Ledenmagazine - Nummer 4 - December 2015

InterviewsGoede Praktijken

Dirk Cousaert & Duva getuigen

OnderzochtKortcyclische Arbeid

Elimineren, wegwerkenof verzachten

ToolIAO Roadmap

Een hands-on hulpmiddelvoor een IAO traject

VerslagParlementairen laten zich inspireren

FLANDERS SYNERGYINSPIREERT

Vers

chijn

t 4x

per j

aar

nr.

4

okto

ber -

nov

embe

r - d

ecem

ber 2

015

- P91

8300

2Als Flanders Synergy hebben we reden om onze Vlaamse indus-trie te bejubelen. Sinds de start van het industrieproject kunnen we niet enkel rekenen op een stijgend interesse, evenzeer op daadkracht en enthousiasme. Getuigen daarvan zijn de twee goede praktijken in dit magazine: Dirk Cousaert en Duva. Beide organisaties stapten ongeveer een jaar geleden in het eerste lerend netwerk voor de industrie en daarvan ondervinden ze nu het eerste succes. Voor deze editie staken we eveneens onze microfoon onder de neus van Anne-Marie Joris, bestuurder voor Etap Lighting en lid van onze Raad van Bestuur. We vroegen naar haar ervaringen met IAO. Daarnaast hebben we specifiek de handen uit de mouwen gestoken voor kortcyclische arbeid in de voedingsindustrie, waarover het artikel repetitiviteit doorbroken rapporteert. Wil je alles weten over het reilen en zeilen van het industrieproject? Kruis dan 19 januari 2016 alvast aan in je agenda en krijg tips van ervaringsdeskundigen.

Uiteraard werd het najaar niet enkel gedomineerd door de indus-trie. We werden overdonderd door interesse van binnen- en buitenland en ook de politici kwamen hun oor bij ons te luisteren leggen. Daarbovenop maakten we tijd om de IAO roadmap vorm te geven. Deze handige tool kunnen organisaties gebruiken tijdens hun IAO traject. Dat en zoveel meer lees je allemaal in deze editie!

We wensen jullie veel inspiratie!

Flanders Synergy Inspireert - December 2015Flanders Synergy Inspireert is het ledenmagazine van Flanders Synergy en verschijnt vier keer per jaar.Eindredactie: Lieze Drees, Ann MoerenhoutCoverfoto: Johan VanbecelaereGrafische vormgeving: Sander Claes Development bvba

Flanders Synergy - Grauwmeer 1 bus 9 - 3001 Leuven - info@flanderssynergy.be

Met steun van:

REDACTIE

Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland

3De Vlaamse maakindustrie voedt opnieuw zijn wortels

Column

Wist je dat de industrile stoommachine uitgevonden werd door mensen die nauwelijks formele opleiding hebben genoten? De Britse professor Terence Kealey heeft opzoekwerk gedaan naar de uitvinders van deze industrile doorbraaktechnologie met bijzondere aandacht voor het opleidingsniveau van de heren Newcomen, Watt, Trevethick en Stephonson. Kealey, zelf vice-rector van de Universiteit van Buckingham, kon niet anders dan besluiten dat stoom-technologie te danken is aan ongeschoolde mannen die werkten op intutie en met praktisch gezond verstand. Het waren geen ingenieurs, en ze hadden zeker geen academische kennis, maar het waren stuk voor stuk mensen die oplossingen zochten voor technische problemen die hen dagelijks irriteerden. Daarmee veroorzaakten ze per ongeluk een breuklijn in onze sociale en economische geschiedenis.

De geschiedenis zit vol met wreedheden, en n daarvan is zeker dat de archetypische twintigste-eeuwse industrile organisatie zo bedacht is om het talent van ongeschoolde mensen net niet te benutten. Drie simpele feiten op een rij vormen samen een cynische bokkensprong van de geschiedenis. En: de praktische wijsheid van zo goed als ongeschoolde mensen lag aan de basis van het industrieel tijdperk. Twee: de fabrieken die als organisatievorm dominant zijn geworden in dat tijdperk zijn tot in het extreme - soms tot in het absurde - gericht op efficintie, standaardisatie en voorspelbaarheid. Drie: in dergelijke

organisaties zitten ongeschoolde mensen niet zelden gevangen in kortdurende repetitieve taken waarbij zij in de onmogelijkheid worden gesteld hun talen-ten en creativiteit te ontketenen in hun werkomgeving.

In 2013 heeft Flanders Synergy met steun van het IWT een programma kunnen opstarten dat we VITIO gedoopt hebben. VITIO staat voor: een Vlaamse Indus-trile Toekomst door Innovatief Organiseren. In het kader van dat programma zijn vele tientallen Vlaamse industrile ondernemingen aan de slag gegaan met de herontwerpprincipes voor een innovatieve arbeidsorganisatie.

De afgelopen jaren hebben we honderden mensen uit de Vlaamse maakindustrie ontmoet en toegesproken op allerhande workshops, roadshows en lerende netwerken. Die ontmoetingen stemmen ons optimistisch. Wij hebben gezien hoe Vlaamse maakbedrijven hun oude wortels aan het herontdekken zijn en

hun arbeiders en arbeidsters opnieuw de waarde willen gunnen die zij intrinsiek in zich dragen. We hebben ondernemers ontmoet die het als hun missie zien om het ambacht en het vakmanschap van hun medewerkers te blijven koesteren en voeden, we hebben plant managers gesproken die tot tranen toe ontroerd zijn bij het zien van de handigheid en toewijding van hun mensen, en we hebben gewerkt met productiemanagers die opgelucht en verwonderd toekijken hoe hun mensen hun organisatie zelf in handen nemen en daarbij hun organisatie naar successen leiden.

Naast efficintie, kwaliteit en betrouwbaarheid wordt wendbaarheid een steeds dwingendere strategische noodzaak voor maakbedrijven. Die context stimu-leert bedrijven die een groot aandeel repetitief kortcyclisch werk hebben te zoeken naar alternatieve organisatiemodellen (zie artikel verderop in dit maga-zine). Dit is een voorbeeld van een bredere behoefte in de Vlaamse industrie: om een toekomst te geven aan de Vlaamse maakindustrie moeten industrile bedrijven hun eigen wortels opnieuw gaan voeden, en opnieuw zuurstof en ruimte organiseren voor de creativiteit en het talent van al hun medewerkers. Steeds meer industrile bedrijven zijn daarmee bezig, en wij zijn blij en fier hen te kunnen ondersteunen op hun pad.

In dit magazine kan je alvast het verhaal lezen van Duva en van Dirk Cousaert, twee kmos die onderweg zijn naar een innovatieve arbeidsorganisatie. Wie meer wil weten en een overzicht wil krijgen van industrile organisaties die hier ook mee bezig zijn, is van harte welkom op onze Dag van de Industrie op 19 januari 2016. Op die dag zullen 24 industrile organisaties hun ervaringen delen over het implementeren van een innovatieve arbeidsorganisatie.

We verwelkomen je daar graag! In tussentijd wensen we je alvast prettige feesten en een voorspoedig 2016.

Wij hebben gezien hoe Vlaamse maakbedrijven hun oude wortels aan het

herontdekken zijn en hun arbeiders en arbeidsters opnieuw de waarde willen

gunnen die zij intrinsiek in zich dragen.

Seth

Lieze Frank

4gePROJECTeerd

De kriekop de teamtaart

Duva telt momenteel 12 werknemers en ervaart nog weinig organisatieproblemen. Waarom heb je ervoor gekozen om deel te nemen aan een lerend netwerk van Flanders Synergy? Ik had een duidelijke groeistrategie voor Duva in mijn hoofd en had in een inspiratiesessie gezien welke foute ontwerpkeuzes veel groeiende organisaties maken. Ik wou het graag van de eerste keer goed doen. Aangezien er bij onze productie nog heel wat kortcyclische arbeid aan te pas komt, was ik ook erg bezig met de uitdaging om mijn medewerkers langer met plezier aan het werk te kunnen houden. Die twee uitdagingen hebben ertoe geleid dat ik contact heb opgenomen met Flanders Synergy.

In hoeverre gebruiken jullie de principes van een innovatieve arbeidsorganisatie (IAO) om die groei waar te maken? We gebruiken het enerzijds om complexiteit op te vangen en anderzijds om seizoensarbeid op een goede manier te integreren. In piekperiodes zijn er meer interimmers dan vaste medewerkers. Dat doen werken is een echte uitdaging. Via het lerend netwerk zijn we ons anders gaan organiseren waardoor onze afhankelijkheid of kwetsbaarheid kleiner is geworden. We hebben een brede basis gecreerd waarbij we interimmers vlotter kunnen inschakelen. Medewerkers lossen nu veel meer problemen zelf op, terwijl ze vroeger bleven wachten totdat de productiechef het probleem kwam oplossen.

TEKST: Lieze DreesFOTOS: Duva

Dominique Van den Putte nam enkele jaren geleden het chocoladebedrijf Duva over. Met haar marketing achtergrond kende ze het belang van een goede visie maar al te goed. Haar uitgangspunt was glashelder: groei realiseren. Om haar organisatie afgestemd te krijgen op die grote uitdaging deed ze beroep op Flanders Synergy.

Welke stappen hebben jullie ondernomen? Onder begeleiding van onze adviseur, Jol Van Rossen, werd er gestart met het oplijsten van de moeilijke punten die wel eens wrevel of complexiteit veroorzaken binnen de productie. Een werkgroep werd samengesteld met werknemers uit de productie en het bureau. Zij hebben

eerst de mogelijke problemen bekeken en zijn dan gaan kijken in functie van prioriteiten: hoe gaan we dat verder analyseren, wat zijn nu de echte oorzaken en hoe gaan we dat oplossen?

Op basis daarvan begon er wat te leven en hebben we vrij snel het teamoverleg gentroduceerd. Ik communi-ceerde vroeger alleen met de productiechef en ging ervan uit dat de anderen het dan ook wisten! Het lerend netwerk heeft me duidelijk gemaakt waarom het delen van informatie zo belangrijk is. En inderdaad, het team-

Medewerkers lossen nu veel meer problemen

zelf op, terwijl ze vroeger bleven wachten totdat de

productiechef het probleem kwam oplossen.

FLANDER

S SYNERGY

GOEDE PRAKTIJKEN

5overleg werkte! Medewerkers gaven aan dat ze verrast waren dat belangrijke informatie over het bedrijf met hun gedeeld werd. In piekperiodes ontstaat wel eens