Supermarktvastgoed

&

Huurrecht

Vrijdag 8 maart 2013

Jodit M. de Bruin

2

Programma

• Inleiding huurrecht• Asbest

• Exploitatieplicht

• Afwijkende bedingen

• Huurprijzen

• Renovatie

3

Inleiding (1)

Soorten huur

Gebouwde onroerende zaken:

1. woonruimte

2. 290-bedrijfsruimte (o.a. supermarkt)

3. 230a-bedrijfsruimte/overige bedrijfsruimte

4. Overige zaken (o.a. roerende zaken)

4

Inleiding (2)

Huurder 290-bedrijfsruimte geniet bescherming.

• Kort gezegd 3 peilers:

1. Termijnbescherming (5+5 jaar)

2. Huurbescherming (huur eindigt in beginsel niet buiten de Ktr. om)

3. Huurprijsbescherming (art. 7:303 en 304 BW)

5

Inleiding (3)

• Specifieke huurrechtbepalingen m.b.t. 290-

bedrijfsruimte zijn in beginsel van semidwingend recht

(Boek 7, afd. 6).

• D.w.z.: er kan niet ten nadele van de huurder worden

afgeweken, althans huurder kan deze afwijkende

bepalingen vernietigen.

• Er kan dus wel ten nadele van de verhuurder worden

afgeweken!

6

Inleiding (4)

Art. 3:52 BW:

Recht op vernietiging verjaart 3 jaar nadat de

bevoegdheid om deze vernietigingsgrond in te

roepen ten dienste is komen te staan aan degene

die deze bevoegdheid toekomt.

• Wanneer is dat?

7

Inleiding (5)

• Hof Amsterdam 5 juni 2012, LJN: BZ0439

• Verjaring - niet bij wege van verweer!

8

Asbest (1)

• Behoort het asbest tot het gehuurde?

• Zo ja, is de enkele aanwezigheid van asbest in het

gehuurde een gebrek (art. 7:204 lid 2 BW)?

9

Asbest (2)

• Art. 7:215 lid 1 BW – toestemming verhuurder vereist

“tenzij het gaat om veranderingen en toevoegingen die

bij het einde van de huur zonder noemenswaardige

kosten kunnen worden ongedaan gemaakt en

verwijderd.”

• Belemmering gebruik? Gebrek?

10

Asbest (3)

• Relevantie wel/niet gebrek:

- herstel gebrek (art. 7:206 lid 1 BW)

- evenredige huurprijsvermindering (art. 7:207 lid 1 BW)

- schadevergoeding (art. 7:208 BW)

11

Asbest (4)

Art. 7:209 BW

“Van de artikelen 206, leden 1 en 2, 207 en 208

kan niet ten nadele van de huurder worden

afgeweken voor zover het gaat om gebreken die

de verhuurder bij het aangaan van de

overeenkomst kende of had behoren te kennen.”

12

Asbest (5)

• HP 3 september 2010, NJ 2010, 474 (KNP/Tamminga)

• Ktr. Rotterdam 12 augustus 2011, LJN:BU6081 (woonruimte)

13

Asbest (6)

• Ktr. Haarlem 1 maart 2012, LJN: BW4201 (WC Schalkwijk, Haarlem)

• Ktr. Haarlem 16 mei 2012, Journaal Huur en Verhuur augustus 2012, nr. 8, p. 230-231 (WC Schalkwijk, Haarlem)

14

Asbest (7)

• Casus asbest

(Ktr. Amsterdam 28 januari 2013, LJN:BZ1004)

15

Asbest (8)

• Dwaling?

• Asbest

• Gebrek?

• Informatieplicht/eigen schuld ING?

• Wetenschap Ahold?

• Uitvoering werkzaamheden

• Exoneratie ING?

• Naar maatstaven van R&B onaanvaardbaar?

16

Asbest (9)

Roz-model 2012 (290-bedrijfsruimte):

Art. 12 huurovereenkomst:

“[Aan verhuurder is niet bekend/Aan huurder is bekend*]

dat in het gehuurde asbest is verwerkt. De onbekendheid

van verhuurder met aanwezigheid van asbest in het

gehuurde houdt uitdrukkelijk geen garantie in van

verhuurder ten aanzien hiervan.”

17

Asbest (10)

Roz-model 2012 (290-bedrijfsruimte):

Art. 13.1 AB:

Zonder toestemming v/d verhuurder is

huurder bevoegd (…), mits niet de (bouwkundige)

constructie en/of technische voorzieningen betreffen.

Art. 13.2 en 13.4 AB: Buitenzijde en andere veranderingen:

altijd toestemming nodig

18

Asbest (11)

Roz-model 2012 (290-bedrijfsruimte):

Art. 13.5 AB:

huurder dient steeds (nader) te onderzoeken of er sprake

is van asbest. Resultaten meedelen aan verhuurder en bij asbest:

overleg met verhuurder. Huurder vrijwaart verhuurder voor alle

mogelijke schade en gevolgen indien huurder,

bij asbest, overgaat tot uitvoeren werkzaamheden.

19

Asbest (12)

Roz-model 2012 (290-bedrijfsruimte):

Art. 13.6 AB:

Huurder staat er voor in dat andere gebruikers v/h

gebouw geen hinder, schade en/of overlast ondervinden, ongeacht of

toestemming vereist is en/of is verleend.

20

Asbest (13)

Roz-model 2012 (290-bedrijfsruimte):

• Is dit een goede oplossing?

• Wat zijn risico’s?

• Wat zou betere oplossing zijn voor de verhuurder?

21

Exploitatieplicht (1)

• Volgt exploitatieplicht uit de wet?

• Art. 7:213 BW (goed huurderschap)

- Vz.rechter rb. Zwolle-Lelystad 26 juli 2006, WR

2007, 16

22

Exploitatieplicht (2)

• Contractuele exploitatieplicht (bijv. Roz-model)

• Ktr. Breda 31 oktober 2007, LJN: BB6921 (Schuitema)

• Ktr. Dordrecht 7 mei 2007, LJN: BA4655 (supermarkt)

23

Exploitatieplicht (3)

• Casus exploitatieplicht

(Ktr. Breda 21 december 2000, Prg. 2001/5639)

Unigro

24

Exploitatieplicht (4)

Uitzonderingen op exploitatieplicht:

• Ktr. Utrecht 6 februari 2003, LJN: AF4867 (supermarkt)

• Hof Amsterdam 7 april 2005, WR 2006, 43

• Ktr. Amsterdam 6 april 2000, KG 2000, 98

25

Exploitatieplicht (5)

Praktijkvoorbeeld:

Kan zich ook een uitzondering op de exploitatieplicht

voordoen als in de huurovereenkomst specifiek is bepaald

dat huurder daaraan ook gehouden is bij (o.a.):

verlieslatende exploitatie, tegenvallende omzet,

tegenvallende bezoekersaantallen enz.?

26

Afwijkende bedingen (1)

Art. 7:291 BW

De goedkeuring wordt alleen gegeven indien het beding de

rechten die de huurder aan deze afdeling ontleent, niet

wezenlijk aantast of diens maatschappelijke positie in

vergelijking met die van de verhuurder zodanig is dat hij de

bescherming van de onderhavige afdeling in redelijkheid niet behoeft.

27

Afwijkende bedingen (2)

• Art. 7:307 is uitgezonderd

• Bestemmingsclausule (nauwe omschrijving conform

bepaalde formule)

28

Afwijkende bedingen (3)

• Ktr. Utrecht 14 augustus 2008, LJN: BE9749

(supermarkt)

• Ktr. Amersfoort 20 april 2007, WR 2007, 92 (Intertoys)

29

Afwijkende bedingen (4)

• Casus afwijkende bedingen

(Hof ‘s-Gravenhage 15 januari 2013, LJN: BY8258)

Coop Vastgoed B.V.

30

Huurprijzen (1)

Art. 303 en 304 BW (nadere huurprijsvaststelling)

Wanneer kan dat?

• Na afloop overeengekomen bepaalde duur

• Steeds wanneer 5 jaar is verstreken sinds de dag waarop laatste

gewijzigde huurprijs is ingegaan of waarop de laatste door de

rechter vastgestelde huurprijs is gevorderd.

31

Huurprijzen (2)

Overeengekomen duur:

Ktr. Utrecht 8 april 2008, NJF 2008, 266 (Carpet-Land B.V.)

• (huurders)opties?

• breakoptie ten behoeve van huurder?

32

Huurprijzen (3)

• Tussentijdse huurprijswijziging – van niet verwaarloosbare betekenis

• Na 5 jaar weer ruimte voor huurprijsaanpassing

33

Huurprijzen (4)

Voorbeeld:

• Huurovereenkomst loopt voor bepaalde tijd (nog 10

jaar).

• Partijen spreken in jaar 2 een nieuwe huurprijs af.

• Kan de huur ex art. 7:303 BW vervolgens worden

aangepast na verloop van 8 jaar (na 10 jaar) of na 5

jaar (na 7 jaar)?

34

Renovatie (1)

• Met instandhouding huurovereenkomst (art. 7:220 lid 2

BW)

• Bij beëindiging huurovereenkomst (art. 7:296 lid 1 sub

b BW

35

Renovatie (2)

Wetsvoorstel m.b.t. vervallen opzeggingsgrond dringend

eigen gebruik in de vorm van renovatie.

Laatste stand van zaken?

36

Renovatie (3)

Praktijkvoorbeeld:

• Huurder is supermarkt.

• Art.11.1: Huurder werkt voortaan mee met overige winkeliers WC

om renovatie en/of uitbreiding WC te bewerkstelligen.

• Art. 11.2: Indien en voorzover WC wordt uitgebreid door

nieuwbouw, zal huurder als eerste in de gelegenheid worden

gesteld de nieuwe ruimte te huren. De eventuele nieuwe ruimte zal

alsdan worden verhuurd tegen de dan geldende huurprijs.

37

Renovatie (3)

• Nieuwe verhuurder wil WC renoveren (sloop en vervangende

nieuwbouw). Na renovatie geen plaats voor huurder. Huurovk

opgezegd o.g.v. dringend eigen gebruik.

• Wijziging plaats (100 m² verkleining gehuurde).

• Huurder beroept zich op huurovk en wil maximaal

€ 170,-- per m² betalen.

38

Renovatie (4)

• Op basis daarvan renovatie niet rendabel vlg. verhuurder.

• Andere supermarkt is bereid € 225,-- per m² te betalen. Zij huurt al

900 m² (reeds gerenoveerd) tegen die prijs.