more efficient, the use of manage-ment, direction and control is being replaced by the utilization of expertise. The abusive "win-lose" contracting systems are being replaced by the "win-win" best value approach. Therelationships and trust which were so vital in the past twenty years are being replaced withtransparency and the language of experts. The day of the Management, Direction and Control(MDC) "win-lose" era is over, and we are now stepping into the new paradigm of the "utiliza-tion of expertise."

More than 17 years ago I created a process called best value PIPS (Performance InformationProcurement System) at Arizona State University. At this moment we have performed morethan 1,500 tests using this concept, with a spend of over $5.6 billion. Best Value PIPS is beingused all over the U.S., and has now spread to Finland, Canada, and Malaysia, and is being in-troduced in Mexico, India and Australia.

Interest is now worldwide due to the dominant results of the process (up to 90% fewer trans-actions, vendors maximize their profit, and owners pay less for great quality.) We started testingin the construction industry, and have moved on to other industries. The results are the samein every industry. BV PIPS is a solution that can be applied to any outsourcing or supply chainmanagement issue. It is a method to outsource procurement transactions: to control withoutcontrolling, to manage without managing, to react without reacting. To help people understandthis, we have renamed a part of the process PIRMS, or the Performance Information Risk Ma-nagement System.

The results have been tremendous. Of all projects a total of 98% has been successful.

PIPS turns managers into leaders without all the leadership qualities that are born within lea-ders. The Best Value PIPS system will hire the right people for the right job, requiring verylittle management and decision-making. The performers will all do their jobs as if they werefollowing a great leader.

About seven years ago I met Sicco and Jeroen. Right from the start, I noticed their visionaryleadership and their ability to understand, explain, and assist with the implementation ofPIPS/PIRMS. They have spread the thoughts and concept of Best Value PIPS and Best Value

10

PR

EFA

CE

Procurement in the Netherlands. They have helped organizations implement the philosophyand have educated people. As a result, the Netherlands has become the leader of the imple-mentation of BV PIPS and where the concepts are the most widely used. Best Value Procure-ment/Prestatieinkoop has conquered the "naysayers" in the Netherlands! We have found thatcommon sense and logic have no language barrier. Never before have I witnessed such a swiftadoption and spreading of the philosophy!

Sicco and Jeroen are my official Dutch representatives of BV PIPS. They are the foundation ofBV PIPS in the Netherlands. They are the driving force behind the Best Value Board andDutch Certification of BV experts. Without their efforts, BV PIPS, would have remained asecret in the Netherlands. The first two editions of “Prestatieinkoop” (and the first-ever non-English books on PIPS) has been received very well. It explained why performance-based con-tracting is so important and showed why, what and when. In the last year, BV PIPS has beenmodified and the principles of the Information Measurement Theory [IMT] have transformedthe BV PIPS for next generation. Jeroen and Sicco have captured all of this including theirlatest insights, lessons learned and best practices in the third edition. Best value PIPS is now a Dutch idea. I encourage every reader to implement the concepts intheir own practice. Let’s take procurement, risk management, and project management in TheNetherlands to the next level!

Dean Kashiwagi, PhDDirectorPerformance Based Studies Research GroupArizona State Universitywww.pbsrg.com

11

VO

OR

WO

OR

D

Voorwoord van Ton TrommelenDe rol van inkoop is verbonden aan de bedrijfsvoering van bedrijven en organisaties. Datmaakt inkoop tot een strategisch instrument voor het behalen van organisatiedoelstellingen.De performance van leveranciers is cruciaal om organisatiedoelstellingen te realiseren. Bij eeninkoop quote van 60 – 80 %, zoals in vele industrieën het geval is, dienen leveranciers optimaalaangesloten te zijn op de processen en doelstellingen van organisaties.

Ook sommige overheden kennen een zeer hoge inkoopquote. Ook in overheidsomgeving wordtsteeds duidelijker dat de afhankelijkheid van leveranciers groter is dan altijd is aangenomen.De rol van de inkoper verandert daarmee drastisch. Van professional wordt hij expert en ver-volgens inkoopleider. Als expert is de inkoper goed op de hoogte van de producten en dienstendie hij of zij inkoopt: de directe inkopen voor het primaire proces en de indirecte inkopen, waar-onder ICT, HR, Facilitair en Marketingcommunicatie. Als inkoopleider gaat het nog een stapverder. Dan staan de verkrijgprocessen en het leiding geven aan leveranciers centraal. Klant enleverancier worden dan met elkaar verbonden.

Dit boek gaat verder in op de rol van de inkoper als inkoopleider. ‘Prestatieinkoop’ is een in-strument dat daarbij helpt. De crux van het instrument is dat de samenwerking met de leve-rancier al in het selectieproces wordt ingebracht. Het past een leider om de leverancier al ineen vroegtijdig stadium uit te nodigen zijn bijdrage aan de bedrijfsdoelstellingen te leveren.Dat geeft de leverancier de gelegenheid om vanuit zijn toekomstige bijdrage en relatie de aan-besteding vanuit zijn expertise professioneel in te vullen. Binnen zijn aanbod overziet hij tevensalle risico’s en voorziet de niet beïnvloedbare risico’s van passende en werkende mitigerendemaatregelen. Door zijn aanbod steekt de aanbieder boven het maaiveld uit. Het is aan de in-koopleider om ruimte te geven en de samenwerking door de leverancier te laten invullen. Deechte verbinding komt zo van twee kanten.

Prestatieinkoop is daarmee feitelijk meer dan een instrument. Het is een filosofie over samen-werken. Een filosofie om leiding te kunnen geven aan de samenwerking met leveranciers. Eensamenwerking die leidt tot de beste bijdrage aan de doelstellingen van bedrijven en organisaties.Dat is wat leiders doen, zij zorgen ervoor dat doelstellingen worden bereikt!Prestatieinkoop is een boek dat de inkoopleider op weg helpt met deze filosofie en ruimte geeftom binnen zijn leiderschap te excelleren.

Ton TrommelenVoorzitter NEVIwww.nevi.nl

12

VO

OR

WO

OR

D

NEVI is de derde inkoopvereniging van de wereld en is al 57 jaar hét kennisnetwerk voor in-koop en supply management. Op publiek gebied is zij de eerste inkoopvereniging ter wereld.Ook op het terrein van wetenschappelijke inkoopinnovatie neemt NEVI wereldwijd een eerstepositie in: zij investeerde afgelopen 25 jaar meer dan € 10 miljoen in haar Research Stichtingen ondersteunt leerstoelen en lectoren. In oktober 2012 ontving NEVI als eerste inkooporgani-satie wereldwijd de IFPSM Global Standard voor haar vakopleidingen. NEVI organiseertnetwerkbijeenkomsten, congressen en seminars en geeft vakopleidingen en in company trainin-gen voor organisaties. Internationaal biedt NEVI in tien talen maatwerktrainingen voor or-ganisaties via haar dochter organisatie Purspective. NEVI staat voor de professionalisering vande inkoopfunctie in het belang van het bedrijfsleven, de overheid en de samenleving en is denorm voor elke organisatie die professioneel inkoopt.

13

VO

OR

WO

OR

D

Voorwoord van Ed NijpelsEr verandert veel in het landschap van de raadgevend ingenieurs, zowel aan de zijde van op-drachtgevers als in de rol van aanbieders richting die opdrachtgevers. In de geïntegreerde con-tracten maakt de ingenieur deel uit van het ontwerp- en realisatieteam en speelt hij vaak eenrol in de daarop volgende operationele gebruiksfase, bijvoorbeeld door onderhoudsengineeringtoe te passen. Het goed verwoorden van de in te brengen prestatie is van cruciaal belang. Datzal gebaseerd moeten zijn op onderbouwde expertise en de kerncompetenties van de ingenieurin zijn dienstverlening.

Daarnaast beweegt het aanbestedingslandschap ook enorm. Ingenieursbureaus worden (onderandere) ingezet voor het maken van een ontwerp en het opstellen van het daarbij behorendebestek ten behoeve van de (komende) aanbesteding van een opdrachtgever. Aanbestedings- enuitvoeringsvormen zoals Prestatieinkoop maken dat gedetailleerde bestek voor de aanbestedingnu overbodig. De aanbesteding vindt plaats op basis van onderbouwde kwaliteit in relatie totde geformuleerde opdrachtdoelstellingen. De (toekomstige) opdrachtnemer baseert zijn aanbodop zijn expertise en omschrijft deze als de prestatie die hij voor de opdrachtgever kan waarma-ken. Het bestek (en het bijbehorende contract) wordt pas in een tweede instantie gemaakt, alser één beoogde opdrachtnemer over is gebleven. Uiteraard betekent dit ook werk voor de inge-nieursbureaus, want opdrachtgevers huren graag specialisten in om het aanbestedingsproces teondersteunen, bijvoorbeeld bij het formuleren van de opdrachtdoelstelling. De aandacht vande ingenieursbureaus wordt hierdoor verlegd van de inhoud naar het proces. Of zoals het in dePrestatieinkoopmethode heet, van de ‘wat’ vraag naar de ‘hoe’ vraag.

Ook krijgen we als ingenieursbranche zelf met deze inkoopvorm te maken. Zo gebruikt Rijks-waterstaat de methodiek ook om van onze diensten gebruik te maken. Dat is een goede ont-wikkeling, want het nodigt ons uit om van input denken over te gaan op output denken, naarprestaties. Neem een aanbesteding voor het opstellen van een MER rapportage. Wie het besteweet te onderbouwen dat hij in deze situatie een volwaardige MER rapportage (inclusief om-gevingsmanagement) kan opstellen krijgt de klus. Dat is toch een stuk beter dan degene diehet minste aantal uren begroot en daarbij de laagste prijs hanteert. We roepen al jaren alsbranche dat we liever geselecteerd worden op basis van kwaliteit en toegevoegde waarde. MetPrestatieinkoop worden we weer uitgedaagd om onze expertise te tonen en daarmee boven hetmaaiveld uit te steken.

Prachtig toch?

14

VO

OR

WO

OR

D

Dit boek is een aanrader voor het maken van een denkslag, een paradigma verandering, zoalsdat zo mooi heet. De methode van aanbesteden levert naar verwachting ook in onze brancheeen verhoging van de kwaliteit en daarmee van de klanttevredenheid. Prestatieinkoop of BestValue Procurement is niet meer weg te denken in onze branche, dus, if you cannot beat them,join them!

Ed NijpelsVoorzitter NLingenieurswww.nlingenieurs.nl

NLingenieurs is de Nederlandse branchevereniging van advies-, management- en ingenieurs-bureaus. NLingenieurs werd in 1917 opgericht onder de naam ONRI. Sinds 2009 is ONRIverder gegaan onder de naam NLingenieurs. De leden van NLingenieurs zijn private bedrij-ven die ingenieursdiensten leveren, opereren op basis van vrije concurrentie en voldoen aan dekwaliteitseisen van de vereniging.

17

INL

EID

ING

EN

LE

ES

WIJ

ZE

R

Inleiding van de derde druk“Prestatieinkoop” gaat over het faciliteren van de best-presterende aanbieder. Dit betekent al-lereerst het vinden en contracteren van een best presterende aanbieder (de klassieke rol van in-koop) en vervolgens ook het scheppen van condities waarmee die aanbieder in de uitvoeringdaadwerkelijk die prestatie kan neerzetten. De afgelopen jaren heeft de toepassing van presta-tieinkoop in Nederland een enorme vlucht genomen. De aanpak is succesvol toegepast in veelprojecten, van bouw tot ICT tot zorg- en welzijnsdiensten. In de publieke sector (bij gemeenten,waterschappen, Belastingdienst en ProRail) en in de private sector. Rijkswaterstaat heeft metde aanpak zelfs de Dutch Sourcing Award 2012 gewonnen. In deze derde druk besteden weveel aandacht aan de praktijk via een veelvoud aan cases.

In de vier jaar sinds de eerste druk van het boek ‘Prestatieinkoop’ is het gedachtegoed verderontwikkeld. Binnen de methodiek zijn aanpassingen gedaan (zo heeft Past Performance plaats-gemaakt voor “prestatie-onderbouwing” als filter, is het filter “planning” verdwenen en zo zijner nog enkele kleine aanpassingen). Maar wellicht nog belangrijker: de focus van de methodiekis intussen verschoven van het “inkoopgedeelte” (de selectie van de opdrachtnemer waarmeegewerkt gaat worden) naar de concretiseringsfase (de pre-award fase) en de uitvoering. Presta-tieinkoop gaat immers over het in de kracht zetten van de leverancier, zodat hij zijn prestatiekan realiseren. De verschuiving van inkoop naar uitvoering hebben we ook geïllustreerd doorde ondertitel van het boek te veranderen. De originele ondertitel “Wie steekt er boven het maai-veld uit” heeft mogelijk te veel een focus op het “inkoopgedeelte”. We willen de nadruk ver-schuiven naar het werken met de beste leverancier in de uitvoering. Vandaar ook de nieuweondertitel: “met Best Value naar succesvolle projecten”.

De afgelopen jaren hebben we het gedachtegoed flink verspreid in een succesvolle samenwer-king met de NEVI, de Nederlandse Vereniging voor Inkoopmanagement. Het is niet meer danlogisch dat we verdere samenwerking gaan zoeken met organisaties zoals NEVI op andersoor-tige terreinen, bijvoorbeeld op het gebied van projectmanagement en risicomanagement.

Gezien het bovenstaande besteden we, nog meer dan in de tweede druk, in dit boek aandachtaan de noodzaak en het nut van de concretiseringsfase. Ook is er veel meer aandacht voor hetbelang van performance-metingen. Alleen door zaken te meten wordt de daadwerkelijk prestatiein beeld gebracht. Ook besteden we meer aandacht aan “houding en gedrag” dan in de voor-gaande uitgaven. Onze ervaring van de afgelopen jaren leert dat een wezenlijk onderdeel vanhet succesvol inzetten van prestatieinkoop te maken heeft met houding en gedrag, zowel aanopdrachtgevers- als aan opdrachtnemerskant.

18

INL

EID

ING

EN

LE

ES

WIJ

ZE

R

Deze derde druk kunnen we daarmee met recht een “geheel herziene” druk noemen. Om ditextra kracht bij te zetten hebben we dit geïllustreerd met een geheel nieuw formaat en eennieuwe opmaak. Tevens is het boek op veler verzoek nu ook als e-book verkrijgbaar.

Natuurlijk zijn er ook dingen hetzelfde gebleven. De filosofie achter de methodiek is nog steedsdie van ketenintegratie, transparantie en “no control en no influence”. Ook de inkoopmethodiekis niet fundamenteel veranderd. En natuurlijk hebben wij geprobeerd om ook in deze derdedruk de aanpak wederom toegankelijk te maken. Dit keer niet alleen voor inkopers, maar óókvoor projectmanagers, risicomanagers en overige managers. Wij hopen met dit boek de ver-spreiding van het Best Value gedachtegoed een verdere stimulans te geven!

Traditioneel Prestatieinkoop

1. De opdrachtgever is de “expert”; de leverancier past zich aan de vraag aan.

1. De aanbieder wordt benaderd als expert en voert uit waar zij goed in is.

2. Verplaatsen van risico’s. 2. Minimaliseren van risico’s.

3. Management, Direct en Control 3. No control. Alignment van resources.

4. Gebruik maken van heel veel details 4. Gebruik maken van dominante informatie.

5. “We hebben van veel verstand (moet ook; zie punt 1) en weten hoe zaken gerealiseerd kunnen worden en wat het moet kosten.”

5. Zelfkennis over competenties en onderscheidend vermogen eigen onderneming.

6. Relatief grote inspanning van vele aanbieders, die alleen loont voor de winnende aanbieder

6. Inspanning minimaal aan het begin en alleen maximaal voor hen die daadwerkelijk bij de uitvoering betrokken zijn.

7. Geven van meningen en doen van beloften: we zien na gunning wel hoe ze/we het waar gaan maken.

7. Aanleveren van aantoonbare feiten als bewijs voor het kunnen.

8. Verrast door verstoringen. Risico’s overkomen ons. 8. Op voorhand zoeken naar oplossingen voor verstorin-gen die kunnen optreden.

9. We ‘vertrouwen’ de aanbieder op zijn blauwe ogen. 9. De aanbieder bewijst dat hij het kan door middel van prestatie-informatie.

10. Aanbieder passief: wachten op informatie en aanstu-ring vanuit de opdrachtgever: wat vind de klant dat ik moet gaan doen.

10. Actief: aanspreken op en nemen van verantwoorde-lij k heden: wat zou ik gezien mijn vakgebied moeten kunnen?

11. Denken vanuit het “ik” 11. Denken vanuit het “wij”.

12. Aanbieder en opdrachtgever werken verzuild veelal vanuit eigen verwachtingen.

12. Aanbieder legt de hele project aanpak en uitvoering voor aan de opdrachtgever alvorens het project te starten en de opdrachtgever heeft ruimte om zijn eventuele zorgen die nog niet weggenomen zijn ter sprake te brengen.

13. Werken vanuit aannames en (onuitgesproken) ver-wachtingen.

13. Rollen en verantwoordelijkheden worden over en weer expliciet besproken.

14. Opdrachtgever stelt het contract op over wat de aanbieder gaat doen.

14. Aanbieder stelt het contract op over wat zij voor de opdrachtgever gaat doen.

15. Geen prestatiemeting. 15. Prestatieverantwoording op frequente basis.

16. Onduidelijk wie verantwoordelijk is voor ontstane afwijking en de consequenties en geen garantie dat het in de toekomt zich niet meer zal voordoen door gebrek aan preventieve actie.

16. Afwijkingen (planning, financiën, specs) worden gerapporteerd en worden onderdeel van de evalu-atie. Verantwoordelijkheid t.a.v. een afwijking wordt vastgelegd.

17. Inkoop als onderhandelaar en om “overige” contract-bepalingen op papier te krijgen

17. Inkoop als procesbegeleider.

19

INL

EID

ING

EN

LE

ES

WIJ

ZE

R

Leeswijzer en dankwoordPrestatieinkoop betekent een paradigmaverandering naar het loslaten van minimale standaar-den/normen, het loslaten van inspectie en controle en het overdragen van risico’s naar degenedie het beste in staat is ze te minimaliseren. In Tabel 1 wordt het verschil tussen de traditionelemanier van werken en werken met prestatieinkoop kort samengevat:

Tabel 1: verschil tussen traditionele manier van werken en prestatieinkoop

20

INL

EID

ING

EN

LE

ES

WIJ

ZE

R

In dit boek zetten we dit alles uiteen. Dit doen we vanuit een aantal invalshoeken, ieder be-schreven in een apart deel van dit boek. De invalshoeken gebruiken we om verschillende doel-groepen aan te spreken.

Het eerste deel van het boek geeft een korte schets van de achtergrond van prestatieinkoop.Prestatieinkoop is de Nederlandse versie van Best Value Procurement, zoals dat is bedacht (enal vele jaren is toegepast) door Dean Kashiwagi. Het is de basis voor de rest van het boek.

Het tweede deel van het boek is een uitgebreide en praktische handleiding. Het beschrijft indetail hoe een proces over prestatieinkoop kan/moet worden neergezet. Gedetailleerd wordende stappen van de methodiek doorlopen en worden er tips gegeven. We gaan hierbij zowel inop de rol van de opdrachtgever als de rol van de aanbieders. Lezers die een eerdere versie vanhet boek Prestatieinkoop hebben gelezen (eerste of tweede druk) zullen hier een behoorlijkaantal verschillen kunnen waarnemen.

Vervolgens beschrijven we in het derde deel van het boek uitvoerig met maar liefst acht nieuwecases de toepassing. Hier wordt de daadwerkelijke toepassing van de methodiek uiteengezet enwordt uitgelegd waar men in de praktijk tegenaan liep. Op www.prestatieinkoop.com wordennog meer cases gepubliceerd.

In het vierde deel staat prestatieinkoop in de juridische context centraal. Gijs Verberne van VanDoorne geeft in een vogelvlucht de wereld van aanbesteden weer en beschrijft daarbij tevensde mogelijkheden en onmogelijkheden van prestatieinkoop in zowel de private als publiekesector.

In het vijfde deel geven we antwoorden op de meest gestelde vragen (Frequently Asked Ques-tions) en in het zesde deel gaan we in op een aantal misvattingen rondom prestatieinkoop. Wehebben de afgelopen jaren gemerkt dat er een paar hardnekkige misverstanden zijn rondommet name de Best Value filosofie. Het leek ons goed om deze (hopelijk voor eens en altijd) uitde wereld te helpen.

In het laatste deel van het boek bevinden zich de werkbladen, die gebruikt kunnen worden inde eigen praktijk.

Dit boek is gericht aan inkopers (maar ook verkopers!) in met name business-to-business enbusiness-to-government omgevingen. We gaan ervan uit dat de basisprincipes en concepten

21

INL

EID

ING

EN

LE

ES

WIJ

ZE

R

van verkoop & marketing en inkoop & supply chain management in dergelijke omgevingen ubekend zijn. We duiken in dit boek echt de diepte in.

DankwoordSinds de uitgave van de eerste druk (november 2009) heeft prestatieinkoop een enorme vluchtgenomen. De belangstelling voor de filosofie en aanpak is overweldigend. Dit blijkt uit de hoe-veelheid boeken die sindsdien zijn verkocht (in totaal zo’n 6000 stuks van de eerste en tweededruk), een ongekend aantal voor dit type boek.

Maar daarnaast blijkt de belangstelling uit de vele aanvragen die we krijgen voor het houdenvan presentaties en lezingen, de belangstelling voor open trainingen en uiteraard uit de projectendie daadwerkelijk met behulp van de methodiek zijn gedaan. Dit alles heeft uiteraard ook geleidtot een aantal (nadere) inzichten, aanscherpingen en aanvullingen. In deze (geheel herziene)derde druk hebben we die verwerkt.

Bij de totstandkoming van deze druk hebben we veel gehad aan de inbreng van en discussiesmet de gecertificeerde (A/A+) Best Value experts en de leden van de Best Value CertificationBoard. Zij behoren tot de voorlopers op het gebied van prestatieinkoop. Net als bij het schrijven van de tweede druk hebben we weer vanuit diverse kanten opmerkingen,aanvullingen en suggesties gekregen, die we hebben gebruikt bij het schrijven van deze druk.Uiteraard willen we iedereen bedanken voor zijn of haar bijdrage. Een extra dankwoord gaatuit naar Wencke Heijblok en Nieske Lith voor hun eigen kritische blik op het manuscript. Wewillen graag Tessa Middeldorp bedanken voor haar bijdrage in het hoofdstuk “houding en ge-drag”. Ook dank aan Allard Horstman voor zijn inbreng bij het hoofdstuk rondom de concre-tiseringsfase.

De afgelopen jaren hebben we veel vragen gekregen over de toepasbaarheid van prestatieinkoopin de publieke sector. Het leek ons goed om in deze druk een hoofdstuk op te nemen over dejuridische aspecten rondom prestatieinkoop. We zijn blij dat Gijs Verberne van Van Doornebereid is geweest een hoofdstuk te schrijven over dit onderwerp.

Evenals bij de tweede druk grijpen we dit moment aan om geheel nieuwe cases te presenteren.We hebben besloten om in deze editie extra veel aandacht aan casebeschrijvingen te besteden.De ervaringen vanuit Bestuur Regio Utrecht, deelgemeente Rotterdam Centrum, gemeenteAmsterdam, Boehringer Ingelheim, Waterschap Velt en Vecht, Tata Steel en het UniversitairMedisch Centrum Groningen worden gedeeld. We willen graag Anneke van Abeelen, Rahima

22

INL

EID

ING

EN

LE

ES

WIJ

ZE

R

Mejres, Marjolijn Masselink, Willem van den Brink, Marco van der Heijden, Jannie Koster,Herman van den Hoogen en Sjoerd Posthuma bij deze nogmaals danken voor de inbreng vanhun cases, waaruit blijkt dat de theorie ook in de praktijk werkt.

Concrete resultaten en tevreden gebruikers zorgen ervoor dat het gedachtegoed steeds verderomarmd en geaccepteerd wordt.

Met een gerust hart kunnen we zeggen dat door de toepassing in de Spoedaanpak van Rijks-waterstaat (mede vanwege de hoge zichtbaarheid) de methodiek van prestatieinkoop écht opde kaart is gezet in Nederland. Uiteraard is er ook in dit boek aandacht voor de Spoedaanpaken de inzet van Best Value bij overige projecten binnen Rijkswaterstaat. Wiebe Witteveen enCarlita Vis hebben met het toepassen van het gedachtegoed volledig terecht de Dutch SourcingAwards in 2012 gewonnen. Wij zijn er trots op om zeer nauw bij dit project betrokken te zijngeweest en willen nogmaals Carlita en Wiebe van harte danken voor de fijne samenwerking inhet project. Jullie inbreng in het vormen en verder ontwikkelen van het gedachtegoed is daar-naast van grote waarde geweest. Bedankt daarvoor!

Speciale dank gaat nogmaals uit naar Guido Koreman. Guido heeft waardevolle bijdragen ge-leverd aan deze derde druk en is de bedenker van de term “prestatieinkoop” als Nederlandsevertaling van Best Value Procurement. Fijn dat we de term kunnen en mogen gebruiken! Hetis inmiddels een begrip geworden!

Grote dank gaat tenslotte uit naar Dean Kashiwagi en zijn collega’s van PBSRG. Dean’s ge-dachtegoed vormt de basis van dit boek.

Heel veel leesplezier en veel succes met de implementatie in uw eigen organisatie!

Jeroen van de Rijt (rijt@scenter.nl of jeroen@prestatieinkoop.com)Sicco Santema (santema@scenter.nl of sicco@prestatieinkoop.com)