POLITIEKE SITUATIE (de plaatselijke besturen) Franse periode (1795-1815)

Op het einde van d e 18'" eeuw overheen.ten de Franse legers VhUlI1-deren. lngevolge een reorganisatie werd Kerksken , voorheen samen­gevoegd met IIaailert, ee.n zeUstandigegemeenLe.

Op 24 pluvîûse jaur rv (13 fehmari I ï96) we rd e n onze gewesten ingedeeld in negen departementen. De Ideinere ~emeenlen werden s..'ulIcngevoegd tol ka.nlOns. Kerksken behoorde samen met Haollerl, Heldergem en nog een lient.al omliggende dorpen toL hel kanton l-Ier'Leie .

De kanlUnliaJe overheid kreeg a clminiSlratieve bevoegdheden, ondermeer het. innen van de grondbelustingen; het regelen vun de vorderingen voor hel onderhoud van de Franse lroepeni de conlwle op de gemeenten die deel uitmaakten van het kanton: het opstellen van politiereglementen; het a..-UlsteIJe.n van re partit.eurs (verdeelden de belaslingen): het. vaststell e.n vun de schade aangericht. door d e. brigands Woerenkrijg), e.a.

Met de staatsgreep VWl .'lapoleon op l8 brumaire jMr VlfI (09 november 1799) werd een nieuwe grondwet ufgelwmUg( l. De kanton­nrue best.uren verdwenen en de gemeentelijke autonomie werd inge­steld. Elke gemeente werd nu bestuurd door een 'maire' (burgemeester). Oe lTluire kreeg poliUeza!{en, financiën en burgerlij­ke stand ond er z.ijn bevoegdheid. Hij werd bijgestaan door een iadJoint' (schepen) . Kerksken kreeg een adjoinl en "een conseil com­munale" van 10 leden.

De gemeenteraad had een ach'iserende functi e:

-hij hel verslag vm) de rekeningen -vQor het iunen Vé.U1 d e belastingen -voor de wegeniswe rken -voor het LOewijzen van houtkap in beboste gebieden.

Volgens de grondwet van 5 I'ructidor jÛ<'tr U I (22 augustus 179:;) wer­den de gemeenteraadsleden verkozen door de burgers. Het kies­recht bekwam men up basis van inkome n. bekwa.'lmheid en een ml1tlmurn leeftijd van 21 jaur.

De hestuurs lieden hadden het niet gemakkelijk onder hel vreemde hewind. Ze werden \!erplicht maa tregelen te treilen met betrekkinl"t tot. d e kerkelijke aange legenheden, uiteraard in het kaLholieke Vll.l<:mdercn een zeer gevoe lige materie. Verordeningen die voor-

• 134 •

!iChrevert dal de priesters het. priesterkleed niet l110chten dragen en dal zij de eed van trouw moe!iten zweren aan de Franse Republiek droegen niel hel enthousiasme weg ,,..<tn de bevolking. Klokken wer­den uil de torens gehuald om wapens le vervnnr<ligen.

Ooit d e conscriptiewetten van september 1798 wekten ergerniS en woede op. Deze welten verpllch lien jongelingen lussen 2ü en 25 jaar dienstplicht te vervullen in hel Franse leger.

De militaire verplichting Ving: aan op L vendémiuire (22 september) volgende op de 20"'" verjaardag en eindigde op 1 vendémiaire na de 25'" verjaardag. De cUenstplichUgen (collSt.:riLs) werden ingedeeld in

klussen volgens leeftijd en per jaar. Hel was de onprettige taak VIDl

onze besluur$lieden de lijsten op te stellen vtin de kandidaal-nülital­ren e n ze over te mWten (UW de adminjstralie. Ln 1798 werden op die wUze ruim 200.000 jonge mannen onder cic wupens geroepen. Dut was één van de redenen voor helonlstaan VUIl d e Boerenkrijg: op 12 öklober 1798 in Overmere. Sinds 1806 werden er vervroegde oproe­pingen ingevoerd vanaf 19 jaar.

l"it hel doornemen van de registers van de Burgerlijke Stand weten ""ij dal er ookjOnge mannen waren uil UlIS uorp, die hun leven gaven In diensl va.n :"Iiapoleon.

Petrus francisc;us [.cpuyt ( - Kcrk. .. kcn!(. moort 1784) overleden op 1~ september /807 in. het hospfiaal VWl Worms (D) aall de gevolgen van koorts.

I1cnoit Sterc;k ( . KerkskerL 8jwlÎ 17SI) {u. .. elier irl het /I~" regiment, 2" bataljon, 70k compagnie overfeden in hel militair hospitaal van Illexanclria (Italië) op 27 augustus /807 .

../uclocus "Scinu · (Dt'Ci(lu ) ( - Kerksken I;J november 1786) en overle­den ten gevolge van kuort.. .. in Iwt hospitaal van All!wndria op 8 novemher 1807. Hij wa.s .grenadier bij hd 56'" littieregiment. !(.." IwwJ· jon.

,losse I?ingot ( G Kerksken .9 folJruari 1785) overleden op 8 januari 1808 in Nior/ bij PoWer.'i (Frankrijk) J par diarrhée anciennee. Hij diende in het fj{j"· injèLflterieregimcllt.

Gerard Vun den F:Yflde re Kerksken (j nllvember 1790) en gestorven in het militair hospitoal van Drau/luu (Oustenrijk) aan de gevolgen van kO(JrL'i, IIU wCL'i{uselier f)U het wcr regiment lichte infa nterie !('--Iwtul­jon, ~ cumpugnie.

C'A1melius Vijuennan ( 0 Kerkskt:I' ,5 januari J 790) en overleden ill KWisel (Duitsland) "par .'iuUe d'hyclrotltor(Lr ~(water op de longen). fJ ejf.mge mun wu..,: klein van l1estulte en werd duur(mt irv/cdeeJd f)ij de

• 13$ •

'vultigeurs' (zeer bewt:e!jlüke tmeiJen met ~uldaLen van kie/lH: !)e!Stal­te).

Die lijst zal zeker onvoUedig zijn, waarschijnlijk kwamen de 'extraits mortuaires' nooilter bestemming en/ol' wuren er eveneens \'ermlste s lachl.ollers.

Over de toen samengeslelde gemeenteraden besLa..w nog welnig archierstukken. De Potler en Urûuckaerl vermelden In die periode twee burgemeesters: Van der Sleene i.n 1800 en K..J. de I~uddere in 1808. In 'Gez insreconstruclie van Ke rl<sken' vonden wij Joannes lluplisl Van d e n Sleene (Q ~[ere 26-01-1764 en + Kerksken, Plaats l8-08-1816) als 'agent munJcipui-burgemeester'. lUJ huwde te Kerksken op 13-02-1786 met ~Jo .. uUta ~furia Wijnaot ( - Iddergem 06-01-1763) en kreeg 11 kinderen _

ln 1802 had die burgemeester ar te rekeuen met een groeiende mis­noegdheid van enkele inwoners van de gemeente. Uel helrof dö.U1 nog: een zu.lver kerkelijke ... ..aak, n .1. de indeli ng vnn de parochiegrenzen. Een Uilllt..a1 gelovigen verkoos bij Kerksken te behoren In plaats van [laalle rt, voonJ omdat er onnodige verplaatsingen mee ge.moeld waren. Oe problemen ontstonden naar aanleiding van een I<eb;erlijk decreet van 11 pntiriaJ jaar Xl I (31 mei 18(4) betreffende ' Ia circon­seril:!ilUon succursu..les'. Een petitie werd bezorgd aan de bisschop cn de Prelect van het Scheldedeparl.emenl.. (.\1 eer daarover in ' Kerkelij­ke g:esc h ledenls')

De bijgevoegde motivaUe werd mede ondertekend door de andere leden van de 'Conseil munkiplJe': De Oruyne, .I-B Van Wijnenduele.

('oppens. A. De Pe1semaeker, \frul Yper ('.n. Vlill l..o l1derse.le,

..... ,I,,,

)' ., ,J" tr:. ... ,r ''''

Uandtekenln,q en IlU!.mpel Vlm de ma/re ,J-B V(m den Stt'ellt:

De Schrijver, La01ott.e en ~Ioens .

Dool' het overlijden van de 'adjOinl.' Laurenl Blaton. benoemde de Pl·elect citoye·11 Pierre Jose:ph Vun de Kerkhove rus nieuwe adjuint op 28 venlO­

se jaar Xl 09 muad. l8(3).

:\u Vau de Kerkhave kwam 'aujoint' ,J-il Coppens die zijn untslag aanbood op 11 april 1815 o01wiUe van gezond heidsredenen. I Lij steltIe zijn zoon voor als upvol­ger. l"iteindelijk werden er drie kuncUdnLen \'ooropbtesteld door de 'Sous-Inlendent' o.u. :\icoise Coppens. 30 J., particulier en vrijgC'f.el;

- 136 •

.Joseph Pracl, 28 j. , 'cultivlleur ' en Pie rre De Saecleleer, 25j., cul uvu­teur. De eerstgenoemde werd nrljolnl benoemd op 3juli 1815.

tn 1807 benoemde de preled van he t ScheJdedeparte01ent J·n De Saed eleer tot burgemeester: die liet echter weten dat hij 'de noo it gevraagd e funclie van mai re van Kerkxken' weigerde. Enke le dagen later werd ~rulh ias de Ruddere aangesteld als burgemeester. (1)

Die d e Ruddere was wa..'l.rschljnlijk een populair ambtenaar. Voor de kantonnal e verkiezingen in 1807 behwllde h U als tweed e best gerangschikte kundidaat 764 stemmen, een LW-lal m.inder dan de i:erst.c .... er-kO'.f.ene. ~lerkwaardig genoeg, steld en wij vast dut I Laa.ltert en Kerksken beschouwd werd en als één gemeente di e ingedeeld werd in twee secties: ' flae lterl oord' (kiesbureau herberg De Zwaan) eu ~ l.Iaelte rt !iud' (kieshu.reau herberg liet Kanton). In Kerksken werd er ook gestemd in d e he rberg S inl·»luarten .

Hollandse perioele (1815-1830)

Koning WiIlelll van Oranje kwam op 08-05-1815 In het bezit. vuu onze gewesten. In eerste instanlie ondergingen de hestuurswelt.en geen indringende verw1<leringen en de administraties met lurn personeel hieven voorl opig in funcUe. Iiel c.:ijnskiesstelsel bleef bestrum en d e gemeen teruad werd benoemd duor een kiezerscoll ege d al wus samengesteld uit een aan tal meerderjarige kiesge rechtigden die reeds twee jaar in d e gemeente woonden en minsten 20 gulden belasUng betl.lalden.

Dl di e periode ontdekten wij volledige r bestllurssltualies. De hoog· ste gezugsdru~ers waren, hoe merkwaardig ook, niet van eigen bodem. lIel waren afsta mmelinge n van d e !\dell ijke famUie d e I{ud· dere de Ter Lokeren die he t burgemeeste rsc.: hup uitoefenden In enkele gemeenten In belAlllsterse.. Die familie kwam oorspronkelijk uit Oudenuard e en verbleef geruime lijd In Aalst. Hun geneaJogie klimt op tOL 1491 . .\-rkhel·Fnrnçois was s tud houder van t\alst en ver· ungelukle op 16 augustus t784 op hllnjachtgehied te Haaltert. ,Jean d e Ruddcre was burgemeesler van Aa.igem en ~ieuwe.rkerl(el1; zUn vuder Charles d roe~ d e ~erp in Aalst in 1814. AIe.xnnder .. Jean was burgemee-o.;l.e r in Herdersem omstreeks 1800. lI e ldergem had een cle Ruddere aan he t hoofd ,"un tie gemeente in 1808 ().!a lh ias); Charles· , rean in 1812 en .\·Iathieu V(UI 1822 tot 1828. ll aaltert werd bestuurd duor Charles van t806 tot t81 9 en ~Iathieu vo lgd e hem op en bleef hurgen>ader lo l 1829.

Ln 1807 oefende .\-Iathias·Conslant·Amwlt1·.\tarie de Ruddere d e Ter Lokeren 001< h et. ambl uil te Kerksken. Ilij werd geboren Ol) 6 december 1787 en was vice·presidenl vnn tie cOnuuiSsie " d~ la

maion de dêtention ml1llaire à Alost". !Iij werd in de adelstand ver­heven bij koltinklijk besluit van Willem I op 1 augsutus 1830. Zijn echtgenote Emilie·Zoé de G helcke kwam uil het Ieperse. Ze kregen twee kinderen , Zoé·~Iarie·Col elle CO 1837) en AHne·~rnrle·Alexandri­ne (-1844). Hij was ook lid van de Kamer van Volksvertegenwoordi­gers, In 1860 verbleef hU in Slnt.·,Jans·~lolenbeek. ln 1860 Loonde hij zic h bijzonder genereus want. hij schonk een helangrijk IJCrceel grond aan de keddabriek \ 'UIl Heldergem voor de bouw van de nieuwe kerk en de aanleg ViUl hel nieuw kerkhof.

In 1819 ontving de burgemeester een beier vun de .\linlster van Bin· nenJandse zaken met. betrekldng Wl hel ·Gesuc.:h t. van liefducligheid' waarb ij dat in hel bezit gesteld werd vtul vijl' percelen land .

De aanhef Villl de brief was als volgt: ~lVij Willem. bij de. gratie GOd.i. Koning der Nederlanden. Prins van Oral!ie-Nass(lU, Groot- l1erto,q vun L/Lt:emburg, enz. , enz .. enz. Duft volgde de lJp.·wr1llning vart de gronden: I· eert stuk lands, groot 54 ures 25 centiares gelegen te Kcrkxken, afkomstig van liet voomwlig kapittel van Sint-Martin t.e Aalst. belen· dende ten zuiden (um de gemeente van Ileldergem enten westen de weg en verder nog vier percelen gelegen te Pamel en ajkumstig vart het "Bene/lee van Sacri ... taln van t edeberg". (2)

Voor 1822, onze gemeente lelde toen 1022 Zielen, noteerden wij uil hel regiSter ·Personel de l'admirtistration de la commune de Kerk.t:­ken": ~Iulh.ieu de Ltuddere, burgemeester benoemd 11 mei 1822; Xicu.,-;i us Coppens en J·n Vlm Wijnendaele. schepenen benoemd 5 september 1822 en de raadsleden Anselmus I lendricloc.. ,los Van den Eynde, Pieter Scheerlinck, Pieler·Pmns Roelandl, Frans Van lender· sele, ~Jarün Villl Ypre allen benoemd op 11 juni. .JWl-BllpListe Troch werd aangesteld als secretaris op 5 september 1822.

ln een • Exu-actuit hel beraadslagingshoek der gemeente Kerkxken' van 15 september 1H28 lazen wij dal rle toenmalige gemeenteraad samengesteld WIlS a ls volgt: burgemeester ~lathias de Ruddere, XicUSluS Coppens en Jun·OapListe Van Wijnendaele, assessoren (schepenen), Franclscus VIUl Londer!iele, Adriaen Frllnciscus Tem· menmlJl. Pieter &heerl inl!k en Lodewijk Anse1I1lUS Il endrickx. OnderwUs. aanleg en verbeteren van de wegen en openhare onder· stand WI.IIc.n de primordiale litken van het Bestuur.

Belgische onafhankelijkheid

Bij de oprichting van de staut België in 180'30 telde Kerksken onge­\'eer 1100 inwoners en had rechl op 9 raadsleden, waaronder de bur­gemeester en twee schepenen, Oe verkiezingen hadden om de ti jaar

• 1:J8 •

plaats mel e \'enwel tussenlOdse verk iezi ngen voor ongelteer de hein van de ruadsleden die ook een henocming van 6jaar kregen.

Door de kieswel van 3 maart. 1831 werd hel 'cijnskJesrecht' inge­voerd . Dit kiesrecht steunde op het vcnJlOgen van de burger, zodat het groot.ste deel van d e inwoners uitgescha.keld werd. De ingeschre­ven kiezerS moesten bun kiesrechl aantonen door een bewijs van betaa.lde belusting. Oe stenunlng was niet verplichl. Ter illustratie: in 1872 telde Kerksken een bevolking v;:m ongeveer 1800 zielen en slechts 90 inwoners waren kiesgerechtigd

Xaast de 'cijnsltiezers' waren er ook. de 'cupuciteitsklezers'. lIel waren burgers die kiesrecht bek\vamen op basis van hun diplomu en/orberoep (vrije beroepen).

Door d e 'Voorlopige regering \'tUl Belge.n land' werd op 8 oktober 18.'30 hes list. de beslI.umde gemeent.eraden te hervonnell .

Gemeenteraadsverkiezing van 2 7 oktober 1830

Op 27 oktober orgunlseerde men de eerste 'nieuwe' verkiezing. Ans.e.lmus [Jcllclrlckx werd gekozen t.oL burgemeester meL een wedde van 85 gulden. lIem.l r idt. ... Was rceds raadsUd sinds 18 12. Zijn more­le evuluulie luidde: ·Opinions po/îtiques: /)ottnes, a peu de talerlL.';,

usse~ acli}; bUnfw conduite, aimé par ses admin~trés. liberal très dévoué .•

l.(l(lewOk Anselmus lIendriCkx was landbouwer en werd geboren te Okegem op 30 d ecember 1784 en overleed te Kerksken op 17 okto­ber 1876. Op 17 augustus 1.809 huwde hij een eerste maal melJoun­na ~larla De Xeve, spinster en ~eboren te Kerksken op 16juni 1792. Zij kre",en "-es kinderen. lTij huwde een t.weede maal op 7 mei 1&'3.., met Dernun1ine Sten.:k ( ~ Kerkskell 16 november 1793). Zijn kJein­kind ) Iurlu .Jo,'"Ulna Leonja huwde met de latere burgemeeslcr I lee­reman op 7 lebnaari 1905.

l;.uHJl:xmwer Louis Praet ( 0 Kerl<sken 25 maart. 1784) werd schepen met. een wedde VUl I 21 gulden. Zijn heoo rd e ling: ~conduiLe privé et po/Hif/ue bonne, capahlc et zl!/é (Ijverig). ~ Ah; tweed e schepen werd 13emardus Roelandt C Kerksken 2 auguslus 1779) gekozen: hU was ·uccoucheur' (vroedmeesi.er). De overige leden waren: Constanl Van der Smissen, Frans Van Londerse le, CorneiJI e De Pelsemaeker en Augubert Van d en Sto rme_

Désirê )Iilo werd a .. 'l.ng:esleld uls gemeenlesecretaris op 2.'3 november 1830 met een wedde van 170 btu1de.n. Donatus Van der Smessen (herbergier op de Driehoek) werd ontvanger benoemd op 29 decem­ber 18.10 en ontvi.ng een ve r~oeding: vun 50 à AO gulden. JlU had een

• l(JU •

~(JfJiniull politique bonne. IJC/! cie talent ussez w.:tij: bonne wnduite. connait fu comptuhilité". (3) Voor d e openbare ordehandhaving zorg· de veldwachter Piet.er S I.ockman.

Op 2 mei 1834 werd schepen Bemardus Hoelandt vervangen d oor Jan Stefaan Hoelandt en op 7 december 1835 wel'd secl'ctaris ).Iilo vervangen door Gustaal' Van ). Ieldert, de latere burgemeestel' mn Haal lert.

In een 7. itiJng "nn 26 maart. 1&15 werd gedebatteerd over d e nanhe· s tedlng van ~emtaeking vall eenige venster." en opbouwen van cene nieuwe sakrislij waarbij de ajbraakwerken door vc/'schijdene inwooners grat.uit.clijk zat gedacn worden·. Er zetelden nrulSt oe burgemeester en assesûren. d e raatlsleden F. Vml Londersele en Engelben Van d en Storme.

Gemeenteraadsverkiezing valt l'l-juli 1836

Een wel van l833 gaf aan kOnlng Lcopold r de macht om burgemees· Lel'S en schepenen zelf te benoemen. In hel parlement keurden de liberalen en de katholieke conservatieven de wet goed . Die besUs· sing werd fel hecriüsee.rd d our de d em ocTLI.ten d ie de gemeentelijke autonomie venledigden. L'iteindelijk werden de burgemeesler cn schepenen door d e raad voorgesteld en d oor d e koning benoemd.

Oe gemeente telde 1289 inwoners en had l'cl.:hl op 9 rMdsleden. ZU vergaderden in de herbel'g bij J udocus EemWl op de Dorpsplaais. Zijn ZOOn Cusintir wCl'd veldwach ter. Enkele decennia geleden besl.Ond de7.e herberg nog: ' In 't oud gemeentehuis' bU I Ienry Eemnn (lutel' werd heL ;biJ sjulllpeuers ').

Lodewijl{ Anselrnus TJ endrickx blee f burgemeester . De overige led en WMen: landbouwer Pelnts Scheerlinek, handelaar :\icas ius Coppens, koster Jan~Baplisl WijnendaeJ, accoucheur Jan-Baptist Rlnl(ool, molenaar Constant Vrul d el' SmiSöen, Egid.ius De GTaeve, ;\'larUn Tae~ leUlill1 en .1tUl -llapList Roeland t. Gustaaf Vun ~Ield ert was secretaris en Donant V~U1 der Smissen ontvanger.

Op d e dagorde vno de ziLUng van 18 s eptember 1843 stond êén plint vermeld: aans telling van onderwijzel' voo r de gemeenteschool.

Gemeenteraadsverkiezing van 18'1'1

Door het KonlnkJijk Besluit (KB) van 30·06·1842 werd a."'ul de koning de machl gegeven een burgemeester Le benoemen b uit.en d e gemeeu· teraad . De kundida<'1.t. moest kiesgerechtigd zijn en minstens 25 jaar oud . De ki esl ijsten werd en samengesteld door d e gemeenteraad die soms naliet een gl'Ondige controle op de UtUlgegeven cijnsen uit te oefenen. Ilegelmalig d oken klachten op en werd rIe zaak uitvoerig

• 140 ·

uitgesponnen op de z ittingen. Vun 1843 alwerden de lijslen samenge­steld d oor he l schepencoll ege en werden all een de werkelijk betaal· de belastingen in uchtgenomen.

Burgemeester I1 end rickx s tond nog Steed s in de gunst van d e kiezer en aanvaardde een nieuwe am hlSle rmijn . Zijn schepenen ware n Fer­d inand O' lIondt en ConSUUlt V<UI der Smessen. Als raadsleden noleerden wij ,j·B Oe Pauw, G . Van )Ielkebeke, E. Van den S lorm , .J. Gecs, D. Lievens, ~. COtJpens en J·S Roelandl.

GustaaJ Van ;\[e ldert was secret.aris, DOllilal Vun der Smessen. onl­vunger e n Pieter Stockman, veldwachter, later verveUlgen doOr C..as j· uUr Eeman.

Vlm ;\leldert vervulde ook de secretarisfuncUe in lIeidergem en lIaalte rt, wus ugenl vun de 'Uelgische ;\Iuatschappij van AJgelll eene AssuranUën tegen gevaren VUIt brand en legen de losbarsting ""/.Ul de gaz', lid van, én rechter bij de 'Kamer \'Wl Koophandel vun Aalst' . Same n meL zijn zus Pêlagie runde hij een 'Fabrique de totJes' te Haah.erL Van ),feldert behoorde tot de IJberclle SLrekking en was pra.kUserend katholiek. Het was geweten dat hij veelvuldig omging met de sterke li berale grnep in Ilaal terl, dal hij er aasde op het le i­d e rschap cn op de burgemeesters.~erp, wul hc rn enke le jaren luler lukte. Het werd hem waarschljnlUk een ietsje te veel en op 25 deccmber t845 sluurde h~i z ijn ontslagbrief als secretaris naur de ~ouvemeur .

ln de zitting van 6 februari 1846 koos de gemeenteraad in geheime stemming ('bH gesloten st.embriefjes') een nieuwe secretaris.

De uitlredende secretaris ontVing d e. kandida tuur v.m ,Jan Oe. Saerle· leer, ,Juducus Lcwlde.r Roclund l en v{m Leander Roe.la ndt. De Suede­leer haalde hel metS stemmen tegen e lk 2 slemmen voor de andere kandidateIl.

l ie t is ),!ewelen dal burgemeester I lendriCkx cn zUn ploeg: weini~ geliefä wa.ren b ij d e kerkc lijl(e instanties; dat. bewijzen o.m~ de '"er· l.roU\velijlce b rieven ' van ll cndrick.x naar de gouvcrneur LV.IIl . de kan tschool van pnsLoor Vun ll oeym issen.

De vroegere. vriendschap puslOor·burgemeester ve rwaterde in erge mate . Een briel"vun 26 februari 1842 van de p«.S1.oor loog er niet om . Enkele passuse.n h ientit: "'tot ovcr eenjuer heb ik altijd gcmeent dut wij goede vriendcn wurcn ... rtlilur sedert ee1t(qe tijd sdtrijli gij mij a ltijd lcgenst/"cvig ... ik betruuwde mij altijd op uwe woorden, op uwe guedwil­I(gheyd en rechtvecrdighcnd en dus vind ik mij heden te leur gC~Leld en bedrogen! 11 Waamm hebt gij mij I,det van Megllnck iets up rekening te ontvangen aL .. ik in nood was? Twee mu.'Uld later scllreef de pastoor

• 141 •

(\'oor die lijd) heel sterke taal: "Het is mijne pUgt mij tot u te keeren als president oan heL Amlbesteur om te weten afer reeds maatregelen genomen zün om mijn geld weer te geoen. fk ben de laatste tJan alle· maal die zijn geld nog niet bekomen heeft. Jk bemerk nog geene maeue· gels vun ooidoening, noch in hel kleyn. 'lOch in het groot. moet ik 11

pryzen dal. het kwaedwifligheyd is, en dan zou ik niel. mogen voortgoen In u de Heilige Sakramenten te bedienen ... JO in een volgende brief van 9 Juni 1842 somde Van r loeyntissen eeu arultul onrechtvaardigheden op I.v.m. te weinig betaalde huurpacht ten nade le van 'den armen' en ~itldien de leden 0011 het Armbestuur allemaal pachters zijn van aml­goederen en de leden dezelfile blijven en wekelijks elk een potje bier drinken op de kaJ} oan den armen, moeten zij hierover restitutie doen?" I liJ verweet burgemeester Ilendrickx: eveneens V<Ut belastingontdui· kl ng! "Jndien den burgerrwester verzogt van de controleur om een der­t(qlai huyzen ooer te geven, die onrechtveercliglyk in de schaUing gebragt zijn, deze/Me ill een algemeen overzicht uyl de sc!taLting te laten. waerdoor de onrecll tvcercligheycllJlijft voort duren. Is hij hierooer verantwoorde/Uk?"

Op de kansel iIok bJj ook van leer tegen de gezagsdragers. De leden van de raad stuurden een vcrwitliging naar de bisschop dat er meer onheilen zouden komen door de preken van d e paslOor. "Op 26jlUli predikte hU met. veel geweld en zelf met buyienllewovn extravagwlLie dat de gemeente h.et voorbeeld zoude geweest Ilebben Vtm geh.eel bel. gen/and vuur spinning varl vlas te gecven acn de annc maer dat den lJuyvel er tllsschen gekomen wa.<;~.

Xiet uIIeen pastoor Van lloeymissCll leverde enorme inspanningen om de nood te lenigen van cle hulpbehoevende klasse ook hel gemeentebestuur liet zic h niet onbetuigd. ln de zitting vun 19 okto· ber 1847 stelden zlj vost "overwe.qcnde dat nieUegenstaende den graenoogst ditjaer eenen voorcleeligen opbrengst ht.>efi. opgeleverd, men ziet dal door den invloed der iaotsie twee rampspoed(ge jaren de armoede th.ans niet te min zien op de schouders der werkende klas komt drukken en gevolgcll.$liik heylzame nwel.regeien moeten genomen wurden om dezeljäe te oerzachten ... ooerwegende dut op eene bevolking van 1200 inwooners ruym If.()() bdweftigen telt die alhoewel bezield met

den geest van nijverhe.IJd en genegen lot het werk, door de slechte tijds· omstandigheden in hunnen hl1yshouclelyken toestand gekrenkt en oan alles ontbloot zijnde geene middelen meer bezitten om hun ecnig werk aenleschaJlen en ocrtlolgens in de uyterste annoede gedompeld liggen .• Ook d e mjddelen van het Uureel van Weldad igheid waren uitgeput en het XijverheidscomHé kon zonder finam:ië le h ul p niets verrich· l.e.n. De raad besloot: ~in voordeel der on.qelukkilJc inwooners eene III1I/).'wm van LOOO (r al t.e sm(~eken overtuygd zynde dal hel bestuer

• 111-2 •

zyne milddadige hond zal uytryken, om werk te kunnen verschaJJim uen de betrcurenswaerdige ingez'etenen oru:cr gemeente WlU!r steeds alleen arbeyd tut nijverheyd strekt. "

Ook de. pastoor ontving felicitaties voor zijn inspanningen en wel nlk'lr aanleldJng van een lnspecllebezoek. De :'Ilinister van Binnenlandse. laken sc hreef: -Mr Klnllt m'n rendu compte des soins que vous pre­niez pOllr rCn(tre vus paroissiens appliqués au travaiI. et pour fonné pamlÎ ellx de bons el. habiles Ouvriers. Je me pfaisa vous en exprimer ma oive saLi.o;fadion .•

Gemeenteraadsverkiezing 20 maart 1848

Een tus.,<;en.Ujdse verkiezing greep plaats OITI t.wee leden te vervangen , Jun Stefium Roelandt verliet de gemeente en Dontien Lievens diende .lijn ollLslag in. Jan Baptist Stockmwt en Pieter Jun 01 10ndt namen hun pluu ts in . Over StoclmuUl !:lChreef men: ~QllelqtL' uo d 'ttlle bonne conduite morale el. politique~.

Gemeenteraadsverkiezing van 22 augustus 1848

Door een grondige wijziging van de gemeentewet bes! isle de minis­terraad een volled ige hernleuwing: Vrul de gemeenteraden door te voeren en werden de burgers naar de stembus geroepen op 22 augus­tus. Een belangrijke wijziging wa..c; eveneens dat de koning de burge­meester moest benoemen uit de gekozen raadsleden.

Dus we rden de Kerkskenaren voor de tweede maal naar de stembus geroepen, maar nu om de volJedlge raad te kiezen. Er kwamen wei­nig verrasgingen. !lendrickx. bleef burgemeester getlankcerd door zijn schepenen C. Taelemà.Il (peIL În.'itnlit, mais de bonn.e conduite) en N. C'..oppens (landbouwer koopmwl in houillekolen. liberal) . De OYCrige z i ~jeS werden ingenomen door ,);.Ln -l3upUst Stockmi.Ul , ,Jozef VIUl wn­derse le (ongehuwd, liheral trè.O; modt:me) Donaat Van der Smissen. Judoclls teman (ht:rbergier. pulit/(lueS doutelu), Benedictus Van den Brouck (poliUques doutCfLd en Domien Ghijsels.

De problemen met rt.lel·Kerkskenl\rcn zonls bedelaars, landlopers e.d . slapelden zich op en de raad vaard.lgde een reglement uit voor 'de \Teemdelingen ' ~ooen.vegendc dat zij zich dikwijls heymelyk in de gemeente zouden kunnen ophouden.· I Iel was verboden 'een vreem· deling' te herbergen zonder u.angifte te duen bij de politie.

tn oktober 1849 1(011 de burgemeester in positieve zi.n antwoorden op een vraug VW1 d e arrondissementscommissaris betreffende de. 'g:esteldhe.yd der gemeente', I UJ schreef adat er sedert hel voorleden jaer eene vatbare verbetering heeft doen zien in den staeL van zaken in het ufllemeen CIJ in dien der werkende klus ln het he:wnde.r; de oerl)ete·

• 1!J3 •

ring h"cft zich ooomam.enlÜk opgedaen in ele min schaerscheyd en duurte der leocnsmiddcJetl. de hememing der werkingen in de kant­werkschool en andere nijverheydstakk'en. Dank zij (ie uylgavell vun hei armbestuer is er een merkelyke vermindering der IJcdcJary. Verbetering bekomt de werkende klas ook van de alhier aenwezige fabrikanten en andere begoede inwOIters die wanneer het hun niet te oeel schade valt en hunne eigene belangen niet krenkt niels verwaarlozen om hunne rIDodlydende broeders ter hulp ie komen.· [[ij 1)(Jellde er nog a(tn toe: "([at Iwt vorig aengehaelde voornamenlyk' loop I op de werkende klas en dat de gemeclItegelden zit;h flieLlemin in eeflen zeer /)t!krompen stuet bevinden en niet tue/aten. te betalen de onderhoudskosten van zieke behoeftige in onders(:heydene hospitalen ctie reed!; de 400 fran ken te bovengaen. ,.

Tu heL midden van de 19<1< eeuw ging ved aandacht (en middelen) lluur de modernisering van de uurden buurtwe~en. De voomaamste verbindingswegen met het d orpscentrwn , die in de winter herscha­pen werden tot modderpoelen, kregen een kassei bedekking.

De. Bergsunal was één van de eerste projeclen. Op 8 oktober 1850 keurde de raad een begrotIngsstaat goed.

-Beyrootingsst.uct der begroot.ingswerken. welke men zich voorstelt te doen verrigten acn den weg yettaemd BergstrcLCt lijdende van derl eenen kant naer Uenderhautem en van den anden!1l kunt naer de baen van ~ klas van AeL'it naer Geeraerdsbergen.

Aenkoop van 21.000 steenen van 10 à 12 cm. daeronder be.qrepen de geëvenredigde boords(eenen, ie nemen uyt de groeven van Lessen, ooor hel leggen VUil 100 meiers lengt.e op 2m80 breedte d 2.5 Ir de 1000 i ... 525/,.

Scheepsvracht Lot. Erembodcgem J '10 {r Aankoop zavel ;JO fr Leg.Qen 25 fr Vervoer van den sleen, zavel en berijd.en van den grond lBO fr. TOUUll900 fr

Gel. Burgcnu .. 'ester Ffe11drkkx en secretaris De Saecleleer. ~ (4)

OOt de kosten te dekken vroeg de nmd de toelating een deel vtul de werken In dUbruren te mogen ui tvoeren. Veel landbouwe rs hielpen onbewl<ligd bij het afhalen vun st.enen en .eavel.

BU het opslell en vun de begroting voor 1847 waren de bestuursleden verplicht. de belastingen te verhogen, ;fele Itoojêlelijken aarL'ilag Iwc drukkende het naglans voor de inwuo/lers zal vallen is moeten vemteer-

• 1!1J4 •

dl!n:f worden met eene .som von f200fr. ~ De begroung s lool met een baLig saldo van 62fr 29ct bij 2511 fT 89ct aan ontvangsten.

Op 19 oktober 1851 gafraadslid Van Londersele zijn ontslag.

Gemeenteraadsverkiezing vall 28 oktober 1852

Vie r leden werden zonder problemen he rkozeu : Benedictus Van den Brouck, Donaal Van der Smissen, Jan BaptiSt WeUekens en schepen .'iicosias Coppens.

Op êtll van de lWllSle Zittingen '~dIl de'~e legislatUlII werd er beraad­s laagd over de oprichting van een 'commissle voor het bestuur van het liefdadigheidsgesUebt'. [Jat gebeurde naar tumleiding V'dIl een \'Taag van pastoor Vun I-1 oeymjssen voor toelating van een lombola. De opbrengst zou integrau.! "dienen tegelijkertijd ouor werkhuis der kantwerksters. schuilplaats voor behoejU,lj1.! ouderlingen en wezen en vuor ho.spitual. ~ III d e commJssie zetelde.n de pastoor, Taelemun, D'llondt en Donaat Van der Smissen. HeL resuhl.ulL van de tomboh~ bleef ondermaats zodat de gelden alleen besteed werden aan de kanl~hool. In ve.rhand met dat laatste was er opnieuw onenigheid Olet hel bestuur dat liet welen aan de overheid: ~ Uet gemeentebe­.';tultr heeft zijne mWlier VUil handelen opzigtelijk deze kwestie nooit goedfJekcurd ... noch aell de commi.'isie rwch aen het gemeeniebeswur gemeld heeft waf, .gebruik hij van de Qpbrengst zou gCf1wekc. hl.!bben ... ".

Wnl openbare werke.n betror werden tIoeksLraul, Beekstraat, Berg­straat en Watervoor op d e voorraugslijsl geplaatst voor dringende rcnovllUe.

Gemeenteraadsverkiezing van 31 oktober 1855

In deze tussentijdse verkiczi,'l! werden vier leden gekoze" Karel l.odewiJk Taelemun (schepen), Jan-IJaptist Slockm<1n, ,Jun Slefaan RoelIUldt en Jan Pieter ~Ieganck.

Op 14 januari 1866 werd Van der SmiS!:lcn schepen t.er vervanging van de overleden ~. Coppens .

Gemeenteraadsverkiezing van 27 oktober 1858

Werden gekozen: Jan Frans Coppens (werd schepen), BencuiclUS Van den Brouck en Jan Baptist Wellekens.

Op I april 1861 werd .Judocus Leander Roell:ulCll aangesteld als gemeentesecretaris in opvolging van De Saede.ieer , overleden.

In de legislatuur wcrd er duchtig geredelwist over het al or niet ver­groten eu/of bouwen vun een nieuwe kerk en over de aankoop van ~rollden voor de fio.wleg va" een nJeuw kerkhof:

• 145 •

Op dc zitl.ing van 2..1 april 1862 waren s1echts aanwezig: burgemees­ter HendriCkx en de .st:hepenen Coppens en Tneleman. Op de agenda Slond één pwlt: vergroUng vun de kerk en aanleg nieuw kerkhof. Secretaris Roelandl noteerde: • Alhoewel er noodzakelijkheid is en IXJO(Jingen gedoe" werden om nieuw kerkhof te bekomen en met hel bestuur der kerk niet in woord vallende vOOr den aan te koopen grond, hebben wij nodig gevonden dil ontwerp te verschuiven.· (meer over het kerldlof: zie Kerkelijke Geschieden is)

Oe gemeenle raad was nj e t enthousiast met de plunnen van de kerk­labriek voor de nieuwe kerk. Oe. leden vreesden dat d ie p lannen uit­zonderlijke uitgaven zouden vergen. Ondertussen werd er op hOlter niveau onderhandeld . Zo schreef de arrondissementscommissaris op 29 uprU aan de gouverneur; -Nu vertrouwelijke inlichtingen heb ik ver­nomen daL de gemeenteraad het project wil vers(;!l uiven en de voorkeur wil geven aan het verbeteren van de buurt.wcyen, het bouwen eener s(;hool en een nieuw kerkhof aanleggen.· Toch sl.emde een fel uitge­dlmde gemeenteraad in haUT zlWng van 26 mei 1862 volgende motie: "De matE slemt we itl de noodzakelijke vergrooting van de kerk. dat de Kerkraad cene partij land moge verkoopen. doch dat de gemeen­te geen lJes(;hlkbare Jèmdsen beût. welke de nood tot dit ontwerp ktm.­nen westeuncn. Get.: bUI'.gemeester Hendrkkx. Coppens en 7'aclemun schepenen, Scheerlinck en \VeUekens leden,8 De overige leden St.ock­oum, Van del" Smcsscn, Eeman en Van den Brouck bleven afweZig.

Financieel zal Kerksken aan de bl'f'ond. Om een beslissÎJlg van de gou­\'erneur te kunnen inwilligen, waarin deze een tllssenkomst van 1600fr elSLe van de gemeentekas voor de ui tvoering van de "kal!if:ide­werken~, vel~.'.amelden onze beleidsmensen "een persoonlijke vrUwUli­ge inschrUving ·, zodoend e werden de inwoners niet zwaarder helasL

Hierna het resulwat van hun vrijgevigheid:

Lodewijk Ife:ndrlckx 400fr Karel Taelemun, Frans Coppens, ,Jan )1egallck en I3enoit Van den 13roeck 175fr ,laak Scheedinek, Frans Culleha ut., Jun Baptist WeUekens en .hUl Stefaan H.oelandt. elk 150fr.

lil bet laatste jaar van de besl1tUrsperiooe nam de gemeenleraacllle beslissing voor hel bouwen VUll een nieuw schoollol<aal en een lokaal voor de gemeenlead.rninistraUe_ Voor tie eerste muaJ is el' sprake van ~eene plaets tel' beveiliging der gemeenlearclJievcn". Door nllerlei gekibbel en vooml wegens gebrek aan financiële middel e.n werd het project pas 10 jaar later uHgevoerd op de plaats van de huidige gebouwen.

• I fJb' •

Op 24 april 1862 vraagt de kerkfabriek arul hel gemeentebestuur een subsid ie voor het vergroten van de kerk De b urgemeester antwoord­de "dut het beler is nog eenige jaren te wachten, tlit hooftie dat ons bestuur op den oogenblik zoo veel publieke werken ten ontwerp Ileejt, waartoe groote subsidieën vereischt zijn en cle kerkvergrooting minder noodzakelijk is dan cic kalsetclewerken. heropooUlving der school ats ook heL kerkhof."

:'\ laanden werd er geredetwist en een comm issie bestudeerd e de voorstell en. i\a lruormaUe besliste de raad "dat hel. bouwen eelll!r nieuwe kerk meer dan de verurooting der ouele kerk verkiezelijker zou wezen. doelt dat zij op het oogenblik moeilijk over de bijdrage kan beschikken en dal. heL kerkbestuer van geenen uitstel wilde hooren. IfeL is uil. dien hoo/äe dui. de meerderheid der ruadsledcn legen diL onder· werp hebben gcstemcl. ~

Gemeenteraadsverkiezingen van 27 oktober 1863

.1.·8. WeUekcns, Frans CaUebaut en Domie.n Van Londersele we.rd\!n gekozen. Ocgin 1864 was er heVige discussie rond ucaansteUing van een nieuwe gemeentontvnnger. Domien Van der Sm.issen gaf zijn onl· slag en el' waren twee gegadigden Karel Van Landuyt en Donaat Oacyens. Beide kandidaten hadden evenveel 't;UppOl't.e.I'S' in d e nUld, dje bij a/\vezlgheld van bUl'gemeester I-Iendrlch uit8 led e.n bestond . Een eerste stemming gaf 4 tegen 4- en na buJlote rillg was hct.teru~ 4 tegen 4! Lile indeüjk be. .. liste dienstdoende burgemeester Coppens, de oudste kandidaat Van lánduyt aan te sle.Uen.

[njanuari 1864- benoemde de mud B. Van den Bl'Ouck lot schepen ter vcrvrulg:ing van Karel Louewijk Tucleman.

Burgemeester Hendrick." gaf zijn ontslag en op 23 aprü 1864 kreeg ul\ze gemeente een nieuwe burgervader Benedid.us Van den Orouck en meleen een nieuwe schepen Frans Callebuul.

Op de eerste raadsvergadering werd een welkomstwoord gericht. uan de nieuwe titularis.

"Eerwaerde lIeer Burgemeester

Nu het onûilu!/ van den uchthaeren heer J1el1clrickx welke ruim dertig jaereIl onze gemeente als welbeminde burgemees f.er bestuurd lIad lil de voogdij vun diL IJcSluer gehandlwajä geworden door den schepen den heer PrançoL~ Cnppell.~ ondanks alle moeijlijkheden welke gedurende deze korte tijdruimte zich voordede/l met zoved beradenheid als man­Itajiiglieicl liel !,es{uer op cent! lo/waerdige wijze heeJt voortgezet.

liet .~taeL. .. bestuer van Zijlle: Majesteit onzen koning heelt. niet runger gedOOgd dut. onze gemeente zonder Burgemeester zou blijven. Thans

• 147·

xien wij met. vergen()(>gen dal die keus op Mijnheer Van d,m Brouck is gevallen. fk acht mij gelukkig in noem des {JemeenLenaers u geluk te wellschen over hel. Magistraetschap tot het welk zijne Mqjesl,eil u ver­heven heeft. Ja ik- acht mij gelukkig het orgaen te zijn van ele Ingezete­nen bij welke de heilwcn.o;chen welke ik ele eer heb tt te sturen eenen zoo snel mogelijk klinkenden weerklank vinden.

Gij weet het Mijnheer de Burgemeester dat op het pad van eer tot het welk men u verheven heeft ook dooms Le brengen zijn. mOt!ijl(jkheclen welkt! noch door doorzichtigheid noch beradenheid niet te voorkomen zijn. doch vrees niet. die wel doet heeft niet te vreezen. Tracht als een goede hui.~vada de belangen des gemeente op eene onwankelbare en rechtvuerdige wijs te verdedigen. Tracht ook de eenheid welke men itl deze gemeente up zoo Iwofjcn Prijs geschal. en /}eh(}lulen heeft door uwe meL geprezen bedaerelheid in stund te behouden dat van België een­clraght maekt. Mogt ook de ra(ul (?) van Kerksken waer dezelve ver­deeld is. haer eenäraght bewaeren. Neem kloekmoedig de teugels in handen geef God waL God toekomt. geef de kiezer wat den kiezer t,.oe­

komt dat dt! zorgheid der arolen bij u moge gewaerborgd zijn. dat de tmenen der bedrukten door uwe raedgevillgen en vertroosting en nwgen gedoogd worden immers dat elk in geluk rrwge untvangen wal, hem toekomt opdat naer vele ju ren wanneer u de teugels van het bestu­er zuil. /1{:'<laleggen moge zeg.cJen: Onze bewaerde Burgemee.'Sler is zij­nen eede getrouw gebleven. hij heeft aUe." wel gedaen. Lang leve onzen Burgemet!stcr. ,-

Benedictus Van den Brouck werd geboren te. )Iere op l2 augustus 1816 en overleed t.e Kerksken op 26 september 1865. Hij t)efe.nd e he t beroep vun wever uH en huwde op 23 auguslUs 1&'38 me.t Lucia Roe1undt, spinster. landbouwstcr en kreeg 7 kinderen. Xa de dood van zijn vrouw tnl854 huwde hij een tweede maal met herbergier­ster Virginia Oe Graeve ( & Ilu.ultert 22 november 1827). Vijf kinderen zagen nog hellevenslichl.

In 1864 werden er nog !ileed!i verscheidene samenkomsten, zov.reJ VfUl de kerkfabriek als de gemeenleraad, gewijd aan het al or niet bouwen van een nieuwe kerk of de vergroting van bet bestaande gebouw. Beliep hel eerst.e bestek ongeveer 45 à 5O.000rr, dra liepen de kosten op tot ruim 6O.000l""r. In 1864 werd een ontwerp (ramlng 67.775I"r) gemtutkl voor een nieuwbouw. De gemeenteraad, in zitting Villl tg ok tober, nam kenniS \'an de beslissing van de Provinciale Raad di e een toelage guedkeurde van 12.000rr. Oe meerderhe id (7 leden) verwierpen het plan en wilden zich slechts engage ren bij een beslek van ma.ximum 6O.000fr. De raad \.iel noteren: ·ovenvegende de groote noodzakelijkheid eener le bouwen nieuwe kerk verklaren dal

• 148·

niettegcns({uLnde het kleine ucmlOgen der ingezetenen welke in hunnen lasten maer alte veel bezwaard zUf!. verklaren voor op de geuocglijkste wijs aen hunne verplighte bijdrage te zullen lJolkommen met de vaste hoop d(a de staet en de provincie dezelve aen het mirûmum .qelieve te stellen. ~ De raad wus akkoord indien d e kerkfnbrie l( 1/6 en staal en provincie elk voor 1/3 bijdroegen en " hel maxlmwn van den devis 60.0oolr is en dat. de bouwmaterialen der oude kerk zullen gebruikt of ucrkD<;.ht lVorden«, De \'c rgacle ring werd voorgezeten door schepen Coppens. Op 29 maart l864 werd de opdracht gegeven aan bouw· meester De Perre "om vlug~ een bestek op te maken, rekening hou· dend met een oppervlakte één maal bl'f"ot.er dan de huidige kerk en een maxIm uni bedrag van 6O.000fr.

Op 22 mei 1865 stelde burgemeester Van clen Brouck voor, afte l.ien van een nieuwe kerk en Loch te opteren voor een grondJge renova tie WCUl l ~/, ij uindt heL gvcd um de oude kerk op de best mogelijke wijze te vergroten met de zijdeultaf'Cfl op te schuiven en den toren aan den l.egenwoordigen voorgevel te plaatsen. ~ Waren verde r aanwezig: de schepenen Coppens en C,nUeoout en de raadsleden Hendrickx, Roe­landt.. Scheedinck en Van Londersc.lc. Oe secretaris was L. Roe­landt. Ondanks een tweed e ontwerp van a.rchltekt Ue :'\oyette, tien laar later, opteerde men uiteindelijk \foor heL renovaLieonL"\verp van de AalsLerse bouwmeester Goethals en in 1893 huldigde de b is­schop van GenL he l vern ieuwde kerkgebouw in.

I"l e l. afwimpelen vrul he t on twerp van De Perre kreeg nog een staartje. De bouwmees ter e iSte. een vergoeding voor zijn preSl.ll.ues en kwam ln aanvaring me t de. kerkJabrle k. De zaak e ind igde mei. een proces voor de rechlbank van Oudenaarde op 26 OUh'lrl 1876. De kerkfa· hriek werd veroordeeld cic som van 2200fr te betalen aa.n bouwkun­,Jige Ue Pene le. Genl vermeerd erd met L037fr 74ct procesonkosten en Intresten. De gemeen teraad weigerde enige flnwlciële tussen· I<omst. mrutr gaf wel de toelating e igendomfondsen t.e. verkopen.

WU mueten hier vermelden dal het klimaat tussen kerkfabl"iek Oees VWl lloeyntissen) en gemee nte rand vertroebeld was. De burgemees· ter bekloeg er l.ich over hU de arrondissemen tscOlllmJssar is dal de pustoor 'onwettige' IlmUlcië le verslagen van d e kerkfabriek binnen stuurde "alleen door hem getekend en uolgen.;; de wettelijke voorschrif ten moel (Jok de president tekenen.·

In enkele zittingen in 1865 en in 1.866 zal s.::hepen C'oppens de ver­gadering voor a ls dienstdoende burgemeester. In 1867 tekende F. CaJ lebaut de verslagen als ,'oorûtler-burgemeester .

• r4!) •

Onder deze legislatuur besliste de raad na 15 jaar redetwist.en over de hoogst. noodzakeUjke verplaatsing en/of vergroting van de begraafplaats. Ctlelndelijk vonden de overledenen IHln laatste rust­plaats op naallcrtse grond. (zie: Kerkelijke Geschiedenis)

Aan de brandbeveiliging werd fuwdacht besteed. Bij brand waren hel meestal de buren zelf die het nodige deden om groter onheil te voor­komen. ln elke wijk was er 'een depot.' waar het essentiële materiaal bewaard werd. Zo beslisten de raadslieden de volgende verdeling: ~rf!n wijk Boeckenl. (bij Van Melkebeke) 10 hakers en eene ladder. Ten wijk Bergstruet (bij de gebroeders Taelemun) 10 hakers en een/! ladder. Teil wijk Driehoek (bij Van den 8rouck) JO hakers en een brand/wak. Op ele Dorpsphwt.s (bij Je(mne ftfeganck) JO hakf!n> en een hrwul· haak .•

Burgerwacht

Voor het CérSl duiken cr gegevens op i.v .m. de gemeentelijke burger­wuc.ht. ln 1815 besloot koning WWem vun Oranje een hurgenva.cht uit te bouwen, muru het wus pas in l827 dat e.r een wet VlUl kracht werd om een burgerwacht op te richten in de grote. gemeenten. Zij stonden lil voor de ordehàlldhaving, samen met. de. politie. hielpen bij grote rampen en konden worden ingezet tegen vijandelijke aanval· len in oorlogstijd. in september 1832 werd deze pnra-miJitaire orga· nisatie als Belgische insteJHng opgericht. Waren hel in de beginperiode vooral vrijwilligers, enkele maanden later was de gemeente verplicht een burgerwacht samen te steUen rut burgers tussen 2L en 50 jtUII. In 1914 werd die hulporganisatie onlbonden.

Oe structuur waS identiek aan dje van het leger en Olen sprak \'ll.n legioenen, bataljons, cumpugnieën en pelowns onder de leiding van commandanten, majoors, lwpiteins, luitellant.en enz. ln 1864 besleedde de raad mime aandacht aan de benoeming en/of bevor­dering van enkele burgers In de burgerwacht.

Domien Van den Brouck legde de eed af a.ls majoo r van het 33-batuUon . Pelrus Vun den Steen werd kapilein en Karel Van den Eynde en f:gldius Wellekens ontvingen de graad va.n 1 .... 1uii.enant bij de 2"-<" compagnie. K.L. Roelandt, Fr. Van I..onderscle en Fr. De Wael werden genoemd tot onder-lujlenanL Dom.ien VWl Vaerenbergh, wever, kreeg de graad van I<upilcin bij de 5'" compagnie van het 33·" butaljon.

Ln 1892 sprak men \'Wl de. 'onwerkz~une burgen\'acht'. Op 18 SC I)­tembel' was e r een eedaOegging van enkele offiCieren, o.m .: Frans VW\ den St.orme, kapitein; Albert Schotte, hlH.enan t~ Camlel Van d en

• 150 •

Derghe en Frans Lievens. onder-luitenanten. Ze behoorden aUen lot de 42- compagnie \'M het 8"'< bataJjon. In de laatste periode van hWl bestaan werd de burgerwacht of 'garde cÏ\'ique' in de volksmond de 'garde comique' genoemd. In een latere periode (1913) vonden \'iJ een volledige toestand de-r 'Werkdad ige burgerwacht'.

fllger lchte eenheid 56 Getalsterkte zonder officieren 3l Kapitein 1 Lujtenant 1 Onderhûtenant 2 Sergeanten 6 Korporruen 12 Omeler van gezondheid Ü Sergeant.majoor 1 Sergeunl- foerier I Trunboer 0

Gemeenteraadsverkieûn9 van 1 juli 1872

Het KB van 03-06-1872 ontbond alle bestaande gemeenteraden. De gemeenten werden verplic ht nIeuwe verkiezingen uit te sch rijven .

Op maandag 1 juli 1872 greep onder voon:itlerschap van François Coppens de verkIezing plaats. De stemopnemers waren: Leopold De Smet., Jun·Baptist. De Luycl{, Henry De Vuyst en Henry Van den Broedt.

De uJLt.redende raad bestond uil: Leander ~Ieganck. francois Cop­pens, Eglde Wellekens, Doo<Ult Van der Smissen, Jan Slephaan Roe­landt, Louis l\nselmus Ikndrickx, Jan-Baptist Taelemwt, AmbrOSius Van :'\Ielckebeke e n Jaak Scheerlinek.

Voor die ver kieZ ing was er slechts éê:n LIjst. en er waren 85 kIezers opgekomen. Wenjen met volstIekt.e meerderheid gekozen: florenl Pltillps 80 stemmen, Leun der :'\Iegunck en Egidlus WeUekens 78 stemmen, franço is COppE~S, Donaat Van der Smissen en Jan Slep· haan Roelandl 74 stenunen, Ambrosius VfUl i\lelckebeke 69, Ju.ak ScheerUm:k 5.1 en L. Roelandt50 stemmen.

Leunder :'\-Ieg~U1ck nlUlvmu-dde de burgemeest~rs!:!Jerp. Leander \I eganck werd geboren ll~ Kerksken op 3 april 1840 en overl eed er op 9 maart 1908. 1I1j hu wde met :'\[aria C1eOlenUna Linlhoudl tût

Essene. Zij kregen 4 kinderen .

• 151 •

Gemeenteraadsverkierillg vall 29 oktober 1878

Een nieuwe wet (Wet )olaJon) van 23-05-1878 bracht belangrijke \\ijz.i­

gingen aan in de kieswet. Oe kieslijsten werden jaarlijks aangepast.; de vere iste leeftijd was 2 1 jaar en d e rechtstreekse belasting die de kj ezer betaalde moest nt.inimum lOfr bedragen. Vooral belangr~jk was de gewijzigde- vorm \'tUl de stembrief. Waar voorheen de namen zeU' dienden geschrev~m te worden, werden d e nalllen nu voorge· drukt op de slembrieve n. De. kiezer maakte hel bolletje zwart achte. de naam van de kamlidual of bovenaan de lUst

Om de lijst d u ideUjk he.kenhaar- te maken mocht er een teken geplaatst worden boven aan de lijst. b.v.: stu, ClrkeJ of \·ierltanl. SteDlmen op ve.scheiclene kwldidHten \' rut ve. schi llende l ijsten (pnnnche. cn) werd lOeg:est.aan.

Vijf led en waren 1.\1U1 veTvanging toe: L. Megam.:k , ,J.·S. Hoelandt, A­Van :'\-lelckebeke, J. Scheerlinek en E. Wellekens.

De 92 ldezers hadden tie keuze uit zeven kandidaten: :'\-leganck. Roe­landt, Scheerlinek. Van ~Ielckebeke, WeUekens, Callebuut en D' Uondt. De volsuekt.e meerderheid was 46 stemmen en de laatste twee vielen uil de boot cnet.especlieveüjk 17 e.n 38 stemmen.

Gemeenteralulsverkiezin9 VQ.11 25 oktober 188 1

De kieze.s werden opg~:roepen vijf nieuwe ledl.'Tl te kiezen Ler vervan­ging van Coppe ns, Phil ips, L. Roelandt., Van d er Smissen, uJlen uIt­tredend op 31 oktobe. (:u Alfons Scheerlinck overleden.

l.elUlde. ~1eganek was voorzitter van het kiesbureau en werd bijge­staan door vier stemopnemers: Donaat Bueyens, DominiCus De. Sm.et., Henry De Vuyst en Egitlius Wellekens. De secretaris was Alfons De JXeve.

Vim de 79 steOlbri.even waren e r 5 ongel(Uge zodat de volstrekte rneerde.heid 37 stemmen bedroeg. PhUipS behaalde 64 stemmen, Ste.fUllfl Roelandt. 59, T heonle Roelanrll 56, Vic lor Van Wijnendaele 46 en Coppens 43 slem men .

GemeenteraadverkieZÎng van 19 oktober 1884

Door een aangepaste kieswet werd het kJezerskorps lulgebreid . Voor gedlplomeenlen "fin bet lager- en oûddelbaar onderwijs was de kies­cijns niet mee. nodig. Ook een aantal vrije beroepen verwierven auto­matisch het kiesrecht.

In okt.ober 1884 was voorzitter Frans Coppens verantwoordelij k vOor d e goede gang van zal<E::n voor d e verkiezing Vè.U1 5 nieuwe leden Ler vervanging van: Leunde!' ~[egulH:k en Vielor Van Wljnendaele (Lijs t. l)

• 152·

A., <- - ~ . _,

--- iml~t:nIt __ J ~ïi;;j~-. _--'-

~"'ë1""" ,u" y.~ $IJ

~lO~1~1 \ ~'7 ' 'L'-n7 ~ ffuoy ~7 L

>' ~""'.@~ ~~ ~k_ 7Y~ < af. -,,;d ~- 'i< «(

/ $'~zu.:~< • /1-/"",", ~/' "" ~ ~~#~~ t;- '7'~-'" ..-rL=f~k~ ~

(J _

"( .,-

f ( .t..w q(J7'-.I /! ét" ;?~, 'v

{ I ~~ji: 7' -. ~L "( ,

I ~ ~" '" J 4. Md",;/-Jfan4' ,;: ~:: 't' -.: , --,.e-7 ~ ~ ut

~" // t'~Z~nil ~-., &.~ "(

/ l t!Pn~;/- ~ ~ ~-? '" .."

/ J 5ft7i::L. ~ ~:.: "'I' .. .," I /~ g;;h ~~ "'" ... "i /, . ''td(,'''';; . ~ ~~ ~t

\ «( IJ

/{ ,41 ~~.(, ;; :4':::: ~ 'i<

i 1:: ~ ~4:t .,:-/1:k~~tU ~ /f:: ..... ..- "( 1 /f &> ,,ç;; Gf<4- ~ -~.# ....... r ~ /1 .éi. -;::., AS /t d .

~7 y ""7

'" .(/ 1~%4 .. 9A &.w,~ ~/ , It ,9"';u.r~'df~ ~ ~

~- ~ -\ "', L .

• 153 •

g~~9«,~~ ~w,~ 1& . ,/ ,,' IJ; ,..,..,? \.#HA1,

~,9~·>«~ ~ ~~ "'I.

:? ~Vf~ /t

"f .,...\ , '>ü:t::r'=-< ~~

i'~p <-.!

!f ..g, dj" ../a. "é

/d ~ ~=c7u? k .,. ..,-

h ~~a~~ /a i= ~ 7 ... 1./ ~;z::~/a ~ <t-I/ XlUrli ?J.~' 'y " .M ,.&, ~ ,{;,-t1' /a /- .,.' y

If --&, Z f:'u..., /a k:~1 -t' ..,.-IC fi,z9dr~ /--, "" «<

~ ..0, :f. ./iJ........., .{, ~MW «( ;. «(

.§r:z:ft~' "' /a ;)/-, ,#~ U{

.@~ ~e-w /a 1t-- f~ -< .fI ..f)' ~ /a "....., ~Ä.-, ~

.1/ t#f-f.f::é' /a //:,,"""' ..,. ..,.

.1./ ..8r /a "/aru., "f "" .IJ G.:--, ~,m;;r--;;i, ;(:- .,.. -é

.I~ (U4;Q~ /a ~ 't'

t r~~-0-"h F .... -(

z: ~ h I~ ..; -(

~ 'V-I ~ a,.n/ ~ ~i "(

~ _4 /a ~'1 . .;. "(,

~ ~!i!.. !z'-f:' ~~ ..- <f'

,"'r&' ~ er/ ;'.,

"f

?/ ~ffa=«a,/a "f

11 ~n"'" ..§---; /a ~~ ~d 'Y

13' ~""< .,..€)? j a ~' ~

~ 7fJ'"""".-c ..§) '" c;$",,- -(

H ~,,",fl ~_ /a

" '" "I

ff _'y~/a ~u . .-,: p ~~ /a ~

.,{

ZZ:' ."

I ~ ~o..'1' /,;ké=~ ,,(

liP #-1 A., 4. ~- ,~ ~ ~ ..... a I ~" ~ ~"''l "? ?/ ~M'V ' ",;: P/';'" 4( • "" ,

• 154 •

• 155 •

~ . .fthn7JJ5t7t~Hj _ P. ?f=t -Jr_ -, ,

ft ~~~~~ ~~ ~/ .r_ Ia-.-, kt-"" ~ '//0./ /f ni ut '%,"'J

/11 ti9U-~? ~M ' <c

~~' .--,'/.'7 ~k..... /11 / m.? 0/

/ tfI ~ rX~ ."G rou; «1" ."

/ ,I,f ~ vZ; ,4'~' -;(; ,W - <q' '<' "1 / f W~6W7 o<:.9~V«' ..;;

~::; '-'I "'" /d l~~~ Ja /-&L «t'

;Y~~~u/d--/f ra=, "i / ""1'/ ~//, I _~/ /. é' ~

t/ <"

R--: ~'c ~ ~ ~;;;J

- -

•

• 156 ·

en Stefaan Hoelanrlt, Arnhrosius Van ~Ielkebe.ke en EgidillS We ile­kens (Lijst 2) .

Een "oproepingslUst" maak:le melding van 107 kjesplichligen op een t.ota.al van 1592 mwone,·s. Citeindelijk namen 92 kiezers deel aan het gebeuren. Twee sternden onge ldig zooat de volstrekte meerder· heid 46 bed roeg.

Hel was een weinig ophefmakende bedoening want de 5 leden behaalden opnieuw de 'Iols lrekte meerderheid en we rden opgeno­men in d e gemeenteraad.

Bij het overlopen van de "oproepingslijst." st.elden wij vast dat het overgrote deel van de kie.zers llU1d bouwers waren (71), \'erder 8 Lap­pers,5 fuhrikan len en 2 'negoc iants'. Als mnbachlen kwamen voor: 1 kleermaker, 2 wagenmakers, 1 schoenmaker, 1 hakker, 1. kloetkap­per, 1 schaliedekker en 1 beenhouwer. Ook de pastoor, de onderpas­toor en de kost.er, I onderwijzer, de gemeent.esecretaris en de gemeenteontvanger kwamen voor op d e lijst.

Gemeenteraadsverkiezing van 16 oktober 1887

OlllUJerp kléljbrllil16 ok/ober 1887

Vier uittredende leden J .·Frans Coppens, flarent. Phil ips, Louis Roe· luncH en 111eoflel Roelandt • hun ambtstermijn verviel op 31 decem­ber - en ontslagnemend l id J~Ul Stefaan Hoe llU1dt (mandaat eimligde op 31 december 1890> d ienden vervangen.

liet kiesbureau werd voorgezeten door Lcander .\Ieganck en secreta· riS AJfons De -'eve. Het. kiezersuanlal bedroeg 127 en men telde

• 157 •

4 ongeldige brleOes. De volstrekte meerderheid was 62. Werden rechtstreeks verkozen: .J·F. Coppens (85), nleoOle Roelandt en Ivo De Xeve (78) en Augus.t lIendrickx (81) . Voor de. 5 '1< plaats organi· seerde. de voorzitter een 'ballotage' op 23 oktober tussen Louis Roe· landt die één stem te kort had en J·B De Rijck die 6 slerrunen ontbrak. Roelandt werd gekozen met 71 stemmen tegen 48 voor Oe R(jck.

Gemeenteraadsverkiezing van 19 oktober 1890

Op 31 december 1890 \'crliep de t.e:rmijn van 5 raadsleden: August I rendrlckx, Leander :'ole.ganck, Ambrosius Van :'olelkebeke, VicLOr Van Wijnendaele en Eglde WelJekens.

Voorzii.ter Coppens Lelde van de 101 kiesbrielJes 14 ongeldige. Vijf kandidalen haalden de volslrekte meerderheid: Leander .\[e.ganck (fubril(;.mt) 76 stemmUA, August Uendrickx (landbouwer) 64-, Egide Wellekens Oandbouwer> 68, Vidor Van Wijnendude (lwsLer) 55 en Constant Van der Smissen {mulder} 53 stemmen.

Om de degelijkheid van de Openbare Onderslnnd·werking te onder· slrepe:n kwam in juli 1892 de vooraanstaande Barrm de Bethune een (pol1liekel causerie verwegen, voord.! om de kritle.k van de ~iaIisli· st:he Vooruit te ontzenuwen. "Zijn Doordracht was wclgelukt .. maar de soçialiswn zijn er~ussen gesprongen om er hunne goddelooze gazeljes uit te declen. Ze waren niet gevraagd! Waarom moesten zij clan stoor· en1 Die sociul~u!/l zijn gelijk alle ketters, roepen vrijheid, vrijheid en uls ze meester zijn: een echte dwingelandij! Glider de werklieden van Vooruit: hoeveel gaan er nog naar de mis? Zou er eenen zijn:>

Over de zaak Dan Kerukell moeten wij melden dat Vooruit en de libe· rale gazetten liegelI. Liegen gelijk de vogeL .. vliegen! Liegen tegen de Pa .... loor en tegen .Mr den Burgemeester. Schrijven dat de socialisten mishandeld. geslagen wierden L<; valsche leugentaal. De waarheid L .. dat die heeren ;)00 meter voomit gingen en feestelijk het Dorp afgeleid werden. Zo zijn voor de liberale gazetten alle wapens goed om hun slechte leerstcbels do()r te drijven. It (5)

Oe opkomende socialisUsche partij benutte de werkstakingen om leden te winnen . Oe katholieke zuil vocht legen 8ltet goddeloos socia· lisme". Hun kranten verwittigden regelmatig de lezers: ~ortZe Vlaam· schen buiten schijnen ze kost wal kost Ce willen innemen. Ook te Kerk.t:ken en te fIaellert i.s het uuandel der werkstaki.ngen kunnen geheven worden, zij heL von korte duur. " Een correspondent haalde scherp uit naar hun gedachtellgang en wûde dat er na hun "woord· krrunerij" een antwoord kwam om hen te ontmaskeren, want ~de toe· ho()rders. brave en ollwetellde lieden in politieke zaken nemen ele

• 158 •

leugens Cf! drogredenen allengskens als klinkende m!tnt lll1f1 . rTel socia· listisch bootje dat fI()(J ww::helend naar de haven van den buiten voor/..­gedreven wordt en er wil landen, te doen omkantelen en de gedachte van oproer, vemiefillg en goddeloosheid in de afgronden der vergetel­heid te doen uerdwijnen. " (6)

I.n mei 1894 werkten de: raadsleden aan een uitgebreid reglement i.v.m. de openbare gezondheid en bouwverplich tingen. Xegen t.ien artikelen zorgden ervoor dat de inwonerS een ietE:ie hygiëttischer en comfortabeler zouden geh uisvest zijn. Hei. was verpliCht b ij het bou­wen "de uerdiepingen lenminste drie meter I100g te maken en de vloe· nm zullen moeten gelegd worden met tichels of ciments/enen ~ en ~alle woningen moeten voorzien zijn van een heimelijk gemak. de drckputten mogen niet in de woongehouwen gemaakt worden en moeten gereinigd worden~. Br W(L.'i eveneem: een verbod op het houden "binnen de woon· huizen van ?:Wijnen. konijnen. hocndeno, gomen, eendvO[Iels. dui.ven en ander welkdanig gf:vogdt(!. ~

Een woning die viLn een eomm.issie een negaLieve beoordeling l<reeg "zal geheel moeten geruimd zijn en er zal een opschrift houdende deze woorden 'Verboden hlû.., /lil hooJde van ongezondheid ' op den voorgevel van heL huis gepllwtsL worden. ~

GemeenteraadsverkieZ1!ng van 17 november 1895

De gewijZ igde kieswetten van 11-04 en 12-09·1.894 brach ten belang­rijke wijzigingen aart. IJc:t principe van het ' meen'oudJg: stemrecht.' werd ingevoerd. De. bela.ngrijkste wijzigillgen waren: a.fschaf.Hng van het cijnsrecht.; e lke mannelijke burger was kiesgerechtigd mH..s hij minimum 30 jaar was eu de ge.meente reeds drie jaar bewoonde; een bijkomende stem werd gegeven aan een gezinshoofd vanaf 35 jaar d ie minstens 5& belasting betaalde; een bijkomende stem kreeg ook de bezitter van een onroerend goed met een kadastraal inkomen van minIm um 1.50&. Elke kie:ir.er kon max.imaal 4 st.embrieJ)es ont.vangen. Door dit. systeem steeg hel aantal stembrieven tot mim 500. De raadsleden werden geko:r.en voor een. periode van 8 jaar. 7.e waren herkiesbaar en Om de 4.iaar wuren er tussenUjdse verldezingen om de raad te verrtieuwen. De st.cmming werd verplicht en de k'lndida­ten werden verkozen op basis van het 'mee.rderheidsprinc ipe', m. alle kandidat.en waren verll:;ozen op de Hjst. die het gruotsle aantaJ stemmen behaalden.

Oe verltiezing van 17 novt<"::mber was vrij belangrijk aangezien de vol­ledige raad her kozen werd. Er kwam eveneens sterkere oppOSitie door de opkomst (én het succ.:cs) van de Christelijke Democ.:ratische Volkspartij van Pricsler Duens. Eerst werd getracht de katholieke

.159 •

partij van binnenuit te ve rn ieuwen en I..e d emocrati seren , Q.a. d oo r he t in voeren van een poll om d e kandidaten door het volk te laten kiezen. Toen dal mislukt.e werd in 1893 te Okegern, samen met de Roelanders uit Xinove, een nieuwe partij gestich t, ln d e volksmond de 'Groene Democraten' genoemd . ln december 1894 d eed Priester Oaens zijn intrede in h ~:t parlemen t waar lIjj de hruldschoen opnam legen de twee vooraanstaande katho lieke vertegenwoordigers u it onS arrondj!iSement Charl es. Woeste en Lodewijk de Sadeleer tljL I laai­terL

De voonitter van het kiesbureau Al1hrust Van Overstraeteukreeg als bUziltcrs: J ·B. Meganck., J-B. Stevens, EgiCle Cooreman en Jozef De Rijck. Hellolaal aH.nW geldige stem.men bedroeg 516 en 64 ki ezerS mochten hun voorkeur geven aan kandidaten op versc h-Ulende LIJS· ten, he t zogenaamde "panacheren ".

ln d e eerste serie waren d e kruldidaten op Lijst I Omtholieken): Bap­ti s te De Rijck (269), -rn,eofiel RedWl t (257), Constant Van d er Smis­sen (255) en Egid,e=. We Liekens (282). Lijst. 2 (Groene Democratcn·DaenSiBlenJ: Callebau t (219), Lodewijk Roelandt (253), VWl Melkebeke (215) en ,J-O Vijve.nnan (238).

lu de tweede serie, LijSt. 1: De Smet (232), August Hendrickx. (267). Cautiel ~leganck (252), Leunder Meganck (282) en Van Wijnendaele (246). Lijst 2 : Coppens (.'259), De Vuyst (208), Egide Van DuggenJlOut (238), Van den Eynde (256) en Van der Haegen (229) .

De lmthoUeken behaalden ti zetels (August Ile.ndrh.:kx. Crunjel ~Ieganck. Leande.r ,\'lcganck, .J-Baptiste De Rijdt, Theofi e l Roelandl en Egid e Wellekens). De democraten (Daensisteu) stuurden Jan­Frans Coppens, Ph ûe mon Van den Eynde en Lodewijk Roelandt nuar

de r<k'l.c1 . Ondanks een i:ntellse campagne behaalden d e democraten dus slechts 3 zetels Lege n 6 vQor de kat holieke lijs t.

De verkiezing gaf aanle iding tot. een paar Idach ten . Op 21 november !iChreef Constan t Van d e r Smissen " ... gdoofd te moelen reclameren tegen de prodamering der gekozenen ... • omdat hjj meer Uongemengde" s temm en bchuiLldc d a n zijn lcgenstrever . Een tweed e klachl kwam van Egid e Van Buggenhout Op I december die ~vemomen had dat ei fistembrieven Onzer partÜ ajgekeurd en daardoor zouden kunnen l)rie­ven bij zijn die geldig zijn en waardoor den uitslag als 110g der kiezing geheel zouden veranderen en ook in het evenredig stelsel L .. er eene mis· greep ... ~ Beide k lac h len werden d oor het Provindaal Besluur onont­vankelijk verk laard.

De kalh olieke lijslle\'erde de burgemeester, Leander )'leganck en de beide schepenen Egide. Wellekens en Augustllendricloc: .

• UiO •

Slechts een paar maande:lI na de instalJnUe van de nieuwe gemeente­mad organiseerde de oppOSitie reeds een meeting. Klokke Hoelillld schreef: ~dat er op de meeting !lWI democraat adllocaaL De Backer wel 2000 man ww.!~ Op dat bericht reageerde J . Vérite, correspondent van de Denderbode: ~ ... el- was een nuf ie veel! Er waren missthien 200 mensen aanwezig, maar daar moet gij nog de kinderen en de vrouwper­sonen afrekenen (de vrouwen waren nÎeL interessant, aangezien zij nog geen stemrecht hadden) alsook de nieuwsgierige personen die kwamen luisteren naar de wonrdkramerij van dien kwakzalver. Die (lanhelflgers dier scheumw.kcrs vomlen een mengsel van liberalen, socialisten, duem­sisten. misnoegden, valscf1e projèten. pharizeërs enz ... ~ (7)

Enkele decennia geleden waren de plaatselijke muziekmautschapPU­e n ijverige vertegenwoordigers van d e partijen waarvoor zij stonden_ In het nabije oenderhoulem bij voorbeeld, concurreerde hel ' Katho­li eke muziek' met de 'DaensisUsche ran1a.re'. rn fla,<l.ltert was er eveneens een schuch tere pogillg om naast de sterke katholieke lan­lare een duensistische Inaat.schappij op te rich ten_ Ze kwam echter niet van de grond. lil Kerksken bes tond de 'Kalholieke fanfa:ren­maatschappij Vrede en Eendrach t' , lIet was d e enige l... .. ulluuner­spreider Î.n het dorp en het wa.~ begr ijpeJUk dat de politieke partijen "ieverden ~ om de li:tnlare onder hun kleuren te la ten marcheren. De Groene De mocraten hadden wel kritiek op de samenstelling ervan. Volgens hen wilS de onaOlankelijkheid niet gewaarborgd. Vrede brat:ht de lanfare nieL De daensi6t Van der Haegen probeerde met. enkele muz ikanten een eigen fanlare op t.e starten, maar limlde. Enkele maanden later sloten zij terug ~UUl bij d e gevestigde maal­schappij.

Een katJlOliek geïnspireerde correspond ent di e zich J _ Vérité noem­de, volgde de politieke strijd in onze gemeenten. Zijn 'groene' legen· stander spuwde zijn gal uit in het blad van de Iwelanders (lGokke Roeland), 'Vodde Roela nd ' gedoopt door d e kathoUeke't.egenpartij ('Klokke Roeland' was tot 1905 s<unen met " He t Land van Aehit" en "Oe Werkman" een DaensisUsch blad. Xa 1905 werd het katholiek).

De katholieke Denderbode. ha.a.l.dc een citaat <UUl duur eeu RueLm l­der geschreven: .... , de [,~oelanders zelf krijgen wmpassie, uLo; ze hun laatste stuiptrekkingen in 't. één o/ander vuilblikske gevalliglijk te zien kri}qen. En in waarheid, 't is Lot:h 0 1/1 deernL'i mee te hebben. hier rlOg

aLo; steunpilaren willen ll/mzien worden en voorbij de ZiekhuizeIl een hlauw moml>akske moeten opzeUen .. . ". Oe correspondent commenta­riee rd e verder: ~ ... ' t domjongsken zal niet. vennacht hebben daL bij het schr!jven van äat kramerslatijn is, daL hij zelf kornt te bekennen dat hij en zU"e kliek Roelllnder'" zUn, Zie, Denäerl)(Jde. daarover hen ik

• j(i l •

waarlijk tevreden ... en lVat zal die oude grijz.e koppiganrd nu zegge,1 van a{zoo door zijtIe IJondgctlootetl onmeedoogend otltmaskerd te wor· den? .. llij durft ook beweren dat onze partij (katholieken) elen berg a/rijst, maarja. dit gezegde kom/.. van eenjongeling die aan grootheids· waanzin lijdt en door zijnen groenen bril niets anders ziet. dan groene scx.:.iali:îten. oJte volksfoppers. Onze mannen dragen geen mombaksken. zij zijn k(lthofiek en zIlU(~n katholiek sterven .. Zij verachten mannen die zi<;h al.<; chn'sten uitgevfm en den godsdienst als een middel aanzien. om de lichtgeloovige mellschen om den tuin te leiden en de(Uge katho­lieke families hatelijk te maken ... ~ (8)

liet laatst.e decclUlilUTI van de 19'1" eeuw gaf wel een grot.e ponk ani· moslteit te zien. Gerege ld werden er meelingj:; gehouden door de Slrljdende partijen. Die hadden veelal plaats aan de sphtsing van de sl eenweg: en de Wuterv(lor, In 'den Berg' en aan ' 't. zaagsken' in de Boekent.. Einde mei 1897 was het. de beurt wm de Democratische Christe lijke Volkspartij van Priester Daens. De Oenderhode publi ­ceerde een ironisch artlkel wwuin men kon lezen: "Zondag heelt alhier de aangekondigde grrrroote meeting der dommekraten plaats gehad! Het was schoon dat dapper geslacht van Hoelanders, er waren er I.och wel 4- à 500, vrouwen en kinderen begrepen. lfier en dtUlr trof men eenen leider der dommekraten aan, die duor Zijtl venijnige wour· den het volk trachtte te misleiden ... lVij zijn nieuws.qierig Klokke Roe· land van zondag eens te lezen, want met bwuingeschal zal ze toch weer schrijven dat de betoogitIJ! wonderwel gelukt Is, dut er oneindig veel volk was en dat er in plaats van 17, Loch wel diep in de 20 ver· schillende groepen bijwaren. enz., enz. Jammer dat de schaapjes van Kerkxken zoo lam niet lofjn als de gewone schapen en ûc;h zo gemakke· lijk niet laten verleiden door valsche profeten wiens rijk bijna uit is; die dwaze beloften hebben te valsch in de DOren der Kerukenaren geklon· ken .• (9)

Een paar maanden laler manifesteerden de kalholieken in bel dorp en hun Olanifesw.Ue wenl ln de Dende.rbode omschreven door ·een katholiek boe,.ken van Dettderhoutem" als "een ware victurie. Alle hui· zen waren bevla.qd. Varluldrij /lren was er veel volk op äen Drjjhoek en op het Do,.p. Acht maatschappijen, waaronder de Katholieke fanfare van Denderhoulem gevolgd van meer dan 300 man namen deel aan de stoel.. Een drom uan Katholieken doorkruisten de straten van de gemeelltt!. Slechts hier en daar (ro( men eetl Dae.nsgezi!:hl aan. De groene bende wa ... vol droefheid en wee, toen zij zagen dat hunnejlauwe IJetooging door die van de lVoestisl.étl (Woeste was de katholieke volksvertegenwoorrlige.rJ volledig in een donker daglicht werd gesteld. Uit goede bron vernamen wij dat eenige hawl~jes vnon,it der Ruclan· derpartij. mcl eeltige l?odanderessetL twee of drij eerwaarde priesters

• 162·

op het Dorp hebben bespot. lfoe is het toch mugelijk dat die mannen zich nog duroen uitgeven wor christenen.' Alte eerget10el hebben zij ver· foren en ze behouden nog slechts die naam om onnoozele lieden tot hen te trekken, want christelijk gevoel is er niet meer. neen, liberalen. soçia· listen en priesterhaters zijn hunne lwste vrienden. Doch gedenk volks (oppers daL uwe kleine macht van dag tot dag vermindert, en dat het plechtig uur zal aanbreken waarop giJ door de stemmen der kall/OUe· ketl VOOr eeuwig zult verpletterd worden. Gaat voort in uwen strijd, katholieke vrienden van Kerk.t::ken, tegen die misnoegde volksfoppers. aun u is de zegepraal. uun. 11 de victorie!' (l0)

Een paar weken later wns hel een hoogdag voor de groene democra· ten . ~Iemand minder dan Priester Dnens, advocaat De Backer vtUl Denderhoutem, smid l.:'l.mbrechls en Van Schuylenberg kwnmen de Kerkskenaren wurm maken voor de partij. Voor· en legenstanders daagden op. Een correspondenl van d e tegenparlij schreef: ~Paster

Duens vergezeld vun zijn schocnpoetser en den baas uiL de gelJroken ruit kwamen in een rijtuig aan. Op 't Dorp was er niemand om de groe· ne helden te bekijken of te ontvangen. Men reed dan naar de Molen· berg. Hier was ("'eR soort vun triomfboog opgericht, er werd een welkomgroet voorgeLezen en aan den mertefeer (Priester Daens) werd een bloementuil overhandigd. De meeting werd gehouden op een meer· schken. slechts 350 toelworders waren opgekomen in graote meerder· heid vmuwenjongelillgen en kinderen.. Weinig Kerk.xkenaren. bijna al de mannen waren katholr!.eken van Haellert en elders ... Ook <leed De Hacker aan den merteleer opmerke/l dat men mOttst vuorzichtig zijn itl

tt spreken want dat hunne tegenstrevers In de meerderheid waren ... Onze merteleer begon met te zeggen hoe veel deugd het hem deed aL~ iemand riep: ·Vivan paster Donche~. (Bene Iirouwenstem: weg met paster {)onchel V ioan Woeste .'). Onze merleleer en De Ba(;· ker zagen er erg boos uit. Ze zouden de Iiennetele willen straffen, maar ze durfden zich niet roeren, ze vreesden de mallnen van J-Iaeltert. Onze merteleer herhaalde de doodgezaagde zeeliering, de schoenpoetser sprak, maar niemand begreep wat hij zeggen wildf! ... ook De Brn.:ker herlamde openlijk dat 'Wl een armzalig fiasco was ... ·t Keersken is te Ker/exken opgebrand. t::/nde fijk keerde men naar Aalst t.erug. [n lIaei· tert ... tapte men nog een al bij Van Oyseghem, waar de merteleer een roncleken gaf omdat (.'en wüf hem met een "Vivan pu., .. ter Vonche" ver· eerde. ~ Cl 1)

ln de Ouensistlsche krant taple men natuurlijk uil een anoer \'aaljc . De verslaggever 6Chreer: "Wat moet het daar hertelijk en schoon geweest ~ijn. Wij horen het alom verkonden. Bene kri.<;telijke gelukkige meeting. Een zee van vulk! De groot!jte wal der sLeden zou te klein geweest zijn. Mml 1/Ce/i. op den booguard mOeten !jprekcn. En al dat

• 16;) •

1101k aangekomen door (·jgene beweging in zuil1cre zelfopoffering! Dat moedig l101k l1an Kerk.rken, Pastoor 'Van I-Toeymisscn zaliger onze her­telijke I1riencl zegde /tet wo dikwijls: mijn Kerk,xken, mijn iel1erig man­haRig r"e(:hLr.innig l1olk. Er stond een schoon ark. Priester Doens werd er l1erwillekomtl met bloement.uilen en aanspraken. De propagandisten hebben !.Ot de menigte gesproken. benedicumus, laal ons God becl(m­ken vOOr die stroom ing. een. strooming die gelijk' Schelde en Maa.o;; een nieuw frL'5t:.h. leven met kloek gezond bloed voor 't hert in 't Vaderfand zal jagen. . • ( 12)

Zûndag 11 jtûi werden de democratische leden uitgenodigd voor een bijeenkomsl vu.n 'den Onderlingen BijsU'Uld ' bij DODûen Schouppe. lokaal van de ;Weversbond der ChriStene Partij '. Als spreker werd De Pelsemaeker aangelmndigd . Smalend werd aangehaald dut de vergadering der Bewnurders (de kalholieke. tegenpartij) welnlg volk Jokte. 'Op 't Jeest der W'ocst,lstetl st.ok een Demokraat-kiezer een I1lay uit met ne groene strik ell hij had meer volk, elk wilde daar Zijtl. ~ Oe steUer gaf nog een duwqe: ~Verv()lging lijden voor de verdedig/IlO van het volk i.., geen affront. maar een eer ... geen victorie zonder strijd! Voor alle volkszaken moet er geleden worden ... Een IJOlksSLrijd heeft opoJfering nodig . • (l3)

Gemeenteraadsverkieû1I9 van 15 oktober 1899

ln een tussenUjdse verkiezlng werden \;er leden vervangen en/of herkozen. De le vervangen raadsleden waren: ~Jan-BapUsl Oe RiJck. Louis Roeland!., Jan-Bal}lisl Vljvermu.n en Egidlus Wel1ekens.

lijst nrl (Katholieken): .J.)]. De Rljck 278. August Ee.man 252, Theo­flle Roelandt Z6L e n E~idius WeUekens 287 stemmen.

Lijst nr 2 (Daensislen): louiS Roelandt 304, Emlle Van Buggenlloul 270. ,J-U. VIjverman 300 en JozefWeUeman 298 Slemmen.

IX secretaris van hel kiesbu.reau noteerde:

voUedige Slem brieven nr I: vollecUge s tembrieven or 2 : a.lgekeurdc b rievco fIT 1:

afgekeurde b rie"en nr 2: gepanncheerde brie\'Cl1 witle brieven llltua.1 aan tnl stembrieven

238 254

12 30 55 26

GL5

Lijsl nr I behaalde L zetel (E. WeUekens) en lijst 2 behanlde 3 zetels (t, Roelandt. J·n. VijvermaIl eu J. WeUeman) .

Ook bU deze verkiezing: kwam er een protest van de winnende partij. Aan de 'Edelheid den heer Gouvcmeur' werd door oe vier kandidaten

• 1611 •

op 18 oktober gevraagd -een rmdcru'x:.J.: te doen ill de stembrieven, IIUlI

beide "':anten der lijsten ... aanyezien er verschilligheclen zich hebben voor gedaan, waarop het bestuur geen aandacht heeft willen vestigen. ~

Op 25 oktober ontving de goU\'emeur een meer gedetailleerde klnchtenbrlef van J. Van Vaerenbergh en F. Lic\'cns wnarlll zij meld· den dat: " Van der }{ae.qen en C. /Ileganck van Kerkxken, P. Buyle voor de kiezing zooveel bil!r en jenever doen drirlken dat het hem onmo­gelijk was te stemmen. bij zOQuer dal het stemblLreeltje bijna omviel toen hij er achter Stond. 2: Toen A. Moock de trappen wilde opgaan om te stemmen heeft J . Callebaut hem bij de schouder gegrepen en terug naar de herberg gesleurd Qm hem te doen drillken en aldus te beletten zijne stem uU te bnmgen. 3: Kandidaat L, RoelandL heeft ten herberg van I ... Van der haegen twee hOnd(!rd pinten bier gegeuen, en elil tijdeM de stemming ... wU mogen rec/Huit bekennen dat meer dan vijftig kie­zers in drunhm toostand 2:ijn komen stemmen .•

Zelfs na die brieven blcvt':J1 de resultaten onverandcrd .

Gemeenteraadsverkiezing van 18 oktober 1903

Er waren vijf plautscn be.o;c:hikba.ar. Twee Ujsten dongen naar de gunst van de kiezer; Lijst 1 (Katholieken) met Qme.r Ileereman, August llendrlekx, Leander ;\'Ieg'U1ek:, Phllcmon Van den Eynde en Ferdlnand Van Lul. Lijst 2 (Daensist.en) met Frans CobbauL, l"nuls Coppens, Cruniel ~1egW1ct<. JozeDleganck en Cyriel Van t..olldersele.

Alle kandidaten van Lijst 1 behaalden de volstrekte meerderheid en verkozen. Omcr Lfeercman scoordc bet hoogst met 424 sleuunen (aantal stembrieven: 646) .

Oe katholieke pers Jubelde; -Te Kerkxken is de DtrerLsist.enparl'ij ver­pletterd. Al de culholieke kandidaten met den {Teer burgemeester I,. Megund,: aan 't hoofcl zijn gekozen. Ziehier den l)Jfidëlen uiL"lag: Catllolicken Meg(ltlck 423, Heercman 424. Jlendrickx 'I I 7, Van den f;ynde 398, Van Lu141!. DaensL-;ten, liberalen en .'wciali:Jten CobbuuL 1.90, Coppens 207, Meganck Camiel 219, Meganck Jos 19:.!, Van Lott· dersele 189. ~

Ecn heet hangijzer voor heL nJeuwe bestuur waren de renovuUewcr­ken van de LandIedestraaL Xiernand kOD onU"cnnen dat de weg naar dil aflJelegen gehw.:ht. vooraJ ;s winters in een onhebbelijke staat ve.r· keerde. D1ijkhaar was nic·t iede.reen het eens meL de noodzake.lijke werken . De raadsleden kwamen tOL geen akkoord en telkens werd dc \'ergade.ring geschorst omdat e r om'oldoende leden aanwe.zig waren. Op 17 juU 1907 werd een beslissing aanvaard om de Landledestraat t.e verbeLeren, 110 twee vergaderingen en met slechlS 3 leden aanwe· dg.

• 165 •

Een 'beste.k' we.d aan de. bevoegde ove.held bezorgd. Het openbaar vervoer werkte In onze sLreek op een laag plye. llaal· tert kon wel prat gaan op het tweede statlOIl In Ede, maar Kerksken, Denderhoulem, Helde.gem en omliggende dorpen werden aan hun

Bestek Land/edestroat

lot overgelaten. Toch bcst.onden er vage plannen om een Lrmn lljn in te richten die Aalst en ~'\iIlove zou verhinden. Twee ontwerpen we., den 'gelanceerd'. Een ee.ste lijn liep van Aalst- Tqjoden· Haaltert (%warihaar, .\"illovCSLraHt) langs Denderhoutem naar ~Inove. Een tweede tracé was gunstige. voor ons do.p; van uit Aalst, vla Haallert naar Kerksken O Iofsuaa.t, Bergstraat) en verde. naar Dende.houtem en :\'inove. li e t waren vOQral Aalst, Denderhoutem en Xinove die aan· drongen or1 rif'" realiSol.tlie lhutlterl en Kerksken toonden weinig: inte­resse voor het prQject. De Iwt.holieken pakten uit mel hel nieuws dat hun -kundidaten VOQr de aanstaande kiezin.q onze bevolking met het grootste genoegen de verklaring heefi gedUlUl in naam oruer Deputatie door de achtbare heren de Sadefeer en de Dethune aangaande den tram die van gruut. nuL za.l W(.':wn uoor onze gemeente. Onze kiezer,'i zul· len hunne büzonclere dan.kbaarheid weten te Wonen uan diegenen die de ware uolk:svrienden zUft. ' l.e gehruikten de 't..ru.m.lijn ' als ve.k ie· zingsslogan voor de komende p.:t.rlementsve.rkiezingen . • Wees gf:rUSl. onze dappere cal.holieke volksvertegenwoordigers zullen, in de tram·

• 166·

zaak even als ilour Cll onze openbare werken. de helangen dezer bevot­king waml onderswunen. Zij alleen hebben macht en invloed genoeg. Het zijn niet de vijanden der catholieke regering die nIets anders gedaan hebben dan meL de raoden en ratlicaten samen te spannen om het catholiek ministerie omver te werpen die macht hebben . • (14)

Gemeenteraadsverkie2:ing van 20 oktober 1907 Er werden twee lijsten ingediend. Voor de eerste reeks (mand1U1l eindigend op 1 januari 1912) ging het tussen handelaar Victor Van d er rIaege n (Lijst l -Dae.nslste.n) en Jozef De Rijt k Owtdbouwer) , Lijst 2. Voor d e tweedt: reeks (mandaten eindigend op 1 januari 19 16) was lijst 1 samengesteld u..it René Coppens Oandbouwerl, Camlel ~1cganck Oandbouwer), L. Roelandt (landbouwer) en Jan· BaptiSlC Vijvennan (landbouwer) en de kathoUeke lijst met PelTus De JUjck (handelaar), AUotH; Gennanes (handelaar), Theollel Roe· landt {landbouwer} en ,Ja n We Uekens (landbouwer). De vier daensis· Usche kandidaten behaalden de volstrekte meerderheid en zetelden in de nieuwe raad .

Xn d e bekendmaking van de resuJtaten ont.ving d e gouvemeur een kJachl van d e verll ezend,~ party. De woordvoerders Jan WeUekens en 'nleOneJ Roelandt ve rlIouwden de zaak niel en lieten opmerken dal Jde heercn Louû; J?oclandt en ,J·B Vijvemlan slechts twce .stemmen buven de voL'itrckte meerderheid bekomen hebben en dat men ons ver· klaart dut er in cle aJgescheurde I>rievengeldige brieven zijn ... wij nemert de eerbiedige vrijheid aan den Jleer Gouverneur te vragen de stemopne· ming te herzien ... ". De klac ht werd d oor d e Beslendige Deputatie afgewezen.

Gemeenteraculsverkiezing van 20 december 1908

Op 9 maart 1908 overl eed burgemeester Leander )regwld, en op 16 junj slierf opp06ilielid Lcuis HoelandL Er bleven 3 katholteke raads· leden en 4 Daenslslen. De katholieken hadden de meerderheid in h et. Sl:hepencollege en de DaensparUj had de meerderheid in de raud . li et. wus logisc.:.h , vun besturen was h.i.er geen spral(e. De a rron· dlssemenl.SConun issaris üdviseerde d e gouverneur op 3 juli 190ti hei. kiezerskorps bijeen te roepen om een einde le slellen tlLU1 de ·waar· lijke schan.d.elijke t~.stand~ voor de belangen d e r gemeente. De r.aad kreeg opdrac h t een tusse ntijdse verkiezing te houden voor vervrul­ging van d e overl eden collega's op 20 decembe r 1908.

Reeds voor de verkiezing gebeurden er onregelmatigheden, er wercl gelogen, gelasterd en zelfs geweld gcbntikt. Volksven.egenwoordiger Priester Daens schreef op de frontpagina van het " La nd vun Aelst": "Kerk.rken Ls nu ook beroemd door een lOoTiderhare kiezing. Een oud

• W7 •

t

ANDER MEGANCK, ,..""' ...... "' ....... "" ... " ....

.'11 l il/A CI.f:.VI<.\'1.:IA 1,IS'I'lIfwn1'

vervul/en en vadsig bestuur is daer vervangen door jonge kloeke mannen. De raad was 5 nieuwe tegen 'I- oude. Een lid der oude sterft (ele burgemeester) en een lid der nieuwe sterft. Men !.Ioon:iei eene kiezing !.Ioor twee leden en wat gebtwrt er? In plaats !.I(ITI de kiezing af te wachten voor ' t benoemen v(Jn eenelI burgemees­ler en 'i kiezen van eenen schepe­nen wordt er te IlaIst gekonkelafonkeld, de burgemees­ter wordt benoemd in de mimler­heid en men luat de meerderheid niet toe eene schepen te kiezen, rk klaag in de Kamer dien akt van krommenelleboog aan, de Minis· ter sluit de oogen. er is geen recht te verkrijgen tm ondertussen is de kiezing vastgesteld op 20 decem­

ber. Kerk.:cken, wat zullen wij zeggen? Aan de bewooners der parochie van te raadplegen, te oorlleelen en ie oonnls.'jsen. 7..e zijn ter plaats en hebben het mtlle bestuur aan hel. werk gezien; ze kennen de mannen die zich voorstellen. Een zaak zouden wij betreuren: ciat de geestelijkheid er ZOtt lusschcn komen: E.J-I. Pastoor. E./l. Onderpastoor of iemand der kerk. De kane/idaten der twee partijen zijn immers goede krist,ene mensdren. VWI niemand is iel ... te vreezen legen Kerk- of godsdien.5l. Welk nadeel voor het Kerkelijk gezag daar twoschen te komen" (l5)

7.ondag 20 december bij hel doorsijpelen vun de resultalen begon de heisa en schermutselingen bleven niet uiL lleet.gebakerde katholie· ken en daensiSten gingen met elkaar op de \'Uist. De Kerl~skense 'cham petter' kon het geweld nlel bedaren en burgemeester Ileere­man riep de hulp in van de rUkswachl.

Dat de verkiez ingsreIlen destijds opspraak gemaakt hebben bewees niet alleen de lussenkomst van Oaens in de Kruner maar het. nIeuws haalde ook d e voorpagina van de nationale pcrs. j lel Laatsle .:\ieuw"s berichtte: ~Een woelige gemeentekiezing te Kerk.rken·bij-Aalst. Erge toestanden-revolverschoten. Zondag !J.rul te Kerk.xken eene gedeeltelijke verkiezing plaats in vervanging van twee raadsleden onlal1gs gestor­ven. De gemeenteraad was samengesteld uit v/u christen-democraten en clrie kat.holieken: iedere. purtij had een mandataris verloren. Voor eeniyen tijd had het gOtttlemement een katholieken burgemeester

• 168 •

benoemd in de minderheid, maar weigerde tot eene verkiezing te doen overgaan voor een schepl!n door de meerderheid. Van daar ele redenen der woelingen die wij nu te betreuren hebben. De twee klerikalen zijn verkozen verklaard met. 1.50 stemmen meerderheid. Men spreekt er van zedelijke drukking op arbeiders en van erge feiten welke bij de bestendi· ge deputatie zuflen worden aangeklaagd. Zoohaast de uitslagen bekend werden hadden erge woelingen plaats in verscheidene herber. gen. Des avonds ontmoetten benden manifestanten elkaar. gewapend met messen en revolvers. Er zijn vele gekwetsten geweest. De burge· meester heeft de hulp van de gendannen ingeroepen en de herbergen werden gesloten om 9 uren. Revolverschoten zijn gelost .qeweest op vele plaatsen. De gendarmerie was gedurende den ganscllen dag ltfaanda!l gekonsigneerd; de geesten zijn nog altijd ten ergste opgewonden. ~ (16)

Su de verkiezing las men In de daeuSisUsche kranl: "'fegen alle ver· wachl.lngtm in heejt de oude partij de meerderheid behaald met eell klein aanial stemmen. Maur 't Is een kiez:ingske geweest uiL den ouden bak: hebben b; hebben en krijgen is ele kunst. Een sterk beroep geslaalä op onloochenbare feiten is naar de Deputatie gezonden. De Bewaar­ders (de katholieken) van Ker/crken zijn om les gekomen tlaur Aalst. j\ilelJ spreekt van lf.O getekende briejkes. " (17)

Vnor de een.te reeks (mandaat eindigend op 1 januari 19l2) was dc kandidaal VruJ Lijst 1 (KIlUlOlieken) fubrikant Domi.cll De Schepper e n Emlet Van nuggenhout voor Lijst 2 (Daensistell).

De tweede reeks (mandaal eindJgend op 1 Jillluttri 19 16), LUst I : JWl Wellekens en Lijst 2 : Pieler Oe ;\leerleer.

Oe knthoUeke kandldalen Domlen De Schepper (404 stemmen) en Jun We11ekens (394 stemmen) werden verkozen. De daensist.cn Emiel Van Buggenhoul en Pieler De ~reerleer behaalden respectie­veliJk 253 en 233 st.emme:n.

Oe verlic-/.ers trachtlen nog een vernietiging van. de uitslag te beko­men en zonden nog een klachtenhrief naar de gouvenleur. Beiden hadden Idenlie!<e argumenten : ~er ZOu een verschil van kiesbrieven be .. .,tawl tU.'iSclWIl dl.! IIIJtdli/1Y vuur e/l nu rIe kfeûlly ... (ie stemuussen bevalteIl 668 en 670 brieven in plaa~ van 666 ... lJolgens getuige Victur Van der Haegen Zij'l een groot uanwl stembrieven tû!.qekumell, voorl.­~f}rUiLende uiL dwang. die op de vrijheid en overtuiging van den kiezer L .. gedrukt en diL volgens getuigen Petrus De Wetter. Camiel de Cock. Serafien De Kegel. Theofu:1 De Cock, Prans De PeL.,emaeker enz ... ver­scheidene getuigen melden ons dat bijzitter Ivo CllOrles De Meu1emees­ter de hr/even uit de handen van de kiezers nam en ze naar liet licht

.. 169 ..

hield om te rloorschijnèn~ (mderandere lIa" Cam/el Baetens. De H'euer enz. wat eent {JrooLe opschudding teweeg bracht ... "

Burgemeester Omer ffeeremWl

;\icts mocht balen, de resultaten wer­den goedgekeurd , de katholieke lijst beha.. .... lde lemg de \·olstrekte meerder­heid en de procedure om de schepenen aan te stellen kon fu'lJlgcvat worden.

Burgemeester Om er Heerernan werd geboren le Appelterre-Eichem op 7 Juni 1875. Xa de dood van zijn ouden:; kwam hij naar Kerksken inwonen bij een ongehuwde tante. Ilij huwde mel Leo· nje Ilendrickx, de kleindochter van burgemeester Leander Ilendrlcloc. ln 1907 werd hij schepen en in 1908 bur· gemeester benoemd ter vervanging van de overleden L. Hendriekx. Heeremun bleef ruw het hoolä van de gemeente tol ~U.Ul zijn dood op 18 maart 1937. lIij bouwde zijn woning naast de kapel VO<lll

O.L. V. ter Nood rum de Driehuekstraat.

~aar aanleldmg van zij n aanstelling dichtte een partijgenoot )oL F. volgend '''Liedeken "oor den burgemeester".

Pus hebben wij ontuangen Van ons 90ede partij Omer naar on.;; VCr/CUlgell

Zal burgcmeester zijn.

Uf aLs ons IJreugdekreten Weergalmen in liet rond

Nooit zullen wij hem vergcLt!n Dezen aangenamen stond.

Refrein: Leve dc vriend der Kerbkenaren

En dat hoort men nlt lIlJertll {

Moge God hem lang bewuren

Dat zijn de wen...chen Dun On. .. al.

Bij al zijn overheden !Vas hij zeer u;e/ bekent, Ja door zijn goed t·erfederr Dat hij is de ware cent Om Ort.';' dorp te bestieren

• 170 •

Mer ijver en met vlijl

l.a1lr ons maar feest vieren

En zingen wij teer verblijd

Door', volk zelfuitgekoz.en

Zag men steeds aan 't werk

Nooit heeft men hem zien blozen

Voor J)odsdien..'" ofvoor kerk

lJiervan de ware h~der

Is hij den echten mon

[Jen helper en den broc-der

VWI den W71len werkman.

Terwfll men onze kleinen

OnLrekt (lan 'L onderwij.~

lVii hij dUl doen verdwij/len

Uiervan heeft men. bewijs

Aan on.ze priesters zijde

Doet hij al wat hij kan.

f:n rol hij blijven strijden.

Voor 't welzijn uan. alleman.

Du ... urlenden kwnerwlen

l.Q.ut /l in korten tijd

Nu /liet meer overpraten

Dat er moel blijven. strijd

I~" doen wij ~onder bel,;cn

Ophouden ome LUJLst

Met un.ze stem te geven Aun de mannen van de nLst.

De rust in het landelijke Kerksken was nog niet. helemaal hersteld. li et b leef niet alJeen bij bekvecluen in de herbergen maar ook de eJgerulommen van de tegi::nstanders bleven nJet gespaard. Zo maakte De Volks~azelllleldl.llg VlU I 1.11.:: vt':.m.ieHng van het bleterl \'c1d van de burge meester en ... t.er plaatse \'ond men een gehedenboekje el1 een pijp , Kwatongen beweerden dat de gegevens die in hel boekje slon· den verwezen na.:1.r geen aJ te goede vriend van de burgemeest.er. (18)

Een beschadigd pamflet. van een gemeenteraarlszllUng van 7 juli 1909 maakt ons diets dal de opposilie bij monde van Van der Hae· gen (de klllhol leken noemden hem laler: "den hucoeerdigcn man met. :tU" bussen') alles ln het wedt stelde om ûe bevolki.ng le informeren over het d oe.n en laten vun de be le idsmensen. Een soort. in li.)·b lad

• 171 •

avanL la letlre. Op die bewuste gemeenteraad waren aanwezig: bur­gemeester O. Ileereml:U1, schepen Ph. Van den Eynde en rand s leden Ferd innnd Vall Lul, Vlcto r Van der Haegen, Cam ie l ~ I eganck,

Domien De Schepper en ~ran WeUekens. Er werd nogal hevig gedis­cussieerd over de e rkenning van maatschappijen van oud-wapenbroe­ders en over de goedl({~urtng vrut de llrmenrekeningen van t908 (uitgaven ·over uitdeel/ng van kleergoed aan de annen").

Villl der Ilaegen kreeg Ii:r duchUg van langs in een kat.holiel( pUIllOet waarin werd aange."pool"d op nr 2 te stemmen.

Gemeenteraadsverkiering van 15 oktober 1911

Oe kat.holieke kiescampugne was vooral gericht tegen liberalen en socialislen die hel. niet. zo nauw namen met de gevesligde christ.elij­ke priJlCipes. De katholieke pers Wáarschuwde voor de. goddeloze partijen. De s lagruis "Ze zuflen haar niet hebben de sdwne ûef aan 't kind~. Weg met de kloosters, zo huilen de goddelozen. liberalen en socialisten. De geaangen.L'tsen dat zijn cIe kloosters van de goddelozen! De liberalen. de !iociruisl.en. dé daensisten geven het op! Het werkvolk keert hen den rug toe! Zij vallen op de kniei!n en aragen de kiezer om vntrermin,Q~ waren niet uil de lucht. ZU hlokt.ell..erden: ·De strijdklak luidt. stem katholiek, "Ull boven up de kup! Voor een christelijke gemeente. aQOr uwen god...,dienst, voor uwe geestelUkhedell. aoor uwe kloosterzWlter.'t, voor de ziel van ' t kind en ten strijde tegen: ele geuzerij, hel nOQdloWge sodalisnttL':!. hel daensi. .. mus en de blauwe schoolpoli­tiek! " (19)

7..oa1s in de buurgemeent.en Haalterl. Heldergem en Denderhoutem boekten de kaul(JHeken ool( winst in Kerksken , de democralcn·dl.len­sisten verloren er één zdel. De Vol1{$!.em triomfeerde: ;'1n Kerk..rken hebben de daensisten of :iocialistell eene duchtige rommeling gekregen. Heel de katholieke lijst L'i gekuun met overgrooLe meerderheid. Van j ...

fTWr.qens aoor de hoogmis waren ele liberale Heercn van fTaeltert komen zien. maar in den namiddag trokken zij al dntpneuzend naar huis. [.eae de katholieke partij 1- t2())

[u lid 'Iwrjl.lar Vlm 1912 hield de katholieke prOpagandistenbond

van Aalst. een meeting te Kerkxkell . Om 10 uur waren de (JUsloor. de onderpnslOOr, burgemeester Heereman en de schepenen, SlUnen meI,.. 200 nHUI aanwezig in he t schoollokaal. ·M.Ueereman opent de mee­ling met cen warm woord. Leo Criek spreekt oaer de drij tef)enpurtijen. A. Bauwen . .;; Qacr ele Congofeugcn.'i aan Doen..;; en over de V1nwll.'tche [foogesclwol. Adv. De Clercq over schoolpolitiek en landbOllwbescher­ming. De drij rederU.l.ar.; spraken puik en hekwamert aeel. veellJijval en gedurige juichingen! De strijdliederen wierden sçhitLerencI uitgevoerd

• 172·

door ecn groep JemIe zanger!:>", gedrild door den E.fT. Onderpastoor. Bravc mannen. ge hebt er eer vun! "(21)

De Grote 00rl09 19]/1·18

De grootste bekommerni s bestond erin het be\'ooITadingss)'stecm zo vlot mog:elijk uil te bouweu. Er was immers geen on~rvloed aan voed· sel. Op regelmatige tijdslippen werd door cic DuJtse Commandatur informaLie g:evraagd over wie wat tee1de. Landhouwers waren ver· pUcht. een gedeelt.e van hun opbrengst in te leveren.

Op 14 maart 1916 werd uan de Commandatur een lijst beo.wrgd Vrul

gemeentelijke ambtenaren voor het bekomen van een paspoort. Voor de gemeente: burgemeester Omer I1eeremull, secretaris Gl.Istu"e ~reganck en huJpveldwachte r Frans De ~Iol. Voor hel.. huJpcomiteil: Hector :'\'Ieganck, Henry De &:hepper en Gustu..'lf Vun ~felkebeke.

Voor de voermWUlen van hel hulpcomlt.elt: Ltvien Van :vIeLkebe!<c en Romain De Kegel.

De burgemeester was e \'eneens verplicht alle inlormalie te verstrek· ken over de inwoners en hun beroep. Op 14 maart 1916 notee rde secretaris Gustaaf .\Ieganck het aantal veehandelaars of s lachters: Jozef Wellemwl, Denis WeUeman en PelOls Ouyl (Berg); ALIons Droesbeke en CumiUe [{otliers op Terlicht; AI/ons lIerrel1'tun, Vlctor Schouppe ell Guslaaf &houppe op het Dorp. (lij voegde er nog aan toe dal er op hel dorp gee n klompenmakers waren.

Injuni 1920 was de secretaris aan een rttl:ltperiode toe. Op bevel V'dJl

Dr Van OngevnJle liet hij het secretariuul.swerk over aan Henry De Schepper die aangesteld werd bU geheime zitting van 20 november 1919.

Gemeenteraadsverkiezing van 24 april 1921

Deze verkiezing was zeer belangrijk omdat voor cle eerste maa.l het algemeen stem iIech t . één man , één stem· toegepast. werd en ander· zijds omdat ook het stemrecht voor vrouwen Inge\'oerd werd, weliS­waar aJléén voor de gemeenteraads\'erl<iezingen. Voor de wetgevende verkiezingen dienden zij , lug tt: wnc.htcn tut 1948.

Er werden twee lijsten ingediend, een katholieke met Om e r I reere· man als lijsU.rekkel" en een tweede üjst die een combinatie was van diverse poliUekeslrekkiogen .

Lijst I : O. lteereUlan, Vijvermitn, Van l.onderse le, Jozef ~I egunck, Van den Stock, ~Iichiels, Welleman, Frans Roelandt en Van Lul.

• 173 •

lneoflel Roelandt was de. lijslcunvoerder "lUl Lijst 2, gevolgd door Vau der IInegen) Van '\relkcbcke., Van Bugge'thoul, AUons )[eganck, WeUekens, I rerremans, ll eyman en De Schuller.

Voorziller August Van den Sleen werd bijgestaan door secretaris Jozef De Pnuw Onl de werkzorullheden te leiden.

Hel werd een overwinning voor de katholieke lijst met 6 verkozenen . Omer Heereman (eigenaar) behaalde een mooi resu.1laat met 154-naamsLeOlmen. ZUn col.l egn's waren: J.B. VIjverman (landbouwer), Cyriel Van Londersele Oandbouwer). Jozef ) '[eganck Oandbollwer). Stefaan Vrul den Stockl (landbouwer) en AUbftlSt ).ücltiels (kleemla· ker).

Op LiJsl 2 werden gekozen: Theoflel Roelandl (landbouwcd, Alfons Van der lIuegen (wever) en Lh'len Vrul ~lelkebekc (landbouwer) .

Op 3l december 1921 vervi ng frans Roelandt Omnulanueluar) Jozef )1eganck (+) en op 17lC.bruarl 1922 nam A1fol1s WelleOl3n (slachter) de plaats in van Vijverman (+).

In de twintiger jaren kwam er ook structuur i.n de socialislisc.he beweging. liet begon met de oprichting van syndicaat en 'Zieke.nbond, gevoLgd d oor tie oprich ting vu.n een zelfstandige a1i:1eling van de Bel· gische Social istisc he Partij 03SP). III 192.'3 wu!oo er reeds een socialis· tisch leest bU Van den Storme. Oe socia.listische pers was

enthousiast: ~Ons

1 2 feest had alle ver­wUI:.htingen ovcrtroj: fen. het stroomde er! De ruime cuJè was te klein. er stond nog een massa builen die niet binnen kon. De man­nen van Nifwve oer­zorgden md Ilunne puike zang de avon(l. Pul V(Ln den Steen boeide de menigte met zijn stichtend woord over de socialistische propaganda. Vooruü mannen va t! Kerkx­ken. vooruit op den weg van het socialis­me. 1100ruit vOOr ons Verklezln!J ~an 9 raadsleden, 211 uprll/92!1

• 174 •

ideaal!" (22) Een zangfb~sL In 1925 wns welg:elukt en ~Ja, ja. wat Kabas er ook mog~ Over ,wggen, den buiten ontwaakt en wontt rood! ~

De aanwezigen zongen zegeze1teI' het overwlnni llgslied 'Xnar d 'over­winning'

Voor enkt'/ejaren was 't in de partU D~r rijke beziUers hoogtij l' rome klerikalen ter s tce en t.e la nd Liepen met den geus hand in hand ' t Was om t.e I>ekampell het proletariaat dat dak hen dierfzien in het gelaat En nimmer gedwee nederbuigt lijk een riet Als eenen ntagnaat gebiedt.

[~efr,: Hrooowoverij en heerschappij van " paapsch gebroed zijn voorbij

lJunne macht werd aan bafldengeleid Dank aan onu hardnekkige strijd 'k Weet inderdaad dat 't slechts wel gaat met sodaJL'ilische staat daar onS' leden al op/reden vvor recht en vrijheid,

Slechts eelle soort zoryt aanSLaand Voor Ot werkvolk met daad en tDoord 't [s de socialistische porti) die bedrog bekampt en knoeierij Het wordt hoog t,ijd dut wij wut vlijt Met recht vourtzetten den strijtl En wij halen zonder jiûen d' overwinning bij.

Enkele maanden voor de gemeenteraadsverkiezingen vecscheen een oproep om een socialistische lijst te vormen in ouote gemeente, ".,.op vele plaatsen, gaan de socialisten voor de een;Le maal hun kandidatuur stellen: WeUe, fddergem. lIaellerl. Er zijn daar UU rlJers gevonden die z/dl Lu,') gewerkt II,ebben (la'l de versleten DaefL'i islische partij om nu voor heL rode ideaal te kampen. In andere ,qemeenten zou er moeten op uangeurongen worelen om kandidaten te vinden Db in Kerkxken en in Denderhout.em ... De opkomst der socialisten i.s de dood der groenen, in alle gewesten. mOd het, woord der sucialisten klinken, e (23)

• 175·

Gemeenteraadsverkiezing valt 24 april 1926

Ondanks de gestructureerde werking van de soc ialisten ·de z ieken· bond functioneerde flink· kwam e r geen rod e lijst. Er werden twee lijsten lngecUend; Lijs! 1 met Gustaaf ~Ieganck nis kopman en een katholieke Lijst (nr 2) met Ome r Heereman a ls vertrouwd e pion. Clement Vrul Gutle werd ruUlged uid aJs voorz itter VUIl kiesbureau 1 en onderwijzer Horent De Geest was voorzitter van kiesbureau 2 . Er waren 1219 stembrieven waarvruJ 11 ongeldige. Bij de te lling bleken er 61 'bonte' stembrieven d.w.z. b r ieven die nruunstemn~en be\o'allen op ve rschü1cnde lijsten.

Lijst 1 had 3 verkozencn: Gustaaf ~[eganck, Jozef Tcmmerman en Jan WeUekens. Lyst 2 stuurue Omer IIeerem.U"l (renlcnier), Cyriel Van Londersele, Sylvail1 Van d en S tockt., AlJons VWl der Haegen, ,Jozer Lievens (veearts) en Alfons Wellcman (handelaar) naar de rruld .

Sylvaln Van den Stockt aanvaarde het schepena mbt op 11 februari 1927.

AUb1USt ~lidtiels kwam In de plaats van AIrolls Van der Haegen {ver· vall en verklaard op 2 1 IIl'WMt 1930 wegens verhuis naar de buurge· mecnle HaallerO en Frans Rnelandl. volgde Van der Stockt op (lB Jan uari 1930).

De rode krant schreef: "in de verkiezingen (bedoeld we rd d e parle· menL<;verkle-.tingen) gaf Kerkxken aan de sucialisten een prachtige uit.· slag. Voorwaar de arbeiclers in ons dorp weten maar al te goed wie hun verdedigers zijn. ll et moeL dat in 1932 voor de / ... maal (-en sacialL .. U· schejongen op 't gemeenteh uis zijn intrede doet. ~ (24)

Voor h et eersl roerden ook de liberal en zi<:h . Op Tweede Paasdag 1932 hielden zij een m(:eUng met als sprekers provlncieraadslid O. Oe Winter uit :'vlere en een Aalsterse propagandist, De Loose. Ilun samenkomst werd echte r ln d e war gestuurd d oor "een clrie·tal soda· fisten~ . Enkele wel<cn IUl.dien hadden zij meer succes, er was meer volk en er waren ~e.en rustverstoorders. ~Oscar De Winter hielä een strenge rede legen de socialisten en makker De Luwje tuonde de grOOf.e princiepen onzer purtU aan" Dij .\1. Va n i'l elkebeke kon men terecht voor aansluiting b ij de pa rtij c%f de vakbond . (25)

Wat de Commissie van Openbare Onderstand (COO) betrof: in 193 1 waren O.a. lid: de lanûbouwers Jozef De R.iJck. Denis WeUemnl1. Louis Welleman en de handelaar Frans Duym .

• 176 •

Gemeenteraadsverkiezing VlLn 9 oktober 1932

Voor de. samenstelling "a.n de gemeenteraad mochten d e kieze rs pul­ten ttit drie lijsten. De socialisten hielden woord en vonnden een oll\'oll edige lijst met 4 BSP-ka ndidaten: Ou)'l. De Cock, Lmpens en Oe PriJ. Lijst 2 (katholieken) met lijstrekker Om er Heereman , Cyrie1 Van Londersele, August :'ol.ichiets, Alfons WeU eman, C)Tiel VtUl ~Iel·

kebeke, CtullleI De Hyck, Aloït:> Vtm der I loeven, frans Reynaert en GustaafGoossens. Op lijsl3 (Due.nsisLen) stonden 3 kandidate.n: Vic· tor Van d er lIuegen. J-B. De Pelsmaeker en Alben De Schrijver. Een liberale lijst kwam nog nietLUlO bod.

Voonitters I Iennan De Geest en August Van den Steen en secretaris J. De Pauw zorgden voor het vlotte verloop VWI de kiesveniChtingen.

De BS!' (Lijst 1) kon geen zetellJemachtigen, de kandjdaten behaal­den samen nauwelijks 4;; nuullIstemmen. BIUkbuar was het socialis­me nog: onvoldoende doorgedrongen in Ke.rksl(cn. De katholieken stuurden zes leden naar de raad: Heereman 093 naamstemmen), Van Londerse.le (61), .\[il:hie ls 0(5), Goossens (&5), Van ."Ielkebe:ke (52) en De Ryck (81). De daensisten triomfeerden want hUil drie IuUldjdaten (VWl der Ilaegen, De Pelsmaeker e n De Schrijver) wer­den verkozen met 162, 61 en 12 naumstemmen. De Liberaal schreef smwend: • De j'ronters schreeuwen victorie met de uverwinnin.q van a

Donaat Cyr/Ile Vtm J,ondersele was de tweede uit een ye,ln IIW! 1 J kinderen. flij werd geboren op de Driehoek /Jp J It wlgu_~­LIL~ /887. lijn lJader Camllle, gehU!«f lI1et

Jlar/a Go()s.~~m.'l. was herbergier op het Dorp.

kandidaten van htLn lUst. Er stonelen er maar drie op voor negen plaatsen. Maar het schoon­ste van heel de historie is dat de 1 ste kandi­daat een fronter is en de 2 andere werkloozen ri.in die oesyndtkeerd zUn IJU de socialisten. A/' anders gezegd een partij vu n haken en (Jogen. ~ C!6l

Op 7 lebruari L93!) legden de schepenen August .\Iichiels en Cyr lel Van Londersele de eed af

Enkele maanden voor het einde van de legis­latuur ove rleed burgemeester [leerenuUl op 18 maart L937. Op de volgende raadsverga­dering stelde schepen .\lichiels voor, eerste schepen Van Londersele voor te dragen als burgemeester. Op 28 augustus werd d eze b'i':t1oemd. Gustaaf Goossens nam voor de ['(~sterende maanden de vrij gekomen sche­penzetel in .

• 177 •

Ondanks het mlndec I;oede verkiezingsresul lnat bouwde d e fiS? \'oorl aan de plaatse lijke afdeling. Ze sUch tten een propagandaclub d ie o.m. zorgde voor de verspreld.ing van hlUl blEld 'Voor All en '.

De voondtgang van het rode gedachtengoed viel niet Ül goede aarde bij pastoor Arents. Van op de kansel gaf b.ij te kennen dal er maar één goede \'1lkbond, één eJnciën t z iekenfonds was, natuurlijk de organlsnue met een " K" in de na<un . De perscorrespondenl ant·

GemeentekieziDg VaD Kerkxken ""'_ .... -- - ~ .. -I ....... _· .. --~ ..... .... -.......... _ ... _ ... _- --, .. -. ....... _--.... 1.-- ... _ .. __ .. - .... -.-- .. ------ ...... - - .. _ ...... - ~ .. _~:~"!':.'!::= ... -.... --, --~-- ..... _-• .... _ .. _,. __ ... ft __ .... _ ......... .

z':: r.. __ .. ---I*:"'w':';:::'::':''::== • _._ , ..... .......... ' .... I ~ I ... ,'-~ ..... -· ... .. , .... ._" w~_ .. ~ .. _, ... ............... ... .......-._ I... ~--' . I!.. :r.-"'- ................ __ .,.~

4''''n. W---;-_ "'-'-1 ~ ... ......... _ ....... _ ... .. --.- _._ ........... ,-...... ..... ... • o..._ ... u.-' .... _ •.• ~"' ''H _ .. .... , 0.. l.I. ..... ........ ____ .... • ,t.. 0... ..... , ......... _, ........ _ 0.. ...... _._ ...... ___ _ .... -. ... _ ... ", ... ' "_ l .. '

&o" ...... _ _ .. _~ ... ' _ .... 11) ,. ,_ ............ _ .... _.... ... .. __ ........ _ ........ , ..... (·_ lo ' _ ~_"" ..... _ ..... _ .. _ ... _ .... _ .... . _______ _ ... _1>0 ____ ... .. " .. __ ........... _ .. _a_ ...... _ .. ..

_ .......... _.,. h .. . ·_ I.. "' ...... _ ~_ ....... 'I_ ..... __ ..... _ ..... --.... __ ...... .... .. - --"'-' e _ •. _ .. " .. _ ..... ft .• _~'_""

\-...0_ .... _ ... , ,,_, 11. T ... . d &m " ~ ... _ "-' L _ ......... 'r .. ... __ ' .... • , .. _ ,_ .. _ _ ........ , ...... __ . .... !_ w~_w ........ .... ....... _ ...... .. _ ......... _ .-._,II.I.v ... _ ....... " ::"'...:.':' =.,,-... , jo. ........ 1.,.;.::.:7 ~: .. ",~ "';:'. ft , .. .. ____ ...... ___ ... _ ..... _,"-,_

......... -... __ .... - .. ..-- .. , .... --_.-I.. ..... _ .... __ • _ _ "" . ... ... .. _"'0...-._' • w._ ..... _

... ·.;..!==:'-"'.:.--::OZ';:I.::..,: .. ;:O ~ =:"' ... -' :::!~~,." -_Iotl t!:.-_ .... ..,... ot T ....... . L ........ __ ~ ... ___ • __ ~ • • _ ..... .., _ ........... , _ ___ •• 001 ... _ "' _ w .... n.. ~ _ _ _ -_ ... _ .... ... __ ... -- ..... -... _ .. _ .. •. - 1· .. ' ..... .. n ,_ ..... ~ " _ , ...... 1>_ ... ~_.4 ... " ...... _ ... -t::: .. _..... ......... ..,,_ .. _ .. fIO' %+0 ....... _

I.. "" . _ .... ~ ....... .... .. , . .. ..... _ ... _ ••• _ .. _-_ ........... _ ....... c...--· ... r--...... ·· .. · ... w .... _ ....... =::...""::":'-" '-, ..... _- :-.,::::,,,~:;".;..":' .. ,--.. . ... __ I... 0. . .. __ • ___ ..... t. jo.~ ____ ... ol _ ""'"- .... ____ ..

:0::':':....:. ... _ ... ,!.:.,. ~ =-~-,J:::::.."''' ... ... -__ ... _· ............. 1 r ""' . _ ..... . _-_ .. .... ... .. • ... ~ •• _"' ... __ ......... , ...... w .. . _ ... _ <>-_ ·--"' ..... _· ......... -1- _ .. _ .. . - - ~.~ ... .. _ ........ _- ---_ ........ -.. _w .... _ .... _, ............ __ " .. ...... ...-1;1 "" . _, .... __ .. _ L ... ..... ..-. __ _

c-, ....... _ ' d "'_"" _ _ ... U.oe.l.m:~ .. ,~"'~._ =:=:1·~'.':'".;!:!':. ':-: :,I"'~ _ .... ..- ... N' 2 ...... e_ ' I_" ... __ "'~ .. "~-;.:=::.::...'" ... ::::;;::.::;..:"t.'":!':" -. '::::. ".:;!I r . ........... , ..... _ .. _. __ 1:... \ ..... ~~ .... 't .. --. Eo_" .. _ -, ............ __ ....... -- -"!....:.- -~ .... _~-.. ,_ ... _~_ ....... --... --.. --

woordde in nlel m.is verstane bewoo«lin­gen: ~Onze biechtva­der is een prachtmodel van luwt. /lij. die geroe­pelt is vrede te breit­yen ollder de menschen, is een vvur­beeld van socialiste,,­hater ... [Jij grijpt elke ,qele.qenheid om mis· bruik te maken vall den !stoel der waar­heid ... hij is politieker. de katholieke bollden zijn de beste... Een wijze raCld: bekommer u niet om poli tiek en om de socialisten, maar kuisch uwen ho}: heL L~ een plek waar onknlid siaal" (27)

De aanvalJen op cie socialisten werden n iet in d ank afgeno­

men en zeLfs het bis-dom werd ervan \·crwilüg:d. De corres·

pondent schreef: -Na al de aanvallen op de socialisten waarop hij zijn haat boL oierde. nu hen l.e hebben afgeschilderd als de gemeenste, ver· achterlOkste mensen. is h.et zoo ver dat zijne moeilijkheden groot zijn ... wij zullen /r em niet volgen op den weg van la. .. ter. hO den grooten Mees· ter in Oent zul men het verhoor doen ... Maar of er voor cIe voren van de

• 178 •

Kerkschenaaren wel iets zul bestemd zijn, dat gelooven wij nîet. Bij Mijnheer lekt er niet veef uiL ~ (28)

De liberal en probeerden ook vaste voet aan wal te krijgen. Op zondag ij: augustus 1.935 hielden zij een bTfOt.e meeting waar "provinde nUids­tid Van Cauter en propagandist De L-oose meer dan een uur onderhiel­den over den socialen en potitieken nood en dat hel liberaUsme in Kerkxken vele aanhangers telt, bewees het IIandgeklap. liet IVOS een grote dag voor het, libemlisme. éen van die vreugdevolle dagen waarop wij mogen zeggen dat hlf:t ons gelukt L'i oele gedachten voor onze party te winnen. - (29)

;\liddcll febnlar i versch enen de kranten met een rouwband_ Koning Albert I . vond de dood - te ;\Inn:he-Ies-Dames op 18 februari 1934.

KerkeHjlu:: en Burgerlijke Overheden drongen aan op plaatselijke rouwd iensten. De beleiclsmensen van Kerksken gaven ook gevolg ~UUI de oproep. Op maandag 26 februari was een rouwdiensl gepland in de pacoc h.iekerk. De üjkbnar slond opgesleid III het koo r. ~Er wa.'i een grote menigte opgekomen samen met de officiële besturen en er was een lunge ofTergang. [let gruwelijk ongeval heeft ook hier eell diep gevoel van fHltzetting en medelijden d()(!n on tstaan ." (30)

Gemeenteraa.dsverkiezing van 9 oktober 1938

Ode kiesburelen we.rdet1 opgericht om d e kiezers de gelegenheid le geven een nieuw gemeenlebesluur te kiezen ler vervanging van; eyrie! van Londerscle, Victor V!U1 der l1aegen, Jean De Pelsmaeker, Albert De Schrijver, Gustuaf Goossens, Augusl ;\I it;hiels. FnulS Rey­nuert en Alfons Welleman.

Op drie vol1 ecll~e lijslen hrachten d e kiezers hun stem uil. Lijst Ill' 1 O"-'llholieken.} met. lijstrekker Van Londe.rsele (181 slemmen), ;\Iic.hiels, Goossens (lloll eslruat), Wellenmn, Reynaert. Van d er Ee.c­ken , .\Jenens, D'Hondt e n A. Janssens. Lijst. 2 (social islen) m et .\Iuy­laert. Seminek , Schand evijl. Ouyl (kreeg bel hoogste a.·Ullw steounen van d e lijst: 46), PetnlS De Neve, Goossens (Iloek), De .\1ulder, Dag:­hllyt en De PrU. Een èUl e kdole: Dughllyt had ~een enkele stem. dus h.ij stemde niel voor zic hzelf en was uaarbij kwaad omdat zijn vrouw hem eveneens geen stem gunde!.

Lijst nc 3 (Groene Demot.:raten-Daensisten en onalhankelijkent Van der IIae~en U64 stemm en), ,Ian WeUekens .• Ja,n De Pelsmae l<cr, Frans De Kegel, Alrons Iierremans, Van der Hoeven. Gustaar Jans­sens, De Schrijve r cn Henry DI! Xeve.

Om hun e isen kracht bij te zetten, k\vamen enkele ' Landledenaars' met een versierde wagen, getrokken d oor de brabanders van boer

• 179 •

Van lluggenhout. naar het cenl.n1ll1. De wagen was versierd maar langs bulten best.reken met. modder, om aan le tonen hoe lamentabe l de verbinding me l he t d orp wns. Helaas, de zon scheen en hel mad · dercITecl ging verloren.

Ondan.ks hun kJespamOe.l met 'Nr J behaalt. zondag voor de zooveel· ste mual de verdiende zege." was de uitslag In he l voordeel van d e democraten (daensisLen). De katholieken behaalden 6:32 stemmen. d e BSP·lijst: ISO en. de d emocraten triomfeerden mel 762 stemmen,

Onregelmatigheden ww~en opnieuw troef. Ener'.lijds was e r een grove uti srekening bij het toekennen VWl de overdrachtstemmen en ander­zijds was er sprake van omkoperij. He t eersle werd 's anderendaags reed s ontdekt d oor voorzit.tel" A. Van den Steen, wWlJ"door Herre · mans werd \'erkozen en niet De Pelsmacker . Over helomkoopschan­da.:"ll werd nog e rnstig nagekaart tussen gemeente, d e gouverneur en d e betrokkenen. LUsttrekker en uH.tred end burgemeesler (.;yriel Vall Londersele (Kat.hollek) legde klucht neer bij de gO\lvemeur. Op 21 oktober schreef hij : ~ ... zoo heeft de leider der lijs/. nr 3, lijst Van der Haeyen Victor_ nar. Vluamsch ge!dnd. zich veroorloofd niet alleenlijk de dagen die de kiczing voora/.""qingen stemmen al te koopen, maar wik.-. heeft ook praats gehad den dag der kiezing, zelfs voor de stembIL' relen, Tot staving van mijn gezegde, zie verklaringen des aangaande hiemevens, ~ De zaak we rd eOlsUg genomen en d e arrondissements· commIssaris gaf opd.rachl aan d e poUUe een onderzoek in te sLelJ en en vt!rklaringen van benaderden te verzamelen. Hun verklaringen gaan van "ik kan geen jèiten van omkooperij aanhalen ... ik ben van mening clat. VdfT nIet ovt!r de ge/dmicldelen beschikt {)Ol zulke uilgaoen te doen. .. algemeen is bekend dat de partij VdJl meer lJe/d heeft ver­teerd dan de andere partijen· en •... ik kan geen bijzondere feiten aan· halen daL Vdl1 ZOIl gedaan hebben. om door omkooperU stemmen"' loL "'". ik heb hooren 7.eggen en dal is in Kerksken algemeen bekend dat valT veel geld gegeven heeft aan de kiezers·, Van de acht ondervmug­den bevesti.gden er vi er dal. ze respecti evelijk 8,5fr, IOfr, 5fr en 10 fr on tvangen hadden. De bt!sch ul(ligde reagee.rd e ook en liet de gouve r­neur wet.e:n: .... . in. rJn1.e gem een te Kerksken. tijn door misnoegden. aUc luster en leugen!> tellen mijn per!>cxm ven.preid en onge,qrorule en vul· s(;he klachten van omkooperij tegen mij gerk ht. Door deze. drijvelarij, .qekrenkt, en heledigd in mijn Leec1ersL eergevoel, bid ik de I1r Gouv~r· neur, mij de namen der aanklagers te willen uvermaken. I.en einde lIeL gerecht rekening te. faten houden met deu zaak. .. "

In z itting "Wl 23 no\'ember besliste d e Bestendige Deputatie dUl de klacht van burgemeesler VlUl Londerse.le ongegrond wus en da.l de verki ezingsullSlag werd mU\V<.Ulrd omdat: "de geringheid der aangel)/} .

• 180 ·

den sommen er op wijst dat hier geen omkooperij op groole schaaf is gebeurd. De commiSsaris faat de drinkgelagen -van kant omdat deze in algemeenen regel voorkomen bij elke verkiezing en door alle partijen in de buitengemeenten worden ingericht ~

Er waren negen verkozenen: CyrieL Van Lond erscl e, Augusl ){!cl-tie ls en At/ons J anssens voor d e kat.holieke lijst; yluylaert ru s enige BSP· cr en VidOr VCUl d er Hat~gen, ,Jan Wellekens, Frans De Kegel, Alfons

- .. ., l l,

AAN DE KrEZERS EH ItlEZERESSEN VAN KERKSKEH ~ . ...... _ .. _ '010 ..... " ...... __ ~. hoAlo ........

0._'-"'" CYlIIL v .... ~O .. gW'"E , ~~ Do -.. ..... __ •• <\

, ::',!!-~~",":,,::::=:-,:-:;:.'~:":=':,.':=" JI~~ ~:':ij t;t .:':::':''" .... .,.~.:.:.~- -ij .. ~ oIJ .. oio """- , .~ " z_

0. _ ..... _ ... """ .. _ ...... ."._* __ ... IO'CNIW AUGUST, D . ..... "" .... .. '" .. _~ ....... .... _~~ "." ••

... ., ... _ .. K .. " .. "_ , _~"""",,,,,,,,,, ....... " ..... . "-

-.!.~.s~,,:"U!!~:.;. 0;,. --:.:::"'*:~::. .... "";.:4.."1. .... ..r~ . .... _ ............ 1. 101 . ................ .

W(lllMAN 1.1.10015 . h • ...y, boNI '" ... .... """_.." ... \ o-o'k-~' ''''ho<>!'' ''' _'''' '''_ (0. A •• _ t_ ...... ~ ....... ~ .. _ .. .. _-- .. ~,... .... , ..... _ ...

~iY>IAU'f FRMlS. 0. __ "'-0", ... ' ................. ..- "'" ... ....... , _ ... "1 .. 60-> _ ''' ... .., .... ,''- . ___ ..:.:~:,!..i(;=, ~ ... l<4JiL , t.. ...... ,_"' .. ... ,_ ............

HEtIi .. s JOZEf , 0. _~,. ...... ' ............. _ ,,,t .. ~!>Ifl'< 'M"9Ii_

~ t:,~~! ~"':".:!'.: ..::;:;~,::,~ .. - _I ........ ,..

'" _=!T.&i!:rl..~::.:::-... ................. {IO«i ..... ~ ... J .. HSSeiS " LSONS , bo __ ..... ;". 001 _ ... __ ._ ... ) .... _..,.~.M,.., .... .. ......... Eoo, .... __ ~ ... ...... .. _ .... _ ...... _ .... __ ...

-KEltKSK.I'IAREI'I, U .. OOQI .. " .......... ,.~ .. ~ .... , ..... "", • • 1 0. ~.""hI .... ' Fjo . ... eh""." "",,"i.~., b ••• , ..,n. ,,. .. ,.~bij ..... ,.d"H", ,. ,"'", ..... ~ "'U \10, . . ....... _ ... ,.d, •• "" nood;u """,,100 OI" .. ~ ,.~,!""" p ".~ .. :

'. li", llrijl~ ._ ~.L"NdJ~ dOl .... ".I.r " lij_ ,b\j~ _ ... ,;/It.;d .. ,10 ....... r

" Zitoli.iJd.,r._ "" .,1"1' ••• " iM ...... 1 'I l ij ""I~"", ..... 01 ~" .....

Nr 1 behaalt · Zondag vo'or de zooveelste maal ee~ verdiende zege!

." -Stemt nr EEN t Ja, op clien lijst alleen I

Herremans en Henry De Neve voor een alliantie VtUl daensÎsten en onaihanke lijken die d e volslTekte meerder· heid hadden.

Jan WeUekens werd voorgedragen als bur­gemeester en benoemd op 22 febnlari 1939. Victoc Van der Haegen en Henry De J\:eve leg­den de eed a.f als sche­penen. Deze meerderheid moest het waar maken, onder dreigende oor­logswolken.

Jan Baptist WeUekens, geboren te Kerksken (Dorp) op 21 d ecember 1879 huwde met A1 lce Hoelandt op 21 juli 1925, Zijn vader , EgldJ­us, was op het. eind e van d e vorige eeuw schepen gemeente.

van d e

De inhuldiging van de njeuwe burgervader moest groots wo rden. Op de gemeenteraad van 29 Juli 1939 werd en de feeslelijkheden voorbe· re id . :\iet minder dan 24. groepen zouden d eelnemen aan de praal­stoet en he t feest. zou aange kondJgd worden door "kanongebulder" en beëindigd door een pmchtig vuurwerk .

• 18 1 •

- ~e MeE NrE KeR KSKEN _ ...... _._.-H"" r JAN WEllEKfNS

Aa BU"~{MEESIER. 0' ZONDAG 20 "U~USTUS "J9 --p .... . .. '" .. .. , -_ ... _-­... _--_ .. -......-. , ..... _---------_ ...... ~- .. - .

~ .. _-~ .. - -_ ...... --OOUt; v"" "" .. "0 ..

,. ""-_.~"" . .... 0.-

_ ........ ~---_. __ .. . __ . FHSIHIJKHEO{N. "",,,,.,, ........... , .. _ . __ ... C_. __ ..

~ '-,,.. - _ .. -_ ..... , ..... -• 0 •• _ • h_ 'JlACln.G VUURWUIIC ... _ -. _

..... u .. "'''""'' ....

De dag na de viering kon men in de krant lezen: "flaast alge­meen waren bevlagging en deelneming der bevolking bij de inhuldi­ging van den nieuwen buryemeeswr. Om 3 uren trok een typische Sloel door de slraten

door talrijke kijklusti­gen aanschouwd. Voor­op de verenigingen en groepen stapten de katholieke fimfaren van Haaltert en Dender­houtem. Op ver,;cheide­ne plaatsen werd stil gehouden um de

inwooners de gelegenheid te geven door huldebrieven en bloemen hun genegenheid te toonen mm den fleer lVellekens. Nu de stoet was er een ontvangst op het gemeentehuis. Muzikale uitvoeringen, vuurwerk cn. .. wHusementspartUfjes waren de sluiL.,tenen van deze heuglijke dag. "(3l) Olijkbaar lie t en de Kerkskenuren de oorlogsdreiging niet cum hun hart komen. Enkele maanden later barstte het oorlogsge­weld los over onze contreien en vleT jaren van ellende en ontbering slonden voor de boeg.

Inhaling burgemeester !Vel/ekens /939 L rn de koeLS v.i.n.r : Jall IVeliekens. Renr" De Neue, Cyr/Ile Valt den Broc'Ck. en sccreUl· rL<i De Geyter. l i chter de koetJl : Wub Vun Der l1Qeuen. Op de uoorgrorul : ueldu:achrer Jozef De Pauw. Dame met witte schor!. : 'Mudelelne ulr ' t zauy.~ken · .

• 182·

Wereldoorlog IJ

Tijdens de bezettingsperiode waren d e gemee.nlcr6clen ontbonden: e r bleef al leen een college van burgemeester cn schepenen in functi e, bijgest..'1an door d e gemeentesecretaris. [;en zware opdrach t was hel organiseren van d e ravitailleringsd ienst.

Op 15 maart 1941 was er ecn laatste (min of m eer) normal e gemeen­teraad met schepen Van der Haegen als voorzitter, schepen H . De Xcve, leden Van Lond erselc. H. ~ruylaert en A. Il e rrCOlans. Secreta· r is Jos De Geyter gaf lezing van een beslissing van de Secretaris­generaal bij het )Unislerie vnJl Binnenlandse Zaken, de h.r Romsee: ~lr. Welfekens lOOrdt uil. zijn ambr. oan burgemeester ontslagen omdat hij ûch tegen de uitvoering UQn de beschikkingen cloor ele hogere ooer· heil! in zake raviwiUer/n"(J geLrojJen, verzet heeft en in erge mate aan zijn 11mbtsverplichti,\qcn i:s tekort gebleven. ~

Oij d e bezetting werden nUe normaal verkozen burgemeesters outsla· gen en de Secret.a.ris·gene-.rnal duidde de zogenaamde ·oorlogsburge· meeslers' aan . Het waren ul leraard personen die niet on-sym paLhiek sLnnden tegenover de ideeën van bet V':\"V (Vlaams XaUonaal Ver­boncl) . Frans De Kegel werd rumgesteld lot nieuwe burgemeestc van Kerksken. In de UilJlSLeUingsbrief van de nieuwe uurgemeester werd nog vermeld: "".daL u deze taak zuiL opnemen met zin ouor orde en verantwoordelijkheid, /n den dienst der geheele bevolk!ng. Heel bizon­de/' vesti,q ik uwe aandw.:ht lJp uw zware ambtsplichten lel' zake de stipte uitvoering van alle besluiten die verband houden met de beVOUI"

rading: op dit gebied vooral zal ik geen enkele tekortkoming dulden ... " Op 6 jI:UlU.:'lCi ondertekende d e nieuw aangestelde burgenader Frans

'Oorlog!lburgemeester' FnJ/lS De Kegel ( " Kerksken 7 junuarl 1901 en er olJl!rleclen op 7 augu.~trI.~ 197:1). nUIl1(/e met OclalJ/e ,\'feywlck.

De Kegel het verslag van d e gemeenleraad met slCl;hLs één punt op de d agorde (een beslis· sing I.v.m . de COO). lJ ij werd bij­ge!:;taan door d e vroeger benoemde schepene!l Victor Van d er F-Iaegen en I remt De Neve en door secretaris De Geyter . Tot augustus 1944 hielden ze regel· matig samenkomsten om op een zo sereen mogelijke wijze heL gemeentebeleid te ver/.ekeren in deze turbuJente periode.

Hoewel d e Burgemeester. blijkens getuigenissen ach tera.f: geen daden had gesteld tege n de bevol·

• t8;) •

king, werd hij poliUek rOUl bemoden. Als YXV-er, was lüj de "Xi eu­we Orde" genegen. nij de dood van V~"V-I eider Star De Clerck, in oktober 1942, stuurd e hij een TOuwtelegmm in naam van d e gemeente Kerksken. GE:lukwensen volgden voor Ellas, wanneer die Lol njeuwe le ider vun het Y:\V werd aangesteld . En d e gemeente kreeg een "ToUenaerestruat" (Bergst.raat) genoemd m .... ·u d e in Rus­land gesneuvelde vr ijwilliger van het VlUaIllS legioen. Dal reit werd zelfs venneld op d e Duitse md.io.

De bevoorradingsuienst vóór de bevrijeüng werd georganiseerd door A. Van der Hcu:,:gen en Rem"'Goessens. Xa LO mei 19" werden hel­Aimé Vem Keymeulen en AUiJns Coppens.

Xu de droeve oor:logsJuJ'en begon een nieuw Ujdperk van wederop­houw.

Oe z1LUng van 20 november L944 werd opnJeuw voorgezeten d oor burgemeester JW.l WeUe:kens. Waren eveneens rumwezig: schepen 11 . Oe Xeve, C. Van Londersele, A. Uerremans e n secretaris De Geyle.r. flull eerste beslisslng was het aanpassen van de gemeentelijke opcentiemen.

Op 24 november kwamen Gusuuü GOOSSEIIS en .lwl Seminck in de raad ler vevanging VlUl )-lich iels en F. )-Iuylaert beiden overleden. Door d e ingezetLe 'zuÎve ringsoperaLie' nam AJoïs Vun d er I-loeven d e plrullS in vao Van der lIuegen. vervall en verklaard in april 1945, samen met A. De Schr!j\rer en J. De Pe lsemueker. Ex-burgemeester De Kegel onderging hetz.eUn e lot op 24 juli 1945,

Ln augustus 1945 noLee,'den wU De :"\eve en lIerre mans rus lSle en 2'1e schepen. A, Vun der lIoeven kwam (!\'eneens in de rnad .

Op de laatste samenkomst van het college vóór de komende yerkie ­zingen stelde de 8ecreu.U'is hel jaarverslag op. De mad vergarlerde 10 maaJ, het wegennet verbeterde gevoelig, het I.UlnLaI inwoners steeg mel t6 een.heden, het. ru\ntal werklozen vemünderde van .160 Lot 30 en de ravitaill eringsdienst werkte vlot. De geldelijke toestand was minder rooskleurij.! te wijten aan de "ont(Jereikendheid van de COO-inkonL<;ten + tw;scft enkomst voor dl! steunuitkccringen. Zolang deze uUlJaven niet oennirulcren. zuLLen de gemeentejinanciën sch ip­breuk Iyelen .•

(Jemeenteraculsverkieûllg van 24 november 1946

Xu de oorl og ..... erd nationaal de ChriStel ijke Volkspartij (CVP) opge­richl. Ook bij ons dachlli:en groep 'nieuwe kathoHe.k geïnspireerden'­dat mei. d e oprichting van een lokale CVP-afdeling d e eendracht lussen de vorige katholl eke lijs ten (groep Vml LQndersele en groep

• 184 •

l O, -

Wellekens) kon worden \"erwezenlijh.1.. Er werd een 'geheime" samenkomsl geh ouden li~n huize van Rem;"De Xcvc. De promotors I( p waren: lleru-yDe Xcve. Paul D'Hondt, Jozef J....Ic\'ens en Gustaaf __ )legtulCk I-Ioe goed de bedoelingen ook waren. cr kwam geen oplos-sl,ng tut de bus. Van l.ondersele kwam ovcr de brug, maar Wel.lekens weigerde, met als gevolg dal twee lijsten met d ezelfd e ideolog ische overltdging elkaar be kampten.

Voor een zitje in de gcmocnlemad kregen de Kerkskenaren een over· vloed aan kandidaten . & :0 nieuwe generatie moest het waar maken in deze moeil ijke tijden .

G : MEENTE KH<ICSKEN

VE~KIU INGU~ "'~" H NO"~"~~ 'Q. ~ \/00II 9 CE""(EN I[~U,D'l(tl E"

1 :2 3 4 IC! 1::1 IC! a

J.A.-. c ...... a w.,.. . ...,. a 1_' ... _ a I . .,. a o. ",~ a ........ A_ a v •• o.-t _ _ oh a

c:: ......... a v ••• _ 11 ... · _ a V,n ~ •• _ . a I).~ ... , a ~·,~a .., ..... ,. a

M . . ... . a ~ ••• n' a o ...... a NI • • " a v ....... "., a w., ...... " a

a . P. I . .......... ' Qn, a Oo ~ .. ' a e.o ... a 0..111 _ _ a y .. ... , .. a a. P .v~ a 00 P ...... . . L •• e,; ... a 11 ...... - a y.~ .... H.,.' .... a

Drie volledige lijsten COnaflmnkelijken, Katho lieken (lijst Wellekens) en CVP) en een vierde lijst (SP) mel één kUldidaaL Dut was in legen­strijd mel de plaatseliJkE~ werki.ng van hun SP·propagandislen d ie volgens h un persorgaan "uitstekend werk verrichten. De kameraden hehoren tuL de rijke .scha,ar propagandisten die te KerkskeIl Onver· :schrokken de zaden van heL ydoof in een heiere f1lcultschappij met kwistige hand weten rond ie dragen. Zij zijn de bouwers VWI de socia· /i. .. Usche uryanLo.alies. Zij zUn de swwkracht voor iedert...>en, h.un werk· kracht is te Kerksken nieL vruchteloos geweest. ~ (32)

Langs onafuanke lijke zHd e werden Gusuutf Jallssens (256) en G ustaaf Oe Pr iJ (17) verkozen .

• 185 •

De tradlUonele katholieke liJst. (nr 2) leverde Jan WeUekcns (140, AJois Van der Iloeven (48) en Jan De Schrijver (30). ~

Een 'nieuwe' CVP· lijst (nr 3) kreeg 4 verkozcnen:.;1t Tae leman (72), )Iarcel )Ieganck (73), Henl"1' De Xeve (109) en Arthur Van Opdcn· l bosch (69) die Van den Eynde verving wegens familiale brulden met. Van der I loeven. Jan Wellekens omgordde de burgemeestersjerp met de steun van de onalhl:U1kelijken.

Op 9januari 1947 legden Gustnaf.Janssens (eers te schepen) en Alaïs Van der Hoeven (tweede schepen) de eed uf in de handen van burge­meester.

WeUekens kreeg tegenwind wegens gesjoemel met de ravilaillerlngs­reglementering en zijn benoem1ng werd vernieUgd door de gouver·

Propagandl3ten Belgische .$()t.WlI$LI$c.he Partij In 1943 Zitten v.l. /I.r.: PeLrus De Neue, Dom/en Uuy~ Phl/elllon Muylnert Slaande: Mareel Schan(/evljl. Jtm.&pLl$t Semlnck en Gwt.aaf De PriL

neur . Voor de resterende' periode werd Gustuaf .}[U1ssens iUlngesteld nis burgemeestel" bij RegelltLe~;lult van 17 novembe( 1947. Voor cle vervanging vtln Jansscoli als schepen waren er drie stem beurten nodig. l ' tt.eindelijk haalde Henry De Xeve het VIll1 De Schrijver en De Prl.l.

Schepen A. Vun der Hoe"'en overleed op 3januari 1948 en werd in de ra..--ld vervangen d oor Alfons Ilerremans. Voor het vrijgekomen sche.­penambt waren er drie kand idaLen: ArtJlUr Van Opdenbosch . J06 De ScllTijver en Gustaaf de Pril. Rij een eersle stemronde behaalde Van Û)xlenbosch 4, stemmen, De Schrijve.r 3 en De PrU 2 stemmen. Bij

• 186·

een tweede stembeurl haalde Jas De Schrijver het met 5 tegen 4 stenunen voor Arthur Van ÛJxlenbosch.

ln 1950 werd het rumoe.-lg naar aanJeidjjlg van de koningskwestie. Onder druk van de socialisten en de Waalse parlementariërs kwam er een volksraadpleging op 12 maart. De burger moeSt. antwoorden­met 'Ja' of 'Xeen' op de vraag: ·Zijt U de mening toegedaan dat Koning Leopolä [fl de uiLoeff!ning uan z!fn grondwettelijke machten zou hernemen?" Een (VOOl'a1 Vlawnse) meerderheid stemde "Ju". De CVP sluurde m Ul op verkiezingen die er kwwnen op 14- juni. [hm doel was de volstrekte meerderheid behalen en het "Ja" van het referen­dwn in de praktijk omzet.ten. Ondanks de CVP-meerderheid kon de eis njet uitgevoerd worden. Xa onlusten, Ondenlleer met drie doden in Gràce-8erleur, deed Leopold UI op 1 augustus 1950 rust.and vun de troon . Zijn zoon Boudewljn volgde hem op. De verhi tte debatten en de woe lige manifcstaU.es in de btrootstedcn ru..'tklen het. landelijke Kerksken niet, hel bleef er rustig.

Gemeenteraadsverk--iezing van 12 oktober 1952

De politieke molen draaide op volle toeren in onze gemeente. Vier volled ige lijsten werden Ingediend. Bij de samenstelling van het Idesbureau dUidde men Florenl De Geest, .vraurice G hijsels en Rernj Van KeymcuJen nan rus voorz itters. Alberl Beman zetelde als secre­larls.

Burgemeester Oustaaf Janssens en schepen Henri De Neue (derde o.r.rt./.) In /952 b!J heG 65-jorig hrlwclfjk..yllbileum oun A/blen DaeterLS en UQntllle &mmont. Burgemees[er.Janssen.~ went gebo~n te Kerksken op 20 mei /901 en overleed erop 6 aprlll968

• 187 •

Van de lijst Gemeentebdangen werden verkozen: Gaslon Van Cll.ute r 014- naamstemmen), Alfons Jallssens (208) en Alberl D' llaeseleer (76).

De BSP· I Ust moest he t stellen zonder raadslid.

Lijst 3 stuurde Gustaaf De Pril en Alfons CuJlebaut naar bet gemeen· tehuis. Callebuut kreeg de pla..'lLS omdat Gustaaf Janssens niet kon zetelen wegens fUmlU ebl.l.nden met Allons Jll.nssens.

Voor de CVP werden Henri Oe :Xeve (65), Paula Van Opdenbosch (169), &Imond Van I1er.te1e (I 12) en Cyriel Van Londersele (99) ver· kozen. Van Londersele overleed op 9 augsustus 1957 en werd vervan· gen d oor )larcel ':\legnnc:k. Na enig gehakketak en met d e s teun van d e CVP. stelde de rand Gaslon Van Caute r voor als burgem eester .

C~

1

Gemeente Kerksken

Verlol~ l l ng "OOr 9 Gemeenterndsteden

De 12 October 1952.

5 " _4Ftf'

2 3 a

, ........ ,ou>' ..... a .- a

CAaI ...... ...-. a 0< '00'" a _. a -.- a

'" SCotUT". a .~. a .. ~ .... ~ a

'eP

4

Hier moet arul toe gevoegd worden daL de hogere CVP· le iding oor· deelde: "dut de kandiclalUur vut! Van Cauter kon aanvaard worden hÜUlCl1 het Christen democratL'lch gedachtengoed en dil ten nadele van de gebroeder~ Janss/tn.s . • Gaston Van Cauter st.mmJe uit een land· bouwgezin en werd geboren te HeIdel"ge m (Oom) op 6 januuri 1901. Hij was de oudste vun :1 kinderen . Zijn broe r, Aimé, werd eveneens burgemeester in 11eld e rgem. GIISlnn Van Cauter huwde me t Eveline Roelandl en vesugde zi(;h in de llerg (Sunders I (00. Deze joviale

• 188 •

Kerkskenaar genool de 6yrnpathie van vele dorpelingen wanl hij oe.fiwde hel ambL ged urende 3 decennla uil. Op 11 februari 1981 ()verleed hU i.n het O.L.V.·;o:iekenhuJs le Aalst.

Van Londersele e·n De Pril bekleedden de schepenambten. ln augus­Lus 1957 werd Ilen.rt.De Xeve schepen ter vervanging van C. Van T.ondersele.

Vanuit socialistische hoek k\vam e r bij deze stembusgnng protest over cle houd ing vun d e g,ebroeders .Janssens. Volgens de verslagge· ver in zijn artikel ·Wat nu libcralert?~ waren z.e wel op de hoogte dat slechts één van d e twee kon zele.len. lIet iS "een politiek spel zo oud als de straat en ueel gemeen meI de gekendejezufetenstreken. Ze heb­ben hun kiezers bedrogen. !VU sociaU.'iten doen een krachtige oproep om aan te sluiten bij' de BSP en een einde te stellen aan IICL politiek geknoei. ~ (3:1)

."\a de verkiezing was de OSP nlet ongelukkig met l82 stemmen. Kri­tiek werd Etlel gespaard, vooral ue liberalen kregen er vun langs: ~De strijd rond cie burgemeesterszetel is in alle hevigheid ontbrand. !Vie zal het halen? Zullen de liberalen (-en overeenkomst sluiten met de vcrkoze­nen oon de /mïfJemeester? Er zUn reeds onderhandelingen lW11 de gang. \Vie is er in dil. complot geJupt? De liberale kiezer! W«t wil ze op de !Jemecnte uerwezenlijken? Gaat zij de persoonlij'ke politiek van haur kopman. volgen? Een pulitiek van hebben is hebben! Liberalen opge· pa.on: kijk naar ZÜn vroegere kleur en het oordeel over uw urDt.'fJere kup­man is rap gevelrl. \Vij IlJ~bben nog geen programma van di~ heren gezien! De eenlge uitweg: de BSP~ (34)

J let was oo"k in die periode dal. d e provinciale baan Aalst·Genulnls­bergen werd vernieuwd . XaasL een petitie van enkele buur tbewoners­uit. het 'grensgebied Ilaaltert·Ke.rksken ' olltviTl~en de inwoners vrul

de aanliggende gemeenten EreOlbodegem, llaailerL Kerksken, lId· dergem, Aspelure en .'Iederhassell een pamflet: 'Oe waarheid heeft z.Un rech ten'. Daarin werden ue Liberalen en BSP-en. die samen in de Commissie van Open.bare werken 'laten, beschul digd he t dossIer te vertragen en de II r 0', raeseleer werd e rvan beschulcligd all 4" t"t"r naar zich lOc te trekken i.V.nl. de uitvoering VWl de werken ... " waar­IJij de liberale wonderdokter de vnlchlen 4:wam plukken van ander· mans werk·. Volgens de. ondertekenaars (ue CVP-hu rgemeesters van genoemde gemeenlen) stelde .\[lnister ~[orlnu a1Jes in het. werk om een spoedIge uilvoering te bekomen. In 1957 zou heL vuk I luaI­lert-Kerksken hersteld worden. Het manifest e indigde a ls volj,rt: "Van de leu.Clen naar de looarhdd. De ondergel.ekende bur~Jcmeesters hebben er (Lan gehuuden de bevolking in te tic/Hen ouer de ware LOc­clmcht van (Ie zaak. TIeL is een schande dat Mr D'llaeseleer daar een

• 189 •

~~ ~~ Haaten b~r,e:ge .lat ~~~.~_n

• Ja~n8u t, r • • J~I.~ ft

.~

J:3 a'SI IJ

0" ".,.rI s0l4~~'" .'n ~ :I .. e r .op ... ... , .... <I"U " .. ul· ll n,J . .. n 'IJ ,' Ilo." 1:'!lU:i~.!.: ' .d..t .. , 1.~ . • á~.Mp.n. " e ft J ~ r l ."t ,'an ntQr ',~~ p . ~~oU~ l 1j n !!u ~ U, t· .... r. !I . " .orl.no. l l;ll til O'Ot zl~ht ,!ell""'8n . I!elaa~: l.!n onuvr " d.,,!\.II. ~. er ~ Ot !I"al .. U" ~ bell . lt : ~,p.~ ~&n. . =_1 d_~t.r~á l~~ .~ ~'n g" r ,,~,a· UI, •• u r I MIJ k<4r.".n ' OOt vlar" l l! ... 11 . ... ,~1a _uuu n l.: ....... 0

!le4o.1 ~ , rl ~l tr ln ••• ! tan ~'p •• \a" tI JJ. u lt i • • • t~t ao t4 .u ~ : (ft" t ek'Ul h) ,," r "' l h"op~U ,,,, .. H "'r .... ~l nll . .... 11 ot Zal. to l I ~ ha t O ... l t".lI~o " Ot .UII .. tt.: ... t el .......... .. ..... . .. . ......... .

Je_"r.ll! &ft D ,~_yit'"."l" r oor D " l an,ha~D.~. 3n"arra~1 gan~. lIa~ l"l t " tar ,, :at u .. . I u .. ' I ; ! · .• •.• ~n. ::..a.. : 011 ho ....... · • .,j~ . 3\e pb r~ lll ~.~.n ~IUI I n bt~upen '"'';: ,'10. ,1 1: . \hen ot n"l'''1n, JIn M ar r lUl ;0" 11. .. ,,;: l,...,rl hll. e u t ... ; e ar ~col' ; J r1nal""a aG"ln:ull,~~.1d dJ. , p Urb.nl y n .plo ~ ':It .o~ ffttltO 1 • . , 1 . 1. )., " " tprl :tn •• ' ''Unls.dln , t oh ln:h ,~" I r "~ 8T "'l.Al~ bi: .lr~o,;t" 1~ , ,,,,~ .• ln'· u I<I" r I " ~~ .. n. ' cr , · ~t. \ .t" h kln ~o. ·o . a,,"r. t o t "l t*Un en ~U;:lltU~;;.n :. 2 . ..:o;~'tll . n h~h ", . ~ II J t nlt&O.t or c ·.H. i'~"n D.~ .... M",re .'i! IA Ut. m.n . ~~r:l ~t h lu In Ja "tb ij .. t ·,.,;o::o~ , ,~nf!GI.""'"'~n. ~I! "1D.~&lJ en .I u l n.

l i l t, . "o. n <>0 . u ' , r . 'D ...... n" .. or~ . aII ~Qn Ho,. . !,., l! .... .. . t.t I. n U r~ "t ~ .~p .. e ,e:' ''<Jnt ~ ... ~. I .. te ....... ph'." .t." I t r.4e .~nl,lD U 0""'" <:.11 .1:" ,fo ul ... ;:lIo ~ \.n . n~ .•• ". ~Utt han, l&o. ;~", .III~I .n h i J ~~r .c c .rO<J~~' Or . t r..lo.tot ~ermnt#4o, 4 .. 11:t ,01J nlo: . , nu ,Jlto."_,, t . ,,;,tl .. ,,.

I n ... ~ 1I."; . B_t.oI.: D"~"I ~'" IJ" ~.I .. "lat ... L.<>il"'\ t,,: ' ~".~en :~1l",," ar : h.III" <i :.1 H hOYll ~" . ~.'. , l~ •• '.n .... d • .... er. ~ o IJ ; ' ' '' I. :Q.-.:q . :Oll~ c r ... !t~ul ~ . .. ~l ta~ .. . II, !>nu!: ';" ~ ~ v ~~ •. ; J .. n ~ :- j~,r .. ~<t . 4 tin", &'H : .. ~1.G.fJ.

Petitie LYJn beu:oner:s 00/1 de Ilo-'k In oeroornl met rlOlerlngsptoblemen

persoonlijk sUCces wil !Jan. m.ake", terwijl het hier om een wuk VUil

algemeen nut .qat)..t, waar geen persoonlijke Jj;westie bij te pa's komen. De lilJerulf!r1 hebbet! de gewoonte riemen te snijäett uiL andennullS leer .

• 190 ·

muar de waarheid heeft zijn rechten." Voor Heldergem tekende .\ imé Van Cnuter. voor Haalten. Baron de Sadeleer en voor Kerksken Gas­ton Van Cauter. (35)

Secrelaris Jas De Geyter werd pensioengerechUgd met ingang van I november 1958. Drie nieuwe kandidaten voor de openstaande beLrekking dienden zich aan: Puul Temmermun, Etienne Van Lon­dersele en )faurice Herernan. EersLgenoemde genoot de voorkeur en nrun varl zijn voorganger de taak over die hJj vervulde tot aun de fusi.e. ln oe nJeuwe fusiegemeente Haalte rt werd hij eerst dlenst­hoofä afdeling Openbare Werken en vanaf 1/1./85 se<.:retaris van de Openbare C-.ommj~ voo 1- )lruuschappe.lijk Welzijn (OC\[\v).

Veldwachter ~- De Pauw gaf zijn onlSlag In december 1954 cu werd venrangen dOOf Rob,~rt De Seve.

Gemeenteraadsverkiezing vaT! 12 oktober 1958

Gemeent.ebe lnngen (Lijst 1) en CVP (Lijst 2) kwamen met een volle­d Ige lijst terwijl de BSP a.ijst 3) het moest stellen met 8 kauclldaten op haar lijst. De Liberalen (Lijst 4) dienden een lijst in met slechts vier kandidaten.

PHul D'Hondt en ,Jozef Cllppens waren de voorzitters bij de kiesver­ric htingen.

In drie hureulls werden 1713 stembrieven geteld wuarvan l3 ongel­llige en/ol"blunco. Een uru1taJ kiezers (48) brachten hun stem lut up

1

n v . .. .....

'" ...... ,,,.

GEMEENTE KERKSKEN

VERKIE ZINGEN 'IOOR NEGEN GEMEENTERAADSLEDEN Of " oerallER I~5e

3 4

~-..... .... "',

'" ...... ., -,""'". ... """'",> .. ........... .

"" ............ . ""' ....

• /.t)] •

meerdere lijsten, de zgn, "bonte brieven", Bij de verkiezingen in

1970 werd dat systeem argeschafL

Volksvertegenwoordiger D'lIaeseleer schreef dc Kerkskenaren aan om hen uit te nodigen te stemmen op de 4 knndldnten van Lijst nr 4-omda t ·U sweds in het vcrleden op mijn tussenkomst kon rekencn .. ,-, Da.t parlementslid had inderdaad een stevig uitgebouwd d ienstbe· toon in het Aalsterse, ~kl arb'unst werd er soms u itgekeken naar het 'succes' van de liberale volksvertegenwoorcUger. Ilij stond bekend als de man die 'ieder~m hielp- onafgezien stand or k1eur· en die alles kon', Bij de naliomtJe verkiezingen scoorde hij dan ook zeer hoog in onze contreien, Zijn aanbevelingen werden niet opgevolgd want de liberalen behaalden geen zetel.

Gemeenlebelangen (nr I ) kreeg 3 verkozenell: Gustaaf Janssens (240 naamstemmen), Alrons Janssens (95·1(011 nie t zetelen wegens ver.vanlSChap en ruimde d e plaats voor Jozef De Troyer -20 e n Frans De '\Ieerleer (52) , Oe CVP leverde d e overige zes raadsleden : GaSLOn Van Cauter (26'n, Edmond Vrul HerLele (218), Paula Van Opdenbosch (224), Gemlaine Vijverman (165) , Joze f Ouydens (110) en Robert. De Schutter ( 1.13),

IVlm Verlcysen. gouuemeur De KlIKter, eerste schepen Joz.e{ Buyderu en burgemeescer QastOll Van C.aucer.

Van de verliezende partijen behaalde Suellaert WSP) 34 en D' llaese· leer (Lih,) 113 narunst(:nunen, Gaston Vtm Cauler kon de sjerp opn ieuw umgo rden voor ti Jaar, De schepenverkiezing stelde geen

• 192 ·

onoverkomelijke moeüijkheden en de ambten werden toegewezen aan Jozef Buydens en Robert De Schuuer

Gemeellteraadsverkiezing va11 J 1 oktober 1964

Elke partij had voldoendE: kand.idaten om voUedige üjsten in te die­nen. Het werden er vier. Op de BSP-Iijst (nr 1) stonden vier vrouwe­lijke kandidaten , wat niet vanzelfsprekend wos. evp-Bjst (nr 2) Olet Van Cauter als lUsttrekker en ste.mmenlrekster Paula Van Opden­bosch hadden een sterke ploeg en hoopten op een ruime meerder­heid.

GEMUNTE ItERXSXEN

VerkJezJng vl)Or Degen Geme-enteraadaJeden

111 11 , ),, 'IOIIIW 1\JG.t

2 c v..o 3 pVV

De CVP kon opnieuw triomferen: met 6 verkozen leden behaalden zij

d e volstrekte meerderheid. t -ittredend burgemeester GastOIl Van Cauter (277 Iluamstemmen ) kOIl voor d e derde maal de lOuwtjes in handen nemen, samen md Paula Van Opdenbosch (221), EdOlond Van I-I e rze le ( 173). Germll.ine Vljvenmm (168), Jozef" Buydens (227) en Robert De Schutte r (14·3). Puul n Van Opdenbosch en ,Jozef Bur­dens werden de schepenen.

• /9;; •

De IIherale lijsl le\'erd e Alberl I~es (l05) en :'\ Iarcel Van ~Ielkebeke (S7) en voor de Volksbel::Ulgen zetelde Gustaaf Janssens (96).

Roger Wellekeus die een lllool resultaat beluuLide (206 slemmen) kon nlel zetelen wegens familiebrulden mei Gasl.On Van Cauter. tlij m ild e zijn zetel met d e I·" opvolger ~ larcel Van ) lelkebeke. Op 6 april 1968 overleed G ustaaf Janssens. Te r ve n'ElTlging kwam d e nieuwkomer Etienne Van Londersele.

Gemeenteraadsverkiezing van 11 oktober 1970

Door een wijziging in b E:l kiessysleem had onze gemeente rech l op ti raads leden Lp.v. 9.

Om legen d e volstrekte m eerderheid vun dc CVP op te tom en beslis· ten de overige pol itie ke fracUes hun krac hl<..'1l srunen te b undelen en een kartel te vonnen onder d e naam 'Volksbelangen.' Hun redene· rlng: was logiSC h: "Ln 1.96'1 be/walde de CVP de meerderheid met 6 :wteL'i tegenover 3 en dat met minder dan de helft van de uitgebrachte stemmen (93 minder dan het kartel). Ts dat democratisch verant· woord? Bij kartelvonuing in 1964 zou de uitslag al ... volgt geweest zijn: Kartel 5 zetels en CVP 11 zeteL ..... ~ W8..'l.I'Op de CVP prompt antwoord­de: "liet zogenaamde kartel samengesteld uit BSP, PVY en Gemeente-

Sieml voor de c. v. P. ondlar nummer 2

voor de lilsl VQn het dienstbe toon o "der hel a:l.otto

~ JIEUGD EN ERVARING N

1 2 a a 0 ~u 1: ........ . . ICI ..... H''''

jI v.~ ".n", U"".-. I:I •• w .. ......... '~~ .... ......

~ ... -.~ ._ .... , a _0" "'._ ... w ....

ICI ._~ ...... ICI ----ICI ........ WIl'" ICI , ..... ICI ... ~~:::-........ D ICI

.... _ ..... LIl ~ ..

ICI "-, .. :..~ ....... u IJ ...,. _. "._. I g -_ .. ~ .......... 0 Voo Dpd ...... c h p o.'. 1:1

..." .. " ...... ....... 0 .......... ·'"1 ._" .... _ ... 0

• /94 •

hellingen zou 843 stemmen bekomen hebben in 1964 legen over de CVP 750. Men vergeet echter mee te delen dat die 843 stemmen uitge· bracht werden op naam va.n 27 kandidaten (3 lijsten elk met 9) en dat de 7,s0 stemmen vun cle CVP de som waren der stemmen van 9 kandi­daten! Als de kiezer nu ellen wil rekenen. zal hij vaststellen dat bij dc! verdeling van de 843 stemmen onder 27 kandidaten, dit slechts eert gemiddelde van 31 per kandidaat betekent. Bij de CVP echter behaal· den de 9 kandidaten samen 750 stemmen. dat is een gemiddelde van 83 stemmen per persoon. DaL is de waarheid'"

Lijst nr 1, Volksbelangen (VU) speelde ~lru-cel Vrul :'\oleU<e.beke (Partij voor Vrijheid en VoomitgtUlg . PVV) als lijsttrekker uit. Zijn partijge­nolen waren: Gustaaf Kiekens, Adolr Drieghe en Albert D't-raeselcer. De kandidaten van VV.slrekking: Etienne Van Londcrsele. ~Iargriel

Cannool, Jan Roelandt en Alfolls JUllssens. BSP-ers waren Robert Suenuert, Jan Gosseye en Jozef De Swae[

Lijst rlr 2, CVP ging onder hellllotto 'Jeugd en ervu1'lng'. Littredend burgemeester Van Cuuter was Iijsluekker en enkele CVP·promJnen· len (ook van buiten de gemeente) hnalden een nieuwkomer én stem· mentrekker in de politieke urena: WUly :'\licniels. De samcnsteUing Vrul de lijst zag er als volHt uit: drie dames: lIe1ene ,' allssens, PallIa Van Opdenbosch en GemlUin.e Vijvennan; vier vertegenwoordigers van de jeugd: Robert Buelens, Eli De Trayer, WiJly ~lichiels en WWy Lievens. Eclmond VWl Iierzele, Georges Roe landt en Alexis De

._-­- .

• 195 •

1 a --:"::"'--~-::---

'-":'1.-~,.

--~

-~---

2 a

\,1.\<$1\11

DUIZEND su.It IU 1\ !lI.l1I "I Po" -----

f;en nepoonlçje van 1000 ob klespropagunda.. Tekst op achterkont: Stem CVP, SLemjolIg, stem Vlaam.s, stem WfIly '\Hchfels

Waegnecr velVolJe­digden de lijst.

De Kerkskenaren kregen naast hel originele nep-bankje vaJ! ] 000& en,kele pamOett.en in de bus, één '001 over na te denken' van de CVP en één 'om diep over na te denken' van VB. Daarnaast

presenteerden ze beiden hun programma voor de komende zesjnar. De CVP legde de naLlnlk op Openbare werken C"lo1enbann laten uit­groeien tot aanlrekkelijl( woonmiJieu met lIliddellstandsvesligingen en wijkschooD, ondcrn.'Us, cultuur en jeugd; sport (oprichting van zwembad in intercommunaal verband) en vrije tijd, volksgezondheid, hygiëne en huisvesting, HOCiale voorl.org. Volksbehmgen beklem loon­de Jeugd en veiligheid (o.a. oprichting van een kleuterschool met kinde rkribbe op de )[olenbaan), urbanisatie, eslhetlek ( verlicht uur­werk op de kerk), opruimlngs· en reinigingsdienst, sociaal dienstbe­loon, e leklrkile it..'woorziening.

De C V1'.ploeg anno 1970. ZItLend v./.rt.r: ~r, ParidaerU. ne/èlleJarusens, GW/wn Van e aU!er. Germallle VOvennWl. Edmoncl Van lIerzel-e. Stcuuu/ v. Ln.r: Georges ROt!/anc/r., ,.lIer Waegeneer. Plet Oraeckman, Willy .\lichieL~, l'au/(I Vaa Opdellboseh, Willy /,le('t:'L~, fru.ns .\fefl$chaert. Robert lJaeten.~, Eli De Troyer.

• 196·

lIel weed een kalme veekiezingsslrijd. Oe vooropgestelde rekensom \ '&1 de kartellijst klopte JIliel en de CVP behaalde opnieuw de vols­lrekte meerdeeheid mel 7 zetels.

Paula Van Opdenbosch g:ltmdeccte mei een opmerkelijke scoee van 11.69 naamstclnmen. De overige CVP-mandatarissen behaalden: Ga.<;­t.on Van Caut.ee (397), Gennaine Vijverman (309), Willy ~lichie l s

(346), Edmond Van lIerzele (233), Georges Roelandl (144) en Ilelè.ne Janssens (129).

Oe vier zetels vau Volksbelangen waren voor :'Ilarcel Van :'Ileikebeke <2$6), EUenne Van Londersele (240), Robert Sucnaert (lBO) en Gustaaf Kiekens (168).

Door bloedverwantschap lussen Van Cauter en Ruelaudt kon die laalste nJet toegelaten wOl~den tot d e eedaflegging en werd zijn plaats Ingenomen door de eerste plaatsvervanger Robert lJaetens.

liet was de taak van deze 1 L gekozenen de laatste legislatuur tot een goed einde te brengen vooruleer Keeksken opgeslorpt. werd in de nakende rusie.

[n zitting van 28 j<UlUuri 1971 weed en Paulu Van Opdenbosch en Edmond Van Herzele ver kozen tot eerste en tweede schepen. De nUldsleden stelden zich akkoord om Willy ~lichlels vooe te dragen voor de burgemeesterszetel. I Uj legde de eed tÛ bij de urrondisse-

I' erklezlnyen 1.'170. llet karikaturale In (fe dorpljpolll!ek .

• 197 •

menlscommissaris op 1 februari 1971 en op 15 uU{,l"Ustus werd de nieuwe burgemeester féeslelijk ingehu1cligd, Twee OHUIdatarissen van de CVP zouden enkele jaren later nog een belangrijke rol spelen in de pOlitiek. :'\lichiels maakte furore in de gemeentepoliti ek en Paula Van Opd enbosch klom op lOL de in de hoogste polilieke krin­gen en drukte haar stempel op het beleid "rul ons land.

Het vast gemeentepersoneel bestond uit secretaris PuuJ Tenuner· man, veldwachter Robert De Xeve en grafäelver Willy Van Durme. Vijf leden van het OC~nN (AJhcrt Pandaens, Piet 8raeckman, Geor· ges Roelandt, Joris Oe Kegel en )larcel Van }Ielkebeke) werkten onder het voor.dtterschap van Piet Braeckman,

Uet oCi~nV·bestuur, Zittend v.l.n.r.: Georges Roelandt, Ado/f Drteghe, Pte" Braeekman, en Allce De Nevc. Swamt Paul Temmerrnan, Joris De Kegel en f l/bert Parldae,lS.

Op 28 jun] 1.976 overll~ed ~larcel Van McU<ebekc. Adolf Dricghc nam zUn plaaL .. in

Twee fracties vierden feest in die legislatuur. De Vl' herdacht het 20-jarig beslaan in de g~:meenlc, Het was een enthousiaste Edward De Kegel di.e ln 1954 na hel eerste vr·cotlgres te Gent enkele mede­standers bezielde om een plaatselijke u/äeling te stichten, de eerste in het arrond issement Aalst. ln 1967 hestond een uitgebreid bestuur uH voorzitter Etienne Van I,ondersele, secretaris ,Joris De Kegel, penningmeester Rem! Goessens en leden Edmond PiTO, Edward De

~

• 198·

\ tl 0 ' ,./

KarikaLlwr !lIL (Ie lJerkleûlIgljtrlJd Groot-flaalterl.

Kegel, Paul De Pe1s mae ker, Roger Lievens, Mmuice Ruyssinck en Roger De Vuyst. Ijl 1975 'Nerd he t lOo- lid aangeworven_

De CVP vierde haar z ilveTen jubUeum op 13 oktober 1972. Dank zU de goede vriendschapsbanden van Paula Van Opdenbosch met Q.a. Wüfried ~Iartens kon ze t.oppoliUci naar he t kleine Kerxsken halen. Geregeld organiseerde de CVP-afde ling ... 'ormings..1.vonden met pro­minente sprekers zoals u ;o Tindemans, Gaslon Geens, WUfried Mar­Lens en de Aalsterse politicus LudovlCUS Yloye rsoen .

De hest.uursploeg onder voorzillersscha p van PnuJ D'llondl, secre ta­ris Al berl Pandaens en penningmeester Georges Roel;:U1dt werkte samen met Piet Braeckman, Roge r De Neve, Willy De Pelsmaeker. Eli De Troyer, Willy Ltev(:J1s. Frans I\-renschuert, Gaslon Piens, Lau­rent. Roelanl, .JoUl V.Ul Cwuwenbergh . Roger Villl Keymeulen , ),Ian.:el Van Sande, Alex Waegeneer en hlln zes raadsleden. CVP-Kerksken telde ruim 250 leden. In die periode ontwlkkelde zich een nieuw ver­~hijnsel : de 'inlormalie aan de burge r '. liet gemeent.ebestuur (lees CVP) informeerde slechts éénmua! per jaar, samen met d e nieuw­jaarswensen van de burge.meesler. De VolkSunie verspre idde pel'jo­cliek een informatIebind 'WIJ I\e rksken'. iJlfomlaUeblaclen WUI de Uberale en SOCiaHstische fracti es zijn ons niet bekend. Vennelde het gemeentelijk informatieblad veela l a lgemene inrormalie en de opsooulling van gerealiseerde werl<cn, d an hamerde bet VL'-blad

• /99 •

vooral op de niet-gereal iseerde belo/ten. Regelmatig verschenen ook verslagen van de. gemeenteraden.

Het. dossier ' ~rolenbaan ' dat ruim 20 jaar aansleept.e en nooit. een weergave werd van het. vooropgestelde was een doom in hel oog van vele Kerkskellaren . (Oe ~Iolenbaan bezat het. st.atuut. vnn 'Litbrei­dingsgebied' waarvoor men nooit. het noodzakelijke BPA heeft gemaakt! Tot heden is er nog steeds geen definitieve op lossing).

De opposiLie spon ook garen uil het leit dal de verstandhouding ver zoek was tussen de bestuursleden. Hel,. wns een publiek geheiOl dat de vcrstruldhouding (Om principiële redenen) tussen Pallia Van Opdenbosch en Willy .\-lichiels op zijn zuchtst uitgedrukt ver zoek was zodat swnenwerking een ijdel woord was. Burgemeester :'\lJchiels ' lonkte' eveneens naar andere politieke vdenclen voor de volgende verkiezingen, wat nlet in goede lutrde viel bij zijn CVP-colle­ga's. lIel was soms een hele klus om voldoende leden biJ elkaar te krijgen voor het stemmen van belangrijke !UUlgeiegenheden. [n 1976 (jn volle li.tsie-voorbereiding), waren er drie samenroepingen nodig om uii.eindelijk te kunnen stemmen over hel toch zeer belangrijke 'Ontwerp BPA' en 'Gewestphm-uclvies'. Ue advtezen werden goedge­keurd door de burgemeester en de fLrie opposiUeleden en bij onUlOu­ding van de CVP-ploeg.

De nakende fusIeplannen VtUl ~IJnj5ter Mjchel werden ook druk becommentarieerd in de plaatselijke politieke middens. Oe gemeen­te diende vóór tO mei 1975 een advies in te d ienen. Er volgden stu­dies, voorontwerpen, ontwerpen en elt.elijke rliscussies. L'iteindeUjk volgden er twee voorstellen . I let eerste voorstel (dal uiteindeUjk aan· vaard werd) verenigde lIaaltert, Denderhout.em, fIeldergem . Kerks­keil en het. gec1eelle van Erembodegem ten zuIden van de spoorlijn Denderleeuw-Kortrljk. Een tweede voorstel verenigde llaalt.ert. fIel· dergem , Kerksken , Vondelen en Anderenbrock en het. gedeelte V~U1 Erembodegem. Weinig dorpelingen gaven hun vOOLkeur te kennen via een aangeboden formulier.

Een ÎIlJonnaUcvcrj,!aderi.ng mel senator \Vim Verleyscn (dromer VUil

een s upcr-Groot-AaJst) en met de burgemeesters van d e belJ'okken gemeenten (uitgezondel'd Iieldergem) bracht weinig aarde aan de dijk. De aanwezige burg:l~rvaders pleitten voor behoud van kleine lan­delijke lçenten. Kerkske:n en rlaaltert ste lden hllJl kanc lidaluur als pilootgcmeente. De geanimeerde vergadering besloot. met een oproep van Paul D'HoncJL tot burgemeester De Leenheer, rus \'erte­genwooHliger van de grootste deelgemeente. J om samen met. de ande­re pu.rtner:> te werken aan een klimaat OOit vertrouwen om eell

• 2{)(J •

weldoord{Lcht plan uil te werken dot ten goede komt aall alle inwof1er~ van de nieuwe gemeente . . "

De laatste gemeenteraad van hel zelfstandige Kerksken had plaats op 27 december 1975. HetlaaLSte agendapunt waarover de verkoze· nen zich dienden uit te spreken was de verhogi.ng van de Oelsvergoe· ding voor de veldwac hter van LOOO ntUlr 1800fr/juar. Geen aJScheldstlOlU, alleen de handtekening van d e secretnris en van de burgemeester, sierden de lautste. bladzijde van het notulenboek. Op 1 januari 1976 verdween het zelfstandige Kerksken van d e kaart en werd een deel van het grote lIaa.1terl., de nieuwe gemeenle met ruim 16000 inwoners.

Kerksken na de fusie Gemeent.eraadsverkiezingen van 10 oktober 1976

De verkle-,dngsslrOd voor een zitje in de. Groot-J-[aa1lertse gemeenle· raad kondigde zich aan. 7...ouls voorspeld verliet burgemeester :'\1idliels de CVP en vonnde een Centrumlijsl (CO. Dal SChOOL in het vedmerde keelgal \'all zijn vroegere partijgenoten, vooral na een manifesl van :'\'üchie ls. Er kwam een scherp antwoord vall de CVP· voorzitter Paul l) 'Hondt aan zijn adres ('Open brief aan de Heer W.Michicis namens de CVp. raad en de CVP-gemeenteraadsleden').

Buryemeeliu:rlVll/y ,It{chU:{.~ hwpte op eert ni/me CL-meertferheld.

· 201 •

Vuur sommige partijen was het een hele klus vijfentwin­tig vulalJule kandidaten te vinden om voor de kiezer te verschijnen. Vier lijsten werden ingediend . Bij de Iijslvonning ontbrak een belangrijke politieke fractie; d e PVV, lraditioneel zeer sterk in de buurgemeente Denderhoute.m . Enkele 'A tomse' PW·ers werden aangezochl \'Oor tIe CL-lijSl. zodat die een blauw UIltje

kreeg.

Kerl<sl{enaren bij de Volks­unie (nrl); ELIenne Van Lon­dersele. Jaak Van d en Bussche en ;"largriet ;\lichiels-Cannoot., bij d e CVP (or lil E<.lmond Van

lierzeie, Germalne VijvenllM. JuJes Verhoeyen, Georges PietIS.

Hoger Van Keymeulen, Robert Baelens en lijstduwer Paul D'l landt en bij de BSP Jozef De Swnef en Simone Spitneis. De nieuw gevorm­de CenlnunJijst (nr 11) kon volgende Kerkskenuren overtuigen: Wil ly ~Jichlels (lijsttrekker), Slaf Van ~Ielkeueke. Gustaaf Kiekens. Robert De Schutter en Herman Impens.

Sooit eerder kregen de dorpelingen meer paml1elLen in de bus met de aIlermooiste belonen voor de toekomst vun het njeuwe lIaaltert.. OpvaUend was het professionele karakter van de crun[Xtgne. Een ver­zorgde en steeds t.erugl<erende lay-out van de pa.rnlletlett waren de kiezers niet gewend. VOI)r..l1 Georges Oeleenheer, Willy Vnn de Bmel­Ie en WiU}' Michjels stIeden met mooi o~eilde drukwerken. Ook enkele karikaturen tuimelden in de brievenbussen.

:Vlet belangstelling werd uitgekeken naar de resn.!tnten en vele prog­noses sneuvelden nilarrruUe de avond vorderde en de resultaten bin­nenSijpelden. De CVP kr"eeg 11 zitjes, de eLS, de ve 4- en de SSl' 2. De komende zes jaar werden de Kerkskenaren vertegenwoordigd door Germaine Vijverrnlln, Roger Villl Keymelilen, Paul D'Hondt, Willy ~Uch.iels, Staf Vnn ~Ie.lkebeke en Robert Oe Schutter. CVP en SP vormden de bestuursploeg met een nipte meerderheid Vàn 1 zet.el. De prijs was voor sommigen de const.mclie vun de Sporthal te DenderhOlltem. liet voorzitlersschap van het OCMW werd waargeno­men door Pau..l D' lIondt (tot 1980) en door Hoger Van Keymeu1en tot 1982.

Gemeenteraadsverkiezingen van 10 oktober 1982

Ulj de verkie-Lingcn kwamen de vier nationale fonnalies en de gC01eentetijl(c Centrum I ijst voor het vocWchl. De morblje legislatuur was er flink gesleuteld aan de CL- lijst en volgens 'kenners' wus de CVP-lijst nooit. zo sterk~ lIet werd een nek-aan-nek-race met een nooit geziene hoeveelheid piekfijn ver.lOl"gde verkiezingsdrul(\ver­ken.

Voor de CVP fungeerden Hoger Van Keymeulen, Genuaine Vijver­man. Juks Verhoe.ycn, lJt:: nml1t:U.t:. GuubcrL, LllluU De ,~e\'e. Eli De Troyer, Albert Pnridaem; en Seualor-St..'Ultssecretaris PTT Pa.uJu Van Opdenbosch , De ve selecteerde 5 Kerkskenaren: Etienne Van Lan­dersele, E<:lmond Piro, .Juak Van den Bussche. Albert Jacabs en JWII-Plerre Van lrnpe. De CL plaatste \ViUy .\lichiels, .\Iarcel Van Sande, Arthur Uuyl, Richard Uuyl, ~larie-Louisc VlUl Auclenhove en Etienne Van Huggenbout. Voor cle PW waren het Gustuaf Kiekens, J u.li en .\Jeert, .\Jarina .Jacobs en Erlk Van der I~ken. De Socialist!-

sche Parl.!,; (SP) plaatste onze dorpsgenoten :'Ilagua De Pelselllael<er, Jozef De Swaef en :'Ilarce l De Pelsemael(er op hWI IÜst.

De CL behaalde 10 ?etels, de CVP 9, de SP 3, d e Vt" 2 en d e PVV l zetel.Van de kandidaten ul l Kerksken werden verkozen Roger Van Keymeulen tCVP), Paula Van Opdenbosc.:h {uJdens d e legislatuur ver­vangen door Ikrlladette Goubert-CVP>, :'-Iarie-Loulse Van Audenhove (CU en WiUy :'-Iichiels (CL) llIel een monsterscore van 3704 naarn­stemmen.

Sa d e onderhandelingen vormden CL en CVP d e bestuursploeg. WW)" :'Ilichiels werd voorgedragen als burgemeester. Roger VlUl Key­meulen werd schepen. Door het overlüden van OC~f\V-voor.dtter

Désiré t\lluer (oktober 1983) werd de functie uitgeoefend door Roger St.erck lol31/ 12/&'-' en door Alben Paridaens van I janua.ri t984 tOt 3 1 aprU 1.984. Gij d e ins tallatie van hel OC:'lHV k reeg Frans VWl Der GuChl hel voorzitterschap in hrulderl (van 1/ 4/84- tot 31/3/95).

tn juni 1983 werden d e burgers uitgenod igd via een fraaie kleuren­folder de inhuldigingsfeesten mee te maken. Zondag 23 juni &hit.­lerde Hanlt.e rt onder een milde :I..cJmerzon en een massa belangstel1e.nden begroetten hun nieuwe burgervader.

Aangezien d e oppositie quasi onbest.aande was (slech ts 6 zetels) haalde de coaliUe het einde van d e bestuursperiode ZOnder moeilijk­heden.

Gemeenteraadsverkiezingen van 9 oktober 1988

De vijf zell(.! e partijen boden zich aan voor de gemeenteraadsve rkie­zingen me l volgende Ke rkskelluren: uittredend CVP-schepen Roger Van Keymeule n kreeg d e 2de pl<U\tsj .... erder waren er op d e CVP-lijsl l3ernadeu.e Goubert. Linda De Xeve, Anloine De ({ollck en Willy De Pelsmaeker; slecht..<; twee dorpsgenolen op d e PVV-lijst: J ozef ;\fat­thijs en Guslllaf Kiekens; op de Vl'-lijst vinden wij Edmond Piton, lI ilde :'ITichie ls, Peter Baelens. Trees Stevens en .Jan Van Eelvelc1e. De SP-lijst pluatste Christine Buyl en J . De Spiegel eer en bij de CL: WWy :'-lichie ls, ) larie·Lo ltise Va n Auuenh o\'l":, Roger Coppens en Roberl De Xeve. Ln aI z.iJn verkiezingsbluden voorspelde :'-liclliels de volstcekte meerderheid voor d e CL, helaas d e kiezer hesl iste hel anders. ondanks de enonne bamumreklamc . De CL bellUulde 10 zetels, de cvp 9, PVV, Vt' en SP ieder 2 zetels . De twee grootste groepen s loten opnieuw een overeenkoms t voor 6 jaar en d e ulltre­dende burgemeester werd voorg:ed ragen voor de voortzetting VM zijn amhl.

De burgemeester was ech ter verwikkeld geraakt In een ge rechtelijke procedure. De :'IIinister VlUl Dinnenlandse zaken weigerde hem te

· 203 •

benoemen, zells nn hcrbualde. voordrachten. IJegin januar i 1989 kOIl men lezen in de krantA~n: "Michicb grijpt naast burgemeesterssjerp. j\JinL .. ter Toback weigert benoeming P

• Zo werd partijgenote Valentinc Boeykens-Tas onverwachts burgemeester. Oe voormalige onderwiJze· res uit Heldergem, hee.ft z ich op een voortreOeJijke wijze geprofi· leerd aJs 'burgerOloedel" .

Gemeenteraadsverkiezingen van 9 oktober 1994

In 1994 veranderde de CJrlijst van \'iSie en werd opgeslorpt in de VLD·liunUie. Oe CVP, de Vl' en de SP hi even; een IlJgc&.:heurde SP· lijst A.'1)ERS en een êêrunanslljst KtEt.'\ zorgden voor variatie op \<L~" het politieke front.

Volgende Kerkskennren mengden zich iJl de verkiezingsstrijd: \'001"

de CVP: Roger Van Ke~,neuJen (Iijsttrekl<cr), Remadelle Goubert, Anloine Oe Rouc1t. Eli De Troyer en Phuedm Van Keymeulen, voor de VLO: WUly .\-lichiels, Chris Van Aelbrouck, Katrien Van ~IeLkebe' kc en Roger Coppens, voOr de VL': Jan Van Ectveldc. I Wde ~Iichiels en Trees Stevens en voor de SP: Karel Oe Spiegeleer, Christophe Payne, Uilde Lagrin en Christine Duyl.

Voor A...\fDERS: Oajsy VfUl tier Eecken, Pat.rick De Dundel, WiJly Ascoop en Edgard :VlOerenhouL

~'\Jichiels·Ta.f.; overdondenm de rest ~ kon men lezen na de verkiezings· dag. De VLD behaalde 14 ;o;ele!s, de CVP 8, d e SP 2 en de Vl I l zet.e.1. De coalitie VLD-CVP werd voortgezet mel Valentine 1'<1$ aan het hool<:1. Xaast schepen :'\lichiels zetelden nog enke le Kerkskenaren: Schepen Roger Van Keyrneu)en, Antoine De Rouck, Chr is Van Ac)· brouck en Roger Coppens, die hel OC:'\IW-voor:tJttersschap toegewe­zen kreeg,

\Vij mogen steUen dat van de Kerkskense poliUeke nguren voorni Panl D'Jfondt., Paula Van Opdenbosch, Willy ~)it::biels (burgenleester en schepen) en Hoger Van Keymeulen (schepen) een belangrijke rol speelden in bet gemeenl.ebeleid na de fus ie

Ah; od e a...'U\ d e \'clc c nt.housh\stc dorpellngt:n die gepoo~d hl':bben via 'cle politiek' een hijdl'age te leveren om ' hun' Kerkskcn mooier en beter te maken, u it s tukje proza,

-rn dl' dorpspoliUek gaan~ ..

llun namen Zijll verschillend, hun vrouwen meestal ook, maar één ding hebben zij gemeen. ze 'doen' a(1n politiek!

Meestal ,gaat het om l)rave mensen, die op zekere da.9 Imri.qe wn,gen zien t)cr ... chijnen. ele roepil1g aanvaarden en zich in de politiek schieten .

• 2m •

Mag in he! weekend, de. partner nag mt!e genieten. de atlonden in de week zijn voor hem en zijn vergaderingen. Verguderingen waar hij zich oelimt in nietszeggende opmerJ..:ingen, holle parafrasen en waar eigenlU­ke beslissingen rlU veel palaveren dan toch getrofTl!rI worden aan de toog tussen pot en pint.

S/x)edig merkt hij dat de ,Cjrott! stukken van de tuart weeral naar dezelf den gawl. Zo bel Jun het, {~n zo gaat het verder, Eénmaal geproefd kan men het niet meer laten. De vergaderingen breiden ûch uit. gemeente­raad, commissie. suocommi$sie. fractie enz. En dit aUes, niet omdat er véél fe verdienen valt. dat laai hij over aan ancleren, de dorpspolitie­ker. maar omdat ltet hem éénmaal in zijn grt!ep heeft.

Vemlakelijk Loch, denk ik, al wordt er wel t!ens smal/md over hem gt!sprokt!n.

In elk geval, vwr mij Ilehben Zü hun charmes. de dorpspulitiekers.· (36)

Noten

I. 10'10. Scheldedepartemen! nrs 2033/:12: 2O:J9/43 en 468;J/:J

2. RAG. Provinciutll Archief. llollnndse periode. nrs fJ02l12 en 9fJ2! 18

3. RAB, GJ1.11 KerkskeIl. nr R/66/1 4. RAG, Provinciaal J3estltltr, 1[J3().IS,50. nr;J:178

5. lAnd IIWI.Aelst 17/7/ 1892

(j. lJcnde,.bode 14/4/ 1895

7. Idem. 16/2/1896

8. Idem. 1/3/1896

~ Idem. 30/5/1897 10. Idem. 4/ 7/ 1897

11. Idem. 1/8/189712.

12. f..cmd van AeL'it. 1/8/ 1897 f;J. Idem, 11/7/ 1S!)7

/4. Denderbode, 8 en 13/ 5/J[)0'1

1,5. [«lUl van AeL'it, I:J/12/1908 l(j. IleL UJa/..'iteNicllW."l. 22/12/1908

/7. DamI vun AeLsL. 27/12/1908

18, Volk.'mazel. l3/S/WII

W. Idem, 10/ 10/1911.

20. Vnlksgazet. 17/ 10/ 1.1) 1/

21. Idem, 30/4/1912

22. {-ledlL en Vrijheid, 2/12/1.92'1

pa. Idem. V4/192:J

24. Idem, 30/6/1929

25. De Liberaal. 3 / 4 en 29/5/ 1932

26. [demo 23/10/1932

27. Voor Allen, 11/8/1935

28 Idem. 17/ 1111935

29. De Liberanl. 11/ 8/19J..5

:JO. De Volks.sLcm, 28/2/l!J34

31. Idem, 21/8/19

.12. Voor Allen, 3/6/W62

;J;J, Idem, 21/8/ 1953

34. Idem, 2/1 Jen 30/11/ 1952

35, Ongedateerd pamflet. V(m De PrILLe Aalst

;36. RV in ~Onze Zeg", C VP lIoo/terL nr. 4. 1981

.206 •