093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

48
En verder: Nieuw: Professionalisering LB-LC-LD p. 5 Leergangen Brede Bekwaamheid Beroepsonderwijs p. 8 Complexe ROC-omgeving vraagt om rolmodellen p. 11 “ICT maakt onderwijs leuker en beter” MBO 2013 2014 Nascholing en professionalisering MBO 2013 / 2014 Centrum voor Nascholing Nascholing en professionalisering voor MBO-docenten en leidinggevenden

description

 

Transcript of 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

Page 1: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

En verder: Nieuw: Professionalisering LB-LC-LD p. 5

Leergangen Brede Bekwaamheid Beroepsonderwijs p. 8

Complexe ROC-omgeving vraagt om rolmodellen p. 11

“ ICT maakt onderwijs leuker en beter”

MBO 20132014

Na

scho

ling

en

pro

fessio

na

liserin

g M

BO

20

13 / 20

14 Ce

ntru

m vo

or N

asch

olin

g

Nascholing en professionalisering voor MBO-docenten en leidinggevenden

Page 2: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

leren in verbinding

Page 3: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

Nascholing MBO 2013/14

‘Verder met onderwijs’

Met dit motto biedt het Centrum voor Nascho-ling (CNA) een kleurrijk palet aan professio-naliseringsmogelijkheden in het mbo. In deze brochure stellen we de vele mogelijkheden aan u voor, van de BVE-cursus voor startende do-centen tot leergangen en masters voor ervaren docenten en leidinggevenden.

Wellicht heeft u al een uitgesproken idee over een bepaalde opleiding die u wilt volgen. Of misschien wilt u zich eerst oriënteren op wat er zoal mogelijk is om u verder te bekwamen of een nieuwe weg in te slaan in uw loopbaan. De mogelijkheden zijn bijna onbegrensd en zeker niet in één brochure te vatten. Bezoek daarom ook eens onze websitewww.centrumvoornascholing.nl

Natuurlijk kunt u altijd rechtstreeks contact met ons opnemen om vragen en wensen te bespreken. Wij geven niet alleen individueel advies, maar praten ook graag met teams en directies om de nascholingsactiviteiten nauw te laten aansluiten bij het personeels- en professionaliseringsbeleid van het ROC of vakcollege. Want persoonlijke ontwikkeling en onderwijsontwikkeling gaan bij CNA hand in hand. Namens alle trainers, opleiders en adviseurs wens ik u veel succes met het kiezen van een leerzaam traject!

Rika SchutProgrammaleider mbo

Voorwoord 1

Welkom bij het Centrum voor Nascholing 2

1. Opleidingen voor onderwijsgevenden 4

2. Didactiek en pedagogiek 12

3. Begeleiden van deelnemers 16

4. Beoordelen en assessments 20

5. Taal en rekenen 24

6. Ontwerpen 28

7. Praktijkonderzoek 30

8. ICT en sociale media 34

9. Personeelsontwikkeling, coaching en supervisie 36

10. Leiderschapsacademie 39

Totaaloverzicht opleidingen en trainingen 44

Colofon 45

pagina

Inhoud

Page 4: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

2

Het Centrum voor Nascholing (CNA) is een zelfstandig insti-tuut van de Universiteit van Amsterdam en de Hogeschool van Amsterdam. Al meer dan 15 jaar verzorgen we opleidin-gen, trainingen en advies voor alle sectoren van het onder-wijs. De meer dan honderd medewerkers dragen bij aan de professionalisering van leraren, leidinggevenden, directies, besturen en onderwijsondersteunend personeel.

Duurzame onderwijsontwikkelingIn een ROC of vakschool gaat het niet alleen om het leren van deelnemers, maar ook om het leren van docenten en leidinggevenden. Langzaamaan ontstaat er overeenstem-ming over het feit dat de kwaliteit van het onderwijs valt of staat bij de continue professionalisering van docenten en management. CNA wil graag een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van onderwijsinstellingen tot lerende organi-saties. We zijn ervan overtuigd dat het leren van docenten en leidinggevenden vooral op de ROC’s zelf moet plaatsvinden, zodat het leren van individuele docenten, van teams en van de gehele onderwijsgemeenschap samen tot een krachtige ontwikkeling leidt. Dat is wat wij verstaan onder duurzame onderwijsontwikkeling.

Praktijkgericht en maatwerkEen belangrijk uitgangspunt bij de scholingsactiviteiten van CNA is dat de praktijk van de cursisten centraal staat bij de trainingen en opleidingen. Duaal leren betekent niet af en toe een opdracht in de eigen onderwijspraktijk, maar het continu inbrengen van die praktijk in de opleiding. Zowel bij de intakes van de opleidingen als bij aanvragen voor maat-

werk en advies gaan we altijd met de klant op zoek naar de vragen die echt belangrijk zijn. Opleiding en advisering moeten bijdragen aan individuele wensen en aan de school-ontwikkeling. Een goede verkenning van de vraag verhoogt de opbrengst van de opleiding of het adviestraject.

Onderzoeksmatig werkenEén van de onderscheidende kenmerken van het aanbod van CNA is het stimuleren van een onderzoeksmatige houding bij de cursisten. De vaardigheden die daarbij horen maken deel uit van de opleidingen en trainingen. Cursisten kunnen met hun onderzoeksvaardigheden een belangrijke bijdrage leveren aan de verdere ontwikkeling van het onderwijs. Het verzamelen en interpreteren van data zijn belangrijke vaar-digheden voor de kwaliteitszorg.

KwaliteitDe kwaliteit van CNA hangt samen met de deskundigheid van de opleiders, trainers en adviseurs en met de unieke samenwerking met de Universiteit van Amsterdam en Hoge-school van Amsterdam. Onze trainers en adviseurs werken in opleidingen en onderzoek samen met docenten en on-derzoekers van deze instellingen. Daarmee is gegarandeerd dat de nieuwste onderwijskundige inzichten doorklinken in trainingen en opleidingen. CNA betrekt cursisten en opdrachtgevers intensief bij het borgen van de kwaliteit van het aanbod. Daarnaast zijn er ook externe instanties die de kwaliteit periodiek meten. CNA heeft het CEDEO keurmerk voor klanttevredenheid bij zowel de opleidingen als bij het maatwerk. Een aantal opleidingen is door CPION geregis-treerd als post-hbo registeropleiding en onze masteroplei-dingen zijn geaccrediteerd door de NVAO.

InternationaliseringCNA vindt het belangrijk om kennis te delen, ook over de landsgrenzen heen. Zo maken we met onze masterstuden-ten internationale studiereizen naar landen als Finland, Schotland en Canada om te leren van elkaars onderwijs. Ook investeert CNA in duurzame onderwijsontwikkeling in ontwikkelingslanden. Zo heeft CNA in samenwerking met Edukans Werelddocenten een train-de-trainersprogramma opgezet in Malawi. Twee keer per jaar gaan CNA-trainers naar Malawi om lerarenopleiders te trainen, bijvoorbeeld op het gebied van activerende didactiek.

primair onderwijs - maart 2011 -

Nascholing MBO - 2013 / 2014

Welkom bij het Centrum voor Nascholing

Leercirkel voor Professionele Leerteams

Page 5: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

3

Maatwerk en adviesCNA werkt zowel proces- als resultaatgericht, vanuit een directe betrokkenheid bij de vragen van de school. Uitgangs-punt is altijd de eigen onderwijspraktijk en de eigen visie op verandering.

1. Met u in gesprekU hebt een leervraag. In het team is bijvoorbeeld besloten dat er meer expertise nodig is om competentiegericht te kunnen beoordelen. Wij komen graag bij u langs voor een persoonlijk gesprek, om een beter beeld te krijgen van uw precieze leervraag.2. Ons voorstelIn onze offerte doen wij u een concreet trainingsvoorstel. Daarin wordt meteen duidelijk welke investering het van de school vraagt.3. Een voortraject op maatOm het effect van de training te vergroten, brengen we samen met u in kaart hoe uw huidige situatie is, en waar u precies naartoe wilt. In sommige gevallen spelen er nog andere zaken die eerst opgelost moeten worden, voordat we aan de slag kunnen.4. Trainen en begeleidenDe trainingen zijn altijd praktijkgericht: deelnemers reflec-teren op de dagelijkse werkpraktijk en krijgen inzichten vaardigheden om in de praktijk mee aan de slag te gaan. De trainers en adviseurs zijn erop gericht het lerendvermogen van de deelnemers te vergroten. Reflectie en een onderzoeksmatige houding zijn daarbij onmisbaar. De werkvormen zijn interactief en soms maken we gebruik van rollenspellen.5. Evaluatie en nazorgNa afloop van de training komt het erop aan: brengen de deelnemers het geleerde ook in de praktijk? Om dit pro-ces te begeleiden, bieden we u verschillende vormen van nazorg. Te denken valt aan individuele coaching, projectma-nagement bij de implementatie, een terugkomdag of een effectmeting.

Onze klantenCNA heeft een brede klantenkring binnen en buiten Amsterdam. Voor een aantal grote ROC’s in de Randstad zijn we ‘hofleverancier’ van de didactische bijscholing van docenten en instructeurs.

Horizon College Hout- en meubileringscollege Mediacollege Nova College Regio College Zaanstreek-Waterland ROC ASA ROC Flevoland ROC Kop van Noord-Holland ROC Leiden ROC Midden-Nederland ROC Mondriaan ROC van Amsterdam TIO hogeschool Wellantcollege

Page 6: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

xxxxxxx

4

Nascholing MBO - 2013 / 2014

1. Opleidingen voor onderwijsgevenden

CNA biedt opleidingen voor zowel startende als ervaren docenten, van startbekwaam tot masterni-veau. Hiermee komt CNA tege-moet aan de wens van ROC’s en Vakscholen om docenten op een gedifferentieerde manier op te lei-den en te ondersteunen. Dit maakt een HRM-beleid mogelijk waarin de instellingen hun docenten be-lonen op basis van onderscheiden verantwoordelijkheden. CNA wil met zijn aanbod aansluiten op de verschillende leerwensen en leer-behoeften van onderwijsgevenden in elke fase van de lerende profes-sional.

Page 7: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

5

Doorgaande leerlijn opleidingen voor mbo-docenten Van startbekwaam tot masterniveau

Instructeur in het onderwijs

Eenjarige opleiding voor instructeurs

Studiebelasting:300 uur, waarvan 14 opleidingsdagen

Instroomeis: havo-diploma of MBO-di-ploma niveau 4 en aanstel-ling van tenminste 0,4 fte

Certificaat: Verklaring van bekwaam-heid als instructeur in het mbo

Didactische opleiding Educatie en Beroepsonderwijs

Eenjarige opleiding voor mbo-docenten (zij-instromers)

Studiebelasting:500 uur, waarvan 14 opleidingsdagen

Instroomeis: HBO-diploma (of aan-toonbaar HBO-niveau) en aanstelling van tenminste 0,4 fte

Certificaat: Verklaring van didactische bekwaamheid

Post-HBO opleiding Brede Bekwaamheid Beroepsonderwijs

Tweejarige opleiding voor ervaren docenten bestaan-de uit vier thematische leergangen

Studiebelasting:348 uur (4 tot 6 dagdelen per leergang)

Instroomeis: HBO-diploma en aanstel-ling als LB- of LC-docent

Certificaat:Post-HBO registerdiploma

NB: Keuze uit 8 leergan-gen; de leergangen zijn ook als losse modules te volgen.

Master Professioneel Meesterschap

Tweejarige masterop-leiding voor excellente docenten

Studiebelasting:1680 uur (20 uur per week)

Instroomeis: HBO- of WO-diploma en aanstelling als LC-docent; aantoonbaar onderzoe-kende, ondernemende en inspirerende kwaliteiten

Certificaat:Master of Education

LB-niveau >

LC-niveau >

LD-niveau

Page 8: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

6

Instructeurs zijn onmisbare ondersteuners in het mbo. Veel instructeurs komen uit de beroepspraktijk en hebben nog geen passende opleiding voor het onderwijs genoten. In de Instructeursopleiding leren zij de pedagogisch-didactische kneepjes van het vak. De opleiding is duaal. Dat betekent dat de deelnemersal werkzaam zijn op een ROC of vakcollege en daarnaastde opleiding volgen. In de opleiding komen drie centralethema’s aan bod:

didactiek en vaardigheidsonderwijs; begeleiding en coachen van deelnemers; werken in een organisatie.

Het eerste deel van de opleiding is gericht is op de compe-tentieontwikkeling van de instructeur. In deze periode bouwt de instructeur het portfolio op dat begeleid wordt door de opleider en coach van de eigen ROC/Vakschool. Het tweede deel staat in het teken van het beoordelen van competen-ties. De beoordeling vindt plaats in een eindassessment.

De opleiding wordt zowel met open inschrijving als incompany aangeboden.

Instructeur in het onderwijsOpleiding

Nascholing MBO - 2013 / 2014

1. Opleidingen voor onderwijsgevenden

Data: 14 bijeenkomsten, van september t/m juniLocatie: Centrum voor Nascholing in Amsterdam

of incompanyKosten: zie website (voor incompany op aanvraag)Contactpersoon: Petra Overmars, [email protected] Info en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/mbo

De uitgebreide programmagids van deze opleiding is te downloaden of te bestellen via de website. Petra Overmars,

opleider

“Veel instructeurs vinden het erg inspirerend om hun vakken-nis te kunnen overdragen. In de Instructeursopleiding leren zij de didactische kneepjes van het vak.”

Page 9: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

7

In het mbo zijn veel docenten werkzaam die uit het bedrijfs-leven komen. Zij hebben vaak wel een vakopleiding gedaan,maar zijn nog niet in het bezit van een Verklaring vandidactische bekwaamheid. Met de BVE-cursus verwervendeze docenten de beroepsbekwaamheden voor een mbo-do-cent en verkrijgen zij een certificaat van startbekwaamheid. In deze opleiding is aandacht voor nieuwe didactische con-cepten. Gestreefd wordt naar een balans tussen kennisover-dracht en vaardighedentraining.Vast onderdeel van de bijeenkomsten is het leren van enmet elkaar in een reflectiegroep. Het eerste deel van deopleiding is gericht op het ontwikkelen van bekwaamheden.Deelnemers krijgen de ruimte om aan eigen leerdoelente werken en voeren opdrachten uit die een directe relatie hebben met de eigen praktijk. Het tweede deel staat in het teken van het beoordelen. Hierbij worden 3 verschillende vormen van assessment gehanteerd. Voor het performance-assessment moet de school van de cursist een veldassessor aanleveren.

De opleiding wordt zowel met open inschrijving als incompany aangeboden.

Didactische opleiding Educatie en Beroepsonderwijs (BVE-cursus)Opleiding

Opleidingsschema

Data: 14 bijeenkomsten + kwalificerend assessment, van september t/m juniLocatie: Centrum voor Nascholing in Amsterdam,

of incompanyKosten: zie website (voor incompany op aanvraag)Contactpersoon: Frouke Visser, [email protected] Info en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/mbo

De uitgebreide programmagids van deze opleiding is te downloaden of te bestellen via de website.

Frouke Visser,opleider

“Docenten in het MBO zijn en-thousiast over hun vak, dat is een mooi startpunt voor deze oplei-ding. In een jaar krijgen ze ook de bagage om hun onderwijs vorm te geven en te werken aan een positief leer- en leefklimaat.”

Cursist over de

Didactische opleiding

“De opleiding helpt me om op een andere manier naar mijn vak te kijken. De nieuwe methoden die ik leer, probeer ik direct uit in mijn groepen. Het mooie is dat ik hier direct positieve reacties op krijg van mijn cursisten!”

Page 10: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

8

Post-HBO opleiding Brede Bekwaamheid Beroepsonderwijs (B3)Leergangen voor mbo-docenten

Voor ervaren docenten in het mbo die zich willen profes-sionaliseren tot LC niveau heeft CNA in samenwerking met ROC’s een aantal leergangen ontwikkeld rondom acht belangrijke thema’s in het mbo. Bij het met goed gevolg doorlopen van vier leergangen wordt een Post-hbo regis-terdiploma uitgereikt. Voor het diploma zijn leergang 1 en 2 verplicht en twee leergangen naar keuze. U kunt dus uw eigen maatwerkopleiding samenstellen. De leergangen zijn ook los van elkaar te volgen.

De leergangen worden elders in deze gids uitgebreider beschreven.

1. Iedere docent een pedagoog-didacticus! Pagina 132. Iedere docent een kritische professional! Pagina 313. Iedere docent een begeleider! Pagina 174. Taal werkt, ook in de vaklessen! Pagina 255. Iedere docent een beoordelaar! Pagina 216. Iedere docent een assessor! Pagina 21. 7. Iedere docent een ontwerper! Pagina 298. Iedere docent ICT-competent! Pagina 35

De opleiding wordt zowel met open inschrijving als incompany aangeboden.

Nascholing MBO - 2013 / 2014

Trudy Moerkamp, trainer/adviseur:

“De leergangen zijn ontwikkeld in nauwe samenwerking met drie ROC’s en bieden docenten een ideale mogelijkheid om zich te specialiseren in actuele thema’s in het mbo.”

Data: zes bijeenkomsten per leergang (data zie website)Locatie: Centrum voor Nascholing in Amsterdam of incompanyKosten: zie website (voor incompany op aanvraag)Contactpersoon: Trudy Moerkamp, [email protected] en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/mbo

De uitgebreide programmagids van deze opleiding is te downloaden of te bestellen via de website.

1. Opleidingen voor onderwijsgevenden

Page 11: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

9

‘ICT maakt onderwijs leuker en beter’

Ilse van der Meij, docente aan de afdeling zorg en welzijn van het Nova College, heeft met enthousias-me de MBO-leergang ‘Iedere docent ICT-competent!’ van CNA gevolgd. Het resultaat? “Mijn onderwijs wordt er leuker en beter van.”

Jongeren van nu leven in een multimediale beeldcultuur. Waar informatieoverdracht voorheen vooral talig was, is er nu meer nodig. Van der Meij beseft dat: “Ik ben dan ook een groot fan van allerlei werkvormen in de klas. Waar dat kan doe ik iets extra’s, bijvoorbeeld met energizers.” Sinds kort zet ze ook de vele mogelijkheden van ICT in om haar onderwijs leuk, eigentijds en spannend te maken. De leergang ‘Iedere docent ICT-competent’ heeft haar namelijk in contact gebracht met tientallen ICT-tools voor het on-derwijs. Van der Meij: “Gmail, GoogleDocs, Twitter, Face-book: alles kwam in een rap tempo voorbij. Opgedist door CNA-cursusleiders die er zelf echt lol in hadden. Vervolgens moesten we daar dan thuis mee aan de slag: oefenen en nog eens oefenen. Zo ontdekte ik wat ik met de verschillen-de instrumenten kan aanvangen in mijn lessen, wat werkt en wat niet werkt.”

Digitale collageInmiddels heeft zij een eigen Facebookpagina voor haar klas ontwikkeld (“Dat communiceert enorm snel”), plakt zij moeiteloos leuke filmpjes in haar lespresentaties en experimenteert zij met wisselende ICT-tools tijdens haar lessen. “Waar ik vijf jaar geleden twee volle dagen nodig had voor het maken van een powerpointpresentatie maak ik nu bij wijze van spreken een prezi met mijn ogen dicht in veel minder tijd. Ik ben vaardiger, ken de mogelijkheden van ICT en bouw razendsnel een lessenbank op die ik elk jaar opnieuw kan opentrekken en actualiseren.”

Opleidingsschema

Ook haar leerlingen zet ze nu regelmatig met ICT aan het werk. “Zo moeten zij als onderdeel van hun lessen sociale agogiek een presentatie houden over een cliënt. Om dat voor de anderen aantrekkelijker te maken heb ik ze nu de opdracht gegeven die presentatie in de vorm van een filmpje (Animoto) of digitale collage (Glogster) te doen. Dat levert verrassende resultaten op.” Van der Meij heeft het ‘ICT-virus’ inmiddels ook al overge-bracht op de rest van haar team. “Zo heb ik in het kader van studieloopbaanbegeleiding in de studiewijzer ingebracht dat docenten vanaf volgend jaar voor hun groepen eigen Facebook-pagina’s aanmaken.”Eigenlijk zou elke docent bovendien een opleiding over ICT-mogelijkheden in de klas moeten volgen, vindt zij. “In deze tijd is dat voor het onderwijs echt een must.”

Uit de praktijk

Page 12: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

10

Master Professioneel Meesterschap Masteropleiding

Om de kwaliteit van het mbo ook in de toekomst te waar-borgen is er behoefte aan ambitieuze en hoogopgeleide docenten. Docenten die goed zijn in hun vak en zich blijven professionaliseren om hun vak én het onderwijs op een hoger niveau te brengen. Voor deze docenten is er nu een uniek masterprogramma: Professioneel Meesterschap. De master is NVAO geaccrediteerd en leidt op tot LD niveau.

Tijdens de opleiding raakt u op de hoogte van de nieuwste inzichten op het gebied van leren, pedagogiek en didactiek van beroepsvorming, competentiegericht beroepsonderwijs, organisatie en maatschappij. Ook leert u bestaand vakman-schap te verbinden met onderliggende theorieën en maat-schappelijke ontwikkelingen, uw eigen praktijk te onderzoe-ken en initiatieven te ontplooien voor onderwijsvernieuwing.

De competenties ondernemen, onderzoeken en inspireren staan centraal tijdens de opleiding. Na succesvolle afron-ding ontvangt u het diploma Master of Education.

Educatief Meesterschap AmsterdamDe master wordt uitgevoerd door opleiders van Educatief Meesterschap Amsterdam, een consortium van de Universi-teit van Amsterdam, Vrije Universiteit Amsterdam, Hoge-school van Amsterdam en het Centrum voor Nascholing.

De opleiding wordt zowel met open inschrijving als incompany aangeboden.

Nascholing MBO - 2013 / 2014

Data: tweejarige opleiding, tweewekelijkse bijeenkomsten op vrijdag

Locatie: Amsterdam Kosten: zie website (de opleiding komt in aanmerking voor

de Lerarenbeurs)Contactpersoon: Rika Schut, [email protected] Eline Raaphorst, [email protected] Info en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/ema

De uitgebreide programmagids van deze opleiding is te downloaden of te bestellen via de website.

Voorbeeld van praktijkonderzoek

Marjolein Held is docent Verpleegkunde op een ROC in het zuiden van het land. Zij heeft de master Professioneel Meesterschap gedaan omdat ze zich onderwijsinhoudelijk wilde verdiepen . In het kader van de opleiding deed zij onderzoek naar het professioneel leren van de docent. In het ROC merkte zij bijvoorbeeld dat er veel veranderingen zoals gebruik van digitale leermiddelen en een simulator moeizaam verliepen en soms ook niet duurzaam waren. Bij onderwijsinnovaties, als deze, is de docent immers de sleutel tot verandering. Naar aanleiding van het onderzoek startte Marjolein een community of practice in haar team om het collectief leren te optimaliseren.

Deelnemer over de master:

“Door de master Professioneel Meesterschap leer ik mijn eigen handelen in de klas te verbinden met theoretische concepten. Dit is een verrijking voor mezelf en kan een kwaliteitsimpuls opleveren binnen de school. Sinds ik deze master volg, kijk ik met heel andere ogen naar mijn werk.”

1. Opleidingen voor onderwijsgevenden

Page 13: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

11

Complexe ROC-omgeving vraagt om rolmodellen

Acht docenten van het Regio College in Zaandam doen de masteropleiding Professioneel Meester-schap van CNA. Anna Verbeek, hoofd van de Dienst Onderwijs, Personeel en Kwaliteit van dit ROC verwacht dat zij straks rolmodel zijn binnen het do-centenkorps en onderwijsvraagstukken in de brede context van de organisatie kunnen aanpakken.

Lange tijd was in het Regio College in Zaandam de docent in de LB-functie de ruggengraat van de organisatie. Ver-beek: “Vanaf 2002 hebben we systematisch geïnvesteerd in onderwijsvernieuwing en de ontwikkeling van docenten; daarmee konden we het aantal seniordocenten (LC) langza-merhand uitbreiden. Nu willen we nog een stap verder gaan. Dat doen we door docenten die zich hebben bewezen, door te laten groeien naar een nieuwe functie met een ruimer en ambitieuzer takenpakket.” Dat is nodig, stelt zij. “Want mbo-docenten moeten opereren in een complexe omgeving. Zij geven namelijk niet alleen hun eigen vak, maar leiden gezamenlijk met de andere col-lega’s uit het team de deelnemers op tot vakman of –vrouw en doen dat ook nog eens in co-makership met het beroe-penveld. Ook hebben zij te maken met vier verschillende opleidingsniveaus. Dat is écht veeleisend.”Met de functie roc-docent (LD) maakt het Regio College het functiebouwwerk compleet. Verbeek: “We hebben beslo-ten de master Professioneel Meesterschap in het mbo als conditie voor promotie te stellen. De master helpt ervaren docenten hun kwaliteiten en persoonlijk meesterschap te verdiepen en verbreden, op zo’n manier dat zij onder-wijsvraagstukken van teams breder, in samenhang met de ontwikkelagenda van het ROC en in de context van de bedrijfsvoering kunnen bekijken en aanpakken – en hun col-lega’s daarin mee kunnen nemen.”Dat vraagt onder meer dat docenten analytischer worden en onderzoeksvaardigheden ontwikkelen. Verbeek: “Dat heeft voor ons absoluut toegevoegde waarde. Zo heeft een van de master-deelnemers onderzocht wat ouderbetrokkenheid betekent voor studiesucces en hoe we dat kunnen benutten. Daarmee heeft zij dat onderwerp binnen de organisatie op

verschillende niveaus op de agenda gezet. Op die manier kan zo’n docent bovendien rolmodel worden binnen het docentenkorps.”

Docenten reflectiever en pro-actieverBinnen het docentenkorps is precies ook de positie waarin Verbeek hen wil houden. “We willen hen nadrukkelijk ook voor een deel met hun poten in de modder houden. Zodat zij vanuit de praktijk met het nodige organisatiebewustzijn en met organisatiesensitiviteit verder leren kijken dan hun eigen onderwijspraktijk, en systematisch gaan meedenken over hoe we onze complexe vraagstukken kunnen aanpak-ken. Maar ook dat ze collega’s zijn waar andere docenten graag naartoe stappen om hun dagelijkse praktijkbeslom-meringen mee te bespreken.” Of dat allemaal ook gaat lukken, moet nog blijken. Verbeek: “De docenten hebben nog bijna een jaar te gaan voordat zij afstuderen. Wat ik wel merk is dat zij beter snappen wat er gaande is binnen de organisatie, reflectiever en pro-actiever worden. Maar het blijft ingewikkeld. Ze moeten op zóveel verschillende niveaus acteren. En de opleiding vraagt enorm veel van hen. Niet voor niets bepleiten de opleiders van CNA steeds dat de deelnemers het beste hun eigen thema’s kun-nen onderzoeken, even los van de agenda van het ROC. Ik zie dat die twee invalshoeken nu naar elkaar toe groeien. En ik verwacht daar in de toekomst veel van.

OpleidingsschemaUit de praktijk

Page 14: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

12

Nascholing MBO - 2013 / 2014

Het onderwijs is in beweging. Docenten worden uitgedaagd deelnemers voor te bereiden op de snel veranderende maatschap-pij en tegelijkertijd te focussen op zichtbare resultaten. Daarnaast zijn er de uitdagingen van het beroepsgerichte onderwijs en de nieuwe manier van beoordelen van deelnemers. Van docenten vraagt dit om reflectie op het pedagogisch-didactisch hande-len en het verwerven van nieuwe competenties.

2. Didactiek en pedagogiek

Page 15: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

13

Data: zes bijeenkomsten, start maart en september 2013Locatie: Centrum voor Nascholing in Amsterdam

of incompanyKosten: zie website (voor incompany op aanvraag)Contactpersoon: Jolanda Jenniskens, [email protected] en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/mbo

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mbo Contactpersoon: Petra Overmars, [email protected]

Iedere docent een pedagoog-didacticus!Pedagogisch-didactische leergang

Training activerende didactiekMaatwerk

Mbo-docenten beschikken doorgaans over een breed reper-toire aan didactische werkvormen en passen deze ook toe. Ondertussen vragen zij zich vaak af waarom iets werkt of waarom iets juist niet effectief lijkt. De vraag die hierach-ter ligt is: ‘wat is leren eigenlijk’? In deze leergang bieden verschillende leertheorieën stukjes van antwoorden op deze vraag en geven een perspectief van waaruit over deze vraag verder kan worden nagedacht.

Tijdens de leergang leert u uw eigen aanpak theoretisch te onderbouwen. U breidt uw handelingsrepertoire uit met adequate aanpakken voor complexe leer/lessituaties en u wordt zich bewust van eigen mentale modellen. In zes bijeenkomsten passeren de belangrijkste leertheorieën de revue, zoals de cognitieve leertheorie, het behaviorisme en het (sociaal) constructivisme. Ook het thema ‘hersenen en leren’ komt aan de orde. Met behulp van eigen praktijkvoor-beelden, collegiale observaties en eigen didactisch repertoi-re wordt de verbinding gemaakt met de theorie. Vervolgens oefent u met nieuw gedrag in de praktijk.

Docenten zijn vaak op zoek naar activerende werkvormen. In deze training van 4 tot 6 dagdelen frissen zij hun ken-nis op en breiden zij hun bagage uit. De training is een voorbeeld van activerende didactiek: er worden diverse activerende werkvormen toegepast, zodat de docenten zelf ervaren hoe deze vormen ingezet kunnen worden. In de training wordt gewerkt volgens het principe van werkend leren: theorie, praktijk en oefenen gaan hand in hand. Tussen de trainingsbijeenkomsten zit telkens een aantal weken, zodat de docenten de tijd en gelegenheid hebben het geleerde in de praktijk te brengen en met collega’s te bespreken. Hiervoor worden praktijkopdrachten meegege-ven. De experimenten in de eigen praktijk kunnen eventueel op video worden opgenomen en in de bijeenkomst worden besproken. De training kan uitgebreid worden met lesbe-zoeken door de trainer.

In de training komen de volgende onderwerpen aan de orde:

Wat is activerende didactiek en hoe past dat binnen com-petentiegericht onderwijs Het inzetten van passende werkvormen bij de verschil-lende lesfasen die aansluiten bij de vooraf vastgestelde lesdoelen Bewustwording van de eigen rol bij de uitvoering van de werkvormen Het ondersteunen van de zelfsturing van deelnemers Rekening houden met de verschillen tussen deelnemers (bijv. leerstijlen, meervoudige intelligenties, niveaus).

Page 16: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

2. Didactiek en pedagogiek

Nascholing MBO - 2013 / 2014

De BVE-sector is een ambitieuze sector. Van medewerkers in deze sector wordt gevraagd voor de grote diversiteit aan doelgroepen passend onderwijs te verzorgen met active-rende werkvormen. Docenten Educatie die de overstap maken naar het Beroepsonderwijs ervaren ondersteuning in de eerste periode als zeer waardevol. De vorm waarin die ondersteuning geboden wordt, kan per situatie verschillen.

Onderwerpen die tijdens de training aan bod kunnen komen zijn:

omgaan met ‘weer bewust onbekwaam zijn’ klassenmanagement lesgeven aan jongeren beroepsgericht onderwijs activerende didactiek en werkvormen

De leervragen en ontwikkelpunten van de docenten bepalen het programma. De bijeenkomsten zijn een mix van theorie, training en coaching.

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mbo Contactpersoon: Irene Meertens, [email protected]

Van Educatie naar BeroepsonderwijsMaatwerk

14

LeernetwerkenMaatwerk

Het Centrum voor Nascholing kan een leernetwerk voor u opzetten en begeleiden. Een leernetwerk stelt docenten in staat om op een actieve en informele manier de eigen pro-fessionaliteit te verhogen door van en met elkaar te leren. Dit gebeurt in bijeenkomsten, maar ook via een digitale netwerkomgeving, inzetbaar op elke plaats. Netwerkleren is snel, oplossingsgericht en praktisch. In een leernet-werk staan dagelijkse vragen en problemen in de praktijk centraal. We noemen dat zogenaamde ‘taaie vraagstukken’. Voor de volgende doelgroepen zou een netwerk kunnen bijdragen aan dynamisch leren:

Docenten Middenmanagers Taalcoaches, rekencoaches Studiecoaches

Doel is via uitwisseling van persoonlijke ervaring met elkaar oplossingen te ontwikkelen:

Het vanzelfsprekende wordt bevraagd Het stereotype denken wordt losgelaten Nieuwe perspectieven krijgen de ruimte Iedereen is eigenaar van zijn eigen leerproces en

verantwoordelijk voor het collectieve leren De rollen in een netwerk zijn dynamisch (coördinator,

inspirator, createur) Je neemt een onderzoekende houding aan

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mboContactpersoon: Jozien Kreulen, [email protected]

Page 17: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mboContactpersoon: Jozien Kreulen, [email protected]

Interculturele docentcompetenties: omgaan met diversiteitMaatwerk

Wel of geen hand geven. Elkaar aankijken tijdens een gesprek of de ogen neerslaan. Opkomen voor je eigen mening of stil wachten tot je de beurt krijgt. Dit zijn allemaal uitingen van culturele diversiteit. In deze training worden praktische methodieken aangereikt om met deelnemers uit andere culturen te communiceren. Je leert luisteren, op non-verbale signalen letten, aansluiten bij de deelnemer, tot de kern komen. De vaardigheden worden onderbouwd door theoretische inzichten van o.a. Hofstede en Kluckhohn.

In de training kunnen de volgende onderwerpen aan bod komen:

modellen over interculturele communicatie in gesprek-ken met (groepen) deelnemers de invloed van de culturele achtergrond op beroepkeuze en op het studiegedrag vooroordelen en stereotyperingen en reflectie hierop

Om goed aan te kunnen sluiten bij de beginsituatie en vraag van de deelnemende docenten vinden vooraf intake-gesprekken plaats. De training is interactief: er worden diverse werkvormen toegepast, er wordt met casussen en presentaties gewerkt. Tussen de trainingsbijeenkomsten zit telkens een paar weken, zodat de docenten de tijd en gelegenheid hebben om te lezen en te werken aan praktijk-opdrachten.

15

Jozien Kreulen, trainer/adviseur:

“Aan de training gaat een intake vooraf waarin de voor-kennis van docenten in kaart wordt gebracht en specifieke leerwensen worden geïnventa-riseerd. Indien mogelijk wordt de inhoud van de training daar op aangepast. Zo sluit de training optimaal aan bij de praktijk van de deelnemers.”

Page 18: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

16

Nascholing MBO - 2013 / 2014

Competentiegericht onderwijs vraagt een grote mate van zelfstu-ring van deelnemers. Daar hoort een basishouding van docenten bij die dit ondersteunt. We noe-men dat een coachende houding. Bij CNA kunnen docenten hun coachende en begeleidende vaar-digheden verder ontwikkelen. Sommige leerlingen hebben spe-ciale zorg en begeleiding nodig. CNA heeft expertise in huis op het gebied van leerlingenzorg en leidt docenten op tot zorgcoördinator.

3. Begeleiden van deelnemers

Page 19: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

17

Iedere docent een begeleider!Leergang Begeleiden

Training coachende vaardigheden voor docentenMaatwerk

Iedere docent begeleidt studenten: in de les, bij het doen van praktijkopdrachten en in de BPV. Begeleiden hoort daarmee tot de kerntaken van een docent, sterker nog er wordt steeds meer aan begeleidingsvaardigheden gevraagd. Veel docenten hebben in hun opleiding beperkt kennisge-nomen van en geoefend met begeleidingsvaardigheden. In deze leergang bouwt u verder aan het verstevigen en versterken van uw begeleidingsvaardigheden. Tijdens de leergang van zes dagdelen komen verschillende begeleidingsmodellen aan de orde: o.a. het feedbackmodel van Hattie en Temperley, de dramadriehoek uit de Trans-actionele Analyse en de Roos van Leary. Ook is er ruimte voor verdieping in zelfgekozen begeleidingspraktijken en -modellen. De eigen begeleidingspraktijk staat centraal in de bijeenkomsten. Dat betreft zowel 1 op 1 begeleidings-situaties als het begeleiden van de groep. Vanuit die eigen praktijk wordt ook de koppeling gemaakt met literatuur over o.a. jeugdcultuur, feedback geven en groepsdynamica.

In de leergang gaan achtergrondliteratuur en de eigen begeleidingspraktijk hand in hand. U gaat aan de slag met het toepassen van de modellen in de begeleidingspraktijk en oefent in de leergang aan de hand van ervaringen en casussen. U leert van en met elkaar door elkaar feedback te geven op de begeleidingspraktijk. De leergang wordt afge-sloten met een reflectie op een casus uit uw eigen begelei-dingspraktijk en het formuleren van een nieuwe aanpak.

Competentiegericht onderwijs vraagt een grotere mate van zelfsturing van studenten. Daar hoort een coachende houding van docenten bij die dat ondersteunt. In een trai-ning van vijf dagdelen leren docenten wat een coachende houding betekent in de praktijk. Er wordt gewerkt volgens het principe van werkend leren: theorie, praktijk en oefenen gaan hand in hand. Er is veel ruimte voor eigen casuïs-tiek. Tussen de trainingsbijeenkomsten zit telkens vier weken, zodat de docenten de tijd en gelegenheid hebben het geleerde in de eigen praktijk te oefenen en daar op te reflecteren. Hiervoor worden praktijkopdrachten meegege-ven. De experimenten in de eigen praktijk kunnen eventueel op video worden opgenomen en in de bijeenkomst worden besproken.

In de training kan aan de volgende onderwerpen worden gewerkt:

wat is coachen? geven van feedback het methodisch voeren van coachende begeleidingsge-sprekken situationeel begeleiden: welke begeleiding past in welke situaties? verschillen tussen individuele- en groepsbegeleiding reflectie op de eigen kwaliteiten en valkuilen

Data: zes bijeenkomsten, start maart en september 2013Locatie: Centrum voor Nascholing in Amsterdam

of incompanyKosten: zie website (voor incompany op aanvraag)Contactpersoon: Jozien Kreulen, [email protected] Info en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/mbo

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mboContactpersoon: Mieke de Leeuw, [email protected]

Page 20: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

Nascholing MBO - 2013 / 2014

18

3. Begeleiden van deelnemers

Opleiding tot ZorgcoördinatorPost-hbo opleiding

StudievoortgangbegeleidingMaatwerk

Planning, uitstelgedrag, motivatieproblemen, het vinden van een stageplek. Dit zijn onderwerpen die aan de orde kunnen komen in een gesprek tussen studenten en studiecoaches.Hoe kun je studenten het beste begeleiden?Hoe ga je om met studenten die meer zorg nodig hebben?De trainers en adviseurs van CNA begeleiden ROC’s bij dit soort vraagstukken. In de training kunnen de volgende onderwerpen aan de orde komen:

vaardigheidstraining resultaatgericht coachen borging van studieloopbaanbegeleiding in de opleiding

Tijdens de training wordt gewerkt met activerende didacti-sche werkvormen, afgewisseld met informatieoverdracht. Belangrijk onderdeel van de training is het uitwisselen van ideeën, mogelijkheden en ervaringen.

Voor elke instelling is het van groot belang een zorgcoördi-nator in huis te hebben. Een expert die zichtbaar is binnen en buiten de organisatie en die in afstemming met het onderwijs en het management de zorgvisie van de instelling vormgeeft en bewaakt. CNA biedt met de tweejarige Oplei-ding tot Zorgcoördinator een geweldige mogelijkheid voor zorgcoördinatoren om zich te profileren en te positioneren. De opleiding is een door het CPION (Centrum Postiniti-eel Onderwijs Nederland) erkende registeropleiding. De opleiding is vooral voor zorgcoördinatoren op het ROC erg interessant, omdat de opleiding specifiek afgestemd is op werken in de context van het ROC.

In het eerste jaar van de opleiding staat de ontwikkeling als zorgcoördinator centraal en werkt de deelnemer aan een aantal relevante competenties. In het tweede jaar staat de positionering van zorg op uw instelling centraal. Zeker in re-latie tot de ontwikkelingen rond Passend Onderwijs is deze opleiding een ‘must’ voor alle zorgcoördinatoren.

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mboContactpersoon: Jozien Kreulen, [email protected]

Data: Tweejarige opleiding (30 bijeenkomsten)Locatie: Centrum voor Nascholing in Amsterdam

of incompanyKosten: zie website (voor incompany op aanvraag)Contactpersoon: Martin Broekema, [email protected] en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/mbo

De uitgebreide programmagids van deze opleiding is te downloaden of te bestellen via de website.

Page 21: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

19

Martin Broekema, opleider

“Het is uit ervaring gebleken dat een ‘incompany’ traject zeer effectief is. Ten eerste ontstaat er gedurende de opleiding een team van zorgcoördinatoren binnen de organisatie, ten tweede kan de opleiding specifiek toegesneden worden op de eigen instelling.”

Cursist over de opleiding

tot Zorgcoördinator

“Op ons ROC werd de opleiding incompany aan-geboden. Ik heb veel geleerd: van persoonlijke effectiviteit tot beleidsadvisering. De opleiding is praktisch, professioneel en inspirerend en sluit goed aan bij de landelijke ontwikkelingen op het gebied van passend onderwijs.”

Page 22: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

Nascholing MBO - 2013 / 2014

Beoordelen in het mbo is een complexe zaak geworden. Van docenten wordt verwacht dat zij bij het beoordelen van deelnemers een vertaalslag kunnen maken van het kwalificatiedossier naar geschikte beoordelingsinstrumen-ten. Docenten krijgen daarbij een nieuwe rol, namelijk die van assessor bij proeven van be-kwaamheid. CNA biedt trainin-gen voor docenten die zich willen scholen in competentiegericht beoordelen en voor docenten die zich willen ontwikkelen tot (ge-certificeerd) assessor. Bovendien biedt CNA individuele assess-ments aan voor docenten om hun kwalificatieniveau vast te stellen.

4. Beoordelen en assessments

20

Page 23: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

21

Iedere docent een beoordelaar! Leergang Examineren en Beoordelen in beroepsgericht onderwijs

Iedere docent een assessor!Leergang Assessor

Het valide en betrouwbaar beoordelen van deelnemers in het mbo is een complexe zaak. Er moet een duidelijk onderscheid gemaakt worden tussen ontwikkelingsgerichte en kwalificerende beoordelingsinstrumenten. Voor beide beoordelingsvormen geldt dat er een verantwoorde vertaal-slag gemaakt worden van het kwalificatiedossier en dat de toetsing moeten voldoen aan interne en externe kwaliteit-seisen.

De kaders van examineren en beoordelen worden gevormd door het kwalificatiedossier en het examenprofiel. Daar-naast zijn er interne en externe kwaliteitseisen waarmee bij het ontwerpen en toepassen van kwalificerende beoorde-lingsinstrumenten rekening moet worden gehouden. Door praktische opdrachten, behulpzame literatuur en inbreng van praktijkvoorbeelden wordt in zes dagdelen geleerd wat de basisprincipes zijn van toetsconstructie en aan welke kwaliteitseisen een PvB of andere toetsvormen moeten vol-doen. Samen met interne en externe collega’s werkt u aan het verbeteren van de kwaliteit van ontwikkelingsgericht en kwalificerende beoordelingsinstrumenten uit uw eigen praktijk.

De focus ligt op kwalificerende toetsing. Er wordt aandacht besteed aan:

beoordelingsinstrumenten in relatie tot toetsbeleid van de opleiding;

verschillende vormen van beoordelingsinstrumenten; methodenmix bij toetsing; (externe) toetstechnische kwaliteitseisen; de samenwerking met het beroepenveld bij beoordeling in de praktijk;

kwaliteitsborging toetsing en examinering.

Het beoordelen van competenties van studenten in het mbobetekent voor docenten een nieuwe rol, namelijk die vanassessor bij de beoordeling van proeven van bekwaamheiden portfolio’s. Dit betekent vaak een uitbreiding van takenmet specifieke deskundigheid op het gebied van beoordelen.In deze leergang komen alle voor het afnemen van assess-ments benodigde competenties aan bod, waarbij het profielvan assessor het uitgangspunt is.

Deze leergang kent vooral een praktische invalshoek,alhoewel er wel verdiepende literatuur gebruikt wordt.Aan de hand van eigen beoordelings- of assessmentproce-dures wordt zes dagdelen getraind op het beoordelen vanwerkprocessen en beroepsvaardigheden aan de hand van een vastgestelde standaard (kwalificatiedossier). De verschillende beoordelingsvormen die langskomen zijn: observeren van een praktijkopdracht, beoordelen van een portfolio, criteriumgericht interviewen, reflectiegesprek en eindgesprek. Tijdens de eerste bijeenkomst wordt een totale assessmentprocedure gesimuleerd.Deze simulatie levert relevante dilemma’s op en maaktdat u zich nog meer bewust wordt van wat u te leren heeft.Vervolgens oefent u de verschillende assessorvaardigheden.Bij voorkeur vindt de laatste bijeenkomst plaats nadat u ge-legenheid heeft gehad om in uw praktijk assessments uit tevoeren en op video op te nemen. In de laatste bijeenkomstworden die opnames met elkaar besproken en van feedbackvoorzien.

Na afloop van de leergang kan de cursist kiezen voorcertificering tot Assessor mbo. Hier zijn extra kosten aanverbonden.

Data: zes bijeenkomsten, start maart en september 2013Locatie: Centrum voor Nascholing in Amsterdam

of incompanyKosten: zie website (voor incompany op aanvraag)Contactpersoon: Jacqueline Brobbel, [email protected] Info en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/mbo

Data: zes bijeenkomsten, start maart en september 2013Locatie: Centrum voor Nascholing in Amsterdam

of incompanyKosten: zie website (voor incompany op aanvraag)Contactpersoon: Irene Meertens, [email protected] Info en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/mbo

Page 24: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

22

Assessorentraining Basistraining

Nu studenten in het beroepsonderwijs steeds vaker leren in een reële omgeving, ligt het voor de hand dat hun prestaties ook beroepsgericht worden beoordeeld. Dat vraagt van do-centen specifieke deskundigheid op het gebied van beoorde-len. Met de assessorentraining en het certificeringstrajectworden docenten en praktijkbegeleiders opgeleid totvolwaardig assessor in het mbo.

De training wordt op maat gemaakt op basis van de intakeen bestaat uit een aantal vaste elementen. Zo is de trainingopgezet volgens het principe van werkend leren: theorie,praktijk en oefenen gaan hand in hand. De deelnemers werken met voorbeelden uit hun eigen vakgebied. De volgende competenties komen aan bod:

observeren van deelnemers bij de uitvoering van een assessment;

relateren van geobserveerd gedrag aan de vastgestelde werkprocessen;

voeren van een Criterium Gericht Interview aan de hand van het STAR(R)-principe;

beoordelen van een reflectieverslag; voeren van een reflectiegesprek en eindgesprek met een

deelnemer; bewustwording eigen valkuilen en blinde vlekken tijdens

het beoordelingsproces.

Na afloop van de training kan de cursist kiezen voorcertificering tot Assessor mbo. Hier zijn extra kosten aanverbonden.

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mboContactpersoon: Irene Meertens, [email protected]

Irene Meertens:trainer/adviseur:

“Als docent in het mbo heb je verschillende petten op: die van docent, begeleider en assessor. In de assessorentraining wor-den die rollen goed uit elkaar gehouden. Als assessor moet je immers objectief blijven. Deelnemers leren veel van de video-opnamen die op de werk-vloer worden gemaakt. Zo krijgen ze inzicht in hun kwaliteiten en valkuilen.”

Nascholing MBO - 2013 / 2014

4. Beoordelen en assessments

Cursist over de

Assessorentraining

“Ik heb geleerd hoe je gestructureerd een assessment moet afnemen. Vooral het zelf oefenen was erg leerzaam. Dingen die ik gevoelsmatig deed, kan ik nu benoemen, analyseren en verhelderen.”

Page 25: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

Assessment didactische bekwaamheidMaatwerk

23

Heeft u ervaring als docent in het mbo, maar beschikt u niet over een lesbevoegdheid of verklaring van didactische bekwaamheid? En wilt u weten waar u staat wat betreft de docentcompetenties? Door middel van een assessmentin-strument, speciaal voor de functie van BVE-docent, bren-gen wij uw eerder verworven competenties (EVC) op een professionele manier in kaart. In een portfolio laat u zien welke competenties u met betrekking tot het docentschap heeft ontwikkeld. Twee ervaren assessoren beoordelen uw portfolio en observeren u in een praktijksituatie. U ontvangt een bewijs van didactische bekwaamheid, wanneer u alle docentcompetenties door middel van de assessmentpro-cedure kunt aantonen. Beheerst u nog niet alle benodigde competenties, dan ontvangt u een advies op maat voor een vervolgopleiding of begeleiding.

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mbo Contactpersoon: Jacqueline Brobbel, [email protected]

Certificering Assessor in het mboMaatwerk

Docenten die een basis-assessorentraining hebben gevolgd kunnen zich laten certificeren tot assessor. Het certifi-ceringstraject start met een instructiebijeenkomst. Met behulp van de richtlijnen in een handleiding ontwikkelt de kandidaat-assessor een portfolio, met een diversiteit aan bewijsmaterialen, waaronder beeldopnames van afgeno-men assessments. De kandidaat-assessor wordt in een criterium gericht interview bevraagd over het portfolio en zijn competenties. Indien de competenties voldoende zijn aangetoond ontvangt de kandidaat-assessor een certificaat. Ook ontvangt hij een schriftelijke rapportage.

De certificering wordt verzorgd door ervaren assessoren van CNA, Linque Consult en Oostrom begeleiding & advies. De kwaliteit van de beoordeling en van de procedure wordt getoetst door het EVC-centrum van de Hogeschool van Amsterdam.

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mbo Contactpersoon: Irene [email protected]

Jacqueline Brobbel, coördinator assessments:

“Met een assessment brengen we uw competenties als docent in kaart. Ik zie een assessment als een sterk instrument in het kader van continue professionele ontwikkeling.”

Page 26: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

Nascholing MBO - 2013 / 2014

Met de invoering van de Wet Referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen verandert voor veel mbo-instellingen de manier van opleiden, begeleiden en toet-sen van hun deelnemers. Docen-ten buigen zich over vragen als hoe de eisen en vaardigheden voor taal en rekenen terug te vinden zijn in de kwalificatiedossiers. Bij CNA kunnen docenten zich verder professionaliseren op gebied van taal en rekenen in het mbo. Bovendien heeft CNA veel expertise in huis op het gebied van NT2 en alfabetisering.

5. Taal en Rekenen

24

Page 27: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

25

Taal werkt, ook in de vaklessen!Leergang Taalontwikkeling

Taal in het mboMaatwerk

Het blijkt niet gemakkelijk om goed taalbeleid te ontwik-kelen in een ROC. Er is diversiteit in het taalaanbod, mede als gevolg van overheidsbeleid. Generieke taaleisen worden centraal geëxamineerd en beroepsgerelateerde taaleisen maken deel uit van de kwalificatiedossiers. In de leergang Taalontwikkeling wordt in zes dagdelen duidelijk welke keuzes gemaakt kunnen worden als het gaat om taal in het beroepsonderwijs en welke consequenties die hebben voor de praktijk van u en uw team.

Centraal in de leergang staat de rol van vakdocenten in de taalontwikkeling van hun studenten. U brengt het taalbeleid binnen uw ROC in kaart, praat met collega’s en onderzoekt welke eisen er aan de taalbeheersing worden gesteld in de bestaande kwalificatiedossiers en lesmethoden. U leert hoe u studenten kunt ondersteunen in het lezen van vakteksten, hoe u hun woordenschat kunt vergroten, de spreek- en schrijfvaardigheid kunt stimuleren en schrijfproducten kunt beoordelen. U gaat tijdens de leergang aan de slag met deze nieuwe inzichten en vaardigheden. Deze praktijkervaringen vormen een basis om uw eigen rol ten opzichte van taaldo-centen en loopbaanbegeleiders te verhelderen en met deze collega’s het taalbeleid binnen de opleidingen verder vorm te geven.

Door de nieuwe exameneisen voor taal verandert het oplei-den, begeleiden en toetsen van deelnemers. Voor docenten die hun repertoire op het gebied van taalonderwijs willen uitbreiden, zijn in overleg de volgende trainingen denkbaar:

Gesprekken voeren binnen het vak Het lezen van teksten Het geven van instructie Consequenties van nieuwe exameneisen voor jou als docent

De rol van taal in de BPV Proeven van Bekwaamheid Video-Interactietraining

Data: zes bijeenkomsten, start maart en september 2013Locatie: Centrum voor Nascholing in Amsterdam

of incompanyKosten: zie website (voor incompany op aanvraag)Contactpersoon: Emke Wang, [email protected] en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/mbo

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mboContactpersoon: Emke Wang, [email protected]

Emke Wang, trainer/adviseur:

“Het is volkomen terecht dat taal weer op de agenda staat in het MBO. Het mooie is dat iedereen daar een taak in heeft; de docent Nederlands, de vakdocent, de mentor en de praktijkbegeleider. We bekijken hoe je als team je deelnemers kunt helpen taal-vaardiger te worden.”

Page 28: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

26

Docent Nederlands als tweede taalPost-hbo opleiding

Rekenen in het mboMaatwerk

Door de nieuwe exameneisen voor rekenen verandert het opleiden, begeleiden en toetsen van deelnemers. Voor docenten die hun repertoire op het gebied van rekenonder-wijs willen uitbreiden, zijn in overleg de volgende trainingen denkbaar:

Het geven van instructie Maatwerk en Remediërende ondersteuning De rol van rekenen in de BPV Consequenties van nieuwe exameneisen voor jou als docent

Proeven van bekwaamheid Video-interactietraining

Hoewel voor NT2 geen aparte bevoegdheid bestaat, is NT2 wel een ‘vak apart’. Deze vakbekwaamheid kunt u verwer-ven in deze post-hbo opleiding tot docent NT2. De opleiding is bedoeld voor iedereen die werkt of wil gaan werken als NT2-docent met volwassenen of op een vo-school waar NT2 gegeven wordt. Een afgeronde hbo-opleiding is een vereiste voor deelname. Tijdens de opleiding verwerven deelnemers hun vakbekwaamheid en docentencompetenties in relatie tot NT2. Na afronding ontvangen zij het certificaat Docent Nederlands als tweede taal. De opleiding is duaal en vereist daarom dat deelnemers minimaal vijf uur per week NT2 geven aan inburgeraars of andere taalverwervers. Dit kan eventueel in de vorm van een stage. In de opleiding komen vier thema’s aan bod: de ken-merken van de cursist, de didactiek van NT2, docenten-vaardigheden en de lerende docent. De eigen praktijk staat centraal tijdens de opleiding. De theorie wordt grotendeels door middel van opdrachten verwerkt. De didactische ict-toepassingen zijn geïntegreerd in de opleiding. De bijeen-komsten zijn afwisselend plenair (theorie) en in subgroepen (opdrachtbespreking).

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mbo Contactpersoon: Liesbeth van der Weide, lvanderweide@

cna.uva.nl

Data: 20 bijeenkomsten van september t/m meiLocatie: Centrum voor Nascholing in Amsterdam Kosten: zie websiteContactpersonen: Charlotte Cannegieter, ccannegieter@cna.

uva.nl,Emke Wang, [email protected] en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/mbo

Nascholing MBO - 2013 / 2014

5. Taal en Rekenen

De uitgebreide programmagids van deze opleiding is te downloaden of te bestellen via de website.

Deelnemer over de

NT2-opleiding

“Ik had geen ervaring met lesgeven en heb op dat gebied heel veel van de opleiding geleerd. De oplei-ding stelt je in staat om op je eigen manier erachter te komen wat voor jou effectief lesgeven is.”

Page 29: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

27

NT2 en alfabetiseringMaatwerk

Wil u zich verder bekwamen in het vak van NT2-docent of alfabetiseringsdocent? Oefenen met verschillende aspecten van het moderne alfabetiseringsonderwijs, beter kun-nen begeleiden bij aanvankelijk lezen en schrijven? Wilt u handvatten om effectief en functioneel spreekvaardigheid te trainen en spreekangst te voorkomen? Zoekt u naar ac-tiverende werkvormen om de leesvaardigheid van cursisten te vergroten? Informeer naar de mogelijkheden voor een (team)training op maat, zoals bijvoorbeeld:

NT2 en alfabetisering Mondelinge vaardigheden in alfabetiseringsgroepen Nederlands op de werkvloer NT2 in geïntegreerde trajecten NT2: spreken en verstaan worden

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mboContactpersoon: Emke Wang, [email protected]

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mboContactpersoon: Jozien Kreulen, [email protected]

Om het NT2-docentschap te bevorderen en te beschermen is het met ingang van 2006 mogelijk dat NT2-docenten hun ervaring en opgebouwde expertise vastleggen in een portfolio en dit laten beoordelen. De meerwaarde van een portfolio is het in kaart brengen van competenties en reflecties daarop. Het certificaat ‘Competent NT2-docent’ is ingesteld door de beroepsvereniging voor docenten NT2 (BVNT2) in het najaar van 2005. Dit certificaat geeft in Ne-derland erkenning van bekwaamheid als NT2-docent door het beroepsveld NT2. Het certificaat wordt toegekend door een aantal opleiders NT2, mede namens de BVNT2. CNA is een van deze opleiders en neemt regelmatig deze assess-ments af.

Kijk voor meer informatie en de benodigde documenten op de website van de BVNT2: www.bvnt2.org/certificering.

Individueel assessment Docent NT2Maatwerk

Charlotte Cannegieter, trainer/adviseur:

“Het begeleiden van docen-ten NT2 vind ik erg veelzijdig. Fantastisch ook om te zien hoe gemotiveerd ze zijn om te leren. De deelnemers zeggen veel te hebben aan de sterke koppeling tussen theorie en praktijk van de opleiding. Wat ze maandag ho-ren, kunnen ze dinsdag meteen toepassen.”

Page 30: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

Nascholing MBO - 2013 / 2014

In het mbo worden de kaders voor een onderwijsprogramma gevormd door het kwalificatie-dossier. Het vertalen van het KD naar een verantwoord en leerbaar programma is een onderbelicht element in de opleiding van do-centen. Veel docenten hebben zich puur vanuit hun ervaring in de beroepspraktijk bekwaamd in het ontwerpen van een leerpro-gramma, maar missen nog de verbinding met onderwijskundige concepten. CNA begeleidt do-centen bij het ontwerpen van een leerlijn en een leerprogramma dat aansluit bij de voor- en vervolgop-leiding van deelnemers.

6. Ontwerpen

28

Page 31: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

29

Iedere docent een ontwerper!Leergang Curriculumontwerp

Doorgaande leerlijnen vmbo-mboMaatwerk

In het mbo worden de kaders voor een onderwijspro-gramma gevormd door het kwalificatiedossier. Het vertalen van het KD naar een verantwoord en leerbaar programma is een onderbelicht element in de opleiding van docenten. Veel docenten hebben zich puur vanuit hun ervaring in de beroepspraktijk bekwaamd in het ontwerpen van een leer-programma. Dat heeft goede curricula opgeleverd, maar het kan beter, of liever fundamenteler, door het kwalificatiedos-sier met onderwijskundig instrumentarium te benaderen, vertalen en bewerken.

Het kwalificatiedossier van uw eigen opleiding en litera-tuur over curriculumontwikkeling vormen de basis van deze leergang. In zes dagdelen neemt u de volgende elementen onder de loep:

het analyseren van doelstellingen in een kwalificatiedossier;

het toepassen van ontwerpregels; het ontwerpen van een leerlijn en een leerprogramma; het didactiseren van een leerprogramma, rekening houdend met randvoorwaarden als (leer)tijd, geld en beschikbare leermiddelen.

Dit vraagt van u een brede blik, d.w.z. het kunnen denken in leerlijnen en daarna pas in programma’s.

CNA ondersteunt scholen bij de afstemming van het on-derwijs van vmbo naar mbo om de doorgaande leerlijnen te optimaliseren en uitval van leerlingen te voorkomen. Mogelijke projecten waarin CNA kan ondersteunen zijn VM2 en Vakcolleges. Bij VM2 leren vmbo- en mbo-collega’s in kleine groepen met elkaar samen te werken. Hierbij gaat het ondermeer om het pedagogisch-didactisch klimaat, klassenmanagement en differentiatie. Docenten leren om over hun eigen grenzen heen te kijken en regisseur te wor-den van hun eigen ideeën. Bij een Vakcollege is er een doorlopende leerlijn van het eerste jaar vmbo tot het tweede jaar mbo (niveau 2 en 3). CNA leert docenten om onderzoeksmatig te werken aan innovatie en verbetering van de doorgaande leerlijnen in het Vakcollege.

Data: zes bijeenkomsten, start maart en september 2013Locatie: Centrum voor Nascholing in Amsterdam

of incompanyKosten: zie website (voor incompany op aanvraag)Contactpersoon: Trudy Moerkamp, [email protected] en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/mbo

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mboContactpersoon: Trudy Moerkamp, [email protected]

OnderwijslogistiekMaatwerk

Veel mooie plannen en didactische vernieuwingen lopen stuk op het onvermogen om onderwijsleerprocessen goed te organiseren. Zeker nu meer maatwerk en flexibiliteit vereist zijn om competentiegericht op te leiden, voldoen oude manieren van roosteren en uitlijnen van programma’s niet meer. Onderwijslogistiek klinkt saai, maar is een creatief en onmisbaar element voor het ontwikkelen van een curriculum. Kennis daarvan is vereist op alle niveaus van de organisatie. Kennis van de onderwijslogistiek is een welkome aanvulling op de didactische expertise in oplei-dingsteams en maakt geheel nieuwe concepten organiseer-baar. CNA biedt ondersteuning door opleiding en advies bij het verwezenlijken van mooi onderwijs. “Roostertechnisch onmogelijk” zal niet meer klinken.

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mboContactpersoon: Auke Bolhuis, [email protected]

Page 32: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

Nascholing MBO - 2013 / 2014

Investeringen in onderwijsver-nieuwingen vragen om onderzoek naar de opbrengst: wat werkt wel en wat werkt niet? Er zijn gege-vens nodig, niet alleen voor de verantwoording naar buiten, maar ook om de kwaliteit te kunnen monitoren. In de Werkplaats Prak-tijkgericht Onderzoek van CNA werken deskundige onderzoekers samen om docenten te scholen in het doen van praktijkgericht onderzoek en het management te ondersteunen bij het vestigen van een onderzoeksmatige cultuur in hun school.

7. Praktijkonderzoek

30

Page 33: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

31

Iedere docent een kritische professional!Leergang systematisch reflecteren op de eigen lespraktijk

Onderzoek uw eigen lespraktijkMaatwerk

U kunt op allerlei manieren bezig zijn met de verbete-ring en vernieuwing van uw lessen, bijvoorbeeld door een nieuwe methode uit te proberen of een nieuwe werkvorm te ontwikkelen. Verbetering en vernieuwing vragen veel tijd en aandacht. Niet altijd is duidelijk wat die inspanningen pre-cies opleveren. In deze leergang gaat het om de vraag “wat werkt wel en wat werkt niet in mijn lessen en hóe werkt het dan?”

U leert hoe u uw lespraktijk kritisch kunt beschouwen, door het stellen en beantwoorden van een aantal vragen:

Wat wil ik precies bereiken met mijn lessen? Welk gedrag wil ik bij mijn studenten zien na afloop van mijn lessenserie?

Welke onderdelen in mijn lessen dragen bij aan het leren van dit gedrag?

Hoe kan ik nagaan of deze onderdelen de benodigde aandacht hebben gekregen tijdens de uitvoering van mijn lessen?

Hoe kan ik het gewenste gedrag van mijn leerlingen systematisch in kaart brengen, vooraf en na afloop van een lessenserie?

Zie ik een verschil? Wat is de betekenis van dit verschil voor mijn lessen? Welke onderdelen blijven erin? Wat moet anders?

Verbetering en vernieuwing van het onderwijs vragen veel tijd en aandacht. In deze cursus leert u hoe u de resultaten van uw inspanningen onderzoekt. Verbeteren de presta-ties van de leerlingen? Gaan zij met meer plezier naar school? Wat werkt wel en wat werkt niet in de lessen en hóe werkt het dan? In de cursus staan deze vragen centraal. Deelnemers maken kennis met het opzetten en uitvoeren van onderzoek en met de betekenis ervan voor leraren en leerlingen. Gezamenlijk worden de stappen van on-derzoek doorlopen: onderwerpkeuze, probleemstelling, vraagstelling, data-analyse, interpretatie en conclusies en presentatie. Het programma omvat zes bijeenkomsten met voldoende tussentijd om het eigen onderzoek stapsgewijs uit te voeren.

Data: zes bijeenkomsten,start maart en september 2013Locatie: Centrum voor Nascholing in Amsterdam

of incompanyKosten: zie website (voor incompany op aanvraag)Contactpersoon: Eline Raaphorst, [email protected] Info en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/mbo

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mboContactpersoon: Eline Raaphorst, [email protected]

Eline Raaphorst, onderzoeksadviseur:

“Zelf uitvoeren van onderzoek heeft vele voordelen. Docenten en management ontwikkelen daarmee een onderzoeksmatige houding die deel gaat uitma-ken van hun professionaliteit. Bovendien zorgt het uitvoeren van onderzoek vaak voor extra uitdagingen en meer plezier in het werk.”

Page 34: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

32

Werkplaats Praktijkgericht OnderzoekMaatwerk

In de Werkplaats Praktijkgericht Onderzoek van CNA werken deskundige onderzoekers samen om docenten te scholen in het doen van praktijkgericht onderzoek en het management te ondersteunen bij het vestigen van een onderzoeksmatige cultuur in hun school. We beschrijven hieronder graag enkele voorbeelden van onderzoeksbege-leiding:

Ontwikkelingsgericht onderzoek De docenten van een kappersopleiding willen graag on-derzoeken welke vaardigheden deelnemers apart moeten blijven oefenen als de opleiding meer competentiegericht wordt. CNA traint het team in ontwikkelingsgericht onder-zoek en begeleidt het team bij het onderzoeksproces.

Een vraag onderzoekbaar makenDe belangstelling voor de school vanuit bepaalde wijken in de stad daalt. Hoe kun je dat als school zodanig onderzoe-ken dat het bruikbare gegevens oplevert voor het PR-be-leid? CNA begeleidt de school zodanig dat de school dit type onderzoek voortaan zelf kan uitvoeren.

Een onderzoeksmatige cultuur en gebruik van dataEen managementteam wil graag meer ‘data-driven’ ope-reren. CNA helpt en traint het MT bij het analyseren van de aanwezige data op de school. Met een zogenaamd ‘Reflec-tief Handelingsonderzoek’ leert CNA een managementteam om de implementatie van nieuw beleid te monitoren en effectiever te laten verlopen.

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mboContactpersoon: Eline Raaphorst, [email protected]

Nascholing MBO - 2013 / 2014

7. Praktijkonderzoek

Een opleidingsmanager over

onderzoek in de school

“Door zelf onderzoek te doen worden complexe vraagstukken in het ROC bespreekbaar en ontstaat er draagvlak voor het zoeken naar oplossingen. We laten ons nu niet meer leiden door hypes, maar kijken naar wat er speelt op onze eigen locatie. Onderzoek in de school is geen einddoel, maar een middel om blijvend te innoveren.”

Page 35: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

33

Page 36: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

Nascholing MBO - 2013 / 2014

De wereld waarin jongeren leven wordt sterk bepaald door de nieu-we media. Jongeren leven in een multimediale beeldcultuur. Het gemak waarmee je tegenwoor-dig foto’s of filmpjes kunt maken, heeft er aan bijgedragen dat een boodschap steeds meer via beel-den wordt gecommuniceerd. Wat betekent dit voor het onderwijs? Bij CNA kunt u zich verder profes-sionaliseren op gebied van ICT en nieuwe media. Hierbij is uw eigen praktijk leidend bij de keuzes die gemaakt worden om te experi-menteren.

8. ICT en sociale media

34

Page 37: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

35

Iedere docent ICT-competent!Leergang Leren in een digitale wereld

Training Werken met beelden: gebruik van video voor instructie en reflectieMaatwerk

Was het tot voor kort nog noodzaak om over het computer-lokaal te beschikken, tegenwoordig heeft bijna elke student een telefoon waarmee hij doorlopend toegang heeft tot het web. Vaak zijn docenten geneigd om deze media tijdens de lessen te verbieden. Onbegonnen werk waar veel energie in gaat zitten. En een gemiste kans! Als je als docent serieus wilt werken aan een leerklimaat waarbij de student inbreng heeft, eigen keuzes mag maken en verantwoordelijkheid krijgt, dan is er veel voor te zeggen om ict en sociale media een georganiseerde plaats te geven in het onderwijs.In deze leergang onderzoeken we hoe je ze op verantwoor-de wijze kunt inzetten om leerprocessen vorm te geven.Aandacht wordt o.a. besteed aan het TPACK-model, Mediawijsheid, het concept van Flipping the classroom en de ICT-bekwaamheden van leraren. Deelnemers doen op experimentele wijze ervaring op met ICT-tools en sociale media. Daarbij wordt telkens een verbinding gemaakt tus-sen de theorie van digitale didactiek en de eigen lespraktijk.

Jongeren leven in een multimediale beeldcultuur. Was in-formatieoverdracht voorheen vooral talig, tegenwoordig ishet belang van beeld en geluid enorm toegenomen. De wereld waarin jongeren leven wordt ook sterk bepaald door de nieuwe media. Het gemak waarmee je tegenwoordig foto’s of filmpjes kunt maken, heeft er aan bijgedragen dat een boodschap steeds meer via beelden wordt gecommu-niceerd. Wat betekent dat voor het mbo? In deze training ontdekken docenten hoe zij beeldmateriaal kunnen inzetten in hun lessen. Bijvoorbeeld bij het aanleren van beroeps-handelingen, waarbij deelnemers zelf opnamen maken die worden nabesproken. Of om reflectie van deelnemers op andere wijze vorm te laten geven. Denk daarbij aan vormen van Digital Storytelling.

Data: zes bijeenkomsten, start maart en september 2013Locatie: Centrum voor Nascholing in Amsterdam

of incompanyKosten: zie website (voor incompany op aanvraag)Contactpersoon: Frouke Visser, [email protected] Info en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/mbo

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mboContactpersoon: Frouke Visser, [email protected]

Volg ons op Twitter!Via Twitter plaatst het Centrum voor Nascholing regelmatig nieuws en updates over professionalisering in het mbo. Kijk op www.twitter.com/cnabve en volg onze tweets om up-to-date te blijven!

Hoe ‘blended’ is uw ‘learning’?Maatwerk

Scholen en teams gaan steeds meer over tot de integratie van ICT en sociale media in hun onderwijs. De route naar goed doordachte implementatie is niet altijd een makkelijke, wel een inspirerende voor alle betrokkenen.CNA begeleidt de school bij het maken van keuzes, met aandacht voor de eigen context (waar staan we nu), de gewenste situatie (waar willen we heen) en de weg erheen. En ook met zicht op de consequenties voor docenten (wat vraagt dit aan ICT-bekwaamheden) en advies voor professi-onaliseringstrajecten die aansluiten bij de huidige situatie.Centraal bij elke stap staat de vraag: wat is de meerwaarde? Voor de instelling, voor de onderwijsgevende en bovenal: voor de leerlingen? Wanneer kiezen we voor distance lea-ring, e-learing, digital learning, enz. om tot de juiste ‘blend’ te komen?Kortom: een maatwerktraject waarmee u verder wordt geholpen om uw visie te formuleren en vorm te geven aan uw eigen vorm van Blended Learning.

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mboContactpersoon: Frouke Visser, [email protected]

Page 38: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

Nascholing MBO - 2013 / 2014

De school is een rijke leeromge-ving. Niet alleen voor de leerlin-gen, maar ook voor de docenten en instructeurs. Denk bijvoor-beeld aan het coachen van lio’s en nieuwe docenten, het leren van en met elkaar in teamverband, of het deelnemen aan cursussen en studiedagen. CNA ondersteunt ROC’s bij het vormgeven van per-soneels- en teamontwikkeling en helpt scholen om lerende organi-saties te zijn.

9. Personeelsontwikkeling,

coaching en supervisie

36

Page 39: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

37

Coach in het onderwijsPost-hbo opleiding

Supervisor in het onderwijs Post-hbo opleiding

De Coachopleiding is een eenjarige opleiding voor docenten die personeelsleden en lio’s in de school begeleiden en zich willen ontwikkelen tot geregistreerd coach in het onderwijs. Tijdens de opleiding raken deelnemers vertrouwd met de competenties om te functioneren als integrale coach in de schoolorganisatie. U leert coachgesprekken te voeren en collegiale consultatie te organiseren en te begeleiden. Per bijeenkomst wordt een casus, een eigen werkervaring van een van de deelnemers, besproken. Daarnaast zijn er verwerkingsopdrachten bij de verplicht te lezen litera-tuur. Gedurende de opleiding is er vier keer een collegiale consultatie. In kleine groepjes van maximaal vier personen werken de deelnemers dan aan hun persoonlijke leervragen en doelen uit hun opgestelde Persoonlijk Ontwikkelings Plan. Tevens ontvangen de deelnemers supervisie over hun eigen coachpraktijk. De opleiding wordt afgesloten met een eindwerkstuk.

Supervisie past in het streven van mbo-scholen om hun beleid op het gebied van personeelsontwikkeling te profes-sionaliseren. De supervisor beweegt zich op het snijvlak van scholing en begeleiding. Supervisie is gericht op integratie van kennis in het concrete, actuele handelen. De tweeja-rige opleiding bestaat uit verschillende modules. In het eerste jaar leert u de grondbeginselen van de methodiek supervisie. In het tweede jaar ontwikkelt u uw methodisch handelen en is er veel tijd voor de context waarin supervisie binnen het onderwijsveld wordt gebruikt. Onderdeel van de opleiding zijn twee leersupervisies. Dat houdt in dat u su-pervisie ontvangt over de supervisie die u geeft. Daarnaast schrijft u drie werkstukken en een eindwerkstuk. Na afron-ding ontvangt u het post-hbo registerdiploma Supervisor in het onderwijs en kunt u zich inschrijven in het register van de Landelijke Vereniging voor Supervisie en Coaching (LVSC).

Data: 18 bijeenkomsten op dinsdagmiddagLocatie: Centrum voor Nascholing in Amsterdam

of incompanyKosten: zie websiteContactpersoon: Mieke de Leeuw, [email protected] Info en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/mbo

Deze opleiding kan ook incompany worden verzorgd

Data: 11 plenaire bijeenkomsten en 6 intervisiebijeenkom-sten op woensdagen van 14.00 - 20.30 uur

Locatie: Centrum voor Nascholing in Amsterdam Kosten: zie websiteContactpersoon: Adrie Beljaars, [email protected] Info en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/mbo

De uitgebreide programmagids van deze opleiding is te downloaden of te bestellen via de website.

De uitgebreide programmagids van deze opleiding is te downloaden of te bestellen via de website.

Deelnemer over de

Coachopleiding

“In de opleiding is veel ruimte voor leren van elkaar. Het belangrijkste dat ik heb geleerd zijn gespreks-technieken. Ik heb nu een uitgebreider repertoire om door te vragen en echt tot de kern te komen. Ik coach inmiddels zes collega’s en probeer daarbij steeds de gesprekscyclus toe te passen.”

Page 40: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

Teamleren Maatwerk

Een positief leerklimaat valt of staat met docenten die zich prettig voelen binnen het team. Bovendien kunnen docenten veel van elkaar leren. Om de samenwerking te verstevigen, is het soms nodig het samenwerkend leren nieuw leven in te blazen. Denk dan eens aan een teamtraining, zoals:

Intervisie Collegiale consultatie Teamcoaching Leren in leernetwerken Timemanagement

Denk ook eens aan een workshop tijdens een studiedag!

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mbo Contactpersoon: Mieke de Leeuw, [email protected]

38

Masterclasses voor coaches en supervisorenMaatwerk

TimemanagementMaatwerk

Voor ervaren coaches en supervisoren die hun begeleidings-repertoire willen uitbreiden, zijn er een aantal interessante masterclasses:

Video Interactie Begeleiding TWAO talentenspel Werken met dramatechnieken Levensfasegerichte personeelsontwikkeling

Het onderwijs is een dynamische werkomgeving. Inspelenop veranderingen zoals ‘competentiegericht leren’ vraagttijd en energie. Werkdruk en stress spelen soms een rol.Hoe ga je om met tijd en energie in en naast het werk? De training Timemanagement is gericht op medewerkers die inzicht willen verkrijgen in hun persoonlijke timema-nagement en energiebalans. Aan het eind van de training hebt u inzicht in uw eigen kwaliteiten en ontwikkelpunten. Iedere deelnemer formuleert een aandachtspunt en is bereid te experimenteren met nieuw gedrag. De training wordt in teamverband gegeven in een meerdaagse training op maat of tijdens een studiedag.

De volgende onderwerpen kunnen aan de orde komen:

de invloed van de levens- en loopbaanfase op het functioneren

de achtergronden van werkdruk en (werk)stress persoonlijke energiegevers en energienemers het stellen van prioriteiten assertief gedrag en geaccepteerd nee-zeggen de voorwaarden voor het verkrijgen en behouden van

werkplezier

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mboContactpersoon: Mieke de Leeuw, [email protected]

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mboContactpersoon: Adrie Beljaars, [email protected]

Nascholing MBO - 2013 / 2014

9. Personeelsontwikkeling,

coaching en supervisie

Page 41: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

Video Interactie BegeleidingMaatwerk

Individuele begeleidingMaatwerk

39

Video Interactie Begeleiding is een manier om te reflecteren op het eigen handelen in de groep met behulp van beeld-materiaal, gefilmd op de werkplek. Deze training is bedoeld voor docenten(teams) die willen reflecteren op eigen inter-actie- en communicatiepatronen. Het begeleidingstraject bestaat uit een intakegesprek, twee lesbezoeken en een nagesprek met videobeelden. Video Interactie Begeleiding kan ook ingezet worden bij bijvoorbeeld de implementatie van een nieuwe werkwijze of methode. Tijdens het intake-gesprek wordt een gezamenlijke leervraag van een groep docenten geformuleerd. Daarna volgt voor iedere docent individueel een persoonlijk ontwikkelingstraject in het kader van die gezamenlijke vraag. De individuele trajecten kun-nen dan eventueel een vervolg krijgen door een begeleide intervisie. De volgende onderwerpen kunnen in de training aan de orde komen:

het optimaliseren van instructiemethoden de interactie tussen docent en deelnemers ontwikkel- en groeiprocessen binnen een groep toepassingen bij processen rond zorgleerlingen

Wilt u eens kritisch reflecteren op uw werk als docent of leidinggevende? Zicht krijgen op uw talenten en hoe u deze kunt verbinden met de doelen van de schoolorganisatie? Of wilt u zich bezinnen op uw loopbaan in het onderwijs? Infor-meer dan eens naar de mogelijkheden voor een individueel professionaliseringstraject.

Coaching Supervisie Loopbaanbegeleiding Re-integratiebegeleiding

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mbo Contactpersoon: Adrie Beljaars, [email protected]

Meer informatie: www.centrumvoornascholing.nl/mbo Contactpersoon: Mieke de Leeuw, [email protected]

Mieke de Leeuw:trainer/adviseur:

“De kwaliteit van het onderwijs is gebaat bij blijvende professiona-lisering van onderwijspersoneel. Dit vraagt om professionele be-geleiding op de werkplek die het leren van ervaringen stimuleert. De trainers en adviseurs van CNA kunnen verschillende rollen vervullen, zoals die van coach, supervisor, loopbaanbegeleider, trainer, opleider of onderzoeker.”

Page 42: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

Nascholing MBO - 2013 / 2014

Leiderschap doet ertoe! In de complexe werkelijkheid van het beroepsonderwijs is de behoefte aan vakbekwame leiders groot. De Leiderschapsacademie van CNA biedt hoogwaardige opleidin-gen voor beginnende en ervaren leidinggevenden. De opleidingen onderscheiden zich door de inte-grale, onderzoeksmatige aanpak, het leren in een professionele leergemeenschap en focus op duurzame schoolontwikkeling.

10. Leiderschapsacademie

40

Page 43: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

41

Oriëntatie op Leiderschap in het Onderwijs Leergang

Integraal Leiderschap IOpleiding

Docenten en coördinatoren kunnen in vijf bijeenkomsten van een dagdeel en een tweedaagse ontdekken wat leiderschap in het onderwijs inhoudt en of ze zich in die richting verder willen ontwikkelen. Wat is leidinggeven? Kan ik het? Wil ik het? Door onderzoek in de eigen opleiding, literatuurstudie en inspire-rende opdrachten en werkvormen krijgt u een nieuwe kijk op de schoolorganisatie en uw eigen ambities en mogelijkheden.

Beginnende opleidingsmanagers, afdelingsleiders, coör-dinatoren, projectleiders en docenten met leidinggevende taken kunnen in dit eenjarige traject werken aan leider-schapsontwikkeling in relatie tot organisatieontwikkeling. In een professionele leergroep verwerft u de kennis en vaardigheden die een leidinggevende in het beroepsonder-wijs nodig heeft. In de praktijkopdracht: leiding geven aan een verbetertraject in de eigen opleiding, komen theorie en praktijk samen. U leert het ambacht van de schoolleider. De gedachte: eerst de basis op orde vormt een krachtig uitgangspunt voor duurzame kwaliteitsontwikkeling. Het leerjaar wordt afgesloten met het certificaat Startbekwaam Schoolleider, en sluit aan bij Integraal Leiderschap II of de Master in Educational Leadership.

Data: 5 bijeenkomsten op woensdagmiddag Locatie: Centrum voor Nascholing in Amsterdam

of incompanyKosten: zie websiteContactpersoon: Fred Kulik, [email protected] en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/

leiderschap

CNA biedt deze leergang ook incompany aan: interessant voor ROC’s die een kweekvijver willen oprichten voor leidinggevend talent!

Data: 16 bijeenkomsten van september tot juniLocatie: Centrum voor Nascholing in AmsterdamKosten: zie websiteContactpersoon: Fred Kulik, [email protected] en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/

leiderschap

Deelnemer over de oriëntatiecursus

“De cursus was erg inspirerend, omdat het echt ging om de visie op onderwijs. De docent maakte echt wat los bij de groep. Daardoor lag de focus niet op wat er allemaal niet goed gaat in het onderwijs, maar op ideeën voor de toekomst.”

Integraal Leiderschap IIOpleiding

Aansluitend op de opleiding Integraal Leiderschap II kunnen opleidingsmanagers, afdelingsleiders, coördinatoren en projectleiders in het beroepsonderwijs een eenjarig traject volgen waarin zij werken aan verdieping en verbreding van hun leiderschap in relatie tot organisatieontwikkeling. In de praktijkopdracht: leiding geven aan een integraal ontwik-keltraject in de eigen organisatie wordt leren van en in de praktijk op hoog niveau gebracht. U ontwikkelt zich tot een excellente leidinggevende. De gedachte: meten is weten, maar interpreteren is leren geeft onderzoek een vaste plek in de opleiding. De opleiding wordt afgerond met een erkend certificaat: Schoolleider op gevorderd niveau.

Data: 16 bijeenkomsten van september tot juniLocatie: Centrum voor Nascholing in Amsterdam Kosten: zie website Contactpersoon: Fred Kulik, [email protected] Info en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/

leiderschap

Page 44: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

42

Master in Educational LeadershipMasteropleiding

In de complexe werkelijkheid van het huidige onderwijs is grote behoefte aan excellent leiderschap op masterniveau. Leidinggevenden op masterniveau maken optimaal gebruik van kennis en inzichten, ontwikkelen eigen praktijktheorie, en werken aan duurzame schoolontwikkeling. De NVAO- geaccrediteerde professionele masteropleiding is bedoeld voor competente leidinggevenden die in staat zijn vanuit helikopterview naar het onderwijs en hun rol daarin te kijken.

In de vernieuwde tweejarige masteropleiding breidt de deelnemer zijn repertoire uit met de competentie Onder-zoeksmatig Leidinggeven. Deze competentie verwerft hij door het ontwerpen, uitvoeren en evalueren van een prak-tijkonderzoek in de eigen onderwijspraktijk. De deelnemer onderzoekt en analyseert sturingsvragen in de domeinen: schoolorganisatie, onderwijsorganisatie, personeel, faci-litair en cultuur. De afgestudeerde Master in Educational Leadership (NVAO-erkend) kan leiding geven aan verbete-ring van leerprocessen op alle niveaus van de organisatie.

Data: Tweejarige opleiding (zie website voor data)Locatie: AmsterdamKosten: zie websiteContactpersoon: Fred Kulik, [email protected] Info en aanmelden: www.centrumvoornascholing.nl/

leiderschap

Fred Kulik,programmaleider:

“Leidinggevenden in het beroepsonderwijs staan voor grote uitdagingen. In onze opleidingen vindt men collega’s om van en met elkaar te leren, gevoed door de nieuwste kennis en inzich-ten, begeleid door ervaren en bevlogen opleiders.”

10. Leiderschapsacademie

Nascholing MBO - 2013 / 2014

Deelnemer over de master“Toen ik mijn huidige managementfunctie kreeg, wist ik meteen dat ik een opleiding wilde volgen. Ik heb gekozen voor de Master in Educational Leadership, waarbij het accent ligt op onderzoeksmatig leidingge-ven. Ik heb geleerd om op een weloverwogen manier besluiten te nemen. Eerst alle relevante gegevens onderzoeken, en die vervolgens meenemen in je uiteindelijke beslissing.”

Page 45: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

Leiderschaps- en organisatieontwikkelingMaatwerk

Academie voor OnderwijsleiderschapGecombineerd masterprogramma voor docenten en leidinggevenden

43

Ondersteuning van het management van onderwijsorga-nisaties kan op talrijke manieren. Bijvoorbeeld met een advies of het uitvoeren van een onderzoek, maar ook door het begeleiden van managementteams bij het (her)bepalen van de koers, of bezinning op de aanpak van grootschalige veranderingstrajecten. CNA gaat graag met u in gesprek om te kijken naar een passend aanbod voor uw vraag.

Voorbeelden van ondersteuning:

Masterclass over bijvoorbeeld ‘good governance’ of ‘onderzoeksmatig leidinggeven’ Advies en begeleiding bij het vormgeven van professiona-liseringsbeleid in het kader van de functiemix Opbrengstgericht leiderschap en onderwijsontwikkeling Levensfasegericht personeelsbeleid Gesprekkencyclus Projectmanagement bij veranderingstrajecten

In 2012 is in samenwerking met de Academie voor Onder-wijsleiderschap een masterprogramma ontwikkeld voor docenten en leidinggevenden. Deze master bestaat uit de geaccrediteerde masteropleidingen Master in Educational Leadership voor leidinggevenden en Professioneel Meester-schap voor docenten. Leidinggevenden en docenten volgen deels dezelfde colleges, maar benaderen de thematiek ieder vanuit hun eigen rol in de onderwijsinstelling. Zo ont-staat een krachtige impuls voor kwaliteitsverbetering. Het innovatieve karakter van deze combimaster zit hem daarin, dat docenten en hun managers structureel en integraal samenwerken aan duurzame onderwijsontwikkeling op masterniveau.

Meer informatie: Fred Kulik, [email protected] Schut, [email protected]

Meer informatie: André Koffeman, [email protected]

Page 46: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

44

Totaaloverzicht opleidingen, trainingen en maatwerk

Nascholing MBO - 2013 / 2014

Type scholing Pagina

Opleidingen voor onderwijsgevenden

Instructeur in het onderwijs Opleiding 6

Didactische opleiding Educatie en Beroepsonderwijs Opleiding 7

Leergang Brede Bekwaamheid Beroepsonderwijs (B3) Post-hbo opleiding 8

Masteropleiding Professioneel Meesterschap Masteropleiding 10

Didactiek en Pedagogiek

Leergang Iedere docent een pedagoog-didacticus Leergang 13

Training Activerende didactiek Maatwerktraining 13

Training Van Educatie naar Beroepsonderwijs Maatwerktraining 14

Leernetwerken Maatwerk 14

Interculturele docentcompetenties: omgaan met diversiteit Maatwerktraining 15

Begeleiden van deelnemers

Leergang Iedere docent een begeleider Leergang 17

Training Coachende vaardigheden voor docenten Maatwerktraining 17

Studievoortgangbegeleiding Maatwerk 18

Opleiding tot Zorgcoördinator Post-hbo opleiding 19

Beoordelen

Leergang Iedere docent een assessor Leergang 21

Leergang Iedere docent een beoordelaar Leergang 21

Assessorentraining en certificering Maatwerktraining 22

Certificering Assessor mbo Maatwerk 23

Individuele assessments Maatwerk 23

Taal en rekenen

Leergang Taal werkt, ook in de vaklessen Leergang 25

Taal in het mbo Maatwerk 25

Rekenen in het mbo Maatwerk 26

Docent NT2 Post-hbo opleiding 26

NT2 en alfabetisering Maatwerk 27

Individueel assessment Docent NT2 Maatwerk 27

Lerarenbeurs voor scholing De lerarenbeurs - een initiatief van het ministerie van OCW - is vanaf april 2013 aan te vragen voor de masteropleiding Professioneel Meesterschap en de Master in Educational Leadership. Kijk voor actuele informatie op www.ocwduo.nl

Page 47: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

45

Ontwerpen

Leergang Iedere docent een ontwerper Leergang 29

Doorlopende leerlijnen vmbo-mbo Maatwerk 29

Onderwijslogistiek Maatwerk 29

Praktijkonderzoek

Leergang Iedere docent een kritische professional Leergang 31

Onderzoek je eigen lespraktijk Maatwerktraining 31

Werkplaats Praktijkgericht Onderzoek Maatwerk 32

ICT en sociale media

Leergang ICT en sociale media Leergang 35

Training Werken met beelden Maatwerktraining 35

Hoe ‘blended’ is uw ‘learning’? Maatwerktraining 35

Personeelsontwikkeling, coaching en supervisie

Coach in het onderwijs Post-hbo opleiding 37

Supervisor in het onderwijs Post-hbo opleiding 37

Masterclasses voor coaches en supervisoren Masterclasses 38

Teamleren Maatwerk 38

Timemanagement Maatwerk 38

Video Interactie Begeleiding Maatwerk 39

Individuele begeleiding Maatwerk 39

Leiderschapsacademie

Oriëntatie op Leiderschap in het Onderwijs Leergang 41

Integraal Leiderschap I Opleiding 41

Integraal Leiderschap II Opleiding 41

Master in Educational Leadership Masteropleiding 42

Academie voor Onderwijsleiderschap Opleiding 43

Leiderschaps- en organisatieontwikkeling Maatwerk 43

Colofon: Uitgave: Centrum voor Nascholing, januari 2013 Productie en redactie: Noortje Bakker, afdeling Communicatie Foto’s: Carel Richel, Shutterstock, De Beeldredaktie Vormgeving: Hans Langstraat, Ph-ontwerp Druk: Graficiënt Printmedia, Almere Oplage: 1000 Deze brochure is gedrukt op papier met het FSC-keurmerk

© Centrum voor Nascholing Wijzigingen voorbehouden. Kijk voor actuele informatie op www.centrumvoornascholing.nl

Page 48: 093-128 MBO Glossy 2013-7LRdef

Centrum voor Nascholing Postbus 20091000 CA Amsterdam

BezoekadresHogeschool van AmsterdamTheo ThijssenhuisWibautstraat 2-41091 GM AmsterdamTel. 020 525 12 41

[email protected]