1

Opvoedingsstijlen

Vier opvoedingsstijlen Ouders hebben allemaal hun eigen aanpak als het om opvoeden gaat. Ze hebben allemaal hun eigen manieren en gewoonten. Grofweg kun je de verschillende manieren van opvoeden verdelen in vier categorieën: autoritair, toegeeflijk, ondersteunend en verwaarlozend. (Diana Baumrind, 1971) Opvoedingsstijl 1: Autoritair Een autoritaire opvoedingsstijl kenmerkt zich door veel regels. De ouder is de baas en het kind moet gehoorzamen. Houdt het kind zich niet aan de regels? Dan krijgt hij straf. Autoritaire ouders leggen de regels niet uit en geven geen ruimte voor discussie. Voordelen Een kind weet heel precies wat zijn ouders van hem verwachten. Zijn ouders zijn overduidelijk de baas en bepalen wat er gebeurt. Sommige kinderen kunnen (tijdelijk) baat hebben bij een autoritaire opvoeding. Nadelen Een kind kan angstig en volgzaam worden door een autoritaire opvoeding. Of juist opstandig en agressief. In ieder geval ontwikkelt een kind weinig zelfvertrouwen en weinig zelfstandigheid. Hij leert niet om zelf te beredeneren waarom hij iets wil en kan moeilijk beslissingen voor zichzelf nemen. Deze dwingende manier van opvoeden kan voor veel strijd zorgen. Als het kind groter wordt, kan hij zich steeds meer gaan onttrekken aan zijn ouders. Opvoedingsstijl 2: Toegeeflijk (ook wel permissief genoemd) Toegeeflijke ouders hebben veel aandacht voor de wensen en behoeften van hun kind. Ze geven hun kind bijna altijd zijn zin. In feite is het kind de baas en spannen de ouders zich in om het pad voor het kind te effenen. Voordelen Er doen zich weinig conflicten voor in de jonge jaren van de opvoeding: het kind mag (bijna) alles. Nadelen Een kind van permissieve ouders wordt verwend en leert geen grenzen kennen. Hij krijgt weinig feedback, wordt gemakzuchtig en leert niet om rekening te houden met anderen. Bovendien leert hij niet om met lastige situaties en emoties om te gaan. Hij kan verdrietig, impulsief en agressief worden. Als het kind in de puberteit komt, kunnen de opvoeders hun invloed op hun kind verliezen. Opvoedingsstijl 3: Ondersteunend (ook wel democratisch of autoritatief genoemd) Ouders die regels stellen en tegelijkertijd oog hebben voor de wensen en behoeften van hun kind zijn ondersteunende opvoeders. Zij geven leiding met liefde, houden rekening met de ontwikkeling van hun kind en overleggen met hun kind. De regels die ze stellen onderbouwen ze met argumenten. Het kind wordt gesteund en aangemoedigd. Voordelen Deze manier van opvoeden stimuleert het zelfvertrouwen en de zelfstandigheid van het kind. Het kind wordt als persoon gerespecteerd en zijn ontwikkeling wordt gevolgd en gestimuleerd. Er is wederzijdse openheid tussen kind en opvoeder. Kinderen die op deze manier worden opgevoed, zijn vaak opgewekter en doen het iets beter op school. Ze hebben minder gedragsproblemen en zijn weerbaarder tegen de negatieve invloed van sommige leeftijdsgenoten. Nadelen Deze opvoedingsstijl kost het meeste tijd en energie van alle opvoedingsstijlen. Het kind zal de ouder niet blindelings gehoorzamen; hij wil argumenten horen. Daarover in gesprek gaan kost tijd en geduld. Ouders en kind moeten accepteren dat hun meningen niet altijd overeenkomen. Het risico is dat een

2

kind te vrij wordt en moeite heeft met het opvolgen van opdrachten. De uitdaging voor ouders is om de balans te houden tussen inspraak geven en grenzen handhaven. Opvoedingsstijl 4: Verwaarlozend (ook wel laissez-faire genoemd) Er zijn ook opvoeders die hun kind verwaarlozen. Zij stellen weinig regels, maar bieden ook weinig geborgenheid, steun, veiligheid en betrokkenheid. Het kind wordt aan zijn lot overgelaten: hij mag het zelf uitzoeken. Voordelen Weinig of geen aandacht besteden aan een kind is gemakkelijk. De ouder heeft alle tijd voor zichzelf of zijn werk. Nadelen Van een verwaarlozende opvoeder leert een kind niets: hij leert niet wat verstandig is, of eerlijk. Daardoor loopt een kind van zo’n ouder eerder het risico om met verkeerde vriendjes in aanraking te komen. In ieder geval voelt een kind dat op deze manier wordt opgevoed zich eenzaam, in de steek gelaten en niet geliefd. Welke opvoedstijl is de beste? Welke opvoedingsstijl past het beste bij jou en bij je kind? Daarbij spelen verschillende factoren een rol:

de situatie je eigen opvoeding en karakter de omgeving waarin je je kind opvoedt het temperament van je kind

In de regel kunnen ouders overschakelen naar een andere stijl wanneer het kind of de situatie daar om vraagt, maar de meeste ouders hebben één voorkeursstijl. In Nederland is de ondersteunende of democratische opvoedingsstijl de meest gebruikte stijl van opvoeden.

Meer lezen? : http://mens-en-samenleving.infonu.nl/ouder-en-gezin/106392-verschillende-opvoedingsstijlen.html