PLATO

Geschiedenis

• Leerling van Socrates, 1e echte filosoof?• Leraar van Aristoteles• Geboren 427 v. Chr. in Athene• Echte naam is Aristokles

Geschiedenis

• Plato is bijnaam voor de brede• Socrates dood in 399 door de gifbeker• Gebruikte als eerste de term filosofie, “liefde

voor de wijsheid”• Sicilië• Stichtte in 387 v. Chr. Akademeia, de eerste

georganiseerde school in Europa• Filmpje: Youtube Plato - Encyclopedia channel

Belangrijke werken (dialogen)Apologie van Socrates – Charmides

Protagoras - Euthyphro

Ion – Crito – Alcibiades I

Hippias Major – Hippias Minor

Laches – Lysis – Euthydemus

Middenperiode:Cratylus – GorgiasMenexenus – MenoPhaedo - SymposiumStaat – PhaedrusLate periode:

Parmenides – Theaetetus

Timaeus – CritiasSofist – StaatsmanPhilebus – WettenBetwiste geschriften:Clitopho – EpinomisBrieven – HipparchusMinos - Theages

Alcibiades II – Minnaars

Niet geschreven:

Hermocrates - Ongeschreven leer

Politeia (Staat)

• Rechtvaardigheid: iedereen doet waar die goed in is

• Mensen zijn ongelijk: onderverdeeld in 3 klassen– Kennende zielsdeel (mensen met wijsheid die het

land besturen, zoals filosofen)– Strevende zielsdeel (wachters)– Begerende zielsdeel (mensen met economische

functie)

Politeia (Staat)

• 5 vormen, op volgorde van degeneratie:– Aristocratie (door besten bestuurd)– Timocratie (door militairen)– Oligarchie (door rijken)– Democratie (door meerderheid) Door de vrijheid

zal dit tot tirannie leiden– Tirannie

Ideeënleer

• Idee komt van idea, betekent gestalte, aanblik, soort ideaalbeelden

Ideeënleer

• Twee werelden, ideeën en schijn• Alleen filosofen hebben kennis van de ideeën

(eigenlijke kennis), de rest hebben niet meer dan een mening

Ideeënleer

• Voorbeelden: ziel (eeuwig) en lichaam (anamnese: herinnering)

• Universalia: perfecte driehoek of cirkel, begrippen zoals tafel, stoel, man, vrouw etc.

• Ethiek: door zuiverheid ook als ideaalbeeld, zoals rechtvaardigheid

• Staat van het Goede is hoogste in de hiërarchie

Allegorie van de grot

Plato’s citaten• "De wijze spreekt omdat hij iets te zeggen heeft, de domme spreekt alleen

om iets te zeggen te hebben.“• "Denken, is de ziel die met zichzelf praat.“• "Filosoferen is in feite: je toeleggen op de dood.“• "Goede mensen hebben geen wetten nodig om te weten waar hun

verantwoordelijkheid ligt en slechte vinden wel een achterpoortje.“• "Het begin der wijsbegeerte is verwondering.“• "Muziek en ritme vinden hun weg tot in de geheime plaatsen van de ziel.“• "Schoonheid is zichtbaar geworden liefde.“• "Boeken zijn als geschilderde figuren: ze lijken te leven maar geven geen

enkel antwoord op de vragen die wij ze stellen.“• "Vleierij kruidt alle menselijke relaties."