PLATTEGROND VAN HET CONCERTGEBOUW

Informatiebeveiliging in de ambulancezorg

Café

Grote Zaal

Garderobe

Entree

Robeco Summer

Restaurant

Museum-foyer

Solistenfoyer

PleinfoyerSummerNights Live!

Kleine ZaalGrote Zaal

Dirigenten-foyer

Begane grond

1e verdieping

Voorzaal

Zuid

Noord

Achterzaal

Frontbalkon

Podium

Podium

Podium

Balkon Zuid

Balkon Noord

Trap Trap

Trap Trap

Trap Trap

Trap Trap

T

T

JULIAUGUSTUS

Zaterdag 13 augustus 2016Grote Zaal 21.00 uur

Lars Vogt, piano

Johann Sebastian Bach 1685-1750Goldberg-variaties, BWV 988 (1741)

Er is geen pauze.

Muziek beleven doet u samen. Veel van onze bezoekers willen optimaal van de muziek genieten door geconcentreerd en in stilte te luisteren. Wij vragen u daar rekening mee te houden.

WWW.ROBECOSUMMERNIGHTS.NL

juli-aug 2015Toelichting//Biografie//Summary//ConcerttipTOELICHTING BIOGRAFIE

Lars Vogt, geboren in het Duitse Düren, heeft zichzelf bewezen als een van de promi-nente musici van zijn generatie. Hij deed voor het eerst van zich spreken toen hij de tweede prijs won van de Leeds International Piano Competition van 1990. In de daaropvolgende kwarteeuw heeft hij een zeer gevarieerde carrière doorlopen. Hij trad op met de meest prestigieuze orkesten, waaronder het Koninklijk Concertgebouworkest, de Berliner Philharmoniker, de Staatskapelle Dresden, de Wiener Phiharmoniker en de grote Londense orkesten. Onder de dirigenten met wie hij werkte vinden we Sir Simon Rattle, Mariss Jansons, Claudio Abbado en Andris Nelsons. Vogts veelzijdigheid als artiest brengt hem van het klassieke repertoire van Mozart, Beethoven, Schumann en Brahms via romantici als Grieg, Tsjaikovski en Rachmaninoff tot aan het overrompelende concert van de Pool Lutosławski. Lars Vogt werkt tegenwoordig in toenemen- de mate met orkesten, zowel als dirigent als dirigerend vanachter de piano. In september 2015 aanvaardde hij de post van ‘music director’ van de Royal Northern Sinfonia in Sage, Gateshead.

Johann Sebastian Bach’s ‘Aria with 30 variati-ons’ was first published in 1741, as the third part of Bach’s Clavier-Übung (keyboard works). This series is known under the name Goldberg Variations, BWV 988. According to Bach’s first biographer, Forkel, the cycle was written for harpsichordist Johann Gottlieb Goldberg (1727-1756). Forkel reports that Goldberg worked for a certain Count Keyserlingk of Dresden. Keyserlingk suffered from insomnia, and ordered Goldberg to play the harpsichord in an adjacent room. The Count asked Bach to write pieces ‘which have a smooth and lively character, so that he would be a little cheered-up during his sleepless nights’. Keyserlingk must have been pleased with the result: he gave Bach a goblet filled with a hundred Louis d’or. But does Forkel’s story really hold water? Goldberg may indeed have been a very talented pupil, but at the moment Bach was writing his variations, Goldberg was just thirteen years old, while the pieces require enormous technical virtuosity. In addition, there is no dedication to the Count on the title page, which would have been standard at that time. With his Goldberg Variations, Bach delivered an unparalleled cycle. Or, as Bach put it, something ‘for the refreshment of the spirits of music lovers’.

Translation: Eileen Stevens

WWW.ROBECOSUMMERNIGHTS.NL

Social media

Meer Robeco SummerNights onlineVolg Het Concertgebouw op social media en deel uw concertervaring. Participeer en bekijk concertfragmenten op Facebook, beluister de mooiste muziek via onze Spotify-playlist, of neem een kijkje achter de schermen via Instagram.

SummerNights Live!

Geniet nog even na van het concert tijdens Robeco SummerNights Live! Met vanavond in de Pleinfoyer een ontmoeting met pianist Lars Vogt. U bent van harte welkom.

Robeco en Het Concertgebouw

De Robeco SummerNights komen voort uit een unieke samenwerking tussen Robeco en Het Concertgebouw. Allebei kennen we een rijke geschiedenis vol vernieuwing met passie voor kwaliteit en oog voor onze basis. Elk op ons eigen terrein. Met de Robeco SummerNights willen we muzikale traditie op innovatieve wijze voor iedereen toegan-kelijk maken. Met een programmering die muziek omvat van klassiek tot modern, en van akoestisch tot elektronisch behoren de Robeco SummerNights al bijna dertig jaar tot de best bezochte festivals van Nederland.

Robeco is trotse sponsor van de Robeco SummerNights.

Concerttip

Gavrylyuk, Chopin en ProkofjevAlexander Gavrylyuk soleert bij het Radio Filharmonisch Orkest in het Tweede pianoconcert van Chopin. De grootse, meeslepende doorbraak van een pas negentienjarige componist. James Gaffigan dirigeert daarnaast Prokofjevs Tweede symfonie.

WWW.ROBECOSUMMERNIGHTS.NL

SUMMARY

za 27/08 20.00 uur Grote Zaal

EN VERDER...

In 1732 zag Händels Chaconne avec 62 varia- tions, HWV 442 het licht. Johann Sebastian Bach kende die uitgave naar alle waarschijn-lijkheid; hij vertegenwoordigde in Leipzig de Amsterdamse uitgever Witvogel bij wie deze chaconne van Händel was gepubliceerd. Het werk stamde waarschijnlijk van zo’n dertig jaar eerder en heeft een baslijn die een treffende gelijkenis vertoont met de aria waarop Bach zijn Goldberg-variaties, BWV 988 baseerde. Bach breidde het gegeven aanzien- lijk uit: bij Händel telde dat acht maten, Bach verviervoudigde het aantal. Zo ontstond een sarabande (een langzame dans met een nevenaccent op de tweede tel) met tal van variatiemogelijkheden. Bovendien lijkt Bach uitgedaagd te zijn door de eenvoudige afsluiting van Händels reeks met een twee- stemmige canon; daar moest toch méér van te maken zijn? En inderdaad deed Bach dat, met een weergaloos ‘quodlibet’ aan het eind, waarin hij twee populaire volksdeuntjes citeert die in de sfeer van de aria passen: ‘Ich bin so lang nicht bei Dir g’west’ en ‘Kraut und Ruben haben mich vertrieben’. We vinden de aria met de bachiaanse uitbreiding naar tweeëndertig maten overigens voor het eerst in het Klavierbüchlein für Anna Magdalena Bach dat waarschijnlijk in de jaren dertig van de achttiende eeuw is ontstaan. Klaarblijkelijk noteerde Bachs tweede vrouw Anna Magdalena de aria om deze zelf te spelen. Ergens in die tijd moet Bach hebben besloten er een variatiereeks op te maken.

Slapeloze nachtenDe ‘Aria met 30 veranderingen’ werd gepubliceerd in de herfst van 1741, als derde en laatste deel van Bachs Clavier-Übung. De reeks is ingeburgerd onder de naam

Goldberg-variaties. Volgens Bachs eerste biograaf Johann Nikolaus Forkel zou de cyclus zijn geschreven voor Johann Gottlieb Goldberg (1727-1756). Forkel vermeldt dat deze klavecinist in dienst was van Graaf Keyserlingk uit Dresden. Keyserlingk leed aan slapeloosheid en droeg Goldberg op om in de aangrenzende kamer klavecimbel te spelen. Hij vroeg Bach stukken te schrijven ‘die een rustig maar opgewekt karakter hebben zodat hij een beetje opgevrolijkt werd tijdens zijn slapeloze nachten’.

VirtuositeitKeyserlingk moet zeer in zijn nopjes zijn geweest want hij gaf Bach een gouden beker die gevuld was met honderd Louis d’or. Maar heeft Forkel het wel bij het juiste eind? Goldberg mag dan een zeer getalenteerd leerling van Bach zelf en van zijn zoon Wilhelm Friedemann zijn geweest, op het moment dat Bach de reeks schreef was Goldberg nog maar dertien jaar. En dat terwijl de de stukken een grote technische virtuositeit vergen. Bovendien ontbreekt een opdracht aan de graaf op het titelblad, iets wat toentertijd standaard was. Hoe het ook zij: met zijn Goldberg-variaties leverde Bach een weergaloze variatiecyclus af, zoals hij verwoordde in die eerste publicatie, ‘ter verkwikking van het gemoed van muziekliefhebbers’.

Frits de Haen