Presentatie Taal Op Maat Bovy 26 Maart 2008

Taal op MaatPresentatie CvI

26 Maart 2008

Presentatie Taal op Maat

• Joris Bovy: Projectleider Taal op Maat, Coördinator Taal Expertise Centrum

• Rondje deelnemers• Doel van de presentatie: inzicht in

aanpak “taalproblematiek” ROC Nijmegen

Inhoud

2. Project Taal op Maat3. Taal Expertise Centrum4. Presentatie deelprojecten:

4. Pilot Taalintake Zorghulp/Helpendea) Taalintake instrumentb) Toetsing van taal

5. Pilot doorlopende taalleerlijnen

1. Taal op Maat

Taal op Maat: de aanleiding

• Aanleiding Taal op Maat:– Positie taal in competentiegericht onderwijs– Implementatie ERK– Taalvaardigheid MBO studenten– Situatie taalonderwijs op ROC Nijmegen:

• Door het overwicht binnen de teams van beroepsspecifieke docenten, nam de aandacht voor talenonderwijs voortdurend af.

Taal op Maat: de doelen

• Onderwijsvernieuwingsproject met als doelen:– Vergroten van de effectiviteit en de intensiteit van het

taalleren per deelnemer door middel van het aanbieden van competentieontwikkelend taalonderwijs,

– Het verankeren van taalbeleid in de organisatie,– Bundelen en vergroten expertise (taal)docenten.

• Scholingstraject Taaldocenten• Teamscholingen “Taal als gezamenlijke

verantwoordelijkheid”

Taal op Maat: de aanpak

• “Bottom-up”: begin bij de professionals! • Gezamenlijk visiedocument taaldocenten vormt basis

van het verdere project:– Maak gebruik van kennis die er is,– Verschil “het moet allemaal anders” en “wat willen we

verbeteren”.

• Van visievorming naar taalbeleid:– Managementconferentie over taalbeleid met als input

visiedocument taaldocenten– Uitkomst managementconferenties: beleidskaders

Taal op Maat: beleidskadersTaalontwikkeling• Het taalonderwijs wordt op maat aangeboden (flexibele leertrajecten).• Taalonderwijs vindt plaats in de context van het beroep.• Een taalassessment maakt standaard deel uit van de intakeprocedure.• De beheersing van taalvaardigheid wordt uitgedrukt in de niveaus van het

Europees Referentie Kader (ERK).• Voor de doorstroom van niveau 2 naar niveau 3 en voor de doorstroom van

MBO naar HBO worden geïntegreerde verrijkingsopdrachten aangeboden.• In elke integrale leeropdracht is een onderdeel van taalontwikkeling expliciet

aanwezig. • Het voltallige onderwijzend personeel heeft een gezamenlijke

verantwoordelijkheid en een signalerings- en verwijzingsfunctie voor de taalontwikkeling van de studenten; dit komt in het persoonlijk ontwikkelingsplan en het bekwaamheidsdossier expliciet tot uiting.

Taaltoegankelijkheid• Alle docenten werken zoveel mogelijk met vaste formats en

beoordelingsmodellen voor verslagen, presentaties, etc...; deze zijn mede ontworpen door taaldeskundigen.

• Alle leermiddelen en exameninstrumenten worden door een taaldeskundige gescreend op taaltoegankelijkheid

Taal op Maat: Ervaringen en tips

• Zoek goede ondersteuning: – vb. CINOP/SLO

• Zoek kennis in het land: – vb. Platform MVT beleid / Platform Taal in MBO

• Zoek “Good Practice” voorbeelden• Begin klein:

– “eerst zien, dan geloven” – pilots– Olievlekwerking: Van 1 sector naar ROC breed

• Zorg voor PR en bekendheid– vb. Kijkje in de keuken

Taal op Maat: resultaten

• Resultaten Taal op Maat– Taal weer volop in beeld– Deskundigheidsbevordering van taaldocenten– Teams hebben begin gemaakt met taalbeleid– Europees Talenlabel 2006-2007– Onderzoeksresultaten pilot ZHH– ROC-brede keuze voor taalintake-instrument – Inrichting Taal Expertise Centrum als onderdeel van

de staande organisatie

Taal op Maat: aanbevelingen

• Stel per team taalcoach aan.• Organiseer opleiding gecertificeerde

taalassessoren• Stel Taalwaakhond aan• Betrek toeleverende scholen en het HBO

bij taalproblematiek

Taal op Maat: de Toekomst

• “Bedreigingen”:– Tekort aan taaldocenten, mn. Nederlands

en Duits– Krapte in de formatie: taaleisen vragen om

extra investeringen– Discrepantie hoge en harde taaleisen in

KD’s en Brondocument en instroom onvoldoende taalvaardige studenten.

2. Taal Expertise Centrum

TEC: taalonderwijsconcept

– Taalintake voor alle nieuwe studenten– Taalonderwijs op maat

• In de opleiding– Taalgericht vakonderwijs (taalbeleid teams!)– Vakgericht taalonderwijs

• Overkoepelende taalondersteuning vanuit het TEC

• Waar nodig: extra taaltrajecten bij/voor start opleiding

• In de toekomst: taal als invulling vrije ruimte

Taal in de Opleiding

• Taalgericht vakonderwijs– Teambeleid– Rol taalcoach– Rol vakdocent

• Signaleringsfunctie / doorverwijsfunctie• Bewust van taalniveau uitleg en materiaal

• Vakgericht taalonderwijs• Cursorische lijn / workshops Nederlands• Overkoepelende taalondersteuning vanuit TEC

Functies TEC

• Coördinatiepunt Taal– Aanjaag- en toezichtfunctie continuering

taalbeleid– Servicepunt talen voor taaladvies– Kennisplatform taaldocenten: het Taal

Expertise Platform– Ondersteunen en adviseren van teams bij

vormgeving taalonderwijs

Functies TEC

• Uitvoering– Remediërend taalonderwijs NE/DU/EN/SP– 0 - A1 trajecten Duits en Engels– M.i.v. ’08 – ’09 teamoverstijgend aanbod

extra talen, b.v. Frans en Spaans– Taaltests en taalassessments– Taalonderwijs voor opleidingen met

snippertje taal.

Functies TEC

• Inloopcentrum voor oefening taalvaardigheid – Audiovisuele faciliteiten, o.a. video- en

audio-opname – Native speakers voor extra oefening– HAN studenten voor extra oefening

Functies TEC

• Menukaart Taal op Maat– “Uitleen Native Speakers”– Invulling vrije ruimte: verdiepingsprogramma’s,

internationale taalcertificaten– Voortrajecten Nederlands– Workshops / taaltrainingen– Screening op taaltoegankelijkheid– Scholing ROC personeel op maat– Cursussen t.b.v. internationalisering (bv. crash

courses voor buitenlandse stage) – Nederlands voor Duitse studenten

Verschillende Werkvormen

Uitgebreide Taalbibliotheek

Naslagwerken voor Studenten

Vakliteratuur voor Docenten

3. Pilot Taalintake Zorghulp Helpende

De Taalintake

• Waarom?• Hoe?

Pilot Taalintake ZHH

• In schooljaar 2007-2008 Pilot Taalintake team Zorghulp/Helpende (niveau 1/2)

• Werkgroep opgericht• Doel:

– Ervaring opdoen met taalintake– Ontwikkelen remediërend programma– Ontwikkeling geïntegreerde leerlijn

Nederlands


• Pilot Taalintake Zorghulp/Helpende:– Taalintake alle 254 eerstejaars studenten– Niveau 1 en 2– Alle 5 de vaardigheden (spreek- en

gespreksvaardigheid samengenomen)


• Hoe?– Nog geen 100% geschikt materiaal

voorhanden– Schrijven/lezen/luisteren met papieren toets

Bureau ICE– Spreken met eigen materiaal

• Organisatie• Rol Studieloopbaanbegeleider

Pilot Taalintake ZHH• Protocol Beoordeling Gesprekken voeren op niveau A2 (eerste ronde)• De student kan redelijk gemakkelijk interactief zijn in gestructureerde

situaties en korte gesprekken, mits de ander helpt als dat nodig is. Hij/zij kan vragen stellen en beantwoorden en ideeën en informatie uitwisselen over vertrouwde onderwerpen maar is zelden in staat uit zichzelf de conversatie gaande te houden.

• De student kan in eenvoudige bewoordingen uitdrukken hoe hij/zij zich voelt, wat hij/zij leuk vindt en wat niet.

• De student kan genoeg begrijpen om eenvoudige routinegesprekken te voeren zonder bovenmatige inspanning. Hij/zij kan vragen stellen en beantwoorden over gewoonten, tijdverdrijf en vroegere activiteiten.

• De student kan aangeven wanneer hij/zij het gesprek niet kan volgen en kan zich laten uitleggen wat noodzakelijk is. Hij/zij kan bij bespreking wat er volgens moet gebeuren suggesties doen en beantwoorden, aanwijzingen vragen.

• De uitspraak is duidelijk genoeg om verstaanbaar te zijn, ondanks een hoorbaar accent. De gesprekspartners kunnen af en toe om herhaling vragen als ze iets niet goed verstaan hebben.

• De student maakt correct gebruik van eenvoudige constructies maar zijn grammaticale taalgebruik bevat ook systematisch elementaire fouten.

• Voldoende/onvoldoende


• Voorbeeld gespreksleidraad– Je ziet hier foto’s van mensen die iets doen in

hun vrije tijd.• Wat zou jij ook graag willen doen in je vrije tijd (kies een

foto)? Waarom?• Herformulering: Welke foto pas het best bij jou ?• Gegeven

antwoord:_________________________________________________________________________________________________________________________

• Motiveert keuze


• Waar zijn we tegen aan gelopen?– Het volgen van de opleiding vereist

eindniveau taalvaardigheid. – 4 of 5 rondes i.v.m. gefaseerde instroom– Tijdsinvestering

• Correctie/beoordeling• Organisatie, vooral na introductie• Administratie: hoe leg je resultaten vast? Hoe

rapporteer je?


• Uitkomsten:– Zeer grote verschillen in taalniveau van studenten

aan start niveau 1/2 opleiding– 10% van studenten scoort voor alle vaardigheden

onder A2: een te laag niveau om opleiding te kunnen volgen

– 20% scoort voor 1 of 2 vaardigheden onder A2– 35% scoort A2 of net er boven – 35% zit in de gewenste range: op weg naar of reeds

op B1


0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%

100%

leze

n

luist

eren

spre

ken

schr

ijven

Allochtoon

autochtoon

Percentage Zorghulpen met beginniveau onder A2 uitgesplitst naar allochtonen en autochtonen


Conclusie:65% zit onder gewenst instroomniveau


Lage taalvaardigheid versus

Bindende eisen aan het eindniveau en beperkte tijd beschikbaar: niv. 1 en 2

maar 1 - 2 jaar onderwijs.


• Het vervolg:– Na meten begint het: hoe om te gaan met

niveauverschillen?– Remediërend materiaal: hand-out

• Muiswerk en Nedercom ROC-breed


• Aanbevelingen:– ROC-breed taal intake-instrument– Bepaal het niveau vóór de zomer.

(groepsindeling aanpassen op taalniveau)– “De 10%” groep

• Voortraject / studievertraging / aangepast traject

– Meer / extra taalonderwijs nodig– Screen toetsen, leermiddelen en

werkvormen op taalniveau

De taalintake en TOA

De Taalintake

• Moet je alle vaardigheden meteen toetsen?– Luisteren en lezen bij de start

• Moet je na de taalintake individuele leerwegen vaststellen?– Schifting:

• Probleemgevallen (remediering) • Gewenst instroomniveau (regulier traject)• Reeds op eindniveau (vrijstelling? Alleen toetsen?)

De Taalintake

• De TOA– ROC-breed ingezet als intake-instrument– Per sector afspraken – Uitvoering op teamniveau

De TOA

Toetsing van taal

Toetsing van Taal

• Een aantal dilemma’s: Verschil pragmatisch en ideale situatie:– Hoe om te gaan met dit jaar af te sluiten

niveau 1 en 2 opleidingen?– Algemene test in te zetten voor summatieve

toetsing?– Centrale toetsing? Hybride model?– Wie stelt niveau vast?

Doorlopende Taal leerlijnen

4. Novia Pilot Z&W

Pilot Doorlopende Taalleerlijnen

• Doelen:– VMBO leerlingen voldoen aan het gewenste

instroomniveau taal. – De specifieke aandacht voor taal in de

beroepscontext draagt bij aan het beter functioneren op de stageplaats.

– Dit draagt bij aan het voorkomen van voortijdig schoolverlaten.


• Gewenste resultaten:– Zicht op eventuele tekorten op het gebied van taal

en deze zo veel als mogelijk bijspijkeren vóór de toelating op het MBO.

– VMBO docenten zijn deskundig in werken met de taalniveaus van het ERK.

– Lange termijn: Pilotervaringen benutten ten gunste van alle VMBO-scholen Zorg en Welzijn.

– In mei 2009 een uitbreiding van deelnemende VMBO-scholen; in mei 2010 alle VMBO-scholen


• Maart 2008: informatie bijeenkomst taal voor taaldocenten en directie VMBO’s

• Eind maart: Inventarisatie deelname aan pilot en aantallen studenten

• Half april: eerste werkgroepbijeenkomst: afbakenen project en plan van aanpak

• Mei: Uitvoeren TOA test op VMBO jr3

• Mei/juni of aug./sept: – Workshops werken met het ERK door CINOP (3 dagdelen)


• Werkgroep:– Onderzoek naar wat is nodig o.b.v. uitkomsten TOA– Wat doen we met gegevens TOA?– In 2008-2009 minimaal 4

“terugkoppelingsmiddagen”: ervaringen uitwisselen, vergelijking materiaal, accenten verleggen

– Ervaringen en resultaten verbreden naar andere VMBO’s en sectoren in lente 2009

[email protected]

mailto:[email protected]

Presentatie Taal Op Maat Bovy 26 Maart 2008

Technology

Transcript of Presentatie Taal Op Maat Bovy 26 Maart 2008