Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

60
Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols

Transcript of Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

Page 1: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

Overzicht 26e druk

© 2011 Het Oranje Kruis

Hans van der Pols

Page 2: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

Het Oranje Kruis

26e druk

© 2011 Het Oranje Kruis

Page 3: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

• Deel I Algemeen• Deel II Stoornissen in de vitale functies• Deel III Letsels• Deel IV Verband- en hulpmiddelen

Indeling

Page 4: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Gevaar voor de eerstehulpverlener• 1-1-2 bellen• afstand houden• wachten op professionele hulp

Geen gevaar voor de eerstehulpverlener• 5 belangrijke punten

I Algemeen

Page 5: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

1 Vijf belangrijke puntenLet op gevaar• voorbeelden• wat doe je

I Algemeen

Page 6: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Ga na wat er is gebeurd• ongevalsmechanisme• stille getuigen

Wat mankeert het slachtoffer• controle bewustzijn

I Algemeen

Page 7: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Stoornis in het bewustzijn• bedreiging ABC• reageer onmiddellijk

Geen stoornis in het bewustzijn• (nog) geen bedreiging ABC• controle letsels

I Algemeen

Page 8: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Geruststellen• (eerstehulpverleners)gedrag

Voor beschutting zorgen • onderkoeling• oververhitting

I Algemeen

Page 9: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Zorg voor professionele hulp• 1-1-2 bellen → beantwoord de vragen

• opvang professionele hulpverleners• overdracht/verwijzing

I Algemeen

Page 10: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Helpen op de plaats waar hij ligt of zit

Slachtoffer ernstig ongeval• niet bewegen• niet verplaatsenBehalve bij gevaar

I Algemeen

Page 11: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Verplaatsen slachtoffer• Rautek vanaf de grond • Rautek vanaf de (auto)stoel

• Ondersteunend verplaatsen

I Algemeen

Page 12: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

2 Emotionele reacties• bij de hulpverlener• bij omstanders (soms is helpen onmogelijk)• groepsinvloed

I Algemeen

Page 13: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

3 Kans op infectieKans op wederzijdse besmetting Hulpmiddelen aangeraden• handschoenen• beademingshulpmiddelen (geen effectieve beademing → hulpmiddel weg) Handen wassen of desinfecteren met spray

I Algemeen

Page 14: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Vitale organen• hersenen• longen• hart

II Vitale functies

Page 15: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

1 Stoornissen in het bewustzijn• (geleidelijk) bewustzijnsverlies

Controle bewustzijn• schudden schouders en aanspreken• zo nodig op de rug draaien

II Vitale functies

Page 16: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Reactie bij bewustzijn• controleer ademhaling

Geen reactie bewusteloos• roep om hulp omstander• controleer ademhaling

II Vitale functies

Page 17: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Stoornissen in het bewustzijn → altijd 1-1-2 Dus ook bij • schedelhersenletsel• epilepsie/koortsstuipen/suikerziekte• beroerte (FAST)

uitzondering → flauwte bij bewusteloosheid korter dan 2 minuten

II Vitale functies

Page 18: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

2 Stoornissen in de ademhalingControle ademhalingSlachtoffer is bij bewustzijn• kijken en luisteren

Bij bewusteloosheid → de kinlift• kijken, luisteren en voelen gedurende 10 seconden

II Vitale functies

Page 19: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

LuchtwegbelemmeringSlachtoffer is bij bewustzijnopheffen uitwendige luchtwegbelemmeringopheffen inwendige luchtwegbelemmering

bij niet effectieve hoest• slagen tussen de schouderbladen• buikstoten bij bewustzijnsverlies → reanimatie

II Vitale functies

Page 20: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Normale ademhaling Slachtoffer is bewusteloos• kinlift bij mogelijk wervelletsel• stabiele zijligging

• elke minuut controle ademhaling

II Vitale functies

Page 21: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Borstletsel• diepe wond: luchtdicht en aan 3 zijden afplakken

• voorwerp vast met zwachtelrolletjes/ kleefpleister

II Vitale functies

Page 22: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Stoornissen in de ademhaling: geen letsel• ondersteun het slachtoffer• in principe geen plastic zak o.i.d. bij hyperventilatie• bel 1-1-2 bij ernstige benauwdheid of pijn in de borst

II Vitale functies

Page 23: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

3 Stoornissen in bewustzijn én ademhalingBewusteloos en geen (normale) ademhaling

Reanimatie• goede kwaliteit borstcompressies en zo min mogelijk

onderbroken (100 tot 120 keer/5 tot 6cm. diep/niet leunen)• 2 beademingen in 5 seconden • inzet AED, zodra aanwezig

II Vitale functies

Page 24: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Reanimatie met AED• bij 2 hulpverleners → tijdens plakken doorgaan met

reanimeren• opdracht tot plakken hoeft niet afgewacht• afstand houden bij analyse en schok• onmiddellijk hervatten borstcompressies• voor/achter plakken (kleine) kinderen

II Vitale functies

Page 25: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Reanimatie: handelingen• niet effectieve beademing • mondinspectie/leegmaken mond• snelle kantelmethode• borstcompressies zonder beademing• reanimeren bij kinderen

II Vitale functies

Page 26: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Overname reanimatie bij 2 hulpverleners• elke 2 minuten wisselen• reanimeer alleen

• overname is met borstcompressies tijdens de 2e uitademing

Bij gebruik AED → wisselen tijdens de analyse

II Vitale functies

Page 27: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Reanimatie• gebruik gelaatsdoekje/beademingsmasker• Rautek vanaf bed of bank

II Vitale functies

Page 28: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Beëindiging reanimatie- het slachtoffer beweegt- opent zijn ogen- ademt zonder twijfel normaal

• Niet reanimeren verklaring

II Vitale functies

Page 29: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

4 Actieve bloedingen• zo mogelijk hooghouden• 10 minuten druk op de wond wonddrukverband traumazwachtel

II Vitale functies

Page 30: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

5 Shock• shockspiraal• laten liggen• beschermen tegen afkoelen • 1-1-2

II Vitale functies

Page 31: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

1 Wonden• verwijder sieraden• wonden spoelen met schoon water• huidontsmettingsmiddel in of rondom de wond• afdekken• rust en steun geven

Naar de arts → wonden alleen afdekken

III Letsels

Page 32: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Verbinden van wondenHet wondkussen• moet steriel zijn• mag niet verschuiven• is bij voorkeur niet-verklevend• bedekt de hele wond

Raak het deel dat op de wond komt niet aan

III Letsels

Page 33: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Verbinden van wonden Op de wond• wondpleister• kompres• (wond)snelverband

III Letsels

Page 34: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Vastleggen dekverband • kleefpleister/vingerverband• elastische zwachtel• ideaalzwachtel• zelfklevende (cohesieve) zwachtel

III Letsels

Page 35: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Wonden• laten liggen bij ernstige bloedingen• bloedende snijwonden → gebruik hechtstrips• uitpuilende organen (darmen) afdekken met

kompressen/katoenen driekante doek zo mogelijk nat gemaakt met schoon water

• tetanusvaccinatie elke 10 jaar

III Letsels

Page 36: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Brandwonden• minstens 10 minuten koelen of tot de pijn zakt Geen lauw kraanwater aanwezig → koel met

brandwondenkompres of desnoods met slootwater• wonden steriel afdekken met niet-verklevend

verband. Blaren heel laten

Naar de arts bij alle tweede en derdegraads brandwonden

III Letsels

Page 37: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

2 Elektriciteitsletsels Stroomdoorgang is in een enkele seconde

levensbedreigend → snel handelen• stroom uitschakelen• aan de droge kleren wegtrekken• duw in de knie

Letsels → handel volgens desbetreffende richtlijn

III Letsels

Page 38: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

3 Kneuzing en verstuikingICE = Koelen• Immobilisatie (rust)• Compressie (drukverband)• Elevatie (hoog leggen)

Koel niet langer dan 20 minuten (koelen eventueel een paar keer herhalen) Slachtoffer tijdens koelen niet alleen laten

III Letsels

Page 39: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

4 Botbreuken en ontwrichtingen• botbreuk/ontwrichting been → 1-1-2 eventuele wonden steriel afdekken

• botbreuk/ontwrichting arm → zelf arm laten ondersteunen

(eventueel mitella of brede das)

III Letsels

Page 40: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Wervelletsel• niet bewegen/1-1-2• eventueel hoofd/nek stabiliseren

hoofdstabilisatie handgreep van Zäch

III Letsels

Page 41: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Rust en steun geven• dekenrol• mitella/brede das• zwachtelen hand/pols• zwachtelen voet/enkel

III Letsels

Page 42: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

5 Letsels van oog, neus, oor• oogletsels → alleen vuiltje op oogwit verwijderen• verbrand oog → 10 minuten spoelen• chemische stoffen in het oog → 30 minuten spoelen

III Letsels

Page 43: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Bloedneus• zitten in schrijvershouding• 10 minuten dichtdrukken

Na 10 minuten niet gestopt → naar de huisarts

III Letsels

Page 44: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Voorwerp in de neus• laten snuiten met andere neusgat dicht niet gelukt → naar de huisarts

Voorwerp in het oor• ga naar de huisarts• insecten → water in het oor druppelen niet gelukt → naar de huisarts

III Letsels

Page 45: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

6 Tandletsel• ga naar de tandarts bij losse, afgebroken en

uitgeslagen tanden• terugplaatsen uitgeslagen tand wanneer duidelijk is

hoe deze terug te plaatsen (behalve melktanden)• anders bewaren/vervoeren in melk of in de wangzak

Tand door de lip → wondje dichtdrukken met een kompres. Eventueel naar de huisarts gaan

III Letsels

Page 46: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

7 OververhittingHittekramp• minder inspannen• koele omgeving• drinken (sportdrank), eten (chips)• koelen, stretchen, masseren verkrampte spier

III Letsels

Page 47: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Hitte-uitputting/hittestuwing• koele omgeving• overbodige kleding uit• drinken (sportdrank)• laten liggen bij duizeligheid• waarschuw huisarts of 1-1-2 als het slachtoffer door

misselijkheid niet kan drinken of niet opknapt

III Letsels

Page 48: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Hitteberoerte Onmiddellijk actief koelen• koele omgeving, afsponsen, met water besproeien →

ventilator gebruiken, in nat laken wikkelen, handdoeken met ijswater, ijszakken

• onmiddellijk reageren op stoornissen vitale functies• 1-1-2

III Letsels

Page 49: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

8 Onderkoeling Lichte onderkoeling (slachtoffer rilt)• actief opwarmen → natte kleding uit, dekens,

douche, kruiken, warme dranken (geen alcohol)

III Letsels

Page 50: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Ernstige onderkoeling Slachtoffer rilt niet meer en krijgt toenemende

stoornissen in de vitale functies → bel 1-1-2• verwijder natte kleding zonder te bewegen

(eventueel wegknippen)• inpakken in (Fleece)dekens → zo mogelijk armen en

benen apart van de romp en eventueel plastic tegen de wind

• gezicht vrijhouden

III Letsels

Page 51: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

9 Bevriezing• 20-30 min. opwarmen bij voorkeur in warm water

van maximaal 40 graden (controle met elleboog/pols)• eventueel opwarmen met eigen lichaamswarmte of

die van het slachtoffer• wonden steriel afdekken, blaren heel laten• bij tweede en derdegraads bevriezing naar het

ziekenhuis

III Letsels

Page 52: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

10 Vergiftiging• altijd 1-1-2 bellen• contact meldkamer → volg de aanwijzingen van de

centralist (wel of geen drinken/norit)

• Geen mond-op-mond beademing bijcyanide, zwavelwaterstof of fosforzuur

III Letsels

Page 53: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Chemische stoffen in de lucht• als dat veilig kan → zo snel mogelijk in de frisse lucht,

ramen en deuren open, gaskranen uit• onmiddellijk reageren op stoornissen vitale functies• niet plat laten liggen

III Letsels

Page 54: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Chemische stoffen op de huid• poeders eerst afborstelen• doe zo aanwezig veiligheidsbril en beschermende

werkhandschoenen aan• kleding (ook vastzittende), schoenen en sieraden

uit/af• ruim spoelen met zo mogelijk stromend lauw water

(minimaal 30 minuten)

III Letsels

Page 55: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

11 Steken en beten• koel pijnlijke insectensteken en -beten• verwijder teken zo snel mogelijk• dompel pijnlijke kwallensteken in heet water, zo heet

als nog verdragen kan worden• met spoed naar het ziekenhuis bij slangenbeten• 1-1-2 bij heftige overgevoeligheid en bij zwellingen

keel/hals

III Letsels

Page 56: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Verbandmiddelen • katoenen of viscose driekante doek• kleefpleister/hechtstrips• (niet-verklevend) steriel kompres• synthetische watten (geen gewone witte watten)• wondpleister

IV Verband- en hulpmiddelen

Page 57: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Verbandmiddelen• (wond)snelverband• snelverband gerold (2 versies in omloop, bij 1 versie

kan bij afwikkelen niet in de zwachtel worden gekeken)

• zwachtels (elastisch, cohesief/zelfklevend, ideaal)• optioneel traumazwachtel

IV Verband- en hulpmiddelen

Page 58: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Overige materialen• beademingsmaskers• coldpack• dekens: fleecedeken, reddingsdeken, blusdeken• eerstehulpschaar• handschoenen (gepoederd en ongepoederd, latex,

nitril en vinyl)

IV Verband- en hulpmiddelen

Page 59: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

Overige materialen• huidontsmettingsmiddelen• splinterpincet• tekenverwijderaars• veiligheidsspelden• verbandklemmetjes• verbanddozen

IV Verband- en hulpmiddelen

Page 60: Overzicht 26 e druk © 2011 Het Oranje Kruis Hans van der Pols.

© 2011 Het Oranje Kruis

www.ehbo.nl

Meer informatie