Oud of vintage 29 04 alle presentaties
-
Upload
hrsquare -
Category
Recruiting & HR
-
view
294 -
download
0
Transcript of Oud of vintage 29 04 alle presentaties
2
Werkgevers en de CAO 104Kennis, Attitudes en Praktijk
Bart VriesackerProf. Dr. Guido Van Hal
3
Oud? … of Vintage?
4
Inleiding
• CAO 104: 1 januari 2013 werkgelegenheidsplan
• Demografie- Bevolkingspiramide en levensverwachting- Werkzaamheidsgraad (55-64 jaar)- Stijging van het aantal 50-plussers in bijna alle sectoren
5
Inleiding
Bron: Sedlatschek, C. Safe and healthy at any age: OSH in the context of an ageing workforce. Seminar 2nd December, 2013
Europese bevolkingspyramide, 2010-2060
6
InleidingBelgische leeftijdspyramide, 2010
Bron: FOD Economie ADSEI - EAK, Statbel, structuur bevolking volgens leeftijd en geslacht 2015 2020 2040 2060
17% 17% 16% 16%
52% 50%48% 47%
13% 13%12% 11%
18% 19%24% 25%
65 years and above
55-64 years
15-54 years
under 15 years
Bron: Eurostat populatie projecties: totale populatie volgens vier leeftijdscategorieën
7
Inleiding
Bron: FOD Economie ADSEI - EAK, Eurostat LFS (Bewerking Departement WSE/Steunpunt WSE)
Werkzaamheidsgraad 55-64 jaar (2010)
8
Inleiding
Bron: RSZ DMFA (Bewerking Steunpunt WSE)
Percentage 50-plussers per sector (2006-2014)
9
Inleiding
Bedrijven moesten aan de slag met CAO 104…
… maar hoe stonden zij daar tegenover?
10
OnderzoeksvragenVijf onderzoeksvragen:
1. Wat is de kennis van Human Resource Managers (HRM) en bedrijfsleiders van CAO 104 en het werkgelegenheidsplan?
2. Hebben bedrijven voor het invoeren van de CAO 104 al aandacht voor werknemers ouder dan 45 jaar? Waarom wel/niet?
3. Welke attitude hebben HRM-bedrijfsleiders ten opzichte van werknemers van 45 jaar of ouder?
4. Wat is de verwachte invulling van HRM-bedrijfsleiders ten aanzien van het werkgelegenheidsplan?
5. Wat is de geschatte kans dat het opgemaakte werkgelegenheidsplan ook werkelijk zal worden geïmplementeerd?
11
MethodeCross-sectioneel onderzoek• Onderzoek i.h.k.v. Masterproef in de Arbeidsgeneeskunde van dr.
Wolkan Yilmaz- Promotor: Prof. Dr. Marc Van Sprundel (Universiteit Antwerpen)- Co-promotor: Prof. Dr. Guido Van Hal (Universiteit Antwerpen)- Co-promotor: Dr. Katrien Mortelmans (Mensura Externe Dienst voor
Preventie en Bescherming op het Werk)
• Online bevraging (www.uwantwoord.be) • Deelnemers aan een workshop rond CAO 104 en het
werkgelegenheidsplan, georganiseerd door Mensura Externe Dienst voor Preventie en Bescherming
• Uitnodiging tot deelname aan bevraging verstuurd één week voor workshop
12
MethodeWorkshop CAO 104 werkgelegenheidsplan• Interactieve workshop; voorjaar en najaar 2013• Thema:
- Wat is CAO 104? - Wat houdt het werkgelegenheidsplan in?
• 337 deelnemers in 24 sessies (19 sessies Nederlandstalig & 5 sessies Franstalig)
13
MethodeDe vragenlijst www.uwantwoord.be – zes delen• Kenmerken van het bedrijf (aantal werknemers, sector,
percentage 45-plussers)• Kennis over CAO 104 en het werkgelegenheidsplan.• Huidige aandacht t.a.v. werknemers 45 jaar en ouder.• Attitude t.a.v. werknemers 45 jaar en ouder.• Verwachte inhoudelijke invulling werkgelegenheidsplan.• Geschatte implementatiekans werkgelegenheidsplan.
14
ResultatenKarakteristieken onderzochte populatie• Responsratio 67,9% (229/337)
48.9%
24.0%
27.1%
Aantal werknemers
21-50 51-99 ≥100
30.6%
59.4%
10.0%
Percentage ouder dan 45 jaar
<20% 20-50% >50%
15
Onderzoeksvraag 11. Wat is de kennis van Human Resource Managers (HRM) en
bedrijfsleiders van CAO 104 en het werkgelegenheidsplan?2. Hebben bedrijven voor het invoeren van de CAO 104 al aandacht
voor werknemers ouder dan 45 jaar? Waarom wel/niet? 3. Welke attitude hebben HRM-bedrijfsleiders ten opzichte van
werknemers van 45 jaar of ouder?4. Wat is de verwachte invulling van HRM-bedrijfsleiders ten
aanzien van het werkgelegenheidsplan?5. Wat is de geschatte kans dat het opgemaakte
werkgelegenheidsplan ook werkelijk zal worden geïmplementeerd?
16
Resultaten
Kennis CAO 104: 3 stellingen• Doel van het werkgelegenheidsplan: Het CAO 104
werkgelegenheidsplan heeft als doel het aantal werknemers van 45 jaar en ouder in de onderneming…
Correct antwoord: …te behouden én te verhogen
• Toepassing van het werkgelegenheidsplan: Het CAO 104 werkgelegenheidsplan is van toepassing voor bedrijven met…
Correct antwoord: …meer dan 20 werknemers (ongeacht leeftijd)
• Reeds genomen maatregelen: In het CAO 104 werkgelegenheidsplan mogen maatregelen die nu al genomen worden met betrekking tot werknemers van 45 jaar en ouder…
Correct antwoord: …wel worden opgenomen
17
Resultaten
Kennis CAO 104: Doel van het werkgelegenheidsplan
Het CAO 104 werkgelegenheidsplan heeft als doel het aantal werknemers van 45 jaar en ouder in de onderneming…
n %
… te behouden 95 42,0
… te verhogen 7 3,1
… te behouden én te verhogen 116 51,3
Ik weet het niet 8 3,5
Totaal (3 missing) 226
18
Resultaten
Kennis CAO 104: Toepassing van het werkgelegenheidsplan
Het CAO 104 werkgelegenheidsplan is van toepassing voor bedrijven met…
n %
… meer dan 20 werknemers, ongeacht hun leeftijd 170 74,9
… meer dan 40 werknemers, ongeacht hun leeftijd 7 3,1
… meer dan 20 werknemers, ouder dan 45 jaar 18 7,9
… meer dan 40 werknemers, ouder dan 45 jaar 3 1,3
Ik weet het niet 29 12,8
Totaal (2 missing) 227
19
Resultaten
Kennis CAO 104: Reeds genomen maatregelen
In het CAO 104 werkgelegenheidsplan mogen maatregelen die nu al genomen worden met betrekking tot werknemers van 45 jaar en ouder…
n %
… wel worden opgenomen 167 73,9
… niet worden opgenomen 8 3,5
Ik weet het niet 51 22,6
Totaal (3 missing) 226
20
Onderzoeksvraag 21. Wat is de kennis van Human Resource Managers (HRM) en
bedrijfsleiders van CAO 104 en het werkgelegenheidsplan?2. Hebben bedrijven voor het invoeren van de CAO 104 al aandacht
voor werknemers ouder dan 45 jaar? Waarom wel/niet? 3. Welke attitude hebben HRM-bedrijfsleiders ten opzichte van
werknemers van 45 jaar of ouder?4. Wat is de verwachte invulling van HRM-bedrijfsleiders ten
aanzien van het werkgelegenheidsplan?5. Wat is de geschatte kans dat het opgemaakte
werkgelegenheidsplan ook werkelijk zal worden geïmplementeerd?
21
Resultaten
*aantal werknemers (p=0,006): 21-50 werknemers meer “Geen aandacht want er zijn geen problemen”
Ja - personeelsbeleid én welzijn en preventie op het werk
Ja - personeelsbeleid
Ja - welzijn en preventie op het werk
Nee - niet wettelijk verplicht
Nee - geen problemen +45
Nee - onvoldoende kennis maatregelen +45
9,3%
7,1%
5,3%
11,1%
51,8%
15,5%
Huidige aandacht voor werknemers 45 jaar of ouder
22
Onderzoeksvraag 31. Wat is de kennis van Human Resource Managers (HRM) en
bedrijfsleiders van CAO 104 en het werkgelegenheidsplan?2. Hebben bedrijven voor het invoeren van de CAO 104 al aandacht
voor werknemers ouder dan 45 jaar? Waarom wel/niet? 3. Welke attitude hebben HRM-bedrijfsleiders ten opzichte van
werknemers van 45 jaar of ouder?4. Wat is de verwachte invulling van HRM-bedrijfsleiders ten
aanzien van het werkgelegenheidsplan?5. Wat is de geschatte kans dat het opgemaakte
werkgelegenheidsplan ook werkelijk zal worden geïmplementeerd?
23
Resultaten
Verminderde lichamelijke capaciteiten
Verminderd aanpassingsvermogen
Verminderde cognitieve capaciteit
Aan het einde van hun loopbaan
Nadeel op economisch vlak
Vaak sociaal geïsoleerd
Meer emotionele problemen
Voordeel in beroepservaring
Verantwoordelijkheidsgevoel
43%
34%
23%
20%
6%
5%
4%
79%
54%
40%
55%
61%
65%
84%
87%
87%
12%
32%
17%
11%
16%
15%
10%
9%
9%
8%
14%
Akkoord Niet akkoord Ik weet het niet
Attitude t.o.v. werknemers 45 jaar of ouder
24
Onderzoeksvraag 41. Wat is de kennis van Human Resource Managers (HRM) en
bedrijfsleiders van CAO 104 en het werkgelegenheidsplan?2. Hebben bedrijven voor het invoeren van de CAO 104 al aandacht
voor werknemers ouder dan 45 jaar? Waarom wel/niet? 3. Welke attitude hebben HRM-bedrijfsleiders ten opzichte van
werknemers van 45 jaar of ouder?4. Wat is de verwachte invulling van HRM-bedrijfsleiders ten
aanzien van het werkgelegenheidsplan?5. Wat is de geschatte kans dat het opgemaakte
werkgelegenheidsplan ook werkelijk zal worden geïmplementeerd?
25
Resultaten
Leeftijdsafhankelijke flexibele werkroosters
Spontane consultaties arbeidsgeneesheer
Aanwervingen
Check-up onderzoeken oudere werknemers
Gezondheidspromotie
Ziekteverzuimbeleid
Jobmatching
Opleidingen
Psychosociale aspecten
Leeftijdsafhankelijke arbeidsduurvermindering
Ergonomische maatregelen
Waarderen van de opgebouwde kennis
10.9%
16.7%
18.1%
19.5%
20.4%
21.3%
27.1%
30.8%
38.5%
40.3%
47.5%
59.3%
Verwachte invulling werkgelegenheidsplan
26
Onderzoeksvraag 51. Wat is de kennis van Human Resource Managers (HRM) en
bedrijfsleiders van CAO 104 en het werkgelegenheidsplan?2. Hebben bedrijven voor het invoeren van de CAO 104 al aandacht
voor werknemers ouder dan 45 jaar? Waarom wel/niet? 3. Welke attitude hebben HRM-bedrijfsleiders ten opzichte van
werknemers van 45 jaar of ouder?4. Wat is de verwachte invulling van HRM-bedrijfsleiders ten
aanzien van het werkgelegenheidsplan?5. Wat is de geschatte kans dat het opgemaakte
werkgelegenheidsplan ook werkelijk zal worden geïmplementeerd?
27
Resultaten
Zeer klein
Klein
Groot
Zeer Groot
13,6%
36,0%
43,0%
7,4%
Ik acht de kans dat een uitgeschreven CAO 104 werkgelegenheidsplan in mijn bedrijf ook werkelijk
geïmplementeerd zal worden in de komende 2 jaar…
Inschatting implementatie werkgelegenheidsplan
28
Conclusies
Antwoorden op vijf onderzoeksvragen
Wat is de kennis van Human Resource Managers (HRM) en bedrijfsleiders over CAO 104 en het werkgelegenheidsplan?
• Vrij accurate kennis over CAO 104: 50-75% correct geantwoord
Hebben bedrijven voor het invoeren van de CAO 104 al aandacht voor werknemers ouder dan 45 jaar? Waarom wel/niet?
• 78,3% geen aandacht voor 45-plussers voor invoering cao 104 ‘… want geen problemen met 45-plussers’ (51,8%)
• Life course approach (McDermott et al 2010)• Preventieve aanpak!
29
Conclusies
Antwoorden op vijf onderzoeksvragen
Welke attitude hebben HRM-bedrijfsleiders ten opzichte van werknemers van 45 jaar of ouder?
• Positieve attitude- Verantwoordelijkheidsgevoel- Voordeel in beroepservaring
• Negatieve attitude- Verminderd aanpassingsvermogen - Verminderde lichamelijke capaciteiten
• Attitude verschilt niet op basis van aantal werknemers en nauwelijks op basis van percentage werknemers van 45 jaar of ouder
30
Conclusies
Antwoorden op vijf onderzoeksvragen
Wat is de verwachte invulling van HRM-bedrijfsleiders ten aanzien van het werkgelegenheidsplan?
-> Belang van focus op specifieke HR-maatregelen maar ook op ergonomische en psychosociale aspecten
• Leeftijdsafhankelijke arbeidsduurvermindering bij 51-99 werknemers; Ziekteverzuim bij >50% 45-plussers
• HR-Maatregelen Braindrain & Onaangepaste kwalificaties
• Rol van Occupational Health (McDermott et al. 2010; Crawford et al. 2010)
31
Conclusies
Antwoorden op vijf onderzoeksvragen
Wat is de geschatte kans dat het opgemaakte werkgelegenheidsplan ook werkelijk zal worden geïmplementeerd?
• 50,4% schat de implementatiekans van het werkgelegenheidsplan hoog tot zeer hoog in
• Hogere inschatting bij bedrijven ≥100 werknemers (65,6% hoog – zeer hoog)
• Nood aan evaluatie van de eigenlijke implementatie van een werkgelegenheidsplan
32
ReferentiesMcDermott HJ, Kazi A, Munir F, Haslam C (2010) Developing occupational health services for active age management. May 60(3):193-204. Occupational Medicine (London).
Crawford JO, Graveling RA, Cowie HA, Dixon K (2010) The health safety and health promotion needs of older workers. May;60(3):184-92. Occupational Medicine (London).
Federale Overheidsdienst Economie Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie - Enquête naar Arbeidsklachten, Eurostat Labour Force Survey (Bewerking Departement Werk en Sociale Economie/Steunpunt Werk en Sociale Economie)
Antwoorden op stereotypen betreffende de oudere werknemer (2006), FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg Algemene Directie Humanisering van de Arbeid
Leeftijdsbewust personeelsbeleid aanpakken (2012) FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg Algemene Directie Humanisering van de Arbeid
Rijksdienst voor Sociale Zekerheid Déclaration multifonctionelle/ multifunctionele Aangifte (Bewerking Steunpunt Werk en Sociale Economie)
33
Contact
Bart Vriesacker, [email protected]
Prof. Dr. Guido Van Hal [email protected]
Wolkan Yilmaz MD. [email protected]
Dank voor uw aandacht
Leeftijdsbewust gezondheidsbeleidEén van de pijlers op weg naar leeftijdsbewust personeelsbeleid
Karolien Buydens Preventiedeskundige Psychosociale aspecten
Overzicht
Leeftijdsbewust gezondheidsbeleid
Good Practices
Welzijn op het werk
Actief ouder worden
Actief ouder worden
Actief ouder worden
Redenen om nu te werken
Leeftijdsbewust gezondheidsbeleid
Doel
Doel
Doel
Good practices
Good practices
Een goede basisfilosofie
Verbonden met organisatiemissie – en visie
Werk … goesting
Good practices
Meten is weten
Wat is mijn huidige situatie?
Hoe ziet mijn leeftijdsstructuur eruit?
Good practices
Een duidelijke visie en concrete actieplannen hoe dit waar te maken
Keuze!
Good practices
Medewerkers ( en ook vakbond) betrekken
“Wat je voor mij doet, maar niet met mij, is tegen mij.”
(Ghandi)
Good practices
Welzijn op het werk
Gezonde medewerkers gaan langer meeAanpak
Risico’s Aanpak Aanpak
Musculoskeletale aandoeningen
Burn-out
Langdurig ziekteverzuim
Hogere kans op betrokken-heid bij arbeidsongeval
Huidige situatie
Start:Risicoanalyse Wat zijn de risico’s in mijn organisatie?
Jongeren vandaag zijn ouderen morgen
Hoe pakken we dit aan?
Leeftijdsbewust gezondheidsbeleidOp wat focussen we?
Leeftijdsbewust gezondheidsbeleid
Hoe pakken we dit aan? Welke acties zijn mogelijk?
Hoe pakken we dit aan? Welke acties zijn mogelijk?
Hoe pakken we dit aan? Welke acties zijn mogelijk?
Leeftijdsbewust gezondheidsbeleid
Hoe pakken we dit aan? Welke acties zijn mogelijk?
Hoe pakken we dit aan? Welke acties zijn mogelijk?
Leeftijdsbewust gezondheidsbeleid
Hoe pakken we dit aan?Welke acties zijn mogelijk?
Hoe pakken we dit aan?Welke acties zijn mogelijk?
De leidinggevende is cruciaal in dit verhaal
Conclusie
Conclusie
Conclusie
Conclusie
Conclusie
Conclusie
Hoe maakt u van vintage medewerkers ook mede-eigenaars van hun baan?
Wim CroonenSr Consultant/Bestuurder U-Care Career Solutions
Wim Croonen – HR Square Seminarie – 29 april 2014 Hand-outs via mail [email protected]
Basic Beliefs over Verandering in Organisaties
en Humane Systemen
Wim Croonen – HR Square Seminarie – 29 april 2014
Basic Belief 1• Nieuwe omgevingen vragen nieuwe organisatievormen. Zo
ontstaan er… - nieuwe beelden over ‘veranderen’
- Opleggen, uitvaardigen van verandering- ‘Verkopen’ van de verandering- Blauwdruk ontwerpen en implementeren
- A-team bedenkt, B-Team voert uit
cO-CONSTRUCTIE van verandering: voortdurend leren, overleggen, afstemmen, …met als doel
verwerven van MEDE-EIGENAARSCHAP
- nieuwe beelden over ‘organiseren’
Als een netwerk van “CONVERSATIES”
Wim Croonen – HR Square Seminarie – 29 april 2014
“Alles wat je aandacht geeft, groeit!”
“Systemen en organisaties hebben de eigenschapom te bewegen in de richting van de meestgevoerde gesprekken en vooral de meestgestelde vragen.”
Wim Croonen – HR Square Seminarie – 29 april 2014
Nieuwe organisatievraagstukken
* Linda Ellinor
Focus onStructure & tasks
Self-mastery
Power & Control
Linear thinking
Shared LeadershipFocus on structure& tasks
Top-down decisions
Competition
One right answer
Fragmentation
Collaboration communityCollective mastery & Leveraging diversity
Systems Thinking
Many right answers/paradox
Focus on relationship& process
Holistic
Shared Meaning &Consensus
-Verschillende vraagstukken, verschillende benaderingen
-Besmettelijkheid van het kernproces
Wim Croonen – HR Square Seminarie – 29 april 2014
Ontwerpen van een veranderingstraject
Vastleggen van de ratio ‘inbreng leiderschap/inbreng deelnemers’, m.a.w. hoeveel wil het leiderschap zelf sturen/richten en inbrengen t.o.v. de inbreng van een bredere groep van medewerkers.
Verkopen Valideren Inbreng krijgen Samen ontwerpen
Bereidheid van het leiderschapom controle los te laten
Laag Hoog
Inbreng van leiderschap
Inbreng van de deelnemers
Wim Croonen – HR Square Seminarie – 29 april 2014
Betrokkenheid creëren rond verandering
Betrokkenheid creëren
Verduidelijk de ‘proof of the need’
en richting aangeven
Zorg ervoor dat anderen het
begrijpen en zinvol vinden
Nodig anderen uit om te participeren
in het denken en het doen
Voorzie de nodige hulp en
ondersteuning
Waardeer het juiste gedrag
Volg op, visualiseer de resultaten en
stuur bij
1
2
34
5
6
Wim Croonen – 2/12/2013
Wim Croonen – HR Square Seminarie – 29 april 2014
Wim Croonen - Genzyme - VKW Limburg - 23/11/2011
Basic Belief 2
Wim Croonen – Mgr@Breakfast – 24 april 2014
The Strength-Based Revolution
“ The task of leadership is to create an alignment of strengths, making our weaknesses irrelevant”.
The Strength-Based Revolution• De sterke-punten revolutie (Marcus Buckingham – ‘Ontdek je sterke
punten’ - www.strenghtsfinder.com) • De Kern van deze revolutie
– The Gallup Organization – grootscheeps (1.7 miljoen medewerkers bevraagd gespreid over 101 organisaties in 63 landen) onderzoek binnen grote organisaties wereldwijd naar de vraag “Bent u in de gelegenheid om iedere dag dat werk te doen waarin u het beste bent?
3 vragen over talent in wereldwijd onderzoek
Wat denk je dat je het meest helpt om succesvol te zijn in je leven:
Voortbouwen op je sterktes vs Werken aan je zwaktes 40%
60%
Waar praat je het meest over in gesprekken over je functioneren en je ontwikkeling
Over mijn tekorten vs Over mijn talenten vs ???36% 24%
40%
In mijn werk kan ik vooral datgene doen waar ik best in ben
JA vs NEEN12% 88%
The Strength-Based Revolution
– De meeste organisaties zijn gebaseerd op twee onjuiste basisveronderstellingen:
• Iedereen kan in nagenoeg alles competentie verwerven.
• Bij iedereen bieden zwakke punten de meeste ruimte voor groei.
Studie WisconsinDe Universiteit van Wisconsin voerde een studie uit over menselijke leerprocessen. Twee bowlingteams speelden verschillende games, terwijl de onderzoekers video-opnames maakten. Vervolgens werden de video’s gemonteerd door de onderzoekers. Bij het ene team werd de video zo gemonteerd dat enkel hun fouten getoond werden. Bij het andere team werd de video zo gemonteerd datenkel hun goede prestaties te zien waren. Elk team kreeg dan hun video te zien om te bestuderen, zodat ze hun prestatie konden verbeteren. Vervolgens keerden de teams terug naar de bowlingbanen om terug te spelen.Beide teams verbeterden hun scores!
Het verrassende nieuws was echter dat het team dat de sterke punten bestudeerde hun score twee keer zoveel verbeterde als het team dat enkel hun fouten bestudeerde.
De onderzoekers concludeerden dat de focus op het positieve helpt om volgende energie vrij te maken: creativiteit en passie.en de wens om te slagen.Horen wat we goed doen, geeft ons de wens om het beter te doen en het geloof dat we het beter kunnen doen, waardoor we ook effectief succesvoller worden. Focussen op fouten genereert gevoelens van: vermoeidheid, beschuldiging en weerstand
Alles wat je aandacht geeft, groeit!!
• Het Sterkte Denken vs Tekort Denken
Wie springt het verst ?
Basic Belief 3
Wim Croonen – Mgr@Breakfast – 24 april 2014
Het klassieke functionele organiseren verzuurt samenwerkingsrelaties, installeert in-efficiënties en installeert als het ware ‘passieve” en ‘slopende jobs’.
Demand-Control Model van Karasek
(werkbaar werk = één van de bekendste modellen over werkdruk en werkstress)
Wim Croonen – Mgr@Breakfast – 24 april 2014
Model benadrukt 2 aspecten van het werk:- De hoogte van de taakeisen (demands): werktempo, het beschikbaar
staan, hoge tijdsdruk, moeilijk en mentaal inspannend werk- De eigen ruimte voor sturingsmogelijkheden (control): vrijheid die
iemand heeft om het eigen werk te sturen en te organiseren, door zelf te plannen, zelf de pauzes te bepalen
Model van Karasek
- Werkstress ontstaat vooral wanneer je hoge taakeisen ervaart én weinig ruimte hebt om je eigen werk te
sturen (high job strain-low control)
Op basis van dit model zijn er vier job soorten:- Ontspannen werk (vrijblijvende jobs): combinatie van
taakeisen die niet hoog zijn en voldoende regelmogelijkheden
- Stressvol werk (slopende jobs): combinatie van hoge taakeisen en onvoldoende regelmogelijkheden
- Eenvoudig werk (passieve jobs): combinatie van taakeisen die niet hoog zijn en onvoldoende
regelmogelijkheden- Uitdagend werk (actieve jobs): combinatie van hoge
taakeisen en voldoende regelmogelijkheden
Wim Croonen – Mgr@Breakfast – 24 april 2014
Basic Belief 4
“Het kunnen omgaan met paradoxen is de uitdaging
van de 21ste eeuw”• PARADOX * DILEMMA
• Schijnbare tegenstelling * Moeilijke keuze uit twee zaken• Spanning tussen beide polen * Uitsluitend: een prijs betalen • En-en * Of-Of• Verrassend, verwarrend * Gewetenskwesties• Inherente krachten * Morele vraagstukken
Wim Croonen – Mgr@Breakfast – 24 april 2014
We hebben geavanceerde technieken voor planning & control, maar lijken steeds minder grip te hebben op organisatieprocessen
De paradox van “control”
Wim Croonen – HR Square Seminarie – 29 april 2014
Rommelvaardiger:Leren Middelen – mss wel iets voor onze vintage medewerkers
Sterke samenhorigheid ontstaat door het vruchtbaar maken van verschillen
Autonoom samenwerken
Wim Croonen – HR Square Seminarie – 29 april 2014
Performance en Talent management dienen gestuurd te worden vanuit organisatiebehoeften én individuele talenten.
Creëren van duurzame loopbanen: “it takes two to tango”!
- Loopbaanbeleid kan enkel de behoeften van organisaties inlossen via het inspelen op de behoeften van de medewerkers.
- De loopbaan wordt uiteindelijk gecontroleerd door de medewerker, voor zover hij/zij een alternatief heeft…
- … maar het is de werkgever die grotendeels de context controleert, met name de werk- en loopbaanopportuniteiten die de loopbaanbeslissing van een medewerker beïnvloeden.
De paradox van “competentiemanagement”
Wim Croonen – HR Square Seminarie – 29 april 2014
De Paradox in het Talent Denken
Talent BenaderingenSterkte Denken
Talent Management Talent Ontwikkeling
Organisatie perspectief Medewerkers perspectief
I-deals
Job Design = top-down procesOrganisatie creëert functie en selecteert kandidaten met de
juiste kennis en vaardigheden.Job Redesign = top-down proces
Organisatie besluit iets te veranderen in de functie, taken en rol van het individu.
Individualisering van de loopbanen
Job Crafting
Wim Croonen – HR Square Seminarie – 29 april 2014
Vintage-deals
I Deals & Vintage Deals
• Vrijwillige, op de persoon toegesneden afspraken die niet-standaard zijn.
• Individuele medewerkers onderhandelen erover met hun werkgever.
• 4 mogelijke aspecten– Tijd– Geld– Persoonlijke Ontwikkeling– Werkinhoud
Wim Croonen – Mgr@Breakfast – 24 april 2014
JOB CRAFTING
Van Vuuren & Dorenbosch omschrijven job crafting als:Het zelf of gezamelijk met collega’s mooier
maken van het werk, door concrete aanpassingen aan te brengen in taken, relaties,
betkenis of context…
- … zodat het werk beter aansluit op hun persoonlijke behoeftes, sterke kanten, interesses en cognitieve
apaciteiten;- … vanuit hun eigen motivatie en inzicht in de ruimte die het
werk biedt voor aanpassingen;- … ter bevordering of behoud van uitdagend, betekenisvol en
gezond werk;- … met het oog voor organisatiedoelstellingen en zonder
collega’s of klanten te benadelen.
Wim Croonen – HR Square Seminarie – 29 april 2014
MANIEREN VAN JOB CRAFTING
TAAK CRAFTEN: het actief aanpassen van het aantal en soort taken
RELATIONEEL CRAFTEN: het actief aanpassen van relaties met anderen
COGNITIEF CRAFTEN: het actief aanpassen van je kijk op de betekenis van het geheel aan taken voor jezelf en voor anderen
CONTEXTUEEL CRAFTEN: het actief aanpassen van de werkplek/werkomgeving/werktijd
MOTIVATIE VOOR JOB CRAFTING
Vanuit 3 persoonlijke behoeften…
- Controle uitoefenen op uw baan; om vervreemding tegen te gaan.
- Mensen zijn gemotiveerd om een positief ‘zelfbeeld’ te creëren in hun werk.
- Job Crafting speelt in op het personaliseren van de loopbaan.
Persoonskenmerk = WERKGERELATEERDE ZELFSTURING
Wim Croonen – Mgr@Breakfast – 24 april 2014
MOTIVATIE VOOR JOB CRAFTING
Vanuit organisatieperspectief …
- Zinvol werk, regisseur van je eigen werk = sleutel tot motivatie en retentie en attractief voor het aantrekken
van talent.- I & VINTAGE DEALS DEALS- GENERATION Y “PARADOX”
- Verhoogt ‘duurzame inzetbaarheid’ – ‘de continue aansluiting tussen wat een werknemer kan en wil en
wat het werk vraagt en biedt’.- Na downsizing het herinrichten van het werkpakket
(meer doen met minder mensen)
- Langer blijven werken – 45+ werkgelegenheidsplannen.
Wim Croonen – HR Square Seminarie – 29 april 2014
Onderzoeksbevindingen UAMS
Job Crafting & I Deals werken sterk engagement- en retentieverhogend, in het bijzonder bij hoger opgeleiden.
IMPLICATIES VOOR DE PRAKTIJK- Concepten als i-deals, job crafting en zelfsturing horen thuis
in elke moderne organisatiestrategie rond mensmanagement.- Organisaties staan voor talrijke uitdagingen en een modern
loopbaanbeleid speelt hierin een cruciale rol- Pensioneringen: i-deals en job crafting laten toe meer met
minder te doen.- Vergrijzing (langer werken): loslaten om te binden; dus
meer maatwerk maken.- Nieuwe generatie: loopbaanbeleid vanuit ongebondenheid- Knelpuntberoepen: interne mogelijkheden meer benuttenMAAR maak het integraal en inclusief.
INDIVIDUALISEER IPV STANDARDISEERWim Croonen – HR Square Seminarie – 29 april 2014
Langer en bevlogen werken is mogelijk!
Hoe stimuleer je werkgoesting?
Langer Werken
Langer Werken
- Vergrijzing en ontgroening - Betaalbaarheid sociale zekerheid
Langer Werken
- 60% = noodzaak - 1 op 3 wil zelf langer werken
We hebben een probleem!
Twee problemen:
1. Oud is Out 2. Loopbaan van 45 jaar
Probleem: Oud is Out
- 80% ontslagen werknemers zijn 50 plus (2007-2010)
- 5,7% aanwervingen --> 50 plus (2009)
- ‘Brugpensioen’ blijft gegeerd
Probleem: Oud is Out
- Lagere her tewerkstelling dan in andere Europese landen
- 45% selectieverantwoordelijken zijn beïnvloed door leeftijd 45j. = OUD!
- Er bestaan geen vacatures voor 50 plus
Probleem: Oud is Out
- Worden eerst ontslagen - Herintrede zeer moeilijk
Beeld ‘ouderen’ bijstellen
Oplossing=> Oud is Out
Oud is Out
Woordgebruik
- Oud - Ervaren- 50-Plus- Grijze raaf - Zilveren goud - …
De Vintage Werknemer
Oud is Out
Woordgebruik – De Vintage Werknemer
- 2de ‘leven’ = 2de carière- Combinatie Vintage en Modern = Meerwaarde
Oud is Out
Vooroordelen
- Ze zijn te duur - Ze willen niet meer leren - Ze zijn meer ziek - …
Oud is Out
Vooroordelen: ‘Ze zijn te duur?’
- Werkzoekenden: 61% wil loon bijstellen - Bij herstructurering => oud is out
Oud is Out
Vooroordelen: ‘Ze willen niet meer leren…’
- Slechts 6,1% 45-54 jarigen een opleiding gevolgd (2009)
Oud is Out
Vooroordelen: ‘Ze zijn meer ziek?’
- Minder vaak afwezig - Indien ziek: Langer - Grote individuele verschillen
Oud is out
Vooroordelen => Troeven
- Loyaal - Zelfstandig werken - Verantwoordelijkheidsbesef - Te vertrouwen - Relativeringsvermogen - Coach voor jongeren (helpende) - Premies
Twee problemen.
1. Oud is Out 2. Loopbaan van 45 jaar
Probleem: Loopbaan van 45 jaar
- 58% werknemers: loopbaan van 45 jaar niet realistisch
Werkdruk
Langer en Anders werken
Noodzaak =>Loopbaan 45 jaar
Loopbaan 45 jaar
Anders Werken: ‘Werkgoesting’
Loopbaan 45 jaar
Anders Werken: ‘Werkgoesting’
- Meer tevreden klanten - Vermindert werkdruk: Ziekte lager - Draagt bij tot betere bedrijfsresultaten - Langer en bevlogen werken
Loopbaan 45 jaar
Anders Werken: ‘Werkgoesting’
- Passende professionele stoel: Sterke punten, Talenten inzetten
Loopbaan 45 jaar
Anders Werken: ‘Werkgoesting’
- Talent: Aangeboren Gemak Automatisch (H)Erkenning Plezier Energie
Loopbaan 45 jaar
Anders Werken: ‘Werkgoesting’
- Start in kleuterklas! - Zelfkennis: noodzaak - Slechts 17% kan dagelijks talenten inzetten
Langer en Bevlogen werken
Wie of wat ?
Werkgoesting
Bevlogen werken
Werkgoesting: ‘Waarden’
- Werken verbindend- Zichtbaar in gedrag
Bevlogen werken
Werkgoesting: ‘Verbinding’
- Generaties - Diversiteit
Bevlogen werken
Werkgoesting: ‘Autonomie’
- Regelruimte - HNW
Bevlogen werken
Werkgoesting: ‘Waardering’
Langer en bevlogen werken is mogelijk
Vintage Medewerkers
Langer en bevlogen werken is mogelijk
Vintage & Werkgoesting
- Dé Vintage Werknemer bestaat niet - Individuele verschillen: Maatwerk - Opleiden: Niet gedateerd raken - Persoonlijke ontwikkeling
Langer en bevlogen werken is mogelijk
Vintage & Werkgoesting
- I-deals - 2-de carriere ?- Verloning ?
Langer en bevlogen werken is mogelijk
Samenvatting
Langer en bevlogen werken is mogelijk
‘Gedeelde verantwoordelijkheid’
Individu én Bedrijf én Overheid
Langer en bevlogen werken is mogelijk
- Complex - Geen pasklare oplossing - Maatwerk - Mogelijk en noodzakelijk
Langer en bevlogen werken is mogelijk
Durven: ‘Individu’
- Comfortzone - Zelfkennis- Zelfzorg
Langer en bevlogen werken is mogelijk
Durven : ‘Bedrijf’
- People – Planet – Profit - Verbindend leiderschap
Langer en bevlogen werken is mogelijk
Durven: ‘Overheid’
- Duurzame oplossing- Overstijgen van belangengroepen
Langer en bevlogen werken is mogelijk
Samenvatting: ‘Durven’
- Nek uitsteken - ‘Out the box’ - Creatief en innoverend
Wandelaar er ligt geen weg gereed de weg wordt al wandelend gebaand.P. Coelho
Langer en bevlogen werken is mogelijk
Inspireren
STEVENS ANITA ISBN: 9789033492228
Vragen?
[email protected]/in/stevensanita
Vind uw weg in… het Ervaringsfonds
29/04/2014 Ervaringsfonds 158
159
ondersteunt werkgevers en sectoren die de
kwaliteit van de arbeid van hun 45-plus werknemer verbeteren,
met als doel deze langer aan het werk te houden.
= Federaal begrotingsfonds:
Werkbaarheid
160
...
M otiva tie
Kenn is en vaard igheden
G ezondhe id
M ENS
...
Functie -e isen
Ergonom ische aspecten
Veilighe id
W ERK
Evenw icht
… en, waar kan de werkomgeving/ de werkgever op inspelen?...
161
Stappenplan ervaringsfondsproject
1) Voortraject (optioneel)
1.1 In kaart brengen van de werkbaarheid via een vragenlijst (meten)
1.2 Analyseren van de werkomstandigheden via het opsporen van risicofactoren (diagnose stellen)
2) Concrete verbeteringsprojecten uitvoeren
162
1.1 Meten
Van de graad van werkbaarheid (evenwicht persoonlijke aspecten en aspecten van het werk) van de oudere werknemers,
door het afnemen van een “door de overheid goedgekeurde” vragenlijst,
onder begeleiding van een arbeidsgeneesheer-preventieadviseur.
Voorbeeld: VOW/QFT (gratis op www.ervaringsfonds.be);
• Module 1 : psychosociale aspecten Tempo en hoeveelheid werk, gebruiken van kennis en
mogelijkheden om bij te scholen, herstelbehoefte,…• Module 2 : lichamelijke aspecten gelinkt aan de werk-
omstandigheden Overlast, gevaar, lichamelijke eisen, repetitieve bewegingen,
• Module 3 : veiligheid Ongevallen, veiligheidsgevoel
• Module 4 : gezondheid Gezondheidsrisico’s, algemene gezondheidstoestand, ,…
• Module 5 : arbeidscapaciteit Verworven vaardigheden, evolutie van de vaardigheden
• Module 6 : blijfintentie op korte en op lange termijn
De 6 modules van de VOW/QFT
Rapport VOW/ QFTMODULE DIMENSIE SMILEY
MODULE 1: Psychosociale aspecten
Werktempo en -hoeveelheid
Gebruik van kennis en leermogelijkheden
Sociale steun
Inspraakmogelijkheid
Problemen i.v.m. veranderingen van taken
Jobonzekerheid
Plezier in het werk
Behoefte aan herstel
MODULE 2:Fysieke arbeids-omstandigheden
Hinder
Gevaar
165
• Vragenlijst
• Gebruiksaanwijzing
• Gids voor elektronische verwerking
• Excel bestand voor verwerking van gegevens
• Type-rapport
Op www.ervaringsfonds.be (onder « Tools en Goede Praktijken »)
166
1.2 Diagnose stellenDe werkomgeving analyseren zodat factoren worden ontdekt die verbeterd kunnen worden (“risico’s”)
door het afnemen van een door de overheid goedgekeurd diagnose-instrument
onder begeleiding van een arbeidsgeneesheer-preventieadviseur.
Voorbeeld: SOBANE Déparis methode (gratis op www.sobane.be)
Déparis 18 tabellen, 18 facetten van de werksituatie
Synthese van de Deparis studie van drukkerij 1. Lokalen en werkzones 2. Arbeidsorganisatie 3. Arbeidsongevallen 4. Elektrische risico’s en brandgeval 5. Bedieningsapparatuur en signalen 6. Materiaal, handgereedschap, machines 7. Werkhoudingen 8. Krachtinspanningen en goederenbehandeling 9. Verlichting 10. Lawaai 11. Luchthygiëne 12. Thermische omgevingsfactoren 13. Trillingen 14. Autonomie en individuele verantwoordelijkheden 15. Inhoud van het werk 16. Tijdsdruk 17. Arbeidsverhoudingen tussen werknemers en hiërarchische lijn 18. Psychosociale omgeving
Ontwikkelde SOBANE tools:Participatieve opsporingsgidsen Déparis
1. Bouwsector2. Tertiaire sector3. Gezondheidszorgen4. Thuiszorg sector5. Laboratoria (scheikunde en biologie) 6. Call centers7. Beschutte werkplaatsen8. Hout sector9. Elektriciteitsbedrijven10. Voeding11. Cafetaria’s - restaurants 12. Garages
13. Bakkerijen14. Logistiek15. Schoonmaak16. kinderdagverblijven17. Banksector18. Drukkerijen19. Supermarkten20. Schoonheidssalons21. Rusthuizen22. Industriële klimtechnieken23. Kamermeisjes24. Tuiniers25. Technici die tussenbeide komen in geval van pannes
169
Uiteindelijke doel = Verbeteren
...
M otiva tie
Kenn is en vaard igheden
G ezondhe id
M ENS
...
Functie -e isen
Ergonom ische aspecten
Veilighe id
W ERK
Evenw icht
170
DOOR
Verminderen van :
• fysieke belasting,
• repetitieve bewegingen,
• trillingen,
• heffen& tillen (verplaatsen van materialen/voorwerpen/ personen)
• oncomfortabele werkhoudingen.
2.1 Ergonomische aspecten aanpakkenHOE ?
Voorzien van :
• werkpostaanpassingen,
• ergonomische hulpmiddelen/tools en machines,
• opleiding heffen&tillen voor de 45-plus werknemers,
• ....
• Voorbeelden van een ergonomische verbetering :
Het heffen en tillen wordt substantieel verminderd
Werknemers leveren « zware toestellen »
Oplossing : een «electrische trappenklimmer»
Oncomfortabele houdingen worden vermeden:
Verpleegkundigen : rugbelasting bij
verzorging/verplaatsing van patienten
Oplossing : Hoog-laag bedden
Trillingen verminderenGrondwerken : zware boren, moeilijk te hanteren en geven ook vaak blokkering en terugslag.
Oplossing : ergonomische grondboormachine met aangepaste boorkoppen.
Verminderen van repetitieve bewegingen
Het inpakken van ijsjes gebeurt handmatig door een steeds herhaalde éénvormige beweging
Oplossing : Een hulpmechanisme
neemt bovenvermelde handenarbeid
over.
173
DOEL
Verminderen van :
• fysieke belasing
• psycho-sociale belasting,
vermijden van burn-out, verhogen van motivatie, aanleveren van nieuwe uitdagingen.
2.2 Functie-eisen aanpakkenHOE ?
Voorzien van opleidingen mbt
gedeeltelijke of volledige functiewijziging (interne mobiliteit),
competentieverhoging, bvb omscholing tot coach (ikv functieverlichting),
omgaan met verandering, e.d. (opm. « Core-business » en psychosociale skills)
Gedeeltelijke of totale functiewijzigingen
Voorbeeld ziekenhuis :
Een 54-jarige verpleegster ziet haar job niet meer zitten vanwege de grote psychosociale belasting : zij wordt tot archiefmedewerkster omgeschoold.
Voorbeeld schrijnwerkerij:
Karel, 57 jaar, projectleider, ervaart zijn huidige job als té stresserend : hij wordt omgeschoold tot “planner–aankoper”. Daarin kan hij zijn ervaring benutten, maar hij moet veel minder “baan” doen.
Bij te staan in het verwerven van nieuwe competenties
Voorbeeld
Een oudere verzorgende heeft het moeilijk met het opvolgen van het elektronisch patiëntendossier.
De basis van het probleem is dat zij niet beschikt over de basisvaardigheden
« werken met een PC »
Climatisatie, stofafzuiging, verlichting, geluidshinder, afstanden verminderen, veiligheid e.d. (welzijnswet 1996)
Hardware en software
Cursus bevordering algemene gezondheid (vb. Rookstop)
Opleidingen « core-business » van het bedrijf
Opleidingen die geen antwoord bieden op een leeftijdsproblematiek binnen de werksituatie
Komt niet in aanmerking
3. Berekening van de toelage
Þ nauwkeurige kostenraming in de toelageaanvraag (zonder BTW).
Þ Beïnvloed door: meetinstrument of diagnosemethhode ? (bvb.
VOW/QFT en Sobane Déparis) het aantal betrokken 45+ werknemers opleidingen: de duur van de opleiding aankoop: de eenheidsprijs van het aan te kopen
materiaal
3.1 Toelage berekening materiaal
Gebruik van een meetinstument of diagnosemethode (of beiden)
Ja Nee
Materiaal < 250 € 70 % 50 %
Materiaal ≥ 250* € 14 % 10 %
Plafond per 45-plus werknemer 9 000 € 6 000 €
* Steeds exclusief btw
3.2 Toelageberekening opleiding
Gebruik van een meetinstument of diagnosemethode (of beiden)
Ja Nee
Opleiding 70 % 50 %
Plafond per maand en werknemer* 750 € 500 €
* Werknemer van 45 en ouder
3.3 Toelage berekening meetinstrument of diagnosemethode
Meetinstrument of diagnosemethode Ja
Factuur of interne kost voor het gebruik van het instrument of de methode
70 %
Plafond per 45+ werknemer 12 €
181
METEN
DIAGNOSE
VERBETERENOpleiding
VERBETERENAankoop < 250€/ stuk
VERBETERENAankoop > 250€/ stuk
Indien afzonderlijke acties:
Max.12 € / betrokken 45+ werknemer
50% factuur, MAX. 500€ /45+ werknemer /maand
50% factuur 10% factuur
MAX. 6.000€ / 45+ werknemer
Indien meten of diagnose-methode binnen 1 jaar tijd gecombineerd wordt met een project:
Max.12 € / betrokken 45+ werknemer
70% factuur, MAX. 750€ / 45+ werknemer /maand
70% factuur, 14% factuur
MAX. 9.000 € / 45+ werknemer
Toelage berekening : overzicht
182
4. Toelageaanvraag
1. Gedetailleerde beschrijving van het project + tijdsplanning + kostenraming,
2. Advies van OR of CPBW of syndicale afvaardiging of betrokken werknemers,
3. Lijst met betrokken werknemers (+ handtekening),
4. Gunstig advies (interne of externe) preventieadviseur,
5. Verklaring op erewoord
Formulieren op http://www.ervaringsfonds.be/(behalve punt 2: verslag is zelf te voorzien)
183
Gedetailleerde beschrijving Schets van de onderneming/instelling
Indien meetinstrument of diagnose-instrument reeds afgenomen: som de belangrijkste resultaten op
Beschrijven van :• werkpost/taken van de betrokken 45-plus werknemer +
de leeftijdsgebonden problematiek• actie (s) (aankoop/opleiding) die men wenst te
ondernemen voor deze werknemers• beoogde resultaten van deze acties
184
Hoe indienen?• Aangetekend indienen:
Algemene Directie Humanisering van de ArbeidFOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg
ErvaringsfondsErnest Blerotstraat 1
1070 BrusselOF
• Elektronisch pdf formaat insturen naar : [email protected]
met vermelding dat het om een officiële aanvraag gaat
!! Indienen VOOR de start van het project
185
Condities• Start project : na indiening toelageaanvraag • De betrokken wns gedurende de duur van het project
verder te werk stellen (min. 12 maanden)• Maximum duur van het project: =24 maanden • Enkel facturen (zowel aankopen als opleidingen!)• Slechts één project voor dezelfde wns per 12 maanden• Starten met verbeteringsproject op max. 12 maanden na
afnemen instrument (meet of diagnose) voor een verhoogde toelage
Na afloop van het project worden de facturen + loonfiches + ingevulde instrumenten voor uitbetaling opgevraagd.
186
Toegangscriteria• Private onderneming en organisaties – Geen openbare
diensten
• Niet in staat van faillissement /geen staat van vereffening - Geen gerechtelijk akkoord verkregen - geen voorwerp van procedure van faillietverklaring of van gerechtelijk akkoord
• Geen RSZ-, directe belastingen of BTW schulden
• Geen strafrechtelijke veroordeling of administratieve geldboete met betrekking tot sociale wetgeving
• Geen cumul met andere voordelen die de werkgever voor hetzelfde doel en dezelfde werknemer ontvangt (uitz. Activa 45+)
Timing behandeling toelageaanvraag1. 3 maanden na ontvankelijkheid vanuit EF advies aan Minister van WerkOpmerking: bij partieel positief advies ontvangt de werkgever een brief met de kosten die niet in aanmerking komen om eventueel bezwaar aan te tekenen
2. Beslissing door de Minister binnen de 2 maanden
3. Vastlegging van de toelage op het budget (3 weken)
4. Werkgever op de hoogte brengen van beslissing
Aanvraag tot uitbetaling van de toelage• Tijdstip:
– minimum 12 maanden na indiening van de toelageaanvraag
– Bij projecten die langer dan 12 maanden duren, wordt gewacht tot alles afgelopen is
– Maximumduur van 24 maanden
• Bewijsstukken:– Kopieën van facturen– Ingevulde verklaring op eer– Loonfiches van oudere werknemers
189
Advies inzake mogelijke projecten, uitleg over de maatregelen, bezoek ter plaatse en hulp bij het
opstellen van het dossier
Monique De Smedt of Jenifer Schmit
[email protected] 02/233 45 18
[email protected] 02/233 46 27
Andere federale initiatieven mbt “oudere” werknemers
• Vermindering RSZ-bijdragen• ACTIVA 45+• Werkhervattingstoeslag• Einde-loopbaan tijdskrediet• Premie voor overstap door oudere werknemer
naar lichter werk• Werkgelegenheidsplan oudere werknemers
(CAO104)
www.aandeslag.be
Andere subsidiekanalen en ondersteuningsmogelijkheden,
waaronder bv. voor Vlaanderen :• Loopbaan- en diversiteitsplannen• Erkenning als invoegbedrijf• Lokale diensteneconomie• Jobkanaal (ondersteuning)• ….
www.dejuistestoel.be
192
De toekomst is aan de vintage werknemer
Eva Van HoordeKabinetschef Monica De Coninck
Federaal minister van werk
Feiten
• Werkzaamheidsgraad 55-64 jr nergens zo laag als in België (2013) :
• Regionaal : Vl :42.9%/Bxl: 43.6%;/W: 39.1%• De leeftijd waarop mensen effectief stoppen met werken is in
België 59 jaar
Belgie EU15 EU27 Denemarken
Nederland Duitsland Zweden
41,7 52,4 50,3 61,7 60,1 63,5 73,6
Uitdagingen
• Voorspelling arbeidsmarktspecialisten : tot 500.000 mensen verlaten de komende jaren de arbeidsmarkt
• Door groeiende levensverwachting kampen we met een vergrijzing van de bevolking.
• We leven vandaag 16 jaar langer dan in de jaren 1960
Langer werken mogelijk maken : realisaties
• Werkgelegenheidsplan - cao 104• Doelgroepkorting 50+
– Inzetten middelen voor de lastenverlagingen voor oudere werknemers op een eenvoudigere en sterkere manier.
– Het bedrag van de doelgroepvermindering per kwartaal is opgetrokken :
• 400 euro vanaf 54 jaar,• 1000 euro vanaf 58 jaar • 1500 euro vanaf 62 jaar.
Realisaties (2)
• Inzetten middelen risicogroepen– Sectorale inspanningen (0,10%) helft naar o.a.
• 50+• 40+ bedreigd door ontslag
• Vereenvoudiging en versterking van de doelgroepvermindering voor mentoren
• Aanpassing opleidingsinspanningen : min. 1 dag per werknemer per jaar
Realisaties (3)
• Hervorming preventiediensten– Meer maatwerk mogelijk– Spontane directe raadpleging arbeidsgeneesheer
• Aanpassing ‘pestwet’ met aandacht voor psychosociale risico’s
• Eenheidsstatuut : veralgemeend outplacement• Campagnes rond clichés ‘ouderen’ op de
werkvloer
Realisaties (4)
• Vanaf 2013: beschikbaarheidsbeginsel tot de leeftijd van 60 jaar en actief zoekgedrag opgevolgd van werknemers tussen 50 en 55 jaar.
• Brugpensioen werd werkloosheid met bedrijfstoeslag met strengere voorwaarden
– Minimumleeftijd werd opgetrokken (60j + 40j loopbaan)– Bij herstructurering is de leeftijd 55 jaar ipv 50 vanaf 1/1/2013– Decava : hogere bijdragen
• Landingsbanen: minimumleeftijd werd opgetrokken 50 >55j.
Realisaties (5)
• Vervroegd pensioen: De minimumleeftijd voor het vervroegd pensioen is vanaf 2013 met zes maanden verhoogd. Vanaf nu zal de leeftijd jaarlijks met zes maanden verhoogd worden, zodat tegen 2016 de leeftijd op 62 jaar staat.
• Hervorming pensioenbonus zodat die langer werken echt beloont. Bedrag bonus neemt toe met aantal jaren dat men na leeftijd vervroegd pensioen (62) werkt.
Effect ?
• Werkzaamheidsgraad bij ouderen (2011 tgo 2013) :
Belgie EU15 EU27 Denemarken
Nederland Duitsland Zweden
38.7 49.5 47,4 59.5 56.1 59.9 72.5
41,7 52,4 50,3 61,7 60,1 63,5 73,6
Effect ?
• Eerste daling instroom SWT (14.358 in 2011 -> 12.720 IN 2014)
• Daling aantal werknemers in landingsbanen• Aandachtspunt : communicerende vaten met andere
stelsels ?
• Reële uitstapleeftijd stijgt
Langer werken mogelijk maken : toekomst
• Leeftijdspiramide– Collectief ontslag : geen onevenredig aandeel oudere
werknemers– Wettelijke basis gecreëerd– Uitvoering geen akkoord NAR/regering
• Welke leeftijdscategorieën ?• Verplichting ?• Alternatief : bijdrage
• Responsabilisering bij ontslag werknemers boven bepaalde leeftijd door extra bijdrage ?
• Solidarisering van de kost SWT bij aanwerving 50+?
Toekomst (2)
• Loopbaanrekening – Doel : van citroenloopbaan naar meer ontspannen
loopbaan– Tijd verdienen – basiskrediet bij de start van de loopbaan dat
wordt aangevuld in functie van de loopbaanduur en waarbij bepaalde gebeurtenissen (bv. de geboorte van een kind,…) recht geven op een extra krediet
– Vraag tot advies bij NAR
Toekomst (3)
• Beperken anciënniteitseffect op loonbarema’s– Geen daling totale loon over loopbaan– De opbouw wordt anders : boog– Werk voor de sociale partners
• Sterkere investering in Life Long Learning– Taakverdeling werkgevers/werknemers/overheid– Hervorming regelgeving opleiding : rugzak per
werknemer ?– Sectorale opleidingen voor werknemers andere
sectoren?
Vragen? Opmerkingen?Bedankt!