Optimaliseren traumabehandeling patiënten met …...Exclusie Danielle Oprel en Maartje Schoorl...

35
FASEGERICHT OF TRAUMAGERICHT BEHANDELEN BIJ PATIËNTEN MET PTSS TEN GEVOLGE VAN VROEGKINDERLIJK TRAUMA MAARTJE SCHOORL DANIELLE OPREL PsyQ Haaglanden, afdeling psychotrauma, Universiteit Leiden

Transcript of Optimaliseren traumabehandeling patiënten met …...Exclusie Danielle Oprel en Maartje Schoorl...

FASEGERICHT OF

TRAUMAGERICHT

BEHANDELEN BIJ PATIËNTEN

MET PTSS TEN GEVOLGE VAN

VROEGKINDERLIJK TRAUMA

MAARTJE SCHOORL

DANIELLE OPREL

PsyQ Haaglanden, afdeling psychotrauma, Universiteit Leiden

Projectgroep

Prof dr Willem van der Does (Leiden)

Prof dr Agnes van Minnen (Radboud)

Dr Maartje Schoorl (PsyQ/Leiden)

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

Adviesgroep

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

Dr Ethy Dorrepaal – PsyQ

Prof dr Bernet Elzinga – Universiteit Leiden

Prof dr Anke Ehlers – University of Oxford

Dr Trudy Mooren – Centrum 45

Mw. J. Hamersveld – de Wolf – St AFD

Inhoud presentatie

Complexe discussie

Design Vragen

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

Complexe discussie

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

Doelgroep

Danielle Oprel en Maartje Schoorl

Patiënten met PTSS tgv vroegkinderlijk, interpersoonlijk,

herhaald trauma

MDR over de behandeling van PTSS: 1e stap is traumagerichte CGT of EMDR

(www.ggzrichtlijnen.nl)

12-11-2015

Complexe discussie

Danielle Oprel en Maartje Schoorl

Trauma?

Gevolg?

Behandeling?

(ter Heide et al., 2014)

12-11-2015

Complexe PTSD

Danielle Oprel en Maartje Schoorl

Disorders of Extreme Stress not Otherwise Specified

Developmental Trauma Disorder

Enduring Personality Change after Catastrophic

Experience (ICD-10)

PTSD with associated features (DSM IV)

PTSD dissociative subtype (DSM 5)

Complex PTSD (ICD-11)

12-11-2015

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

Inclusie

Danielle Oprel en Maartje Schoorl

Age ≥ 18 years

Dutch nationality or residence status

Sufficient fluency in Dutch to complete the treatment and research protocols

Multiple traumata related to childhood sexual/physical abuse by a primary caretaker or authority figure (that occurred ≤ 17 years of age) as index event

PTSD according to DSM-IV, CAPS score > 50

Current re-experience symptom of at least one event

12-11-2015

Exclusie

Danielle Oprel en Maartje Schoorl

Severe non-suicidal self-injury (NSSI) in the last two months, operationalized as requiring medical care, or suicidality in the last two months, operationalized as score ‘high’ on MINI-Plus item of suicidality and suicide attempt in last two months

Severe alcohol or drug dependence/abuse in last 2 months

Pregnancy

Cognitive impairment (estimated IQ < 85)

Psychotropic medication: stable for two months prior to inclusion 12-11-2015

Gefaseerd vs direct traumagericht

behandelen

Danielle Oprel en Maartje Schoorl

12-11-2015

Van discussie naar onderzoek

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

Design

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

Design

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

4 weken 4 weken 8 weken

Conditie 1 4 x STAIR 4 x STAIR 8 x (I)E 16

Conditie 2 4 x (I)E 4 x (I)E 8 x (I)E 16

Conditie 3 12 x (I)E 4 x (I)E - 16

Design

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

4 weken 4 weken 8 weken

Conditie 1 4 x STAIR 4 x STAIR 8 x (I)E 16

Conditie 2 4 x (I)E 4 x (I)E 8 x (I)E 16

Conditie 3 12 x (I)E 4 x (I)E - 16

Conditie 1 Gebaseerd op het model van Cloitre

Cloitre (2006) Twee fasen model

1) Vergroten van

vaardigheden

2) Traumagericht

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

Fase 1: STAIR

S kills

T raining in

A ffective and

I nterpersonal

R egulation

Gemene deler

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

STAIR

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

4 sessies

4 sessies

Vergroten emotieregulatie

vaardigheden

Veranderen van

interpersoonlijke patronen

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

1 Rationale behandeling, psycho educatie en

ademhalingstechnieken.

2 Bewustzijn van emoties; oa. psycho-educatie

over invloed van misbruik op

emotieregulatie, functie van emoties en

emoties herkennen

3 Emotieregulatie; o.a. 3 ‘kanalen’ van

emotie, coping en plezierige activiteiten

4 Emotioneel ‘engaged living’; o.a.

Stresstolerantie om doelen te bereiken.

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

5 Herkennen van interpersoonlijke schema’s

zoals ‘Als … ik doe wat hij zegt, dan… zal

hij van me houden’

6 Veranderen van relationele patronen; o.a.

Formuleren van alternatieven en

rollenspelen.

7 Machtsverhouding in relaties; o.a

assertiviteit.

8 Flexibiliteit in relaties. En overgang van

fase 1 naar fase 2.

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

1 Rationale behandeling, psycho educatie en

ademhalingstechnieken.

2 Bewustzijn van emoties; oa. psycho-educatie

over invloed van misbruik op

emotieregulatie, functie van emoties en

emoties herkennen

3 Emotieregulatie; o.a. 3 ‘kanalen’ van

emotie, coping en plezierige activiteiten

4 Emotioneel ‘engaged living’; o.a.

Stresstolerantie om doelen te bereiken.

Nieuw: 3

kanalen = 3

zittingen

Design

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

4 weken 4 weken 8 weken

Conditie 1 4 x STAIR 4 x STAIR 8 x (I)E 16

Conditie 2 4 x (I)E 4 x (I)E 8 x (I)E 16

Conditie 3 12 x (I)E 4 x (I)E - 16

Exposure bij PTSS

Protocol Van

Minnen & Arntz

Imaginaire

exposure

Exposure in Vivo

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

Exposure

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

Nieuwe veelbelovende ontwikkeling

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

Vermindert een andere organisatie de

mogelijke bijwerkingen van exposure?

Intensieve exposure:

- Snellere verbetering

- Lage drop out Ehlers et al. (2014) Hendriks et al. (2010)

Design

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

4 weken 4 weken 8 weken

Conditie 1 4 x STAIR 4 x STAIR 8 x IE 16

Conditie 2 4 x IE 4 x IE 8 x IE 16

Conditie 3 12 x IE 4 x IE - 16

Conditie 3: ‘Intensieve’ exposure

Direct traumagericht. 3 x per week exposure

plus 4 weken boosters (1x per week)

Design

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

4 weken 4 weken 8 weken

Conditie 1 4 x STAIR 4 x STAIR 8 x (I)E 16

Conditie 2 4 x (I)E 4 x (I)E 8 x (I)E 16

Conditie 3 12 x (I)E 4 x (I)E - 16

Onderzoeksvragen

Danielle Oprel en Maartje Schoorl

1. Is gefaseerd behandelen

Veiliger dan alleen traumagericht?

(drop out; verslechtering)

Effectiever dan alleen traumagericht?

(symptomen)

12-11-2015

Onderzoeksvragen

Danielle Oprel en Maartje Schoorl

2. Is intensieve traumagerichte behandeling

Veiliger dan standaard traumagericht

en gefaseerd?

Effectiever dan standaard

traumagericht en gefaseerd?

12-11-2015

Planning

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

Beoogd startdatum instroom: 1 april

2016

Beoogd einddatum: 31 maart 2019

Dank en graag jullie reacties

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

Vragen

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

DANK

Nieuwe veelbelovende ontwikkeling

12-11-2015 Danielle Oprel en Maartje Schoorl

Ehlers et al. (2014): a RCT of 7-day

intensive and standard weekly cognitive

therapy for PTSD and emotion-focused

supportive therapy

Hendriks et al. (2010) Feasibility of brief

intensive exposure therapy for PTSD

patients with childhood sexual abuse: a

brief clinical report.