Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

38
DE POSITIE VAN DE ACADEMISCHE BIBLIOTHEEK IN HEDENDAAGS ONDERWIJS & ONDERZOEK Saskia Scheltjens Universiteit Gent, Faculteit Letteren & Wijsbegeerte VVBAD Praktijkmiddag Werken aan meerwaarde in een veranderende omgeving 18.02.2011

Transcript of Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

Page 1: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

DE POSITIE VAN DE ACADEMISCHE BIBLIOTHEEK IN HEDENDAAGS ONDERWIJS & ONDERZOEK

Saskia ScheltjensUniversiteit Gent, Faculteit Letteren & Wijsbegeerte

VVBAD PraktijkmiddagWerken aan meerwaarde in een veranderende omgeving

18.02.2011

Page 2: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

1. Theorie en context

1. Case-study

INHOUD

18/02/2011 2VVBAD Praktijknamiddag

Page 3: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

• Collectiebeherende instellingen binnen een grotere organisatie die onderwijs verstrekt en onderzoek pleegt

• Missie ligt in het verlengde van deze van de overkoepelende organisatie

• Gevoelig voor impact wijzigingen binnen actuele onderwijs- en onderzoekspraktijken

Academische bibliotheken ?

3VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 4: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

Everything sort of looks the same, but everything has changed.Michelle Rabinowitz, MTV producer

4VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 5: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

DIGITALISERING

MONDIALISERING

BUDGET-CUTS

The Usual Suspects

5VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 6: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

Amerikaans strategisch onderzoeksbureaudie het onderwijs en onderzoeksinds 2000 in kaart brengtvia 3-jaarlijkse landelijke surveys.

Rapport 2009

• Gewijzigd academisch informatiegebruik heeft dramatische impact op rol en taak van de academische bibliotheek

• De functies van buyer / gateway / archive van de bibliotheek verschuiven bij de humane wetenschappen het meest geleidelijk

Faculty Surveys / S+R ITHAKA

6VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 7: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

vb. Gebouwen zijn niet langer startpunt wet. onderzoek

7VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Facu

lty S

urv

ey 2

00

9/ S

+R

IT

HA

KA

Page 8: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

vb. Evaluatie belang taken academische bibliotheek

8VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Facu

lty S

urv

ey 2

00

9/ S

+R

IT

HA

KA

Page 9: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

Jaarlijks rapport door Amerikaanseexperts die kritieke veranderingen voor onderwijs en onderzoek in kaartbrengen, met sterke focus op technologie.

Rapport 2010

• Trends• Uitdagingen• Technologische ontwikkelingen

Horizon Reports – New Media Consortium + EDUCAUSE

9VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 10: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

TRENDS

Abundance of resources made easily accessible via the web is challenging the roles of educators and researchers

People expect to be able to work, learn and study whenever and wherever they want to

Technologies are increasingly cloud-based

Work by students is increasingly collaborative by nature and intrinsically interdisciplinary

Horizon Report 2010

10VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 11: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

UITDAGINGEN

Role of the academy is changing and so are the teaching and learning practices

New scholarly forms of authoring, publishing and researching continue to emerge but appropriate metrics for evaluating them lag behind

Digital media literacy is key in every discipline and profession

Institutions focus more narrowly on key goals as result of shrinking budgets in the present economic climate

Horizon Report 2010

11VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 12: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

TECHNOLOGISCHE ONTWIKKELINGEN

Mobile computing

Open content

E-books

Augmented reality (‘internet of things’)

Gesture –based computing

Visual data analysis

Horizon Report 2010

12VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 13: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

18/02/2011 VVBAD Praktijknamiddag 13

http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Mathematical_Bridge_Cambridge.jp

Page 14: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

Each pattern is dependend on others to create a whole

Christopher Alexander

14VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 15: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

A pattern language is a structured method of describing good designpractices within a field of expertise.

It is characterized by:1. Noticing and naming the common problems in a field of interest,2. Describing the key characteristics of effective solutions for meetingsome stated goal,3. Helping the designer move from problem to problem in a logical way, 4. Allowing for many different paths through the design process.

Problem => Context => Solution

Pattern language

15VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 16: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

16VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 17: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

17VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 18: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

Reorganisatie UGent Bibliotheken

Reorganisatie Faculteit Letteren en Wijsbegeerte

Case Study

18VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 19: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

19VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Collectie Universiteitsarchief Ugent, c. Walter De Mulder

Page 20: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

• Los-vast netwerk van centrale Universiteitsbibliotheek (‘boekentoren’), faculteitsbibliotheken, vakgroepbibliotheken, seminariebibliotheken, handbibliotheken in het Gentse

• Boekentoren / centrale Universiteitsbibliotheekontwerp Henry Van de Velde uit 1934-1935, opgeleverd in 1942 geplande renovatie toren + nieuw ondergronds depot tussen 2012-2016erg rijke erfgoedcollectiecirca 2,5 miljoen banden76 medewerkers

UGent Bibliotheken

20VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 21: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

2004 Globale doorlichting + implementatieplan (rapport Bjørnshauge)

gecöordineerd gedistribueerd model

taakverdeling UB en faculteitsbibliotheken

gefaseerd stappenplan per faculteit

Reorganisatie bibliotheken UGent 2004 -

21VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 22: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

2010 Doorlichting IBL-diensten

2011 - Doorlichting Digitale Bibliotheek

2011 - Doorlichting workflows UB

Reorganisatie bibliotheken UGent 2004 -

22VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 23: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

2006 Masterplan Faculteit Letteren en Wijsbegeerte:- opsplitsing in functionele entiteiten (vakgroepen, centrale diensten,bibliotheken)- centralisering vakgroepen in Blandijnberg 2 - centralisering bibliotheken in nieuwe faculteitsbibliotheek Rozier 44

2007-2016Onroerend beleidsplan (DGFB)- begroting project ‘1133’ (renovatie en inrichting Rozier 44)

2010Actualisering Masterplan FLW- atrium- tijdelijke depots

Reorganisatie Faculteit Letteren en Wijsbegeerte

23VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 24: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

Probleem : Versnippering

• 48 bibliotheken• 222 locaties• 48 verschillende plaatsingssystemen• circa 660.000 banden• slechts 52% in Aleph• geen geautomatiseerde uitleen• geen gebruikerscijfers• overal verschillende reglementen en openingsuren• chronische onderbezetting• geen geschoold bibliotheekpersoneel

=> dramatische visitatierapporten 1996 - 2009

Reorganisatie Faculteit Letteren en Wijsbegeerte

24VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 25: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

Oplossing binnen Masterplan FLW

Gefaseerd centraliseren en professionaliseren van• collecties• personeel• financiering• dienstverlening

Na intensieve onderhandelingen met vakgroepen en centrale diensten

Methodiek

• voorbereiding (registratie, deselectie, overleg) en consensus opbouwen• (tijdelijke verhuis volledige collectie als vakgroepbibliotheek )• definitieve verhuis deel collectie, budget en personeel naar nieuwe site

Reorganisatie Faculteit Letteren en Wijsbegeerte

25VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 26: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

26VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

blauw = bibliotheken / rood = vakgroepen / bruin = auditoria,neutrale seminarieruimtes of centrale diensten

Overzicht Masterplan FLW – stand van zaken 2010

Page 27: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

27VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

blauw = bibliotheken / rood = vakgroepen / bruin = auditoria,neutrale seminarieruimtes of centrale diensten

Overzicht einde Masterplan FLW 2014

Page 28: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

Indeling Faculteitsbibliotheek LW

28VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 29: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

Atrium

29VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 30: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

Timing

30VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 31: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

Van 19de eeuws klassiek bibliotheekmodel

Uitdaging

31VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Ledeganck Bibliotheek Botanisch Instituut, 1883

Page 32: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

32VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Naar 20e eeuws gescleroseerd bibliotheekmodel

Blandijn Bibliotheek Middeleeuwse Geschiedenis, 2009

Page 33: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

Naar 21e eeuws genetwerktontwikkelplatform

33VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

InQbate University of Sussex2010

Page 34: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

• Grote OPEN (digitale) collecties

• Gedrukte collecties naar GESLOTEN depots

• Verruimde gebruikersgroepen

• Betere inbedding in onderzoek en onderwijs binnen faculteit

• Verdichting van het UGent bibliotheek netwerk:

o Genetwerkte services en collectieso Gedeelde infrastructuuro Herstructureren workflows

Hoe?

34VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 35: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

When we shift our attention from “save libraries” to “save scholarship”, the imperative changes from “preserve the current institutions” to “do whatever works”

parafrase naar Clay Shirky

35VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 36: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

36VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Vragen?

Page 37: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

ACRL Research Planning and Review Committee. “2010 Top ten trends in academic libraries : a review of current literature”. C&RL News, June 2010 : 286-292

Denton, William, en Stacy Allison-Cassin. “One Big Library”. Presentatie op de Ontario Library Association Super Conference. 2009 http://hdl.handle.net/10315/2501 [18.02.2011]

Ithaka S+R. “Faculty Survey 2009 : Key Strategic Insights for Libraries, Publishers and Societies”. April 2010

Shaw, Jonathan. “Gutenberg 2.0. Harvard’s Libraries deal with disruptive change”. Harvard Magazine, May-June 2010 : p. 36-41; 82-83

The Horizon Report. 2009, 2010 and 2011 edition

Van Peteghem, Sylvia. “Architecture of libraries, of het verhaal van het UGent-bibliotheeknetwerk”. Bibliotheek- en Archiefgids, 81 (2005)1 : 23-27

Bronnen

37VVBAD Praktijknamiddag18/02/2011

Page 38: Presentatie Praktijknamiddag VVBAD 20110218

Contact...

Saskia ScheltjensUniversiteit Gent Faculteit Letteren & WijsbegeerteB - 9000 Gent

T + 32 (0)9 264 39 85saskiascheltjens (skype id)@saschel (twitter id)

http://www.flw.ugent.be/bibliotheek

38