Over verkeersveiligheidNieuwsbrief over ontwikkelingen op het gebied van verkeersveiligheidsbeleid en -kennis | Nº32 Maart 2018

Beleid, wet- en regelgeving- Invoering 2toDrive- Regelgeving tegen appen achter het

stuur- Beleidsdoorlichting Wegen en

verkeersveiligheid- Snorfiets mag naar rijbaan- Aangenomen ANPR-wet stuit op

verzet- Verkeersovertredingen- Verslag Algemeen Overleg

verkeersveiligheid- Voorlopig geen nieuw welkom

bierfiets in Amsterdam- Kamerbrief over verkeersveiligheid- IBO-rapport verkeershandhaving- Kamerbrief over dossiers wegverkeer- Oproep VNG en IPO voor prioriteit

verkeersveiligheid- Positionpaper verkeersveiligheid

VNG- De verkeersregelaar: wijziging per

1 oktober 2017- Landbouwverkeer- Wangedrag in verkeer steeds vaker

bestraft- 21-jarigen mogen vanaf eind

november al motorexamen A doen- Experimenteerwet zelfrijdende auto:

bestuurder op afstand aansprakelijk- Hogere snelheid gewone e-fiets

mogelijk maken- Road safety newsletter van de

Europese Commissie- Alcoholslot België- South Korea adopteert nieuwe

voertuig-veiligheids standaarden

Europa- Veiliger snelheden en alcoholslot in

Frankrijk- Veilige schoolomgeving Antwerpen:

geen vrachtverkeer in spits- Sensoren tegen rijden onder invloed

in Zweden

- Verkeersveilige gemeenten in Frankrijk

- Euro NCAP outlines 2025 roadmap on car safety

- Briefing: 5th EU Road Safety Action Programme 2020-2030, ETSC

- Verenigde Naties stelt verkeersveiligheidsdoelen vast

- Europees Parlement vraagt om hogere veiligheidsstandaard in nieuwe auto’s

- Progress in Reducing Drink Driving in Europe, ETSC

- Reducing child deaths on European roads, PIN flash 34

- ETSC-standpunt voertuigveiligheid- CROW-project ‘Meervoudig gebruik

smalle plattelandswegen en dijkwegen’ van start

- Fietsers wisselend positief over lichtgevende belijning, Fietsberaad

- Fietsers krijgen omrijd-advies bij naderende tractor

- Verkeerseducatie landbouwverkeer- Nieuw systeem helpt

vrachtwagenchauffeurs met invoegen

- Goed op weg met STAR

Projecten en praktijkvoorbeelden- Gedragsteam Mobiliteit in Noord-

Holland- Amsterdam start campagne onder

smartphonegebruik bij fietsers en voetgangers

- Laboratorium kan toestroom door nieuwe drugstest politie niet aan

- ProRail start test oversteekhulp op overweg

- Zoetermeer inspireert de Nederlandse woonerven

- Op nog eens negen N-wegen trajectcontroles voor verkeersveiligheid

- Speed pedelec in Gelderland

- Slim kruispunt in Friesland- Verkeersveiligheidsgame

WheeliePop- Toolkit campagnematerialen

snelheid- Children’s physical activity in the

school environment, Dirk Dessing- Handleiding voor gemeenten om de

oudere fietser mobiel te houden- ANWB: fietsveiligheid verdient meer

aandacht- Inschrijving Innovatieprijs Tour de

Force 2018 van start- Onderzoek: snelfietsroute uitrusten

met speciale webmarkering en bewegwijzering

- Zo geeft Delft voorrang aan voetgangers

- Notitie Aanpak veiligheid kruispunten met tweerichtingsfietspaden, Maria Kuiken (Dobe), Paul Schepers (Rijkswaterstaat WVL), CROW-Fietsberaad

- Nieuwe Bosatlas brengt verkeersveiligheid in beeld

Kennis en publicaties- ‘Help! Hoe overleef ik het verkeer?’,

Vervoerregio Amsterdam- Onderzoeksresultaten

fietsvaardigheid en fietsstimulering basisschoolkinderen en nieuwe Nederlanders, Provincie Utrecht

- Gezocht: nudgende professionals!- Wegbelevingsonderzoek, Platform

WOW- Landbouwvoertuigen: aan welke

voorschriften moeten ze voldoen? Rinus Jaarsma

- Educatieve maatregelen voor verkeersovertreders, Ludo Kluppels

- Appendix Zwartboek vereniging Verkeersslachtoffers

- Alcoholslot en recidive, VIAS Institute

Over verkeersveligheid | Nieuwsbrief Nº32 Maart 2018 2

- ‘Draagbare’ detectoren tegen slaperigheid achter het stuur, Vias institute

- Diepteanalyse van de karakteristieken en profielen van ernstige bromfietsongevallen binnen de bebouwde kom, Vias instituut

- Ruim 9 miljoen verkeersovertredingen geconstateerd in 2017

- NPO-uitzending over ‘aandacht’- Creating better streets: Inclusive and

accessible places: CIHT - Road vehicle automation and cities

and regions- Resultaten Fietstelweek- School op Seef: Ouder tipkalender- Veilig met minder kosten –Proeftuin

niet-actief beveiligde overwegen (NABO’s), ProRail

- Running lights of opvallende kleding halveren fietsongevallen

- Fietsongevallen in Nederland, VeiligheidNL

- Proeftuinen risico-gestuurde aanpak: ervaringen met de risico-indicator ‘snelheid’, CROW

- Onderzoek betrokkenheid ouders/opvoeders verkeersveiligheid Interventierichtingen, Tabula rasa

- Jongeren compenseren voor risico’s smartphonegebruik

- Nederland koploper voorbereiding op zelfrijdende auto

- Verlaging grens geschiktheidsonderzoek alcohol, Trimbos Instituut

- Aandacht in het verkeer, onderzoek fietsers, Kantar public i.o.v. ministerie van IenM

- Aandacht in het verkeer: vooronderzoek automobilisten, Kantar public i.o.v. ministerie van IenM

- Evaluatie subsidieregeling VVN Onderzoek naar de doeltreffendheid en doelmatigheid van de subsidieregeling VVN 2014

- Evaluatie van interventies voor verantwoord smartphonegebruik op de fiets, Arcadis

- Provincie Noord-Holland onderzoekt effecten zelfrijdende auto

- Bruikbaarheid floating car data voor beleidsonderzoek, KIM

- Tools in auto leiden te veel af van verkeer

- Addressing Young and Novice Driver Safety in Great Britain, RAC Foundation

- Richtlijn voor menselijke positie in zelfrijdende auto’s

- Europese databank moet inzicht bieden in kosteneffec tiviteit verkeersveiligheidsmaatregelen

- VNVF Bordenboek- Evaluatie ‘Save Drive Stay Alive’,

Greater Manchester & Surrey- Save Lives, Slow Down, RoadSafe &

PACTS- Highways England Strategic Road

Network, Highways England

- Suicide Prevention Strategy: Highways England

- Driver Psychology during Automated Platooning, Daniël Heikoop

- Nadere profilering alcoholovertreders Eindrapportage, Ecorys, Trimbos, APPM

- Fitness to drive of older drivers with cognitive impairments, Dafne Piersma

- Maak van de nul een punt in Zuid-Holland, SWOV

- Risicofactoren nader onderzocht: 50km/h-kruispunten, SWOV

- Monitor Verkeersveiligheid 2017, SWOV

- Ontwikkeling Netwerk Safety Index gemeente Amsterdam, SWOV

- ProMeV Light: een invulling van risicogestuurde aanpak van weginfrastructuur, SWOV

- Interpolis Barometer 2017 – Vragenlijststudie mobiel telefoongebruik in het verkeer, SWOV

Congressen/bijeenkomsten

Terugblik

Cursussen

Nieuwe en aangepaste Factsheets, SWOV

3

BELEID, WET- EN REGELGEVING

Die mogelijkheid laat Van Nieuwen-

huizen onderzoeken door haar collega-

minister van Justitie en Veiligheid. Op

dat departement wordt momenteel

gewerkt aan een voorstel.

Bron: Nu.nl

Beleidsdoorlichting Wegen en verkeersveiligheidMinister Van Nieuwenhuizen (IenW)

informeert in haar brief de Tweede

Kamer op 22 december over de con-

clusies uit een beleidsdoorlichting van

beleidsartikel 14: Wegen en Verkeers-

veiligheid. Deze gaat over de doelma-

tigheid en doeltreffendheid van beleid.

Zij geeft daarbij haar beleidsreactie.

Zie voor meer informatie ook het

eindrapport.

Snorfiets mag naar rijbaanEen meerderheid van de Tweede Kamer

steunt het plan van het kabinet om

gemeenten de mogelijkheid te geven de

snorfiets naar de rijbaan te verplaatsen.

VVD en CDA, die er eerder op tegen

waren, gaan nu wel akkoord met de

maatregel.

Een aantal gemeenten, waaronder

Amsterdam, wil al langer de snorfietsen

verbannen naar de rijbaan. Dan gaat

echter wel een helmplicht gelden.

Alleen de Raad van State moet nog een

oordeel uitbrengen over de maatregel.

Als dit positief is, mag Amsterdam vanaf

najaar 2018 de snorfiets naar de rijbaan

verbannen.

Na een jaar zal de maatregel worden

geëvalueerd, aldus minister Cora van

Nieuwenhuizen (IenW).

Bron: Binnenlands Bestuur

Aangenomen ANPR-wet stuit op verzetDe Eerste Kamer heeft het wetsvoorstel

ANPR aangenomen. Hierdoor mag de

politie kentekengegevens vastleggen

en bewaren. Privacywaakhond Privacy

First start een rechtszaak hiertegen.

Door deze wet kunnen de kenteken-

gegevens, verkregen door ANPR-

camera’s (Automatische Nummerplaat

Registratie), vier weken lang in een cen-

trale databank worden opgeslagen. Dat

kan helpen bij opsporing en vervolging.

Privacy First vindt dit niet nodig en in ef-

fectief, omdat ‘iedere automobilist een

potentiële verdachte wordt’. Bovendien

is de wet in strijd met het Europees

privacyrecht. De organisatie zal nu een

rechtszaak voorbereiden om deze wet

te laten terugdraaien.

Bron: Verkeerskunde

VerkeersovertredingenOp 7 februari heeft minister van Justitie

en Veiligheid dhr. Grapperhaus de

Tweede Kamer via zijn brief geïnfor-

meerd over de inningspercentages bij

verkeersovertredingen van buitenlandse

kentekenhouders en hoe hij deze

bedragen in de toekomst wil innen.

In totaal zijn in het afgelopen jaar

1.024.512 boetes op grond van de Wet

administratiefrechtelijke handhaving

verkeersvoorschriften (Wahv) naar

buitenlandse overtreders verstuurd. Dat

is een lichte stijging ten opzichte van de

975.343 verkeersboetes die in 2016 naar

een buitenlands adres zijn verzonden.

Met ingang van 1 november 2017 kun-

nen buitenlandse kentekenhouders uit

21 landen bij verkeersovertredingen op

kenteken worden beboet.

Invoering 2toDriveZowel het ministerie van Infrastructuur

en Waterstaat als het CBR kunnen nog

geen duidelijkheid geven over de invoe-

ringsdatum van 2toDrive. De pilot,

waarbij jongeren op hun zeventiende

hun rijbewijs kunnen halen, liep

31 oktober vorig jaar af en had over

moeten gaan in wetgeving, maar dit

bleek nog niet te zijn gebeurd. Voor een

deel van de jongeren geldt momenteel

een overgangsregeling, anderen moe-

ten wachten op de definitieve invoering.

Wel geeft zowel het ministerie als het

CBR aan ‘op korte termijn’ meer te

kunnen vertellen.

Voor meer informatie klik hier.

Regelgeving tegen appen achter het stuurHet kabinet start voorjaar 2018 een

grote campagne over de gevaren van

het gebruik van de mobiele telefoon

tijdens het rijden. Dat zei minister Cora

van Nieuwenhuizen (IenW) eind vorig

jaar in de Tweede Kamer, nadat meer-

dere partijen op zo’n campagne aan-

drongen.

De bewindsvrouw zegde toe dat haar

eigen ambtenaren op Infrastructuur en

Waterstaat alvast een appverbod in de

auto krijgen, een wens van Groen-

Links-Kamerlid Liesbeth van Tongeren.

‘Goed voorbeeld doet goed volgen’, zei

Van Nieuwenhuizen.

Er wordt eveneens op aandringen van

Van Tongeren gekeken naar de techni-

sche mogelijkheden om de smartphone

in de auto gedeeltelijk uit te schakelen.

Er moet een manier zijn waarop de

telefoon nog wel te gebruiken is voor

navigatie en handsfree bellen, maar niet

met appen.

Het gebruik van de telefoon achter het

stuur is al verboden, je kunt er een

boete voor krijgen. De VVD pleitte

ervoor om het gebruik onder roekeloos

rijden te scharen, net zoals dat nu al

geldt voor het gebruik van alcohol en

drugs op de weg. In zo’n geval kan de

rechter zwaardere straffen opleggen.

De andere drie coalitiepartijen, CDA,

D66 en ChristenUnie, steunen de

oproep.

Over verkeersveligheid | Nieuwsbrief Nº32 Maart 2018 4

Verslag Algemeen Overleg verkeersveiligheidVerslag van het overleg van de vaste

commissie voor Infrastructuur en

Waterstaat en de vaste commissie voor

Justitie en Veiligheid van 14 december

2017. De besproken punten zijn onder

andere: de weekendrust van vrachtwa-

genchauffeurs, de verschillen tussen de

methodes voor pro-actieve aanpak van

verkeersveiligheid, de apk-plicht voor

snelle tractoren, verbeteringen in de

informatieketen bij verkeersongevallen,

snorfiets naar de rijbaan, het IBO-rap-

port voor verkeershandhaving en het

progressief boetestelsel.

Voorlopig geen nieuw welkom bierfiets in AmsterdamExploitanten van bierfietsen hebben aan

de voorzieningenrechter gevraagd het

voorstel van de burgemeester, om bier-

fietsen uit het centrum te weren, te

schorsen. Dit beroep is door de voor-

zieningenrechter voorlopig afgewezen.

Daarmee blijft het besluit van de burge-

meester om per 1 november 2017 bier-

fietsen uit het centrum te weren, voor-

lopig van kracht. Buiten het centrum

zijn de fietsen nog wel toegestaan. Voor

meer info klik hier.

Kamerbrief over verkeersveiligheidMinister Van Nieuwenhuizen (IenW)

informeert de Tweede Kamer in haar

brief van 7 december over het Strate-

gisch Plan Verkeersveiligheid 2030 dat

zij in het najaar van 2018 zal uitbrengen.

Daarnaast informeert zij de Kamer over

het aantal verkeersdoden en ernstig

verkeersgewonden in 2016. Zij

bespreekt hierbij de achterliggende

analyse en de manier waarop zij gaat

werken aan veilig verkeer.

IBO-rapport verkeershandhavingDe vaste commissie voor Infrastructuur

en Waterstaat heeft een aantal vragen

voorgelegd aan de minister van Justitie

en Veiligheid over de kabinetsreactie

IBO-verkeershandhaving en de stand

van zaken van een aantal moties ver-

keersveiligheid (Kamerstuk 29 398,

nr. 546).

De minister heeft deze vragen beant-

woord in zijn brief van 12 december

2017.

Kamerbrief over dossiers wegverkeerMinister Van Nieuwenhuizen (IenW)

informeert de Tweede Kamer in haar

brief van 11 december over een aantal

dossiers over het wegverkeer. Het gaat

om de volgende onderwerpen: verkeers-

informatie, rode kruizen, schorsings-

termijn, tellerfraude, dieselfraude en

inklimmers in vrachtauto’s.

Oproep VNG en IPO voor prioriteit verkeersveiligheidVNG en IPO hebben een ledenbrief ver-

stuurd met daarin een overzicht van een

aantal beleidsontwikkelingen en inhou-

delijke uitgangspunten. Zij roepen op

om verkeersveiligheid prioriteit te geven

in de verkiezingen en college-onder-

handelingen.

Positionpaper verkeersveiligheid VNGVNG heeft in februari een position

paper gepubliceerd waarin zij diverse

oplossingen aandraagt om de verkeers-

veiligheid te bevorderen.

De verkeersregelaar: wijziging per 1 oktober 2017Organisatoren van evenementen en

gemeenten hebben mogelijkheden

aangedragen om de regeldruk bij het

aanstellen van verkeersregelaars te ver-

minderen. Naar aanleiding hiervan is de

Regeling verkeersregelaars 2009 gewij-

zigd per 1 oktober 2017 en is een con-

cept mandaatregeling opgesteld waar-

mee de overheid de aanstelling van

evenementenverkeersregelaars kan

organiseren.

Het Event Safety Institute heeft de wijzi-

gingen en de effecten daarvan op de

praktijk op een rijtje gezet in een blog.

Wat helaas nog wel voor administratieve

last zorgt, is het feit dat een organisatie

die meerdere evenementen per jaar

organiseert, elk evenement apart moet

aanmaken via de website, ook als ze

voor al deze evenementen dezelfde

verkeersregelaars inzetten. Ook moeten

alle verkeersregelaars zich per evene-

ment aanmelden op de website met de

deelnemerscode voor het desbetref-

fende evenement.

Voor meer informatie, zie de brief, de

concept-mandaatregeling en de wijzi-

ging regeling evenementenverkeers-

regelaars 2009.

LandbouwverkeerIn de aanloop naar het Algemeen Over-

leg Verkeersveiligheid van 14 december

vorig jaar hebben VNG, IPO en VVN een

brief gestuurd aan de Vaste Commissie

voor Infrastructuur en Waterstaat om

5

hun zorgen te uiten over de plannen

voor het landbouwverkeer.

Zij vroegen om:

geen snelheidsverhoging door te

voeren voor landbouwvoertuigen in

de bebouwde kom en op gemeente-

lijke wegen zonder vrijliggende fiets-

infrastructuur;

kentekening in alle gevallen verplicht

te stellen.

Voor meer informatie klik hier.

Wangedrag in verkeer steeds vaker bestraftDe weginspecteurs van Rijkswaterstaat,

die sinds 2015 optreden als buitenge-

woon opsporingsambtenaar (BOA),

hebben in 2017 voor het eerst meer dan

duizend processen-verbaal opgemaakt

voor wangedrag in het verkeer.

Het totaal stond tot en met oktober op

932, waarmee het fors hoger is dan in

2016; toen werden in de eerste tien

maanden 733 processen-verbaal uit-

geschreven. In 2015 was dit aantal 399.

Het toegenomen aantal uitgedeelde

processen-verbaal komt onder meer

doordat tussen 2015 en 2017 meer

weginspecteurs met de boa-bevoegd-

heid zijn gaan controleren.

Onder wangedrag in het verkeer valt

onder meer het negeren van rode

kruizen boven de rijbaan en het onge-

oorloofd stilstaan op de vluchtstrook,

schrijft De Telegraaf. Weginspecteurs

treden onder meer op bij verkeers-

incidenten.

Er zijn nu zo’n dertig weginspecteurs

actief bij Rijkswaterstaat, maar de dienst

gaat dit aantal in 2018 waarschijnlijk

verhogen naar vijftig. Daarbij bepaalt de

officier van justitie de hoogte van de

boete. Eerder was de boete vooraf

vastgesteld op een paar honderd euro.

Bron: Verkeerskunde

21-jarigen mogen vanaf eind november al motorexamen A doen21-jarigen mogen vanaf eind november

al examen doen voor motorcategorie A.

Die zwaarste categorie mogen ze overi-

gens pas vanaf hun 24ste besturen.

Maar in de tussenliggende jaren mogen

ze al wel op een onbeperkt driewielig

voertuig, een lichte motor en een mid-

delzware motor rijden. Dat maakte het

CBR afgelopen september bekend. Voor

meer informatie klik hier.

Experimenteerwet zelfrijdende auto: bestuurder op afstand aansprakelijkIn de nieuwe Nederlandse experimen-

teerwet voor zelfrijdende voertuigen

blijft de bestuurder aansprakelijk. Dus

ook wanneer de bestuurder zich niet ín

het voertuig bevindt maar op afstand

het voertuig in de gaten houdt. Dat

schrijft minister Cora van Nieuwen-

huizen in het wetsvoorstel voor wijzi-

ging van de Wegenverkeerswet 1994

die naar de Tweede Kamer is verstuurd.

Met de wijziging van de wet kunnen

bedrijven een vergunning krijgen om

experimenten uit te voeren met zelf-

rijdende voertuigen zonder bestuurder

erin. Hierbij moet dan nog wel altijd

iemand op afstand het voertuig monito-

ren en te allen tijde ingrijpen als dat

nodig is.

Voor meer informatie klik hier.

Hogere snelheid gewone e-fiets mogelijk makenEén van de opties om meer rust op het

fietspad te creëren, is het instellen van

een maximumsnelheid daar, van bij-

voorbeeld 25 km per uur. Daarmee zou

ook de speed pedelec weer toegang

kunnen krijgen tot het fietspad. Een

Duitse wetenschapper pleit voor een

andere aanpak: maak de maximumsnel-

heid van de gewone e-fiets variabel.

Voor meer informatie klik hier.

EUROPA

Road safety newsletter van de Europese CommissieDe nieuwsbrief van de Europese

Commissie over verkeersveiligheid

bevat deze keer ook een toelichting op

het hoe en wat van risico-indicatoren

(SPI’s).

Alcoholslot BelgiëBegin februari keurde de Belgische

Tweede Kamer een wetsvoorstel goed

over verplichte alcoholsloten. Bestuur-

ders die betrapt worden met 1,8 pro-

mille in hun lichaam krijgen zo’n slot,

net als veroordeelde recidivisten met

1,2 promille in hun lichaam. Deze regels

gaan in vanaf 1 juli.

Vanaf 1 juli zullen bestuurders die betrapt

worden met een alcoholgehalte van

1,8 promille of meer, verplicht een alco-

holslot moeten laten installeren in hun

wagen. Voor recidivisten is dat bij een

alcoholgehalte van 1,2 promille of meer.

Voor meer informatie klik hier.

Zuid-Korea adopteert nieuwe voertuig-veiligheids-standaardenHet ministerie van Transport van

Zuid-Korea heeft bekendgemaakt dat

alle nieuwe personenauto’s uitgerust

moeten zijn met Automatische nood-

rem (Automated Emergency Braking

Over verkeersveligheid | Nieuwsbrief Nº32 Maart 2018 6

AEB) en Lane Departure Warnig (LDW)

vanaf januari 2019. Ondertussen blijft de

Europese besluitvorming hierover ach-

ter. Deze is intussen uitgesteld tot mei

en zal niet eerder verplicht raken dan –

op zijn vroegst – in september 2020.

Voor meer informatie klik hier.

Veiliger snelheden en alcoholslot in FrankrijkFrankrijk heeft verkeersveiligheid hoog

op de agenda staan en twee nieuwe

maatregelen aangekondigd. Twee-

baanswegen zonder middenberm krij-

gen een limiet van 80 km/h in plaats van

de huidige 90 km/h. Daarnaast wordt

het alcoholslot verder ingevoerd voor

mensen die meerdere malen met drank

op achter het stuur zijn aangehouden.

Ook het handheld bellen achter het

stuur gaat strenger worden bestraft. Op

dit moment is het aantal verkeersdoden

in Frankrijk 54 per miljoen inwoners.

Voor meer informatie klik hier.

Veilige schoolomgeving Antwerpen: geen vrachtverkeer in spitsAntwerpen heeft beperkingen aan-

gekondigd voor vrachtverkeer in de

schoolomgeving in twee gebieden

gedurende spitstijden aan het begin

van de dag en tussen drie en vijf in de

middag. De Vlaamse voetgangersorga-

nisatie ‘Voetgangers Beweging’ heeft al

geroepen dat deze maatregel over heel

Vlaanderen uitgerold zou moeten

worden.

Sensoren tegen rijden onder invloed in ZwedenEen nieuw project van de Zweedse

overheid en de politie onderzoekt

nieuwe technologische oplossingen om

het rijden onder invloed te voorkomen.

Het project onderzoekt in-car-sensoren

die alcohol kunnen traceren in het

voertuig. Het sensorproject is onlangs

gestart en zal in 2021 voltooid zijn.

Een kwart van alle dodelijke verkeers-

on gevallen in Zweden is gerelateerd

aan alcoholgebruik.

Verkeersveilige gemeenten in FrankrijkDe Franse verkeersveiligheidsorgani-

satie Association Prévention Routière,

heeft een nieuw label gelanceerd, ‘Ville

Prudente’, voor gemeenten die actief

zijn in het verbeteren van de verkeers-

veiligheid. Alle dorpen en steden zijn

uitgenodigd om dit label te verkrijgen.

Het wordt toegekend op vijf verschil-

lende niveaus. De winnende gemeenten

worden in november bekendgemaakt.

Voor meer informatie klik hier.

Euro NCAP outlines 2025 roadmap on car safety Euro NCAP heeft de plannen bekend-

gemaakt hoe zij haar veiligheidstest-

programma verder wil doorontwikkelen

in de toekomst. Het gaat dan bijvoor-

beeld om het verbeteren van de veilig-

heid voor voetgangers en fietsers, het

detecteren van kinderen, het monitoren

van de rit, et cetera.

Briefing: 5th EU Road Safety Action Programme 2020-2030, ETSCDocument van de ETSC met daarin

input voor het verkeersveiligheidspro-

gramma van de Europese Commissie

voor de jaren 2020-2030. Er zijn negen

prioriteiten gedefinieerd.

Verenigde Naties stelt verkeersveiligheidsdoelen vastDe lidstaten van de Verenigde Naties

zijn subdoelen overeengekomen op het

gebied van verkeersveiligheid. Hiermee

hoopt men de hoofddoelen, om het

aantal doden en gewonden te halveren,

te kunnen halen in 2020. De subdoelen

zijn gekoppeld aan de vijf pijlers van het

plan voor ‘the Decade of Action for

Road Safety 2011-2020’. Het gaat dan

om verkeersveiligheidsmanagement,

veilige wegen en mobiliteit, veilige

voertuigen, veilige weggebruikers en

incidentmanagement.

Europees Parlement vraagt om hogere veiligheidsstandaard in nieuwe auto’sHet Europees Parlement heeft uitge-

sproken dat alle nieuwe verkochte

auto’s in Europa standaard moeten zijn

uitgerust met een aantal levensred-

dende technologieën zoals ABS, ISA en

gordelverklikkers bij alle zitplaatsen. De

Europese Commissie komt in mei met

nieuwe voorstellen voor regelgeving

voor voertuigveiligheid en neemt dit

advies hierin mee.

Progress in Reducing Drink Driving in Europe, ETSCRapport over het rijden onder invloed in

32 Europese landen. Het geeft inzicht in

de mate van succes in het terugbrengen

van het aantal dodelijke ongevallen als

gevolg van het rijden onder invloed.

Daarnaast geeft het inzicht in de regel-

geving en doet het aanbevelingen voor

de toekomst.

Reducing child deaths on European roads, PIN flash 34Een focus op de verkeersveiligheid

van kinderen zal ook leiden tot een

verbeterde verkeersveiligheid voor alle

weggebruikers. Dit rapport geeft de

laatste gegevens van dodelijke ongeval-

len van kinderen in Europa en zet de

verschillen tussen landen op een rijtje

en de belangrijkste maatregelen om dit

type ongevallen te verminderen.

ETSC-standpunt voertuigveiligheid25.500 mensen zijn gedood op Euro-

pese wegen in 2016. 135.000 mensen

raken ieder jaar ernstig gewond. De

Europese Commissie gaat twee richtlij-

nen herzien: de algemene Veiligheids-

richtlijn 661/2009 en de richtlijn voor

7

bescherming van voetgangers 78/2009.

Deze richtlijnen staan voor de meest

directe en effectieve maatregelen die de

EU kan nemen om het aantal doden en

gewonden verder terug te brengen.

Deze notitie geeft de belangrijkste prio-

riteiten van de ETSC als het gaat om

voertuigtechnologie en bescherming

van voetgangers.

PROJECTEN EN PRAKTIJKVOORBEELDEN

CROW-project ‘Meervoudig gebruik smalle plattelandswegen en dijkwegen’ van startHet doel van dit project is samen met

de wegbeheerders en andere stakehol-

ders in beeld te brengen wat de proble-

matiek is op deze wegen, hiervoor

handreikingen te bieden en deze kennis

te ontsluiten. Met de handreikingen kan

ingespeeld worden op toekomstige

ontwikkelingen op dit type wegen en

kan worden gezorgd voor een adequate

inrichting van de weg en zijn omgeving.

Het project is gestart met een oproep

om kennis en ervaringen. Hebt u vra-

gen, kennis of ervaringen die u wilt

delen met de werkgroep? Neem dan

contact op met Marleen Hovens via

marleen.hovens@crow.nl.

Meer informatie vind je hier.

Fietsers wisselend positief over lichtgevende belijning, FietsberaadSteeds meer gemeenten experimente-

ren met lichtgevende belijning op

fietspaden. De vraag is of fietsers hierop

zitten te wachten. Moet je als weg-

beheerder hierin investeren of niet?

Dit artikel gaat hierop in.

Fietsers krijgen omrijd-advies bij naderende tractorHet ROV Oost-Nederland start samen

met de gemeente Hardenberg een pilot

waarbij fietsers worden gewaarschuwd

voor naderende tractoren.

In Hardenberg ontmoeten fietsers en

groot landbouw- en vrachtverkeer

elkaar op de Bruchterweg tussen de

Europaweg en de Karel Doormanlaan.

Omdat dit deel van de Bruchterweg

vrij smal is, kan dit leiden tot verkeers-

onveilige situaties.

Het ROV Oost-Nederland onderzoekt in

een pilot of de fietsveiligheid te verbe-

teren is door fietsers tijdig te waarschu-

wen. Komen er gelijktijdig tractoren of

vrachtwagens en fietsers aan, dan wor-

den de fietsers op actieve wijze verleid

om een veiligere route te fietsen. Dit

wordt aangegeven met intelligente ver-

keerslichten en ledverlichting in het

wegdek. De ledverlichting geeft als een

spoor een adviesroute aan die fietsers

veiliger kunnen volgen. Dat is een nabij-

gelegen fietsstraat die is aangelegd als

veiliger route voor de scholieren.

Thermische camera’s worden gebruikt

om fietsers en voertuigen te detecteren.

Deze camera’s zijn nauwkeurig in staat

om groot verkeer, auto’s, individuele

fietsers en groepen fietsers te onder-

scheiden.

De pilot richt zich vooral op middelbare

scholieren die van de route gebruik-

maken.

Bron: Fietsberaad.nl

Verkeerseducatie landbouwverkeerIn Nederland ligt het aantal mensen dat

jaarlijks om het leven komt bij ongeval-

len met landbouwverkeer al jaren rond

de zestien. De Provincie Utrecht wil dit

aantal terugdringen, en zet onder

andere in op verkeerseducatie voor

jonge bestuurders van landbouwvoer-

tuigen. Bestuurders kunnen daarom in

2018 op kosten van de provincie een

training volgen bij het Nederlands Insti-

tuut voor Verkeersveiligheid (NIV). De

training is bestemd voor werknemers en

eigenaren van loon- en agrarische

bedrijven, en studenten van agrarische

opleidingen in de provincie Utrecht. De

interesse bleek groot. Meer dan 250

bestuurders hebben zich opgegeven

voor de training, die begin 2018 onder

veel mediabelangstelling van start is

gegaan.

De training heeft tot doel om bewust-

wording en gedragsverandering te cre-

eren bij de deelnemers. Om te bepalen

of de doelen worden behaald, voert

Royal HaskoningDHV (RHDHV) een uit-

gebreide effectmeting uit. De effect-

meting is opgezet volgens een quasi-

experimenteel design, met een voor- en

nameting, en een experimentele- en

controlegroep. De meting heeft de

vorm van een online vragenlijst, die de

prestaties op de verschillende leerdoe-

len beoordeelt. Een gevonden effect op

de leerdoelen zou zich uiteindelijk

moeten vertalen in een effect op de

verkeersveiligheid. Eind april zijn de uit-

komsten van de effectmeting bekend.

Voor meer informatie zie nieuwsbericht

en filmpje.

Nieuw systeem helpt vrachtwagenchauffeurs met invoegenEen systeem dat het stuur van een

vrachtauto kan overnemen en het voer-

tuig automatisch laat invoegen of laat

wisselen van rijstrook. Jan Loof, werk-

tuigbouwkundige aan de TU Eindhoven

(TU/e), ontwikkelde deze techniek.

Maandag 19 februari is hij gepromo-

veerd op zijn onderzoek.

Aanleiding voor zijn onderzoek is het

hoge aandeel vrachtwagens en trailers

bij verkeersongevallen en het feit dat

bijna al die ongelukken veroorzaakt

worden door menselijk falen. De

invoeg assistent die Loof ontwikkelde,

beweegt eigenhandig het stuur en laat

het voertuig automatisch van rijstrook

wisselen.

Voor meer informatie klik hier.

Goed op weg met STAREen database met 200.000 geregis-

treerde ongevallen in 2020. Daar werkt

STAR op dit moment hard aan. STAR is

een samenwerking tussen bureau VIA,

het Verbond van Verzekeraars en de

Politie. Wat is de stand van zaken nu? In

dit artikel een update over de huidige

stand van zaken en een blik in de toe-

komst.

Over verkeersveligheid | Nieuwsbrief Nº32 Maart 2018 8

Gedragsteam Mobiliteit in Noord-HollandDe provincie Noord-Holland heeft een

jaar geleden het Gedragsteam Mobiliteit

opgericht. Dit team bestaat uit collega’s

uit de beleidshoek en uitvoeringskant

van mobiliteit, onderzoek, en commu-

nicatie. Het team is in aanvang onder-

steund door een in-company training

van CROW rondom mobiliteit en

gedrag. Vervolgondersteuning wordt

gegeven door een gedragspsycholoog

van bureau Shift. Het team helpt de

organisatie anders te kijken naar mobili-

teit en verkeersveiligheid, met meer

nadruk op de verkeersdeelnemer.

De aandacht gaat momenteel uit naar

op papier veilige wegen (weinig ver-

keersongevallen en niet onveilig

genoeg om infrastructureel groot aan-

gepakt te worden), die door weggebrui-

kers echter niet zo ervaren worden.

Met de eerste casus, de kruising Wad-

weg/N248 te Schagen, onderzoekt het

team hoe gedragsbeïnvloeding ingebed

kan worden in de aanpak van verkeers-

onveilige plekken. Het team heeft

onderzocht welke aspecten van gedrag

een rol spelen bij het doorkruisen van

deze kruising en welke maatregelen op

het gedrag van invloed kunnen zijn. Op

basis van onze analyse (onder andere

enquêtes, schouwen en hypothesen) is

een aantal maatregelen voorgesteld.

Na realisatie worden deze geëvalueerd

en bekijken we welk effect ze hebben

gehad op het gedrag van de wegge-

bruiker. Uiteindelijk wil de provincie een

toolkit voor gedragsbeïnvloeding creë-

ren die structureel kan worden ingebed

in haar eigen werkprocessen.

Het gedragsteam geeft een workshop

op komend NVVC over haar ervaringen

onder de titel Gedragsbeïnvloeding;

trekken hobbels op de weg jou over de

streep?

Opgeven kan via de website van het

NVVC.

Meer informatie bij Annemiek van de

Weerd: weerda@noord-holland.nl.

Amsterdam start campagne onder smartphonegebruik bij fietsers en voetgangersIn Amsterdam is een verkeersveilig-

heidscampagne van start gegaan die

voetgangers en fietsers in Amsterdam

meer bewust moet maken van de geva-

ren van telefoongebruik in het verkeer.

Amsterdam is naar eigen zeggen de

eerste gemeente in Nederland die een

verkeersveiligheidscampagne voert,

gericht op het gevaar van telefoonge-

bruik in het verkeer voor deze doel-

groep.

‘Superbelangrijk’ is de naam van de

campagne. Hij slaat op de boodschap:

het is ‘superbelangrijk’ dat mensen zich

bewust worden van hoe gevaarlijk

smartphonegebruik is in het verkeer,

hoe ‘superbelangrijk’ sommige bericht-

jes en handelingen ook lijken. ‘Telefoon

in het verkeer, ff niet’ is de ondertitel

van de campagne.

De campagne is een initiatief van de

gemeente Amsterdam in samenwerking

met de Vervoerregio Amsterdam en

GVB.

Voor meer informatie klik hier.

Laboratorium kan toestroom door nieuwe drugstest politie niet aanHet Nederlands Forensisch Instituut

(NFI) heeft de handen vol aan het

onderzoeken van bloedmonsters van

automobilisten die zijn betrapt op het

gebruik van drugs. Er komen veel meer

monsters binnen dan verwacht, zegt

een woordvoerder na berichtgeving in

De Telegraaf.

Een woordvoerder van het Openbaar

Ministerie (OM) zegt in de krant dat de

kans om gepakt te worden een stuk

groter is geworden sinds de politie op

1 juli een nieuwe test is gaan gebruiken.

Nadat iemand door de test is gepakt op

drugsgebruik, moet de test naar het NFI

voor verder onderzoek. Daar wordt

gemeten hoeveel drugs er in het speek-

sel zitten en hoe zwaar de overtreding is.

Sinds de hoeveelheid drugs zo nauw-

keurig gemeten kan worden, kunnen de

testresultaten als bewijs dienen in

rechtszaken.

Bron: Nu.nl

ProRail start test oversteekhulp op overwegProRail gaat mindervalide weggebrui-

kers helpen bij het oversteken van

spoorwegovergangen. Bij een overgang

in Haarlem staat als test een zogeheten

‘oversteekhulp’, een informatiezuil die

aangeeft of er snel een trein aankomt.

De paal geeft informatie aan overste-

kers die mindervalide zijn. Als er op de

paal een groen mannetje wordt afge-

beeld, kan er rustig worden overgesto-

ken. Staat er een witte trein op, dan

komt er binnen dertig seconden een

trein aan en zullen de slagbomen

dichtgaan.

De zuil is vooral gericht op ouderen die

onzeker en minder mobiel zijn in het

verkeer.

Uiteindelijk hoopt ProRail dat minder-

validen rustiger en comfortabeler kun-

nen oversteken dankzij de oversteek-

hulp.

De informatiezuil wordt drie maanden

lang getest, daarna wordt bekeken of hij

op meerdere spoorwegovergangen

wordt geplaatst.

Voor meer informatie klik hier.

9

Zoetermeer inspireert de Nederlandse woonervenMeer dan 1 miljoen Nederlanders woont

in woonerfwijken. In bijna elke

gemeente zijn woonerven, een Neder-

landse uitvinding die zich over vele lan-

den verspreid heeft. Maar in Nederland

worden ze een beetje vergeten. Met

name over de regels is meer duidelijk-

heid gewenst. In Zoetermeer laat de

gemeente samen met bewoners zien

hoe het eenvoudig beter kan. Op

initiatief van een bewoner is een flyer

ontwikkeld en zijn woonerfborden

aangepakt om de regels duidelijker

te maken.

Voor meer informatie klik hier.

Op nog eens negen N-wegen trajectcontroles voor verkeersveiligheidOp nog eens negen N-wegen in heel

Nederland komen trajectcontroles. Dat

meldt het Openbaar Ministerie (OM).

Onlangs kondigde het OM al de komst

aan van trajectcontroles op elf N-we-

gen. Alle twintig installaties moeten in

2019 klaar zijn voor gebruik.

Het vergroten van de verkeersveiligheid

is het doel van de trajectcontroles. Uit

onderzoek zou blijken dat op provinci-

ale wegen relatief meer verkeersslacht-

offers vallen dan op andere wegen.

Hoog ongevalspercentage

De geplande trajectcontroles komen op

wegen met een hoog ongevalspercen-

tage, snelheidsproblemen en/of risico-

factoren. Het gaat om wegen met twee

of vier rijstroken en met zowel een snel-

heidsmaximum van 80 als 100 km per

uur. Een exact overzicht is te vinden op

de site van het OM.

De snelheid wordt gemeten met aan

elkaar gekoppelde flitspalen. Traject-

controles werken goed volgens het OM:

automobilisten houden zich beter aan

de snelheid. In de periode eind 2018 tot

en met eind 2019 worden alle twintig

trajectcontroles gefaseerd geplaatst en

aangezet.

Bron: Verkeersnet

Speed pedelec in GelderlandIn Gelderland kunnen speed pedelecers

op bepaalde fietspaden kiezen voor het

fietspad of de (verplichte) rijbaan. Een

maatregel die juridisch niet waterdicht

is. Doorslaggevend was de keuze voor

collectieve verkeersveiligheid van speed

pedelecers en andere weggebruikers.

Martijn van de Lindeloof, verkeerskun-

dige (provincie Gelderland), en Ruben

de Bruijne, verkeersontwerper (Amster-

dam), leggen in dit artikel uit waarom.

Slim kruispunt in FrieslandOp de N359 Bolsward - Leeuwarden, op

de kruising bij Huins en Lions in Fries-

land, neemt de provincie Friesland op

15 februari digitale verkeersborden in

gebruik. Die borden passen zich auto-

matisch aan aan de verkeerssituatie.

Daarmee hoeven automobilisten niet

meer onnodig af te remmen.

Op het kruispunt moesten weggebrui-

kers altijd afremmen, van 100 km/h naar

70 km/h, ook wanneer er geen verkeer

van de zijwegen kwam. De nieuwe bor-

den geven aan wanneer er verkeer rijdt

op het kruispunt. In dat geval moet men

terug naar 70 km/h.

Bron: Verkeerinbeeld

Verkeersveiligheidsgame WheeliePopOp 12 december is de game Wheelie

Pop gelanceerd. Eind januari was deze

al 20.000 keer gedownload.

De game WheeliePop is in opdracht van

het IPO door Veilig Verkeer Nederland

ontwikkeld. De game is bedoeld om jon-

geren (twaalf tot zestien jaar) te trainen

zich niet te laten afleiden door hun

smartphone als ze aan het fietsen zijn.

Alvorens de game door VVN te laten

lanceren heeft het IPO een validatie-

onderzoek laten verrichten naar de

mogelijke verkeersveiligheidseffecten

van de game. Uit dit onderzoek blijkt dat

het spelen van de game bijdraagt aan een

beter besef van het risico van smart-

phonegebruik op de fiets. Er kon door de

beperkte onderzoeksgroep geen eendui-

dig effect van het spelen van de game op

daadwerkelijk gedrag aangetoond wor-

den. Hiervoor zou een veel grootschali-

ger (en duurder) onderzoek vereist zijn.

De game is op een smartphone te

spelen, maar is te moeilijk om dat al

fietsend te doen. De game is inmiddels

gratis beschikbaar via Google Play en

via de Appstore.

Bron: VVN

Toolkit campagnematerialen snelheidTe hard rijden is een belangrijke oorzaak

van verkeersongevallen. Vooral op pro-

vinciale wegen en binnen de bebouwde

kom houden automobilisten zich slecht

aan de snelheidslimieten. Om regionale

communicatie en lokale acties over het

thema Snelheidsgedrag op het onderlig-

gend wegennet te ondersteunen, heeft

het ministerie van IenW in samenwerking

met de provincies en VVN een toolkit

met kant-en-klare materialen laten ont-

wikkelen. De toolkit bevat onder andere

posters, advertenties, banners, radio- en

tv-spots en een folder. De campagne

bestaat inhoudelijk uit drie onderdelen:

reminder aan de geldende snelheids-

limiet

keuze van een bij de situatie pas-

sende snelheid, lager dan de limiet

extra remweglengte bij overschrijding

van de limiet met 5-10 km per uur.

De materialen mogen alleen gebruikt

worden in regionale media en bij com-

municatie-activiteiten op regionaal en

lokaal niveau. Hiervoor zijn de rechten

door IenW afgekocht tot maart 2022.

Er is ook een handleiding gemaakt bij

de materialen.

Alles is te vinden op www.verkeersveilig-

heidscampagnes.nl. Als professional

kunt u een wachtwoord aanvragen en

toegang krijgen tot alle materialen.

Over verkeersveligheid | Nieuwsbrief Nº32 Maart 2018 10

Children’s physical activity in the school environment, Dirk DessingDe helft van de kinderen in Nederland

krijgt te weinig lichaamsbeweging. Door

inzicht te krijgen in de lichamelijke activi-

teit van schoolgaande kinderen, kunnen

er effectieve maatregelen worden geno-

men om kinderen meer te laten bewe-

gen. Promovendus Dirk Dessing deed

onderzoek naar de lichamelijke activiteit

van kinderen van acht tot twaalf jaar in

de schoolomgeving. Hieruit bleek dat

de meerderheid van de deelnemende

kinderen niet aan de beweegrichtlijnen

van de Gezondheidsraad voldeed

ondanks dat ze vooral wandelend of met

de fiets naar school reisden. Kinderen

bewogen vooral weinig terwijl ze in het

schoolgebouw waren. Daarnaast bleek

het aanleggen van een zogenoemde

‘schoolzone’ de hoeveelheid lichaams-

beweging niet te verhogen.

Handleiding voor gemeenten om de oudere fietser mobiel te houdenMet het klimmen der jaren nemen de

fietsvaardigheden geleidelijk aan af.

Het programma ‘Doortrappen’ van het

ministerie van IenW is erop gericht de

oudere fietser zo lang mogelijk veilig

op de fiets te houden. Een nieuwe

handleiding helpt gemeenten en andere

betrokkenen op weg. Deze is te vinden

op de website van het project.

ANWB: fietsveiligheid verdient meer aandachtIn aanloop naar de gemeenteraads-

verkiezingen deed de ANWB onderzoek

onder 28.000 leden uit 28 gemeenten.

Hieruit komt naar voren dat 27 procent

van de leden zich onveilig voelt op de

fiets, in Amsterdam is dat zelfs 44 pro-

cent. ANWB-directeur Frits van Bruggen

vindt het tijd voor een wake-upcall. Dat

stelt hij in het Algemeen Dagblad. In alle

28 gemeenten moeten de kandidaat-

gemeenteraadsleden meer aandacht

vragen voor de veiligheid van fietsers.

Ook moet per stad of dorp gekeken

worden of er 30-kilometerzones bij

moeten komen, zegt hij.

Behalve naar fietsveiligheid, werd de

ANWB-leden ook gevraagd naar thema’s

als elektrisch rijden, milieuzones,

parkeertarieven, groenvoorzieningen en

bereikbaarheid per fiets, trein of auto.

De ANWB heeft de resultaten per

gemeente op de website gepubliceerd.

Ook heeft het de resultaten van het

onderzoek, inclusief begeleidende brief,

verstuurd aan lokale politici van de

desbetreffende gemeente.

Bron: Verkeerskunde

Inschrijving Innovatieprijs Tour de Force 2018 van startDe inschrijving voor de Tour de Force

Innovatieprijs is weer geopend. Inschrij-

ven is mogelijk tot en met 27 april 2018.

De winnaar wordt gekozen tijdens het

Nationaal Fietscongres 2018 op 21 juni

2018 in Rotterdam.

De Tour de Force is het samenwerkings-

verband tussen overheden, markt-

partijen, maatschappelijke organisaties

en kennisinstituten. Doel van de Tour de

Force is om het aantal fietskilometers in

Nederland in tien jaar tijd met 20 procent

omhoog te brengen. Hiervoor is een

Agenda Fiets 2017-2020 opgesteld met

maatregelen om dat doel te bereiken.

Innovatieve oplossingen kunnen hier een

belangrijke bijdrage aan leveren.

Iedereen kan inzenden voor de Innova-

tieprijs 2018 via de website van de Tour

de Force. Men kan ook innovaties van

anderen aanmelden.

Inschrijven voor de Innovatieprijs – of

een tip geven over een mogelijke kandi-

daat – kan tot en met 27 april 2018 via

het formulier op de website van de Tour

de Force: www.tourdeforce2020.nl/

innovatieprijs2018.

Onderzoek: snelfietsroute uitrusten met speciale webmarkering en bewegwijzeringDe nieuw te ontwikkelen snelfietsroute

tussen Utrecht en Amersfoort moet uit-

gerust worden met speciale wegmarke-

ring en bewegwijzering. Dat bevordert

de veiligheid en het comfort van

fietsers. Verschillende verkeersexperts

concluderen dat in een onderzoek voor

de provincie Utrecht. Onlangs liet de

provincie Noord-Brabant al speciale

bewegwijzering ontwerpen voor een

snelfietsroute.

Bij het onderzoek zijn betrokken: Bas

Hendriksen, adviseur fietsbeleid bij de

Loendersloot Groep, Mariette Pol,

verkeerspsycholoog bij Keuzeweg en

Robert Galjaard van Van Rens Mobiliteit.

Op basis van een grondige studie doen

zij aanbevelingen voor de snelfietsroute

die tussen Utrecht en Amersfoort moet

komen. Het is de bedoeling dat deze in

klaar 2022 is.

Ook de provincie Brabant heeft onder-

zoek laten uitvoeren naar bewegwijze-

ring op een snelfietsroute. Het gaat om

het nieuw aan te leggen tracé tussen

Tilburg en Waalwijk. Bureau Mijksenaar,

onder meer bekend van de beweg-

wijzering op vliegvelden, kwam met

twee verschillende concepten. Bij alle

ontwerpen is onder meer rekening

gehouden met formaat, plaatsing,

tekstgrootte, contrast en leesafstanden.

Voor meer informatie klik hier.

Zo geeft Delft voorrang aan voetgangersIn de binnenstad van Delft mag in voet-

gangerszones ook gefietst worden.

Omdat de gemeente voetgangers priori-

teit geeft, heeft adviesbureau Arup het

verkeersbord ‘fietser te gast’ ontworpen.

Het nieuwe verkeersbord is gebaseerd

op het bord ‘auto te gast’, dat veelvou-

dig wordt toegepast bij fietsstraten.

Het moet fietsers op een ludieke

manier ervan bewust maken dat de

voetganger prioriteit heeft. Om het

bord een persoonlijk Delfts tintje te

geven, zijn twee veelvoorkomende

Delftse beeldkenmerken in het ont-

werp verwerkt: de tulp en de scheve

kerktoren: de Oude Jan.

Inzet poppen

In de Choorstraat werd een week lang

een proef uitgevoerd met het nieuwe

11

verkeersbord en opvallende poppen,

ontworpen door de Delftse kunstenaar

Tijn Noordebos. De pop spreekt de fiet-

ser specifiek aan op het gedrag tijdens

openingstijden van de winkels: ‘winkels

open, liever lopen’.

Effect

Een 0-meting en een 1-meting waren

onderdeel van de proef, maar door de

korte duur waarin de metingen zijn uitge-

voerd, geven deze geen duidelijk uitsluit-

sel over het effect van de maatregelen.

Desondanks wil de gemeente Delft door

het enthousiasme van belangenvereni-

gingen en ondernemers in de binnenstad

bekijken waar de ‘fietser te gast’-borden

en de ‘winkels open, liever lopen’-pop-

pen toegepast kunnen worden.

Bron: Verkeer in Beeld

KENNIS EN PUBLICATIES

Notitie Aanpak veiligheid kruispunten met tweerichtingsfietspaden, Maria Kuiken (Dobe), Paul Schepers (Rijkswaterstaat WVL), CROW-FietsberaadDeze notitie geeft handvatten om het

risico van tweerichtingsfietspaden bij

voorrangskruispunten en rotondes te

beperken.

Je kijkt naar links en je mist de fietser

die van rechts komt. Kruispunten met

tweerichtingsfietspaden zijn daarom

twee keer zo onveilig. Maar daar valt

wel wat aan te doen.

Tweerichtingsfietspaden langs

gebiedsontsluitingswegen zijn nooit

de eerste keus. Niet alleen neemt de

kans op frontale botsingen tussen

fietsers toe, het risico op aanrijdingen

met gemotoriseerd verkeer op voor-

rangskruispunten en rotondes is circa

tweemaal zo hoog. Een deel van de

fietsers komt immers uit onverwachte

richting. In een nieuwe CROW-Fiets-

beraadnotitie is geïnventariseerd met

welke maatregelen de veiligheid op

dergelijke kruispunten is te verbeteren.

Nieuwe Bosatlas brengt verkeersveiligheid in beeldHet eerste exemplaar van de Bosatlas

van de veiligheid is verschenen. Een

hoofdstuk is gewijd aan verkeersveilig-

heid.

In het hoofdstuk Verkeer en Vervoer

behandelt de atlas veiligheid op de

weg, het spoor, in de lucht en op

het water. Verkeersongevallen en

verkeersgewonden zijn verdeeld per

vervoerswijze en leeftijd.

Ook overbelading van vrachtwagens

krijgt speciale aandacht. En ook is per

gebied inzichtelijk hoeveel mensen als

gevolg van een verkeersongeval in het

ziekenhuis belanden.

Over verkeersveligheid | Nieuwsbrief Nº32 Maart 2018 12

De Bosatlas van de veiligheid kost

€29,95 en is via internet te koop of in

de boekhandel.

‘Help! Hoe overleef ik het verkeer?’, Vervoerregio AmsterdamBrochure voor ouders van groep 8 / de

brugklas om hen handvatten te geven

om de (nieuwe) schoolroute met kun

kinderen te bespreken en te oefenen.

Aan de orde komen onderwerpen als

smartphonegebruik, muziek luisteren,

dode hoek, een veilige route uitzoeken

en openbaar vervoer. Ook is de

brochure voorzien van een fiets-

controlelijst en een praatplaat waarmee

een keukentafelgesprek tussen ouder

en kind kan worden gevoerd.

De brochure is een initiatief van de

Vervoerregio Amsterdam.

De brochure is te downloaden via

http://verkeerseducatiepunt.nl/

samen-de-nieuwe-schoolroute-oefe-

nen/.

Onderzoeksresultaten fietsvaardigheid en fietsstimulering basisschoolkinderen en nieuwe Nederlanders, Provincie UtrechtInventariserend onderzoek uitgevoerd

door bureau SOAB in opdracht van de

provincie Utrecht naar fietsvaardig-

heden, fietseducatie, de kwaliteit van de

fietseducatie (in geval van basisschool-

kinderen) en het gebruik van het

theoretische en praktische fietsexamen.

Uitkomst van het onderzoek is dat

gemeenten zich nauwelijks bezighou-

den met het verbeteren van de fiets-

vaardigheden van kinderen en nieuwe

Nederlanders. Meestal nemen organi-

saties als ANWB en VVN het voortouw.

De onderzoeksresultaten moeten de

basis vormen voor een pilotproject

waarin de provincie voor de doelgroe-

pen basisschoolkinderen en nieuwe

Nederlanders beleid met de combinatie

van fietsstimulering en verkeersveilig-

heid wil maken. Dit voornemen past

ook binnen de doelstellingen van Tour

de Force en is ook één van de acht

concrete doelen van Tour de Force.

Het onderzoek is daarom ook vanuit

Tour de Force begeleid. De Tour de

Force organiseerde op 8 februari een

symposium over dit thema.

Gezocht: nudgende professionals!Wellicht staat u er niet bij stil, maar de

kans is groot dat u betrokken bent bij

nudging. Nudges zijn interventies die

inspelen op het feit dat mensen vaak

niet rationeel handelen, maar vooral

‘op de automatische piloot’ besluiten

nemen. Rode matten voor fietsers,

Nijntje verkeersborden of share space

zijn bekende voorbeelden van nudges.

Hopelijk wilt u uw ervaring delen over

het gebruik van nudging in de publieke

ruimte door het invullen van een

enquête. Met uw input kan beter inzicht

worden verkregen waar nudging voor

wordt gebruikt en geschikt voor is!

Uiteraard kunt u een terugkoppeling van

de resultaten van de enquête krijgen,

zodat u wellicht wat leert over hoe uw

collega’s nudging gebruiken.

De enquête gaat voornamelijk over:

1) voor welk soort problemen in de

publieke ruimte u denkt dat nudging

geschikt is; en

2) in welke publieke ruimtes en buurten

nudging in uw ogen een meer of

minder geschikt interventiemiddel is.

De enquête staat online tot 30 maart.

Het invullen ervan duurt ongeveer 15

minuten. Alle antwoorden zijn volledig

anoniem en zullen gebruikt worden

voor een promotieonderzoek aan de

Rijksuniversiteit Groningen.

Klik hier om naar de enquête te gaan:

http://rug.eu.qualtrics.com/jfe/form/

SV_6JZljNXiiNyAnAx.

Ook de QR-code hiernaast gaat naar de

enquête-pagina.

Ik hoop dat ik u met deze oproep kan

‘nudgen’ om de enquête in te vullen!

Met vriendelijke groet,

Koen Bandsma

k.v.bandsma@rug.nl

Wegbelevingsonderzoek, Platform WOWAutomobilisten zijn zeer tevreden over

de Nederlandse wegen. Dat blijkt uit dit

wegbelevingsonderzoek dat Platform

WOW in september 2017 uitvoerde

onder bijna 11.000 Nederlandse auto-

mobilisten. Doel van dit tweejaarlijkse

onderzoek (gestart in 2013) is om ken-

nis over de wensen en meningen van de

weggebruiker te achterhalen.

13

Een belangrijk aandachtspunt voor de

provincie is de verkeersveiligheid. Voor

gemeenten is de doorstroming bij weg-

werkzaamheden een aandachtspunt.

Landbouwvoertuigen: aan welke voorschriften moeten ze voldoen? Rinus JaarsmaWegbeheerders worstelen met de vraag

wat de beste plek is voor landbouw-

voertuigen op hun wegennetwerk. Een

belangrijke rol daarbij speelt de discus-

sie over de kentekening van landbouw-

voertuigen in combinatie met een ver-

hoging van de toegestane

maximumsnelheid van de huidige 25

km/h naar 40 km/h. Dit artikel neemt de

landbouwvoertuigen onder de loep en

de daarop betrekking hebbende bijzon-

dere voorschriften voor het deelnemen

aan het verkeer op de openbare weg.

Dit artikel is verschenen in Verkeers-

recht nr. 1 van 2018 pagina 2-11.

Educatieve maatregelen voor verkeersovertreders, Ludo KluppelsIn zijn boek Educatieve maatregelen

voor verkeersovertreders pleit de Belgi-

sche verkeerspsycholoog Ludo Kluppels

voor leermaatregelen om het effect van

een straf voor verkeersovertreders te

versterken. Een verplichte cursus zou

bijvoorbeeld kunnen leiden tot een

minder lange rijontzegging.

Appendix Zwartboek Vereniging VerkeersslachtoffersEind 2015 is het Zwartboek van de Ver-

eniging Verkeersslachtoffers aan de

Tweede Kamer aangeboden. Ieder jaar

brengt zij een Appendix uit. In 2017 dus

voor de tweede keer.

Alcoholslot en recidive, VIAS InstituteAutomobilisten die teveel gedronken

hebben een alcoholslot geven, werkt

beter dan ze een traditionele straf als

een boete geven. Dat blijkt uit onder-

zoek van Vias institute. Het percentage

recidivisten onder mensen die een alco-

holslot opgelegd krijgen, ligt namelijk

ten minste 75 procent lager.

‘Draagbare’ detectoren tegen slaperigheid achter het stuur, Vias instituteReeds enkele jaren wordt slaperigheid

achter het stuur erkend als een niet te

verwaarlozen ongevallenfactor. Hoewel

het moeilijk is om precies te bepalen

welk percentage van de ongevallen uit-

sluitend te wijten is aan vermoeidheid,

schatten verschillende internationale

onderzoeken dat vermoeidheid bij

20 procent van de ongevallen een rol

speelt. Dit onderzoek peilt de reactie

van de gebruikers op de waarschuwin-

gen van drie ‘draagbare’ detectoren van

slaperigheid achter het stuur, die

gebruikt werden in reële omstandighe-

den. De studie toont aan dat de geteste

‘draagbare’ toestellen de bestuurders

niet beter bewustmaken van hun toe-

stand van vermoeidheid noch van de

risico’s die daarmee gepaard gaan.

Diepteanalyse van de karakteristieken en profielen van ernstige bromfietsongevallen binnen de bebouwde kom, Vias instituutDiepteonderzoek waarbij 167 ernstige

bromfietsongevallen zijn geanalyseerd

die plaatsvonden binnen de bebouwde

kom in België. De studie geeft een over-

zicht van de ongevalskenmerken van

dergelijke bromfietsongevallen en

identificeert een aantal frequent voor-

komende ongevalprofielen en hun

kenmerken.

Ruim 9 miljoen verkeersovertredingen geconstateerd in 2017In 2017 zijn 9.223.477 verkeersovertre-

dingen geconstateerd voor onder meer

te hard rijden, door rood licht rijden,

fout parkeren en handheld bellen. Dat is

iets minder dan een jaar eerder. In 2016

werden 9.437.717 verkeersboetes opge-

legd op grond van de Wet administra-

tiefrechtelijke handhaving verkeers-

voorschriften (Wahv). Dat blijkt uit het

jaaroverzicht verkeersboetes 2017.

NPO-uitzending over ‘aandacht’Uitzending van 25 minuten over hoe

aandacht werkt bij mensen, wat kunnen

we mentaal aan? Met onder andere

Stefan van der Stigchel, die hier een

boek over heeft geschreven en onder-

zoek naar doet.

Creating better streets: Inclusive and accessible places: CIHT Dit rapport concludeert dat ‘shared

space’ geen term is die je moet gebrui-

ken om een ontwerp van een straat te

karakteriseren. Het onderzoek geeft een

overzicht van shared space-toepassin-

gen in heel Engeland en adviseert om

drie andere begrippen te gebruiken die

het karakter van verschillende typen

straten waar verkeer zich mengt beter te

beschrijven.

Road vehicle automation and cities and regionsPolis, de Europese netwerkorganisatie

van steden, en haar leden geven in deze

discussiepaper hun visie op de ontwikke-

lingen rondom automatische voertuigen.

De paper is bedoeld voor de Europese

Commissie en de nationale overheden.

Resultaten FietstelweekEen op de vijf deelnemers aan de Natio-

nale Fiets Telweek vindt fietsen in

Nederland onveilig, onder andere door

de drukte op de weg, verkeerslichten en

het gedrag van andere weggebruikers.

Dat blijkt uit de resultaten eind vorig jaar.

De Nationale Fiets Telweek vond van 18

tot en met 24 september voor de derde

keer plaats. Een week lang is met

behulp van een fiets-app gemeten hoe

Nederland zich op de fiets verplaatst.

Met welke snelheid, op welke tijdstip-

pen, met hoeveel tegelijk en waar de

grote vertragingen zitten.

Voor meer informatie klik hier.

Over verkeersveligheid | Nieuwsbrief Nº32 Maart 2018 14

School op Seef: Ouder tipkalenderSinds dit schooljaar presenteert School

op Seef maandelijks actuele tips voor

ouders overzichtelijk op een pagina van

de website. Het thema voor de ouder-

tips sluit meestal aan op dat van de

Verkeerskalender. Voor meer informatie

klik hier.

Veilig met minder kosten –Proeftuin niet-actief beveiligde overwegen (NABO’s), ProRailMet een Proeftuin heeft ProRail het

afgelopen jaar marktpartijen gevraagd

mee te denken over een nieuwe aanpak

van niet-actief beveiligde overwegen

tegen veel lagere kosten. Een innova-

tieve manier van aanbesteden, die niet

alleen oplossingen opleverde, maar ook

heeft geleid tot enthousiasme voor de

Proeftuin als instrument. Dit rapport

doet verslag van de resultaten.

Running lights of opvallende kleding halveren fietsongevallenFietsers die altijd hun licht aan hebben

reduceren de kans op een ongeval met

een andere verkeersdeelnemer met

ongeveer de helft. Maar een opvallend

jack heeft hetzelfde effect.

Dat laatste blijkt uit een recente studie

van de Aalborg University in Denemarken,

gepubliceerd in het tijdschrift Safety

Science.

Fietsongevallen in Nederland, VeiligheidNLEen onderzoek dat een actueel inzicht

geeft in de oorzaken van fietsongeval-

len van slachtoffers die bij de SEH

binnenkomen. Deze inzichten zijn nodig

voor het beleid van het ministerie van

IenM op het gebied van fietsveiligheid.

Daarbij wordt specifiek aandacht

besteed aan de rol van maatschappe-

lijke ontwikkelingen, zoals smart phone-

gebruik, gebruik van een elektrische

fiets en rijden onder invloed van alcohol

of medicijngebruik.

Opvallend is dat het gebruik van een

smartphone op de fiets niet leidt tot

meer ernstige fietsongevallen. Het

onderzoek heeft echter alleen de onge-

vallen op de SEH onderzocht. Verder is

er geen reden om aan te nemen dat de

elektrische fiets of de wielrenfiets

gevaarlijker is. Gecorrigeerd naar leef-

tijd, geslacht en expositie vallen de

ongevallen mee.

Proeftuinen risico-gestuurde aanpak: ervaringen met de risico-indicator ‘snelheid’, CROWIn het Strategisch Plan Verkeersveilig-

heid dat in de loop van 2018 uitgebracht

wordt, staat de risico-gestuurde aanpak

voor verkeersveiligheid centraal. Dit

eindverslag geeft een beeld van de

werkzaamheden in het CROW-project

met zes gemeenten die in proeftuinen

kennis hebben opgedaan wat betreft de

indicator ‘snelheid’.

Onderzoek betrokkenheid ouders/opvoeders verkeersveiligheid Interventierichtingen, Tabula rasaIn opdracht van de provincies Utrecht,

Brabant, Drenthe, Flevoland, Zeeland en

Zuid Holland, het ROV-Oost Nederland

en de Vervoerregio Amsterdam onder-

zocht Tabula Rasa aan de hand van ver-

schillende onderzoeksmethoden hoe

ouders/opvoeders omgaan en zouden

moeten omgaan met verkeersopvoe-

ding. Hieronder werd verstaan het

geven van informele verkeerseducatie

en het geven van het goede voorbeeld

in het verkeer. Wat opvalt, is dat ouders

een lage risicoperceptie hebben en

denken dat ze het goed doen (terwijl

dat lang niet altijd het geval is).

Jongeren compenseren voor risico’s smartphonegebruikEr is geen verband aan te tonen tussen

smartphonegebruik en het aantal ver-

keersongevallen onder jongeren, zo

blijkt uit een studie van de SWOV en de

TU Delft.

De studie gaat erover dat smartphone-

gebruik en de komst van de geruisloze

elektrische auto de werkzaamheid van

geluidssignalen in het verkeer vermin-

deren en wat daarvan de consequenties

kunnen zijn.

Via een internet-enquête onder 2.249

fietsers in de leeftijdsgroepen 16-18,

30-40 en 65-70 werd informatie verza-

meld over de perceptie van geluids-

signalen, inclusief die van de elektrische

auto, het eventuele compensatiegedrag

van fietsers die naar muziek luisteren of

aan het bellen zijn en de eventuele

gevolgen daarvan op het aantal onge-

vallen.

De resultaten laten zien dat het smart-

phonegebruik van negatieve invloed is

op de perceptie van geluiden die kri-

tisch zijn als het gaat om veilig fietsen.

Er werd echter geen verband gevonden

tussen de frequentie van het smart-

phonegebruik en de frequentie van

verkeersongevallen onder teenagers.

De onderzoekers denken dat dit te

maken kan hebben met het feit dat

fietsers compenseren voor het smart-

phonegebruik.

Maar smartphonegebruik kan nog altijd

een risico vormen als dit compensatie-

gedrag zich niet voordoet of in een

verkeersomgeving met een minder

uitgebreide en minder veilige fietsinfra-

structuur dan we in Nederland kennen,

aldus de onderzoekers.

Bron: Fietsberaad.nl

Nederland koploper voorbereiding op zelfrijdende autoNederland is wereldwijd het meest

voorbereid op de komst van de zelfrij-

dende auto. Dat blijkt uit onderzoek van

de internationale adviesorganisatie

15

KPMG. Deze hoge positie dankt Neder-

land onder meer aan de aanwezigheid

van een goed onderhouden wegennet

en een overheidsbeleid dat het groot-

schalig testen van zelfrijdende auto’s en

vrachtwagens mogelijk maakt.

In de ‘Autonomous Vehicles Readiness

Index 2018’ van KPMG zijn wereldwijd

twintig landen beoordeeld op het

gebied van overheidsbeleid en wetge-

ving, de kwaliteit van de infrastructuur,

de mate waarin nieuwe technologie in

de maatschappij aanwezig is en de

acceptatie door de consument. Neder-

land wordt op de ranglijst gevolgd door

Singapore, de Verenigde Staten en

Zweden.

Bron: Verkeersnet

Verlaging grens geschiktheidsonderzoek alcohol, Trimbos InstituutIn Nederland kan een bestuurder die is

aangehouden voor rijden onder invloed

van alcohol een geschiktheidsonder-

zoek opgelegd krijgen. Het onderzoek

bestaat uit een psychiatrisch onderzoek,

lichamelijk onderzoek en bloedonder-

zoek en kent twee mogelijke uitkom-

sten: ongeschikt of niet-ongeschikt.

Op dit moment ligt de grens voor het

opleggen van een geschiktheidsonder-

zoek voor ervaren bestuurders bij een

bloedalcoholgehalte (BAG) van 1,8 g/l.

Beginners gaan bij een promillage van

1,3 g/l naar een onderzoek. Het is de

politieke wens van de VVD om ook aan

de ervaren rijbewijshouders aan wie

voor het eerst een mededeling is uitge-

bracht bij een BAG tussen de 1,3 g/l en

1,8 g/l, een geschiktheidsonderzoek op

te leggen. In opdracht van het ministe-

rie van Infrastructuur en Milieu heeft het

Trimbos-instituut in dit onderzoek de

volgende twee vragen beantwoord:

1. Wat is een goede ondergrens, waarbij

het verkeersveiligheidsrisico kleiner

wordt, maar waarbij de rijbewijshou-

ders niet onnodig met een onderzoek

worden geconfronteerd?

2. Hoe is de ondergrens en het

geschiktheidsonderzoek bij onze

buurlanden geregeld?

Aandacht in het verkeer, onderzoek fietsers, Kantar public i.o.v. ministerie van IenMDit rapport beschrijft de resultaten van

een vooronderzoek naar smartphone-

gebruik tijdens het fietsen. Het rapport

richt zich op fietsers die minimaal drie

dagen per week fietsen en minimaal

één keer tijdens de fietstocht hun

smartphone gebruiken. De resultaten

vormen de input voor een nieuwe cam-

pagne in 2018 voor verantwoord mobiel

gebruik in het verkeer.

Aandacht in het verkeer: vooronderzoek automobilisten, Kantar public i.o.v. ministerie van IenMDit rapport beschrijft de resultaten van

een vooronderzoek naar smartphone-

gebruik tijdens het autorijden. Het richt

zich op automobilisten die minimaal 3

dagen per week autorijden en minimaal

1 keer tijdens de autorit hun smart-

phone gebruiken. De resultaten vormen

de input voor een nieuwe campagne in

2018 voor verantwoord mobiel gebruik

tijdens het autorijden.

Evaluatie subsidieregeling VVN Onderzoek naar de doeltreffendheid en doelmatigheid van de subsidieregeling VVN 2014De minister van IenW verstrekt jaarlijks

subsidie aan Veilig Verkeer Nederland

(VVN). De subsidieregeling voor VVN

komt per 1 januari 2019 te vervallen. Ter

voorbereiding van een besluit over

voortzetting van de subsidie en de wijze

waarop, heeft het ministerie van IenW

de regeling laten evalueren, waarin de

doelmatigheid en doeltreffendheid van

de subsidie aan VVN zijn onderzocht.

Evaluatie van interventies voor verantwoord smartphonegebruik op de fiets, ArcadisHet gebruik van smartphones en de

daarmee vaak verbonden afleiding zorgt

in toenemende mate voor gevaarlijke

situaties in het verkeer. De Tweede

Kamer heeft de minister van IenM

gevraagd om met passende maatrege-

len te komen om te anticiperen op deze

trend. De minister heeft de Tweede

Kamer toegezegd een wetgevingstra-

ject te starten en haar daarover te infor-

meren. Onderdeel van dit traject is het

evalueren van de huidige interventies

die gericht zijn op verantwoord smart-

phonegebruik. In deze studie zijn acht

interventies geëvalueerd op hun bij-

drage aan het bereiken van verkeersvei-

lig gedrag onder jongeren op de fiets.

Provincie Noord-Holland onderzoekt effecten zelfrijdende autoAdvies- en onderzoeksbureaus Arcadis

en TNO gaan voor de provincie

Noord-Holland en de Vervoerregio

Amsterdam de gevolgen van de komst

van de zelfrijdende auto onderzoeken.

Het onderzoek richt zich op de ver-

keersveiligheid, de bereikbaarheid en de

leefbaarheid van de provincie in relatie

tot de komst van de zelfrijdende auto.

Het onderzoek maakt deel uit van een

groot smart mobility-project van de

provincie. Vorige maand werd bekend

dat de provincie hier de komende twee

jaar 11 miljoen euro voor vrijmaakt. Het

project moet de doorstroming en vei-

ligheid op weg en water verbeteren, en

moet zodoende de leefbaarheid en de

bereikbaarheid van de regio vergroten.

Het onderzoek naar zelfrijdende auto’s

is bedoeld om in te spelen op de toe-

komst. De betrokken partijen kijken

onder meer naar wat de provincie moet

doen met de ontwikkeling van het

wegennet en wat de invloed van zelf-

rijdende voertuigen is op het openbaar

vervoer.

Bron: Verkeersnet

Bruikbaarheid floating car data voor beleidsonderzoek, KIM‘Floating car data’ zijn data over de

snelheid en locatie van voertuigen,

afkomstig van het voertuig zelf, zoals

in-car navigatiesystemen en mobiele

telefoons van automobilisten. Het KiM

heeft onderzocht wat de bruikbaarheid

is van floating car data voor beleids-

onderzoek.

Over verkeersveligheid | Nieuwsbrief Nº32 Maart 2018 16

Tools in auto leiden te veel af van verkeerHet toenemend aantal ‘gadgets’ op het

stuur en dashboard van de auto vraagt

steeds meer aandacht van de bestuur-

der, schrijft NRC. Bestuurders raken

daardoor afgeleid en kunnen zich niet

goed genoeg op het verkeer focussen.

Dit is onder meer gebleken uit onder-

zoek van de Universiteit van Utah.

De onderzoekers, die ondersteund

werden door verkeerspsycholoog David

Strayer, lieten 24 automobilisten elk 30

autoritten maken in soortgelijke auto’s.

In het onderzoek moesten de deel-

nemers ondervinden hoe moeilijk het is

om bijvoorbeeld een autoradio te

bedienen of het navigatiesysteem in

te stellen onder het rijden. De onder-

zoekers hebben naar aanleiding van de

resultaten hiervan geconcludeerd dat

veel van de aanwezige voorzieningen te

veel afleiden om de aandacht goed op

het verkeer te kunnen richten.

Voor meer informatie klik hier.

Addressing Young and Novice Driver Safety in Great Britain, RAC FoundationBritse analyse van de doelgroep ‘ jonge

automobilisten’, hun kenmerken,

omstandigheden en risicofactoren. RAC

geeft een beschrijving van een goede

aanpak met daarbij ook concrete voor-

beelden.

Richtlijn voor menselijke positie in zelfrijdende auto’sHoe kunnen automatische voertuigen

bijdragen aan veiliger en efficiënter

verkeer zonder verlies aan menselijke

verantwoordelijkheid? Hoeveel taken

kan een voertuig veilig van een bestuur-

der overnemen? En wie is er verant-

woordelijk als het misgaat? Dit zijn

hoofdvragen van een van de projecten

binnen het NWO-programma Maat-

schappelijk Verantwoord Innoveren.

Een breed interdisciplinair team van

onderzoekers en praktijkpartijen doet

er onderzoek naar.

Voor meer informatie klik hier.

Europese databank moet inzicht bieden in kosten effec-tiviteit verkeersveiligheids-maatregelenHoe komt het dat ongevallen gebeuren

en welke maatregelen kunnen we het

beste nemen? Een Decision Support Sys-

tem, ontwikkeld binnen het EU-project

SafetyCube, moet deze en andere vra-

gen over verkeersveiligheid gaan beant-

woorden. Voor meer informatie klik hier.

VNVF BordenboekEditie 2017 van het VNVF Bordenboek is

verschenen. Het boek is bijgewerkt naar

de nieuwste inzichten en eisen. Lezers

vinden er ook de veertien nieuwe ver-

keersborden. Daarnaast is er in het boek

aandacht voor ‘Ultimate Signing’. Voor

meer informatie klik hier.

Evaluatie ‘Save Drive Stay Alive’, Greater Manchester & Surrey‘Safe Drive Stay Alive’ (SDSA) is een serie

van educatieve events voor jongeren

met als doel deze groep tot verkeers-

veiliger gedrag te bewegen. Dit rapport

doet verslag van een effectevaluatie van

deze bijeenkomsten in twee regio’s.

Aan alle voorwaarden voor een goede

effectevaluatie is voldaan, zoals bijvoor-

beeld een grote steekproef, een contro-

legroep en een gedragsmodel om de

resultaten tegenaan te houden.

Save Lives, Slow Down, RoadSafe & PACTSDit rapport, gepubliceerd bij de start

van de verkeersveiligheidsweek in 2017,

gaat in op een aantal mythes rondom

verkeersveiligheid en roept op tot het

gebruik van effectieve interventies

gericht op snelheid.

Highways England Strategic Road Network, Highways EnglandDit rapport geeft de visie en prioriteiten

voor het hoofdwegennet weer in Groot

Brittannië voor de periode 2022-2025.

Suicide Prevention Strategy: Highways EnglandDeze strategie geeft de aanpak weer

van de Engelse overheid wat betreft het

verminderen van het aantal slachtoffers

dat zelfmoord pleegt op haar wegen.

Driver Psychology during Automated Platooning, Daniël HeikoopBestuurders kunnen alleen veilig auto-

matisch in een peloton rijden als ze

helemaal geen rijverantwoordelijk-

heden hebben. Behalve als er een

systeem komt dat de bestuurder

constant monitort en ingrijpt wanneer

zijn of haar aandacht verslapt. Dat

concludeert promovendus Daniël

Heikoop in dit proefschrift.

Maar een van de belangrijke onder-

werpen waar nog over nagedacht moet

worden, is de rol van de bestuurder.

Want moet hij of zij altijd kunnen in grij-

pen als dat nodig is? Of moet hij of

zij blind kunnen vertrouwen op het

systeem?

Voor meer informatie klik hier.

Nadere profilering alcoholovertreders Eindrapportage, Ecorys, Trimbos, APPMIn 2016 heeft SWOV in samenwerking

met WODC een onderzoek uitgevoerd

naar de achtergronden en kenmerken

van zware en recidiverende alcohol-

overtreders. In het onderzoek conclu-

deert SWOV dat er in Nederland jaarlijks

90.000 tot 125.000 zware alcoholover-

treders zijn, waarvan er ongeveer 7.500

door de politie worden aangehouden.

De pakkans bedraagt dus ongeveer 7%.

Ten minste 45% van hen is hardnekkig in

hun overtredingsgedrag en blijft ook na

aanhouding volharden. Met het wegval-

len van het alcoholslotprogramma als

bestuursrechtelijke sanctie voor deze

groep, is het nodig om andere maat-

regelen te verkennen om rijden onder

invloed tegen te gaan.

Op verzoek van SWOV heeft het WODC

een clusteranalyse uitgevoerd op de

gegevens van 28.000 overtreders in

2014. Deze clusteranalyse laat zien

dat er vijf groepen zware alcohol -

17

over treders kunnen worden onder-

scheiden.

Dit rapport gaat in op de vraag welke

maatregelen effectiever kunnen worden

ingezet om zware alcoholovertredingen

tegen te gaan, gegeven de reeds

bekende en eventueel te verkrijgen

nadere inzichten in de profielen van

zware overtreders.

Fitness to drive of older drivers with cognitive impairments, Dafne PiersmaMensen worden ouder en blijven langer

autorijden. Met de vergrijzing neemt

ook het aantal mensen met dementie

toe, en ook zij blijven graag mobiel. Veel

patiënten met lichte dementie willen en

kunnen blijven autorijden, maar het is

lastig om te bepalen wie er nog wel

veilig rijdt en wie niet.

Dafne Piersma beschrijft in haar proef-

schrift een nieuwe methode om de

rijgeschiktheid te kunnen onderzoeken

van mensen met dementie. Dit rijge-

schiktheidsonderzoek bestaat uit inter-

views met de patiënt en een naaste,

het uitvoeren van cognitieve testen en

ritten in een rijsimulator. Met deze drie

onderdelen werd voor meer dan 90%

van de patiënten met de ziekte van

Alzheimer juist voorspeld of ze de offici-

ele rijtest op de weg van het CBR zouden

halen.

Maak van de nul een punt in Zuid-Holland, SWOVHet ROV Zuid-Holland is bezig met de

invulling en uitwerking van het Meerja-

renprogramma verkeersveiligheid 2017-

2020. In het programma wil het ROV-ZH

uitwerking geven aan het motto ‘Maak

van de nul een punt’. Met dat motto

roept het ROV-ZH iedereen op om zijn

verantwoordelijkheid te nemen om

ervoor te zorgen dat iedereen in

Zuid-Holland elke dag veilig thuiskomt.

Deze gezamenlijke verantwoordelijk-

heid is gericht op een reductie van het

aantal vermijdbare verkeersslachtoffers.

Voor de uitwerking van het meerjaren-

programma heeft het ROV-ZH aan

SWOV gevraagd om een analyse te

maken van de verkeersveiligheid in

Zuid-Holland.

Risicofactoren nader onderzocht: 50km/h-kruispunten, SWOVIn dit rapport is het begrip ‘SPI’s’ verder

onder de loep genomen. Daarbij ston-

den vragen centraal als: Wat zijn SPI’s?

Welke zijn er? En is er een kwantitatieve

relatie tussen SPI’s en het ontstaan van

ongevallen?

Monitor Verkeersveiligheid 2017, SWOVDeze monitor bespreekt hoe de ver-

keersveiligheid zich in 2016 heeft ont-

wikkeld ten opzichte van de voorgaande

jaren. Gekeken wordt naar aantallen

verkeersslachtoffers, naar mobiliteit,

risico en externe factoren, naar ver-

keersveiligheidsindicatoren (SPI’s) en

naar genomen maatregelen.

Vanwege de ongunstige ontwikkelingen

in de slachtofferaantallen is er specifiek

aandacht nodig voor bestuurders van

scootmobielen, fietsongevallen zonder

motorvoertuigen, bestelauto-ongeval-

len, ongevallen met 80-plussers en

ongevallen op 30- en 60 km/h-wegen.

Ontwikkeling Netwerk Safety Index gemeente Amsterdam, SWOVSWOV heeft in samenwerking met de

ANWB en de gemeente Amsterdam de

50 km/h-straten in de hoofdstad, voor

zover deze worden beïnvloed door ken-

merken van de infrastructuur, gescoord

op hun verkeersveiligheidsgehalte. Dit

rapport doet hiervan verslag.

ProMeV Light: een invulling van risicogestuurde aanpak van weginfrastructuur, SWOVSWOV heeft in opdracht van het Inter-

provinciaal Overleg een instrument ont-

wikkeld om een risicogestuurde aanpak

toe te passen op de infrastructuur van

provinciale wegen: ProMeV (Proactief

Meten Verkeersveiligheid). Eerder uit-

gevoerde pilotprojecten laten zien dat

voor de uitvoering van ProMeV veel en

gedetailleerde data nodig zijn. Om

ProMeV toch snel toe te kunnen passen,

heeft SWOV in deze studie de methode

afgeslankt tot één van de vier onderde-

len, namelijk de wegvakken. Daarbinnen

heeft zij zich gericht op de drie meest

essentiële van de oorspronkelijk veer-

tien wegvakkenmerken. Met het zo ont-

stane ‘ProMeV Light’ zijn vervolgens alle

provinciale 80km/h-wegen beoordeeld.

Dit rapport doet verslag van deze analyse.

Interpolis Barometer 2017 – Vragenlijststudie mobiel telefoongebruik in het verkeer, SWOVVoor Interpolis heeft SWOV een vragen-

lijststudie uitgevoerd naar het mobiel

telefoongebruik in het verkeer. Een van

de conclusies: kinderen tussen de

Over verkeersveligheid | Nieuwsbrief Nº32 Maart 2018 18

twaalf en zeventien jaar zouden extra

aandacht moeten krijgen als het gaat

om de risico’s van bellen op de fiets.

De studie maakt onderdeel uit van de

Interpolis Barometer 2017, waarvoor

SWOV gedurende vijf jaar elk jaar een

vragenlijststudie zal uitvoeren.

Rapport Zelfrijdende voertuigen – wat betekent dat voor fietsers en voetgangers?Er zijn veel ontwikkelingen gaande op

het gebied van zelfrijdende voertuigen.

Wat hierin tot nu toe onderbelicht is, is

de interactie tussen zelfrijdende voer-

tuigen en fietsers en voetgangers. Voor

de verkeersveiligheid is kennis over die

interactie van groot belang.

SWOV heeft in de periode 2016-2017

verschillende onderzoeken op dit terrein

gedaan, waaronder een uitgebreide lite-

ratuurstudie en, deels in samenwerking

met de TU Delft, enkele empirische

onderzoeken. Dit rapport biedt een kort

overzicht van de bevindingen, waarbij we

onder andere kijken naar aspecten als

verwachtingen, vertrouwen, communica-

tie tussen verkeersdeelnemers, gedrags-

adaptatie, en uiteindelijk het gedrag.

Screening kenmerken weginfrastructuur, SWOVIn deze studie is onderzocht of de

veiligheid van de weginfrastructuur

efficiënter kan worden beoordeeld door

alleen van een aselecte steekproef van

weggedeelten de gegevens te verzame-

len. Onderzocht is 1) welke steekproef-

methode het meest passend is en 2) of

de beoordeling op basis van een steek-

proef voldoende overeenkomt met die

op basis van een volledige dataset?

SWOV stelt vast dat er een aanzienlijke

doelmatigheidswinst te behalen is zon-

der aan betrouwbaarheid in te boeten.

Risicofactoren op 50 km/h-kruispunten geregeld met verkeerslichten, SWOVDit rapport bevat een methodische ver-

dieping en een verdere verkenning van

de kwantificering van de safety perfor-

mance indicator (SPI) roodlichtnegatie.

20-23 maart 2018Intertraffic, Rai, Amsterdam

Voor meer informatie klik hier.

22-23 maart 2018Safety Cube Final Event, Wenen

Voor meer informatie klik hier.

27 maart 2018Kennisdag Fietsveiligheidsonderzoek,

NOAF, Den Haag

Voor meer informatie klik hier.

7 april 2018VIO-dag (Vereniging Infra Ontwerp)

Hoe houden we onze aandacht bij het

verkeer en hoe ziet een veilig wegont-

werp voor de steeds meer appende

automobilist eruit?, Dordrecht

Voor meer informatie klik hier.

12 april 2018Leren van Amsterdam: Hoe kan ik als

wegbeheerder het ontwerpbesluit

‘snorfiets naar de rijbaan’ toepassen?,

Utrecht

Voor meer informatie klik hier.

25 april 2018Young Driver Focus, Londen

Voor meer informatie klik hier.

26 april 2018Nationaal Verkeersveiligheidscongres

NVVC, Amersfoort

Voor meer informatie klik hier.

16-18 mei 2018Achttiende International Road Safety on

Five continents (RS5C) conference,

Zuid-Korea

Voor meer informatie klik hier.

13-14 jun 2018Zesde humanist conferentie, Den Haag

Conferentie over human factors in het

verkeer, met nadruk op de zelfrijdende

auto.

Voor meer informatie klik hier.

20 - 21 juniNationaal Fietscongres, Rotterdam

Voor meer informatie klik hier.

27 en 28 juniCROW Infradagen, Congrescentrum

Papendal

Voor meer informatie klik hier.

25 septemberNationaal voetgangerscongres,

Amsterdam

Voor meer informatie klik hier.

10 oktober 2018International Cycling Safety

Conference, Barcelona

Voor meer informatie klik hier.

CONGRESSEN/BIJEENKOMSTEN

Over CROW-KpVV

In opdracht van de gezamenlijke overheden

voert CROW een KpVV-Meerjarenprogramma uit,

met als doel een bijdrage leveren aan het compe-

tenter maken van de overheid op het gebied van

mobiliteit. CROW-KpVV is actief op de volgende

gebieden: Collectief Vervoer, Fiets (onder het merk

CROW-Fietsberaad), Mobiliteit en Wegontwerp.

In een breed netwerk met andere kennisinstituten

en maatschappelijke organisaties is CROW-KpVV

betrokken bij actuele ontwikkelingen in het decen-

trale beleid en verspreidt en borgt relevante kennis.

CROW-KpVV signaleert nieuwe ontwikkelingen,

geeft aan wat hun betekenis is en wat de gevolgen

kunnen zijn.

Colofon

Voor meer informatie over dit nummer:

Wilma Slinger

E-mail: wilma.slinger@crow.nl

Dit is een uitgave gefinancierd uit het

KpVV-programma dat CROW uitvoert

namens de gezamenlijke overheden.

De nieuwsbrief verschijnt vier keer per jaar.

U kunt zich abonneren via www.crow.nl/

nieuwsbrief-ovv.

vormgeving

Inpladi bv, Cuijk

contact

CROW-KpVV

Postbus 37

6710 BA Ede

Horaplantsoen 18, 6717 LT EdeJaarbeursplein 22, 3521 AP Utrecht

T 0318 - 69 53 15E klantenservice@crow.nlI www.crow.nl/kpvv

Praktische kennis

direct toepasbaar

19

TERUGBLIK

8 februari 2018Alle kinderen kunnen fietsen, Den Haag

Middagbijeenkomst gericht op

gemeenten/GGD, gezondheidsdiensten

en professionals die bezig zijn met fiets-

lessen, verkeersexamens, en fietsstimu-

lering van kinderen en vrouwen.

Voor een terugblik klik hier.

25 januari 2018Netwerkbijeenkomst over leren fietsen,

provincie Utrecht

Op deze middag is een aantal onder-

zoeken gepresenteerd over de stand

van verkeerseducatie in de provincie

Utrecht, onder andere een onderzoek

van VVN naar het fietsen bij bepaalde

nieuwe groepen Nederlanders. Ook

werd een aantal projecten besproken

over het stimuleren van fietsen.

Voor presentaties en achtergrondinfor-

matie: Jos Smulders jos.smulders@pro-

vincie-utrecht.nl.

16 januari 2018Toekomst van de fiets, Fietsersbond

Voor een terugblik klik hier.

23 november 2017Inspiratiedag Tour de Force, Ede

Voor een terugblik klik hier.

14-15 november 2017 National Road Safety Conference,

Manchester

Voor een terugblik klik hier.

2 november 2017Nationaal Verkeerskundecongres,

Zwolle

Voor een terugblik klik hier.

CURSUSSEN

Introductiecursus Mobiliteit en gedrag 11 april 2018, Van der Valk hotel ZwolleZodra een persoon zich te voet, met de

fiets of met de auto verplaatst, is er

sprake van mobiliteitsgedrag. Welk

gedrag vertoont deze verkeersdeelne-

mer? En waarom? Welke factoren zijn

hier van invloed op? Hoe kunnen we

gedrag bijsturen en de verkeersveilig-

heid vergroten? Met deze cursus leert u

de basis voor het herkennen en beïn-

vloeden van verkeersgedrag.

NIEUWE EN AANGEPASTE FACTSHEETS, SWOV

Verkeerseducatie

Ernstig verkeersgewonden