Pf nr5 juni 2015 final proef

U T R E C H T S E G O L F C L U B ‘ D E P A N ’

PANPANfletflet52ste JAARGANG - NR 5 - Juni 2015

Schrijf mee aan het Panflet.Uw kopij kunt u zenden naar:[email protected]

2 U T R E C H T S E G O L F C L U B ‘ D E P A N ’

BESTUURN.H.Schrijen Voorzitter Mw. M.A.T. Versnel-van den Aardweg Secretaris N.F.R. Mouthaan PenningmeesterMw. C.J.H.T.M. Diepenhorst-Reuver LidK.M.P.M. van Bree BaancommissarisD.J.Sakkers Commissaris Golf

ERELIDZijne Majesteit Koning Willem-Alexander

LID VAN VERDIENSTEA.C. van KleefJ. Rijks

SECRETARIAAT - [email protected]. I.H.G.W. HesMw. L.E. van Woensel

CADDIEMASTERMw. H. van Keulen-DuijstW. OsnabruggeJ.M. van der Stelt

PROFESSIONALJ. Bleys Th.A. Boomsma

HOOFDGREENKEEPERM.G. Lampe

BUFFET - [email protected] P.P.R. de Waal

REDACTIE - [email protected] Mw. J.L.Elsenburg-van VoorthuizenMw. M.L. van der Werf-FrankeMw. L.X.M. Sluiter-van BeuningenD. MullerR. Westerouen van Meeteren

VORMGEVING & PRODUCTIE E.W. Westerhout, Weston BV - Utrecht

INHOUD& COLOFON

U.G.C. ‘DE PAN’ Telefoon: 030 - 69 69 120Amersfoortseweg 1 Fax: 030 - 69 63 7693735 LJ Bosch en Duin Email: [email protected]

CLUBBLAD UTRECHTSE GOLFCLUB ‘DE PAN’52e JAARGANG - NR 5 | JUNI 2015

Van de redactie

Van de bestuurstafel

International Dutch senior open

Maarten van Nieuwenhuyzen

Wedstrijdverslagen

Van wastafels zonder tafel...

Enquête krabbels

Colt & Copijn: constructie van De Pan

Natuurwandeling op De Pan

Vlaggenstokken met gps?

Interview met Jan van Mondfrans

In Memoriam - Winny Weeda-Mannak

NGF competitie verslagen 2015

Captains Dinner

Van het secretariaat

Partners van U.G.C. ‘De Pan’

4.

4.

5.

6.

9.

10.

11.

12.

16.

17.

18.

22.

23.

33.

34.

35.

PANFLET

3U T R E C H T S E G O L F C L U B ‘ D E P A N ’

Na maanden vol digitaal gepuzzel is het een uitdaging om weer eens een echt tijdschrift te mogen maken. Met de uitslagen van de enquêtes in het achterhoofd en gemotiveerd door de talloze suggesties heeft de redactie niet alleen de captains van de diverse compe-titieteams aan het schrijven gekregen, maar ook andere leden geïnspireerd om een bijdrage te leveren. Op deze manier is er een echt Van-de-leden-vóor-de-leden clubblad ontstaan. Leesvoer dus, op een bankje in de zon. Verhalen over de competitie, bijzondere wedstrijden, clubhuisgeheimen, historische achter-gronden en de natuurwandeling.

Aandacht ook voor het afscheid van Maarten van Nieuwenhuyzen want na zes jaar was het moment daar om terug te treden als voorzitter. Een aantal speerpunten hield hem met name bezig: als eerste de verlenging van de erfpacht, een zaak die al speelde sinds begin 90-er jaren, en die tot een afronding is gekomen. Daarnaast het groot onderhoud c.q. aanpassingen die gedaan zijn aan de clubzaal en de benedenverdieping. En in de derde plaats de ombui-ging van de competitie naar een meer ‘professionele-re’, eerlijker gang van zaken.

Nu de dames- en heren competitieteams weer terug zijn op het vertrouwde Pan honk, is de baan meteen veel voller en heerst er rond het clubhuis weer die gezellige Panfamilie sfeer. De geweldig getrainde com-petitiespelers zorgen ervoor dat ook de doorsneespe-ler gemotiveerd wordt om nóg beter en misschien ook vaker te komen spelen. De verhalen over volharding, mee- en tegenvallers, een eindscore die zich keer op keer herhaalde, alsof het duveltje ermee speelde en zelfs het feit dat er een hole-in-one is gemaakt zijn buitengewoon stimulerend. Aan het slot van elk re-laas hoor je echter toch steeds weer die ene zin: “wat zijn we toch bevoorrecht hier op De Pan”.

De redactie geeft u daarom graag voor deze zomer de volgende golfwijsheid mee: leven is een metafoor voor golf.

Uw redactieteam: Jolande Elsenburg, Louisa van Beuningen, Margriet van der Werf, Diederik Muller, Ru Westerouen van Meeteren.

VAN DE REDACTIE

VAN DE BESTUURS-TAFEL

De lente is in volle gang en de baan en het verenigings-leven zijn weer tot leven gekomen. De noeste arbeid van Mark en zijn crew heeft zijn vruchten afgeworpen en de baan lijkt wederom mooier dan ooit. De baan is klaar voor de ontvangst van het International Dutch Senior Open op 9-12 juli!

Het competitie seizoen is inmiddels afgesloten met een zeer geslaagd Captain’s Dinner dat was georganiseerd door de Evenementen Commissie. Diederik Sakkers stond uitgebreid stil bij de hoogte- en dieptepunten van het competitieverloop, maar de kroon op de avond was toch wel de huldiging van Senioren I die met een knappe zege op Toxandria de promotie naar de Hoofdklasse wist veilig te stellen. Inmiddels is een brief aan alle leden gestuurd om hun interesse te peilen voor deelname aan de NGF competitie in 2016. De evaluatie van de NGF competitie 2015 is in gang gezet.

Het bestuur heeft Hans Leemhuis en Michiel van Roozen-daal bereid gevonden om de Infrastructuur Commissie te gaan leiden en zij zullen zich de komende maanden buigen over de mogelijkheden en onmogelijkheden van de infrastructuur op De Pan.

Namens het bestuur wens ik u veel golfplezier toe in de komende maanden en ik hoop u in de baan of op het mooiste terras van Midden Nederland te mogen begroeten.

Nico Schrijen - Voorzitter


INTERNATIONAL DUTCH SENIOR L A D I E S A N D M E N S O P E N 2015

July 9th-11th 2015Utrechtse Golfclub ‘De Pan’Bosch en Duin - The Netherlands54 HOLES STROKEPLAY • MEN HCP MAX 8.0 • LADIES HCP MAX 10.0

APPLICATIONS: [email protected]

I

D S

O


Na zes jaar nam Maarten afscheid als voorzitter van onze club

Twinkelende ogen en een prachtige stem waarmee hij menige ALV leidde en talloze toespraken hield. Zes jaar lang was hij voorzitter van UGC De Pan. Voor die functie was hij bijna iedere dag op de club. Wie Maar-ten van Nieuwenhuyzen niet kent, is de laatste jaren niet op De Pan geweest. Tijdens de ALV in april jl. nam hij afscheid als voorzitter. Tijd voor een interview met Maarten en Christien van Nieuwenhuyzen.

Laten we beginnen met de traditionele Pan-vraag: hoe lang zijn jullie al lid?

Maarten: ik dacht vanaf 1982. Christien: 1995.

Hoe zijn jullie bij de club binnengekomen?

Maarten: dat is een mooi verhaal. Het gebeurde langs de lijn bij SCHC. Daar zag ik Carole Verloop die zei: als je lid van De Pan wilt worden, moet je je nu opgeven… Eigenlijk waren we daar nog helemaal niet aan toe, want we hadden helemaal geen tijd in die periode. We hadden drie kinderen, waren heel druk bij SCHC. Ik zat in het Bestuur en Christien was daar hoofd Buffet, wat bijna een volle dagtaak was. Ik had ook nog een drukke baan, en het kostte ook nog eens een heel bedrag, dus…

Maar goed, we hadden ons opgegeven, en werden binnen een paar maanden lid. Dat gaf de nodige vra-gen binnen de club, heb ik later begrepen. Maar alles werd mooi opgelost door de toenmalige secretaris van het bestuur, Michiel Delfos Visser. Die gaf ons de gele-genheid om wat later in te stappen. Ik heb uiteindelijk nog twee jaar gewacht voor ik daadwerkelijk lid werd. Toen was inmiddels de periode aangebroken dat De Pan echt een lange wachtlijst kreeg. Christien had op dat moment nog helemaal niets met golf. Zij sloeg de uitnodiging om lid te worden ook de tweede keer af. Tja, hoe chique kun je zijn?

Christien: ja, op een gegeven moment, toen wij in Taipei woonden, had Maarten een set clubs voor me gekocht. Pas na een jaar heb ik ze gebruikt, toen een vriendin me voorstelde om eens te gaan golfen. We namen les op de Biltse Duinen en ik werd later lid op De Pan. Ik ben toen met mijn GVB de baan in gegaan, en werd vervolgens streng terechtgewezen door iemand van de regelcommissie, die me meedeelde dat alleen zij bepaalde wie er op de baan mocht gaan spe-len. Uiteindelijk ben ik met haar de baan in gegaan, en bij de derde hole kreeg ik handicap 37. Een pijnlijke entree, maar zo ging dat toen.

Maarten: ja, toen was dat GVB iets heel nieuws, iets wat meer van de NGF dan van De Pan was.

INTERVIEW MET MAARTEN VAN NIEUWENHUYZEN


Wat is je meegevallen, wat is je tegengevallen als voorzitter?

Maarten: wat meeviel was de hoeveelheid gezeur. Ik was daar voor gewaarschuwd, maar dat is uiteindelijk nogal meegevallen. Wat tegenviel was de toonzetting die nogal eens werd gebezigd. Sommige leden lijken niet het vermogen te hebben ‘to agree to disagree’ en kiezen voor een nietsontziende, bijna beledigende stijl als ze hun zin niet krijgen. Op een manier alsof jouw integriteit in twijfel getrokken wordt. Dat is me toch regelmatig tegengevallen. Soms lijkt het wel alsof De Pan is samengesteld uit allemaal kleine belangen-orga-nisaties die alleen hun eigen belang willen zien. En als voorzitter bestuur je juist een club met een ongelofe-lijke verscheidenheid: zo is er een lid dat iedere dag alleen speelt, zijn er toppers die internationaal spelen, en je hebt de verschillende dames- en herenclubs zoals de dinsdag- en donderdagdames en de woens-dagheren, talloze vrienden- en vriendinnengroepen en natuurlijk de competitiegroepen. Iedereen heeft andere belangen, andere visies. En dan moet je wel in staat zijn elkaar af en toe wat ruimte te geven. Dat blijkt voor sommige mensen toch erg moeilijk. Ik heb dat vaak pijnlijk gevonden.

Wat zijn de mooie herinneringen, de pareltjes in je geheugen?

Ach weet je, ik houd van geschiedenis en van tradities. En dan is het fantastisch om voorzitter te zijn van één van de oudste clubs van Nederland. Een hoogtepunt voor mij was het om de dochter en kleindochter van oud-pro Henry Burrows te ontvangen. Burrows werd rond 1910 pro bij de de Doornsche Golfclub.. We bezochten het oude terrein van de Doornsche op Heidestein. Daarbij was ook Wim van Dijk aanwezig, de zoon van pro Jos van Dijk, die na Burrows aantrad. Hij vertelde over de vroegere tijden en kon nog de plekken aanwijzen waar vroeger de tees en greens van de Doornsche gelegen hadden. Overigens werd Wim van Dijk geboren in wat nu het clubhuis van De Pan is. Hij was een zeer talentvol golfer maar heeft lang moeten wachten voordat hij lid mocht worden. Hij was al ruim dertig jaar toen toen-malig voorzitter J.J.N. Nagel hem op een goede dag tot Pan-lid bombardeerde met de woorden: “Wim, van nu af aan ben jij Pan-lid en je handicap is 2.” Het is toch fantastisch om zulke mensen te ontvangen en al die verhalen te horen?Een ander ding waaraan ik blijvend goede herinnerin-gen zal overhouden, is Dames I. Ik vond het geweldig

om de wedstrijden van dichtbij te volgen, de spanning en het teamgevoel mee te beleven. Je ziet prachtig golf, want die dames zijn echt heel goed. Het is jam-mer dat niet meer mensen dat doen.Wat ik verder altijd leuk vond was toespraken beden-ken en stukjes in het Panflet schrijven maar vooral ook te genieten van die prachtige sfeer, gezelligheid en kameraadschap die zo eigen is aan onze club.

Het is misschien vroeg om het vast te stellen, maar het lijkt me toch dat je over vele jaren toch vooral bekend zult zijn als de voorzitter die de erfpachtkwestie tot een oplossing gebracht heeft.

Voor mij was vanaf het begin duidelijk: dit was de klus die geklaard moest worden, anders zou de club daar blijvende schade van ondervinden. En het leek zo simpel, een eenvoudige win-win situatie: de verpach-ter ontving een lage erfpacht tot 2032, en wij waren bereid meer te betalen als de pacht kon worden verlengd. Maar de situatie verkeerde in een totale patstelling en de verhoudingen waren niet best.

Je moest hoge discretie betrachten, terwijl je geweldig veel werk en emotie in het proces investeerde. Er zijn natuurlijk allemaal ding-en gebeurd die niemand weet.

Maarten(lachend): Ja, dat moet ook zo blijven. Het past natuurlijk niet om alle details uit de doeken te doen, maar uiteindelijk is onze bereidheid om te be-talen voor een recht van opstal voor de hele baan een doorbraak geweest in het proces. Ik denk dat het voor beide partijen heel lastig is geweest en het was een ware processie van Echternach, maar het is gelukt. Het trio, waarin ik met Jan Reneman en Nick Mouthaan mocht zitten, was daarbij een geweldige steun.

Voor jou zijn tradities belangrijk.

Ja. Je kunt een traditie snel stuk maken, maar je kunt hem niet zomaar weer herstellen. Wees dus voor-zichtig met tradities! Voor mij zijn de corpora altijd een voorbeeld. Ik ben daar al 50 jaar weg, maar zo veel mooie dingen zijn daar gebleven, ook tegen de verdrukking in. En het corpslidmaatschap is popu-lairder dan ooit. De Oude Negen clubs hebben een hoog corporaal gehalte, veel tradities.. En dat is ook een zekere waarborg om een sfeer te behouden. Voor mij werkt traditie ook bindend. Samen verkleden, dat soort dingen, en dan met jasje dasje aan tafel.


Dat brengt ons meteen bij de toekomst. Welke ontwikkelingen zie je?

De NGF heeft daar natuurlijk het beste beeld van, maar je ziet de individualisering van de samenleving ook in het golf doordringen. Steeds meer golfers, maar verhoudingsgewijs steeds minder clubleden. We zien steeds meer de calculerende consument, die geen enkele loyaliteit heeft. Een aantal jaren geleden was het bijna ondenkbaar dat je een lidmaatschap opgaf. Toen wij naar Taiwan verhuisden hebben ik mijn lidmaatschap niet opgezegd, ook al was de kans klein dat we weer in deze buurt zouden terugkeren. Maar dat verandert snel. Gelukkig verkeert De Pan nog steeds in de situatie dat er meer mensen lid willen worden dan we kunnen opnemen, maar veel banen in onze regio hebben het moeilijk. Het is echt veranderd, en dat geeft ook druk op De Pan.Aan de kant van de clubs zie je steeds meer variatie. Er zijn clubs die zich louter richten op greenfeespelers en er zijn clubs die zich richten op het topsegment van de markt. Je ziet ook commerciële banen die een thuis bieden aan een club, maar daarmee ook een gespannen relatie hebben. De baan is niet van de club, de club niet van de baan. De Pan heeft wel een heel heldere positie: we zijn een familieclub met een eigen baan. Mensen worden nog steeds heel erg graag lid van De Pan. Laten we ervoor zorgen dat dat zo blijft!

Had je het zonder Christien kunnen doen?

Nee. Weet je, het is onze club en veel wat er speelde bespraken we samen thuis. Christien had ook haar heel eigen informatiecircuit en was makkelijker bena-derbaar dan ik.Christien: het was soms makkelijker om het aan mij te zeggen dan aan jou. Ik zei altijd: dat moet je met Maarten bespreken, ik ga daar niet over.

Vond jij het leuk of ongemakkelijk om de vrouw van de voorzitter te zijn, Christien?

Ach, ik ben altijd mezelf gebleven. Ik kan mezelf niet mooier of lelijker voordoen dan ik ben. Aanvankelijk wil-de ik helemaal niet dat Maarten voorzitter zou worden. Maar het heeft me niet echt veel gedaan. Wat ik wel raar vond is dat men vriendelijk naar me was als Maarten iets goed deed, maar als men geen voet aan de grond had gekregen, zeiden ze me niet meer goedendag! Ik dacht dan: ik heb hier toch niets mee te maken? Dat vond ik echt vreselijk. Eerst is het “dag mevrouw de voorzitter” en dan plotseling word je niet meer gegroet.

Maar ik vond het voor hem allemaal heel leuk en ik ben blij dat hij op goede jaren kan terugzien.

Is er een zwart gat na het voorzitterschap?

Dat blijkt mee te vallen. Er was natuurlijk achterstallig onderhoud. Maar het gat vult zich snel. Ik lees veel, wil mijn schilderactiviteiten weer oppakken, ik bridge, en ik speel weer golf!

En je bent een paar kilo afgevallen.

Tien. Maar dat is niet van de zorgen, maar van een succesvol dieet! Christien: maar weet je dat hij ook zes kilo is afgevallen toen hij net voorzitter was? Tegen Maarten: het vrat toch op de een of andere manier aan je, want je wilde het goed doen. Dat was het.Maarten: het is confronterender dan een baan, omdat je je ineens in je eigen kennissen- en vriendenkring moet gaan manifesteren. Dat is toch anders. Minder vrijblijvend is de verkeerde uitdrukking, maar je be-grijpt wat ik bedoel.

Heb je nog een wens voor je opvolger?

Dat hij vooral een hele geweldige tijd mag hebben en… daar heb ik lang over nagedacht want ik wist dat de vraag zou komen ……… dat hij UGC ‘De Pan’ nog prachtiger mag maken dan hij al is. In de meest brede zin des woords.Christien: is prachtig het woord?Maarten: ja, ik ben lid van een prachtige club, en dan bedoel ik niet alleen maar de baan.Christien: is er geen ander woord voor?Maarten: zoek maar een mooier woord!

Hans Versnel



Op Koningsdag maandag 27 april werd weer traditioneel de Oranje-wissel beker gespeeld.

Er hadden zich 93 leden opgegeven om op deze prachtige dag weer te genieten van onze schitterende baan waar de krentenbomen vol in bloei stonden. Ondanks de goede conditie van de baan waren de holes erg lastig gestoken, waardoor niemand zijn handicap speelde.

De wedstrijd werd bij de dames gewonnen door Aleid Kruize met 33 punten en bij de heren door Moot Goossens met 36 punten.

Deze 3 bal stableford wedstrijd werd gehouden op Hemel-vaartsdag, 14 mei. Helaas hadden zich veel mensen terug-getrokken vanwege de slechte weersvoorspelling. Maar boven verwachting viel het erg mee.Tijdens ons spel ontdekten wij aan het einde van hole 4 een spechtennest waar jonge spechtjes vrolijk aan het tjilpen waren en waar moeder specht constant druk bezig was om haar jongen te voeden.Dit zijn toch prachtige momenten tijdens het golfspel, waar maar weer benadrukt mag worden in wat voor prachtige natuur onze baan zich bevindt.

De van Loonbeker werd bij de dames gewonnen door Madeleine Westerouen van Meeteren met 41 Stablefordpunt-en. Bij de heren was dat Nelis van Zanten Jut met 33 Stable-fordpunten. Er werden 3 birdies gemaakt: Jip van der wind, May de Jonge van Ellemeet en Hugo Swane.

De Calkoen van Limmencup werd gewonnen door Nico Verhoeff met 41 Stablefordpunten vanaf de backtees

VAN LOON BEKEREN CALKOEN VAN LIMMEN CUP

ORANJE WISSELTROFEE

WEDSTRIJDVERSLAGEN


Van wastafels zonder tafel

Onder een wastafel wordt in het hedendaagse taalge-bruik meestal alleen een wasbak verstaan. Zo’n 100 en meer jaren geleden was een ‘wastafel’ letterlijk een tafel, met daarop een grote kom en een flinke waterkan. Deze laatste werd gevuld met water uit de pomp ergens buitenshuis of in de (bij-)keuken, en wat later uit de enige kraan in het huis, in de (bij-)keuken. Althans zo was het ooit bij mijn grootouders. Velen van de 70-plussers onder ons zullen zich grootmoe-ders wastafel met waskom en waterkan herinneren. Maar toch is die echte wastafel geenszins verdwenen. Ze is vervangen door een tableau - lees: tafel - met daarin één of meer verzonken wasbakken. Je vindt ze alom, ook in hotelbadkamers en natuurlijk in de kleedruimtes van allerlei sportclubhuizen. Zo ook bij de meeste golfclubs. Ja en wat is nou het geval? Wij, de herenleden van De Pan, hadden in onze kleedruimte ook zo’n lange was-tafel met 2 verzonken wasbakken. Wat was dat handig en praktisch. Ja, we hadden ze. Nu zijn ze weg. Al een tijdje. Die mooie lange wastafel heeft plaatsgemaakt voor 2 losse zogenaamde design wasbakken, ofwel ‘design sinks’, prachtige dingen met even prachtige kranen. Als je die wat al te voortvarend

openzet, krijg je waterspetters op je broek, in de gulp-zone. Nogal gênant. Ons geacht lid J.M. weet er alles van, kan er nog steeds niet over uit. En hij is niet de enige. Veel erger is echter, dat je rondom die 2 design wasbakken niks meer kwijt kunt, behalve dan in of op die 2 minuscule nul komma nul opzettertjes aan de muur, die helemaal niets uithalen en dan ook niet of nauwelijks worden gebruikt. Vroeger kon je op de ruime was-tafel alles, maar dan ook echt alles kwijt. Allereerst je handdoek, en ook je bril en je kam en je hoortoestellen, je horloge, noem maar op. En als ik een kunstgebit zou hebben, zou ik die ook nog hebben kunnen neerleggen. Man, wat was dat handig. Denk ook eens aan de man, die z’n pruik wil afdoen, om z’n bezwete bol even onder de kraan te houden. Nu kun je niks meer kwijt, hoogst lastig. Puur ongemak. Honderden mannelijke leden en gasten overkomt dit 50, 100 of meer keren per jaar. Als je dat allemaal optelt, kun je spreken van het mega-ongemak in de herenkleedkamer. Iedere keer, dat zij voor de ‘design sinks’ staan, denken zij terug aan die goede oude wastafel van weleer, die helemaal niet oud was; er helaas niet meer is; die er heel goed uitzag; die nog jaren had kunnen meegaan; waarvan de vervanging heel veel geld heeft gekost. Teveel. Nu moest de contributie worden verhoogd.

VAN PRAKTISCH GEMAK NAAR DESIGN-ONGEMAK

Oh, oh, oh, hoe heeft dat toch allemaal kunnen gebeuren?? Let wel: nog steeds kan dit heel goed worden opgelost, zonder breekwerk en met volledig behoud van het ‘design’. Vraag mij maar hoe. Ik weet ‘t. Heel eenvoudig tegen geringe kosten. En dan nog wat: ik ben langzamerhand best een ex-pert geworden op het gebied van wastafels en ik geef m’n ogen dus de kost als het om wastafels gaat. Nie-mand heeft het gezien, maar ik ben onlangs heimelijk in de dameskleedkamer gaan kijken. Prachtig. En mijne heren van de Pan, weten jullie wat ze daar hebben?? Een echte was-tafel langs de wand met 2 verzonken wasbakken. Mind you. Zij hebben ze (hoelang nog?), wij zijn ze kwijt. Lieve dames van de Pan, laat dit mega-ongemak jullie niet overkomen. Als daar ooit sprake van zou zijn, vècht dan voor het behoud van jullie oh zo praktische wastafel, waarop jullie al je mooie attributen kunnen neerleggen.Tot zover gaat dit betoog over materiële en praktische kanten van de wastafelinrichtingen. Het is echter onvolledig zolang we niet tevens de niet-onbelangrijke immateriële kant beschouwen, in casu de effecten, die de vorm van de wasbak heeft op de psyche van de gebruiker. Een man, die zich aan een ronde wasbak opfrist, voelt zich - hoe onbewust ook - anders dan de man, die dat aan een vierkante wasbak doet. Dit anders voelen wordt door de psychoactiviteit van de vorm van de wasbak bewerkstelligd. (Iets is psychoactief, als het invloed heeft op processen in de hersenen). De rechtgeaarde man houdt immers meer van rondin-gen. Zo houden vrouwen meer van ‘t kloeke vierkante. Ietwat zwart-wit gesteld, maar toch…Bij de wastafelkeuzes op De Pan heeft men kennelijk geen moment aan deze psychologische effecten ge-dacht. Terwijl ze toch zo voor de hand liggen.Dat is jammer en zo is - ongewild - de omgekeerde wereld ontstaan: vierkante wasbakken bij de mannen, en (al eerder) ronde bij de vrouwen. Met de allervriendelijkste groeten aan de bedenkers van al dat moois. O., alias Max van P.

Onder het genot van een glaasje wijn is de redac-tie er eens goed voor gaan zitten om alle open aanmerkingen inzake de digitale- en papieren versie van het Panflet de revue te laten passeren en deels ter harte te nemen.

Een greep uit de 156 inzendingen:

… Leesbaarheid van digitale nieuwsbrief laat veel te wensen over, en… ik ben degenen die zich inzetten voor het opstellen en verspreiden van het Panflet zeer dankbaar, en… wat een prietpraat, en… haal er iemand bij die zich met kennis van zaken met de layout bemoeit, en… méér over de baan, de natuur, de pro’s, wedstrijden, personeel, leden, jeugd, historie.En ook… Het kost niets en zo ziet het er ook uit, … méér achtergrond informatie, ... niet speels genoeg, … redactie denkt te weinig aan de Pan-leden, en… gezellig op de bank met een papieren Panflet, en… meer golfwetenswaardigheden, tendensen, interviews, en… géén historie, géén interviews, en… géén wedstrijdverslagen (staan al op de website), en… méér foto’s, en… niet teveel foto’s , en… grotere foto’s, en… alleen digitaal is een verarming van de communicatie, en… alleen kortere mededelingen in nieuwsbrief, en… 1 x per jaar papier is voldoende, … nieuwsbrief alleen voor actuele informatie, verslagen, toekomstige wedstrijden, en… méér inbreng van leden, en… ik mis de lach en de grap, de relativering, en… zsm 100% digitaal! En… Het Panflet is er om rustig van te genieten op de bank bij de open haard. Etc. etc.

Het is duidelijk zoveel hoofden zoveel zinnen. Op basis van de uitkomst-statistiek heeft het bestuur besloten op de huidige voet voort te gaan met het Panflet. Dat wil zeggen tweemaal per jaar een papieren versie in juni en december, en de overige maanden een digitale editie.

ENQUÊTE KRABBELS


Als Commissie Panhistorie merken we regelmatig dat de beginjaren van onze club matig zijn gedocumen-teerd. Dit hangt samen met het begrijpelijke fenomeen dat onze grondleggers zich niet altijd bewust zijn ge-weest van het belang dat latere generaties golfers aan hun werk zouden hechten en zich, als zij zich weer eens realiseerden op wat voor heerlijke baan zij spelen, zouden afvragen hoe dit alles zo tot stand is gekomen. Anderzijds vinden de leden van de commissie, op grond van hun historische belangstelling, het een uit-daging juist in deze leemtes te voorzien. Zo is Diederik Muller in contact gekomen met ons lid Meggie Pel-Co-pijn, die hem naar het familiebedrijf heeft gebracht om daar in de archieven te speuren naar documenten en afbeeldingen uit de tijd van de aanleg van de baan in 1928.

Vele jaren geleden speelde ik, op weg naar de Colt Cup die elk jaar op Stoke Park wordt verspeeld, op St Georges Hill ten zuiden van Londen. Dit is een residential park waar een projectontwikkelaar een

gebied heeft ontwikkeld met villa’s, tennisbanen en een golfbaan. Deze baan is in 1912 aangelegd door Colt. De club had nog enige foto’s van de aanleg. Be-schreven werd dat Colt zo veel mogelijk op natuurlijke wijze te werk was gegaan, met de inzet van paarden. De site van de club vermeldt dat “men wel zegt dat St Georges Hill zijn meesterwerk is”, een mening die veel Colt banen over zichzelf hebben. De foto’s die Diederik bij Copijn heeft gevonden deden mij direct denken aan wat ik op St Georges Hill had gezien. Wellicht ook niet zo verwonderlijk, omdat de aard van de landschappen overeenkomt.

CopijnDe firma Copijn dateert van ongeveer 1790. Vanaf het begin van de 18e eeuw nam de belangstelling voor de landschapsconstructie in Europa toe. Dit leidde tot het ontstaan van commerciële kwekerijen, die vervolgens vaak betrokken raakten bij de aanleg van parken en tuinen. De familie Zocher is hiervan een bekend voorbeeld. Hendrik Copijn, die als tuinman in deinst was op landgoed Bosch en Hove in Groenekan, begon rond 1790 een boomkwekerij. Zijn zoon en klein-

COLT EN COPIJN: CONSTRUCTIE VAN DE PAN


zoon vonden hierin de basis om vanaf het midden van de 19e eeuw als tuinarchitecten te werken. Zo was Hendrik Copijn ( 1842-1923 ) verant-woordelijk voor de aanleg van het park bij kasteel de Haar. Daarvoor had hij in Doorn Hydepark aange-legd voor het echtpaar van Loon. Dit bestond uit de opdracht in twee jaar een volwassen ogend park te construeren, rond het eveneens nieuw gebouwde landhuis. Copijn maakte vooral indruk door het plaatsen van grote hoeveelheden volwassen bomen. In 1888 werd in Utrecht het Wilhelminapark door de firma aangelegd.

In de 19e eeuw ging de aan-dacht en liefde van opdrachtge-vers vaak uit naar het planten van zo veel mogelijk bijzondere soorten, aan het eind van de 19e eeuw kwam er een neiging naar meer natuurlijke landschappen, zij het soms nog met romantische elementen, zoals te zien is in Hydepark en het eerder door Copijn aangelegde er tegenovergele-gen Aardenburg. De economische teruggang in de jaren twintig dwong de firma te zoeken naar andere projecten en het aanleggen van golfbanen bood een wezenlijke nieuwe mogelijkheid. De ervaring van Copijn in het aanleg-gen van grootschalige parken sloot goed aan bij de golfbaanarchitectuur. In de periode 1926-1928 was Copijn betrokken bij de uitbreiding van de Hilversum-sche Golf en bij de aanleg van de Kennemer Golf & Country Club.


In 1928 werd begonnen met de aanleg van De Pan. In hetzelfde jaar werd tevens de Eindho-vense Golf aangelegd, in 1929 De Dommel en in 1933 de Rotter-damsche, het huidige Kralingen, met het clubhuis in de vorm van een golfclub naar ontwerp van L. van der Vlugt. In 1938 werd de latere, nieu-we, Haagsche Golf & Country Club aan-gelegd op de locatie de Wildhoeve. Het grootste deel van het ontwerp was van C.H. Alison. Op Rotterdam na werd

steeds samengewerkt met Colt. Het verhaal dat Colt wat betreft De Pan in de kraag werd gevat op doorreis naar Duitsland, waar hij bezig was met de aanleg van de golfclub Falkenstein, maakt derhalve een onwaarschijnlijke indruk, Colt was immers daar-voor al bezig met De Kennemer.

Colt en Co.Het was eind negentiende eeuw mogelijk gebleken een golfbaan aan te leggen op arme heidegrond. Dit


was voor het eerst gedaan door Willie Park Jr. bij de aanleg van Sunningdale, waarbij uitvoerig gebruik werd gemaakt van mest. Park bewees bij de opening van Sunningdale in 1901 dat inland courses net zo goed konden zijn als seaside courses. Het gebruik maken van natuurlijke elementen en het vermijden van zichtbare kunstmatige elementen in het landschap paste goed bij de Arts en Crafts beweging in Enge-land, waardoor Colt ook is beïnvloed. Colt schreef:” intense importance should be attached to utilising every feature of the ground...to depend to the maxi-mum extent upon nature and to minimum upon art to make for interesting golf and moderate expenditure”. Ook de firma Copijn voegde zich in de neiging meer gebruik te maken van inheemse boomsoorten in plaats van het planten van zo veel mogelijk exoten. Dit viel samen met hernieuwde belangstelling voor de natuur, hetgeen onder andere bleek uit de oprichting van de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten op instigatie van Jac. P. Thijsse. De natuurschoonwet van 1928 bood daarbij fiscale voordelen aan eigenaars van landgoederen, ook wanneer deze terreinen werden gebruikt als golfbaan. Tijdens de aanleg van Sunningdale zocht de club een clubsecretaris. Uit 435 sollicitaties werd uitein-delijk Harry Colt gekozen, de zoon van een Londense advocaat, een goede amateurgolfer en met enige kennis van de aanleg van golfbanen, aangezien hij al betrokken was geweest bij de aanleg van zijn eigen home course, Rye, in 1894. Vanaf zijn benoeming tot clubsecretaris breidde Colt geleidelijk zijn activiteiten als golfarchitect uit. In 1907 begon hij aan belangrij-ke verbeteringen op Sunningdale. In 1907 leerde hij

Alistair MacKenzie kennen met wie hij na de eerste wereldoorlog een partnerschap aanging. Vanaf dat moment werd hij de drukst bezette golfarchitect ter wereld. In 1908 ontwierp hij o.a Stoke Poges bij Londen en de Forest Course in le Touquet. Hij nam een assistent in dienst, C.H. Alison, die clubsecretaris was op Stoke Poges , nu Stoke Park. Korte tijd werkte de firma als Colt, MacKenzie en Alison. Na 4 jaar verliet MacKenzie de firma alweer. In de loop van de jaren twintig ging Colt samenwerken met Joh Morrison, een all-round sportsman, die excelleerde in voetbal, cricket en golf. Vanaf 1928 ging de firma verder als Colt, Alison and Morrison.

Colt moet in de firma Copijn een ideale partner hebben gevonden, met belangstelling voor natuur-lijke aanleg en uitgebreide ervaring in het aanleggen van landschapsparken. In 1938 zou Copijn zelfs een aparte vennootschap oprichten voor de aanleg en het onderhoud van golfbanen, gebaseerd op hun tot dan toe verrichte werk bij de aanleg van genoemde ‘classic courses’. Harry Colt stierf in 1951 in wat de Engelsen zo fraai relative obscurity noemen. Sindsdien is zijn ster alleen maar gerezen. Het goede werk van de firma Copijn mag daarbij echter niet uit het oog worden verlo-ren! Het lijkt de Commissie Panhistorie een goed idee om de uit de Copijnarchieven verkregen beelden een weerspiegeling te geven in ons clubhuis. We hopen u daarvan in de komende tijd iets te laten zien!

Namens de Commissie Panhistorie, Ernst van den Doel


“Al wat leeft en groeit en ons altijd weer boeit”, einde citaat van de presentator van een zeer populaire radiorubriek die 2500 keer is uitge-zonden. Dat is waarschijnlijk ook de reden dat bij veel mensen deze regel ergens in hun hoofd rondzingt.

Dat is zeker in de praktijk het geval bij de ongeveer 35 Panleden die meewandelden tijdens de natuurwandeling, enig weken geleden over ons terrein. Het was een frisse voorjaarsavond waarbij we, begeleid door een aantal natuurkenners, werden geïnformeerd over de bijzonderheden die te vinden zijn langs de fairways en carries van de diverse holes. Zoals de prachtige korstmossen op het heuveltje onder de jeneverbessen van Carl Ascoop op de 14e: Rendiermos, Bekermos en de Rode Heidelucifer. Een vergrootglas was in deze gevallen overigens best handig geweest! Overal op de baan steekt een lollig grasje de kop op: Buntgras, een pionier van open zandgrond. Op de carry van de 10e staan piepkleine driekleurige viooltjes. We lopen er vaak achteloos aan voorbij. Greenkeeper Mark Lampe vertelde enthousiast over de oude bomen die op onze baan staan. Fraaie exemplaren!Daarnaast gebeurt er van alles in de struiken en bomen, als je weet te luis-teren en te kijken. De vogels hebben het druk in deze tijd van het jaar!Wist u dat de Committed to Greencommissie tot in de kleinste details op de hoogte is van “al wat leeft en groeit en ons altijd weer boeit” op onze prachtige baan?

NATUURWANDELING OP DE PAN

16 U T R E C H T S E G O L F C L U B ‘ D E P A N ’Ringslang op De Pan

Dat ook de techniek voor niks staat op een golf-club, wist u natuurlijk al lang. Elke zichzelf respec-terende club presenteert zich immers graag als een zeer bijdetijdse vereniging. Bij sommige clubs gaat dat soms erg ver.

De redactie was onlangs getuige van de volgende conversatie waarbij het met name om de nieuwste technische ontwikkelingen in de baan ging:

“Natuurlijk mag je eerder weg als je opgeroepen wordt. Het maakt niet uit dat je geen telefoon bij je hebt … ze weten je toch wel te vinden.

Hoe dan ?

Nou, zie je die vlaggenstokken, dat bovenstukje hè, dat doet het …

Doet wat ?

GPS track en trace. Weleens van gehoord ?

Ja maar, hoe dan ?

Nou … als de nood aan de man komt en ze je moeten ophalen en weten dat je bijvoorbeeld op die tijd bij Hole 16 bent, kan ook iedereen die hier niet bekend is heel gemakkelijk Hole 16 vinden en jou dus ook …

Maar hoe worden die stokken dan gevoed ?

Aard-energie. Ze staan toch in een putje “!

Zover is het nog niet op De Pan, want het boven-stukje van de vlaggenstokken is - slechts - een reflector. Tegen de bosachtergrond vallen de stok-ken soms weg en zijn dus slecht zichtbaar. Dankzij deze reflector kan men een boom àchter de green meten.

De rode ballen op de stokken waren een proef. Het blijkt dat die toch minder zichtbaar zijn dan de gele.

VLAGGEN-STOKKEN MET GPS?


Dat ook de techniek voor niks staat op een golf-club, wist u natuurlijk al lang. Elke zichzelf respec-terende club presenteert zich immers graag als een zeer bijdetijdse vereniging. Bij sommige clubs gaat dat soms erg ver.

De redactie was onlangs getuige van de volgende conversatie waarbij het met name om de nieuwste technische ontwikkelingen in de baan ging:

“Natuurlijk mag je eerder weg als je opgeroepen wordt. Het maakt niet uit dat je geen telefoon bij je hebt … ze weten je toch wel te vinden.

Hoe dan ?

Nou, zie je die vlaggenstokken, dat bovenstukje hè, dat doet het …

Doet wat ?

GPS track en trace. Weleens van gehoord ?

Ja maar, hoe dan ?

Nou … als de nood aan de man komt en ze je moeten ophalen en weten dat je bijvoorbeeld op die tijd bij Hole 16 bent, kan ook iedereen die hier niet bekend is heel gemakkelijk Hole 16 vinden en jou dus ook …

Maar hoe worden die stokken dan gevoed ?

Aard-energie. Ze staan toch in een putje “!

Zover is het nog niet op De Pan, want het boven-stukje van de vlaggenstokken is - slechts - een reflector. Tegen de bosachtergrond vallen de stok-ken soms weg en zijn dus slecht zichtbaar. Dankzij deze reflector kan men een boom àchter de green meten.

De rode ballen op de stokken waren een proef. Het blijkt dat die toch minder zichtbaar zijn dan de gele.

INTERVIEW MET JAN VAN MONDFRANS


De laatste decennia is er in toenemende mate publieke belangstelling gegroeid voor ecologie en ons directe leefmilieu. Door de sterke groei van de bevolking en de kunstmatige ingrepen om de natuur naar onze hand te zetten wordt er een grote druk uitgeoefend op het fragiele ecologisch evenwicht.Ook in het beheer en het onderhoud van golfbanen is een ontwikkeling gaande, die meer in de richting gaat van duurzaamheid. Dit heeft in de Nederlandse golfwereld ondermeer geleid tot de ontwikkeling van het certificaat Committed to Green, dat in 2012 door de inspanning van baancommissie en greenkeepers aan De Pan is toegekend.Daarnaast zijn er ook wetenschappelijke en praktische ontwikkelingen gaande met betrekking tot selectie en gebruik van bepaalde grassoorten, verandering van doorlaatbaarheid van de ondergrond en waterbeheer van fairways en greens.

De redactie van het Panflet heeft Jan van Mondfrans, die in de Nederlandse golfwereld een voortrekkers rol speelt op dit terrein, een aantal vragen voorgelegd.

Wat speelt er momenteel in de golfwereld en ook specifiek op De Pan?

A. Een aantal factoren speelt een rol. In alle wereldde-len wordt melding gemaakt van watertekorten tijdens een lange hete zomer. In Californië of Zuid Afrika, maar ook dicht bij huis worden wij geconfronteerd met tijdelijke water tekorten. Internationaal komt er steeds meer besef dat het beregenen van golfbanen - vaak oppervlaktes van gemiddeld 20 Ha - in de toe-

komst niet ongelimiteerd kan doorgaan. In een TNO rapport uit 2008 over de toekomst van de Nederlandse grondwatervoorraad in relatie tot klimaatverandering wordt uitgegaan dat volgens berekeningen van het KNMI in 2050 een temperatuurstijging van 2º C wer-kelijkheid zal zijn. Door deze klimaatverandering worden zomers waar-schijnlijk extra warm en droog. Tekort aan water kan grote problemen veroorzaken bij o.a. de drinkwater-voorziening. Drinkwaterbedrijven kunnen niet genoeg water winnen om geschikt drinkwater van te maken en voor landbouw is er niet genoeg water om akkers te besproeien. Ook de natuur komt in de problemen, dieren vinden niet genoeg drinkwater en planten ver-dorren en komen niet meer terug.

Wat verwacht je van de milieuwetgeving in de nabije toekomst?

A. Het milieu is een groot publiek belang. Waar ter wereld kun je onbezorgd watertappen uit een kraan? Milieuwetgeving gaat een belangrijke rol spelen bij het onderhoud van golfbanen. Bij tekorten aan water kan de Rijksoverheid gaan ingrijpen, hierover liggen reeds afspraken vast. Deze afspraken worden ook wel de verdringingsreeks genoemd. Rijkswaterstaat gebruikt de verdringingsreeks om het beschikbare water goed en eerlijk over Nederland te verdelen. In het geval dat een golfbaan in een grondwaterbeschermingsgebied ligt, zoals De Pan, gaan deze afspraken bij droogte al een belangrijke rol spelen. Bovendien wil de Rijksover-heid een green deal maken met eigenaren van golfba-nen over het terugdringen van pesticiden. Mogen er


momenteel nog zeven verschil-lende, hoofdzakelijk fungiciden, worden toegepast dan zullen het er in 2020 hoogstwaarschijnlijk nog 2 zijn.

Wat is het waterverbruik op De Pan?

A. Tot 2009 lag het verbruik van beregeningswater op de golfbaan tussen de 25 en 30 duizend m³ water. Een gezin van drie personen verbruikt gemiddeld 140 m³ per jaar. Sinds 2010, het jaar dat wij voor het eerst de fairways niet meer hebben beregend, ligt de hoeveelheid tussen de 10 en 15 duizend m³. Dat is een substantiële reductie.

Wat zijn de consequenties van minder beregenen voor baan en spelers?

A. Laat ik beginnen met de spelers, in het bijzonder onze leden. Ik ben blij dat ik via het Panflet mag uit-leggen waar de baancommissie zich mee bezig houdt. In de afgelopen 10 jaar is het beleid erop gericht om de baan weer zoveel mogelijk in zijn oorspronkelijke staat terug te brengen. Enerzijds door veel vette grond weg te halen, anderzijds door rondom de greens korter te maaien, z.g. run-off te creëren, maar bovenal door minder te beregenen. Hierdoor gaan de typische ondulaties van De Pan weer een grotere rol spelen. Een schot binnen 50 meter naar de green moet weer een pitch-and-run worden waardoor er meer controle komt over het naar de green rollen van de bal. Dat is

onderdeel van de filosofie achter de aanleg van de baan door Harry Colt in 1929. Die is totaal anders dan het zogenoemde target golf, waarbij een hoog schot ‘dood naast de pin’ moet komen. Dit soort benade-ring zie je vooral op Amerikaanse banen.Voor wat betreft de baan zien we na vijf jaar uitdro-ging alleen maar voordelen. Ik wil dat graag wat nader preciseren. De Nederlandse graszaadindustrie speelt van oudsher een leidende rol in de wereld (Barenbrug Holland BV). De selectieprocedure om tot nieuwe grassoorten te komen volgt nog altijd de na-tuurwet van survival of the fittest. Criteria om een be-tere soort te ontwikkelen zijn: standvastigheid van het ras, lage stikstof behoefte, resistentie tegen ziekten en tolerantie t.a.v. betreding, kort maaien en droogte. En dat resultaat zien we terug op onze fairways en greens, minder ziektedruk, minder onkruid en minder waterbehoefte. Is dat niet geweldig? Ik verwacht dat het onttrekken van grondwater voor beregening van onze golfbaan binnen 30 jaar min of meer wordt verboden. Wij zullen hoogstwaarschijn-lijk een eigen water reservoir moeten aanleggen. Met dat soort toekomstvragen houden wij ons nu al bezig.

25

managing fine fescue fairways

▼

Golf Course De Pan is a Harry Colt de-

signed course located in the central

Netherlands. The region surrounding De

Pan is located on a very water repellent, hy-

drophobic sand belt, which creates challenging

growing conditions.

De Pan, like many courses in the Netherlands

and throughout Europe, faces additional obsta-

cles due to environmental legislation that pro-

hibits groundwater pollution and limits the use

of fertilisers and pesticides.

Following the installation of an irrigation sys-

tem on the golf course in the mid 1970s, head

greenkeeper Mark Lampe was instructed that

yellow or brown turf was unacceptable. He was

expected to keep the grass green.

As a result, the amount of irrigation water

used at De Pan increased every year. By the year

2000 the golf course was using over 30,000

cubic meters of water per annum for 10 hectares

of fairways. With the increased water use, addi-

tional fertiliser was required to keep the course

green and to please the members. So, what was

the result?

After a couple of days with no rainfall, the fair-

ways would typically turn yellow and the green-

keeping staff was instructed to apply water and

fertiliser. This produced a softer, greener playing

surface. The fairway grass faced increased dis-

ease pressure and damage from chafer grubs

was visible on almost every fairway.

I realised the spiral we were in and asked

Mark: “Can we produce a quality sward with

lower inputs?” Mark’s reply was: “Yes!”

Together we developed a new strategy for

the course built on a set of sustainable ideas.

Our plan was as follows:

• Return to traditional fine turf management

on the golf course (www.finegolf.co.uk).

• Use the least amounts of water and fertiliser

possible.

• Develop a fairway management pro-

gramme utilising an alkyl-terminated block

copolymer surfactant.

In 2003 we cooperated with the Wagenin-

gen University, who tested an alkyl-terminated

block copolymer surfactant at the golf course, on

an area outside of the reach of irrigation. The

2004 results were awesome!

We then decided to do a trial on the ninth

fairway at De Pan. What started out as a simple

research experiment ultimately transformed our

entire fairway management strategy.

Following a minimum of three applications of

the alkyl-terminated block copolymer we ob-

served: increased turf quality, more visible fescues,

increased density and a ‘green up’ effect on turf.

We started to wonder if something was hap-

pening inside the plant. That answer would re-

quire a few more years. By then, the surfactant

had a name: ‘Revolution’.

In 2010 we made a decision with far-reaching

consequences! After agreement from the green-

keeping staff, greens committee and board of the

club, we informed the members about our new

strategy: No irrigation water on the fairways dur-

ing the entire growing season! We received per-

mission and the irrigation was shut down.

One thing we did not count on was uncoop-

erative weather. Unfortunately, 2010 was the dri-

est summer in the last decade. The grass became

yellow after nine weeks without rainfall! By the

end of July, the golf course smelled like a hay-field.

After rainfall in August the course started to

change colour and by the mid-September the

grass was green again. I also started to sleep better.

The results:

• Fescues became the dominant species.

• The fairways didn’t need fertiliser to keep

their colour.

• Less clippings were produced.

• Tougher sward was produced with less thatch.

• There was less damage from chafer grubs

and diseases.

• Pesticides on fairways were reduced to zero.

• We experienced quick regrowth after rainfall.

• Fine grasses were much stronger.

Looking back, I realise that fescues must have

existed on the course for many years, but when

the management was focused on too much

water and feeding, the weaker grasses were

stimulated and fescue became a dormant

species.

At De Pan greenkeeping is based on encour-

aging fescue fairways. Thanks to a Revolution

programme of three treatments per annum, the

fairways at De Pan are now maintained in a truly

sustainable fashion. No fertilisers are applied to

our fairways and water use has been reduced to

less than 10,000 cubic meters per year. (Note:

Other locations may require additional applica-

tions of Revolution to experience these benefits,

based on varying soil types and other condi-

tions).

Zero irrigation strategyAs the past chairman of greens at Golf Course De Pan in the Netherlands,

Jan van Mondfrans recounts his experience eliminating irrigation on fairways for an

entire growing season with the help of an alkyl-terminated block copolymer surfactant

During the driest summer in a decade,the fairways at De Pan turned brownafter nine weeks.

This photo, taken just six weeks later, showsa quick green-up following rainfall events


LET OP:VANAF 15 OKTOBER 2015 ZAL DE BAAN TOT 1 JANUARI 2016

NIET MEER QUALIFYING ZIJN I.V.M. DE AANLEG VAN DE NIEUWE BEREGENINGSINSTALLATIE.

DENKT U TIJDIG AAN HET SPELEN VAN VOLDOENDE Q-KAARTEN

VOOR EEN ACTIEVE HANDICAP IN 2016.

Wat voor stappen worden er op dit gebied bij De Pan gezet?

A. U kunt mij - samen met Mark Lampe - de komende zomer regelmatig aantreffen op de fairway van hole 9 of in de rough op hole 4. Hier liggen allerlei proefveldjes waarop verschillende variabelen worden gemeten zoals grassoorten en waterverbruik. De kennis die wij hierbij opdoen wil ik delen met een select gezelschap van baanbeheerders en hoofdgreenkeepers, die de neuzen in dezelfde richting hebben staan: • baseer de werkzaamheden op duurzaam onderhoud • koester het traditionele onderhoud voor linksbanen (www.finegolf.co.uk)• gebruik zo min mogelijk beregeningswater en meststoffen.

Wat voor stappen worden er op dit gebied bij De Pan gezet?

A. U kunt mij - samen met Mark Lampe - de komende zomer regelmatig aantreffen op de fairway van hole 9 of in de rough op hole 4. Hier liggen allerlei proefveldjes waarop verschillende variabelen worden gemeten zoals grassoorten en waterverbruik. De kennis die wij hierbij opdoen wil ik delen met een select gezelschap van baanbeheerders en hoofdgreenkeepers, die de neuzen in dezelfde richting hebben staan: • baseer de werkzaamheden op duurzaam onderhoud • koester het traditionele onderhoud voor linksbanen (www.finegolf.co.uk)• gebruik zo min mogelijk beregeningswater en meststoffen.

25

managing fine fescue fairways

▼

Golf Course De Pan is a Harry Colt de-

signed course located in the central

Netherlands. The region surrounding De

Pan is located on a very water repellent, hy-

drophobic sand belt, which creates challenging

growing conditions.

De Pan, like many courses in the Netherlands

and throughout Europe, faces additional obsta-

cles due to environmental legislation that pro-

hibits groundwater pollution and limits the use

of fertilisers and pesticides.

Following the installation of an irrigation sys-

tem on the golf course in the mid 1970s, head

greenkeeper Mark Lampe was instructed that

yellow or brown turf was unacceptable. He was

expected to keep the grass green.

As a result, the amount of irrigation water

used at De Pan increased every year. By the year

2000 the golf course was using over 30,000

cubic meters of water per annum for 10 hectares

of fairways. With the increased water use, addi-

tional fertiliser was required to keep the course

green and to please the members. So, what was

the result?

After a couple of days with no rainfall, the fair-

ways would typically turn yellow and the green-

keeping staff was instructed to apply water and

fertiliser. This produced a softer, greener playing

surface. The fairway grass faced increased dis-

ease pressure and damage from chafer grubs

was visible on almost every fairway.

I realised the spiral we were in and asked

Mark: “Can we produce a quality sward with

lower inputs?” Mark’s reply was: “Yes!”

Together we developed a new strategy for

the course built on a set of sustainable ideas.

Our plan was as follows:

• Return to traditional fine turf management

on the golf course (www.finegolf.co.uk).

• Use the least amounts of water and fertiliser

possible.

• Develop a fairway management pro-

gramme utilising an alkyl-terminated block

copolymer surfactant.

In 2003 we cooperated with the Wagenin-

gen University, who tested an alkyl-terminated

block copolymer surfactant at the golf course, on

an area outside of the reach of irrigation. The

2004 results were awesome!

We then decided to do a trial on the ninth

fairway at De Pan. What started out as a simple

research experiment ultimately transformed our

entire fairway management strategy.

Following a minimum of three applications of

the alkyl-terminated block copolymer we ob-

served: increased turf quality, more visible fescues,

increased density and a ‘green up’ effect on turf.

We started to wonder if something was hap-

pening inside the plant. That answer would re-

quire a few more years. By then, the surfactant

had a name: ‘Revolution’.

In 2010 we made a decision with far-reaching

consequences! After agreement from the green-

keeping staff, greens committee and board of the

club, we informed the members about our new

strategy: No irrigation water on the fairways dur-

ing the entire growing season! We received per-

mission and the irrigation was shut down.

One thing we did not count on was uncoop-

erative weather. Unfortunately, 2010 was the dri-

est summer in the last decade. The grass became

yellow after nine weeks without rainfall! By the

end of July, the golf course smelled like a hay-field.

After rainfall in August the course started to

change colour and by the mid-September the

grass was green again. I also started to sleep better.

The results:

• Fescues became the dominant species.

• The fairways didn’t need fertiliser to keep

their colour.

• Less clippings were produced.

• Tougher sward was produced with less thatch.

• There was less damage from chafer grubs

and diseases.

• Pesticides on fairways were reduced to zero.

• We experienced quick regrowth after rainfall.

• Fine grasses were much stronger.

Looking back, I realise that fescues must have

existed on the course for many years, but when

the management was focused on too much

water and feeding, the weaker grasses were

stimulated and fescue became a dormant

species.

At De Pan greenkeeping is based on encour-

aging fescue fairways. Thanks to a Revolution

programme of three treatments per annum, the

fairways at De Pan are now maintained in a truly

sustainable fashion. No fertilisers are applied to

our fairways and water use has been reduced to

less than 10,000 cubic meters per year. (Note:

Other locations may require additional applica-

tions of Revolution to experience these benefits,

based on varying soil types and other condi-

tions).

Zero irrigation strategyAs the past chairman of greens at Golf Course De Pan in the Netherlands,

Jan van Mondfrans recounts his experience eliminating irrigation on fairways for an

entire growing season with the help of an alkyl-terminated block copolymer surfactant

During the driest summer in a decade,the fairways at De Pan turned brownafter nine weeks.

This photo, taken just six weeks later, showsa quick green-up following rainfall events


Nu de NGF sinds 1 mei een agronomist (landbouw-kundige, in dit geval gespecialiseerd in golfbanen) in dienst heeft, wil ik overleggen of deze wijze van golfbaanonderhoud onder de NGF vlag kan. Streven is om in klein gezelschap van gelijkgestemden een overlegstructuur op te zetten om van elkaar te leren. Binnen afzienbare tijd zal er in Wageningen UR een leerstoel Turf Grass research komen.

Mijn betrokkenheid is gericht op het dichter bij elkaar brengen van wetenschap en praktijk en te waken tegen het klakkeloos overnemen van resultaten van Amerikaanse universiteiten zoals Penn State en Rutgers University. Bij veel van de onderzoeken speelt de kleur van het gras een dominante rol, waaraan wij naar mijn mening niet modieus moeten toegeven. Ik ontving veel positieve reacties op het interview in GolfWeekly van juli 2014 dat als titel had ‘De Groene Waanzin’.

Wat wil je nog kwijt ter afronding?

A. De Pan heeft als één na oudste club van Neder-land een voortrekkersrol, zeker op het gebied van baanonderhoud. Het bestuur is zich hier terdege van bewust. Mede daarom bestaat de baancommissie uit een enthousiast groep van mensen met een grote betrokkenheid bij onze baan en de natuur waarin hij ligt en waar inmiddels een grote deskundigheid is opgebouwd.De Pan heeft voor het beleidsplan betreffende het terrein als mission statement: het voor de toekomst behouden van alle karakteristieke elementen van onze baan. Hieraan mijn steentje te mogen bijdragen doe ik sedert de aanvang van mijn lidmaatschap van deze bevoorrechte club met zeer veel enthousiasme.

Nu de NGF sinds 1 mei een agronomist (landbouw-kundige, in dit geval gespecialiseerd in golfbanen) in dienst heeft, wil ik overleggen of deze wijze van golfbaanonderhoud onder de NGF vlag kan. Streven is om in klein gezelschap van gelijkgestemden een overlegstructuur op te zetten om van elkaar te leren. Binnen afzienbare tijd zal er in Wageningen UR een leerstoel Turf Grass research komen.

Mijn betrokkenheid is gericht op het dichter bij elkaar brengen van wetenschap en praktijk en te waken tegen het klakkeloos overnemen van resultaten van Amerikaanse universiteiten zoals Penn State en Rutgers University. Bij veel van de onderzoeken speelt de kleur van het gras een dominante rol, waaraan wij naar mijn mening niet modieus moeten toegeven. Ik ontving veel positieve reacties op het interview in GolfWeekly van juli 2014 dat als titel had ‘De Groene Waanzin’.

Wat wil je nog kwijt ter afronding?

A. De Pan heeft als één na oudste club van Neder-land een voortrekkersrol, zeker op het gebied van baanonderhoud. Het bestuur is zich hier terdege van bewust. Mede daarom bestaat de baancommissie uit een enthousiast groep van mensen met een grote betrokkenheid bij onze baan en de natuur waarin hij ligt en waar inmiddels een grote deskundigheid is opgebouwd.De Pan heeft voor het beleidsplan betreffende het terrein als mission statement: het voor de toekomst behouden van alle karakteristieke elementen van onze baan. Hieraan mijn steentje te mogen bijdragen doe ik sedert de aanvang van mijn lidmaatschap van deze bevoorrechte club met zeer veel enthousiasme.

Wij zijn allen met pijn in het hart getroffen door het vroeg-tijdige, onverwachte overlijden van ons enthousiaste clublid en onze lieve vriendin. Winny, die zo vol overgave het leven leefde en met zoveel vertrouwen en positiviteit haar herstel-programma zou ingaan na een zware hartoperatie begin maart van dit jaar, is plotseling uit het leven weggerukt.

Winny was een erudiete vrouw en een onderhoudende gesprekspartner voor velen. Ze kon geweldig goed luisteren en ging altijd zeer respectvol om met de verscheidenheid van mensen. Na haar studie klinische Pedagogiek pro-moveerde zij op het onderwerp Anorexia Nervosa. Naast vele lidmaatschappen, bestuurs- en opleidingsfuncties had zij een grote praktijk voor psychologie en pedagogiek gericht op mensen met eetstoornissen en bleef zij actief als wetenschappelijk onderzoeker. Diverse boeken en interna-tionale publicaties op haar vakgebied staan op haar naam. Uit alles bleek haar veelzijdigheid, gedrevenheid en perfec-tionisme. Winny maakt haar entree op De Pan als altijd stralende cad-die van haar dochter Marie-Louise. Haar enthousiasme voor het eerste Damesteam werd later bekroond met de titel “mama van het damesteam”. Haar plezier in het golfspel en onze mooie baan leiden in april 2009 tot het lidmaatschap van De Pan. In de relatief korte tijd dat Winny lid is van De Pan zet zij zich met tomeloze energie in voor de club.

Anno 1965 roept de redactie van het Panflet wanhopig vrouwelijke Panleden op om de redactie te versterken, hetgeen schoorvoetend geschiedt. Maar het duurt nog bijna 50 jaar voordat er op 1 januari 2011 een eerste vrouwelijke voorzitter van de redactiecommissie aantreedt: Winny Wee-da-Mannak. Winny’s interesse in historische achtergronden vinden we vanaf dat moment steeds terug in de artikelen in Panflet. Ze weet op prachtige wijze de geschiedenis van De Pan te beschrijven en werkt daarmee aan het zo belangrijk geachte clubgevoel. Nooit deinst ze er voor terug een diepe duik te nemen in het verleden van de club om de informatie tot in detail kloppend te hebben. Tevens portretteert zij vele voor De Pan belangrijke figuren. Mede door haar enthousi-asme weet zij andere Panleden ook tot schrijven te

bewegen en wordt het Panflet gevuld met vaste rubrieken over onderwerpen die tot dan toe onderbelicht waren.

Wij verheugden ons altijd op de gezellige redactieverga-deringen, waarbij door Winny’s manier van leidinggeven iedereen tot zijn recht kwam en gestelde doelen werden be-haald. Winny slaagde erin kwaliteiten te benoemen en met een ongelooflijke dosis humor, toewijding en diplomatie ons tot denken en handelen te bewegen. Onder haar bezielende leiding rolt in oktober 2013 het Gouden Panflet van de pers-en. Een eerbetoon aan al die leden van De Pan die geduren-de 50 jaar zoveel energie hebben gestoken in het doen voortbestaan van het blad dat sinds 1962 een belangrijke rol speelde in het clubleven. Tijdens de presentatie van het ‘Panflet 50 jaar in vogelvlucht’ werden alle voor het blad en voor de club belangrijke figuren en oud-redactieleden in het zonnetje gezet. En zo werd het Panflet zelfs met terugwerk-ende kracht een bindend element. Veel Panleden gaven blijk van betrokkenheid en waardering.

Winny bleek een duizendpoot op vele vlakken; bijna niets was haar te veel. Ze had vele passies en zette zich daar 100 procent voor in. Neem haar liefde voor kleuren, bloemen, haar passie voor koken en haar zoektocht naar haar roots in haar geboorteland Indonesië waar ze samen met haar dochter na 61 jaar voor de eerste keer naar terugging, maar bovenal haar liefdevolle betrokkenheid en verbondenheid met haar gezin. Als je aan al die facetten de aandacht weet te geven die daarvoor nodig is, dan doe je het goed in het leven. Wij kijken met weemoed en voldoening terug op onze samenwerking. Met Winny aan het roer was het geweldig om als team aan ons clubblad te kunnen werken. Het ge-noeglijke afsluitingsetentje bij Winny en Peter thuis was een afscheid van de redactionele zaken. Onze verbondenheid en vriendschap zijn gebleven: háár grote verdienste.

May we always celebrate her life, her beautiful mind and extraordinary being.

Flavia Plaickner, Suzanne van Wezel, Annemieke van Oest, Edward Westerhout, Michiel Delfos Visser, Ruud Verbunt

I N M E M O R I A M

Winny Weeda-Mannak 12 MEI 1950 - 20 APRIL 2015


NGF COMPETITIE VERSLAGEN 2015

Na het tussentijdse verslag dat reeds in de digitale versie van Panflet is verschenen, werden de laatste twee wedstrijden van dit competitieseizoen met een lach en een traan gespeeld. Na onze mooie overwin-ning op de dames van Amelisweerd (kruisfinalist) met 10-8 en daarmee als enige uit de poule ongeslagen, leken de kruisfinales binnen handbereik. Vlak na deze overwinning volgde het verschrikkelijke bericht dat onze trouwste supporter, de mama van ons team, de vaste caddie en moeder van Marie-Louise plotseling overleden was. Slechts anderhalve dag tevoren had Winny ons op de Noord Nederlandse vanaf de eerste afslag tot de laatste putt aangemoedigd. Het team verkeerde in shock. Gesterkt door onze hechte band, besloten we enkele dagen later toch aan te treden tegen de nummer 2 uit de poule. Zo opgewekt als wij de week ervoor onder leiding van John van de baan waren gestapt na onze zege op Amelisweerd, zo droevig was de stemming een week later. Een fikse huilbui en group-hug later, verschenen we toch strijd-lustig aan de start. Hoewel het een felle strijd was die in veel gevallen tot de 18e hole werd gestreden, was de einduitslag weinig flatteus: 17-1. In de laatste 15 jaar hebben wij geen wedstrijd zo dik verloren.

Enigszins uit het lood geslagen, maar ook trots op onze prestatie als team, begonnen we aan de laatste wedstrijd. Het behalen van de kruisfinales was door de nederlaag tegen de Noord Nederlandse nagen-oeg onmogelijk, maar desondanks voelden we ons winnaars. Hoewel wij de Dommel met ruime cijfers versloegen (14-4), moesten we evenals vorig jaar met de derde plaats genoegen nemen. We kijken terug op een competitieseizoen dat enerzijds gekenmerkt wordt door het overlijden van Winny, anderzijds door een ijzersterke teamspirit.

Tijdens het captains dinner op 22 mei, waar ik helaas niet bij aanwezig kon zijn, ben ik verkozen tot captain der captains. Allerliefste dames, veel dank voor jullie nominatie! Het is ieder jaar weer een feest om jullie captain te mogen zijn; we hebben deze prijs samen gewonnen. Jullie maken mijn taak een stuk een-voudiger door jullie onvoorwaardelijke inzet voor de club, voor het team en voor mij. In het kader van “stoppen op je hoogtepunt” wordt het wellicht tijd om het stokje over te dragen. Wat er ook gebeurt, volgend jaar zijn we weer sharp en pakken we ze!

DAMES 1

vlnr. Marie-Louise Weeda, Zhen Bontan, Everine van de Kraats, Maaike Naafs, Karlijn Zaanen, Caroline Karsten en John Bleijs

vlnr. Marie-Louise Weeda, Zhen Bontan, Everine van de Kraats, Maaike Naafs, Karlijn Zaanen, Caroline Karsten en John Bleijs



DAMES 2 ZONDAG 36 HOLES, HOOFDKLASSE POULE D101Een kort verslag van het competitie seizoen van Dames 2 ‘op zondag’ in 2015. In het team speelden dit jaar, Sandra van Neerbos, Petra Boreel, Leonie Warringa, Milou Wolters, Diantha Naafs, Astrid Aldewereld en Cynthia Canjels. Patricia Hallers was onze reserve en staat helaas niet op deze foto.

Met een poule vol met sterke teams van Noord-wijk, Haagsche, Hilversum en Amelisweerd was het een uitdaging om ons te handhaven in deze poule. Geweldig dat dat ruimschoots gelukt is. We stonden zelfs gedeelde 1e bij aanvang van de laatste wedstrijd op Noordwijk. Uiteindelijk zijn we op een verdien-stelijke 3e positie geëindigd. Noordwijk 3 eindigde bovenaan in de poule en is uiteindelijk Landskampioen geworden.

De 1e speeldag op de Haagsche speelden we met Windkracht 9 en de hele dag regen. Op Hilversum en Amelisweerd was het weer prima. Helaas op Noord-wijk was het weer een windkracht van 7 met heel veel regen!

Heel veel dank ook aan John Bleys, die heeft ons tijdens de wintertrainingen, klaar gestoomd voor het competitieseizoen! Dat heeft echt enorm geholpen!

We mogen terug kijken op een succesvol competitie seizoen 2015 voor Dames 2. Het leek alsof er meer in zat dit jaar! Op naar seizoen 2016!

vlnr. Sandra van Neerbos, Petra Boreel, Leonie Warringa, Milou Wolters, Diantha Naafs,

Astrid Aldewereld en Cynthia Canjels.



Code rood. Dat was afgegeven door het KNMI, maar voor de competitie van geen belang, want als het niet onweert kan je prima spelen. En dat deden wij dus. Op Groendael. Een 9 holes baan voor de gefortuneerde inwoners van Wassenaar, die geen lid kunnen worden op de Haagsche. Het was zwaar, maar een nipte over-winning was ons gegund. 10-8.De tweede competitiedag mochten wij naar Amster-dam, dwz in de buurt van. Ergens langs de A10 was iets dat op een golfbaan leek. Wij speelden tegen An-derstein. Gelukkig het tweede team, want het eerste team bleek onverslaanbaar. Wederom een overwinning van 10-8.Op de Goyer hebben ze het allemaal goed voor elkaar. Zelfs mooi weer hadden de gastvrouwen geregeld, maar onze tegenstandster bleek ook van een zonnetje te houden en het werd 9-9. Het enige wat ons nog te doen stond was ook de laatste wedstrijd winnen. En dat dedenwij dan ook! Vol overtuiging met 17-1. Met 3 gewon-nen wedstrijden en 1 gehalved zouden wij kampioen kunnen worden, maar ook Groendael aasde op die titel. Zij hoefden de laatste dan alleen maar te winnen op delaatste dag op de Pan, maar dat deden zij niet. Zij speelden gelijk en daardoor waren wij het enige team dat 3 wedstrijden had gewonnen. Kampioen van de poule dus. Zaterdag 16 mei nog een halve finale ge-speeld, maar helaas hebben wij de titel ‘landskampio-en’ niet weten te bemachtigen. Wie weet volgend jaar. Anniek, Alexandra, Astrid, Janneke, Nicole en Regina, heel veel dank voor jullie super inzet, enthousiasme en goede golfspel!

Martine van den Doel

Een nieuw dames team heeft een plek gekregen in de zondagcompetitie 27 holes!

Een pittige poule in de hoofdklasse. Het doel was handhaven in deze klasse. Tijdens een gezellig voorspeelweekend half maart in Braamt (Gld) werd al duidelijk dat dit een gezellig en goed team is. De eerste wedstrijd moest halverwege worden gestaakt vanwege regenval (ondergelopen greens) en is later op een zonnige dag ingehaald. Uiteindelijk zijn we derde geworden in de poule en hopen we unaniem dat we volgend jaar van de Tech-nische commissie de kans krijgen om als team com-pleet te blijven zodat we kunnen voortborduren op de opgedane goeie ervaringen!

Namens het team, Kitty van Julsingha

ZONDAG DAMES 3

ZONDAG DAMES 4

vlnr: Denise Go, Rachel Crowe, Henriette Broersen, Florence Bouwman, Kitty van Julsingha,

Jacqueline Schrijen en Marijke Croiset van Uchelen.

OPROEPDe redactie zoekt ondersteuning van het

team voor het opzetten, beheren en rubriceren van het digitale fotoarchief.

Wie heeft tijd en affiniteit om deze taak ter hand te nemen?

Voor meer informatie kunt u bellen met Ru Westerouen van Meeteren 06 52 403 759



DINSDAG DAMES 1

Onze captain, Anne-Marie Dijkzeul, had de voorbereid-ing tot in de puntjes gere-geld en een goede indeling gemaakt. Ze had met ieders wensen rekening gehouden en iedereen van ons zou 3 keer spelen. Helaas was er toch een geblesseerde maar gelukkig kon Ilse de laatste competitie dag wel weer meespelen. Voorafgaand aan de competitie hebben we met het hele team bij Ilse gegeten zodat sommigen elkaar ook wat beter leerden kennen.

De eerste competitie dag begon heel apart met wind-kracht 10 op Broekpolder. Ik geloof dat niemand van ons nog ooit met zo’n harde wind had gegolfd. Het was hogere wiskunde om te berekenen hoe je de bal toch nog enigszins in de buurt van de hole terecht kon laten komen. We hadden een prima eerste dag en speelden gelijk tegen Spaarnwoude. De kop was eraf. Een week later op de Rozensteijnse was het ook beslist niet windstil. De Rozensteijnse is een lange baan met veel water en daar hadden sommige van ons het best lastig mee. De een moest ballen lenen bij een teamge-noot omdat er zoveel ballen in het water waren gesla-gen en de ander verdwaalde bij hole 10. Amsterdam was sterk en wij verloren.Op Spaarnwoude mochten we spelen tegen de Roz-ensteijnse, de landskampioen van vorig jaar. Maar daar lieten we ons niet door afschrikken. Ook niet door hun tactische (soms zelfs onsportieve) moves om ons uit het spel te brengen. Tot het einde toe hebben we gestreden. Er waren 4 singles die pas op hole 18 werden beslist. Helaas moesten we toch met verlies naar huis toe.

En toen waren we gastvrouw. Het leuke van gastvrouw zijn is dat je alleen maar vrolijke mensen van andere clubs mag ontvangen. Iedereen is altijd zo blij om op de Pan te spelen of ze nu winnen of verliezen. Het

prachtig, zonnige weer in combinatie met onze mooie baan maakte het tot een top dag. De uitslagen waren dusdanig dat de Rozensteijnse en Spaarnwoude de volgende week beiden nog kampioen konden worden, en Broekpolder en wij konden beiden nog degrader-en. Voor ons zou een gelijkspel of winst voldoende zijn om in de Hoofdklasse te blijven. Tijdens het diner had-den we een ‘Pan’ bidon voor alle dames en een leuke speech van Anne-Marie. Tijdens alle andere diners werd er niet gesproken en Anne-Marie wilde natuurlijk even laten zien hoe het eigenlijk hoort!

28 april zouden we genoeg hebben aan een gelijk-spel tegen Broekpolder om niet te degraderen. De gemiddelde leeftijd van de dames van Broekpolder lag een stuk hoger dan die van ons dus wij begonnen vol vertrouwen aan deze dag. Toch hadden we heel wat punten laten liggen en de stress was hoog bij bin-nenkomst van de laatste flight. Misschien hebben we Broekpolder onderschat of gewoon niet goed genoeg gespeeld?? En... Nee, wij hebben het niet gered tegen de ervaren en geoefende ‘granny’s’ van Broekpolder.

Staand vlnr. Anne-Marie Dijkzeul, Simone Sars, Ilse Bloem, Wytske van KerkhoffZittend vlnr. Aleid Kruize, Marja Sollewijn Gelpke, Martine Schuur, Imke Smeets



DINSDAG DAMES 2

THE ROAD TO SUCCES IS ALWAYS LONG...Dat gaat het waarschijnlijk worden voor ons!Vanuit de tweede klasse, waarin wij al jaren speelden zijn wij dit jaar ‘gratis’ gepromoveerd naar de Hoofd-klasse.

Met een enorm verschil in handicaps gingen wij deze klus aan met in onze gedachte dat we alleen maar ongelooflijk ons best konden doen om te overleven.Het werden een paar zware weken die begonnen met een geweldige storm op Purmerend waar onze karren de lucht doorvlogen, je bal ook nog wel eens achter je kon belanden en wij spelen moesten tegen wat we nu weten de landskampioen 2015 Amsterdam1! Vervol-gens speelden we tegen de Hoge Kleij, Purmerend en de Goyer.Alles hebben we gegeven om partij te bieden! Helaas waren de scores 16-2, 14-4, 10-8 en 18-0 de realiteit!Geen van ons was ooit nog met 18-0 van de baan gespeeld en dat doet even wat pijn. Maar dan weer terugkijkend zijn er genoeg partijen geweest waarbij tot het laatst gestreden is. Ze hebben ze het geen van allen cadeau gekregen.

Conclusie van onze competitie 2015 is dat we gede-gradeerd zijn maar wel een stuk wijzer geworden! Heel veel geleerd, tegen 4 geweldig leuke teams gespeeld die ons geen moment verweten hebben minder te zijn ( je excuseert je omdat wij daar gewoon eigenlijk niet hoorden qua golf maar wel qua gezellig-heid.....!! ) en zelf een team hebben met zoveel spirit, positiviteit en wilskracht dat ik als captain alleen maar enorm trots kan zijn!

Dus Gabrielle Reijnen, Simone de Laat, Caroline Lagaay, Maud Phijffer, Liesbeth Goudberg en Chantal Nauta: het was super mooi jullie captain te zijn en nogmaals: ik ben trots op al dat gebikkel van ons 4 dagen lang op al de heerlijke banen!

Namens Dinsdagdames 2, Anne Knetemann

Vlnr. Caroline Lagaay, Simone de Laat, Chantal Nauta, Maud Phijffer, Anne Knetemann, Liesbeth Goudberg

Vlnr. Caroline Lagaay, Simone de Laat, Chantal Nauta, Maud Phijffer, Anne Knetemann, Liesbeth Goudberg


vlnr. Henriëtte Grosse Hamberg, Cokkie Tamboezer, Geeske Voûte, Robertine van der Heijden en Noor van Groningen. Helaas ontbrak Saskia van Rijckevorsel.

De competitie zit er weer op. Het was tot op de laatste dag spannend.Niet voor het team van de Amsterdamse, dat met vlag en wimpel nummer 1 geworden zijn en inmiddels naar de hoofdklasse is gepromoveerd.Voor de overige 4 teams was het strijden tot de laatste hole op de slotdag. Tot dan toe hadden we allemaal evenveel wedstrijdpunten. Helaas voor Hilversum: zij trokken aan het kortste eind en zijn dus gedegradeerd. Wij ontsprongen de dans en zijn op de derde plaats geëindigd.Met dank aan Robertine voor haar captaincy en de gezelligheid in het team.

DONDERDAG DAMES SENIOREN 4

DONDERDAG DAMES SENIOREN 2

Met veel plezier en in een winning mood zijn we de competitie ingegaan, waar al snel de meest mooie prestaties werden geleverd. In één wedstrijd een HOLE IN ONE, gemaakt door Minke, en ook een EAGLE gespeeld door Dineke en Anne Marie. Die dag kon niet meer stuk!

Wij zijn als tweede geëindigd, waar we met moeite genoegen mee moesten nemen. Maar het was weer een leuke strijd waarbij we met z’n achten weer veel plezier hebben gehad.

Minke, Anne Marie, Milène, Dineke, Sandra, Ida, Ineke en Elspeth.


LET OP:VANAF 15 OKTOBER 2015 ZAL DE BAAN TOT 1 JANUARI 2016

NIET MEER QUALIFYING ZIJN I.V.M. DE AANLEG VAN DE NIEUWE BEREGENINGSINSTALLATIE.

DENKT U TIJDIG AAN HET SPELEN VAN VOLDOENDE Q-KAARTEN

VOOR EEN ACTIEVE HANDICAP IN 2016.



HEREN IV KAMPIOEN - OVERTUIGEND IN REGEN, WIND EN ZON

Door de foto bij dit stukje, kan ik u niet in spanning houden of we nu wel of niet kampioen zijn geworden. Dat zijn we en het was - met slechts 11 verliespunten - overtuigend. Hoe we kampioen zijn geworden is een ander verhaal. Natuurlijk is de voorbereiding uitermate belangrijk. Door de blijvende aandacht voor het korte werk, is het bijna een voldongen feit geworden dat we daar als de Pan goed in zijn. Het viel onszelf op dat - met name in de foursomes - het verschil werd gemaakt in slim course management, uiteraard met dank aan John en Thijs.De eerste ronde was een test voor de mentale weer-baarheid met storm en horizontale regen. Elk regen-pak kreeg dezelfde eigenschap als een natte spons, maar dat had geen wezenlijke invloed op onze scores. Wel is gebleken dat het laten refitten van je golfclubs door een van je tegenstanders ervoor kan zorgen dat een single handicapper eenvoudig zijn Waterloo bereikt. Tijdens onze verkenning naar Strijen ontdekten wij waarom deze baan voor velen onbekend is en waar-schijnlijk zal blijven. Toch leerden wij daar een waar-devolle les over de consequenties van het lichtzinnig onderschatten van de tegenstander.

De teams in onze poule vertegenwoordigden een kleurrijke diversiteit aan persoonlijkheden. Het is een genoegen te ervaren dat door goed gastheerschap en gevatte speeches, altijd weer een sportieve binding tot stand komt die competitie zo waardevol maakt. Kampioen worden schept ook verplichtingen. En ik vertrouw erop dat wij u als leden daarin niet teleur gesteld hebben. In de eerste plaats was er uiteraard champagne op de laatste hole met een fraaie lente zon. Natuurlijk kreeg onze captain als blijk van grote dank een volledig nat pak aangeboden door zijn gewaardeerde teamgenoten. En last but not least, als proeve van een waar kampioen, soepel chippen over de balk in het clubhuis onder het genot van een fruitig wit wijntje. En mocht u willen weten wie de kunst verstaat om met een 64 graden wedge onder de balk door te slaan om het stucwerk met dimple motief te verfraaien, dan kunt u het beste even contact opnemen met onze captain. Ruud Stramrood, Hans Scholten, Paul Kleinkorte, Peter Goudberg, Pim Godefroy, Alexander Knottenbelt en indien in Nederland Bob Sars.

Alexander Knottenbelt, Bob Sars, Paul Kleinekorte, Ruud Stamrood, Peter Goudberg, Pim Godefroy, Hans Scholten


Vorig jaar was ik nog benieuwd of er in 2015 nieuwe aanwas over de van Dam zou komen, ik heb het geweten. Als enige van het oude team overge-bleven, en de ver-jonging ging zo snel dat een eind vijftiger zich bijna oud be-gint te voelen. De aanloop van (te)veel nieuwe puppies heeft wel voor een chaotisch begin gezorgd, iedereen wilde spelen en vond zichzelf uiteraard kwalitatief meer dan goed genoeg voor een basis-plaats. Dat heeft de Technische commissie de nodige kopzorgen bezorgd. Die dachten een duidelijke (maar eerlijk gezegd wel zeer uitgebreide) selectie procedure te hebben afgesproken. Maar ja het zijn jonge honden en die luisteren niet echt. Er was een bezoek aan het buitenland, onder zeer wis-selende klimatologische omstandigheden, voor nodig om uiteindelijk 1 week voor aanvang van de competi-tie het definitieve team te vormen.

Dankzij het ‘sports-manship’ van Mark en Eduard is de teambuilding zeer succesvol verlopen.

Een stroef begin (11-7) op Lage Vuursche tegen de Hoge Klei zorgde ervoor dat de vol-gende partijen meer

dan serieus werden genomen aangezien de captain vooraf 1e in de poule worden als doel gesteld had. Klinkende overwinningen met 15-3, 18-0, en 15-3 waren het gevolg, mede dankzij een vlekkeloze inval-beurt van David V.

Op 22 mei is de Pan Heren Senioren 1 weer terug te op het hoogste niveau. De weg vanuit de 6e klasse terug was lang en dankzij de inspanningen in de afge-lopen jaren van vele spelers van het eerste uur zijn we weer bijna terug op de top.

Il Capitano

HEREN SENIOREN 1KAMPIOEN


Barend van Dam, Gerard van Dam, Roel van Neerbos, Job Berg, Christian Jaspers, Bernard van de Weert



Een bijzondere competitie en dat was het…..Toen de eerste teamindelingen bekend waren had niemand kunnen vermoeden dat de competitie voor ons eigen team er zo bijzonder uit zou zien. Allereerst was er natuurlijk de veranderde naamgeving: het oude vertrou-wde Heren VII (compleet met shirts) werd in geruild voor een nogal obscure Heren 3-27 holes naam. Wat nou, heren 3? Het werd nog gekker toen een van de teams boven ons van competitie ruilde en wij plotsklaps een klasse hoger speelden en Heren 2-27 holes bleken te heten. Gelukkig waren er geen plannen om shirtjes te maken, anders was dat mooi fout gelopen.Enfin, ook de tegenstanders veranderden daardoor en onze poule met teams uit Utrecht werd ingeruild voor wat banen in Noord-Holland. Dat zou op zich niet zo’n probleem zijn geweest (behalve wat vroeger opstaan) als er die eerste competitiedag geen noordwester storm op de Nederlandse kust was afgekomen, die in Noord Holland voor de nodige schade zou zorgen. Toevallig speelden wij net die zondag op de baan van Dirksland. Voor degenen die de Zeister bossen niet vaak verlaten: dat ligt ruim boven Alkmaar in de buurt van Schagen en is hemelsbreed een kleine 3 km van zee. Uiteraard geen boom te bekennen op de polderbaan dus vrij spel voor wind en regen. We hebben het geweten. Striemende regen, regenpakken doorweekt, brillen die meer op duik-brillen leken; kortom: een echt dagje uit aan zee. Voor ondergetekende captain een zeer memorabele dag, want na de greensomes en 12 holes in de middag dook hij naar de grond om zijn omwaaiende kar uit de modder te redden, maar met nogal bizarre gevolgen. Spelen bleek verder onmogelijk, maar wat het precies was bleek pas nadat de teamgenoten een voor een binnendruppelden in het clubhuis. Gelukkig is, met drie artsen in het team de diagnose snel gesteld. Zowel de huisarts (Erik), als de chirurg (Peter) constateerde een afgescheurde bicepspees in de linkerarm. Aangezien ook een radioloog (Wouter) in het team speelt, was de afspraak voor maandagochtend in Nieuwegein snel gemaakt. Dat we als team uiteindelijk met 15-3 verloren had alles te maken met het weer. Er bleek een hoge correlatie tussen een brildrager en een verliespartij te zijn (maar was dat nou causaal?). Helaas waren bij de tegenstanders de brildragers verreweg in de minderheid. Waarmee maar eens gezegd is dat hard doorstuderen niet altijd tot de beste uitgangspositie in golf leidt.De speech bij het diner stond in het teken van het Kenne-mer team dat bij monde van zijn captain wist te beweren dat de enige reden om mee te doen aan de competitie was om te winnen. En daar gingen zij dan ook voor?

De week erop bleek dat ook wel op de Kennemer want van enige gastvrijheid naar de bezoekende teams was nauwelijks sprake: geen versnaperingen op de turn en een uiterst karig buffet vielen de teamgenoten ten deel, een Oude Negen club onwaardig. Onze plaatsvervan-gend captain maakte daar in zijn speech gewag van en kondigde aan dat op de Pan de ontvangst anders zou zijn. Dat ons team ook die dag geen punten binnenhaal-de lag deze keer niet aan het weer, maar aan de tegen-standers van Dirkshorn die eenvoudigweg te sterk waren. Met 0 punten samen onderaan met de Haar betekende een moeizame race tegen degradatie aangezien in deze tweede klasse 2 teams degradeerden.

De week erop was het onze beurt om gastheer te spelen, en dat kunnen we als Pan 2-27 holes als de beste. Met een praktisch volledig team op de been tijdens die dag wisten wij zowel bij de ontvangst, het starten (incl.forecaddie), de lunch (prima voor elkaar door de keuken-brigade), de haring/Corenwijn als ook de snacks/drankjes op de turn, de borrel (naast de oefengreen voor ons clubhuis) en het diner (prima ossenhaas van Pascal, een

HEREN SENIOREN 2


Karel van Bree, Elbert van Esveld, Menno Ten Berge, Frank Wever, Eduard Boezeman, Willem Bierens de Haan, Erik van de Pavoordt, Theo Mundt

……de telefoon ging, Mevr. C.Verloop aan de lijn. Ik had geen idee wat de vraag zou zijn. “wat te doen Eduard met heeren 3 senioren, nauwelijks spelers ingeschreven die voor dit team in aanmerking zouden kunnen komen, opheffen wellicht?”, aldus Carole Verloop. “Laat ik nog even zoeken” zei ik, “bel je terug”. De eerste training kwam eraan, slechts Elbert van Esveld was er. Het was een nuttige les volgens Elbert. De tweede training zou ik alleen zijn, door Thijs tijdig opgemerkt en afgezegd. De derde training was al wat beter. Eric, Menno en Karel dienden zich aan. Willem bleef aarzelen maar kwam toch over de brug toen hij ons zag oe-fenen met Thijs, en de vorderingen zag. Bij een kopje thee in het clubhuis na de training kwam Frank zich spontaan melden; welkom. Laatste training waren we met 8, inclusief Theo, zonder hem in je team ben je niet compleet. Oh ja, nog een dingetje en wel de teambespreking, een nieuwig-heidje, nog nooit van gehoord op De Pan. “Zijn we niet gewend hier” was het antwoord, doen we dus niet. Oei. Na de teambespreking kwamen de punten, het resultaat is inmiddels geschiedenis. Thijs tevreden, Carole tevreden, tot volgend jaar mannen, het was fun.

Eduard Boezeman, captain

HEREN SENIOREN 3


echte aanrader) de meeste indruk te maken. Enfin, je moet het toch ergens mee doen.Plotseling leek de race naar de titel nog ongekend spannend te kunnen worden, met als bijzonder feit dat de Kennemer zowel nog kon degraderen als promoveren…. De kennemer captain zong dan ook een toontje lager toen bleek dat zijn team op de 18e hole uiteindelijk toch de wedstrijd nog had verloren.Een week later was het voor Pan 2 op Amelisweerd erop of eronder tegen het al gedegradeerde team van de Haar. Na met 6-0 achter uit de greensomes te zijn gekomen (toch geen teamspelers dan?) herpakten de mannen zich en werden ’s middags maar liefst 5 individuele partijen gewonnen, en de meesten daarvan met ruime cijfers. Op de 9e hole zorgden de captain en teamgenoot Erik voor wat morele support en de overwinning was rond de 15e hole bij de meesten al een feit. Hoezo een bizarre ontknoping……De laatste wedstrijd werd daardoor nog spannend: bij winst op de Kennemer zouden theoretisch 3 teams op gelijke hoogte kunnen komen op de 2e/3e/4e plek (Dirkshorn, Kennemer en de Pan). En dan zou het er nog wel eens om kunnen spannen wie zou degraderen. Die wedstrijd werd op de Haar gespeeld, en om niemand langer in spanning te houden: helaas is het onze helden niet gelukt om te winnen, waardoor uiteindelijk Kennemer (dankzij het verrassende verlies van Amelisweerd) toch nog kampioen werd. De captain van de Ken-nemer was dan ook aanzienlijk welbespraakter dan weken daarvoor op de Pan.Ons team heeft het dus uiteindelijk niet gered en is als 4e van de 5 teams gedegradeerd. Uiteraard waren de prestaties niet super, maar er is hard ge-streden. Een uitzondering wil ik als captain maken voor Ton (Croiset), die als nummero 1 (laagste hcp) al zijn singles wist te winnen en ook in de dubbel de nodige punten bij elkaar sprokkelde. Ton, je was de beste van de besten (eerste singles) dit jaar en dat is een felicitatie waard. Hopelijk zijn we in staat om je in ons team te houden. Want ondanks de mindere sportieve prestaties was de gezelligheid groot en de vechtlust en saamhorigheid uitstekend. Wij kijken uit naar een nieuw seizoen, waarbij ook de captain weer een sportieve bijdrage hoopt te kunnen leveren…

Joop Heijenrath (non-playing!) Capitano Heren 2

Vrijdagavond 22 mei is het Captains Dinner door de Evenementen Commissie in ere hersteld. Een traditie van jaren geleden; een avond voor alle competitiespelers na afloop van de competitie.

Ruim 70 competitiespelers deelden hun verhalen en anekdotes met elkaar. Deels in competitiekleding (de vrouwen). Lange tafels in het clubhuis in Pankleuren met een heerlijk menu van Pascal en zijn team.

De uitslagen van dit jaar werden meegedeeld door Diederik Sakkers in zijn rol als commissaris golf in het bestuur. Speeches, anekdotes en als hoogtepunt van de avond het senioren heren team dat werd ingehaald als kampioenen en hiermee weer teruggaat naar de hoofdklasse. Onze pro’s John en Thijs werden hierbij - terecht - bedankt door teamcaptain Jaspers.

Ook werd de Captainaward van het jaar bekend gemaakt. Runners up: Anne Knetemann en Martine van der Doel werden geroemd, maar de winnaar van dit jaar is Marie-Louise Weeda. John Bleys nomineerde haar met stip. Al 4 jaar zet zij zich met hart en ziel in als captain van dames 1 en ook na het totaal onver-wachte overlijden van haar geliefde moeder bleef zij dit met verve doen en hiermee is zij de terechte winnaar.

Een succesvolle avond die we volgend jaar zeker weer op het programma zetten!

de Evenementencommissie

CAPTAINS DINNER SUCCESVOL IN ERE HERSTELD.

Heren 1 Senioren VLNR. Roel van Neerbos, Gerard van Dam,

Bernard van de Weert, Jos Berg, Christian Jaspers, Barend van Dam

NGF COMPETITIE 2015


Heren 1 Senioren VLNR. Roel van Neerbos, Gerard van Dam,

Bernard van de Weert, Jos Berg, Christian Jaspers, Barend van Dam

ADRESWIJZIGINGEN:De volgende leden hebben een adreswijziging doorgegeven aan het secretariaat. Deze zijn direct verwerkt in de ledenadministratie en terug te vinden op het besloten gedeelte van de website onder ledenbestand:De heer P.A. Jongens en mevrouw J.C.T.H. Jongens MandersDe heer F. Knol

OVERLEDEN:Utrecht, 7 mei 2015De heer W.H.G. Wolters

HOLE IN ONE:12 mei 2015J.R. Reid, hole 8

15 mei 2015K. Olgers, hole 8

MEDEDELING:VANAF 15 OKTOBER 2015 ZAL DE BAAN TOT 1 JANUARI 2016 NIET MEER QUALIFYING ZIJN I.V.M. DE AANLEG VAN DE NIEUWE BEREGENINGS-INSTALLATIE. DENKT U TIJDIG AAN HET SPELEN VAN VOLDOENDE Q-KAARTEN VOOR EEN ACTIEVE HANDICAP IN 2016.

WEDSTRIJD AGENDA JUNI /JULI:

za 20 juniCROSS COUNTRY wedstrijd, 9 holes

zo 5 juliClub Kampioenschap Strokeplay Dames - Joke Mundt bokaalwedstrijd over 2 x 18 holes strokeplay Q voor dames met hcp 15 of lager

Club Kampioenschap Strokeplay Heren - Haagsche Ooievaarwedstrijd over 2 x 18 holes strokeplay Q voor heren met hcp 12 of lager

Club Kampioenschap Senioren Heren - Bernhard Bongersgeen gebruik van handicarts, max hcp 36, vanaf 55 jaar, stableford

zo 19 juliZomeravond gastenwedstrijdshotgun, mag ook zonder gast, een gast per lid, max 30 slagen per deelnemer

zo 26 julMaandbeker juli

VAN HET SECRETARIAATADRESWIJZIGINGEN:De volgende leden hebben een adreswijziging doorgegeven aan het secretariaat. Deze zijn direct verwerkt in de ledenadministratie en terug te vinden op het besloten gedeelte van de website onder ledenbestand:De heer P.A. Jongens en mevrouw J.C.T.H. Jongens MandersDe heer F. Knol

OVERLEDEN:Utrecht, 7 mei 2015De heer W.H.G. Wolters

HOLE IN ONE:12 mei 2015J.R. Reid, hole 8

15 mei 2015K. Olgers, hole 8

MEDEDELING:VANAF 15 OKTOBER 2015 ZAL DE BAAN TOT 1 JANUARI 2016 NIET MEER QUALIFYING ZIJN I.V.M. DE AANLEG VAN DE NIEUWE BEREGENINGS-INSTALLATIE. DENKT U TIJDIG AAN HET SPELEN VAN VOLDOENDE Q-KAARTEN VOOR EEN ACTIEVE HANDICAP IN 2016.

WEDSTRIJD AGENDA JUNI /JULI:

za 20 juniCROSS COUNTRY wedstrijd, 9 holes

zo 5 juliClub Kampioenschap Strokeplay Dames - Joke Mundt bokaalwedstrijd over 2 x 18 holes strokeplay Q voor dames met hcp 15 of lager

Club Kampioenschap Strokeplay Heren - Haagsche Ooievaarwedstrijd over 2 x 18 holes strokeplay Q voor heren met hcp 12 of lager

Club Kampioenschap Senioren Heren - Bernhard Bongersgeen gebruik van handicarts, max hcp 36, vanaf 55 jaar, stableford

zo 19 juliZomeravond gastenwedstrijdshotgun, mag ook zonder gast, een gast per lid, max 30 slagen per deelnemer

zo 26 julMaandbeker juli

Partners van U.G.C. ‘De Pan’

U T R E C H T S E G O L F C L U B ‘ D E P A N ’U.G.C. ‘DE PAN’ Telefoon: 030 - 69 69 120Amersfoortseweg 1 Fax: 030 - 69 63 7693735 LJ Bosch en Duin Email: [email protected]

Pf nr5 juni 2015 final proef

Documents

Transcript of Pf nr5 juni 2015 final proef