Sociale  VraagstukkenWetenschappers  en  denkers  in  debat  over  maatschappelijke  kwesties

Overdrijf  de  bijdrage  van  de  socialemedia  aan  de  democratie  nietMark  van  de  Velde  28  juni  2013

Vorige  week  viel  een  deel  van  twitterend  Nederland  over  de  Teldersstichting  heen  omdat  deliberale  denktank  zou  hebben  geschreven  dat  Twitter  een  bedreiging  vormt  voor  de  democratieen  nauwelijks  toegevoegde  waarde  voor  politici  heeft.  Politici  wisten  niet  hoe  snel  ze  zichdaarvan  moesten  distantiëren.

De  ironie  is  dat  de  wijze  waarop  het  rapport  op  de  sociale  media  werd  bejegend  de  conclusiebevestigt  dat  de  bijdrage  van  die  sociale  media  aan  de  democratie  niet  overdreven  moet  worden.Twitter  is  een  prima  aanvulling  op  oudere  communicatiemiddelen,  maar  weinig  geschikt  voor  serieusdebat.  Pieter  Omtzigt  (CDA)  had  daarom,  zonder  het  zelf  door  te  hebben,  grotendeels  gelijk  toen  hijTwitter  vergeleek  met  verkiezingsposters.  Van  echte  gedachtewisseling  tussen  politici  en  hunachterban  is  op  sociale  media  nauwelijks  sprake,  al  was  het  maar  omdat  de  meeste  Kamerledenkeurig  binnen  de  lijntjes  lopen  die  de  fractie  voor  hen  heeft  uitgetekend.  Zij  verwarren  debat  nogaleens  met  het  herhalen  van  reeds  ingenomen  standpunten.

Hoe  onverstoorbaar  blijven  politici  onder  de  furie  van  internetters?

In  het  bewuste  rapport  worden  sociale  media  nergens  omschreven  als  gevaar  of  bedreiging,  maarwordt  hun  betekenis  voor  de  vertegenwoordigende  democratie  wel  gerelativeerd.  Wij  zijn  niet  deeersten  die  wijzen  op  de  spanning  tussen  bereik  en  interactie:  hoe  meer  volgers  een  politicus  heeft,hoe  lastiger  het  is  om  betekenisvolle  interactie  met  hen  te  onderhouden.  Slechts  als  het  aantaldeelnemers  beperkt  is,  valt  een  goed  gesprek  te  voeren.  Wie  veel  volgers  heeft,  propageert  in  plaatsvan  debatteert.  Een  goed  politicus  moet  allebei  kunnen.

Ten  tweede  is  de  vraag  naar  de  representativiteit  van  de  twitteraars  gerechtvaardigd.  Om  wille  van  hetalgemeen  belang  moeten  volksvertegenwoordigers  demonstraties  of  de  uitkomsten  van  een  grootopinieonderzoek  naast  zich  neer  kunnen  leggen,  maar  hoe  onverstoorbaar  blijven  ze  onder  de  furievan  internetters?  Honderd  hatelijke  tweets  komen  bij  een  politicus  veel  harder  aan  dan  een  spandoekop  het  Malieveld,  maar  zou  onwenselijk  zijn  als  hij  de  gebruikers  van  sociale  media  als  eenmaatschappelijk  klankbord  gaat  zien.

Het  ‘hele  verhaal’  van  politici  blijkt  vaak  opvallend  kort

Ten  derde  voedt  het  selectieve  gebruik  van  het  internet  door  politici  de  twijfel  aan  de  vaak

verkondigde  behoefte  om  ‘het  hele  verhaal’  te  vertellen.  Politici  willen  naar  eigen  zeggen  decomplexiteit  van  allerlei  vraagstukken  uit  de  doeken  doen  en  klagen  graag  dat  ze  door  de  ontzuildemedia  gedwongen  hun  boodschap  kort  en  krachtig  te  formuleren.  Vervolgens  moet  ze  maarafwachten  van  welke  context  of  krantenkop  de  journalist  hun  uitspraken  voorziet.  Om  deafhankelijkheid  van  onbeheersbare  media  te  verkleinen  zou  men  dus  verwachten  dat  politici  hetinternet  met  beide  handen  hebben  aangegrepen.

In  de  praktijk  blijkt  het  hele  verhaal  van  de  politicus  vaak  opvallend  kort.  Getwitterd  wordt  er  volop,maar  de  websites  van  te  veel  Kamerleden  zijn  van  een  bedroevend  niveau.  Hoe  geloofwaardig  zijn  dejammerklachten  over  de  kwaliteit  van  de  parlementaire  pers  als  Kamerleden  weinig  meer  doen  danhet  doorsluizen  van  nieuwsberichten  naar  hun  ‘persoonlijke’  pagina?  Sommigen  vinden  het  nog  teveel  moeite  om  hun  parlementaire  inbreng  op  het  web  te  zetten.  Hieraan  is  duidelijk  te  merken  dat  decarrièreperspectieven  van  een  Kamerlid  in  de  eerste  plaats  worden  bepaald  door  de  partijtop  en  nietdoor  het  electoraat.

Maak  méér  gebruik  van  internet

Wij  zouden  graag  zien  dat  volksvertegenwoordigers  niet  minder  maar  méér  gebruikmaken  van  hetinternet,  ook  buiten  campagnetijd.  Nederlandse  kiezers  hebben  er  recht  op  te  weten  wat  TweedeKamerleden  doen  met  hun  mandaat.  Als  kritische  burgers  via  sociale  media  bij  hunvolksvertegenwoordigers  kunnen  afdwingen  dat  ze  het  hele  verhaal  vertellen,  of  dat  ze  hunommezwaai  toelichten  –  of  het  nu  gaat  om  financiële  steun  aan  Griekenland  of  om  de  versoberingvan  de  hypotheekrenteaftrek  –  dan  zou  dat  grote  winst  voor  de  democratie  zijn.

Mark  van  de  Velde  is  medewerker  bij  de  Teldersstichting,  het  wetenschappelijk  bureau  ten  behoevevan  het  liberalisme  en  de  VVD.  Hij  schreef  mee  aan  ‘De  plicht  der  politieke  partijen.  Kiezers,partijleden  en  politici  in  een  open  partijendemocratie’,  dat  op  21  juni  werd  gepresenteerd.

Tweet Deel  met  anderenDit  artikel  behandelt  het  vraagstuk  Internet  en  sociale  media.  Bewaar  de  permalink.  Volg  reacties  opdit  artikel  via  RSS  feed  van  dit  artikel.  Reageer  of  laat  een  trackback  achter.«  Veel  programma’s  in  de  jeugdzorg  zijn  weggegooid  geldRed  de  sociologie  van  haar  maatschappelijke  ondergang  »www.socialevraagstukken.nl  is  een  initiatief  van:

Tijdschrift  voor  Sociale  VraagstukkenRaad  voor  Maatschappelijke  OntwikkelingMinisterie  van  Binnenlandse  Zaken  en  KoninkrijksrelatiesUniversiteit  van  Tilburg  /  TranzoInstituties  van  de  Open  Samenleving  (IOS)  van  de  Universiteit  UtrechtKenniscentrum  Sociale  Innovatie  van  de  Hogeschool  UtrechtRijksuniversiteit  Groningen  Sustainable  societyMOVISIE

8Vind ik leuk