Plan Nederland Jaarverslag 2009-2010 - Glossy

meisjePlan van een

Jaarverslag 2009/2010, Plan Nederland

Jaarverslag 2009/2010 Plan Nederland

Zes onvergetelijke reizen, zes aangrijpende verhalen

Plan-sponsors en -medewerkers over herinneringen die ze voor altijd bij zich dragen

400 scholen40.000 kinderen

€ 1 miljoenSchaatsen en zwemmen

voor water in Zambia

Dansen in een sloppenwijk en andere acties voor en door jongeren

Haïti na de ramp “In ons dorp doen we daar

niet aan”Schrijfster Lydia Rood

interviewt Madina Bocoum over meisjesbesnijdenis in Mali

Toende aardebeefde

Vrienden voor het levenFatu Bangura (Sierra Leone) vindt

haar Plan-sponsors terug

Jaarrekening

Jaarverslag 2009/2010

Plan Nederland

Verslag van de Raad van Toezicht

Dit is Plan Profiel van de internationale organisatie

Nu met duurzaamheidsverslag

Dit is Plan NederlandStrategie, beleid en meer

Verkorte jaarrekening Plan International

Verantwoordingsverklaring

Projectenoverzicht

09/10

De resultaten

cover_jv2010.indd 1 08-12-10 14:07

Caro Emerald - Sharon den Adel - DoAlain Clark - Nikki - Babette van VeenJeroen van der Boom - Glennis GraceWaylon - Belle Perez - Tim AkkermanSyb van der Ploeg - Daphne BunskoekNils Krake - Giovanca - Edsilia RombleySabine Uitslag - Xander de BuisonjéSara Kroos - Berget Lewis - DennisKarin Bloemen - Erik van der HoffLisa Lois - en vele anderen...

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

ML090022.indd 1 07-12-2009 10:15:35

goede doelgoede doel live muzieklive muziek pasta partypasta party In 2010 was de campagne ‘Because I am a Girl’ weer het goede doel van de grooste ladies run van Nederland, de Marikenloop. Hiermee is de samenwerking met Plan Nederland succesvol gecontinueerd. De Marikenloop vindt jaarlijks op de derde zondag in mei in Nijmegen plaats. Voor de 8e editie van de Marikenloop in 2010, schreven zich bijna 10.000 loopsters uit heel Nederland in. De Marikenloop steunt Plan Nederland onder het prachtige motto: ‘I run because I am a Girl’.

Adv Jaarverslag Plan.indd 1 15-10-10 13:32 cover_jv2010.indd 2 08-12-10 14:07

3Inhoudsopgave

Er is geen effectiever instrument voor de

ontwikkeling van een land dan onderwijs voor alle meisjes.

Kofi Annan voormalig secretaris-generaal

van de Verenigde Naties

jaarverslag-2010.indb 1 08-12-10 14:35

4 Inhoudsopgave

De pijn die vrouwen sterk maakt

4116

30

58

Inhoud JaarverslagPlan Nederland 2009/2010

In actieEchte mensen

“Meisjes voortrekken moet” Directeur Tjipke Bergsma blikt terug “Ze heeft ons leven verrijkt”Interview met sponsor Ulbe Pauzenga en sponsorkind Fatu BanguraOok gewoon sponsorsHoe idealistisch zijn de mensen van Plan Nederland? Ik ging op reis en ik bracht mee...Sponsors en medewerkers vertellen

08

20

48

62

In actie voor meisjes‘Because I am a Girl’-campagne 09/10 De jeugd aan zetVan zaken doen op school tot dansen in een sloppenwijkYouth BoardSuperideeën van de Plan-jongerenraadWater is levenScholieren schaatsen en zwemmen € 1 miljoen voor Zambia bij elkaar

22

30

71

74

Zeven fabels over noodhulp ontkracht

36

46


5Inhoudsopgave

Achtergrond

14

26

36

4158

66

78

En ook nog…

Ieder kind teltHet belang van geboorteregistratie Met column van Claudia de BreijHaïti: reconstructie van een rampHet werk van Plan na de aardbevingDe StrijkstokZeven fabels over noodhulp ontkrachtVrouwen beheren hun eigen geldDe pijn die vrouwen sterk maakt Onthullend interview door Lydia Rood over meisjesbesnijdenis in Malieen wereld te winnen Met dank aan de Postcode Loterij: vooruitgang in Bolivia, Togo en VietnamHanden uit de mouwenPlan bundelt haar krachten met het bedrijfslevenVoorbeelden: Akzo Nobel, ASN Bank en Lindorff

Verander de wereld, begin bij een meisje!Cijfers die er niet om liegenMeer aandacht voor kinderenSterke vrouwen volgens Paul FaassenColofon

Aan de andere kantJaarrekening FY10, Accountantsverklaring bij de jaarrekening, Verkorte jaarrekening Plan International, Aanvullende informatie omtrent de bestedingen, Verslag van de Raad van Toezicht, Verantwoordingsverklaring, Dit is Plan Nederland - profiel van de Nederlandse organisatie, Dit is Plan - profiel van de internationale organisatie, Plan-besturen

0613454682

Schaatsen en zwemmen voor Zambia

“Meisjes voortrekken

moet”

71

De W

ens v

an Mariu

s:

08 74

78

48


6 Editorial

“Investeren in meisjes is een goede zaak. Bovendien is het slim.”

Ngozi Okonjo-Iweala, directeur Wereldbank


7Editorial

Verander de wereld, begin bij een meisje

Beste lezer,

Dit is al weer het derde ‘Plan van een meisje’. Toen we hiermee

begonnen was het nooit de bedoeling dat dit een serie zou worden.

Maar we raken steeds meer ervan overtuigd dat de helft van de

wereldbevolking, en dan bedoel ik natuurlijk alle meisjes en vrouwen,

het meer dan verdient om haar bijdrage te kunnen leveren. En dus

richten we ons graag op de ontwikkeling van dat potentieel. Dat doen

we met de campagne ‘Because I am a Girl’.

Vrouwen maken er wat van als ze de kans krijgen. ‘Als Lehman Brothers

Lehman Sisters was geweest, dan zag de economie er anders uit’. Een

onbewezen stelling, maar ik geloof het graag. En in het klein heb ik het

ook zelf gezien tijdens een reis door Uganda. Daar kwam ik in een klein

dorpje een groep vrouwen tegen, die allemaal hun man aan aids hadden

verloren. Zelf waren zij waarschijnlijk ook besmet. De sluimerende

angst voor hun eigen infectie, het verdriet over het verlies van hun

man en het feit dat zij zichzelf en hun kinderen alleen in leven moesten

houden, had hen makkelijk kunnen verlammen. Niets was minder waar.

Zij toonden de mentale en fysieke kracht om door te gaan en bewerkten

hun stukjes grond om te overleven. Nog een voorbeeld van dat

doorzettingsvermogen vindt u in dit magazine: het

verhaal van Fatu Bangura uit Sierra Leone die dankzij een beetje steun

haar middelbare school kon afmaken en vanaf dat moment iedere kans

heeft aangepakt om verder te komen. Met succes.

Het kan en het moet: de armoedespiraal doorbreken. Het is bewezen

dat het slim is om dat te doen door meisjes te verzekeren van

onderwijs, economische rechten en economische onafhankelijkheid.

Wereldbankdirecteur mevrouw Ngozi Okonjo-Iweala heeft armoede

aan den lijve ondervonden toen zij in de jaren zestig in het door oorlog

geteisterde Nigeria opgroeide met minder dan twee dollar per dag.

De kans op onderwijs heeft haar gebracht waar zij nu is. “Investeren in

meisjes is een goede zaak. Bovendien is het slim”, vindt ook mevrouw

Okonjo-Iwaela. En zij kan het weten.

Wij zijn moreel verplicht om mee te werken aan de ontwikkeling van

het enorme veronachtzaamde vrouwelijk potentieel. Plan draagt bij in

het veld, door steeds meer vrouwen voor de Raad van Toezicht aan te

trekken, door jongeren te betrekken bij onze keuzes en door u erover te

vertellen in dit jaarmagazine. Blijf kritisch, doe met ons mee en lees wat

wij het afgelopen jaar samen met u hebben bereikt.

David Vriesendorp

Voorzitter Raad van Toezicht Plan Nederland


8 Echte mensen

Heel af en toe gaat het toch weer over

betalingsbalanssteun. Over bilaterale geld-

stromen. Over advocacy, jaarevaluaties en

medefinanciering. Gaap. Dat was niet de

bedoeling, maar kennelijk is het niet helemaal

te vermijden zodra iemand de functie heeft

van algemeen directeur van Plan Nederland.

Maar het gesprek met Tjipke Bergsma gaat

toch vooral over echte mensen, de gewone en

ongewone mensen in dorpen en steden die hij

ontmoette op zijn dienstreizen, of die hij kent

uit de programma’s die Plan overal in ontwik-

kelingslanden uitvoert. Vrouwen en meisjes

vooral. Zoals de honderdduizenden meisjes

die werken als dienstmeisje - huissloofje is

misschien een beter woord. “Je ziet ze veel in

Zuid-Azië”, zegt hij. ”In landen als India, Nepal

en Pakistan is het heel normaal dat gezinnen

een meisje van vijf of zes jaar in huis halen,

min of meer gekocht - eigenlijk is het slavernij.

Daar moeten ze op andere meisjes van zes

passen. Het meisje van het gezin ligt in bed,

het dienstmeisje ligt er op de grond naast. Zij

krijgt alle verantwoordelijkheid, maar mag

zelf niet naar school.” Of de devadasi-meisjes

in Karnataka in het zuiden van India. ”Meisjes

van een jaar of twaalf worden geofferd aan de

god van de liefde. Overdag worden bloemen

bezorgd bij het meisje in een tempeltje, maar 's

nachts mogen de mannen er overheen. Ze zit-

ten er voor hun leven aan vast, vaak waren hun

moeders het ook al.” Droevige verhalen, maar

bij Bergsma, bij Plan, kennen ze veelal een

happy end. ”Jongeren zijn theater gaan maken

over de devadasí’s. Dat hebben ze opgevoerd

voor het parlement in Delhi. De wetgeving is

veranderd, het mag niet meer. Wat overigens

niet betekent dat het niet meer voorkomt.”

“Waarom al die aandacht voor meisjes?”

“Een jaar of vijf geleden zagen we in VN-

rapportages over geweld tegen kinderen

een opmerkelijk verschil tussen jongens en

meisjes. Meisjes waren veel vaker slachtoffer.

Toen zeiden we: daar moeten we meer van

weten. Daaruit is het eerste rapport ‘Because

I'm a Girl’ voortgekomen. We besloten elk jaar

zo’n rapport uit te brengen, tot aan 2015, de

einddatum van de MDG’s, de Millenniumdoe-

len van de Verenigde Naties. We ontdekten

bijvoorbeeld dat de armoede onder kinderen

ECHTE MENSENBij een jaarverslag hoort ook de terugblik van de directie op het afgelopen jaar. Dan kom je al gauw terecht in noodzakelijke maar obligate onderwerpen. Of je trapt in de valkuil om alleen maar over de successen te vertellen. Dat wilden we niet. Er moest een eerlijk verslag komen aan de hand van kritische vragen die open antwoorden probeerden te ontlokken. En daarom kreeg Rob Vreeken, bui-tenlandredacteur bij de Volkskrant, de opdracht om de algemeen directeur van Plan Nederland, Tjipke Bergsma, te interviewen. De keuze viel op Rob Vreeken omdat hij kenner is op het gebied van meisjes- en vrouwenrechten en daarover schreef tijdens zijn reizen in Azië, Afrika en het Midden-Oosten en omdat hij de auteur is van het recent verschenen boek ‘Baas in eigen boerka, Van Koran tot girlpower’.

Tekst Rob Vreeken


9Echte mensen

in de wereld voor tweederde meisjes treft.

Hetzelfde met kindersterfte onder de vijf jaar,

aan ziekten die te voorkomen zijn, zoals ma-

laria en diarree. Per jaar sterven 8,1 miljoen

kinderen vóór het vijfde jaar. Dat betreft voor

65 procent meisjes. Dus daar begint het al.

Het komt doordat ze minder te eten krijgen,

minder gevaccineerd worden, minder aan-

dacht krijgen van de ouders. Jongens krijgen

als eerste te eten. Ongeveer zeventig procent

van de mensen in de wereld die niet kunnen

lezen en schrijven, is vrouw. Zulke cijfers

zijn schokkend. Vrouwen en meisjes worden

structureel achtergesteld.”

“Wat is het geheim van investeren in

meisjes?”

“Dat blijkt uit de onderzoeken. Voor elk jaar

extra dat een meisje onderwijs volgt, gaat ze

later twintig procent meer verdienen. Als een

meisje opgeleid is, zal ze later huwen, minder

kinderen krijgen. Háár kinderen krijgen beter

te eten, en ze zullen waarschijnlijk naar school

gaan. Dus als je de armoedecirkel wilt door-

breken, kun je je beter op meisjes richten.

Ouders moeten zien dat beide kinderen even

belangrijk zijn. Moeders moeten ontdekken

dat zijzelf meer kans zouden hebben gehad

met een opleiding. In veel Aziatische lan-

den worden vrouwen, als ze met een beetje

krediet zelf inkomen gaan verdienen, ineens

veel serieuzer genomen door hun partners.

Ze worden niet meer geslagen, niet meer

uitgestoten, al was het maar omdat dan ook

een deel van het inkomen verdwijnt.”

“Zo gemakkelijk gaat dat toch niet? Dat is

wat ik zag in Bangladesh. De positie van

vrouwen in het gezin en het dorp wordt

sterker, door microkrediet, door onderwijs

en doordat ze van NGO’s als BRAC leren

over de rechten die ze hebben. Maar het

huiselijk geweld is niet meteen over. Door-

dat vrouwen zich niet meer alles laten

welgevallen, neemt het geweld in eerste

instantie zelfs toe, want de vrouwen zijn

'ongehoorzaam'. We mogen hopen dat dat

een overgangsverschijnsel is. Of niet?"

“Klopt. Je moet met veel meer aspecten

rekening houden dan alleen met onderwijs.

Het is ook de cultuur aanpakken, wetgeving,

wetgevers, toezichthouders. Kinderen moeten

naar school kunnen zonder bang te zijn. Als

leraren niet wordt verteld dat ze kinderen niet

mogen slaan, als de politie niet erop getraind

is in te grijpen, dan gebeurt er nog niks.”

“Politie? Dan hebben we het kennelijk over

'goed bestuur'. Valt dat binnen het bereik

van Plan?”

“Ja. De aanpak van Plan is de laatste tien

jaar verschoven. We hebben ingezien dat

'de gemeenschap', waarop we ons altijd

richten, veel groter is dan alleen de directe

woonomgeving van een kind. Het gaat ook

om de gezondheidszorg, de overheid, de

politiek. Wetten hebben invloed op het

Tjipke Bergsma op veldreis in China Fotografie Sander Stoepker

Het is beter als jongeren zich van hun rechten bewust zijn en die gaan claimen

Meisjes liggen zó achter. Het kan geen enkel kwaad het een tijdje om te draaien


10 Echte mensen

leven van het kind. Als je wetgeving wilt

veranderen, moet je bij nationale wetgevers

zijn. We werken samen met bijvoorbeeld

het ministerie van Gezondheid. Wij steunen

consultatiebureaus, voor kinderen onder de

vijf jaar. En adolescente jeugd, als ze puberen

en zich seksueel ontwikkelen. Een gevaarlijke

periode, waarin ze HIV/aids kunnen oplopen

en verspreiden. Dankzij seksuele voorlichting

snappen ze de gezondheidsrisico's, ze snappen

dat ze hun geboorteplanning kunnen uitstellen

en hun kindertal kunnen plannen.”

“Ik woonde de grote VN-bevolkingsconfe-

rentie van 1994 in Caïro bij. Die heeft een

geweldige invloed gehad. De individuele

rechten van vrouwen in ontwikkelings-

landen werden voor het eerst echt serieus

genomen. Voor het eerst werd erkend dat

ook ongehuwde jongeren seks hebben.

Wat doet Plan Nederland op dit gebied?”

“De groep van veertien tot twintig jaar is voor

ons zo belangrijk. Je kunt jongeren rechten

geven, maar het is beter als ze zich van hun

rechten bewust zijn en die zelf gaan claimen.

Dus ze werken met theater, video, radio, met

tijdschriften. In Colombia sluiten veel jongens

zich aan bij een gang. Maar de bende van ónze

jongens is een groep die met een poppenkast

de wijk in gaat en kinderen uitlegt dat geweld

niet hoeft. Ze schrijven erover in hun tijd-

schrift Caja magica, de toverdoos. Ze hebben

een poppenkast, waarin kinderrechten aan

bod komen. We hebben er wetgeving door

zien veranderen.”

“Van alle Millenniumdoelen wordt met

MDG 5, over moedersterfte, het minst

vooruitgang geboekt. Kennelijk bestaat

het idee: zwangerschap en bevallen, dat

regelen vrouwen onderling maar. Als het

gaat om meisjes en vrouwen zie je in veel

ontwikkelingslanden gebrek aan politieke

wil, is mijn indruk. Wat is uw impressie?”

“Ik denk dat dat het gewoon is, als ik eerlijk ben.

Het is diep geworteld. Maar het gaat verder

dan politieke wil, het heeft ook met armoede

te maken. Je kunt zeggen dat meisjes naar

school moeten. Maar als daar geen toiletten

zijn, is dat vooral voor meisjes een probleem.

Als ze geen geld hebben om maandverband te

kopen, missen ze een week school per maand.

Het is aardig te zien wat jongens daarin kunnen

betekenen. In Nairobi hadden we een jongen

van zestien jaar, Nixon. Hij zag dat zijn zusje

een week per maand niet naar school kon. Hun

vader was overleden aan aids, de moeder was

te arm om voor het gezin te zorgen, dus ook om

maandverband te kopen. Hij zag al aankomen

dat zijn zusje hetzelfde lot beschoren zou zijn

als zijn moeder, een toekomst als ongeletterde.

Dus sprak hij af met vrienden, die ook zusjes

hadden, om een keer per maand een benefiet

voetbalwedstrijd te organiseren op school. De

opbrengst was voor maandverband. Nixon heeft

er in 2009 een internationale prijs van The

Guardian mee gewonnen. Een ander voorbeeld:

water en hout halen. Daar worden traditioneel

meisjes mee opgezadeld. Ook dan worden ze

van school gehaald. Na natuurrampen zien we

het gebeuren. Vader gaat naar de stad, zodat er

een mond minder te voeden is. De vrouw moet

dus gaan werken, ze haalt de oudste dochter

van school om op de andere kinderen te passen.

En binnen de kortste keren heb je mensenhan-

delaren, zoals in Haïti gebeurde, die tegen die

meisjes zeggen: ik heb een mooi baantje voor

je in de stad, daar kun je thee schenken. Dan

zijn die meiden opeens verdwenen. Als je nou

meteen al voedsel zou uitdelen, dan hoefden die

moeders niet te werken, dan werden die meisjes

niet van school gehaald en dan kwamen die han-

delaren niet. De hele keten van narigheid. Als je

alleen naar het eind van de keten kijkt, krijg je

niets voor elkaar.”

“Raken, met al die aandacht voor meisjes, de

jongens niet achterop?”

“Die jongens en vaders zorgen goed genoeg

voor zichzelf, maak je daar geen zorgen om. Ou-

ders moeten snappen dat hun dochter dezelfde

behandeling verdient. Dat is haar recht, maar

het is ook goed voor de toekomst van het gezin.

Het is echt niet zo dat jongens niet meer naar

school kunnen en niet langer te eten krijgen, dat

kregen ze allemaal al. Ik vind het niet zo'n heel

belangrijke vraag. Belangrijker is dat ze mee-

doen. Je krijgt de positie van meisjes niet veran-

derd als jongens niet snappen dat ze een meisje

niet mogen slaan, zoals hun vader dat met hun

moeder of hun zusjes doet. Daarom móet je

jongens er bij betrekken. Meisjes voortrekken

betekent niet jongens achterstellen. Wat je doet

is een eeuwenoude achterstand inhalen. Meisjes

liggen zó achter, dat het geen enkel kwaad kan

het een tijdje om te draaien.”

“Met betrekkelijk simpele ingrepen kan veel

worden bereikt. Als er maar politieke wil is

bij slagvaardige bestuurders. Het program-

ma van armoedebestrijding van ex-president

Lula in Brazilië is een goed voorbeeld. Ik zag

het in Bangladesh, waar indrukwekkende

resultaten worden geboekt met het bevor-

deren van onderwijs voor meisjes. Toch?”

“Je ziet het veel in Azië. Alle landen die midden-

inkomenslanden aan het worden zijn, hebben

jaren geleden al besloten het vervolgonderwijs

heel serieus te nemen. In Thailand bestaat

leerplicht voor alle kinderen tot vijftien jaar.

Meisjes voortrekken betekent niet jongens achterstellen

De bende van onze jongens, is die met een poppenkast

Fotografie Plan Vietnam


11Echte mensen

Elk kind is geregistreerd en wordt gevolgd via

Google Maps. Allemaal blauwe stipjes op de

kaart, als je op een stipje klikt, zie je het gezicht

van een kind, naam, gps-locatie, klas en resul-

taten. Elk kind. Zo ver zijn we in Nederland niet

eens. Ambtenaren zijn met een smartphone het

land in gegaan om foto's te maken en gegevens

in te voeren. Indonesië, Vietnam, landen die

hun onderwijs serieus hebben genomen, doen

het economisch goed.”

“Er zijn successen, ook in Afrika. Maar we

horen vooral over de problemen. Uit het

oogpunt van fondsenwerving is dat begrij-

pelijk. Maar het werkt moedeloosheid in

de hand. Je moet ook bewijzen dat hulp

wérkt. Kun je organisaties als Plan niet

verwijten dat ze zulke verhalen te weinig

voor het voetlicht brengen?”

“Zeker. Laat ik eerst de hand in eigen boezem

steken. We doen dat inderdaad te weinig.

Anderzijds, we kómen met heel veel goed

nieuws, maar dat is minder interessant voor

de media. De succesverhalen zíjn er wel. Wij

vragen elke drie jaar een extern bureau ons

werk te evalueren: wat doet Plan goed, wat

doen we minder. Maar inderdaad, dat kunnen

we duidelijker laten zien. Dat is wat ik mijn

eigen organisatie wel verwijt.”

“Een ander mogelijk verwijt. Met de

formule van het 'sponsorkind' wordt de

indruk gewekt dat het geld naar dát kind

gaat. Wat vinden mensen daarvan?”

“Dat is echt een spagaat. Het beeld is hard-

nekkig. Ik heb het wel eens laten onderzoe-

ken. Het bleek dat 93 procent van de mensen

best wist dat het geld naar gemeenschaps-

projecten gaat. Als je het bij de andere zeven

procent uitlegt, zegt de helft: prima, dat snap

ik. De andere helft is het er niet mee eens.

Dat is ook de categorie die boos wordt als ze

zelf een keer in zo'n dorp komen en ontdek-

ken dat het anders werkt. Het mooie van Plan,

maar ook de achilleshiel, is dat we zo trans-

parant zijn. Mensen kunnen naar de landen

om er te kijken. Er zijn toch 150 Nederlanders

per jaar die dat doen, die hun project en het

kind opzoeken. En die komen allemaal met

goede verhalen terug. Anders hadden we hier

dagelijks een crisis.”

Als je de armoedecirkel wilt doorbreken, kun je je beter op meisjes richten

Giovanca en voormalig sponsorkind Bernice uit Ghana ontmoeten elkaar op 'Because I am a Girl' in concert 2010 Fotografie Sander Stoepker


12Cijfers over meisjes

Als je naar school gaat en het gaat goed,

dan vergeet de wereld wat je niet kunt en begint te zien

wat je potentieel is.

Anhurda (19), jonge vrouw uit India


13Cijfers over meisjes

Wereldwijd trouwt 36 procent van de vrouwen voor

het 18e levensjaar, meestal onvrijwillig.

In ontwikkelingslanden zijn ongeveer 100 miljoen meisjes ‘kwijt’,

onder andere door abortus van de meisjesfoetus of het vermoorden van meisjesbaby’s.

Wereldwijd gaan meer dan 41 miljoen meisjes niet naar school.

Als een meisje 7 jaar of langer naar school gaat, trouwt het 4 jaar

later dan andere meisjes en zal het gemiddeld 2,2 minder kinderen krijgen.

Ieder jaar worden 2 miljoen meisjes besneden.

Voor ieder jaar dat een meisje langer naar school gaat, verdient zij later 10%-20%meer.

Van alle mensen die wereldwijd van minder dan

1 uS dollar per dag moeten leven is 70% vrouw.

7,3 miljoen jonge vrouwen lijden aan HIV/aids,

ten opzichte van 4,3 miljoen jonge mannen.

90 procent van alle ‘huisslaven’ tussen 12 en 17 jaar is een meisje.

CIjferS dIe er nIet om lIegen


jongenschetsen streepjes.indd 41-42 04-05-10 17:03

Daphne Bunskoek, ambassadeur voor Plan Nederland, vond het vanzelfsprekend een

bijdrage te leveren aan Babysvoorbabys.nl. “Ik vind het een voorrecht om hier in het Westen te leven, als vrouw.

Voor ons zijn zoveel dingen vanzelfsprekend: dat je naar school gaat, dat je naar de dokter kunt wanneer dat nodig

is. Het is onvoorstelbaar dat er zoveel kinderen zijn in ontwikkelingslanden die niet eens beschikken over het

meest essentiële in het leven: erkenning dat ze bestaan. Daarom heb ik dit kaartje geschilderd.”

14 Achtergrond


Je pasgeboren zoon of dochter registreren, bij ons in Nederland is

dat heel gewoon. En bovendien heel eenvoudig. Je gaat even naar het

gemeentehuis en je doet aangifte. Je kindje krijgt een geboortebewijs

en is daarmee officieel een nieuwe wereldburger. Daar staan wij niet

lang bij stil. En toch reikt het belang ervan veel verder dan wij ons

realiseren.

Waarom geboorteregistratie?Lang niet in alle delen van de wereld is het registreren van

pasgeboren kinderen zo gewoon als bij ons. In sommige regio’s is

negentig procent van de kinderen niet geregistreerd. Maar wat is nou

het belang van het geboortecertificaat? Een geboorteakte is de eerste

wettelijke erkenning door de staat van het bestaan van een kind. De

staat waar iemand geboren is, neemt daarmee ook verplichtingen

op zich voor de individuele staatsburger. De registratie van de

geboorte is de basis voor een kind om aanspraak te kunnen maken

op elementaire rechten. Het is het bewijs van zijn identiteit en zelfs

van zijn bestaan. Een geboortebewijs bevestigt de nationaliteit, de

geboorteplaats, de leeftijd en wie iemands ouders zijn. In veel landen

is de geboorteakte daarom het belangrijkste identiteitsbewijs.

Het bewijs van de leeftijd van een kind is essentieel als we vergrijpen

zoals kinderhandel, kinderarbeid, seksueel misbruik, het ronselen

van kindsoldaten en uithuwelijking succesvol willen bestrijden. Ook

is een geboortebewijs onmisbaar voor kinderen als toegangspas voor

basale gezondheidszorg en onderwijs. Eenmaal volwassen kun je

zonder geboorteakte niet trouwen, geen betaald werk vinden, geen

banklening afsluiten noch naar het buitenland reizen. Laat staan dat

je je eigen kinderen zou kunnen erkennen.

Geboorteregistratie is een mensenrechtIn 1948 werd geboorteregistratie in de Algemene Verklaring van

de Rechten van de Mens voor het eerst erkend als mensenrecht.

In 1966 werd geboorteregistratie vastgelegd in het kader van

het Internationale Verdrag inzake burgerrechten en politieke

rechten. En ook het Verdrag voor de Rechten van het Kind van de

Verenigde Naties uit 1989 bepaalt dat kinderen recht hebben op

geboorteregistratie.

Wat is het probleem?Ondanks wettelijke verplichtingen die veel landen zijn aangegaan,

worden nog steeds jaarlijks 51 miljoen kinderen niet geregistreerd

bij hun geboorte. Dat is veertig procent van alle kinderen die per jaar

worden geboren.

Er zijn veel oorzaken voor, op alle maatschappelijke niveaus. In

veel landen zijn de registratiebureaus gecentraliseerd. Gezinnen in

landelijke gebieden moeten daardoor uren of dagen reizen. Dat is

moeizaam en bovendien scheelt het inkomen omdat zij een aantal

dagen niet kunnen werken. Daarnaast zijn lang niet alle ouders

zich bewust van het belang van geboorteregistratie. Er zijn etnische

en sociale barrières. Administratieve systemen zitten ingewikkeld

in elkaar of de kosten zijn te hoog. Soms hebben landen niet de

middelen om een effectief systeem voor de registratie van hun

burgers op te zetten. En soms ontbreekt het aan politieke wil om dit

probleem hoog op de agenda te zetten.

Het geboortebewijs als toegang tot de wereld

“Wie ben ik? Waar kom ik vandaan? Wat is mijn

nationaliteit? Alles wat ik weet, is dat ik Murni heet,

maar ik heb daar geen bewijs van.”

Murni uit Indonesië

Ieder

kInd telt

jongenschetsen streepjes.indd 41-42 04-05-10 17:03

“Het is onmogelijk om wereldwijde geboorteregistratie naast je neer te leggen en het is volstrekt haalbaar.” Emeritus-aartsbisschop Desmond Tutu

15Achtergrond


Campagne ‘Universal Birth Registration’ heeft effectSinds 1998 promoot Plan geboorte-

registratie. Het werk begon in Azië en

breidde zich langzaam uit naar Afrika en

Noord- en Zuid-Amerika. Alle projecten in

dat kader mondden uiteindelijk uit in een

internationale campagne ‘Universal Birth

Registration’ tussen 2005 en 2009.

Hiermee wilde Plan voortrekker zijn

voor registratie van meer kinderen en

volwassen. Bovendien wilde Plan burgers

en overheidsambtenaren bewust maken van

het belang van geboorteregistratie en zo de

‘vraag’ naar geboortebewijzen stimuleren.

Ook wilde Plan met de campagne regeringen

ondersteunen om het aantal registraties

en certificaten substantieel te verhogen.

Er is bovendien gezocht naar nieuwe

effectieve manieren om ook afgelegen

bevolkingsgroepen te bereiken.

Dankzij de jarenlange inspanningen van

Plan en alle partners is inderdaad een en

ander bereikt. In vijf jaar tijd hebben ruim

40 miljoen mensen, vooral kinderen, in 32

landen een geboortebewijs gekregen. In

Cambodja bijvoorbeeld haalden ongeveer

zeven miljoen mensen (zo’n 56 procent

van de bevolking) binnen slechts tien

maanden hun geboortebewijs op. In een

gebied in Indonesië nam in twee jaar tijd

het aantal registraties toe van 3 tot 72

procent. Afgezonderde en verwaarloosde

bevolkingsgroepen kregen officiële

erkenning, zoals een groep van 20.000

straatkinderen in Dhaka in Bangladesh en

de Baka-stam in Kameroen die nooit eerder

was geregistreerd.

Nog lang niet Op nationaal niveau loopt de campagne

nog door. Plan Nederland heeft daarvoor in

2010 de website babysvoorbabys.nl opgezet.

Hier kunnen ouders geboortekaartjes

bestellen. Daarmee helpen zij een kind

in India aan een geboortebewijs. Eén set

kaarten is goed voor één geboortebewijs.

Ook de kraamvisite kan als symbolisch

cadeau voor een geboortebewijs kiezen.

In India is geboorteregistratie nog lang

niet vanzelfsprekend. Jaarlijks krijgen

ruim negen miljoen pasgeborenen geen

geboortebewijs en dus geen officiële

identiteit.

Veel ouders hebben liever een jongen, die

later als kostwinner voor zijn ouders kan

zorgen. Meisjes kosten alleen maar geld: als

ze trouwen, moet hun familie hen een flinke

bruidsschat meegeven. In sommige gebieden

worden op elke 1.000 jongens slechts 700

meisjes geregistreerd. Meisjes zijn daardoor

nog kwetsbaarder voor uitbuiting, prostitutie

of mensenhandel. Het project richt zich op

Rajasthan en Delhi. Plan wil dat nationale

overheden geboorteregistratie gratis en

eenvoudig toegankelijk maken en dat

kinderen zo snel mogelijk na hun geboorte

kunnen worden geregistreerd.

Doel is het toekennen van 20.000 nieuwe

geboortebewijzen. De teller staat nu op zo’n

1.300 geboortebewijzen. We zijn dus nog

lang niet klaar.

16 Achtergrond

Doel geboorteregistratie

• geboorteregistratie moet voor iedereen

gratis en eenvoudig toegankelijk zijn.

• kinderen moeten zo snel mogelijk na hun

geboorte worden geregistreerd.

• met babysvoorbabys.nl wil Plan voor

20.000 geboortebewijzen in India zorgen.

Aanpak

• bewustmaking van burgers en

ambtenaren om zo de ‘vraag’ naar

geboortebewijzen te stimuleren.

• registratie makkelijk maken.

• registratie in de buurt van de

woonplaats beschikbaar maken.

• ook afgelegen bevolkingsgroepen

bereiken.

• bewustmaking van de Nederlandse

bevolking om zo fondsen te werven.

Resultaten

• tussen 2005 en 2009 hebben ruim

40 miljoen mensen in 32 landen een

geboortebewijs gekregen.

• ook afgezonderde en verwaarloosde

bevolkingsgroepen kregen officiële

erkenning.

• via babysvoorbabys.nl hebben we tot

eind juni 2010 1.300 geboortebewijzen

kunnen financieren.

09/10


Jouw liedjeMijn hart sloeg even over

Toen dat van jou begon

Ik kon het niet geloven

Niet geloven dat het kon

Als er nu een wedstrijd was

Een wedstrijd tussen mij, en de zon

Wie het hardste stralen kon

Dan denk ik dat ik won

Want als jij je hartslag voelt

Dan voel je die van mij

En ben ik steeds dichtbij

Ik ben altijd dichtbij

Ik kreeg je in mijn armen

Ik hield je heel goed vast

Ik hield je lekker warm

Je was nog in je blote bast

Jij moest heel hard huilen

en ik deed heel zachtjes mee

‘k Was zo blij

Met je lijfje op mijn lijf

En je hart op dat van mij



En ben ik weer dichtbij


Jij bent van ons samen

Van allebei de helft

En je lijkt op ons

Maar nog het meeste op jezelf

Ik hou je in mijn armen nu het kan

Je bent zo klein

Ik blijf bij jou, ik ben er altijd geweest

En ik zal er altijd zijn



En ben ik weer dichtbij


Welkom in het systeem‘Hoe ging de aangifte van jouw zoon?’ vroeg een medewerker van Plan Nederland mij.

Mijn vrouw heeft Bing aangegeven. En ik vond het bijna een beetje jammer. Niet dat ik het

niet zelf kon doen. Nee, ik bedoel dat we hem moesten aangeven, registreren. De eerste

drie dagen van je leven mag je zijn wie je bent, en daarna stoppen we je in ‘het systeem’.

Ik had een gevoel van verlies. Verlies van vrijheid. Ineens heb je een nummer en dan ben

je geïdentificeerd. Net of je dan van iemand bent. Maar dat gevoel vervloog al gauw. Als

je erover nadenkt, is het natuurlijk fantastisch dat er al heel snel een verloskundige thuis

langskomt om te vragen of alles goed gaat met je pasgeboren kindje. Alleen maar op basis

van de aangifte bij het gemeentehuis. Je zit in het systeem, dus besta je. Daar mag je eigenlijk

heel blij van worden. Ik hoor ook wel eens van asielzoekers hier in Nederland die geen

paspoort meer hebben, en dus geen enkel recht op wat dan ook. Lekker vrij, vogelvrij zul je

bedoelen. Dat is onrechtvaardig. Dan kun je maar beter ‘in het systeem’ zitten. Welkom!

Claudia de Breij:

Tekst Claudia de Breij Illustratie Jet van Fastenhout

17Achtergrond

Fotografie Anne Timmer


18 Achtergrond


19Achtergrond

Ontwerp geboortekaartje Toy Travis & Ruud de Wild


20 Echte mensen

Fatu Bangura werd in 1969 als een van tien kinderen geboren in Freetown, Sierra Leone, West-Afrika. Haar ouders leefden in armoede en de eerste vijf kinde-ren, geboren in de stad Makeni, konden niet naar school. Fatu en haar vier jongere broers en zussen zijn in Freetown geboren. Zij was de eerste van het gezin die naar school ging. Op haar twaalfde haalde Fatu het toela-tingsexamen voor de middelbare school, maar er was geen geld voor haar vervolgopleiding. Een buurman die voor Plan werkte, hielp haar om zich op te geven als sponsorkind. 25 jaar later, Fatu is nu getrouwd en woont in de Verenigde Staten, besloot zij op zoek te gaan naar haar spon-sors in Nederland. Plan sprak met Fatu en Ulbe, haar sponsor van toen. Lees hier het relaas van een bijzondere vriendschap.

Ulbe en Djoke Pauzenga en

sponsorkind Fatu Bangura

ontmoeten elkaar na 25 jaar


21Echte mensen

Djoke en Ulbe Pauzenga besloten op een dag,

met hun drie kinderen, een kind in Sierra Leone

te sponsoren. Ulbe Pauzenga zegt nuchter:

“Ach, je wilt wat doen voor de wereld. Het

was toen populair. En wij konden het ons goed

permitteren.” Ulbe werkte in die tijd voor een

bedrijf dat onder andere exporteerde naar een

kindertehuis in Sierra Leone. “De Oostenrijkse

manager van het tehuis kwam tijdens zijn

verblijf in Europa wel eens bij ons langs en

vertelde dan over het land en de kinderen daar.

Dat maakte dat we daar wel een goed gevoel bij

hadden”, zegt Ulbe. De Pauzenga’s ontvingen

wel eens kaartjes van sponsormeisje Fatu. En

natuurlijk schreven ze dan ook terug.

Fatu herinnert zich een van de brieven nog

goed: “In het tweede jaar als sponsorkind kreeg

ik een brief met kleine fotootjes van alle leden

van mijn sponsorgezin. Ik noemde ze Mom en

Dad; ze hadden twee zoons en een dochter. Met

het sponsorgeld konden wij mijn schoolgeld

betalen en er was nog wat geld voor boeken,

het schooluniform en ook voor het schoolgeld

van mijn jongere broers en zusjes. Zij dachten

waarschijnlijk dat zij mij sponsorden, maar in

werkelijkheid sponsorden zij mijn hele familie.

Zonder hun sponsorschap waren wij niet

gekomen waar we nu zijn.”

Koude rillingenHet was die brief met de fotootjes en de

voornamen van alle gezinsleden, door Fatu’s

vader in Sierra Leone zorgvuldig bewaard,

die haar 25 jaar later uiteindelijk weer op

het spoor heeft gebracht van de Pauzenga’s.

Met de inventiviteit en de hulp van haar

collega’s lukte het Fatu twee jaar geleden om

een e-mailadres te vinden van ene Wynzen

Pauzenga in Nederland. Zonder al te veel hoop

stuurde zij een bericht. Ulbe herinnert zich het

moment: “Zondag 8 november 2008. Ik weet

het nog precies. We waren op bezoek bij onze

zoon, toen hij ineens zei: ‘Moet je nou eens

kijken welk bericht er binnenkomt.” Afzender:

Fatu Sesay. Ik kreeg gewoon koude rillingen.

De volgende dag thuis heb ik haar een e-mail

gestuurd. Nog geen 24 uur later kwam haar

reactie: ‘Oh my god, I found you.’ Ze wilde ons

graag bedanken voor wat wij voor haar hadden

gedaan.”

Onverwacht intense vriendschapVanaf dat moment stuurden ze elkaar twee,

drie e-mails per week. Dat is uitgegroeid tot

het moment dat Fatu de Pauzenga’s persoonlijk

wilde komen bedanken. We vroegen Ulbe

wat er door hem en zijn vrouw heen ging

voor deze bijzondere ontmoeting. Waren zij

gespannen? Ulbe: “Nee, helemaal niet. Kijk, we

hadden vanaf november tot april heel uitvoerig

met elkaar gecorrespondeerd. Dus we wisten

aardig veel van haar en haar achtergrond.

Zij noemt ons Mom en Dad. Op 10 april 2009

stond ze op Schiphol. We zijn met haar onze

levensgeschiedenis langsgegaan. De plaatsen

waar we zijn geboren en opgegroeid. We

hebben samen met vrienden en familie Pasen

gevierd. Ze is opgenomen als een volwaardige

dochter”, zegt Ulbe oprecht ontroerd. De

onverwachte vriendschap is geheel wederzijds.

Fatu: “Ik wilde heel graag vertellen hoe

dankbaar ik hen ben, en het blijkt dat ze de

allerliefste mensen ooit zijn, die mij heel veel

liefde en respect geven.”

Trotse ouders“Zij is een dondersteen, een vechter en een

doorzetter. Iemand die intelligent is. Zij heeft

de middelbare school gevolgd en is zich

daardoor steeds verder gaan ontwikkelen.

Zij heeft vanaf haar 25e acht jaar in Londen

gewoond en is nu medisch secretaresse. Toen

wij afgelopen juni bij haar in de Verenigde

Staten op bezoek waren, konden we aan alles

merken dat zij ongelooflijk wordt gewaardeerd

op haar werk. Wij hebben ontzettend geluk

met Fatu.

Zij heeft het fantastisch opgepakt. Zij

investeert alles wat ze over heeft in haar

vaderland Sierra Leone. In 2009 heeft zij de

organisatie Angels to Angels Sierra Leone

opgericht. En ook daar ondersteunen wij nu

weer een kind.“ Fatu licht haar initiatief toe:

“Een opmerking van Arjen, een van de zoons

van Ulbe, was de trigger voor mij om Angels

to Angels in het leven te roepen. Hiermee

werven we fondsen om meisjes in Sierra Leone

naar school te laten gaan. Juist meisjes zijn

gemarginaliseerd in de maatschappij. Sommige

dochters mogen niet naar school, anderen

stoppen vroegtijdig omdat ze zwanger worden

of omdat zij geld moeten verdienen. Op

termijn willen we scholen bouwen en meisjes

stimuleren om te blijven doorleren.” Sinds haar

bezoek aan Nederland in 2009 belt

Fatu iedere week met Mom en Dad en op het

50-jarig huwelijk volgend jaar is ze natuurlijk

meer dan welkom. Djoke en Ulbe zijn apentrots

op Fatu. Zij is niet meer weg te denken uit

hun leven. “Zij heeft echt een extra dimensie

aan ons leven gegeven”, zegt Ulbe. En je kunt

horen hoeveel het hem doet.


In actie voor meisjes‘Because I am a Girl’-campagne 2010

Hoe hebben we het gedaan?• www.babysvoorbabys.nl, een website voor geboortekaartjes• multimediacampagne met inzet van onder andere abri’s,

advertenties, banners • de Marikenloop – de grootste ladies’ run van Nederland• ‘Because I am a Girl’ in concert in Amsterdam• AVRO-tv-uitzending van ‘Because I am a Girl’ in concert• een nieuwe schoolagendalijn ‘Because I am a Girl’

22 In actie


Resultaten naamsbekendheid‘Because I am a Girl’-campagne

Geholpen NL 21% (doel 27%)Geholpen vrouwen 30+ 40% (doel 38%)

Het doelMeer aandacht voor de rechten van meisjes in ontwikkelingslanden en betere toekomstkansen voor deze meisjes. Dat is en blijft het doel van de cam-pagne ‘Because I am a Girl’ van Plan Nederland. Ook in voorjaar/zomer 2010 hebben we daarom weer mensen opgeroepen om via Plan bij te dragen aan betere levens-omstandigheden voor de miljoenen meisjes die deze kans verdienen.

23In actie


Resultaten fondsenwerving ‘Because I am a Girl’-campagneVerkoop campagneartikelen € 23.503 (doel € 30.000)Donaties via actieplatform € 9.565 (doel € 30.000)Kindsponsoring € 27.344 (doel € 28.104) Projectsponsoring € 16.450 (doel € 16.800)Geboortecertificaten € 9.264 (doel € 28.000)Eenmalige giften € 5.753 (doel € 20.469)

Wat hebben we geleerd?• 10.000 kaartjes voor een popconcert verkoop je niet zo maar.

Dit kost meer tijd en moeite dan we hadden voorzien.• groei in naamsbekendheid heeft een lange adem nodig.• doelstellingen en verantwoordelijkheden moeten intern beter

worden afgestemd.• bij gebrek aan mankracht hebben we online kanalen niet opti-

maal benut. Een gemiste kans.

24 In actie


Successen• enthousiaste en belangeloze inzet van de artiesten• meer aandacht in alle media voor meisjesrechten dan ooit• bevlogen inzet van diverse corporate partners en media-

partners zoals Nivea, Cisco, Hyves en NPL• intern en extern elan om de campagne voort te zetten

Media-aandacht

Tv-minuten +- 200

Kijkcijfer +- 4.000.000

Bereik gedrukte media 9.315.000

Waarde gedrukte media € 490.000

Internet en radiominuten onbekend

25In actie


26 Achtergrond

Fotografie Gideon van Aartsen

Madeline (12) overleefde de aardbeving ternauwernoodMadeline woonde al voor de aardbeving in een opvanghuis. Zij verloor de meeste van haar vriendinnen en overleefde zelf maar net.


27Achtergrond

Op 12 januari 2010 wordt Haïti getrof-

fen door een zware aardbeving, met

een kracht van 7.0 op de schaal van

Richter. Vooral de dichtbevolkte hoofd-

stad Port-au-Prince is zwaar geraakt.

Bij de ramp komen meer dan 200.000

mensen om het leven en miljoenen

anderen raken dakloos. De medewer-

kers van Plan Haïti komen meteen na

de aardbeving in actie om noodhulp te

verlenen. Hieronder leest u een recon-

structie van de gebeurtenissen, gezien

door de ogen van Plan-medewerkers

ter plekke.

13 januari

De verbindingen met Haïti zijn nog niet

hersteld. De elektriciteits- en communicatie-

netwerken zijn uitgevallen. Amateurbeelden,

gemaakt met mobiele telefoons, laten doden

en gewonden zien in de straten van Port-au-

Prince en zware schade aan gebouwen. Er

wordt naarstig gezocht naar overlevenden.

14-19 januari

“Ik zie lijken in de straten liggen. Ik hoor

kinderen roepen die bedolven zijn onder het

puin van hun school.” Aan het woord is Rezene

Tesfamariam, directeur van Plan Haïti.

Zodra op 14 januari weer communicatie

mogelijk is, bericht hij over de situatie. De

verwoestingen in het hele land zijn onvoor-

stelbaar. Het is het ergste wat hij ooit in z’n

loopbaan heeft gezien.

Het kantoor van Plan in Port-au-Prince is

ernstig beschadigd, op twee na zijn alle 143

Plan-medewerkers veilig. Net als veel andere

Haïtianen zijn ook zij door het verlies van

familieleden en de schade aan hun bezittin-

gen getraumatiseerd. Toch zijn zij begonnen

met het uitdelen van water en voedsel en het

realiseren van sanitaire voorzieningen. Plan

International en Plan Dominicaanse Republiek

sturen experts op het gebied van water, sani-

tatie, gezondheid en traumabegeleiding naar

Haïti. Samen met tien andere hulporganisaties

zet Plan een coördinatieteam op. Het aantal

doden neemt nog steeds toe. De regering

heeft de noodtoestand afgekondigd en er

wordt een maand rouw in acht genomen.

Ziekenhuizen en scholen zijn verwoest; er kan

voorlopig geen les worden gegeven.

10 februari

Er worden nog steeds tenten, family kits, voed-

sel en water uitgedeeld. Aanstaande moeders

die de komende weken gaan bevallen, krijgen

speciale zorg. Daarnaast vangt Plan samen met

andere organisaties weeskinderen op. Jongeren

worden getraind om in dagactiviteiten kinderen

te helpen hun ervaringen te verwerken. Ande-

ren leren voorlichting geven over kinderhandel

en de brutale werkwijze van kinderhandelaren.

Zo weten mensen waarop ze moeten letten om

hun kinderen te beschermen.

Omdat er in Haïti een groot tekort aan bouw-

materialen is, komt een schip met bouwmate-

rialen over uit New Orleans in de Verenigde

Staten. Er wordt begonnen met de bouw van

toiletten en douches in de kampen, om voor

enige hygiëne te zorgen.

1 maart

“Onderweg naar Jacmel zie ik mensen druk

bezig met het leven van alledag. De meesten

lopen alleen. Ik zie manden langs de weg staan

met limoenen, mango’s en grapefruits die te

koop worden aangeboden. En overal hangen

kinderen rond die niet naar school kunnen

haïti reconstructie van een ramp

Plan Nederland, Save The Children en de SHODe Stichting Samenwerkende Hulporgani-saties (SHO) is een samenwerkingsverband van tien Nederlandse hulporganisaties dat bij grote humanitaire rampen gezamenlijk fondsen werft voor hulpverlening aan de slachtoffers van een ramp. Op grond van de immense omvang en de impact op de bevol-king en het land hebben de SHO besloten om andere ontwikkelingsorganisaties als gast

deel te laten nemen de nationale actie. Voor Plan Nederland betekende dat dat wij via Save the Children Nederland gastdeelnemer zijn aan de inzamelingsactie. Plan Neder-land legt aan Save the Children Nederland (financiële) verantwoording af en rappor-teert via Save the Children Nederland aan de SHO over het geld dat tijdens de actie 'Nederland Helpt Haïti' is gedoneerd door de Nederlandse bevolking. De SHO verzame-len deze gegevens en rapporteren aan het

Nederlandse publiek over de hulpverlening, de besteding van het geld en de stand van zaken met betrekking tot de ingezamelde donaties. Op www.haitinu.nl vindt u de rap-portages van alle deelnemers, waaronder die van Plan Nederland. De SHO bestaan uit ICCO & Kerk in Actie, Cordaid Mensen in Nood, Nederlandse Rode Kruis, Oxfam Novib, World Vision, Tear, Save the Children, Stichting Vluchteling, Terre des Hommes en UNICEF Nederland.


28 Achtergrond

en zich vervelen. Na drie uur komen we in

Jacmel aan. De Plan-tenten staan in keurige

lange rijen langs de straten, parken en pleinen.

Ze zijn gebleekt door de zon.“ - Heidi Reed

(medewerker communicatie Plan VS).

6 maart

“Mensen melden zich aan voor het 'Cash-for-mo-

ney'-programma van Plan. Ze werken bijvoor-

beeld aan het begaanbaar maken van wegen.

Daarmee verdienen ze in twee weken tijd 50

dollar, een heleboel geld hier.” - Nigel Chapman

(algemeen directeur Plan International).

13 maart

“Het is nu twee maanden na de aardbe-

ving. Het lijkt wel een eeuwigheid geleden,

maar dat is natuurlijk niet zo. Ik droom er

nog geregeld van en schrik van de kleinste

bewegingen en geluidjes. Als ik een gebouw

binnen ga, kijk ik eerst of er een vluchtweg is.

Mensen hebben me door de jaren heen vaak

gevraagd of ik niet bang ben om in Haïti te

wonen, helemaal in zo’n gewelddadige stad

als Port-au-Prince. Mijn antwoord daarop was

altijd een volmondig ‘nee’. Het beeld dat Haïti

een wetteloos land is met een gewelddadige

bevolking klopt totaal niet.

Dat ik nu wel wat angstig ben, komt alleen

door de aardbeving. Daarom is het ook zo

goed om te weten dat de kinderen zo veel

mogelijk worden geholpen hun angsten te

overwinnen. In de kindvriendelijke ruimtes die

Plan heeft opgezet, heb ik al heel veel vrolijke

smoeltjes gezien. Kinderen die lekker aan het

spelen zijn en weer even gewoon kind kunnen

zijn. Dan besef je je weer waarom we doen

wat we doen.” - Kristie van de Wetering (pr-

coördinator Plan International).

16 maart

“Ik ben in een van de kindvriendelijke ruimtes

van Plan. Terwijl er van alles om me heen

gebeurt, voel ik een rukje aan mijn tas. Ik kijk

naar beneden en zie een klein meisje. Bijna op

fluistertoon zegt ze: ‘Ik wil je vertellen hoe ik

heet’. Hoewel ze maar vijf jaar is, snapt ze dat

er iets belangrijks gaande is. Ze wil ons laten

weten dat ze erbij betrokken wil zijn. Ze wil

haar stem laten horen.

Ik besef eens te meer hoe belangrijk het is er-

voor te zorgen dat de stem van kinderen ook

echt wordt gehoord. Plan blijft er dan ook bij

de overheid in Haïti op hameren dat kinderen

inbreng hebben in de wederopbouw van hun

land. Dat er wordt geluisterd naar wat hun

wensen en dromen zijn voor een nieuw Haïti.”

- Kristie van de Wetering.

30 maart

Met het rapport Children and Young People’s

Voices in the 'Post Disaster Needs Assessment'

geeft Plan samen met UNICEF een stem aan

Haïtiaanse kinderen in de ontwikkeling en het

herstel van hun land. Uit het rapport, waarvoor

ongeveer duizend kinderen zijn geïnterviewd,

blijkt dat de meeste kinderen nu vooral terug

willen naar school.

Het rapport is vandaag in New York gepresen-

teerd tijdens een side event van de conferentie

waar donorlanden de toekomstplannen voor

Haïti hebben besproken.

6 april

“Het creëren van schooltjes is nu belangrij-

ker dan ooit. Niet alleen zodat de kinderen

feiten en cijfers haïti• Haïti was al voor de aardbeving van 12

januari 2010 een van de armste landen

ter wereld. Er wonen bijna tien miljoen

mensen, waarvan ruim 1,2 miljoen

kinderen jonger dan vijf jaar. Meer dan

60% van de bevolking leeft onder de

armoedegrens.

• 1% van de nationale begroting wordt

aan onderwijs besteed, dat is het laagste

percentage ter wereld.

• Plan Haïti is direct betrokken bij de steun

aan 42.000 kinderen. Bijna de helft van

deze kinderen is sinds de aardbeving

dakloos en soms ook wees.

• het noorden van het land is niet of

nauwelijks door de aardbeving getroffen.

Daar kon het ‘normale’ ontwikkelingswerk

relatief snel worden hervat.

• veel mensen uit en rond de hoofdstad zijn

naar het noorden vertrokken. Het zoeken

naar gesponsorde kinderen en hun familie

was en is een enorm karwei. De migratie

tussen de kampen is hoog omdat families

van elke gelegenheid gebruikmaken om

een betere plek te vinden.

Kinderen van de lagere school Ecole Marie Reine Immaculee in Jacmel voor een noodgebouw van Plan

Fotografie Plan International


29Achtergrond

onderwijs krijgen, maar ook om ze een veilige

plek te geven en de regelmaat in hun leven

terug te brengen. Dit helpt ze hun trauma’s te

verwerken en de draad langzaam weer op te

pakken.” - Hanna Jamal, programmamedewer-

ker Plan Haïti.

Mei en juni

“Rocheline was een driejarig meisje dat elke

dag aan het huilen was in het zaaltje en niet

speelde met de andere kinderen. Ze was

erg gehecht aan haar moeder en wilde niet

weg van huis. Ze heeft haar vader tijdens de

aardbeving verloren. Ik probeerde erachter te

komen wat haar interesseerde, wat haar bezig

hield. Rocheline is gek op zingen en via de lied-

jesteksten konden we praten over haar leven.

Nu komt ze elke dag, speelt ze met andere

kinderen en zingt ze mee met de educatieve

liedjes. Rocheline zegt dat ze zich hier thuis

voelt. Dat is iets wat ik nooit had verwacht." De

steun is belangrijk voor de allerkleinsten, die

soms van dichtbij hebben meegemaakt hoe ze

hun broers, zusjes of ouders verloren.

- Nadine, leidster in een peuterspeelzaal in een

opvangkamp

7 juli

“We hadden een clown uitgenodigd voor de

kinderen. Hij toverde een rode clownsneus uit

zijn zak en zette die op bij een klein meisje. Ik

hoorde naast me een collega naar adem

happen toen het meisje begon te lachen. Ik

vroeg haar later wat er aan de hand was en

ze vertelde me dat het meisje lang onder het

lichaam van haar dode moeder had gelegen

voordat ze werd gevonden. Dit was de eerste

keer dat ze lachte sinds de ramp.” - Een mede-

werker van Plan Haïti.

30 juli

“Het is nu zes maanden geleden dat de goudou

goudou Haïti heeft geteisterd. Vóór 12 januari

bestond er nog geen woord voor aardbeving in

het Haïtiaans Creools. Nu wel.”

- Kristie van de Wetering.

Resultaten Haïti

• 25.000 kinderen zijn ingeënt tegen tyfus,

difterie en tetanus.

• 112 mobiele klinieken zijn in bedrijf gesteld

er zijn tentenkampen opgezet met ruimte

voor 39.000 daklozen.

• Plan heeft tientallen mobiele toiletten

geplaatst.

• het wederopbouwprogramma ‘Cash-for-

Money’ is in gang gezet, waardoor 12.000

Haïtianen weer een inkomen hebben.

• veilige, kindvriendelijke ruimtes zijn.

ingericht met plaats voor 4.500 kinderen

• 6.500 kinderen hebben traumabegeleiding

gekregen.

• 150 tijdelijke scholen zijn opgezet en 144

scholen zijn gerepareerd.

• er zijn voorbereidingen getroffen en

mensen getraind voor het orkaanseizoen

om mogelijke schade te beperken.

• dat bleek eind september hard nodig toen

een orkaan over Port-au-Prince.

raasde. Plan-collega’s hebben tentdoek,

tenten, matrassen en noodhulpkits

uitgedeeld en probeerden te helpen met

hygiënemaatregelen.

Werkwijze

Om de noodhulp te stroomlijnen heeft Plan

samen met tien andere hulporganisaties een

coördinatieteam opgezet. Het team werkt

in hulpclusters die ieder hun eigen expertise

hebben met als doel de hulpverlening te

bevorderen.

09/10

De kinderen in Haïti worden in workshops ondersteund hun trauma te verwerken Fotografie Plan International , Heidi Reed


De jeugd aan zet Kinderen hebben ongelofelijk veel daadkracht en zitten vol ideeën. Plan maakt dat iedere dag mee en gelooft daarom in de kracht en

creativiteit van kinderen en jongeren, ook in Nederland. Daarom heeft de afdeling Educatie en Participatie zich ook in 2009 weer ingezet

om Nederlandse kinderen en jongeren in beweging te krijgen om een vuist te maken voor een beter leven voor hun leeftijdsgenoten

in ontwikkelingslanden. Dat doen wij door Nederlandse kinderen en jongeren te betrekken bij het probleem en de oplossing, om zo

op termijn mondiale solidariteit te bevorderen. Dat bracht ons naar scholen, op jongerenfestivals, naar cyberspace en zelfs naar het

buitenland. Zien is geloven. Dus in de projecten heeft Plan Nederland kinderen en jongeren zo veel mogelijk direct in contact gebracht

met leeftijdsgenoten elders in de wereld: rechtstreeks of via het internet. Op de volgende pagina’s vindt u een aantal hoogtepunten die

dit beleid illustreren.

Meiden tijdens het ‘Because I am a Girl’-concert Fotografie Sander Stoepker

30 In actie


31In actie

De wereld aan hun voeten Niets kon de pret drukken: een lekker zonnetje, een prachtig park, veel

lachende kinderen en het belangrijkste: fantastische optredens van

kinderen van over de hele wereld. Zondag 23 mei 2010 werd in het

Julianapark in Utrecht de laatste dag van het festival Via del Mondo

2010 weer goed gevierd. Muziek, dans, zang en theater vanuit de hele

wereld komen samen op Via del Mondo. Ieder jaar laten kinderen uit

drie verschillende ontwikkelingslanden hier hun talent en kracht zien.

Bijna een maand reizen zij kriskras door Nederland om er op te treden

op scholen, festivals en in theaters.

Voor de vijfde keer deed Plan Nederland als hoofdpartner mee aan

dit kinderstraattheaterfestival. Via del Mondo wil onder de jeugd in

Nederland aandacht vragen voor kinderen in ontwikkelingslanden

die opgroeien in moeilijke omstandigheden. Het festival wil ook

laten zien dat deze kinderen, net als onze kids hier, bruisen van

energie en plezier. Via del Mondo is een podium voor kinderen uit

ontwikkelingslanden. Zij kunnen hier letterlijk hun stem laten horen en

hun talenten ontplooien. De wereld ligt, voor even, aan hun voeten.

Plan ondersteunt het festival omdat wij, net als Via del Mondo, geloven

in de kracht van kinderen.

Ieder jaar treedt er ook een kindergroep op uit een child media-

project van Plan. Dit jaar zou de groep YoungHearts uit India haar

kunsten laten zien. In de streek Andhra Pradesh maken deze kinderen

voorstellingen over kinderhandel, uitbuiting, geweld op school en het

belang van geboorteregistratie. Zij doen dat omdat het voor hen de

dagelijkse praktijk is, geen ver-van-je-bedshow. Zij worden iedere dag

met deze onderwerpen geconfronteerd. Ook nu weer, helaas! Hoe

cynisch kan het leven zijn? Het waren juist de leden van YoungHearts

die nu letterlijk de gevolgen van gebrekkige geboorteregistratie

ondervonden. Twee weken voor hun komst naar Nederland werd

bekend dat ze geen paspoorten zouden krijgen. Waarom? Omdat

de geboortebewijzen van sommige kinderen niet aan alle eisen

voldeden. Wat een schrijnende illustratie van de campagne voor

geboorteregistratie die Plan Nederland sinds dit voorjaar voert.

De motivatie om van Via del Mondo desondanks een succes te

maken, was des te groter. Om aandacht te vragen voor het belang

van geboorteregistratie konden kinderen in de Plan-stand hun eigen

paspoort maken. Dat gaf toegang tot het hele festival. Ook hebben

we aandacht gevraagd voor de campagne ‘Because I am a Girl’

voor gelijke rechten voor meisjes wereldwijd. Dankzij het enorme

enthousiasme van vrijwilligers en collega’s hebben de bezoekers in

Den Bosch, Tilburg, Nijmegen en Utrecht op een leuke manier kennis-

gemaakt met Plan Nederland en zijn er een heleboel T-shirts en lintjes

verkocht.

Wist je dat…• het festival Via del Mondo niet alleen in Utrecht plaatsvindt,

maar ook in Den Bosch, Nijmegen, Tilburg, Utrecht en zelfs in

België.

• Via del mondo ‘weg van de wereld’ betekent.

• Plan zich inzet voor een geboortebewijs voor ieder kind.

• 32.000 kinderen en ouders Via del Mondo hebben bezocht.

Deelnemers van Festival Mundial tijdens een optreden Fotografie Plan Nederland


Wist je dat…• er een verslag van de reis van Jeffrey en Trisjony in het blad

Pauze heeft gestaan (oplage: 250.000 stuks).

• MTV/TMF kosteloos een reportage heeft gemaakt over de

reis en van de problematiek van meisjes in de sloppenwijken

(bereik: 5.515.100 kijkers).

• Jeffrey dit verhaal aan zo veel mogelijk vrienden en andere

mensen op school heeft verteld.

dansen in een sloppenwijkJongeren bruisen van talent én ze hebben wat te vertellen. Om hen daarvoor

een platform te bieden, organiseerde Plan de afgelopen jaren samen met

partner Mundial Productions het project Plan Mundial Talents voor jongeren

op ROC’s. Het project bestaat uit een educatief programma, een talentenjacht

en een culturele uitwisselingsreis. In 2009 was het thema ‘Gelijke kansen en

rechten voor jongens en meiden wereldwijd’. Een goede link met de campagne

‘Because I am a Girl’.

Plan mundial talents:jeffrey hoofs (klas 3c) uit rosmalen kwam in de finale“In mei 2009 heb ik meegedaan met ROCk around the World

[red. het project heet nu Plan Mundial Talents]. Voor deze talentenwedstrijd moest je het thema ‘Because I am a Girl’ in je act verwerken. Dit heeft te maken met de vrouwenrechten in derdewereldlanden, met de nadruk op Brazilië. Ik heb met mijn danspartner Trisjony de dansact ’At the same line’, gemaakt over de wrijving tussen man en vrouw. De positieve boodschap is: ‘It’s a man’s world but it would be nothing without a woman or a girl’. In juni 2009 heb ik de finale behaald en met Trisjony van de groep Moyo Tribe, waarin we allebei dansen, een reis gewonnen naar Brazilië.”

“Op 12 oktober, de Brazilliaanse Dag van het Kind, hebben we opgetreden in verschillende sloppenwijken. Onze dansact verliep heel erg goed! En het publiek voelde onze energie. Er hing een lekkere sfeer en bij het einde van onze dansact gaf het publiek een heel positieve respons! De andere dansgroep kwam ook meteen op ons af om te vertellen dat ze het heel gaaf vonden!”

“We zijn ook nog in Vila Cruzeiro geweest, een bijzondere en

spannende favela, dat betekent sloppenwijk. We bezochten deze wijk onder anderen omdat Adriano, de bekende voetballer van Inter Milaan, hier is opgegroeid en omdat de achttienjarige Mayra Avellar Neves, de winnares van de internationale

kindervredesprijs, hier vandaan komt. Zij zat in de jury van ROCk

around the World. Er was die ochtend een bendeoorlog geweest waardoor de spanning goed te voelen was. Later, tijdens een interview met TMF VJ Sascha Visser, die met ons mee was om een reportage te maken over onze reis, reden er achter ons

gasten langs in jeeps met automatische geweren, ter controle

van de favela. Sascha en ik werden er stil van. Hoewel ik er met mijn rug naartoe stond, was de gedachte alleen al genoeg voor een zweetdruppel op mijn hoofd. We hebben veel gezien in Rio. Mooie dingen en slechte dingen. Maar wel realistische dingen.”

Jeffrey en zijn dansmaatje Trisjony in Brazilië Foto eigendom Jeffrey

32 In actie


33In actie

Meet and greet Tim AkkermanSpeciaal voor ‘Because I am

a Girl’ kwam Tim Akkerman

(ex-bandlid van Di-rect) op 10

juni naar Habbo Hotel. Habbo’s

kregen de kans om van alles te

vragen over Plan Nederland, het

concert van 17 juni, waaran Tim

belangeloos heeft meegedaan, en

natuurlijk over Tim zelf.

Habbo HotelHabbo.nl is een levendige virtuele community voor jongeren tussen twaalf en

achttien jaar. Op Habbo.nl vinden bijvoorbeeld bezoekjes van beroemdheden

plaats, worden competities en acties rond internetveiligheid georganiseerd. In

mei 2010 heeft Plan Nederland een speciale ‘Because I am a Girl’-kamer ingericht

in het Habbo Hotel waar de bezoekers onder andere mee konden doen aan een

webquest over de situatie van meisjes in ontwikkelingslanden.

Because I am a Girl groepTieners konden in Habbo Hotel hun stem laten horen en lid worden van de ‘Because

I am a Girl’-groep als zij ook vonden dat meisjes in ontwikkelingslanden een kans

verdienen. De groepspagina is 6.221 keer bekeken, de groep heeft 4.574 leden

gekregen en meer dan 1.000 Habbo’s hebben een bericht in het gastenboek

achtergelaten.

WebquestEr was een ‘Because I am a Girl’-webquest

waarbij Habbo’s antwoorden op quizvragen

moesten vinden op de website van Plan

Nederland. In totaal hebben er 19.980

Habbo’s deelgenomen aan de webquest. Zij

konden daarmee een speciale BIAAG-badge

voor hun avatar verdienen. De accessoires

zijn geliefde items in Habbo.

Wist je dat• bijna net zoveel meisjes als jongens op Habbo zitten.

• meiden in Habbo al in 2007 op eigen initiatief een

‘Because I am a Girl’- groep hebben opgericht.

• de ‘Because I am a Girl’-room 96.171 keer is bezocht

• het billboard daar door ruim 7% van de bezoekers is

aangeklikt, waardoor 9.482 Habbo’s

de website van Plan Nederland hebben

bezocht.

• Plan ook op GoSupermodel.nl een ‘Because I am

a Girl’-campagne voert waar in één week al 9.134

meiden lid van werden.

Illustratie Habbo Hotel


Wereldwijd zaken doen met AflatounHet onderwijsprogramma Aflatoun leert kinderen

spelenderwijs omgaan met geld, ingebed in een

sociale context. Het wordt al langer aangeboden in

25 ontwikkelingslanden. In 2010 is de lesmethode

in aangepaste vorm ook op Nederlandse scholen

geïntroduceerd. Plan Nederland vindt dit een

goed voorbeeld van kennis en ervaring die vanuit

ontwikkelingslanden naar Nederland worden

‘geëxporteerd’. Ook is er speciaal voor de buitenschoolse

opvang (BSO) een Aflatoun-actie ontwikkeld. Kinderen

leren hiermee over sparen, bewust uitgeven, plannen

en budgetteren van uitgaven en het opzetten van

een eigen ‘bedrijfje’, maar ook over hun rechten en

verantwoordelijkheden in de maatschappij.

Achtenzestig BSO’s en ruim 4.000 kinderen in de

regio Amsterdam hebben in april deelgenomen

aan het project. In aanloop naar Koninginnedag en

Bevrijdingsdag maakten zij op hun BSO een businessplan

voor de vrijmarkten. Ze hebben zelf bepaald wat ze

gingen verkopen, hoe ze het wilden aanprijzen, wat hun

spaardoel was en hoeveel ze zouden moeten verkopen

om dat doel te bereiken. De kinderen leren zo omgaan

met geld en tegelijkertijd horen zij over de Aflatoun-

projecten van kinderen in Uganda, Egypte, Peru, de

Filipijnen en India.

Het doel dit jaar was de kinderen te laten zien dat ze

kunnen sparen voor iets, voor een nieuw skateboard of

een nieuwe spelcomputer of voor iets waarvan ze met z’n

allen plezier kunnen hebben, bijvoorbeeld het pimpen van

de speeltuin of een gezamenlijk feest.

Wist je dat...• 68 BSO’s en meer dan 4.000 kinderen in Nederland in 2010 aan Aflatoun

hebben meegedaan.

• Aflatoun volgend jaar gaat reizen naar Peru en Malawi.

• de meeste kinderen in Nederland vanaf zes jaar zakgeld krijgen.

• een groep kinderen op de Filipijnen eieren verkocht, en dat ze met het

opgehaalde geld een heel rijstveld konden kopen.

• 78% van alle bezoekers van de Nederlandse website van Aflatoun vindt dat

het moeilijk is om later een goede baan te vinden als je als kind arm bent.

Kinderen en leidsters van naschoolse opvang TintelTuin in Amsterdam aan de slag met het onderwijsprogramma Aflatoun Fotografie TintelTuin

34 In actie


De schoolartikelen worden uitgegeven door New Edition, www.newedition.nlen zijn verkrijgbaar vanaf mei 2011

Back to Schoolmet “Because I'm a Girl”De eerste schoolcollectie van New Edition en Plan Nederland,

in het kader van de Plan-campagne “Because I’m a Girl” , is erg goed ontvangen.

Reden genoeg voor een nieuwe, opvallende collectie.

De collectie bestaat uit een schoolagenda, ringbanden,schriften, kaftpapier, etiketten, etui en een schooltas.

Ook dit jaar gaat 20% van de omzet naar projecten van Planvoor meisjes in ontwikkelingslanden!

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Jaarverslag.pdf 11-10-2010 9:21:37


36 Noodhulp

De strijkstokHardnekkige fabels over noodhulp

In januari 2010 hebben de sponsors van Plan Nederland, net als een groot deel van de gehele

Nederlandse bevolking, wederom massaal gehoor gegeven aan de oproep om een bijdrage te geven

voor de slachtoffers van de aardbeving in Haïti. Toch steekt bij iedere ramp die zich voordoet in de

wereld weer een aantal fabels over humanitaire hulp en hulporganisaties de kop op. Plan draagt

graag bij aan een correct beeld over de feiten rondom noodhulp. Daarom hieronder een nieuwe

lezing van de meest gehoorde fabels.

Fabel 1 Al het geld verdwijnt toch in een zwart gatMijn geld belandt toch op de grote hoop. Geen idee wanneer er een cent terecht komt bij degenen

die het nodig hebben. Je kunt maar beter zelf wat gaan brengen.

Dankzij de enorme respons van het Nederlandse publiek op de oproep van de

Samenwerkende Hulporganisaties (SHO) zijn alle donaties voor Haïti op een grote hoop

terechtgekomen. De SHO maken vervolgens de donaties over naar de verschillende lid- of

gastorganisaties, waaronder Plan Nederland. Dat gebeurt gewoon via een bankoverboeking.

Binnen een paar weken had Plan het geld voor de noodhulp helemaal besteed. Een paar

voorbeelden: in de allereerste dagen en weken na de aardbeving heeft Plan 3.416 tenten kunnen

opzetten die 20.400 mensen een noodonderkomen hebben geboden. Vanaf maart zijn we ‘Back-to-

School’-campagnes gestart met als doel zo veel mogelijk kinderen weer enige vorm van onderwijs

te kunnen bieden. In juni 2010 waren bijna 1.000 leraren getraind om kinderen psychosociale hulp

te kunnen verlenen en er zijn 160 tenten ingericht als noodschooltjes. In juni 2010 zijn de SHO,

de Algemene Rekenkamer en het Ministerie van Buitenlandse Zaken het eens geworden over een

nieuwe manier van verantwoording van hulpmiddelen. In tegenstelling tot bij eerdere rampen

wordt nu verantwoording afgelegd via de jaarrekening van de deelnemende organisaties. Ook zijn

de kosten voor overhead beter gespecificeerd en wordt een risk register bijgehouden, voor een

betere risicobeheersing. De SHO gaan mede op verzoek van het Ministerie van Buitenlandse Zaken

onderzoeken hoe er eenduidig kan worden gerapporteerd over het effect van de bestedingen.


37Noodhulp

Fabel 2 Er blijft veel te veel geld aan de strijkstok hangenEr blijft veel te veel aan de strijkstok hangen. De managers verdienen

te veel, de kantoren zijn te duur, hulporganisaties hebben geld verloren

door slecht te beleggen en ze blijven maar geld ophalen, terwijl er nog

genoeg op de plank moet liggen.

Bij Plan blijft er geen geld op de plank liggen. Wel maakt Plan

kosten voor het uitvoeren van een programma. Voor de actie

in Haïti waren die kosten 5,7 procent van het ingezamelde

bedrag. Denk bijvoorbeeld aan de kosten van een plaatselijk kantoor,

lokaal vervoer en deelname aan hulpclusters. Elk cluster bestaat

uit hulporganisaties die het werk onderling verdelen en op elkaar

afstemmen. Plan spant zich in om deze kosten zo laag mogelijk te

houden. Net als commerciële bedrijven vragen we daarom offertes aan

voor diensten en goederen, vergelijken we prijzen en werken we samen

met andere hulporganisaties om kostenefficiënt te zijn. Plan Nederland

besteedt alle financiële middelen zo snel mogelijk aan de betreffende

doelstelling en doet dit zo veel mogelijk binnen een jaar. De besteding

wordt, als het mogelijk is, ook binnen een jaar verantwoord.

Fabel 3 Plan Nederland is net Calimero in de grote internationale machineriePlan Nederland is toch maar een klein radertje in zo’n machine van de

Samenwerkende Hulporganisaties. Je weet niet hoeveel invloed Plan

Nederland heeft op de besteding van het geld.

De nationale organisatie Plan Nederland is inderdaad niet

de grootste ontwikkelingsorganisatie die er is. Wel is

Plan Nederland lid van de internationale organisatie Plan

International, die sinds 1937 bestaat. Sinds 1973 werken we met eigen

mensen in Haïti voor ongeveer 42.000 kinderen en hun families. Het

feit dat we konden beschikken over de lokale staf, op het moment

van de aardbeving zo’n 150 medewerkers, is een enorm voordeel.

De collega’s daar kennen de behoeften van de mensen en kunnen

daarop inspelen. Plan Nederland heeft een projectvoorstel ingediend

bij de Samenwerkende Hulporganisaties. Dat voorstel is goedgekeurd

en het geld ervoor is beschikbaar gesteld. Bij de uitvoering van de

maatregelen heeft Plan volledig invloed op en verantwoording voor de

besteding van het geld.

Fabel 4 Ontwikkelingsorganisaties werken veel te bureaucratischTegen de tijd dat er eindelijk iets met mijn geld wordt gedaan, heeft de

volgende ramp zich al lang weer voorgedaan. Al die organisaties zijn

bureaucratische molens.

Als hulporganisatie moeten en willen we zorgvuldig werken.

Daarbij horen ook procedures. De bedoeling van die

zorgvuldigheid is juist om optimaal hulp te verlenen aan de

mensen in ontwikkelingslanden en om tegelijkertijd verantwoording

af te leggen aan de donoren. Meestal zijn de mensen van Plan binnen

enkele dagen, uiterlijk weken, na een ramp ter plaatse om kinderen en

volwassenen te helpen. Na de aardbeving in Haïti bleek gelukkig ook dat

Plan en andere hulporganisaties, als het erop aan komt, daadkrachtig en

snel kunnen optreden. Een dag na de aardbeving waren, op twee na, alle

medewerkers van Plan Haïti in het rampgebied aanwezig. In de dagen en

weken erna zijn collega’s uit de Dominicaanse Republiek en van andere

Plan-kantoren hen tijdelijk komen ondersteunen. Logistieke problemen

waren en zijn er uiteraard ook. Direct na de ramp zijn die opgelost met

onder meer de hulp van collega’s uit de Dominicaanse Republiek, van de

Verenigde Naties en het Amerikaanse leger.


38 Noodhulp

Fabel 5 Steun aan de bevolking in landen met corrupte machthebbers is zinloosAl die regimes zijn zo corrupt, die moet je niet steunen. Dat werkt

averechts. Zo verandert er nooit iets. Die landen moeten worden bevrijd

van hun dictators in plaats van geld te sturen.

In landen met een corrupt regime werkt Plan direct samen

met de bevolking en met lokale particuliere organisaties.

Geen geld sturen, dus niets doen, is niet in het belang van

onschuldige slachtoffers. In Haïti was de overheid vlak na de ramp

helemaal lamgeslagen. In feite nam het Amerikaanse leger in de

eerste weken na de ramp een heleboel overheidsfuncties over. Plan

heeft in Haïti geen geld aan de overheid gegeven, maar het direct

besteed aan noodhulp: voedsel, tenten, water, enzovoort. Plan werkte

en werkt in Haïti wel samen met de regering en met het Ministerie

van Onderwijs. De overheid is hoe dan ook de baas in het land. Als

ontwikkelingsorganisatie kun je daar niet zo maar omheen. Plan

ziet het als zijn taak om te lobbyen bij regeringen voor bijvoorbeeld

verbeteringen zoals de landelijke invoering van kindvriendelijk

onderwijs.

Fabel 6 Er ligt nog voldoende geld op de plank van de tsunami-inzamelingsactieAlle geld dat is opgehaald na de tsunami is nog lang niet besteed.

Laat ze daar eerst maar iets mee doen.

Het kan zijn dat sommige organisaties meer geld hadden

opgehaald dan ze direct konden besteden. Dat geld zullen ze

nu voor Haïti hebben gebruikt. Plan heeft geen tsunami-geld

meer op de plank liggen en heeft het hele bedrag van bijna 50 miljoen

Amerikaanse dollar besteed aan hulp voor de tsunamislachtoffers.

Hiernaast een overzicht van deze bestedingen van Plan.

Fabel 7 De verschillende hulporganisaties werken langs elkaar heenAl die organisaties kunnen totaal niet samenwerken. Iedereen doet zijn

eigen ding. Daardoor gaat het allemaal niet efficiënt. De coördinatie

onderling verloopt heel slecht. Ze zijn er alleen maar op uit om zelf

mooie sier te maken.

Een dergelijke ramp als in Haïti veroorzaakt inderdaad een

enorme chaos. Alles is ontregeld, dat is inherent aan een

ramp. Dan verloopt niet alles vlekkeloos. Daarbij komt dat

medewerkers van Plan Haïti en andere hulporganisaties gedeeltelijk ook

slachtoffer waren. Maar het is niet waar dat de organisaties niet met

elkaar samenwerken en dat er geen coördinatie is. In Haïti hebben de

VN en particuliere organisaties snel een aantal zogenaamde ‘clusters’

gevormd. Elk cluster bestaat uit hulporganisaties die het werk onderling

verdelen en op elkaar afstemmen. Zo zijn er onder meer clusters die zich

bezighouden met onderdak, voedsel, bescherming, water, gezondheid

en onderwijs. In het cluster ‘onderwijs’ werkt Plan onder andere samen

met Save the Children en met Unicef.

Bestedingen geld tsunamislachtoffers

Onderwijs

$ 14.727.141

Livelihood

$ 7.984.232

Gezondheid $ 6.906.261

Programma-ondersteuning

$ 3.300.104

Kinderrechten, bescherming en participatie

$ 2.738.703

Psychosociale hulp

$ 1.213.436

Onderdak en water

$ 12.248.222

Voor rapportages over noodhulp aan Haïti en de tsunami-slachtoffers zie ook www.haitinu.nl en http://plan-international.org/tsunamirecovery


39Noodhulp

We weten dat meisjes het meest inspirerende, het

meest veranderingsgezinde, het meest ondergewaar-

deerde potentieel ter we-reld zijn op dit moment.

Wat moet er gebeuren om dit potentieel eindelijk aan

te boren?

Koningin Rania van Jordanië


40 Achtergrond

When you educate a man you feed his family. But when you educate a girl

you educate a nation.

Afrikaanse uitdrukking


41Achtergrond

Vrouwen in ontwikkelingslanden hebben

vaak nauwelijks toegang tot werk waarmee

zij voldoende verdienen om rond te komen.

In het huishouden zijn zij niet of nauwelijks

betrokken bij financiële zaken en als zij

land bewerken, is dat het eigendom van

hun man. Zij hebben relatief weinig sociaal-

economische zeggenschap in hun eigen

omgeving. Daarom steunt Plan geïntegreerde

projecten waarbij vrouwen worden geholpen

een eigen kleinschalig bedrijfje te starten.

Denk aan een stalletje op de markt of een

kraampje langs de weg waar zij bijvoorbeeld

zelfgemaakte maaltijden of groenten en

fruit verkopen. In Nepal is Plan sinds 1999

actief met een programma in het district

Makwanpur.

Sparen en leren Plan helpt de vrouwen bij het opzetten van een

lokale spaar- en leengroep en leert hen hoe ze

deze zelf kunnen besturen. Na verloop van tijd,

meestal een jaar, functioneren de meeste groe-

pen zelfstandig en ontstaan spontaan nieuwe

groepen. Via een dergelijke Village Savings &

Loans Association (VSLA), zoals de spaar- en

leengroepen worden genoemd, sparen vrouwen

maandelijks of wekelijks een vast bedrag. Als

het groepskapitaal voldoende groot is, lenen

de vrouwen het ingelegde geld volgens eigen

regels binnen hun groep aan elkaar uit. Met het

geleende geld kunnen zij soms het schoolgeld

van hun kinderen betalen of medicijnen of

voedingsmiddelen. Idealiter hebben zij zo ook

toegang tot financiering van materialen of werk-

Vrouwen in Nepal beheren hun eigen geld

Vrouwen uit het district Makwanpur in Nepal met hun kinderen Fotografie Hans Paul Alting von Geusau

NepalNepal heeft een bevolking van 25 miljoen,

waarvan 8,5 miljoen kinderen. Dertig

procent van de bevolking leeft onder de

armoedegrens. Bij vrouwen, kinderen en

op etnische grond uitgesloten groepen is

de armoede het meest nijpend. Landbouw

is de voornaamste inkomstenbron. Plan is

sinds 1978 actief in Nepal en helpt kinderen

en hun families een betere toekomst op te

bouwen.


42 Achtergrond

tuigen voor een eigen bedrijfje. De vrouwen be-

talen hun lening terug met een kleine rente. Alle

geld gaat terug in de pot, waaruit weer andere

groepsleden kunnen lenen. Het groepsproces is

een van de sterke elementen van de methodiek.

Daarnaast is het essentieel dat de vrouwen een

korte praktijkgerichte opleiding krijgen. Juist de

combinatie van middelen en scholing blijkt sti-

mulerend te werken. VSLA werkt, in tegenstel-

ling tot microfinanciering, alleen met kapitaal uit

de gemeenschap zelf.

Empowerment reikt verder dan de portemonnee Ook in het programma in het Nepalese district

Makwanpur worden spaar- en leengroepen

opgericht. Aanvullend kunnen de vrouwen

zich ook organiseren in productiegroepen

voor bijvoorbeeld de teelt van groenten,

het houden van melkvee of het kweken van

zijderupsen of vis. Na een opstartfase, waarin

zij worden begeleid, functioneren de groepen

zelfstandig en worden zij lid van regionale

organisaties en coöperaties.

Gelijksoortige projecten van Plan in an-

dere delen van de wereld laten zien dat de

deelnemende vrouwen op termijn in staat zijn

om zelfstandig een inkomen te genereren.

Hiervan profiteren niet alleen de vrouwen,

maar het hele gezin. Kinderen kunnen (weer)

naar school, omdat hun moeder het school-

geld en alle andere bijkomende kosten kan

betalen. Vrouwen raken ook inhoudelijk meer

betrokken bij het onderwijs van hun kinde-

ren en beseffen het belang van onderwijs.

Bovendien komt meer geld beschikbaar voor

basisgezondheidszorg en zorgen de vrouwen

voor gezondere voeding.

De groepen versterken daarnaast de solida-

riteit tussen de vrouwen, die zich soms geza-

menlijk tegen een gewelddadige echtgenoot

van een individueel lid keren om een einde te

maken aan huiselijk geweld. Dit alles waar-

borgt de duurzaamheid van de projectresul-

taten: een sterkere economische positie van

vrouwen en verbetering van de situatie van

de kinderen in de samenleving.

Sushila heeft twee jaar geleden met een lening van de coöperatie een digitale fotostudio overgenomen. Zij maakt pasfoto’s voor de dorpsbewo-ners en kan belangrijke documenten faxen en kopiëren. Door deze facili-teit hoeven de mensen uit het dorp hiervoor niet meer naar de grote stad te reizen.

‘Het geld blijft in de gemeenschap’. Dat is de slogan van de coöperatie met 700 aandeelhouders, de mensen die geld be-schikbaar hebben gesteld ten behoeve van kredieten. Plan heeft de coöperatie ondersteunt met trainingen, het samenstellen van het bestuur en met advies bij de aankoop van het gebouw, dat sinds kort eigendom van de coöperatie is


43Achtergrond

De praktijk in Makwanpur, Nepal

Doel• meer zeggenschap van vrouwen over hun

leven. • economische onafhankelijkheid van vrouwen

bevorderen.• armoede tegengaan, vooral onder landloze

vrouwen en onder vrouwen van etnische

minderheden.

Resultaten

• uit een onafhankelijke externe evaluatie is

gebleken dat het Women Empowerment Pro-

gramma in Makwanpur significante impact

heeft op de sociale en economische zeggen-

schap van de betrokken vrouwen. 23.865

vrouwen hebben deelgenomen. Ze hebben

zich georganisserd in 1.458 vrouwengroepen

en dertig coöperaties.

• de financiële bijdrage van vrouwen aan het

huishouden is gestegen; voor het project

droeg 68 procent van de vrouwen minder

dan twintig procent bij aan het huishoudgeld.

Door het project draagt 78 procent van de

vrouwen meer dan twintig procent bij aan

het huishoudgeld.

• na het project had 96 procent van de

vrouwen spaargeld, voorheen was dat dertig

procent.

• 47 procent van de deelnemende vrouwen

zegt dat ze door het project een betere

landbouwopbrengst heeft.

• 81 procent van deelnemende vrouwen zegt

dat ze nu betere voeding heeft.

Aandachtspunten

• een zwak punt is dat de vrouwen nog steeds

weinig mogelijkheden krijgen om landeige-

naar te worden.

• de vrouwen besteden nog steeds de meeste

tijd aan huishoudelijke activiteiten waarmee

zij geen geld verdienen. Financiële beslissin-

gen over grotere bedragen worden vaak nog

genomen zonder de vrouwen te horen.

• het programma werkt goed voor vrouwen en

meisjes, het wordt aanbevolen om tegelijker-

tijd ook mannen bij het emancipatieproces te

betrekken.

09/10

Maiya (47) runt een kippenboer-derij die zij is begonnen met een lening van de coöperatie. In 2008 heeft zij een startkapitaal geleend, dat ze ondertussen heeft terugbetaald. Maiya heeft nu een nieuwe lening afgesloten om uit te breiden. Per kip is de opbrengst 50 tot 100 rupees (zo’n € 0,80 - € 1,60)

De kracht van vrouwenCrystal Clear en Plan Nederland geloven in de kracht van vrouwen. Helaas zijn veel

vrouwen op de wereld niet in staat om hun eigen koers te bepalen. Daarom is in

het voorjaar van 2010 op initiatief van Crystal Clear in samenwerking met Plan

Nederland het ‘Women in Control Fund’ opgericht. Dit fonds helpt vrouwen in

ontwikkelingslanden een zelfstandig bestaan op te bouwen door onder andere de

deelname aan spaar- en leengroepen en door opleidingen. Samen met vrouwen in

Nederland haalt Crystal Clear zo veel mogelijk geld op voor het fonds. Afgelopen

voorjaar hebben zo’n 150 bekende en minder bekende vrouwen belangeloos allerlei

workshops gegeven aan meer dan 1700 vrouwen. Van presenteren door

Daphne Bunskoek tot schilderen met Hanna Verboom. Het inschrijfgeld is voor

100% naar het ‘Women in Control Fund’ gegaan. De campagne liep van 22 maart

tot eind juni 2010 en leverde € 165.500 op.

Maiya woont samen met haar moeder en haar dochter

Fotografie Hans Paul Alting von Geusau


VerkoCht door mIjn VAder

Because I am a Girl

Geef haar een toekomst Doneer nu! www.plannederland.nl


45Vrije publiciteit

Meer aandacht voor kinderenPlan Nederland zet zich op allerlei manieren in

voor betere levensomstandigheden van kinderen in

ontwikkelingslanden. Maar als we er niet over ver-

tellen, bereiken we ons doel maar gedeeltelijk. Dus

hoort het erbij dat we de trom roeren over ons werk.

Daarom hebben we ons ook in 2009-2010 weer in-

gespannen om zo veel mogelijk met vrije publiciteit

in de media te komen; met een totaal bereik van

46.608.986 contactmomenten.

juli 2009

augustus 2009

september 2009

oktober 2009

november 2009

december 2009

januari 2010

februari 2010

maart 2010

april 2010

mei 2010

juni 2010

Terugblik op het ‘Because I am a Girl’-

concert, de film ‘Slumdog Millionaire’

wordt gelanceerd.

Een interview verschijnt in het

klantenmagazine van de Rabobank.

Het rapport ‘Because I am Girl 2009,

girls in the global economy’ wordt op 22

september, internationale meisjesdag,

door Neelie Kroes op de Amsterdamse

beurs in ontvangst genomen.

Aanpakken en wegwezen voor ‘Because

I am a Girl’ – Susan Smit en Hadassah

de Boer gingen voor Plan Nederland en

omroep Llink op reis.

De scholierenactie Schaatsen en

Zwemmen voor Water gaat van start.

Het AVRO Musical Kerstgala in het teken

van de kinderen in ontwikkelingslanden

en Plan Nederland.

Een aardbeving teistert Haïti, sponsors

van Plan Nederland doneren massaal.

Veel sponsors organiseren spontaan lokale

en regionale inzamelingsacties voor Haïti.

Samen met frisdrankmerk Crystal Clear

wordt het ‘Women in Control Fund’

opgericht.

De Child Rights Alliance, een

samenwerkingsverband van Plan

Nederland en vijf andere organisaties,

is verheugd over het eerste,

positieve oordeel van het Ministerie

van Buitenlandse Zaken over haar

subsidieaanvraag.

Meer dan 150 inspirerende Nederlanders

geven tot eind juni workshops in het hele

land waaruit hun kracht of passie blijkt.

De opbrengst gaat naar het ‘Women in

Control Fund’.

20 juni kleurt het Java-eiland in

Amsterdam roze ter gelegenheid van

‘Because I am a Girl’ in concert.

Het belangrijkste nieuws over Plan Nederland


46 Kracht van vrouwen


47Kracht van vrouwen

Illustratie Paul Faassen


48 Echte mensen


Selma Penseel, manager communicatie & campagnes,

sponsor van Esther uit Malawi en Gabriel uit Uganda

Per ongeluk “Tijdens acties test ik altijd of alles wel werkt. Dus tijdens de

tv-uitzending van het concert meldde ik me aan als kindsponsor, bij wijze

van test. Ik ben namelijk al sponsor van Gabriel. Twee dagen later ontving

ik de informatie over Esther uit Malawi. En toen kon ik het niet over mijn

hart verkrijgen om het pakketje terug te sturen. Nu sponsor ik ook Esther.”

Pragmatische idealist “Idealist, omdat ik geloof dat kleine beetjes helpen.

Dat is geen communicatietruc, maar ik zie dat één meisje naar school laten

gaan een enorme impact kan hebben op een gezin, een gemeenschap en

natuurlijk vooral op haarzelf. Pragmaticus, omdat ik het leuk vind om met

kinderen en hun ouders te schrijven.”

Zuurpruim “Als iemand op een feestje tegen mij begint over

ontwikkelingssamenwerking als een druppel op een gloeiende plaat, dan

zeg ik ‘Zuurpruim. Neem een wijntje.’”

Drijfveer “Als ik thuiskom en denk dat ik er die dag heel hip uitzag en zoon

Daan zegt: ”He, mama, je hebt je pyjama nog aan!” Of zoon Willem die

‘Mmmamma’ zegt.”

Man op foto “Ik was van plan om Massaran, mijn eerste sponsorkind, op te

zoeken in Mali. Maar toen bleek zij verhuisd. Mijn hart brak. Ik moet nog

steeds aan haar denken. Haar vader wilde weten wie die man was op mijn

foto’s. In Mali vonden ze het maar raar dat ik niet getrouwd was en toch een

kind kon hebben, dat heb ik even moeten uitleggen. Ik vond dat geweldig.“

Meisjes eerst! “Vraag trouwens eens aan mijn oma Riek wat het belang

hiervan is. Zij moest stoppen met werken bij chocoladefabriek Van Houten

in Weesp omdat ze trouwde.”

Ook gewoon sponsors Het is geen vereiste als je bij Plan Nederland komt werken. Er wordt niet vaak over gesproken in de kantine bij de lunch. En toch

blijken een heleboel collega’s zelf ook sponsor te zijn. Hoe idealistisch zijn zij eigenlijk ingesteld? Hoe denken zij over steun aan

kinderen in ontwikkelingslanden en wat is hun motivatie? Een rondgang langs een aantal collega’s dat ook sponsor is.

49Echte mensen


Esther Visser

“Ik wil nu iets doen en een oplossing bieden voor een probleem dat nu speelt.”

50 Echte mensen


esther Visser, manager human resources,

sponsor van Nagamani uit India

Geraakt “Het jaar dat ik sponsor werd, 1998, is het geboortejaar

van mijn jongste kind. Doordat ik twee mooie gezonde kinderen

heb, die alles hebben, werd ik extra geraakt door de boodschap

van Plan. Het had ook een andere vorm van donatie kunnen

zijn, maar een kind sponsoren lag toen het dichtst bij mijn eigen

belevingswereld.”

Nu “Ik wil nu iets doen en een oplossing bieden voor een

probleem dat nu speelt. Idealisme heeft voor mij vaak te veel

besluiteloosheid in zich, steeds op zoek naar het ideaal.”

Moeder en dochter “Nadat ik sponsor was geworden, ontving ik

geregeld tekeningen van mijn sponsorkind Nagamani uit India,

maar soms ook van haar moeder. Het intrigeerde mij dat een

vrouw van mijn leeftijd met een druk en zwaar leven de moeite

nam om mij een tekening te sturen. In 2003 heb ik hen beiden

opgezocht. Het was ontroerend.”

Wens “Ik wens Nagamani inspiratie en stimulans van haar

geliefde.”

De moeite waard “Iedereen die nu leeft, heeft recht op een

fijn leven. Ik kan niet in mijn eentje voorkomen dat er mensen

sterven door armoede, honger, ziekte en oorlog, maar ik kan

wel het leven van een persoon aangenamer maken door mijn

donaties. Al help ik er maar een, het is het waard.”

Wietske tammes, vrijwilligerscoördinator,

sponsor van Sunday uit Tanzania

Balans “Ik heb bewust gekozen voor een jongen van ongeveer

vier jaar uit Tanzania. Ten eerste omdat ik wil dat mijn kinderen

zich een beetje kunnen verplaatsen in het leven van een kind

uit een ander werelddeel. Het is een jongetje omdat ik twee

dochters en een zoon heb; daarmee is het mooi in balans! En

ten derde omdat Tanzania een grote aantrekkingskracht op me

heeft en ik daar graag nog eens naartoe zou gaan.”

Geraakt “Mijn werkdag is goed als ik geraakt ben door een

verhaal, ontmoeting, gesprek, foto of video.”

Wie weet “Hoewel ik nu als sponsor liever op de achtergrond

blijf, kan ik me voorstellen dat het erg inspirerend is om het

Plan-kantoor te bezoeken en wellicht dan ook ons sponsorkind

en zijn familie te ontmoeten. Dus wie weet.”

Jonge mensen “Ja, zo op het eerste gezicht is kindsponsoring

een ouderwets concept omdat het al zo lang bestaat, maar het is

geen concept alleen voor oudere mensen! Het is juist heel goed

om jongeren ook bewust te maken van dit concept.”

Inspiratie “Die haal ik niet uit een persoon in het bijzonder. Ik

laat mij inspireren door mensen met verschillende visies.”

Mijn druppel “Ja, mijn bijdrage is inderdaad een druppel op een

gloeiende plaat, maar mijn druppel zorgt er wel voor dat het

leven van één jongetje in Tanzania een beetje beter wordt.”

51Echte mensen


Wietske Tammes

“Mijn werkdag is goed als ik geraakt ben door een verhaal, ontmoeting, gesprek, foto of video.”

52 Echte mensen


robin groeneweg

manager ICT, sponsor van Martine uit Niger

Jong geleerd “Ik ben vooral sponsor geworden omdat ik het ken. Mijn ouders zijn al

meer dan dertig jaar sponsor. Ik keek als jongetje al met veel interesse naar de foto’s

van ons sponsorkind uit India en fantaseerde dan over het leven daar. Toen ik bij Plan

kwam werken, besloot ik om zelf ook een kindje te gaan sponsoren, omdat ik geloof

dat het werkt.”

Geen toeters en bellen “Ik heb geen behoefte aan toeters en bellen. Ik geef mijn geld

en vertrouw erop dat het goed terecht komt. Ik vind het wel leuk om informatie over

mijn sponsorkind te ontvangen. Dus ik vind mezelf een pragmaticus met een vleugje

idealisme.”

Tijdloos “Volgens mij is kindsponsoring een tijdloos concept. De vorm waarin je

informatie ontvangt en de manier waarop je kunt communiceren met je sponsorkind

veranderen misschien, maar het principe blijft hetzelfde. Ik realiseer me dat mijn geld

niet alleen bij mijn sponsorkind terecht komt, maar wordt besteed aan projecten in

haar omgeving. Toch vind ik het prettig om informatie over Martine te krijgen omdat

dat het tastbaar en persoonlijk maakt.”

Niets doen is geen optie “Ik heb niet de illusie dat mijn bijdrage de wereld verandert,

maar niets doen is helemaal geen optie. Zeker nu ik zelf een klein kind heb, merk ik

hoe schrijnend het verschil is. Wij maken keuzes om te zorgen voor de best mogelijke

opvoeding van ons kind, terwijl voor het merendeel van de kinderen de meest basale

dingen als voeding en gezondheidszorg niet eens vanzelfsprekend zijn.”

53Echte mensen


Ineke Braat,

medewerker klantenservice, sponsor van Ben uit Uganda

Betere wereld “Ik ben sponsor om mijn bijdrage te leveren aan een betere wereld. Op som-

mige punten ben ik een pragmaticus, maar het idealisme blijft de basis voor mijn sponsoring.”

Schande “Ik vind dat elke hulp ertoe doet. Met zijn allen kunnen wij mensen, onder wie kin-

deren, helpen om de ongelijkheid en de honger tegen te gaan. Diepe armoede en honger zijn

niet nodig en het is eigenlijk een schande dat dit toch bestaat.”

Behoudend “Als behoudend persoon heb ik moeite als men iets ouderwets vindt. Kindspon-

soring kan alleen slagen als de hulp en de ontwikkeling alle kinderen en hun omgeving ten

goede komen. En als de regeringen hun aandeel leveren. Daarom is lobbywerk nodig.”

Mens en natuur “Ik haal mijn inspiratie uit de ontwikkeling van mensen. Uit de natuur, diep-

gaande contacten met vrienden, collega’s en studiegenoten en uit heilige teksten.”

Jongens en mannen “Helaas is het nodig om de slechte positie van meisjes onder de aan-

dacht te brengen. Bij het verbeteren ervan is het noodzakelijk om de jongens en mannen, en

andere vrouwen, erbij te betrekken. Mentale en sociale verandering kan alleen slagen als de

meerderheid zich bewust is van de noodzaak en hier naar handelt.”

54 Echte mensen


Wil Verheiden,

medewerker klantenservice, sponsor van Habtamu uit Ethiopië

Gêne “Mijn sponsorkind opzoeken? Ik ben het niet van plan. Ik weet hoe belangrijk het voor het

kind, het gezin en de medewerkers kan zijn, maar ik zou me tóch ongemakkelijk voelen.”

Kans “Ik ben sponsor geworden vanwege de eenvoudige reden dat elk mens de kans moet krijgen

zich te ontwikkelen. De kinderen zijn de toekomst! En ik geloof in solidariteit, in een betere wereld.“

Druppel “Kindsponsoring ouderwets? Daar ben ik het mee eens, in die zin dat steeds minder men-

sen zich willen vastleggen. Structurele hulp werkt echter het beste. Het gaat om grote gebieden,

ontwikkelingskansen voor veel mensen, echte hulp aan een gemeenschap. Dat is nooit een drup-

pel.”

Afrika “Ik heb heel bewust voor een sponsorkind in Afrika gekozen. Eerst in Guinee-Bissau, nu in

Ethiopië. De wereld gaat te veel aan Afrika voorbij, ziet de mensen daar alleen maar als slachtoffer,

met alleen maar ellende, terwijl deze mensen evenveel potentie hebben als iedereen op deze gekke

wereld! “

Leven “Geïnteresseerd blijven en nieuwe ontdekkingen doen maakt voor mij het leven levenswaard.

En mensen die moedig standhouden, zoals journalisten en activisten in landen met de meest

vreselijkste omstandigheden, inspireren mij.”

55Echte mensen


Ik wil schoonheidsspecialiste worden. Dan zou ik mensen

met pijn in hun hart mooi kunnen maken, zodat ze zich

weer gelukkig voelen.

Sarviin (20), jonge vrouw uit India


57Achtergrond

Omdat ik een meisje ben, plaatsen mannen in de

zakenwereld een glazen plafond boven mijn hoofd.

Maar omdat ik een meisje ben, heb ik de kracht om dat plafond

te verpletteren.

Priya (15), meisje uit Canada


Eén vraag ga ik niet stellen aan Madina Bocoum, coördinator van het project dat de

uitbanning beoogt van meisjesbesnijdenis in Mali. Niet alleen omdat het niet kies zou

zijn, maar ook omdat ik geen medelijden wil voelen met deze competente vrouw,

die keihard werkt om meisjes in de toekomst te vrijwaren van de barbaarse praktijk.

Slechts een op de tien meisjes in dit land ontsnapt aan de verminking; de project-

leider is van een generatie die nog traditioneel werd opgevoed. Zolang ik het niet

vraag, kan ik denken dat zij die tiende is. Plan Nederland heeft me erop uitgestuurd

om te schrijven over meisjes in Mali (Parce que je suis une fille heet de campagne

hier), en tot nu toe heb ik me vooral in het lot van dienstmeisjes verdiept. Besnijdenis

is een te heikel onderwerp om te bespreken als je afhankelijk bent van een manne-

lijke tolk, in een land waar zelfs familieleden nauwelijks met elkaar praten over hun

lichaam. Maar met Madina Bocoum is het makkelijk praten, en ze toont helemaal

geen valse schaamte bij het benoemen van het probleem. Toch kiest Plan er in Mali

voor om, in tegenstelling tot de Verenigde Naties, niet over ‘verminking’ te praten.

“Dat geeft te veel een oordeel weer”, zegt Madina Bocoum. “Dus daar schrik je

Lydia Rood ging in de zomer van 2010 voor Plan Nederland op veldreis naar Mali om een artikel te schrijven voor het boek Wereldmeiden. Ook heeft zij een blog bijgehouden dat te lezen was op de website van de Volkskrant. Tijdens haar bezoek sprak Lydia Rood onder andere uitgebreid met Madina Bocoum van Plan Mali. Mevrouw Bocoum is coördinator van het project dat de uitbanning van meisjesbesnijdenis in Mali beoogt. Lees hier het kristalheldere verhaal van een Afrikaanse vrouw die zonder omhaal beschrijft wat het allemaal inhoudt.

de pijn die een vrouw sterk maaktTekst Lydia Rood

58 Achtergrond


59Achtergrond 59Achtergrond

mensen mee af. Verminking wekt associaties

op met oorlog en invaliditeit. Dat is psycholo-

gisch onhandig. Het zijn al vrouwen, ze worden

al behandeld als minderwaardig, en nou komen

wij ze ook nog vertellen dat ze invalide zijn!

Daarom gebruiken we hier toch liever het

eufemisme ‘excision’, besnijdenis. We pakken

het nu ook diplomatieker aan dan vroeger”,

gaat mevrouw Bocoum door. “We kiezen de

ingang van de gezondheid, want daar rust

geen taboe op. Over lichamelijke klachten kun

je praten. We beginnen dus over de gevolgen

van besnijdenis voor de gezondheid, en pas als

onze gesprekspartners daaraan toe zijn begin-

nen we over kinderrechten.”

Plan richt zich op de vijf zuidelijke regio’s. In

het noorden komt besnijdenis niet zoveel voor.

“Terwijl de islam daar sterker is, toch?”, vraag

ik. “Inderdaad. Besnijdenis en islam hebben

op zich niets met elkaar te maken. Besnijdenis

heeft een heel oude, culturele achtergrond;

het komt ook voor onder christenen en animis-

ten.” “Bij ons is het een tamelijk breed levend

misverstand”, zeg ik, “dat de islam besnijdenis

voorschrijft. Terwijl er genoeg niet-besneden

Noord-Afrikaanse vrouwen in Noord-Europa

wonen. We zouden beter kunnen weten, maar

we laten ons bedotten door islamcritici, die het

misverstand moedwillig aanwakkeren.”

Mevrouw Bocoum knikt, blij dat ze me niet

hoeft te overtuigen.

“De religie wordt wel gebruikt om de praktijk

te rechtvaardigen. Imams en dorpsoudsten

pretenderen dat besnijdenis wordt voorge-

schreven in de Koran. Dat is niet zo, maar

vrouwen kunnen niet lezen. De mannen leggen

de Koran uit in hun voordeel. Ze stellen het

voor of alleen een besneden vrouw een goede

vrouw is, rein en trouw en God welgevallig.

Alsof besnijdenis een gunst is die de vrouw

wordt bewezen. Terwijl die in werkelijkheid

dient om de man in staat te stellen meer

vrouwen te hebben; het maximum van vier

echtgenoten is te veel om te bevredigen.”

“Dus daar gaat het om?”, vraag ik, toch een

beetje verbaasd. Besnijdenis lijkt een te grote

kwestie om louter met bedprestaties te as-

sociëren. “Ja, want een vrouw zonder clitoris

kan een man nooit het gevoel geven dat hij

seksueel tekortschiet. Ze kan geen eisen aan

hem stellen. Mét clitoris heeft ze macht, kan ze

de man een gevoel van impotentie geven.

Volgens de traditie is de rol van de vrouw dienen, lijden en zwijgen

Schrijfster Lydia Rood Fotografie Mark Sassen


Dat is in diepste wezen waar hij bang voor is.”

Nu ben ik het die knikt. De mannelijke onze-

kerheid over zijn seksueel functioneren is niet

van vandaag of gisteren. In oeroude mythes

wordt al gerefereerd aan de vagina dentata,

de getande vagina, die soms de vorm van een

monster aanneemt. Een held is degene die zich

niet laat opslokken of ontmannen. Maar dat

een samenleving erin slaagt zo’n effectief com-

plot te smeden tegen de helft van zijn leden,

dat is toch sterk. Madina Bocoum moet een

beetje lachen om mijn ontsteltenis. Ze doet er

nog een schepje bovenop.

“Wat weet jij eigenlijk van de praktijk? Weet

je welke vorm van besnijdenis hier wordt toe-

gepast?” Ik laat me de verschillende manieren

van besnijden uitleggen. In Mali komt het weg-

snijden van (een stukje van) de clitoris en delen

van de kleine en grote schaamlippen het vaakst

voor. Dichtnaaien wordt niet gedaan, maar er

kan littekenweefsel ontstaan, en verklevingen.

Daarna heeft een meisje pijn, dus ze houdt haar

benen stevig bij elkaar. Daardoor groeien de

wonden aan elkaar vast en dat heeft hetzelfde

resultaat als dichtnaaien.” Ik ril. “De vrouwen

die het uitvoeren zijn niet medisch geschoold.

Ze kunnen de urinebuis beschadigen. Littekens

en verklevingen kunnen het plassen en de

menstruatie belemmeren en infecties veroor-

zaken. Maar omdat die complicaties pas jaren

later aan het licht komen, is de relatie niet

meer te leggen. De onwetendheid over het ei-

gen lichaam is groot.” Vandaar, denk ik, dat bij

al die trainingen die aan jonge (ex-)dienstmeis-

jes worden gegeven, zoveel aandacht uitgaat

naar lichaamsverzorging.

“Vrijen doet vaak pijn, maar de meisjes mogen

niet weigeren. Volgens de mannelijke uitleg

staat dat ook in de Koran. Vrouwen verbijten

de pijn en zwijgen over de infecties.

Er zijn ook aanwijzingen dat de barensweeën

langer duren bij besneden vrouwen. En dan

hebben we het nog niet eens over de bloe-

dingen direct na de besnijdenis zelf, waarbij

ook seksueel overdraagbare aandoeningen

worden overgebracht, want de instrumenten

worden tussendoor niet schoongemaakt. Het

kan zijn dat de moeders dat expres doen.

Als ze vriendinnen zijn en wensen dat hun

dochtertjes bloedzusters worden.” Ik heb

met stijgende ontzetting geluisterd. Ik pers

voortdurend mentaal mijn knieën tegen elkaar.

Links: Madina Bocoum, projectcoördinator meisjesbesnijdenis voor Plan Mali Fotografie Plan Mali

feiten en cijfers over meisjesbesnijdenis in mali:

• meisjesbesnijdenis is internationaal

erkend als geweld tegen vrouwen.

• in Mali is 85 procent van de vrouwen

tussen 18 en 45 jaar besneden.

• 76 procent van de vrouwen en 70 pro-

cent van de mannen vindt dat meisjes-

besnijdenis in ere moet blijven.

• vrouwenbesnijdenis vindt vaker plaats

op het platteland dan in de stad.

• kinderen, meisjes en jongens, en de

Malinese overheid zijn belangrijke

partners en pleitbezorgers om meisjes-

besnijdenis voorgoed uit te bannen.

• sinds 2003 is het tegengaan van meis-

jesbesnijdenis in Mali regeringsbeleid.

60 Achtergrond


61Achtergrond

Er zijn nu zelfs vrouwen die zonder schaamte zeggen: ‘Kijk, mijn dochter is niet besneden’

“Maar hoe kunnen vrouwen dat hun eigen

dochters aandoen? Ze hebben al die ellende

aan den lijve ondervonden, en dan geven ze

die gewoon door?”, vraag ik. “Ja, dat is voor

een buitenstaander moeilijk te begrijpen. Je

moet de mentaliteit van die moeders kennen.

Juist doordat ze het zelf hebben doorstaan,

en te horen hebben gekregen dat een vrouw

moet lijden, en in stilte, denken ze dat ze hun

dochter helpen een sterke vrouw te worden.

Die pijn is een geschenk.”

Ik schud mijn hoofd. Ik kan me gewoon niet

voorstellen dat ik dit mijn dochter zou aan-

doen. ”Vergis je niet”, zegt mevrouw Bocoum,

“Die traditie is taai. Haar religie zegt dat de

man boven de vrouw is gesteld, ze heeft nooit

iets anders gehoord. De rol van de vrouw is

dienen, lijden en zwijgen. Haar trots ligt erin

dat ze het verduurt zonder te klagen. Die trots

geeft ze graag door.” “Er is bijna geen begin-

nen aan, aan het werk dat jullie moeten verzet-

ten” verzucht ik. “Maar het is regeringsbeleid

om besnijdenis tegen te gaan”, zegt ze. “Dat is

een steun in de rug.”

We kunnen altijd verwijzen naar de overheid.

We gaan heel voorzichtig te werk, stapje voor

stapje. We hebben vijftien kantoren die in 140

dorpen samenwerken met lokale organisaties.

We gaan uit van de rechten van het kind,

maar dat is moeilijk over te brengen. Kinderen

hebben namelijk helemaal geen rechten. Laat

staan meisjes! Het kan alleen als je begint

over de plichten die kinderen hebben. Anders

luisteren ouders niet eens. Dan zeggen ze dat

het kwalijke ideeën zijn die uit het westen zijn

geïmporteerd.

Deze praktijk heeft lang zijn sociale waarde

gehad. Dan moet je niet te overhaast te werk

gaan. Daarmee wek je verzet en dat werkt al-

leen maar contraproductief.

Maar er zijn lichtpuntjes, hoor. We merken een

begin van verandering. Vroeger kon je er niet

eens over praten. Nu krijgen kinderen op school

erover te horen, en die brengen het mee naar

huis als gespreksonderwerp. Er wordt over

gepraat in de gezinnen, onder ouders onderling,

met de leiders, in de vestibule bij het dorps-

hoofd, bij overheidsorganen en op regerings-

niveau. Dat is al een hele stap vooruit. Vroeger

vierde men de besnijdenis van een groep meis-

jes met een enorm feest waarvoor het hele dorp

was uitgenodigd. Nu is het ondergronds gegaan.

Besnijdenis is een privé-zaak geworden. Tweede

aanwijzing: de leeftijd is verschoven. Vroeger

gebeurde het vlak voor het huwelijk, rond het

vijftiende jaar. Nu gebeurt het bij baby’s. Men-

sen voelen zich er dus niet meer gemakkelijk bij.

Er zijn zelfs vrouwen die zonder schaamte

zeggen: kijk, mijn dochter is niet besneden.

Ook enkele dorpshoofden zeggen het al, in het

openbaar, op televisie zelfs: in ons dorp doen

we daar niet aan. Het zijn er niet veel, maar voor

ons vormen ze een bruggenhoofd. We kunnen

naar hen verwijzen. Het werk dat de lokale

organisaties doen met dienstmeisjes is ook heel

belangrijk. Want zij gaan terug naar het dorp en

krijgen daar een leidende rol onder de meisjes.

Zij verbreiden moderne ideeën.”

“En alfabetisering?”, wil ik weten. “Als meisjes

zelf kunnen lezen, kan niemand ze iets wijs-

maken over wat er in de Koran staat.” “Zeker,

dat kan helpen. Maar het allerbelangrijkste van

kunnen lezen is dat je door de informatie die je

opdoet macht krijgt over je eigen leven. En dat

is wat die meisjes het meeste nodig hebben.“ In

het hotel sla ik de folder open die ze me heeft

gegeven. Een rood kruis verbiedt een scheer-

mesje en een aardappelschilmesje. En deze keer

klap ik mijn knieën letterlijk tegen elkaar.

Doel preventie meisjesbesnijdenis

• meisjesbesnijdenis in Mali afschaffen

• Plan wil 35.000 meisjes en 100.000

vrouwen bereiken.

• de afschaffing wordt bekrachtigd door

200 religieuze leiders, 50 gezondheids-

werkers en 50 traditionele vroedvrou-

wen en community leaders.

Aanpak

• het programma is gericht op een wezen-

lijke gedragsverandering.

• Plan wil dat de landelijke wetgeving

wordt aangepast.

• lokaal richt Plan zich op bewustwording

via de media, voorlichting op scho-

len en het betrekken van plaatselijke

rolmodellen.

• religieuze leiders worden ervan bewust

gemaakt dat meisjesbesnijdenis niet

wordt voorgeschreven door de Islam of

het christendom.

Resultaten

• sinds 2004 zijn 100.000 mensen in 140

dorpen bereikt met deze campagne.

• in de eerste helft van 2010 hebben weer

24 dorpen een verbod op meisjesbesnij-

denis afgekondigd.

09/10


62 Echte mensen

Zowel sponsors als

medewerkers van Plan Nederland

gaan wel eens op veldreis om met

eigen ogen te zien hoe kinderen in

ontwikkelingslanden leven en hoe

Plan zich inzet om hun

levensomstandigheden blijvend

te verbeteren. Voor dit jaarverslag

vroegen wij een aantal mensen

naar hun dierbaarste

souvenir en het verhaal erachter.


63Echte mensen

“Op mijn laatste middag in de drukke hoofd-

stad La Paz nam mijn Plan-collega Juana

Benavides mij mee naar de felbonte plaatselijke

markt om wat souvenirs te kopen. Volgens

Juana moest ik zeker wat cholitas mee naar

huis nemen.

Een cholita is een vrouw in traditionele Indiaan-

se klederdracht. Maar het betekent ook zoiets

als ‘sterke vrouw’ of ‘stoer type’. En stoer zijn

veel vrouwen in Bolivia zeker. Niet omdat ze

dat zo graag willen, maar puur gedwongen

door de omstandigheden. Hun mannen zijn

vaak voor werk weg van huis. De vrouwen zor-

gen voor hun kinderen, runnen het huishouden

en werken er vaak ook nog bij. En dan gaat

het echt om overleven in vaak erbarmelijke

omstandigheden. Dat heeft niets te maken

met jezelf ontplooien! Ook Juana is voor mij

een soort cholita. Heel bescheiden, vakkundig

en doortastend zet zij zich als food security

advisor dag in dag uit in voor voedselzekerheid

voor de allerarmsten in Bolivia. Voedselzeker-

heid – dat betekent dat je voldoende te eten

hebt, denk je dan. Maar zo simpel is het toch

niet. Soms is er geen geld voor eten, soms is er

niet voldoende te eten of weten mensen niet

wat gezond voedsel is. Er zijn in Bolivia bijvoor-

beeld geen consultatiebureaus. Hoe weet je

dan als moeder van je eerste kind wanneer je

baby naast borstvoeding nog iets anders moet

krijgen, en wat dan? Juana probeert bij Plan

Bolivia dit soort problemen met partnerorgani-

saties ter plekke blijvend op te lossen.

Bij een oud vrouwtje, dat breiend in haar stand

zat, heb ik uiteindelijk een zakje vol kleine

aardewerken cholitas gekocht. Als herinnering

aan alle kranige vrouwen in Bolivia. En zo af

en toe geef ik er eentje weg aan een vriendin,

kennis of collega die een beetje power kan

gebruiken.”

Helen Evertsz,

programmamedewerker voedselzekerheid

Ik ging op reis en ik bracht mee...Souvenirs met een verhaal

Boliviaanse ‘powerpoppetjes’


64 Echte mensen

Lang zal Henry leven“Sinds 1997 zijn wij sponsor van Henry, een jongetje

van toen vijf jaar uit Kirwanye/Luwero in Uganda. Onze

dochter ging dit jaar voor twee maanden naar Uganda

om daar vrijwilligerswerk te doen. Dat was natuurlijk een

mooie kans om aan het einde van haar werkperiode een

bezoek aan Henry in te plannen. Henry werd dit jaar acht-

tien, dus zou zijn sponsoring aflopen. Wij hebben toen

Plan gevraagd om ons alvast een nieuw sponsorkindje

toe te wijzen in Uganda zodat we die ook gelijk konden

bezoeken. En dat is zowaar gelukt!

Eind juni ben ik dus naar Uganda gevlogen en heb daar

mijn dochter verrast met mijn bezoek. Op maandag 5 juli

2010 hebben we eerst ons nieuwe sponsorkindje Rose

Mary bezocht in Tororo. Ze is nog maar anderhalf. Wij

vonden het echt leuk om haar te bezoeken nog voordat

de sponsoring is begonnen.

Zo heb je gelijk een betere indruk van haar omstandig-

heden. Nadat we haar een pop cadeau hadden gegeven,

was ze over haar eerste verlegenheid heen. Ook haar ou-

ders waren blij met de spulletjes die we voor hen hadden

meegebracht en via de tolk konden we een beetje met

elkaar communiceren. Bij het afscheid kregen we als dank

een kip in onze armen gedrukt. Help, een levende kip,

hoe neem je die nou mee naar Nederland? Veel gelachen

natuurlijk en de kip hebben we later aan Plan-collega

Jonathan gegeven. Die wist er wel raad mee.

Vanuit Tororo gingen we op reis naar Kampala, waar

we de volgende ochtend weer opgehaald werden door

Tony, de Plan-medewerker uit Luwero die met ons op

bezoek zou gaan bij Henry. Daar sta je dan ineens voor de

neus van zo’n achttienjarige jongen. Hij was er in eerste

instantie een beetje stil van, maar dat veranderde snel

toen zijn moeder, zusje en oma erbij kwamen zitten en wij

de cadeautjes overhandigden. Heel apart was het toen

zijn moeder ons onze eigen foto’s lieten zien die we jaren

geleden hadden opgestuurd. Ze bleef maar lachen en ons

omhelzen. Onze souvenirs: een kip en een superervaring!

Het zijn bijzondere dagen geweest die we niet hadden

willen missen.”

Familie Oosterveld,

sponsors van Henry en Mary Rose uit Uganda

“Niger, het armste land van de wereld. Daar heb

ik de sloppenwijken bezocht, waar de riolen

tussen de sloppen door stromen. Toch werd ik

hartelijk verwelkomd en mocht ik alles zien en

fotograferen. Toen kwam de dag van het bezoek

aan mijn sponsorkind. Na een lange tocht van

drie uur over hobbelige wegen, arriveerden we

bij het dorp. De dorpsoudste en stamhoofd heet-

ten me als eerste welkom. Ik was de eerste spon-

sor, die deze regio bezocht en daarom waren alle

mannen, vrouwen en kinderen uitgelopen om mij

te zien. Ze begonnen te klappen, te zingen en te

dansen, hartverwarmend.

En dan was daar de ontmoeting met Hadiza,

mijn sponsormeisje van ongeveer zes jaar. Eerst

kwam haar vader mij verwelkomen, daarna

haar moeder en Hadiza zelf. Ze was eerst bang:

zo’n vreemde blanke vrouw! In de hut werd dat

beter. Daar zat ik dan op het bed met de moeder

met baby aan de ene kant en Hadiza met haar

vader en kleine broertje aan de andere kant. Het

gesprek ging via de begeleider, omdat ik hun taal

niet sprak. Ze pakten de cadeautjes uit, waarmee

ze gelukkig heel blij waren. Maar er waren ook

cadeaus voor mij: een mooi zelf gevlochten

matje en toen het grote cadeau: drie levende,

prachtige parelhoenders! Ik werd er emotioneel

van; dat zij in hun armoede zo’n groot geschenk

geven. Met de parelhoenders onder mijn ene

arm, heb ik hen met mijn andere arm heel harte-

lijk bedankt.

De kinderen hebben nog een dansje laten zien en

daarna hebben we een aantal projecten bekeken.

Het verbazingwekkendst was een voetbalveld

vol met zonnepanelen. Die zijn verbonden met

een pomp, die diep uit de bodem water haalt en

naar een watertoren pompt. En van daaruit naar

de mensen. Dit is fenomenaal. Bij het afscheid

ben ik uitgezwaaid door zingende en dansende

vrouwen en kinderen. Ontroerd ging ik weg,

overtuigd dat hier geweldig werk wordt verricht.

Met een goed gevoel ben ik weer naar Neder-

land vertrokken.”

Mevrouw Cornelissen,

sponsor van Hadiza uit Niger

Een goed gevoel


65Echte mensen

“Door de jaren heen hebben we verschillende

kinderen gesponsord. Ons nieuwste kindje komt

uit China. Mijn eigen zoon woont in Shanghai en

het leek mij daarom leuk om ons sponsorkind nu

eens te bezoeken. Op 10 mei zijn we richting Wen

Bu vertrokken, een klein gehucht in de provincie

Ningxia, een van de minst ontwikkelde streken

van China.

Na een lange en hobbelige reis met vliegtuig, bus

en auto komen we aan op een pleintje met hooi-

bergen in allerlei vormen. Het laatste stukje lopen

we. We stappen over een hoge drempel door een

poort en komen uit op een erf uit een film. Tegen

de muur aangebouwd twee kleine gebouwen,

rechts het slaapgedeelte van de grootouders en

aan de linkerkant de keuken annex slaapruimte

van Kai Feng en zijn ouders. De helft van de

ruimtes wordt ingenomen door een kang, een

verhoogd stenen bed dat met een kachel wordt

verwarmd en zijn warmte weer afgeeft via holle

stenen eronder. De kang wordt ook gebruikt om

er gezellig samen op te zitten of te eten.

Kai Feng zien we niet meteen, hij houdt zich

verborgen. Misschien is het hem te veel, al die

aandacht? Hij blijkt een verlegen jongetje van

zeven jaar te zijn; pas na de cadeautjes begint

hij te ontdooien. Ondertussen heeft moeder

een heerlijke lunch klaargemaakt en werd ik op

de kang uitgenodigd om te eten. Vader en de

chauffeur eten met ons mee terwijl moeder in de

keuken blijft.

Echt contact krijgen we niet met de familie.

Kai Feng’s moeder geeft me nog wel een paar

geborduurde zooltjes mee. Zij verkoopt ze op de

markt. Ik bewaar ze maar als souvenir. Laatst zei

iemand tegen me ‘Het zijn net voetstapjes.’ Een

mooi symbool voor de stapsgewijze verbetering

waaraan we hopelijk een klein beetje bijdragen.

Al is het een momentopname, ik ben blij dat ik

het heb meegemaakt.”

Mevrouw Bolhoeve-Van der Ree,

sponsor van Kai Feng uit China

“In 1998 was ik in Brazilië om mijn veldon-

derzoek te doen voor mijn studie Culturele

Antropologie. Het onderzoek ging over gelijke

rechten en kansen voor meisjes. Want in

een land als Brazilië, waar de machocultuur

behoorlijk aanwezig is, hebben meisjes uit lage

inkomensgroepen maar weinig kansen. Tijdens

mijn verblijf werkte ik in een van de volkswij-

ken van Recife. Ik wilde de wijk begrijpen door

de ogen van de jongeren met wie ik werkte en

gaf een groep jongens en een groep meisjes

een aantal wegwerpcamera’s. Ze kregen de

opdracht mee om foto’s te maken van dingen

die zij belangrijk, mooi of lelijk vinden in hun

wijk.

Het resultaat was heel typerend: de meiden

maakten foto’s van de betere huizen uit de

wijk, van samenzijn met vriendinnen, van

de baby’s van vriendinnen, kortom, van alle

mooie dingen en van alle dingen in en om het

huis. De jongens kwamen met foto’s van hun

vrienden, van het voetbalveld, van de sloppen,

dus van het leven buitenshuis, waarbij ook de

minder mooie kanten werden belicht. Een foto

heeft mij zo geraakt, je zou kunnen zeggen dat

die foto bepalend is geweest voor mijn keuze

om me – zo goed als ik kan – in te zetten voor

eerlijke kansen voor jongeren.

De foto laat zien wat veel mensen in de slop-

pen van Recife voelen, en de jongen die hem

maakte, vertelde: 'Dit is wat met ons gebeurt:

Je zakt met je voeten in de modder en kunt

geen kant op. De mens lijkt op een krab, je

kunt alleen maar zijwaarts, je komt niet voor-

uit. We proberen ons leven te verbeteren door

naar de stad te gaan, maar daar lukt het ook

niet om vooruit te komen en de ‘krab-mens’

verandert in een ‘rat-mens’ tussen het vuil van

de stad'.”

Barbara Feres,

senior resource mobilisation officer

Geborduurde voetstappen

Een krab-mens en een rat-mens


66 Achtergrond

Een wereldte winnenMet dank aan de Postcode Loterij

Twee meisjes met hun schoolspullen in BoliviaFotografie Plan International


67Achtergrond

BoliviaDoel

• 75% van alle boerengezinnen in 171

dorpen produceert meer en verbetert

hun inkomsten uit de verkoop van hun

oogst en 80 procent van hen heeft

een gezonder voedingspatroon.

• dorpscomités monitoren de voeding

en de gezondheid van kleine kinderen.

• gemeenten voeren effectief beleid op

het terrein van voeding en gezondheid.

• maatschappelijke organisaties volgen

het overheidsbeleid kritisch en sturen

bij waar nodig.

• het project richt zich op 5.339

arme gezinnen met in totaal 18.687

kinderen.

Resultaten

• het project is in januari 2010 gestart,

de eerste rapportages worden eind

2010 verwacht.

Bolivia is een van de armste landen van Latijns-Amerika. Veel families verdienen niet genoeg

geld om voldoende voedsel te kopen. Ook gebrek aan kennis en informatie zorgt ervoor dat de

dagelijkse voeding vaak eenzijdig van samenstelling is. Op het Boliviaanse platteland is meer dan

een derde van de kinderen chronisch ondervoed. Ondervoede kinderen zijn vaker ziek en kun-

nen blijvende groeien ontwikkelingsachterstanden oplopen. Ze kunnen moeilijk meekomen op

school en stoppen vaker voortijdig met hun opleiding. Daardoor hebben ze minder kansen op een

gezonde toekomst en een geregeld inkomen. Met het programma Sterke en gezonde kinderen

in Bolivia zet Plan zich, samen met de organisaties Wemos en AIS, in om de voedselsituatie te

verbeteren. Dat doet Plan onder meer door betere voorlichting over gezonde voeding.

Meer voedsel, meer variatie Het programma, dat een looptijd heeft van drie jaar, sluit aan op het programma Desnutrición

Cero van de Boliviaanse overheid. De projecten zijn erop gericht om de productie van arme

boeren te vergroten en te verbreden, zowel in akkerbouw als in veeteelt. Zo volgen de boeren en

boerinnen trainingen in toegepaste landbouwtechnieken en krijgen zij de beschikking over zaden,

planten en landbouwgerei. Door de verhoogde opbrengsten van de boerenbedrijfjes komen er

in het gebied niet alleen meer granen en aardappels beschikbaar, maar ook groenten, fruit, vlees,

eieren en melkproducten.

Daarbij maken de boeren zich sterker door de vorming van coöperaties. Hierdoor kunnen zij

hogere prijzen voor hun producten bedingen en grotere afzetmarkten verwerven. Met het extra

inkomen dat zij hierdoor verdienen, kunnen zij meer voedsel kopen.

Om de ondervoeding verder terug te dringen, volgen kinderen, jongeren en ouders trainingen

op het gebied van gezonde voeding en voedingspatronen. Daarnaast gaat de aandacht uit naar

de verbetering van de gezondheidszorg. Ouders kunnen met hun kinderen in gezondheidscentra

terecht voor vaccinaties en gewichtscontrole. Voor ondervoede kinderen zijn voedingssupple-

menten beschikbaar.

Sterke en gezondekinderen in Bolivia

Misschien doet u mee met de Nationale Postcode Loterij en valt de hoofdprijs een keer in uw postcodegebied. Maar ook al wint u niet, uw bijdrage komt altijd goed terecht. Plan Nederland ontvangt al sinds 1998 bijdragen van de Postcode Loterij. Hierdoor heeft Plan veel projecten voor kinderen in ontwikkelingslanden kunnen realiseren. Graag geven wij u een indruk van de activiteiten die het afgelopen jaar met steun van de Postcode Loterij mogelijk werden gemaakt.

09/10


68 Achtergrond

VietnamDoel

• het project, dat loopt van april 2009

tot en met december 2011, beoogt een

positieve verandering in het leven van

4.020 ernstig achtergestelde jongeren

en hun families.

• de jongeren krijgen een beroepsge-

richte training, waardoor ten minste

80 procent van hen het inkomen kan

verhogen en tenminste 60 procent de

kwaliteit van leven kan verbeteren.

• in de nabije toekomst wil Plan het

cursusaanbod en het aantal locaties

uitbreiden. Hierdoor krijgen nog meer

kansarme jongeren, ook op het plat-

teland, zicht op een baan en een betere

toekomst.

Resultaten

• de resultaten vanaf de start van een

eerdere fase van het project in 2005

waren veelbelovend: 95 procent van

de jongeren slaagt en haalt een

vakdiploma.

• tot nu toe stroomt 90 procent van de

geslaagden na hun stage door naar vast

betaald werk.

REACH for your futurePraktijkgerichte vakopleidingenDe Vietnamese economie was lange tijd ge-

baseerd op de landbouw. Maar dit is aan het

veranderen. In de stedelijke gebieden is een

marktgerichte economie ontstaan. Hoewel er

voor jongeren veel kansen liggen, sluit hun

opleiding vaak niet aan op de vraag uit de

arbeidsmarkt. De jeugdwerkeloosheid in de

steden is hierdoor opgelopen tot een duize-

lingwekkende 21 procent. Om de kans op een

baan te vergroten biedt Plan, in samenwer-

king met de hulporganisatie REACH, jongeren

een praktijkgerichte vakopleiding aan.

Rijp voor het bedrijfslevenTijdens de opleiding van vier maanden leren

de jongeren vaardigheden die in het bedrijfsle-

ven onontbeerlijk zijn. Zij leren in een team te

werken en doen specifieke technische kennis

op. Verder leren zij met een computer omgaan

en krijgen zij advies over hoe zij zichzelf goed

kunnen presenteren. Ook Business English

maakt onderdeel uit van het cursusaanbod. De

jongeren kunnen kiezen uit vakken die aanslui-

ten bij de vraag op de arbeidsmarkt. Omdat

REACH samenwerkt met het bedrijfsleven, zijn

er voldoende stageplekken. De studenten doen

zo tijdens de vierde maand werkervaring op.

De kenmerken van de REACH-opleidingen zijn:• trends en ontwikkelingen in de arbeidsmarkt

zijn uitgangspunt.

• afstemming van capaciteiten van jongeren

op de eisen van de arbeidsmarkt.

• trainingen worden samen met het bedrijfsle-

ven en onderwijsinstituten ontwikkeld.

• compacte, praktijkgerichte training en on-

dersteuning bij arbeidsbemiddeling.

• life skills training: bedrijfsetiquette, presenta-

tie, teamwork, communicatie- en computer-

vaardigheden en Business English.

• Business to Youth Network: platform voor

(ex)studenten, ondernemers, kennisinstitu-

ten en overheidsfunctionarissen.

Deelnemers aan het programma REACH in Vietnam tijdens een les Fotografie Plan International

09/10


69Achtergrond

Veel families in het West-Afrikaanse Togo

hebben nauwelijks genoeg geld om te overle-

ven. Wie ziek wordt, heeft een probleem. De

Togolese overheid heeft geen geld om kwali-

tatief goede gezondheidszorg voor iedereen

te organiseren en dus komen er steeds meer

particuliere klinieken, die voor de meeste

families op het platteland onbetaalbaar zijn.

Om ervoor te zorgen dat ouders en kinderen

toegang krijgen tot medische zorg, startte

Plan een project voor het opzetten van een

ziektekostenverzekering op gemeenschaps-

niveau. Met de premies wordt tegelijkertijd de

kwaliteit van de klinieken verbeterd.

Gemeenschappelijk en op maatPlan zette de afgelopen jaren samen met

de gezinnen in twee districten een derge-

lijke verzekering op. In het najaar van 2009

klopten de lokale leiders van drie andere

districten bij Plan aan met het verzoek dit

project ook in hun omgeving op te zetten.

Dat betekent dat families in nog eens 255

dorpen zich binnenkort kunnen verzekeren

door jaarlijks een ziektekostenpremie in te

leggen in de gemeenschappelijke verzeke-

ringskas. Dit bedrag kunnen zij in vijf termij-

nen betalen. De hoogte van de aanbetaling

is afhankelijk van de seizoensinkomsten van

de familie. Bij een bezoek aan een medische

post of een kliniek betalen de families een

klein bedrag voor de behandeling in plaats

van de volledige, vaak hoge kosten. Het

verzekeringspakket verschilt per dorp. In het

ene dorp willen bewoners zich bijvoorbeeld

verzekeren tegen slangenbeten, terwijl het

andere dorp malariabestrijding belangrijker

vindt. De families stellen door middel van

verkiezingen een bestuur en een beheers-

commissie aan uit hun eigen gemeenschap.

Extra zorg voor moeder en kindSpeciale aandacht gaat in alle dorpen uit naar

vrouwen en kinderen. Zo krijgen zwangere

vrouwen via het basispakket alle zorg die zij

nodig hebben voor een veilige zwangerschap

en bevalling. Ook keizersneden zijn in het

basispakket opgenomen. Daarnaast worden

kinderen tijdens hun eerste levensjaren met

professionele zorg omringd. Door dit alles zul-

len er minder moeders (tijdens de bevalling)

en kinderen komen te overlijden.

TogoDoel

• meer dan 560.000 mensen uit 255 dorpen

krijgen toegang tot professionele medische

zorg.

• de bewoners kunnen elk moment van de

zorg gebruikmaken en medicijnen halen,

ongeacht of ze er geld voor hebben.

• hun overlevingskansen in geval van (ern-

stige) ziekte worden aanzienlijk groter.

• het project loopt van 2010 tot 2014.

Resultaten

• tot nu toe is onderzoek gedaan naar de

levensstandaard van de bevolking, hun

wensen en behoeften ten aanzien van

medische hulp; binnenkort wordt gestart

met de training.

• het Afrika Studie Centrum heeft voor Plan

Nederland een studie gedaan naar het effect

van deze lokale ziektekostenverzekeringen

op de gezondheid van kinderen. Daaruit

blijkt onder andere dat mensen vertrouwen

stellen in dit type ziektekostenverzekering,

terwijl zij eerder wantrouwend waren ten

opzichte van bestaande verzekeringen.

Moderne solidariteit: ziektekosten-verzekering van het dorp

Kinderen in Togo doen mee aan een Plan-project Fotografie Plan International

09/10


70 In actie

Als ik kan doorgaan met leren, dan kan ik het leven aan.

Sarala (9), meisje uit India


YouthBoArd

Dit is een stukje uit een lied van het Plan Nederland Kinderkoor.

Begin 2009 had Jitske Kingma (22) uit Zeist een goed idee: “Nadat

ik mijn idee om een kinderkoor te starten bij Plan had neergelegd

en het idee was goedgekeurd, ben ik hard aan de slag gegaan om

alles voor elkaar te krijgen. Het was een hoop werk, maar het gaf

ook veel voldoening.” Het Plan Nederland Kinderkoor is er om de

kinderparticipatie te vergroten. En om kinderen in Nederland op de

hoogte te brengen van het werk dat Plan doet en hoe het ervoor

staat met kinderen in ontwikkelingslanden. “Op een creatieve manier

proberen we met muziek juist de volwassenen van de toekomst te

bereiken. Met het koor zingen we niet zo zeer over de ellende die

veel kinderen in ontwikkelingslanden meemaken, maar juist ook over

hun kracht en positieve instelling. We leggen de nadruk ook op de

overeenkomsten tussen de kinderen.”

Het Plan Nederland Kinderkoor heeft hard aan de weg getimmerd.

Om aandacht te vragen voor het werk van Plan en geld ervoor in te

zamelen, hebben zij een heuse eerste CD uitgebracht en heel veel

opgetreden. In juni stond het koor op het podium van ‘Because I am

a Girl’-in concert naast Karin Bloemen en Pia Douwes. Geen wonder,

met een motto als dit: ‘Met onze handen stevig in elkaar, krijgen wij

alles voor elkaar’.

Ik heb een goed idee, dus ik vraag: doe je mee?

Jitske Kingma

Hallo! Wij zijn Anouk (19), Elianne (21), Fadoua (21), Jitske (22), Marius (16), Priscilla (21), Tammy (21), Simone (16) en Yvette

(22). Samen vormden we in 2009/2010 de Youth Board van Plan Nederland. Plan wil zich niet alleen maar voor kinderen

en jongeren en hun rechten inzetten, maar wil kinderen en jongeren daar gelukkig ook bij betrekken. Daarom is in 2004 de

Youth Board opgericht. Wij helpen Plan bij het bedenken en uitvoeren van acties op het gebied van kinderrechten, geweld

tegen kinderen, het voorkomen van HIV/aids en een betere positie voor meisjes wereldwijd. Hieronder hebben we een paar

supervette voorbeelden van wat we het afgelopen jaar hebben gedaan. Wij zijn er best trots op.

71In actie

Het Plan Kinderkoor tijdens ‘Because I am a Girl’-in concert op 20 juni 2010

Fotografie Inge Wiedijk


72 In actie

Het is tijd voor de Youth Board om er hard

tegenaan te gaan! Momenteel zijn we niet meer

zo groot: vijf leden (Jadeena, Marius, Priscilla,

Simone en Tammy). Dat houden we voorlopig

zo, zodat we een stabiele basis kunnen

leggen voordat we weer verder uitbreiden.

We willen dit jaar een heel productief jaar

hebben en daarom zijn we ook met nieuwe

plannen gekomen. Onze doelen zijn: helpen

bij evenementen van Plan, kindgerichte

ontwikkelingssamenwerking onder de aandacht

brengen en jongeren meer mogelijkheden

bieden om mee te denken en advies te geven

over het beleid en de activiteiten van Plan

Nederland. Wij vinden het belangrijk dat de

Youth Board meer betrokken is bij de Plan-

organisatie. Plan is gericht op kinderen en

juist daarom moeten we meer met elkaar

samenwerken, waardoor de jeugdparticipatie

binnen de organisatie toeneemt. Daarna kunnen

wij helpen meer jongeren in heel Nederland te

laten meedoen.

Topweek op de kinderrechtentop

“Wat ik de afgelopen dagen heb meegemaakt, zal ik nooit meer vergeten.

Dat was het eerste wat ik dacht, toen ik in het vliegtuig stapte op weg

terug naar Nederland. Na vijf fantastische dagen in Genève, zat het er

helaas op. Mijn bezoek aan de 20ste Conferentie over de Rechten van

het Kind was leerzaam. Een geweldige ervaring om voor zoveel mensen

te mogen spreken. Maar ik heb ook vrienden gemaakt van over de hele

wereld!

Het begon allemaal op 4 oktober. Wat me gelijk opviel, was de geweldige

sfeer in het huis waar ik met allemaal jongeren zat. We konden elkaar niet

allemaal verstaan, maar toch kon iedereen met elkaar lachen. De dagen

erna werd het alleen maar leuker. We hebben samen dingen beleefd en

aanbevelingen gedaan over hoe wij dachten dat de Verklaring van de

Rechten van het Kind zou moeten worden verbeterd. Bijvoorbeeld door

ons idee dat kinderen van verschillende afkomst, huidskleur of politieke

voorkeur meer met elkaar in contact moeten komen.

Daarna was het tijd voor het ‘echte werk’ op de conferentie waar we

ook echt onze stem konden laten horen. Eerst was het de beurt aan drie

jongeren om in het openingsstatement te spreken. Toen mocht ik in een

van de workshops in het panel onze mening laten horen. Daarna kon ik

ook nog spreken in het eindstatement. En samen met anderen hebben we

voor het laatst in deze meeting onze stem als jongeren laten horen. Maar

zeker niet voor het laatst ooit!

Ik ben blij dat naar ons als jongeren werd geluisterd, en dat we werden

gerespecteerd ondanks dat we nog onder de achttien jaar waren. Mijn

wens is dat dit vaker zo zal zijn. Want om de leiders van de toekomst te

worden, moeten wij als jongeren vandaag onze stemmen kunnen laten

horen. Het was een topweek!”

Simone Augustinus

Youth Board wil stem binnen Plan nederland meer laten horen

Simone Augustinus op de Kinderrechtentop in Genève Fotografie Plan Nederland

Fotografie Lara de Gelder, Plan Nederland

Van links naar rechts: Tammy, Marius, Jadeena, Simone


73In actie

“Sinds oktober vorig jaar zit

ik bij de Youth Board van Plan

Nederland. In dit jaar heb ik een

aantal boeiende mensen leren

kennen en bovendien leerzame

dingen meegemaakt.

Mijn leerzaamste ervaring was

op de Klimaattop in Kopenhagen.

In die tijd heb ik geprobeerd om

mijn boodschap door zo veel

mogelijk mensen te laten lezen

door voor verschillende media te

schrijven: een dagelijkse column

in de Metro, een blog voor

Plan International en voor BBC

Schoolreport.

Ik ben ervan overtuigd dat het

belangrijk is om als jongere de jeugd

te vertegenwoordigen. Het blijft onze

toekomst die door de wereldleiders wordt

besproken.

Daarnaast zijn jongeren in veel landen

vaak extra kwetsbaar en zouden die

jongeren hun stem daarom moeten

kunnen laten horen. Aan de andere kant

heeft zo’n grote conferentie als deze

helaas ook een schaduwzijde, omdat lang

niet alles verloopt zoals je zou willen.

Op een dag wilde ik bijvoorbeeld heel

graag bij een besloten persconferentie

met het hoofd van de Chinese delegatie

zijn. Ik was niet officieel aangemeld als

vertegenwoordiger van de pers en werd

dus geweigerd. Daarop besloot ik de

nooduitgangen maar te gaan proberen

en wist ik met een geïmproviseerd

verhaaltje gek genoeg toch precies op tijd

binnen te komen!

Ik ben er door deze reis ook

achtergekomen dat jongeren zelf het

initiatief moeten nemen als ze iets willen

veranderen. We hoeven geen passieve

toeschouwers te zijn, maar dan moeten we

wel wat willen veranderen, en er genoeg

ruimte voor krijgen. Daarom vind ik het

ook belangrijk dat de jongeren van de

Youth Board de ruimte krijgen om meer

samen te werken met Plan-collega’s.

Natuurlijk moeten we ook zelf ons best

doen om onze horizon te verbreden.

Dus, met het motto van het ‘Climate

Ex-Change’- project zeg ik: Let’s make a

difference!”

De W

ens v

an Mariu

s:

Marius van Es

Links www.youthboard.hyves.nl, www.pn-kinderkoor.hyves.nl, www.goratify.com, http://becauseiamagirlshop.plannederland.nl

Fotografie Lara de Gelder, Plan Nederland

Van links naar rechts: Tammy, Marius, Jadeena, Simone


74 In actie

Schaatsen en zwemmen voor Zambia

Aftrap Schaatsen en Zwemmen voor Water op 20 november 2009 in Thialf Fotografie Ruth Catsburg, Plan Nederland


75In actie

In Nederland spoelen we de wc door met drinkwater. We

weten niet beter dan dat er veilig koud en warm water uit alle

kranen komt en we douchen zo lang als we er zin in hebben.

Voor miljoenen mensen in ontwikkelingslanden is dat he-

lemaal niet zo vanzelfsprekend. Daar hebben mensen geen

toilet, laat staan dat ze die doorspoelen met drinkwater. Daar

is water schaars. Als het al beschikbaar is, dan word je er vaak

ziek van of moet je er kilometers voor lopen. Maar om gezond

te blijven is veilig drinkwater nodig, net zoals kennis over

hygiëne. Ieder kind heeft recht op een veilig en gezond leven.

Daarom organiseerde Plan Nederland in november 2009 voor

de elfde keer de landelijke scholierenactie Schaatsen en

Zwemmen voor Water. De opbrengst van de actie was dit keer

bestemd voor een project in Zambia.

Schaatsen en zwemmen als de bestePlan Nederland organiseert elke twee jaar de scholierenactie

Schaatsen en Zwemmen voor Water voor leerlingen van de

basisschool. Voor deze actie spanden tienduizenden leerlingen

van honderden scholen uit heel Nederland zich in, samen met

hun juffen en meesters, om zo veel mogelijk rondjes te schaat-

sen of baantjes te zwemmen. Het doel: geld inzamelen voor

waterprojecten in Afrika.

De rondjes en baantjes worden gesponsord door ouders, opa’s

en oma’s en andere familieleden, vrienden, buren en iedereen

die maar wil bijdragen. Iedere keer helpen een heleboel vrijwil-

ligers de juffen en meesters met de introductie van de actie

op school. Zij helpen een themaweek te organiseren, regelen

een gastspreker en zorgen dat docenten lespakketten of een

film ter beschikking krijgen. Plan zorgt voor actiematerialen en

reserveert de schaatsbanen en zwembaden en, indien nodig,

busvervoer. En de kinderen? Die schaatsen en zwemmen als de

beste!

Schoon water is meer dan een werkende pompIn Zambia is het warm, het regent er weinig en het is er dus vrij

droog. Gebrek aan water, en zeker aan schoon drinkwater, is een

dagelijks probleem. Het weinige water dat er is, is vaak veront-

reinigd. Er leven zo’n twaalf miljoen mensen, van wie de helft

op het platteland. Het is niet ongebruikelijk dat mensen hun

behoeften op straat doen. Ongeveer de helft van de mensen

beschikt niet over een wc. De aanpak van Plan richt zich daarom

ook niet alleen op de toegang tot schoon water, maar ook op

het voorkomen van menselijke ziekten en het promoten van

een goede gezondheid door hygiënemaatregelen. Het is juist

de combinatie van water, sanitatie en hygiëne die pas echt een

blijvende positieve verandering teweeg brengt.

In dat kader past ook de methode van community-led total sa-

nitation die Plan geregeld toepast. De bewoners van de dorpen

worden bij deze aanpak geholpen en gestimuleerd om zelf initi-

Water is leven

Een mooie les Een van de scholen die heeft meegedaan aan de actie

is de Openbare Basisschool Olympus uit Amsterdam.

Plan Nederland vroeg aan meester Daan Schuit wat

hem heeft bewogen om deel te nemen: “Toen ik van

de actie hoorde, zag ik er vrij snel een voordeel in voor

onze school. We zijn een wat je in de volksmond ‘zwarte

school’ noemt, met bijbehorende problematiek. We

zijn hard bezig om het besef over gezond en fit zijn

te ontwikkelen en we proberen de kinderen ook na

schooltijd aan het sporten te krijgen. Deze actie paste

daar mooi bij. Veel kinderen bij ons hebben nog nooit

op een schaatsbaan gestaan. Ik kon ze zo een mooie

wortel voorhouden door te vragen wie er zin had om

te leren schaatsen. Ze moesten het avontuurtje dan

wel verdienen. De leerlingen moesten voldoende

sponsors regelen om de waterproblematiek in Zambia

te helpen oplossen. Ik vertelde ze dat de kinderen in

Zambia geen toilet hebben op school en geen kraan in

de klas. De monden vielen open. Ze begrepen toen dat

er iets moest gebeuren. En ook dat er nog een beloning

tegenover stond ook als ze meehielpen. Een mooie

les over de vanzelfsprekendheid van dingen die niet

vanzelfsprekend zijn!”

Leerlingen van basisschool Olympus Amsterdam Fotografie Daan Schuit


76 In actie

atieven tot verbetering te nemen. Vaak wordt hiervoor een na-

tuurlijke leider in de gemeenschap als voortrekker gekozen. Dat

kan het dorpshoofd zijn, maar dat hoeft niet per se. Facilitators

ondersteunen het proces. Het begint vaak met de zogenaamde

walk-of-shame, waarbij de vervuiler van de omgeving bijna letter-

lijk met de neus op de feiten wordt gedrukt. Mensen leren elkaar

aanspreken op onhygiënisch gedrag. Groepjes kinderen komen

soms samen in een school health club waar ze bijvoorbeeld

elkaar testen op schone handen en tanden, maar ook op het

schoonhouden van de toiletten op school, als die er al zijn. Ook

spreken kinderen volwassenen aan op onhygiënische gewoon-

ten. Als beloning voor succesvol anti-poep-en-plasbeleid mag

een wijk of een gemeenschap zich na verloop van tijd sieren met

het bordje ’vrij van openbare ontlasting’. Voor ons is dit allemaal

redelijk ondenkbaar. Maar het werkt.

Dan is er nog de kwestie van het gebruik van (drink)water voor

meerdere doeleinden. Als mensen bij een pomp drinkwater

halen, maar daar ook het vee drenken en er de was doen en de

omgeving van de pomp niet wordt schoongehouden, dan zijn

de omstandigheden al snel onhygiënisch en dus een bedreiging

voor de gezondheid. Plan ondersteunt daarom onder meer de

oprichting van watercomités die verantwoordelijk worden voor

het functioneren en het onderhoud van de pomp. Daarnaast

is het comité ook verantwoordelijk voor het ophalen van een

financiële bijdrage van de dorpsbewoners, zodat noodzakelijke

reparaties, en de pompreparateur, kunnen worden betaald. De

reparateurs worden door Plan opgeleid en uitgerust met de

nodige gereedschappen.

Op basis van alle beschikbare kennis en ervaring uit andere pro-

jecten heeft de plaatselijke deskundige op het gebied van water,

sanitatie en hygiëne van Plan Zambia een projectplan geschre-

ven voor de plaats Mansa in de provincie Luapula, daarin gead-

viseerd door de collega’s bij Plan Nederland die ook beschikken

over de nodige expertise. De doelen van het project vindt u in

het kader hieronder.

ZAMBIA

Doel: veilig drinkwater, hygiëne en sanitatie voor de

kinderen in Mansa

• er worden 40 nieuwe boringen gedaan. Die worden

voorzien van handpompen.

• de bevolking gaat met ondersteuning van Plan latrines

(een soort wc’s) bouwen bij huizen en scholen.

• 5 bestaande waterbronnen krijgen een goed

drinkwatersysteem.

• 40 watercomités worden getraind in het belang van

veilig water.

• 20 waterpompreparateurs worden getraind om de

waterpompen te onderhouden.

• er komen 20 gereedschapskisten voor de monteurs.

• er worden 50 schooltuintjes aangelegd.

• in 600 omringende dorpen wordt voorlichting gegeven

over hygiëne en veilig water.

• 120.000 mensen in Zambia profiteren van deze actie.

• in 2014 is het project afgerond.

Resultaten tot nu toe

• het project is volgens planning op 1 januari 2010 van

start gegaan.

• in de eerste helft van 2010 zijn 27 boringen uitgevoerd

en voorzien van handpompen.

• 26 watercomités zijn getraind, de 27e is in training.

• in tien dorpen is gestart met voorlichting over water,

sanitatie en hygiëne volgens de ‘community led total

sanitation’-methode.

• in het derde kwartaal van 2010 zijn

20 waterpompreparateurs getraind en hun

gereedschappen zijn aangeschaft.

09/10

09/10NeDeRlAND

Doelen

• 500 deelnemende scholen.

• 40.000 deelnemende leerlingen.

• € 1.000.000,00 aan sponsorgeld.

Resultaten

• € 982.744,00 zijn bij elkaar geschaatst en

gezwommen.

• 444 scholen hebben meegedaan.

• in totaal hebben 38.551 leerlingen deelgenomen

• 325 scholen hebben het lespakket 'Water het blauwe

goud' aangevraagd.

• 21.000 ouders hebben meegedaan aan een prijsvraag

op een actieflyer die door de kinderen is uitgedeeld.

• de speciale Schaatsen en Zwemmen voor Water-

hyves heeft 273 leden.

• de actievideo is op YouTube 722 keer bekeken.

• de actie is op het Jeugdjournaal geweest. En ook

veel regionale media hebben erover bericht. Met een

totaal bereik van ruim 3,9 miljoen mensen.


77In actie

Ter voorbereiding op de actie en om te zien hoe de projecten

van Plan werken, hebben drie vrijwilligers, Gerdie Stikkelman,

Geriette Buisman en Matthijs van der Kevie, een bezoek

gebracht aan verschillende waterprojecten in Zambia. Zo

konden zij hun ervaringen weer overbrengen op docenten en

scholieren. De fotoreportage van Gerdie Stikkelman geeft een

indruk van de situatie in Zambia.

In the middle of nowhere heeft Plan een waterdam met een stuwmeer aangelegd waarvan veertien boeren-families profiteren. De tuinen liggen hoger en het water moet toch nog met emmers naar de groentetuinen worden gebracht. Maar de boeren vertellen dat ze nu tenminste het hele jaar door groenten kunnen verbouwen omdat ze niet meer afhankelijk zijn van het regenseizoen.

Deze jongen staat bij een bananenplant bij het Chilileka-project. De mensen vertellen met passie en betrokkenheid. Ze werken aan een goed project en zijn er trots op.

De watercomités die hier overal bestaan in het kader van de projec-ten van Plan zorgen on-der meer voor de bouw van latrines bij scholen. Bijna iedereen is ervan overtuigd dat het beter is als de kinderen geen last meer hebben van diarree door vies water en slechte hygiëne.

Nanduba Basic School had tot voor kort helemaal geen water. Na jaren proberen vond men twee kilometer verderop water. Er werd een waterpunt aangeboord en een pomp erbij gezet. Een hele zegen, maar de kinderen moesten nog wel iedere keer best ver lopen. Inmiddels is er een reservoir aangelegd en lopen er pijpleidin-gen van de put naar de school. Het water wordt met een elektrische pomp door de buizen gepompt. De oplossing!

Dit is bij een natuurlijke bron bij het irrigatiepro-ject in Chilileka. Een dam in combinatie met een kanalensysteem vanuit de bergen zorgt ervoor dat het water naar de percelen stroomt. Het was heel leuk om te zien, en het werkt!

Met eigen ogen

Fotografie: Gerdie Stikkelman


78 Achtergrond

De ASN Bank en het schoolmaal-tijdenprojectin Ghana

Kinderen hebben recht op goed onderwijs

met moderne leerkrachten en leermiddelen.

Plan werkt daarom hard aan de verbetering

van scholen in Ghana. Maar als kinderen met

honger in de klas zitten, kunnen zij zich moei-

lijk concentreren en wordt er nog niet veel

bereikt. Toch is honger voor veel kinderen in

Ghana dagelijkse realiteit.

Om dit probleem aan te pakken voorziet

de Ghanese overheid kinderen van een

schoolmaaltijd. Plan haakt hierop in met een

aanvullend project op scholen die buiten het

overheidsprogramma vallen.

De ASN Bank helpt Plan dit project te reali-

seren.

Verse productenOp twee scholen in het noorden van Ghana

heeft het project inmiddels vruchten afgewor-

pen. Een groep van 25 vrouwen, die samen al

een microkredietgroep vormen, stelden kook-

comités samen. De comités koken nu bij toer-

beurt dagelijks een voedzame schoollunch

op beide scholen en houden bovendien hun

eigen boekhouding bij. De kokkinnen hebben

les gekregen over hygiëne in de keuken en

hebben tips ontvangen over het verwerken

van vis uit het nabijgelegen stuwmeer. De

maaltijden worden bereid in de schoolkeuken

die samen met de dorpsbewoners is gebouwd

en ingericht. Als het mogelijk is, worden alle

maaltijden bereid met verse producten uit de

schooltuin. De aanleg ervan was onderdeel

van het project en ook de leerlingen hebben

meegeholpen. Tijdens het regenseizoen dient

de tuin als trainingslocatie voor het verbou-

wen van knollen en andere groenten en fruit.

De dorpelingen hebben bovendien tuinen in

de buurt van een kleine dam, waardoor het

hele jaar door irrigatiewater beschikbaar is.

De producten uit deze tuinen worden ook

voor de schoolmaaltijden gebruikt.

handen uit de mouwen Plan Nederland bundelt haar krachten met het bedrijfsleven. Steeds meer bedrijven werken samen met Plan aan kindgerichte armoedebestrijding. Hieronder belichten we drie projecten die in 2010 tot stand zijn gekomen of voortgang hebben geboekt dankzij de steun van Nederlandse bedrijven.

Ghanese kinderen staan in de rij voor de lunch Fotografie Inge Verdonk, Plan Nederland

De ASN Bank en Plan • voorheen liepen kinderen voor de lunch

naar de velden waar hun ouders werken

en kwamen daarna meestal niet meer

terug naar school. Nu zijn zij ook in de

middag aanwezig voor het onderwijs.

• doordat de kinderen niet langer met hon-

ger in de klas zitten, zijn zij oplettender

en de leraren zijn gemotiveerder.

• voor boeren is het een stimulans om

meer te produceren omdat ze nu een

goede afzetmarkt hebben voor hun

producten.

09/10


79Achtergrond

‘Give me 5’: Grotere overlevingskans voor kinderen in Senegal

Al sinds 2003 werken Plan Noorwegen en

creditmanagement-organisatie Lindorff samen

om het leven van kinderen in ontwikkelingslan-

den te verbeteren. In 2008 werd dit samenwer-

kingsverband uitgebreid naar alle landen waar

beide organisaties zijn vertegenwoordigd. De

medewerkers van Lindorff zetten zich op allerlei

manieren in om geld in te zamelen voor projec-

ten van Plan. Een van die projecten is ‘Give me

5’, een initiatief tegen kindersterfte in Senegal.

Doel van ‘Give me 5’De naam ‘Give me 5’ is niet zomaar gekozen,

maar verwijst naar de leeftijd vijf. Van elke dui-

zend kinderen in Senegal overlijden er 136 voor-

dat ze vijf jaar worden. De grootste bedreigingen

vormen ziektes als malaria en hepatitis. Kinderen

die hun vijfde verjaardag halen, hebben een veel

grotere kans om te overleven.

Daarom is ‘Give me 5’ erop gericht de over-

levingskansen van kinderen onder de vijf te

verbeteren. Zo krijgen moeders voorlichting over

borstvoeding, hygiëne en voeding en worden zij

begeleid tijdens hun zwangerschap.

Daarnaast worden de kinderen ingeënt tegen

levensbedreigende ziektes en wordt hun gewicht

regelmatig gecontroleerd.

Om malaria te voorkomen krijgen families de

beschikking over geïmpregneerde muskietennet-

ten. Ook volgen gezondheidswerkers trainingen,

waardoor de kwaliteit van de zorg verbetert.

Net als bij alle projecten vindt Plan het be-

langrijk om de lokale bevolking actief bij de

activiteiten te betrekken. Deze samenwerking

creëert draagvlak onder de bevolking. Hierdoor

is de kans groter dat het project op de langere

termijn succesvol blijft.

Lindorff-medewerkers maken zich sterkIn mei 2009 namen vijftien gesponsorde

‘atleten’ van Lindorff deel aan een grootschalig

sportevenement in Oslo, Noorwegen. Van de

699 teams eindigde het team van Lindorff op

de 155ste plaats, wat een mooie winst ople-

verde. Met de decemberacties zamelden de me-

dewerkers aanvullende donaties voor ‘Give me

5’ in. In de week rondom Koninginnedag 2010

hebben collega’s van Lindorff Nederland met

allerlei ludieke acties nog meer geld ingezameld

voor Plan Nederland.

Als kindereren in Senegal hun vijfde verjaardag halen, overleven ze vaker Fotografie Plan International

Lindorff en Plan • Lindorff en Plan werken internationaal

samen.

• Lindorff sponsort het Indiase meisje

Surebi Mandal en het project

‘Give me 5’. Om geld in te zamelen,

organiseerden de medewerkers di-

verse activiteiten zoals sponsorlopen,

sportevenementen en veilingen.

• 45 kinderen in Senegal hebben het

afgelopen jaar dankzij de enthousiaste

inzet van Lindorff-medewerkers een

goede en gezonde start in het leven.

• Lindorff helpt Plan met de verbetering

van de efficiency van fondsenwerving.

09/10


80 Achtergrond

Geen toilet op school? Vooral voor meisjes reden om thuis te blijven

AkzoNobel en het schoollatrineproject in VietnamAkzoNobel en Plan Nederland werken in de

Stichting Education Fund ’94 al meer dan 15

jaar samen. Jaarlijks doneert AkzoNobel een

vast bedrag aan de stichting, waardoor inmid-

dels tientallen onderwijsprojecten gestalte

hebben gekregen. In Vietnam realiseerde Plan

met steun van Akzo een schoollatrineproject.

Hygiëne op schoolDe hygiënische omstandigheden op scholen

in Vietnam laten veel te wensen over. Vooral

in de afgelegen bergstreken ontbreekt het

scholen aan wc’s. Leerlingen moeten hun be-

hoeften in de bosjes doen zonder enige vorm

van privacy. Veel meisjes willen om die reden

liever niet naar school. Niet alleen is de grond

rondom scholen een bron van ziektekiemen,

veel scholen beschikken bovendien niet over

schoon water om te drinken en om de handen

te wassen. Als gevolg van dit alles lijden veel

kinderen aan oog- en huidaandoeningen,

hepatitis en diarree.

Meer meisjes op schoolOp drie middelbare scholen en een basis-

school werkte Plan afgelopen boekjaar, samen

met de lokale bevolking, aan de bouw van

latrineblokken. De oude gammele latrines van

bamboe werden gesloopt en daarvoor in de

plaats kwamen nieuwe toiletten van duurza-

me materialen. Vlak bij de latrines legde Plan

waterputten met een pomp aan.

Om ervoor te zorgen dat de latrines en de

watersystemen goed blijven functioneren,

volgde een groep bewoners een training in

het onderhoud ervan. Ook deden de kinderen

en hun ouders meer kennis op over hy-

giëne en persoonlijke verzorging. Ze leerden

bijvoorbeeld hoe belangrijk het is om vaak je

handen met zeep te wassen en hoe je op een

hygiënische manier met drinkwater omgaat.

Het project heeft ervoor gezorgd dat de

hygiëne op de scholen enorm is verbeterd.

Kinderen lopen daardoor aanzienlijk min-

der risico op ziektes. Bovendien kunnen de

leerlingen en de leerkrachten nu in de privacy

van een afgesloten ruimte naar het toilet.

Hierdoor zullen steeds meer meisjes de weg

naar school vinden. Meisjes die al op school

zaten, zijn minder snel geneigd voortijdig af

te haken.

AkzoNobel en Plan• er zijn latrine- en watersystemen gebouwd

op drie middelbare scholen en een basis-

school in Huong Hiep, Mo-O en Dakrong.

Bij elke school verrees een latrineblok met

drie aparte ruimtes voor jongens, meisjes en

leerkrachten.

• samen met de bewoners heeft Plan een

waterput met pomp geïnstalleerd. Meer

dan 1.000 leerlingen maken gebruik van de

nieuwe voorzieningen.

• er zijn trainingen gegeven over hygiëne,

persoonlijke verzorging en het onderhoud

van latrines.

Kinderen in Vietnam leren over het belang van hygiëne Fotografie Plan International

09/10


‘FOR YOU A SCARF...FOR SOME LESS FORTUNATE GIRLS A BIT OF SUPPORT’

Het modieuze kledingmerk DEPT ondersteunt de campagne Because I am a Girl van Plan Nederland. In de collectie worden artikelen opgenomen die voorzien zijn van een Plan logo. De volledige opbrengst hiervan komt ten goede aan projecten van Plan Nederland.Alle medewerkers zijn betrokkenen organiseren daarnaast op eigen initiatief ook fondsenwervende activiteiten.

Dolcis heeft via een huis-aan-huis folder consumenten opgeroepen hun oude schoenen in te leveren.

Dolcis heeft de opbrengsten van de oude schoenen geschonken aan Plan Nederland.

Dit is slechts een greep uit de collectie, bezoek één van onze winkels of www.dolcis.nl en bekijk de gehele collectie!

29,95

36-42 Lederen voetbed

39,95

36-42

49,95

36-42

24,95

36-41

19,95

36-41

14,95

36-41

14,95

36-41

39,95

40-46

19,95

40-46

59,95

36-42

59,95


49,95

40-46

29,95

36-42

12,95

39,95

40-46

29,95

36-42

24,95

36-41

Verrassend & betaalbaar

Liever winkelen vanuit je luie stoel? Liever winkelen vanuit je luie stoel? Liever winkelen vanuit je luie stoel? Ga snel naar Ga snel naar www.dolcis.nl en je bestelling wordt en je bestelling wordt GRATISGRATIS verstuurd! verstuurd!(Aanbieding geldig t/m 10 april 2010)

Hier vind je ons:

Alkmaar | Almere | Alphen aan den Rijn | Amersfoort | Amstelveen | Amsterdam | Apeldoorn | Arnhem | Assen | Bergen op Zoom | Beverwijk Breda | Capelle aan den IJssel | Delft | Den Helder | Deventer | Doetinchem | Dordrecht | Drachten | Ede | Eindhoven | Emmen | Enschede

Etten-Leur | Goes | Groningen | Haarlem | Heerenveen | Heerlen | Hellevoetsluis | Helmond | Hengelo (O.) | Hilversum | HoofddorpHoogvliet | Hoorn | Kampen | Leeuwarden | Leiden | Leidschendam | Lelystad | Maastricht | Meppel | Middelburg | Naaldwijk | Nieuwegein

Nijmegen | Nijverdal | Oldenzaal | Oosterhout (NB) | Oss | Purmerend | Ridderkerk | Rijswijk | Roermond | Roosendaal | RotterdamDen Haag | ‘s-Hertogenbosch | Sittard | Sneek | Spijkenisse | Terneuzen | Tiel | Tilburg | Uden | Utrecht | Valkenswaard | Veenendaal

Venlo | Vlaardingen | Weert | Winschoten | Winterswijk | Zaandam | Zeist | Zoetermeer | Zutphen | Zwijndrecht | Zwolle

Kijk voor adressen en openingstijden op www.dolcis.nlShick* schoenen worden niet in alle Dolcis winkels verkocht. Kijk hiervoor op www.dolcis.nl of www.shick-shoes.com

Zetfouten en kleurafwijkingen voorbehouden. Assortiment kan verschillen per filiaal. Wijzigingen in prijs, uitvoering en levertijd voorbehouden.

trendsVooR hAARBallerina’sde ballerina maakt een ware ‘comeback’ deze zomer. door de toevoeging van details zoals studs, strikjes en riempjes krijgt de ballerina een moderne twist en is deze te combineren met de hipste outfits. ballerina’s zijn een goed alternatief als je (een keer) geen hakken wilt dragen. Afhankelijk van het materiaal en de uitvoering kunnen ze stijlvol, casual of zelfs feestelijk zijn. Combineer ze met een little black dress voor een feestelijke of klassieke look. voor een meer sportieve look draag je ze onder een spijkerbroek.

VooR hEMCasual lookde casual geklede schoen is het basismodel dat niet mag ontbreken in de kast van elke man. deze tijdloze schoen is zeer goed te combineren met een mooie jeans of een nette broek. Maar zeker ook met een modern leren jasje of een colbertje is deze schoen voor elk moment van de dag draagbaar.

sportiefdeze zomer zien we in het huidige straat-beeld de ‘high top basketball sneaker’ terug, met het opvallende embleem in vele kleuren en uitvoeringen. een schoen die altijd mag en kan, voor jong en oud. In je vrije tijd of voor een casual look op het werk, deze schoen is helemaal hip onder een goede jeans. en in de warme zomermaanden staat deze ook erg leuk onder een bermuda. door af te wisselen met verschillende kleuren veters, geef je ie-dere keer weer een nieuwe sportieve look aan je outfit!

Anouk Houtappel

trends

BeKend VAntV-POGrAMMA‘MOdeLIn 1 dAG’

dolcis styliste Anouk Houtappel geeft tips.

MAAk kAns op

pREMIèREkAARTEn koop vanaf maandag 29 maart t/m zaterdag 10 april

bij dolcis en maak kans op premièrekaarten of één van de 20 filmpakketten.

kijk voor de actie op www.dolcis.nl/filmactie

15 april in de BiosCoop

www.degelukkigehuisvrouwdefilm.nl

www.shick-shoes.com

www.dolcis.nl

Jouw oudESchoEnEn zIJn

€ 10,- wAARd!

dolcis schenkt de opbrengst van je oude schoenen aan de‘because I am a girl-campagne van plan nederland’

Meer informatie www.dolcis.nl

tegen inlevering van elk oud paar schoenen ontvang je een waardebon van € 10,-

de actie loopt van maandag 29 maart t/m zaterdag 10 april 2010kijk voor de actievoorwaarden op www.dolcis.nl

19,95


29,95


29,95


44,95


wA

AR

dEB

ON

dE

AA

Rd

E


wA

AR

wA

AR

w

deze waardebon is geldig van maandag 29 maart t/m zaterdag 10 april 2010. bij élke besteding van € 49,- kan je één waardebon inleveren.

€ 10,-€ € € € 10,-10,-

wA

AR

dEB

ON

dE

AA

Rd

E


wA

AR

wA

AR

w

deze waardebon is geldig van maandag 29 maart t/m zaterdag 10 april 2010.

bij élke besteding van € 49,- kan je één waardebon inleveren.

€ 10,-

Verrassend & betaalbaar www.dolcis.nlwww.dolcis.nlwww.dolcis.nlwww.dolcis.nlwww.dolcis.nlwww.dolcis.nlwww.dolcis.nl

10,-10,-eze waardebon is geldig van maandag 29 maart t/m zaterdag 10 april 2010.

ij élke besteding van € 49,- kan je één waardebon inleveren.

€ € € € € € 10,-10,-10,-wA

AR

dEB

ON

AA

Rd

Ed

E Verrassend & betaalbaar

10,-10,-10,-wA

AR

wA

AR

w

deze waardebon is geldig van maandag 29 maart t/m zaterdag 10 april 2010.

bij élke besteding van € 49,- kan je één waardebon inleveren.

Verrassend & betaalbaar€ 10,-

2010.03.09 13:36:41 +01'00'


je oude mobieltje is geld waardSinds 2010 is Plan Nederland een van de goede doelen die profiteren van de inzamelacties van zonzoo. Zonzoo is de marktleider in Europa op het gebied van het recyclen van elektronische consumentenproducten zoals mobiele telefoons. Tijdens de Marikenloop en ‘Because I am a Girl’-in concert 2010 en in de kantoren van de corporate partners van Plan Nederland werden en worden oude mobieltjes ingeleverd. Voor ieder ingeleverd toestel ontvangt Plan Nederland de volledige waarde als donatie. Daarnaast doneert zonzoo 1 procent van de nettowinst. Het geld wordt besteed aan meisjesprojecten van Plan.

Dit jaarverslag is een uitgave van Plan Nederland, december 2010

Naar een idee van Patrick van Ahee, Selma Penseel en Saskia Reitsma

Op de cover een meisje uit Boqueiro dos Vieiras in Brazilië, een plaats op het platteland waar ongeveer 120 families wonen. De armoede in Brazilië is over het algemeen het grootst buiten de stad, daarom werkt Plan vooral in deze gebieden.

Projectleiding Selma Penseel

Jaarrekening Quirine van Heek, Paul Roosendaal, Willeke Rouwenhorst

Duurzaamheidsverslag Chris Soebroto

Conceptontwikkeling en coördinatieUlrike Schmidt

Eindredactie en correcties Wim Don

Vormgeving Ruth Catsburg, Jet van Fastenhout

Beeld Gideon van Aartsen, Hans Paul Alting von Geusau, Eva van Barneveld, Alf Berg, Ruth Catsburg, Leo Drumond, Paul Faassen, Sander Nieuwenhuys, Peter de Ruiter, Brian Smeulders, Sander Stoepker.

Tekst Myrte Gay-Balmaz, Margreeth Kooijman, Lydia Rood, Ulrike Schmidt, Rob Vreeken

Met dank aan Fatu Bangura, Alice Bolhoeve, Leontine van den Bos, Ineke Braat, Claudia de Breij, Rita Cornelissen, Helen Evertsz, Barbara Feres, Robin Groeneweg, Wilma Oosterveld, Djoke en Ulbe Pauzenga, Liesbeth Pruijs, Daan Schuit, Gerdie Stikkelman, Wietske Tammes, Kinderdagverblijf TintelTuin, Inge Verdonk, Wil Verheiden, Esther Visser

Drukwerkbegeleiding Michael Zandwijken

Grafische productie Chevalier International, FSC-gecertificeerd. Dit jaarverslag is CO2-neutraal geproduceerd met 100% plantaardige inkten op FSC-gecertificeerd, 100%-chloorvrij papier, gemaakt van duurzaam hout dat afkomstig is van duurzame plantages.

Plan Nederland Van Boshuizenstraat 121070 AL Amsterdam Postbus 75454 Telefoon: 020 549 55 20Fax: 020 644 40 65E-mail: [email protected]

Colofon


Plan Nederland Jaarverslag 2009-2010 - Glossy

Documents

Transcript of Plan Nederland Jaarverslag 2009-2010 - Glossy