Bax-D_Ontcijfering Van Jeroen Bosch_Proefschrift Nijmegen 1949

Schilderkunst en volkskunde bij Jeroen Bosch.Als Nijmeegs proefschrift verscheen een omvangrijk en rijk geïllustreerd boek: Ontcijfering van Jeroen Bosch, door Dr. D. Bax, vrucht van een veeljarige diepgaande studie, zowel op kunsthistorisch als op taalkundig en folkloristisch gebied. Het is namelijk gebleken dat de schilderijen van Jeroen Bosch tot in de kleinste bijzonderheden een verklaring behoeven. Voor de tijdgenoten waren ze wellicht minder raadselachtig, omdat allerlei spreekwoorden en spreekwijzen, symbolen en volksgebruiken toen nog algemeen bekend waren. Overtuigend is b.v. dat de zogenaamde ‘Verloren Zoon’ niets met de bijbelse parabel te maken heeft, maar op geheel andere wijze verklaard dient te worden. Of de ‘ontcijferingen’ van Bax soms niet te spitsvondig zijn, en algemeen instemming zullen vinden, durven wij niet uit te maken, maar verrassend zijn ze stellig, en de uitgebreide kennis die er aan ten grondslag ligt, zal bij taalkundigen en folkloristen waardering vinden. Van grote belezenheid getuigen de uitvoerige aantekeningen. De 132 reproducties die het boek besluiten, verhogen de waarde van deze studie. (Bron: De Nieuwe Taalgids. Jaargang 43. J.B. Wolters, Groningen / Batavia 1950. Zie DBNL)