Opleidingsplan gedetineerden - consortium volwassenenonderwijs COMENES - versie 2010

For the best experience, open this PDF portfolio inAcrobat 9 or Adobe Reader 9, or later.

Get Adobe Reader Now!

http://www.adobe.com/go/reader

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

OPLEIDINGSPLAN GEDETINEERDEN PLC Ruiselede

COMENES

Consortium volwassenenonderwijs Menes vzw versie 2010

20 oktober 2010


Opleidingsplan gedetineerden PLC Ruiselede versie oktober 2010 ‐ 2 ‐



Artikel I. Context: het Penitentiair Landbouwcentrum (PLC) Ruiselede

Sectie 1.01 Ontstaansgeschiedenis Het Penitentiair Landbouwcentrum (PLC) Ruiselede is historisch gegroeid uit de “hervormingsschool voor jongeren” die opgericht werd in Ruiselede in 1849. De jongeren werkten in de aanpalende boerderij, en kregen er opleiding. In 1934 werd de boerderij overgedragen aan het Bestuur Strafinrichtingen en omgevormd tot het Penitentiair Landbouwcentrum (PLC) voor volwassen gevangenen. Vanaf dat ogenblik werden landlopers, die van de landloperskolonie van Merksplas kwamen, hier tewerkgesteld. Na de tweede wereldoorlog bestond de gevangenispopulatie uit landlopers, dienstweigeraars en veroordeelden voor kleine misdrijven. Sinds 1990 worden er gedetineerden opgesloten die een vrij zware veroordeling opliepen, maar toch geschikt zijn voor een verblijf in een open gevangenis. De gevangenis paalt aan de Gemeenschapsinstelling Bijzondere Jeugdzorg ‘De Zande’, en beslaat een oppervlakte van 140 ha.

Sectie 1.02 Regime België telt vier strafinrichtingen met een open regime: het Penitentiair Landbouwcentrum (PLC) in Ruiselede , het Penitentiair Schoolcentrum (PSC) in Hoogstraten, het Centre Pénitentiaire Ecole (CPE) in Marneffe, en het Centre de Détention (CD) in Saint‐Hubert. Open inrichtingen onderscheiden zich van gesloten inrichtingen door hun beperkte veiligheidsvoorzieningen en de aandacht die ze besteden aan de voorbereiding van de gedetineerden op hun re‐integratie in de maatschappij. De gedetineerden komen nooit onmiddellijk in het PLC terecht. Zij verblijven eerst in een andere (gesloten) strafinrichting en komen pas in de laatste (2 à 3) jaar van hun strafuitvoering in aanmerking voor een verblijf in het PLC, indien ze als niet‐vluchtgevaarlijk beschouwd worden en bereid zijn de vier pijlers van het regime te aanvaarden. De vier pijlers die hieronder beschreven worden, hebben als doel de gedetineerden zo goed mogelijk voor te bereiden op hun re‐integratie in de maatschappij, na hun detentieperiode:

• Pijler 1: verplichte tewerkstelling Alle gedetineerden werken. Zij werken op het landbouwbedrijf (RLB, Rijkslandbouwbedrijf, vooral op melkvee gericht) dat aan het PLC verbonden is, in de huishoudelijke diensten (wassen, schoonmaken, koken) of in de werkplaatsen voor private aannemers.

• Pijler 2: drugs‐ en medicatievrij leven Alle gedetineerden ondertekenen bij aankomst een contract waarin ze zich akkoord verklaren om zich op onregelmatige tijdstippen te onderwerpen aan urinecontroles. Zij



krijgen ‘gewone’ geneesmiddelen indien noodzakelijk, maar geen psychofarmaca (opwekkende of kalmerende medicatie).

• Pijler 3: gemeenschapsregime De gedetineerden leven in gemeenschap. Zij werken, eten en ontspannen zich in groep. Zij verblijven niet in individuele cellen, maar slapen in chambrettes, in een slaapzaal. Dit gemeenschapsregime vergt van de gedetineerden de nodige sociale vaardigheden en de bereidheid om een groot stuk privacy op te geven. De directie hanteert een nultolerantie tegenover fysiek geweld. Gedetineerden die fysiek geweld gebruiken, worden onmiddellijk naar een gesloten inrichting overgeplaatst.

• Pijler 4: het bevorderen van contacten met familie en belangrijke derden Vanuit de ervaring dat de invrijheidsstelling de grootste slaagkansen heeft indien de (ex‐) gedetineerde kan rekenen op steun van zijn familie (of van een belangrijke derde), levert het PLC grote inspanningen om de banden met de familie te herstellen en/of te versterken. Ter gelegenheid van bepaalde feestdagen kunnen de gedetineerden hun familie uitnodigen voor een maaltijd. Het bezoek in het PLC wordt beperkt tot dat van familie en advocaat.

Sectie 1.03 Populatie Het PLC Ruiselede telt het kleinste aantal gedetineerden van de Vlaamse en Brusselse gevangenissen. Er verblijven 60 gedetineerden (meerderjarige mannen), waarvan 56 in het ‘normale’ regime, en ± 4 in het regime van ‘beperkte detentie’ waarbij de gedetineerden overdag de gevangenis verlaten om te gaan werken, en ’s avonds terugkeren naar het PLC. De mannen die onderworpen zijn aan het regime ‘beperkte detentie’ mogen geen contact hebben met de andere gedetineerden, en verblijven in een afzonderlijke kamer, die zij zelf moeten onderhouden. Zij mogen ook niet deelnemen aan de activiteiten die aan de andere gedetineerden aangeboden worden.

Sectie 1.04 Organisatie en personeel Zoals in iedere gevangenis zijn ook in het PLC Ruiselede de volgende functies en diensten voorzien: directie, attachés (= adjunct‐directeurs), griffie (= administratie), boekhouding, personeelsadministratie, PSD (psycho‐sociale dienst, met psychologen en maatschappelijk assistenten), zorgteam, medische dienst, technische dienst, keuken, en uiteraard ook bewakingspersoneel. In totaal zijn 53,1 voltijds equivalenten tewerkgesteld in het PLC als personeelslid van de FOD (Federale Overheidsdienst) Justitie. Daarnaast werken ook meerdere externe organisaties in de gevangenis (zie artikel II: ‘Externe analyse’)



Artikel II. Externe analyse: niet‐onderwijsaanbod in de gevangenis van Ruiselede

Sectie 2.01 Vooraf: onderscheid tussen ‘externe analyse’ en ‘interne analyse’ We vertrekken vanuit het standpunt dat alles wat met onderwijs aan gedetineerden te maken heeft, en bijgevolg onze ‘core business’ vormt, interne materie is, en bijgevolg behandeld wordt in artikel III: ‘Interne analyse’. De voornaamste niet‐onderwijsgerelateerde activiteiten in het PLC Ruiselede worden beschreven in artikel II: ‘Externe analyse’.

Sectie 2.02 Projecten van het PLC Ruiselede Door middel van verschillende projecten worden de gedetineerden van het PLC Ruiselede aangemoedigd om de laatste jaren van hun detentieperiode zo zinvol mogelijk in te vullen, met het accent op ‘herstel’ (inzicht in de eigen feiten, bereidheid tot therapie, aandacht voor het slachtoffer van de feiten). B.Leave De ondersteuning en behandeling van gedetineerde druggebruikers vormt een belangrijk onderdeel van het beleid in het PLC Ruiselede. Het B.Leave‐programma loopt al sinds 1995 en is momenteel aan zijn zestiende editie toe. Ieder jaar worden 16 gedetineerden (na screening) overgebracht van andere strafinrichtingen om in het PLC deel te nemen aan B.Leave. Het programma loopt telkens van oktober tot eind mei, en bestaat uit een combinatie van vorming (sociale administratie, sociale vaardigheden), gespreksgroep, terugvalpreventie, creatieve vorming en sport. De gedetineerden combineren het B.Leave‐project met een halftijdse tewerkstelling in het PLC. Schakels Sinds mei 2009 organiseert het PLC het programma Schakels voor gedetineerde druggebruikers die niet deelnemen aan B.Leave. Wekelijks krijgen de gedetineerden van de Schakelgroepen 2 uur terugvalpreventie en 2 uur sociale vaardigheden, met als doel meer inzicht te verwerven in hun verslavingsgedrag en hun verantwoordelijkheid op te nemen ten opzichte van zichzelf en hun omgeving. Workout, project ism VDAB Dit project biedt aan gedetineerden (die zich in de laatste fase van hun detentie bevinden) de gelegenheid om een beroepsgerichte opleiding te volgen, waardoor ze na hun detentieperiode gemakkelijker (opnieuw) een job kunnen vinden. Deze opleidingen zijn gericht op de bouwsector:



dakdekken, wegenbouw, autocad, sanitair, … De gedetineerden die deelnemen aan dit project, volgen hun opleiding overdag in het opleidingscentrum van VDAB in Roeselare. ’s Avonds en in het weekend verblijven ze binnen de muren van het PLC. Uitweg Sinds begin 2010 organiseert het PLC Ruiselede ism Fides (Forensisch Initiatief voor Deviante Seksualiteit) Beernem een pretherapeutisch programma voor zedendelinquenten, nl. Uitweg. De voornaamste doelstelling van dit project is de gedetineerden te motiveren tot en voor te bereiden op deelname aan een therapeutisch programma, en op deze manier hun verantwoordelijkheid op te nemen ten opzichte van zichzelf en hun slachtoffer. De gedetineerden die deelnemen aan Uitweg, wonen iedere dinsdagnamiddag een gespreksgroep bij die begeleid wordt door 2 medewerkers van Fides (die naar het PLC komen om deze sessies te leiden).

Sectie 2.03 Aanbod van de Vlaamse gemeenschap in de gevangenis van Ruiselede In het kader van de implementatie van het Strategisch Plan Hulp‐ en Dienstverlening aan Gedetineerden van de Vlaamse gemeenschap (zie artikel IV: ‘Strategie’) coördineert de beleidsmedewerker het aanbod mbt welzijn, tewerkstelling, cultuur, sport, gezondheidszorg en onderwijs. Dit aanbod wordt gerealiseerd door meerdere externe partners: Centrum Geestelijke Gezondheidszorg (CGG) Mandel en Leie De gedetineerden kunnen gemiddeld anderhalve dag per week een beroep doen op een medewerker van het Centrum Geestelijke Gezondheidszorg Mandel en Leie (afdeling Izegem), voor psychotherapeutische ondersteuning en begeleiding. Centrum voor Algemeen Welzijnswerk (CAW) Regio Brugge, afdeling Justitieel Welzijnswerk (JWW) Het Justitieel Welzijnswerk biedt hulp en ondersteuning aan gevangenen en hun familieleden. JWW wil een eerste aanspreekpunt zijn voor gedetineerden met een (hulp)vraag.

• De individuele trajectbegeleider (TB) heeft de opdracht gedetineerden wegwijs te maken in het aanbod van hulp‐ en dienstverlening, en om hen bij te staan in het uitwerken van een toekomstgerichte reclassering. Thema’s als huisvesting, juridische vragen, (sociale) administratie, relationele problemen, financiële moeilijkheden, … kunnen aan bod komen. In het PLC werken 2 trajectbegeleiders van Justitieel Welzijnswerk (resp. 2,5 en 1,5 dagen per week).

• Om de diensten en activiteiten in het kader van de implementatie van het Strategisch Plan Hulp‐ en Dienstverlening op inhoudelijk en organisatorisch vlak te ondersteunen, zet Justitieel Welzijnswerk ook organisatieondersteuners (OO) in binnen de muren. In het PLC Ruiselede nemen 2 organisatieondersteuners samen een halftijdse opdracht op. Zij staan in



voor de organisatie en opvolging van cultuur‐, sport‐ en vormingsactiviteiten, en van het kinderbezoek.

De Rode Antraciet De Rode Antraciet is een vzw die sport, cultuur en vormingswerk aanbiedt aan gedetineerden in de Vlaamse gevangenissen, en ook een nascholingsaanbod uitwerkt voor medewerkers van de gevangenissen. In het PLC volgt de sociaal‐cultureel werker (medewerker van De Rode Antraciet) de bibliotheekwerking op, en staat de organisatieondersteuners bij waar nodig. Consortium volwassenenonderwijs XII Menes vzw In het kader van de decretale opdrachten van de consortia volwassenenonderwijs is het Consortium Volwassenenonderwijs XII Menes vzw (COMENES) verantwoordelijk voor de coördinatie van het onderwijs in de gevangenis van Ruiselede. Het consortium stelt hiervoor een halftijdse onderwijscoördinator tewerk in het PLC Ruiselede. Het onderwijs in de gevangenis van Ruiselede wordt uitvoerig toegelicht in artikel III: ‘Interne analyse’. ’t VLOT ’t VLOT is de naam van de dienst die binnen het PLC instaat voor de planning, organisatie, opvolging en evaluatie van het activiteitenaanbod voor de gedetineerden. Dit team bestaat uit de beleidsmedewerker van de Vlaamse gemeenschap, de organisatieondersteuners van Justitieel Welzijnswerk, de medewerker van De Rode Antraciet en de onderwijscoördinator van COMENES. Het team komt om de 6 weken bijeen om de lopende zaken te bespreken, de taken te verdelen en de planning op te maken op korte en (middel)lange termijn. ’t VLOT streeft hierbij naar eenvoudige en eenduidige communicatie, zowel naar de gedetineerden toe als naar alle collega’s van het PLC. In augustus 2010 is de vorige beleidsmedewerker vertrokken uit het PLC, om een nieuwe opdracht op te nemen in de gevangenis van Oudenaarde. Er loopt momenteel een sollicitatieprocedure. In afwachting van de aanstelling van een nieuwe beleidsmedewerker voor het PLC staat de onderwijscoördinator in voor de organisatie en opvolging van het VLOT‐overleg. VDAB 1 dag per week komt een detentieconsulent van VDAB naar het PLC Ruiselede om gedetineerden die in aanmerking komen voor het regime van ‘beperkte detentie’ of voor elektronisch toezicht (ET) bij te staan in hun zoektocht naar werk. Zij begeleidt ook, in samenwerking met de beleidsmedewerker en de onderwijscoördinator, de gedetineerden die wensen deel te nemen aan het proefproject ‘Webleren’. Het doel van dit project was de eerste stappen te zetten in de richting van digitaal afstandsonderwijs in de gevangenis. In een eerste fase stelde VDAB een aantal van zijn pakketten ‘Webleren’ gratis ter beschikking van de gevangenis. Op de sectie, de leefeenheid van de gedetineerden, werden twee computers geïnstalleerd, waarop de ingeschreven gedetineerden tijdens hun vrije momenten kunnen werken. Zij loggen in op de centrale server van de ICT‐dienst van de FOD Justitie, naar een kopie van een elektronische leeromgeving (geen internetverbinding), waarop de beschikbare cursussen staan, en werken daar in de cursus die zij gekozen hebben. Momenteel zijn vooral de cursussen “carrosserie” en “planlezen bouw” populair.



Na een proefperiode van 7 maanden werd in september 2010 het eindrapport opgemaakt van het pilootproject. Na de positieve evaluatie van dit proefproject wordt nu gewerkt aan een uitrolplan voor andere strafinrichtingen. De pijnpunten die uit de pilootfase naar voor kwamen, zullen zo snel mogelijk aangepakt worden. Het is de bedoeling om in Ruiselede het aanbod uit te breiden naar het volledige aanbod ‘webleren’ van VDAB (ongeveer 150 cursussen), en nadien ook op zoek te gaan naar ander aanbod, bijv. van onderwijsinstellingen. Het project wordt binnen de muren opgevolgd door de detentieconsulent van VDAB en de onderwijscoördinator (COMENES), in nauwe samenwerking met de ICT‐diensten van VDAB en Justitie (die o.m. zorgen voor het rapporteringssysteem).

Sectie 2.04 Andere externe partners Naast de reeds vermelde projecten en initiatieven, staan nog andere externe partners in voor een deel van het aanbod voor de gedetineerden in het PLC Ruiselede. Voor geestelijke en morele bijstand kunnen de gedetineerden een beroep doen op een katholiek aalmoezenier, moreel consulent, protestants aalmoezenier of imam. In vergelijking met andere gevangenissen, zijn er weinig vrijwilligers aan de slag in Ruiselede. De sessies Keramiek worden begeleid door een kunstenaar, die ook dezelfde cursus geeft in de gevangenis van Gent. De dienst JWW van het CAW Regio Brugge heeft ook een vrijwilligerswerking, waarop de gedetineerden een beroep kunnen doen.



Artikel III. Interne analyse: onderwijs in het PLC Ruiselede

Sectie 3.01 Aanbod van het Centrum voor Basiseducatie Het Centrum voor Basiseducatie, beter gekend als ‘Open School Kortrijk‐Roeselare’, is reeds een aantal jaren actief in de gevangenis van Ruiselede. De belangrijkste pijler van het aanbod van het Centrum voor Basiseducatie binnen de muren blijft het Open Leren, aangevuld met lessen Theoretisch Rijbewijs en Rondkomen. Open Leren Gezien de kleine populatie en de uiteenlopende leervragen van de gedetineerden, is de methodiek van het Open Leren onontbeerlijk binnen het onderwijsaanbod. Het laat toe om in te spelen op individuele leervragen, die wegens de kleinschaligheid van de gevangenis niet via een groepsaanbod kunnen worden opgevangen. Dankzij het OLAT‐project (Open Leren Achter Tralies), dat in 2007 werd opgezet door de West‐Vlaamse Centra voor Basiseducatie ism de provincie West‐Vlaanderen, de dienst JWW (Justitieel Welzijnswerk) en de drie West‐Vlaamse gevangenissen (Ieper, Brugge en Ruiselede) kunnen we 2 avonden per week (2 maal 2u) Open Leren inrichten in het leslokaal, dat met steun vanuit het OLAT‐project en vanuit de gevangenis zelf, uitgerust werd met acht computers en didactisch materiaal. Tijdens deze sessies begeleidt een educatieve medewerker van het CBE de gedetineerden bij hun individueel leertraject. Tijdens de voorbije twee schooljaren namen telkens 37 verschillende gedetineerden deel aan Open Leren. Ze werkten rond gemiddeld 1,7 (2008‐2009) en 1,8 (2009‐2010) leervragen. Rekening houdend met het aantal gedetineerden behaalt het Open Leren in het PLC het hoogste deelnamecijfer, in vergelijking met de gevangenissen van Ieper en Brugge. Hieronder volgt een overzicht van de behandelde leervragen in de schooljaren 2008‐2009 en 2009‐2010. Meer cijfer‐ en andere gegevens, en ook getuigenissen mbt het OLAT‐project, in het algemeen, en het Open Leren in het PLC, in het bijzonder, werden gepubliceerd in de jaarverslagen van OLAT (zie bijlagen). Tabel 1: Leervragen Open Leren PLC Ruiselede 2008‐2009 Leerdomein Aantal (08‐09) ProcentLezen en schrijven (NT 1) 3 4NT 2 0 0NT 2 alfa 0 0Theorie rijbewijs 9 13ICT 17 24Rekenen, wiskunde 0 0Vreemde talen 12 17Dactylo 2 3Leren leren 5 7Formele en informele brieven schrijven + reclassering 21 30Voorbereiding examencommissie 1 1Totaal 70 100



Tabel 2: Leervragen Open Leren PLC Ruiselede 2009‐2010 Leerdomein Aantal (09‐10) ProcentLezen en schrijven (NT1) 4 5,5NT2 1 1,4NT2 alfa 0 0,0Theorie rijbewijs 15 20,5ICT 6 8,2Rekenen, wiskunde 7 9,6Vreemde talen 5 6,8Dactylo 8 11,0Leren leren 0 0,0BIS‐cursus 5 6,8Formele en informele brieven schrijven + reclassering 20 27,4Voorbereiding examencommissie 2 2,7Totaal 73 100 De toekomst van het Open Leren in het PLC is momenteel erg onzeker. Het OLAT‐project, dat de mogelijkheid schiep om de loonkosten van de educatieve medewerker gedurende drie jaar bijna volledig te bekostigen, is officieel afgelopen op 31 augustus 2010. De provincie overweegt om toch verder te investeren in het project (zij het dan onder een andere vorm), maar het beslissingsproces is nog niet afgerond. Voorlopig draagt Open School Kortrijk‐Roeselare de loonkost voor de educatieve medewerker, maar deze situatie is niet langer houdbaar. Theoretisch rijbewijs In de laatste fase van het detentietraject zoeken meerdere gedetineerden ondersteuning bij hun voorbereiding op het theoretisch rijexamen. Zij kunnen de leerstof op zichzelf instuderen, en oefenen (op cd‐rom, en op papier) in het Open Leercentrum, maar voor de verwerking van de theorie is een groepsaanbod aangewezen. Daarom heeft Open School Kortrijk‐Roeselare beslist om een aanvraag maatwerk in te dienen bij de onderwijsinspectie, in functie van een cursus Theoretisch rijbewijs in het schooljaar 2010‐2011. In september 2010 werd deze aanvraag goedgekeurd, met als gevolg dat we een cursus Rijbewijs kunnen inrichten in het voorjaar 2011 (30u: 20u theorie + 10u oefeningen). De gedetineerden kunnen les volgen, oefenen in het Open Leercentrum, en na afloop van de cursus (vertraagd) examen afleggen in het examencentrum van Roeselare. Rondkomen Op vraag van de directie van het PLC diende Open School Kortrijk‐Roeselare in 2009 voor het eerst een maatwerkaanvraag Budgetteren in, die goedgekeurd werd door de inspectie. De cursus ‘Rondkomen’ startte in september 2009, met 9 inschrijvingen, en tot grote tevredenheid van directie en deelnemers. In het voorjaar 2011 plannen we een herhaling van het aanbod ‘Rondkomen’. De maatwerkaanvraag is ondertussen opnieuw goedgekeurd.



Sectie 3.02 Aanbod van Centra voor Volwassenenonderwijs CVO SNT Brugge Koken Vóór de komst van de onderwijscoördinator in het PLC (januari 2009) was dit Centrum voor Volwassenenonderwijs (CVO) reeds actief in het PLC, dit vanaf september 2000, met modules Initiatie computer en Tekstverwerking en een module Frans. Later volgde een module Koken. Deze opleidingen kwamen er op vraag van de directie van het PLC, in het bijzonder omdat de opleiding Frans niet langer door vrijwilligers kon worden verzorgd. Informatica en Frans werden na enige tijd uit het aanbod geschrapt bij gebrek aan voldoende belangstelling. Het CVO SNT biedt momenteel enkel nog een module Koken aan in het PLC. Tijdens deze cursus leren 6 tot 8 gedetineerden een eenvoudige maaltijd bereiden. Zij volgen deze lessen in de (professioneel ingerichte) keuken van de gevangenis. Voor de opstart van dit cursusaanbod werd een set van didactisch materiaal aangekocht (kookpotten en ander materiaal) op kosten van het steunfonds van de gevangenis. Ook de ingrediënten worden betaald vanuit het steunfonds van het PLC. PCVO (Provinciaal Centrum voor Volwassenenonderwijs) West‐Vlaanderen Spaans In de lente van 2009 maakte het PCVO West‐Vlaanderen zijn intrede in het PLC, met een reeks van 7 proeflessen Spaans. Deze cursus richtte zich tot (absolute) beginners. Het succes was in eerste instantie overweldigend: 18 (van de 56!) gedetineerden schreven zich in voor de eerste (demo)les, 13 daagden nog op voor de tweede sessie. Op vraag van de 6 cursisten die de volledige reeks proeflessen gevolgd hadden, richtte het PCVO een volledige module Spaans in in het daaropvolgende schooljaar (2009‐2010). 3 van de 7 ingeschreven gedetineerden behaalden een (deel)certificaat. Het aanbod Spaans werd ingericht op vraag van meerdere gedetineerden (zie ook ‘behoeftepeiling’, verder in dit hoofdstuk), maar ondertussen is gebleken dat een taalcursus voor de meerderheid van de (overwegend kortgeschoolde) doelgroep te hoog gegrepen is. We beslisten dan ook om geen groepsaanbod Talen meer te voorzien in de planning voor 2010‐2011. Groententeelt In september 2010 werd een gloednieuwe cursus boven de doopvont gehouden: Groententeelt (studiegebied Tuinbouw). Deze cursus komt tegemoet (1) aan de vraag vanuit het Landbouwbedrijf (dat verbonden is met de gevangenis, en gedetineerden tewerkstelt) naar beter opgeleid personeel, (2) aan de vraag van de gevangenisdirectie naar uitbreiding van het certificeerbaar aanbod, en (3) aan de zoektocht van de onderwijscoördinator naar een meer praktijkgericht aanbod, dat wellicht beter aansluit bij het profiel en de belangstelling van de gedetineerden dan een eerder theoretisch gericht aanbod zoals een taalcursus. Het PCVO West‐Vlaanderen investeert 120 lestijden in deze cursus, die zal gespreid worden over het volledige schooljaar. Ook de CDRGA (Centrale Dienst van de Regie der Gevangenisarbeid), die ondersteuning verleent aan beroepsgericht aanbod binnen de muren, levert een aanzienlijke bijdrage, door te investeren in didactisch materiaal en een vergoeding (‘gratificatie’) voor de gedetineerden, per gevolgd uur. Zij ontvangen 0,62€/uur, en 0,10€/uur extra, indien ze het certificaat behalen. Van de 9 ingeschreven gedetineerden blijven er 1 maand na de opstartdatum nog 6 over, die uiterst tevreden zijn over deze praktijkgerichte cursus, en niet van plan zijn op te geven. De 3 afhakers verlieten de cursus omwille van persoonlijke (groepsdynamische) redenen. Uit de ervaring van de



eerste fase van deze cursus blijkt hoe moeilijk het is om bepaalde ‘types’ gedetineerden samen les te laten volgen. Naast vele andere factoren, die onbestaande zijn buiten de muren, wegen ook onderlinge spanningen tussen gedetineerdengroepen door op de cursistenaantallen.

Sectie 3.03 Individuele begeleiding van onderwijs in het PLC Ruiselede Naast het reguliere onderwijsaanbod (aanbod van het Centrum voor Basiseducatie en van Centra voor Volwassenenonderwijs) volgen een aantal gedetineerden een individueel onderwijstraject. BIS (Begeleid Individueel Studeren) Tot eind 2010 kunnen de gedetineerden nog BIS‐cursussen aanvragen bij de administratie Onderwijs. In het PLC worden deze aanvragen geregeld via de trajectbegeleider(s) van JWW (Justitieel Welzijnswerk). In 2009 vroegen 11 gedetineerden BIS‐pakketten aan (Frans, Engels, Spaans, Italiaans, Aardrijkskunde, Geschiedenis, Fysica, Chemie, Wiskunde, Basiselektriciteit, Comfortschakelingen, Elektrische huisinstallatie). In de periode januari‐september van 2010 vroegen 7 gedetineerden 1 tot 3 BIS‐pakketten aan (Europees computer rijbewijs, Inleiding gestructureerd programmeren, Comfortschakelingen, Domotica, Frans, Engels, Spaans en Boekhouden). De administratie Onderwijs stelt – als compensatie voor het schrappen van de ondersteuning van de gedetineerde BIS‐cursisten ‐ het BIS‐cursusmateriaal gratis ter beschikking via de website KlasCement. Niettemin roept het wegvallen van BIS meerdere vragen op. Wie gaat het materiaal downloaden? Wie staat in voor het uitprinten van het materiaal (tijdsbesteding en kostprijs)? Hoe kunnen we het luistermateriaal bij bijv. taalcursussen ter beschikking stellen aan de gedetineerden: in het Open Leercentrum (waar geen internetverbinding mogelijk is naar KlasCement, en waar we bijgevolg moeten zoeken naar andere technische oplossingen) én in de leefeenheid, zodat de gedetineerden ook individueel en buiten het Open Leren kunnen studeren? De onderwijscoördinatoren zijn erg bezorgd over de toekomst van afstandsleren in de gevangenissen. Centrale Examencommissie In oktober 2009 kwamen juryleden van de Centrale Examencommissie ter plaatse (in het PLC) examen afnemen van 1 gedetineerde, die reeds een aantal examens afgelegd had in de gevangenis van Oudenaarde. Hij slaagde voor deze examens, en hoeft nu nog slechts voor één domein examen af te leggen, vooraleer het einddiploma BSO Kantoor te behalen. Twee andere gedetineerden bereidden zich voor om deel te nemen aan de examensessies van de Centrale Examencommissie in april 2010, maar verlieten het PLC tijdens dit voorbereidingsproces. Nog twee andere gedetineerden vroegen informatie op bij de onderwijscoördinator mbt de mogelijkheid om het diploma middelbaar onderwijs te behalen via de Centrale Examencommissie, maar haakten af toen ze beseften hoe zwaar en lang dit traject is.



Andere individuele vragen Daarnaast krijgt de onderwijscoördinator gemiddeld 1 keer per maand (andere) individuele vragen mbt onderwijs, zowel van gedetineerden als van personeelsleden van het PLC. Er kwamen tot nu toe vragen binnen mbt: Open Universiteit, afstandsonderwijs KATHO, en opleidingsmogelijkheden na vrijlating (vooral belangstelling voor CVO VSPW en Tweedekansonderwijs).

Sectie 3.04 Praktische organisatie van onderwijs in het PLC Ruiselede Onderwijs organiseren in de gevangenis vergt verhoudingsgewijs meer energie dan buiten de muren. Op praktisch‐organisatorisch vlak dient de onderwijscoördinator met vele parameters rekening te houden, die specifiek verbonden zijn met de penitentiaire context, enerzijds, en de regelgeving van Onderwijs, anderzijds. Vooraleer een cursus te kunnen opstarten, is in eerste instantie veel overleg nodig met meerdere partijen (zie ook 3.5.: ‘overleg en samenwerking’). Daarnaast moeten de nodige afspraken uitgewerkt worden mbt cursistenadministratie, het gebruik van de infrastructuur en de aankoop van didactisch materiaal. Voorbereiding en opstart van cursussen Vooraleer een cursus te kunnen opstarten, dient de onderwijscoördinator eerst af te stemmen met de directie van de gevangenis, met de beleidsmedewerker en de andere collega’s van ’t VLOT. Nadien volgt overleg met de directie van het betrokken centrum (CVO of CBE), rond de concrete invulling van de cursus, de aanstelling van een leerkracht, het ter beschikking stellen van cursusmateriaal, de inschrijvingsprocedures, enz. Indien het centrum een nieuwe leerkracht dient aan te werven, woont de onderwijscoördinator de sollicitatiegesprekken bij. Voor bepaalde studiegebieden verloopt de zoektocht naar een geschikte leerkracht bijzonder moeizaam (bijv. studiegebied Tuinbouw). Leerkrachten die in de gevangenis werken, moeten niet alleen vakbekwaam zijn, maar ook over de nodige sociale vaardigheden beschikken om op een correcte en tegelijk motiverende manier om te gaan met de gedetineerde cursisten. Zij mogen ook niet te theoretisch ingesteld zijn, anders haken de gedetineerden meteen af. De onderwijscoördinator organiseert een introductiegesprek met iedere nieuwe leerkracht. In dit gesprek verstrekt de onderwijscoördinator de belangrijkste informatie mbt de ontstaansgeschiedenis van het PLC, de pijlers van het regime, de grote lijnen van de werking, de graden van het personeel en veelgebruikte afkortingen in het gevangenisjargon. Daarnaast bespreekt de onderwijscoördinator ook de gedragscode voor externe medewerkers, en laat die ondertekenen door de nieuwe leerkracht. De leerkracht ontvangt ook een informatiebrief van de preventieadviseur. Met de directie en de PA’s (PA = penitentiair assistent, hoofd van het korps van penitentiaire bewakingsassistenten) maakt de onderwijscoördinator ook de nodige afspraken mbt toegang tot de inrichting voor de leerkracht, toelating om bijv. laptop en didactisch materiaal binnen te brengen, afspraken mbt pauzes, start‐ en einduren, enz.



Promotie van het aanbod De onderwijscoördinator organiseert de promotie van het onderwijsaanbod op verschillende manieren: via flyers, affiches op de sectie en in informele gesprekken met de gedetineerden. Cursistenadministratie De onderwijscoördinator is het aanspreekpunt voor het centrum mbt de cursistenadministratie binnen de muren: • wachtlijsten bijhouden (zelden van toepassing in het PLC wegens de kleine populatie) • inschrijvingen inventariseren (gedetineerden schrijven in via rapportbriefje of rechtstreeks bij

onderwijscoördinator, tijdens een gesprek) • de nodige afspraken maken met de leerkrachten mbt de registratie van de aanwezigheden

(aanwezigheidslijsten) • inschrijvingslijsten laten ondertekenen (door directie) met bevestiging van het statuut van

‘gedetineerde’ (ifv vrijstelling van inschrijvingsgeld voor de gedetineerde) De onderwijscoördinator stuurt deze ‘bevestiging van het statuut van gedetineerde’ door naar het centrum, dat instaat voor de verdere afhandeling van de cursistenadministratie. De onderwijscoördinator draagt geen verantwoordelijkheid mbt de registratie van de cursistenadministratie in de centra zelf.

Daarnaast registreert de onderwijscoördinator ook het onderwijsaanbod in het GOS. GOS staat voor het ‘Gedetineerdenopvolgsysteem’ van de administratie Welzijn, dat opgesteld werd met als doel alle activiteiten (op vlak van sport, cultuur, vorming, onderwijs en individuele begeleiding bij de trajectbegeleiders) van iedere individuele gedetineerde te registreren, en op die manier zijn ‘traject’ te inventariseren, over de verschillende gevangenissen heen: • Cursusaanbod omschrijven • Aanmeldingen registreren (‘kandidaat’) • Inschrijvingen registreren • Aanwezigheden registreren

Werken met GOS vergt tijd en energie, temeer doordat het huidige systeem nog een aantal technische en inhoudelijke mankementen vertoont. In grote gevangenissen is de registratie van het onderwijsaanbod in GOS onmogelijk zonder ondersteuning van een administratieve medewerker. Niettemin is deze eerste stap naar het centraal bijhouden van individuele trajecten van gedetineerden een grote stap in de goede richting. Gebruik van infrastructuur De gevangenis stelt een goed uitgerust leslokaal ter beschikking. De onderwijscoördinator dient tijdig de nodige afspraken te maken mbt het gebruik van het leslokaal, dat vaak ook gereserveerd wordt voor niet‐onderwijsdoeleinden. Voor de kooklessen stelt het PLC zijn (professioneel uitgeruste) keuken ter beschikking. Voor de opleiding Groententeelt kunnen lesgever en cursisten werken in de serre en de ‘hof’ (= grote moestuin, met een oppervlakte van 5000 m2). De onderwijscoördinator deelt een bureau met de collega’s van ’t VLOT. De gevangenis stelt deze ruimte ter beschikking, evenals 2 computers (desktop) en een vaste telefoon. Een verbinding met het internet is om veiligheidsredenen uitsluitend mogelijk via deze computers (niet via de persoonlijke laptop) en is vaak traag. Mails dienen via webmail opgehaald te worden. Printen is voorlopig enkel



mogelijk van op de persoonlijke laptop, niet van op de computers met internetverbinding. Het gebruik van USB‐stick en gsm wordt om veiligheidsredenen niet toegelaten.

Aankoop van didactisch materiaal De onderwijscoördinator maakt ieder jaar een begroting ‘Onderwijs’ op, in overleg met de collega’s van ’t VLOT (activiteitendienst PLC ). Alle aankopen van didactisch materiaal dienen daarin voorzien te worden. Na akkoord van de directie van het PLC worden de begrote uitgaven betaald vanuit het steunfonds van de gevangenis. Tabel 3: Overzicht van de werkmiddelen ifv het onderwijsaanbod in het PLC (stand van zaken okt.’10): WAT? Wie stelt ter beschikking? Opmerkingen leslokaal (open leercentrum), witbord, tafels en stoelen

PLC

lokaal kooklessen PLC leslokaal = keuken PLC praktijkruimte Groententeelt PLC serre en moestuin computers in leslokaal • Aangekocht met

projectmiddelen OLAT ism provincie West‐Vlaanderen

• vanaf ? (binnenkort): beheer en onderhoud door ICT‐dienst FOD Justitie

project (gevangenissen Ieper, Brugge en Ruiselede) loopt ten einde eind augustus 2010 – computers worden overgedragen aan gevangenis

lesmateriaal Open Leren • deels aangekocht met projectmiddelen OLAT

• deels materiaal van CBE

woordenboeken, handboeken, cd‐roms, dvd’s, …

schrijfstiften, wisser witbord • 2009: consortium • vanaf 2010: PLC

investering startset kooklessen • PLC kookpotten, ander keukenmateriaal, …

ingrediënten kooklessen • deels aangeleverd door keuken PLC (uit tuin PLC)

• PLC (steunfonds)

syllabus, kopieën voor cursisten centrum dat de cursus aanbiedt kopiëren kan ook in PLC schrijfpapier voor cursisten • 2009: consortium

• vanaf 2010: PLC

opbergmap voor cursisten PLC balpennen voor cursisten • 2009: Vlaamse

gemeenschap en consortium

• vanaf 2010: PLC

specifiek voor Groententeelt: tuinmateriaal, beamer, schrijfmateriaal voor cursisten + gratificaties voor cursisten

CDRGA



laptop leerkracht leerkracht brengt mee beamer leerkracht brengt mee aanvraag in PLC ook mogelijk cd‐speler leerkracht brengt mee bijv. voor taalcursus bureau onderwijscoördinator PLC bureau ‘t VLOT

(activiteitendienst PLC) meubilair bureau OC • PLC

• Vlaamse gemeenschap bureau VLOT

laptop onderwijscoördinator consortium internetverbinding ICT‐dienst FOD Justitie op afzonderlijke computer in

bureau VLOT, niet op laptop OC kantoorbenodigdheden OC in PLC

consortium

PERSONEEL Werkgever Opmerkingen leerkracht centrum dat de cursus aanbiedt beambte die groep naar en van leslokaal/sectie begeleidt

PLC geen bewaking tijdens de lessen

onderwijscoördinator consortium ½ FT

Sectie 3.05 Overleg en samenwerking in functie van onderwijs in het PLC Ruiselede Onderwijs organiseren in de gevangenis veronderstelt heel veel overleg, met meerdere partijen. De onderwijscoördinator probeert via geregeld overleg met leerkrachten en cursisten de vinger aan de pols te houden mbt het verloop van de cursus, en de motivatie van leerkrachten en cursisten. Tabel 4: Overzicht van de overlegvormen ifv de coördinatie van het onderwijs in de gevangenis:

- binnen de muren: formele en informele overlegstructuren - buiten de muren: formele en informele overlegstructuren

Overleg en samenwerking IN het PLC

FORMEEL inhoud, frequentie overleg VLOT: activiteitendienst PLC, leden: beleidsmedewerker Vlaamse gemeenschap, organisatieondersteuners JWW (Justitieel Welzijnswerk), sociaal‐cultureel werker De Rode Antraciet en onderwijscoördinator

organisatie en afstemming aanbod sport, cultuur, vorming en onderwijs in PLC – overleg om zes weken

Welzijnsteam: overleg tussen personeel FOD Justitie en extern personeel (Vlaamse gemeenschap), leden: beleidsmedewerker Vlaamse

uitwisselen ervaringen en informatie mbt eigen werkgebied – overleg om 3



gemeenschap, organisatieondersteuners JWW, sociaal‐cultureel werker De Rode Antraciet, onderwijscoördinator, trajectbegeleiders JWW, psychotherapeut Centrum Geestelijke Gezondheidszorg Mandel en Leie, detentieconsulent VDAB, aalmoezenier, moreel consulent, directie PLC, attaché zorg PLC, maatschappelijk assistent PSD (psycho‐sociale dienst), psychologen PSD, penitentiaire bewakingsassistenten

maanden

Stuurgroep Webleren: overleg mbt pilootproject Webleren in het PLC, leden: vertegenw. hoofdbestuur DGEPI (directoraat‐generaal penitentiaire instellingen), vertegenw. stafdienst ICT FOD Justitie, directie PLC, beleidsmedewerker PLC, vertegenw. Vlaamse gemeenschap (afdeling Welzijn en Samenleving), vertegenw. VOCVO (Vlaams Ondersteuningscentrum Volwassenenonderwijs), vertegenw. hoofdzetel VDAB, detentieconsulent VDAB, onderwijscoördinator

opvolgen evoluties pilootproject – overleg gemiddeld om 3 maanden

Gedetineerdenoverleg: overleg tussen directie PLC en gedetineerden. ’t VLOT woont een deel van dit overleg bij.

aftoetsen voorstellen mbt aanbod/evaluatie aanbod – maandelijks overleg ‐ beurtrol vertegenwoordiging vanuit ‘t VLOT

INFORMEEL inhoud, frequentie overleg Overleg met gedetineerden: informele gesprekken op de leefeenheid of in bureau VLOT (individuele gesprekken)

alles mbt onderwijs ‐ wekelijks

Overleg met beleidsmedewerker Vlaamse gemeenschap: telefonisch, via mail en in persoonlijk contact

wekelijks

Overleg met directie PLC: telefonisch, via mail en in persoonlijk contact

alles mbt onderwijs: afspraken mbt organisatie aanbod, overlopen stavaza – minstens om de twee weken, vaak wekelijks

Overleg met RLB (Rijkslandbouwbedrijf): telefonisch, via mail en in persoonlijk contact

alles mbt Groententeelt ‐ minstens om de twee weken, vaak wekelijks

Overleg met collega’s ’t VLOT: telefonisch, via mail en soms in persoonlijk contact (naast het zeswekelijkse formele overleg)

organisatie en opvolging activiteitenaanbod – beurtrol gebruik bureel VLOT (te klein om allemaal samen te zitten)

Samenwerking met griffie (administratie gedetineerden) en boekhouding PLC: telefonisch, via mail en in persoonlijk contact

opvragen lijsten gedetineerden, regeling betalingen vanuit steunfonds, allerlei praktische afspraken – regelmatig



Overleg en samenwerking met bewakingspersoneel: deze informele contacten zijn heel belangrijk ifv een vlot verloop van het onderwijsaanbod

wekelijks

Overleg met PSD (psycho‐sociale dienst): soms telefonisch of via mail, meestal in persoonlijk contact

in functie van bepaald aanbod, waarbij toeleiding/advies vanuit PSD gewenst is – gemiddeld 1x/maand

Overleg met TB (trajectbegeleiders JWW): telefonisch, via mail en in persoonlijk contact

in functie van bepaald aanbod, waarbij toeleiding/advies vanuit TB gewenst is – gemiddeld om de twee weken

Overleg met detentieconsulent VDAB: telefonisch, via mail en in persoonlijk contact

vooral mbt het project Webleren

Overleg en samenwerking met partners BUITEN HET PLC FORMEEL inhoud, frequentie overleg Stuurgroep OLAT (Open Leren Achter Tralies): leden: beleidsmedewerkers, directies en onderwijscoördinatoren van de 3 gevangenissen (Brugge, Ruiselede en Ieper), directies CBE (2 regio’s), vertegenwoordiger JWW Regio Brugge, vertegenwoordiger afdeling Welzijn provincie W‐Vl, vertegenwoordiger VOS‐dienst PCB

opvolging project – ± 4 bijeenkomsten per jaar

OC‐overleg: leden: onderwijscoördinatoren Vlaamse en Brusselse gevangenissen, projectmedewerker onderwijs aan gedetineerden VOCVO (vergaderlocatie: VOCVO Mechelen)

uitwisseling ervaringen, gezamenlijke strategiebepaling mbt onderwijs aan gedetineerden – min. 5 x/jaar, min. 1 werkbezoek aan gevangenis + event. thematische bijeenkomsten indien nodig

Stuurgroep onderwijs aan gedetineerden: leden: onderwijscoördinatoren Vlaamse en Brusselse gevangenissen, projectmedewerker onderwijs aan gedetineerden VOCVO en vertegenwoordigers kabinet en administratie Onderwijs

overleg mbt beleid ivm onderwijs aan gedetineerden – min. 2 x/jaar (locatie: VOCVO Mechelen)

Overleg met directies Centra met aanbod in PLC: overleg met directie en leerkrachten afzonderlijke centra mbt aanbod in PLC

afspraken mbt opstart cursus, aanstelling leerkrachten, introductiegesprek met nieuwe leerkrachten, evaluatie aanbod – gemiddeld 2x/jaar



Raad van Bestuur COMENES: leden: directies CVO’s en CBE regio COMENES, afgevaardigd bestuurder en voorzitter COMENES . De onderwijscoördinator combineert haar opdracht in het PLC met een halftijdse opdracht als stafmedewerker in het consortium. Zij woont oa de besprekingen van de RvB bij, en maakt telkens verslag. Zij is voor de RvB aanspreekpunt voor alles mbt het onderwijs in het PLC Ruiselede.

beleidsvoerend orgaan consortium – oa ook bespreking thema’s mbt onderwijs in PLC – overleg RvB 1x/maand + 1 tweedaagse/jaar

INFORMEEL inhoud, frequentie overleg Overleg met leerkrachten: telefonisch, via mail, in persoonlijke contacten

afspraken en opvolging lopende zaken ifv opstart, organisatie en evaluatie cursus – regelmatig informeel overleg tijdens looptijd cursus

Overleg met directie van centra met aanbod in PLC: telefonisch, via mail, in persoonlijke contacten

opvolging lopende zaken ifv opstart, organisatie en evaluatie cursus, aanwerving leerkracht voor cursus PLC – ad hoc

Overleg met afgevaardigd bestuurder COMENES: in consortium

bespreking lopende zaken onderwijs in PLC, voorbereiding besprekingen PLC‐thema’s in RvB, klankbordfunctie

Overleg met collega‐onderwijscoördinatoren: telefonisch, via mail, in persoonlijke contacten

ad hoc (bijv. overleg met OC’s Brugge en Ieper ifv jaarverslag OLAT)

Samenwerking met andere diensten, stagiars, thesisstudenten, a.s.: invullen bevragingsformulieren, interview ifv thesis, e.d.

ad hoc – gemiddeld 2 à 3/jaar



Sectie 3.06 Bevraging van gedetineerden: analyse van opleidingsbehoeften en evaluatie van het onderwijsaanbod Om het onderwijsaanbod optimaal af te stemmen op de leervragen van de gedetineerden, is het noodzakelijk om regelmatig en op verschillende manieren te peilen naar hun noden mbt onderwijs. Dit gebeurt zowel op informele als op formele wijze. Enerzijds peilt de onderwijscoördinator tijdens informele gesprekken met de gedetineerden geregeld naar hun vragen en noden mbt onderwijs. Anderzijds worden ook formele bevragingen georganiseerd. Behoeftepeiling van ‘t VLOT (najaar 2009) In het najaar van 2009 organiseerde ’t VLOT een algemene behoeftepeiling mbt onderwijs, vorming, cultuur en ontspanning, sport, familiegerichte en herstelgerichte activiteiten. 43 (van de 56) gedetineerden namen deel aan deze bevraging. De antwoorden werden verwerkt via draaitabellen in Excel. In bijlage vindt u de vragenlijst en de analyseresultaten van deze behoeftepeiling. Wat betreft onderwijs, bevestigde deze bevraging de tendensen die de onderwijscoördinator ook in de informele contacten detecteerde. In 2010 plant ’t VLOT geen schriftelijke behoeftepeiling, maar een mondelinge bevraging nav een gedetineerdenoverleg. Momenteel worden daartoe de nodige voorbereidingen getroffen. Evaluatie van het Open Leren (voorjaar 2010) In de lente van 2010 organiseerden de onderwijscoördinatoren van de drie West‐Vlaamse gevangenissen een tevredenheidsmeting bij de cursisten van de Open Leercentra. Ze stelden gezamenlijk een bevragingsdocument op, dat op enkele details na identiek was voor de drie gevangenissen. De antwoorden werden verwerkt via draaitabellen in Excel. De resultaten van deze analyse worden gepubliceerd in het jaarrapport 2009‐2010 van het OLAT‐project. In de bevraging wordt gepeild naar de tevredenheid van de cursisten ivm het aanbod Open Leren. In bijlage vindt u het vragenformulier en de resultaten voor het Open Leren in het PLC Ruiselede. De onderwijscoördinator plant in de toekomst een systematische bevraging (tevredenheidsmeting) af te nemen bij de gedetineerden, na afloop van iedere cursus.



Sectie 3.07 SWOT‐analyse met betrekking tot onderwijs in het PLC Ruiselede Onderstaande SWOT‐analyse werd opgemaakt door de onderwijscoördinator, op basis van bijna twee jaar ervaring met onderwijs aan gedetineerden in het PLC Ruiselede.

S (strengths, sterktes) • Positieve houding van directie PLC Ruiselede en Rijkslandbouwbedrijf tov onderwijsaanbod • Engagement, inzet en betrokkenheid van meerderheid van leerkrachten/educatieve

medewerkers en hun directies • Grote investering van COMENES: het consortium investeert méér dan het toegekende,

‘gekleurd’ budget voor de coördinatie van onderwijs aan gedetineerden • Informeel overleg met directie en collega’s PLC is mogelijk dankzij kleinschaligheid, en laat ook

toe om bepaalde formele procedures te vermijden • Praktijkgericht aanbod is best geschikt voor deze doelgroep • Mogelijkheid voor het Centrum voor Basiseducatie om aanvragen maatwerk in te dienen • Steun van de provincie in het OLAT‐project (2007‐2010; maar bedreiging: wat vanaf september

2010?) • Steun van PLC, Landbouwbedrijf en (mbt Groententeelt) CDRGA ifv onderwijsaanbod dmv

terbeschikkingstelling infrastructuur: leslokaal, praktijkruimtes (keuken, serre, moestuin), kopieertoestel, …, aankopen didactisch materiaal en betaling gratificaties aan gedetineerden

• Geregeld overleg met collega’s van ‘t VLOT (activiteitendienst PLC Ruiselede) ifv optimale uitbouw en afstemming aanbod (om onderwijs)

• Relatief grote bewegingsvrijheid voor onderwijscoördinator gezien open regime; gemeenschapsregime laat rechtstreeks contact met gedetineerden toe zonder tussenkomst van bewakend personeel

• Combinatie van stafmedewerkerschap binnen consortium en onderwijscoördinatiefunctie binnen gevangenis is inhoudelijk bijzonder zinvol, in beide richtingen

W (weaknesses, zwaktes) • Geen (stille) ruimte noch privacy voor gedetineerden die willen studeren • Beperkte ruimte/draagvlak voor extra investeringen in onderwijsaanbod in de gevangenis vanuit

budget leraarsuren van de centra • Structuur van het volwassenenonderwijs:

o Niet‐certificeerbaarheid Open Leren o Delers blijken niet haalbaar in penitentiaire context o Afschaffen BIS‐aanbod voor gedetineerden o Minimumduur modules vs snel wisselende gevangenispopulatie

• Informeel overleg is noodzakelijk, en gewoonlijk constructief, maar tijdrovend • Weinig impact van onderwijscoördinator op minder gemotiveerde leerkrachten • Grote vergaderlast vs halftijdse coördinatieopdracht onderwijscoördinator: het aantal

overlegorganen/gesprekspartners verschilt niet fundamenteel met die van een onderwijscoördinator in een grote gevangenis



• Combinatie van 2 halftijdse functies (stafmedewerkerschap binnen consortium en onderwijscoördinatiefunctie binnen gevangenis) is geregeld meer dan 1 FT

• Soms foutieve registratie van inschrijvingen in modules binnen het PLC (registratie door centra)

O (opportunities, kansen) • Strategische keuze van de RvB van COMENES voor de (verdere) uitbouw van

diplomagericht/beroepsgericht aanbod (interessant voor gedetineerde na vrijlating, en hopelijk op termijn ook nieuw aanbod binnen de muren)

• Strategische keuze van de RvB van COMENES voor de uitbouw van centrumoverstijgende trajectbegeleiding (interessant voor gedetineerde na vrijlating)

• Verfijning van het GOS (GedetineerdenOpvolgSysteem) zodat het onderwijstraject in al zijn aspecten kan geregistreerd worden (ook zelfstudie en individuele begeleiding)

T (threats, bedreigingen) • Kleine doelgroep: 56 gedetineerden • Wisselende motivatie gedetineerden tov onderwijs, veel afhakers • Wisselende populatie gevangenis ten gevolge van vrijlating, transfer naar andere gevangenis, … • Wisselende steun personeel PLC tov onderwijs • Tuchtmaatregelen (transfer, strafcel, strikt) • Specifieke regimevoorwaarden: bijv. veiligheidsvoorschriften, verplichte tewerkstelling overdag,

strikte uurregelingen, … • Spanningen tussen bepaalde gedetineerdengroepen kunnen de samenstelling van een

cursistengroep hypothekeren (groepsdruk!) • Onzekerheid mbt toekomst Open Leren (wat na wegvallen provinciale projectmiddelen?) • Soms moeizame zoektocht naar geschikte leerkrachten • ‘Interne concurrentie’ van ander (niet‐onderwijs)aanbod, bijv. sport, cultuur, vorming, … • Geografische positie van de gevangenis in de regio van COMENES: in uiterste NO (→ vaak verre

verplaatsing voor leerkrachten) • Strikte regelgeving mbt aanmoedigingspremies • Geen internetverbinding in leslokaal • Vele collega’s werken niet voltijds in het PLC, waardoor het moeilijker is om af te spreken / af te

stemmen



Artikel IV. Strategie met betrekking tot onderwijs in het PLC Ruiselede

Sectie 4.01 Wettelijk kader Onderwijs aan gedetineerden vormt een belangrijke pijler in het Strategisch Plan Hulp‐ en Dienstverlening aan Gedetineerden, enerzijds, en van het decretale opdrachtenpakket van de consortia volwassenenonderwijs, anderzijds. Strategisch Plan Hulp‐ en Dienstverlening aan Gedetineerden (2000) De missie van het Strategisch Plan Hulp‐ en Dienstverlening aan Gedetineerden luidt als volgt:

“De Vlaamse gemeenschap waarborgt het recht van alle gedetineerden en hun directe sociale omgeving op een integrale en kwaliteitsvolle hulp‐ en dienstverlening zodat ook zij zich harmonisch en volwaardig kunnen ontplooien in de samenleving.”

Deze missie krijgt een concrete invulling in 5 strategieën:

1. Uitbouwen van een kwalitatief aanbod 2. Profileren van het hulp‐ en dienstverleningsaanbod 3. Ontwikkelen en implementeren van samenwerkingsmodellen en organisatievormen 4. Verkrijgen en vergroten van het draagvlak bij de actoren van de Vlaamse gemeenschap en bij de stakeholders : gevangenisdirecties, Justitie en samenleving 5. Ontwikkelen en implementeren van een HRM‐ en organisatieontwikkelingsbeleid.

Deze 5 doelstellingen dienen gerealiseerd te worden in 6 domeinen: welzijn, tewerkstelling, cultuur, sport, gezondheidszorg en onderwijs. Decretale opdracht van de consortia volwassenenonderwijs Het decreet betreffende het volwassenenonderwijs van 15 juni 2007 legt oa volgende opdracht vast voor de consortia volwassenenonderwijs:

“de coördinatie en de ondersteuning van de centra bij de uitwerking van een onderwijs‐ en vormingsbeleid voor gedetineerden, de organisatie van het detecteren van de onderwijs‐ en vormingsbehoeften van gedetineerden en de begeleiding van het onderwijstraject van gedetineerden” (art. 75, 8° opdracht)



Sectie 4.02 Strategische en operationele doelstellingen mbt het onderwijsaanbod in het PLC Ruiselede Onderstaande tekst geeft de voornaamste strategische doelstellingen weer mbt het onderwijsaanbod in het PLC Ruiselede. We maken hierbij onderscheid tussen de doelstellingen mbt het groepsaanbod, enerzijds, en de individuele begeleiding, anderzijds. De tekst vermeldt ook de belangrijkste operationele doelstellingen die bijdragen tot de realisatie van de strategische doelstellingen. Strategische doelstelling 1: een kwaliteitsvol groepsaanbod uitbouwen dat zo optimaal mogelijk aansluit bij de vragen en noden van de gedetineerden mbt onderwijs, rekening houdend met de mogelijkheden en beperkingen van de specifieke context. Hiertoe dienen we het bestaande aanbod te evalueren en waar mogelijk te optimaliseren, en de mogelijkheden en de haalbaarheid van uitbreiding van het bestaande aanbod te onderzoeken, in overleg en samenwerking met alle betrokken partners. We streven hierbij naar zoveel mogelijk certificeerbaar onderwijsaanbod. Operationele doelstellingen die bijdragen tot het realiseren van strategische doelstelling 1:

- Streven naar een professionele organisatie van het aanbod. - Streven naar optimale en transparante communicatie naar alle betrokken partijen toe. - De gedetineerde cursisten geregeld bevragen ivm het onderwijsaanbod in het PLC, zowel via

informele als via formele weg. Wat betreft de formele bevraging:

o jaarlijks een tevredenheidsmeting organiseren van het Open Leren o vanaf (ten laatste) 2011‐2012 de evaluaties uitbreiden naar het andere

groepsaanbod. - In samenwerking met de collega’s van ’t VLOT (activiteitendienst PLC Ruiselede) de

jaarplanning van het activiteitenaanbod opstellen en minstens 1 maal per jaar een behoeftepeiling organiseren, ofwel via een formele bevraging ofwel op informele wijze, via het gedetineerdenoverleg (zie ook ‘Interne analyse, 3.5: overleg en samenwerking’).

- Geregeld overleg organiseren met de leerkrachten en directies van de centra met aanbod in de gevangenis, zowel via informele als via formele weg. De bestaande overlegvormen worden beschreven in het hoofdstuk “Interne analyse, ‘overleg en samenwerking’”.

- Geregeld overleg organiseren met de directie van het PLC, met de verantwoordelijken van het Rijkslandbouwbedrijf en met de beleidsmedewerker van het PLC, zowel via informele als via formele weg.

- In overleg en samenwerking met de partners van de stuurgroep OLAT (Open Leren Achter Tralies) en de RvB van het consortium werken aan een duurzame ondersteuning van het Open Leercentrum in het PLC Ruiselede.

- De leerkrachten in de gevangenis zo goed mogelijk ondersteunen. - Inspiratie putten uit ‘good practices’ in andere strafinrichtingen: via geregeld overleg met de

collega‐onderwijscoördinatoren van de andere (Vlaamse en Brusselse) gevangenissen, via nascholingen of contactmomenten met buitenlandse collega’s.



Strategische doelstelling 2: een kwaliteitsvol aanbod uitbouwen dat tegemoet komt aan individuele onderwijsvragen en ‐noden die niet kunnen worden opgelost via een groepsaanbod voor gedetineerde cursisten. Hiertoe dienen we het bestaande aanbod te evalueren en waar mogelijk te optimaliseren, en de mogelijkheden en de haalbaarheid van uitbreiding van het bestaande aanbod te onderzoeken, in overleg en samenwerking met alle betrokken partners. Operationele doelstellingen die bijdragen tot het realiseren van strategische doelstelling 2:

- In samenwerking met de betrokken collega’s streven naar een spoedige aanpak van de werkpunten die uit het eindrapport ‘Webleren’ (najaar 2010) naar voor kwamen.

- In overleg met de collega‐onderwijscoördinatoren een gezamenlijke strategie bepalen mbt de uitbouw van afstands‐ en gecombineerd onderwijs in de gevangenis.

- Alle individuele vragen mbt onderwijs binnen en buiten de muren zo snel en volledig mogelijk beantwoorden, en waar aangewezen en mogelijk een individueel onderwijstraject opzetten.

- Mogelijkheden onderzoeken mbt leertrajectbegeleiding na detentie. - Inspiratie putten uit ‘good practices’ in andere strafinrichtingen: via overleg met collega’s van

andere consortia (die betrokken zijn in projecten rond trajectbegeleiding), met de collega‐onderwijscoördinatoren van de andere (Vlaamse en Brusselse) gevangenissen, via nascholingen of contactmomenten met buitenlandse collega’s.



INHOUDSTAFEL Artikel I. Context: het Penitentiair Landbouwcentrum (PLC) Ruiselede ...................................................... ‐ 3 ‐

Sectie 1.01 Ontstaansgeschiedenis ......................................................................................................... ‐ 3 ‐

Sectie 1.02 Regime .................................................................................................................................. ‐ 3 ‐

Sectie 1.03 Populatie............................................................................................................................... ‐ 4 ‐

Sectie 1.04 Organisatie en personeel ...................................................................................................... ‐ 4 ‐

Artikel II. Externe analyse: niet‐onderwijsaanbod in de gevangenis van Ruiselede ..................................... ‐ 5 ‐

Sectie 2.01 Vooraf: onderscheid tussen ‘externe analyse’ en ‘interne analyse’ ..................................... ‐ 5 ‐

Sectie 2.02 Projecten van het PLC Ruiselede .......................................................................................... ‐ 5 ‐

Sectie 2.03 Aanbod van de Vlaamse gemeenschap in de gevangenis van Ruiselede ............................. ‐ 6 ‐

Sectie 2.04 Andere externe partners ...................................................................................................... ‐ 8 ‐

Artikel III. Interne analyse: onderwijs in het PLC Ruiselede .......................................................................... ‐ 9 ‐

Sectie 3.01 Aanbod van het Centrum voor Basiseducatie ...................................................................... ‐ 9 ‐

Sectie 3.02 Aanbod van Centra voor Volwassenenonderwijs ............................................................... ‐ 11 ‐

Sectie 3.03 Individuele begeleiding van onderwijs in het PLC Ruiselede .............................................. ‐ 12 ‐

Sectie 3.04 Praktische organisatie van onderwijs in het PLC Ruiselede................................................ ‐ 13 ‐

Sectie 3.05 Overleg en samenwerking in functie van onderwijs in het PLC Ruiselede ......................... ‐ 16 ‐

Sectie 3.06 Bevraging gedetineerden: analyse opleidingsbehoeften en evaluatie onderwijsaanbod.. ‐ 20 ‐

Sectie 3.07 SWOT‐analyse met betrekking tot onderwijs in het PLC Ruiselede ................................... ‐ 21 ‐

Artikel IV. Strategie met betrekking tot onderwijs in het PLC Ruiselede ................................................... ‐ 23 ‐

Sectie 4.01 Wettelijk kader ................................................................................................................... ‐ 23 ‐

Sectie 4.02 Strategische en operationele doelstellingen mbt onderwijs in het PLC Ruiselede ............ ‐ 24 ‐

BIJLAGEN bij het opleidingsplan gedetineerden PLC Ruiselede

a. Evaluatierapport Open Leren Achter Tralies 2008‐2009 b. Vragenlijst behoeftepeiling (najaar 2009) c. Analyseresultaten behoeftepeiling (najaar 2009) d. Vragenlijst tevredenheidsmeting Open Leren (voorjaar 2010) e. Analyseresultaten tevredenheidsmeting Open Leren in PLC Ruiselede (voorjaar 2010) f. Mindmap opleidingsplan gedetineerden PLC Ruiselede

1

Evaluatie Open Leercentrum

Wij willen graag jouw mening weten over de lessen die je volgt in het Open Leercentrum. Dit is een anonieme vragenlijst, je hoeft je naam dus niet te vermelden. Alvast bedankt voor je tijd!

1. Hoe kreeg je informatie over het open leercentrum? Bij deze vraag kan je 1 of meerdere bolletjes kleuren.

0 Via Justitieel Welzijnswerk (JWW) 0 Via de psycho‐sociale dienst (PSD) 0 Via ‘t VLOT 0 Via de onderwijscoördinator (Tine Vanneste) 0 Via een andere gedetineerde 0 Via een chef 0 Via het activiteitenoverzicht 0 Via een affiche / flyer Via (vul zelf aan): …………………………………………………………....................................................................…………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2. Waarom volg je les in het open leercentrum? Bij deze vraag kan je 1 of meerdere bolletjes kleuren.

0 Om iets bij te leren 0 Om even weg te zijn uit de sectie 0 Om hulp te krijgen bij een cursus die ik alleen studeer 0 Om andere mensen te ontmoeten 0 Om te kunnen studeren in een rustige omgeving Andere reden (vul zelf aan): ………………………………………………..………………………………………………………............................

……………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………

3. Wat volg je (of heb je gevolgd) in het open leercentrum? Bij deze vraag kan je 1 of meerdere bolletjes kleuren.

0 Nederlands 0 Frans 0 Engels 0 Brieven schrijven 0 Leren typen 0 Kennismaking met de computer 0 Informatica: Word, Excel, … 0 Wiskunde (rekenen) 0 Theoretisch rijbewijs 0 BIS‐cursus 0 Voorbereiding op Centrale Examencommissie Andere (vul zelf aan): ………………………………………………………….......................................................................................................

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

☺☺ ☺ Ik vind het fantastisch

Ik vind het goed

Ik vind het niet goed, maarook niet slecht

Ik vind het slecht

Ik vind het heel slecht

4. Wat vind je van de groep? Je mag hier maar één bolletje inkleuren. ☺☺ ☺

De grootte van de groep 0 0 0 0 0

De sfeer binnen de groep 0 0 0 0 0

De samenwerking met de andere gedetineerden

0 0 0 0 0

Hier kan je opmerkingen of tips noteren: …………………………………………………………....................................................................

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Wat vind je van de lesgever? Je mag hier maar één bolletje inkleuren. ☺☺ ☺ Het contact met de lesgever 0 0 0 0 0

Het enthousiasme van de lesgever 0 0 0 0 0

De manier van lesgeven 0 0 0 0 0

Hulp van de lesgever bij vragen en problemen

0 0 0 0 0


……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6. Wat vind je van de lessen? Je mag hier maar één bolletje inkleuren. ☺☺ ☺

Ik kan de lessen gemakkelijk volgen. 0 0 0 0 0

Ik vind de lessen interessant. 0 0 0 0 0

Ik vind het lesmateriaal (boeken, cursus, oefeningen op cd‐rom, enz.) interessant.

0 0 0 0 0

Ik zal de inhoud van de lessen later nog kunnen gebruiken. 0 0 0 0 0

De les is zoals ik verwacht had. 0 0 0 0 0

Hier kan je opmerkingen of tips noteren: …………………………………………………………................................................................

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2

3

7. Wat vind je van de organisatie van de lessen? Je mag hier maar één bolletje inkleuren. ☺☺ ☺

Het lokaal waar de les doorgaat 0 0 0 0 0

Het aantal lessen dat je per week kan volgen in het Open Leercentrum 0 0 0 0 0

Het uur van de lessen 0 0 0 0 0

De bekendmaking van de lessen, informatie over start eerste les, wijzigingen, enz.

0 0 0 0 0

Hulp van JWW/VLOT/Tine Vanneste bij vragen en problemen rond het Open Leercentrum

0 0 0 0 0


……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8. Algemeen ‐ Als je niet naar de lessen komt, waarom is dat?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

‐ Als je gestopt bent met de lessen, kan je uitleggen waarom?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

‐ Heb je tips voor een volgende lessenreeks?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

‐ Welke andere onderwerpen/activiteiten vind je ook interessant?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

‐ Hoeveel geef je het Open Leren in totaal op 10? …………/10

Bedankt voor je medewerking! Gelieve het formulier terug te bezorgen aan Tine Vanneste (’t VLOT).

Analyseresultaten evaluatie

Open Leren

in Penitentiair Landbouwcentrum Ruiselede

voorjaar 2010

(*) Onderwijscoördinator Tine Vanneste

(**) ‘t VLOT

Aanvullingen

om brieven te schrijven via de pc (1)

om mijn tijd tijdens detentie toch wat zinvol te maken (1)

Opmerking: Om technische redenen werd vraag 3 uitgesplitst in 2 grafieken.

Aanvullingen

geen muziek toelaten via walkman omdat dit stoort (1)

Aanvullingen

meer licht aan de computers! (1)

Als je niet naar de lessen komt, waarom is dat?

alleen voor een Europese match van Anderlecht, want dan kan ik toch niet met mijn gedachten bij de les zijn (1)

door vermoeidheid, omdat ik voel dat de concentratie er niet is; door ziekte (1)

geen zin (1)

ja, altijd als er plaats is (1)

lange werkdag gehad (1)

om even vroeg naar boven te gaan, de rust en de kalmte op te zoeken (1)

omdat ik aan het trainen ben (1)

voor het typen is het nogal moeilijk omdat ik laat moet werken (1)

wegens werk (stal) (1)

ziekte, voetbalmatch, geen goesting (1)

Als je gestopt bent met de lessen, kan je uitleggen waarom?

deed het meer voor eens weg te zijn van sectie, maar doe nu kookles (1)

einde vd cursus (1)

er even geen zin meer in hebben (1)

omdat ik binnenkort weg ben op VLV (1)

Heb je tips voor een volgende lessenreeks?

bekijken als er autolessen zijn dat anderen ook nog gebruik van de lessen kunnen maken (1)

houden zo (1)

leer het meeste zelfstandig maar een cursus PC zou hier wel handig zijn voor velen (1)

Welke andere onderwerpen/activiteiten vind je ook interessant?

meer informatica kunnen volgen (1)

Onderwijs in PLCRuiselede

Externe analyse:niet-onderwijsaanbod in PLC

projecten PLC

B.Leave

Schakels

VDAB-project Workout

Uitweg

Vlaamse gemeenschap

beleidsmedewerker

Centrum Geestelijke Gezondheidszorg

JWWorganisatieondersteuners

trajectbegeleiders

De Rode Antraciet

COMENES

't VLOT

VDAB

andere externe partnersgeestelijke en morele bijstand

vrijwilligers

Strategie

wettelijk kader

strategisch plan Vlaamse gemeenschaphulp- en dienstverlening aangedetineerden

decretale opdracht consortium

strategische en operationeledoelstellingen

groepsaanbod

individuele begeleiding

Interne analyse: onderwijs in PLC

aanbod CBE

Open Leren

theoretisch rijbewijs

Rondkomen

aanbod CVO

SNTKoken

PCVOSpaans

Groententeelt

individuele begeleiding

BIS

centr examencommissie

andere

praktische organisatie

voorb opstart cursus

promotie

cursistenadministratievr centra

gos

infrastructuur

didactisch materiaal

overleg en samenwerking

in PLC

formeel

VLOT

Welzijnsteam

Webleren

gedetineerdenoverleg

informeel

gedetineerden

directie PLC

RLB

administratieve diensten PLC

bewakingspersoneel

PSD

TB

BM

VLOT

detentieconsulent VDAB

buiten PLC

formeel

OLAT

OC-overleg

stuurgroep onderwijs aan gedetineerden

RvB Comenes

centra met aanbod in PLC

informeel

leerkrachten

dir centra met aanbod in PLC

AB

met andere OC

bevraging gedetineerden: analyseonderwijsbehoeften en evaluatieonderwijsaanbod

behoeftenpeiling VLOT najaar 2009

evaluatie Open Leren voorjaar 2010

SWOT-analyse

Context: PLC Ruiselede

ontstaansgeschiedenis

regimeopen

4 pijlers

populatie

organisatie en personeel

Onderwijs in PLC Ruiselede.mmap - 19/10/2010 - Mindjet

��

�

��

��

�

�

��

��!�"��##��

�

�$�� #��%��

�

��

��

��

�

�

�

�

�

�

��

��

�

�

�

�

�� &

�

�

�

�

�

�

�

�

�

��

�� !�� "�� #�$�� %�� &� ��

��#��'��()��*��

�� *��+,�

-�.��/0.�1��

�� '

��

�

�

��

�

�

��

�

�� !!�� "� ��

��#�� $��%!�&�'(��

��)��*� ��%��

��+��#�� "�(�,�� (��-(��!��

�

)��!��"��%%��

)�� (� � ��!�.�!/�0��

)�)� $�� !��0��

)�+� ��$�� '��(,� ��1�%��,2��!�

)�3� .� � �� %�� ,�� (�� "��

'��(,� ��4�

�

+� � �!(� �� %�� +�� #$�'(��

+�)� *� ��%��

+�+� #�$�-(��!��

+�3� '��!(� �

�

3� �� "�!�� (�"!�� %� 2� � �� 0�� 5)6678)669:�

3�� 2� �%�0�, �

3�)� ��0��)6678)669�

�

;� #!�� 2� ��0��5)6698)6�6:��

<� =�� 2� �%� ��,��!��%�0�, ��

>� ��!�� 2� ��

�

��)��?��$��@@��-�

�

�

��+��'��*��

• #�� !�'(��

• � �!(� ��A��(!��#$�'(��

• �A�%�� #$�'(��

• #�� !��%��

• �A��/��2��"!�� %��

• � �!(� ��A��(!�� %��

• '� �� %��

• #�� !�-(��!��

• �"�� (,� ��

• '��"� ��%� ��

�

;�

�

�

<�

�

>�

>�

>�

7�

�

9�

9�

9�

�6�

�6�

�

�

�)�

�)�

�3�

�<�

�9�

�

)6�

�

)6�

)6�

�

)+�

�

);�

�

)<�

�

�

)7�

�

�

)9�

�

�

�� (

�

�

�

�

�

�

�

��

�

"��)��*��+��#�� ,�� -�.��,�� /�� 0� �� 0, �� #� �� 1��2+� ��#�� #��-�+� ��)��0�0��,#�� ##�� #�� 0 �� #�� *� �� #�� /�� 2�� #�� #�� 0� � �� *� ��0��*� �� #�� #��#�� 0��-��3�� ,��, ��0�� ,��)��)��#�� ,�� #��,�� ,��-��1��#�� ,0�� -�� /��0� #��/�� )�� 00�� #�� #�� 0 �� )�� )�#�� #*� ��# �� #��#� � �� 00��#��2��#� ��#��-��%�� 0�� )��*��#��,�� #�� -�.�� #�� ,��#�� #�� #�� #�0�� 0�� -� 1�� #�� 0� �� #�� #��0� �� 0 ��-�� )��)�� 0, ��,�,�-��.�� )�� /��0� #��/�� ,��#� � �� ,��-�� /�� #� #��#��)��/� ��-��4�� )�� /�� 5�� 0�� ,��)�� -��%��&��)��,� #��#��- -��#��0�� -��.�� 1��2+� ��,0�� 0, �-��

4�� ,��6�� 7��

�� 8

��

��

�

�

��

�� 9

�� !!�� "� ��

�� #�� $��%!�&�'(��5#$�'(��:�

�

.�� "��##��&� /��#��0��#�� :�� /��#� �� ,0� ��0� #�� 0��#�� /��*� �� /��#�� ##�� /�� /��#� ;)�� 0� #��*� 0��2� �� ##�� /�� #�<��=-�4�� #�� #��#��98��-��%�� "��##�� #��# �� 0�� ,�*��0��#*� ��*� ��*� ��)�,�� #�)�� #-� +��0�� #� �� # �� 2� ��#� ��-� 4�)�� 0�� )�,�� #�� >� ��:� ��+�?2��;+��#*�� #*�?��=-�@�,�� :�

• ��0�� 0��#�� • "�� #��#�� /�� 0�� 2��#��• A # �� #�� • ��#�� #�#��• "�#�� !��0��• ��#��#�� 5��#�� • B�� 5��#��#��

1�� 0�� )��C�• �� B�4�D��• 3��0�� D��1��)�,��0�• 3��0�� 4�� • ��,��E�� 1��• "��0�� +� ��

�4��+�?2�� 4��-��

�

��)� *� ��%��

�

4�� #�� #�� %�� #�� #�� >��#��-� �� /��#� � �� #�� )��-� A � �� /�� #� �� #�� #�� #�� #��-��,��#��(��F��0� #��(��F��-��"�� #�� #�� %�� #��# ��:��*� �� ;/��*� �� *---=*� ��/��*� ��#�� *�� 0*---�4�� 0�� #� � �� )�� #�� >� �� #�� #��*��-�� G��;��%��=-��4�� G��#�� 0��:�

• ��0�� 0��#�� • ��# �� #�� #��• �� 0�� ,��• �� 0��#�� !��• �� 0� � �� :� ��#�� /��*� //��

� H��*I�• � ��0�� #��J��0��#�� *� #��*�

�!��# �� 1�� 0�� )��C�

��

• 4��4��• 3��0�� 4�� • 3��0�� D��1��)�,��0�• ��,��E�� 1��• "��0�� +� ��

"��4�� 0��#� /#��0��-�4��4�� ,0�� 4��0��-��

�

��+� #�� "�(�,�� (��-(��!��5#�$:�

�

.�� #�� #�� (8� � ��,0�� #��-� 4��#��0��*� � � ��/�� #*� ��#�� )�� #�� ,0� )�,�*� #��0�� #�� *�#��#��)�,��,/��"��#�5�K�� #��0��)�,�-�.�� # #��)��#�� !�� #0�� ,-�4��#��#�� :�

>- ��0��#��- ��#�2�� ,��&- ��#�� '- �� / �� #��,0��(- #�� # �� /�� #�� #��,0�� ,��8- �� #�� 0� �� )�,��

�� /��,�-�.��/��-��4�� #*� ��# �� *� ��0�� 0��#*� ��#��#� �� #��7��+��*��0 ��# �� -�7��+�� :�

• 3��0�� D��1��)�,��0�• 3��0�� • ��,��E�� • "��0�� +� ��

�4��0��#�� #��#��4��-��

��

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

��

)��!��"��%%��

�

�

)�� (� � ��!�.�!/�0��5�..:�

�

.��.. � �� #�� 1��)�,��0�; �1=� �� / �0��,0� � �� D��-� 4�)�� #� ��#�� #�� / ��-� D11� �� 0�� )�,�� #�� ;��=�� #-�3��,�� #��*� �� *�� *� �� #�� 0��*� �� 0�� 0��*I� 0 �� #��,�D11��-�D11�� #��,0�� # �#�� 2� �� #� �� #�� #��-� ? �� #�)�� #��0�� ,�� #��-� �� 7�� #*�D��*�;�� =� �� *�/�� 5��,0��*I�0�� 0��-��0��#��2�� 0��*��-�-�� ,��#��*��#��-��4�� 0�, "��!��*� �� 0�� D11*� ��/�� #��#��,�� 0�� #��,�� 0�� 0��#�� #-�4�� ,��#��#�� #�� #�� 0 ��*� ��/�� #�� #� � �� 0� �� #� ��*��5��*��*��,��#��-�4��#�� ,��#��#��-�� #��,0��##��#�� (��*� ��0�� D11-�.�,��/�� 0��#� �� #�� #�� )�� #��,0� �� ,� ��# �� #�� #�� #��-�.�,��)��#�� #�� #�� #�� /� �� -�.�� ,�� 0�� #�� #�� ,� �� 0��*��,0*� �� # �� 0-��)�)� $�� !��0��

�

.�� >(� ,�� 9� ��//�� ,�� )�� #� � �� >&� �� ,�*�� 0� �� #��0��#�#��-�1��2+� ��#��#��7�*�� 0��0) ��:�

• ��#��1��02"��##�2��*��L%%%�.�'-�@�

• ��#��M��,02�� *��L%%�$�=��@�

�

.�� ,�� #�� 0��#�� " �� ; "�=� ��)�,��*� �� +�� ,�� ; +�=� ��)�,��*� �� /� )�,�� 0��#�#��-��K�� E�� ,�� #��-� 4 �� #�� #�� 0�,�B�� #��*�� 0��#�� # 7��#�� #��- -�� #�� ,� �� ; �� " �� /� �� +�� ,�=*� ��#��#� � �� ,�� ,�� #�� #� �� 0� �� 0��#��#�� #��-�1�"��?�)�� /��,��,��E�� #�� #�� %�� >� ��,�� ,��E�� "-� + �� 3�A�?�� /��,��,��E�� 0) �� -�

�� >�

�4 �� /�� ,�� #� �� *� )� �� -�-� �� 0� � �� ,/, ��,0�� #�� 0��#�#��*� �� E�� #��,0�� 0��#�� ;��/�� #�� /��#�� #� �� #��=*��0�� 0��#�� .�� A�� #��00��#��*��# �� ,�� 0��#�#��*�I��

�

)�+� ��$�� '��(,� ��1�%��,2��!�

�.�� ,��/��)�� #�5�# #�� 2� �� #� ��#��-� +�� #�� )�,�� ##�� ,#��#� ��0�� " �� -�%��+� ��)�,�� " �� #�� #�� 0��#�#�� 0) �� /��#-��?�� )�,�� "�7�� 00�� ,� �� ,�� &-� �� >��/�� -� �� +� �� " �� >&� �� -�%��1��2+� ��/��,/�� ,0�� " �� "��##�2��21��0� �� " �� M��,02�� -� "�� 6��?��7-�4�� #�� 00��,0��#�� )�� 0�� # �� -� "�� 1��2+� �� " �� #�� #��;��=�� 0��#�#��-��4��/�� 0��#�� " �� ,�� //��5��-� 4�� ,0�� 0��0��#�� #�� 0��#��0 �� /��-��

�

)�3� .� ��%��,�� (��"��'��(,� ��4�

�%�� " �� ,�� ;� ��#��=�)�,��#�� ,�� -�4�� 0��#��#�� #��#*� ��0��6��7��-� 4�� )�,�� #�� " �� #� #��-� .�� 0� �� 0� � �� #�� " �� *� �� !�� #��-��)�,�� / ��)� �� *��*��,�*---�� ,��0�� -�4��/ �� ) �� /��##��-�4��0��,#��0��)�� 0�� *��*��-��4�� #�� 0��,#�� #��,0�� *� )�0�� /�� #*��0*��#��0�� 0�� ,0��-��3�� #�� 0�� /��!��*� �� #�� )��/�� #�� #��,0�� 0��-�4 �� 0�� #��,0�� #��-�.�� 0��#��#��)��/��/�� #��#-� ��" �� #��,��#*�� )�,�� 0��,0��N� ��#�� #��)��,�� #��5��#�� -�

�� >>

%��,��)�,��#�� #�)�,�� ,0:�� 2��C��"��C�!��!��

��.�� #��"��!��/�!A� (��/�� #��#-��&��%�� !�� ,�� !��2�(��-�D��0��#�� /��)��0�� #�� #�� #�� 0��-��.�� " �� 8��*��-�% �*�� ,��5�� ;3�=*�A�>>*�A��*��0�� -�

>�A�� )��,��-�.�� "��,��-�%��"��# �� 6��7�� 0#��*� �� )��*� �� *� �� 0�� *��*��/ ��-��A�� #��

�� >�

+�� !(� �� %��

�%�� #�� #�� /�� )�,�� -� %�� 0�� )��#�#�� 0��#�� #��-��

�

+��#$�'(��

�

"�� "��##�� >�� 7�� 00��#� � �� -� 4�� )�#�� 0�� #��0��,0��>��-��

#!��

"�� "��##��#�#�� 0�� /��#-�4��0�� /��#�� /)��,0��0��,#��-��%�� "��##�� '� �� #��# ��:�� /��#� �� 0� #�� 0��#�� /��;� �� #� �� #=*�� /��#�;�� #� �� #=�� /�� 0 �� /��#� �� ##�� /�� ;� �� #2� �� # ��=-�.�� # �� /� �� 2�� #�� #��#�� #�� # �2�� #��0 �-��

'��

�� /�� #�� &� �� ,� �� "� ;/-� ��,� #�=-� .�� 0��0��#�� 0�� 0 � �*�M � ��&�-��

�

��!��

$��0��)��,�� ,��#��-�@�,�#�� #��/�� 0��#�� -�4 �� )��#��)�,�� #� �� # �� /� �� ,��E�� -� 4�)��)��#�� #�� ,� �� 0�� 0��-� 4�� 0�� #�� ,�� #��0� �� #�� #�� ,��-��

$(�(��

?��>��&��,��)��>&>�� +�?2��*� �� ,��#�� ,��E�� -� �9� �� 0��#�� -�''��0� �� #��-�4��)�,��:�>��#��#�� )�,�� #�� " �� *�>�� *I��)�,�� 0:��)��0*��0*��#��#*�)��0��*I��

&�4��#��6��7�

�� >&

4��9��#��:�

�� !� #�,��

��)��,��;A��>=� >�� >>�A�� A�� / '� �� ,��,�� &�� &9�% �� &� ��0��*��0�� '� '�+�� 4 �H�� >� >�"%?2�� (� (�� !��63� �66�

�$��>�� >�� #�;>*��=-��?��#�� #�� #�� /��)�� 0��,0� #�� #*� ��#�� -� 4�� #�� #�� )�,�:� �� H��*� �� "%?2��*� A�>� �� J�/��,��-�� #0�� #� �� #��,0�� 5�� ,�! �� #� ��0�� /��##��-�?�� KK��0 �� # �#��#��#� ��)�,�� ! �� 0�� /��##��-��3��#��#�� +�� 0��0��#-��

�=��8

��!��

=��8

��

=��8�

� ��

��8

��

5��(��:�

��8�

� ��

@�% ��"�� <� 829� >�2�� '2'� '2&�� "�� ;� (2�2&� &2�2�� (2&� &2�2(�� "�� ;� '2(2(� 92829� &2�2>2&� 82'2829��,��"�� ;� (2928� '2(28� �2&� 82&��(�� >� 82'2>�� '2�29� �2�2(2'� 92>>2(29�?�"(�� <� >�2(2'� '2�28� (282(� �2929�=�� <� &2>�29292�� '29282&2&� �282(2>�� '2�282(��%�!� <� (2(� �28� 928� &29�=�� <� (28292(� 8282�29� 828� '28��(�� <� �2&2'� �292�� (2'2&� 92>�2��

��

�% �!��

4�� 0��#� � �� #��#�� # �� ,��E�� -�+�� 0�� #��0 �� 0��,��J ��-�@�,�)��#��0�� 0��,0�� #�� )�� -��

'� " ��A�� )��/��) �� #��-�3��/��0��#� �� ,0��/��#��#��-��

�� >'

%�� #��,��#� / 0�*� 0 �� 0�� ,��#�� #��)��#��-�4�� ,��#��#��0� �� #�� #�� #�� /�� 0� �� 0��-�

��!�� !(� ��

�� #�� -�.��)��/��!�� #�� #��,0�� , ��#�� #�-� .��0�� ,0�� #� �� 0�� #�� 00��,0�� /�� *� ��0�� #�� -�4��/��!�� #��,0��)��#�� 0�#�� 0�� #�� #�� ,�� #��,0��0��,#��0��,�� -�"�� )�#*�� 0��,��-��4�� #�� 0��,)�� 2� �� #�� #�� 0, �2�) ��,��-��+ � /� �� #�� , �� )�#��0 �� #��0�� ;�� =-� .�� ,0� )�� 0��,#�� )�#��-� � �#�)�� /� �� , �� /�� 5�� #� ) ��#��0�� 5��#��/�*�0 ��)��)�,��#��)��/�� )�#��,��-��0��#��#�� ,��-��+�)��*� ��%��

�

%��#�� #�� %��9�� 7�� 00��#-�4�� 0��>>��0� ��)�#-�.��0��>�� ,��-��

#!��

%��#�� #�� %�� )��-��K�� #�� #��KK�� # ��-�.�� # �� )�� #�� #� �� #�� #�� 0��-� ?�� , �� #� ��#�� #�� #��#�)��#��,0� �� -�1��0��#�� #-�.�� #�� #�� #��-�.�� # �� #� �� #-�4��#�� >&�->(��#�� >(�-&�-��

'��"�,��0�� #�� #��#�� ,��#�� D11�%��M��,0� ��#��/��#��-��&�� #��/��)�� #��-�4��#��0��)�� 0, ��,��-�+ � /�, �� 0�� 0��#��0�� ,��E�� -��

��!��

4��,��#��#�� 0 � ��:�� G�*��H�� 4�� #�� #��*��D11�%��2M��,0�� ,��E�� -��

�

�

�

�

�� >(

�

$(�(��

��,�� , �� #��:�A�>*� A��*� A�� / (*� ��,��,�*� �� H�� ;�H��=*� ��0��*� �" � � �� ;% �=*�B� ��#��-�� !� #�,��

��)��,��;A��>=� >� ��A�� >9� �9�A�� / 8� �� &��,��,�� >�� &��% �� >&��0��*��0�� &�+�� ;B� ��*��#��*I=�

>�� >8�

4 �H�� '� 8�� "%?2�� !��<+� �66�

��=��!�� =��

�+(�;8�;(�

=��

�;(+68�>(�;�

@�% ��"�� ;C;� >2&2�� 92�28�� "�� >� 92828� �292�� "�� >C�� 82&282>2(� 92(2�2�2��,��"�� 3C+� '2&� (2(��(�� 3C3� &2'2'2&� 92(2&28�?�"(�� )C3� �2>2�2�� &2'2�2&�=�� ;C>� 82&282>2(� 92(2�2�2��%�!� 3C)� '2&� (2(�=�� 3C+� &2'2'2&� 92(2&28��(�� )C+� �2>2�2�� &2'2�2&��

�% �!��

4 ��%�� *��/�� 0��,�#�� -�4��#��#�� 0�� #��,0-�.��)��/��H�� #�, ��,/��#� ��:�� /��)�#�� ;/-��,� #�=��#�� /��)�#�� -� 4�� /�� 0� �� #�� #��#��/�)�� /��)�#� ��)�,�*�0��#�� -�4�� 0��#��/�� )�,��#��#��*�� ,��E�� -�4�)��#�� 0�� )��;��=� / 0��-��!�� !(� ��

��0� �� 0, �� #�� #��0� #�� 0�� -� .�� )�#�� /� � �� *� �� /�� 0� �� 0 ��#�� *��0��)�� *I��0��)�0�� -�

(� " ��A�� )��/��) �� #��-�3��/��0��#� �� ,0��/��#��#��-��8� " ��A�� )��/��) �� #��-�3��/��0��#� �� ,0��/��#��#��-��

�� >8

�� #��-�%�� #�� #��#� � �� -�4��0��#�� )�� #��#�� )�� )��-�4�� #� �� //��/� �� ! ��,��,�� #�� /��##��,/�-� �� #�� ,�� /#��0��! ��)��0��0��0��-�.��)��)�0��0��/��//�� ,/�� )�� ! �� //��/�0 �� /#��#��-��+�+��#�$�-(��!��

�

.��0��#��*��#��0 �*��#�� /��*��0 ��0��#��*�� 7��;1��+�� O��//��9=�� -� 4�� #�� 0��,#�� '� �� 0� ��#� � �� 0��-��

#!��

.�� # �� # �� # ��-� 4�� 0�� #�� #�� )��#�� 0� ��-��0��,��0�� -� ��0�� 0��*� �/� � �� -� �� 0�� #��/� /�� -��

'��

.�� #�� #�� ) 0��0,�� ;/-� ��,� #�=� �� /�� 0��-��.��) 0��0,�� 0��)��#�� #�� 0��0��-�.�� #��,0�� 0�� ,)�� #��#��,0�� 0��-��4�� ) 0��0,�� ,0� �� #�� 0�� #�� KK�� 0��/��,��E�� -�4 �� 0�� 0�� #�� ,�� /�� #�0�� )�� 0��,#�� /� ��*� �� /�� *� �� #��0��,#��0��#-��

��!��

4�� #� #�� )�,�� 0�� 0��#�0 � �� ;��-�� ,��#��#=-� ��)�,�� 0�� 0�� )��/��5�� 0��#�� ,0��/��-�4 �� #�� #�� #��,0-� 4�� ,0�� 2 �2�� #��)�,�� #��,0��#�0 � ��-�"�,� �0�� #�� #�� 0��,#�� 0�� #�� ) 0��0,�� /�� -�� #��#��*�0 ��)�� /# �� ,��*��,��-�4��#�� 0�� /�� )�� #�� ,0��/��-�%��#�� 0 ��#��)�� #�)��/��#��,��*��PP��-�4�� )�� 0� �� 0�� 00��,0� ��0�� -��

�� >9

?�� , �� ,��E�� 3�A�?� ;/-�� =� ��/� �� -� @�,� � 0�� 7�� +��-� 4�� ,��E�� /��#��0��#�� *�� 0�� 0��#� ��0�� 0�� 2��#��-�4��#��0��)��0�� ,��E�� ,��-��$(�(��

.�� #��-�� #��,0��#�# �� #�� #��-��/�� 0�� ,0�� #��#��,0�� # �*� ��-� �� ,��,�� #��*� ��/��0��#� �� 7�*� �� 6)��7*� �� *I� %�� #�� #�� #�� #��,0�� #� �� #�� *�� /�� 0�� )�,� �� #� �� #��#�0��0�� #��#��#-�"�,��:��#��?� �� #�� ,� )�� /�*� 0 �� ,� �� 2�� #��0�� ,�-� 4�� 0�� #�� #�� #�� )�,�� #� ��,��#��#��,0�� #��-� � �� )��#�#��,��-��

�� >� �� &>� �#�� &9� �� -�4��)�,��>�� #��0, �-�1�,��,�� 2 �2�� /�� 0��0��#�)��#��)�,��#�� #��-��.��#��)�� #��#��*��:�

�� !� #�,��

��)��,��;A��>=� &� '�A�� A�� / 9� �� ,��,�� >&�% �� >9� �'��0��*��0�� +�� >�� >9�4 �H�� &�� (� 9�"%?2�� B��/��,��O�� #�

�>� &��

+��#��! ��

>� >�

�� !��>6� �66�

�� #��>*�� #��#��-�1��0�� 0� �� 0��*��0��0� ��/��/��,��/�� #�� )��-�4��/�� 0��/��0��

9� " ��A�� )��/��) �� #��-�3��/��0��#� �� ,0��/��#��#��-��

�� >�

�� :��#�� #��#�� ,��#��)��,��#�� #��0��,�-��4��6��,��,�7��*�# ��! �� #�� ! �� /��##��-� 4�� 0� �� ! ��-� ��0�� 0�� ,�� ,0�� ,�� 0�*� 0 �� ! �� /��-� 4 �� #�� #�� #�� #��-��.��#��)�� -�1��0�� #�� , �-� 4��,�� #�� ,�� )�� :� �� #��#�� /�� #��0�� *��#��,0�� -�

�=��!�� =��

@�% ��"�� )�� >2>&2>'2>&� >&2�� "�� 7� >'2�� >�282�2>(�� "�� +� �2�292�� >�2>>2>>2>��,��"�� 3� >92>82�� >�2'��(�� 92�2�29� (282929�?�"(�� <� >&2�� >>2��=�� <� �292>>2>�2>�� '292>�2��%�!� �3� 928� �2(29�=�� ;� >�2�28� (2�2&2(��(�� 9� '2(2'2'� (282&2&��% �!��

4�� #��#� � �� #�� 0��-�@�,� �� /�� -� ��,#�� #��0��-�@�� ,��#��-�

��!�� !(� ��

.��00��#��#��#��0 �*��#��#-�.��#�� #�� #�� 0��)��-�4��)��#��0��-�4 �� #� �� ,0�� 0�� /�� -� %�� 2��>�� ) �� #�)��0��-��+ � /�� ,#�� ,� #��0��/�*� )�� ,� �� /�� #�� #��)��0��#�#��#��)�,�� ,��0 ��)��-�%�� 0��,0��0�� 0��/�� *� � �� )�� #�# �-� �� )�#��,��,#�� 0�� #�0��-�� #�� *(� �� ,��0�� !��(8�#��#��-�4��,#��#�� #��>*(��, �-�4��#�� 0�� # �� #�� ,�� #��0� � �� -� +��#� , ��0� ��#�� -�4��, �� #�� ,�� ,�� #��-� 1�� 0�� #�� ,� ��#�� -��

�

�

�� >�

+�3��'��!(� �

�1�� #�� &� �� /��#��#��0��-��)�� 0�� #�� 2��:��"��

��/�� #��#��0��#��#��

"� �� ,��H*��/�� 0��,��,�� #��

"��,�� //��5�� #��*�� *�� ,0��

��)��,��;A�>=�

+��/�� 5��#��

+�� #�� #��,��*I�

��0��2��0�� +��#��/��#�� #��,��+4�"*�� ,��H*I�

��,��,�� ,��,��"� ?� #��,�! ��

" �� #�� /��#��*��!�� /��#��#��

�� *��#�� "%?�2��,��

%�/�� ;% �=�

� �� 0�� Q��0�� #�� /��

4 �H�� +��H�� +�� #��0 �� 0��#�

+�� /��

��#�� "%?2��,�*��,0�� #��0��

�

? �� 0�� ,��)�,�� (��0��0, ��2��-�4��&9�� #��-��

�

��"�#��%��?��

��

3��"�!�� (�"!��%�2� � ��0��5)667D)669:�

�

�

3�� 2� �%�0�, �

�

"�,��,��6�� 7�)�,�� 00��-�4�� ,�� #��#��#�#��#��#��6�� 7� ;��=-�4�)�� #�� #�� 0, �� #�0��;�(��*��&� ��,��=-�4�� )��#��)�,�:��0��+� �� ;��)��=*� �� 0�� +� �� "��##�*� ��,��E�� 3�� 1��*� 4�� #�� #�� "��##�*� %�� *� ��0�� D11*� 4�� " �� *� ��0�� +� +��*� �� +�?2�� "�Q$$�� 0�� 1��)�,�� 1��2+� ��-��"��)��#�� #��#��#��#�� #��*�0�� 0�� #�� 0�� #�� /�� -� 4 �� #��0��)� �� /�� 5��) 0��*� /�� 0��) 0��#�0��,��)��0�� 0 � ��-��?�� ,��E�� 0�� #� ��/�� 0�� ##�� *��0��,)��/��#��#-��0��)��0� �� #��-��"�� 0�� 0��,��0��0��0��#��0��*� �� 0� � �� #��-� ?�� , �� KK�� 0��,��E�� "��##�-�+ � /�� 2�� #��KK�� 0��-��4 �� #�� 0�� #�� #��#��# ��-��

�

3�)��0��)6678)669�

�

��

%�� 2�� N�R�� /#�� ,� >8�#�� KK�� /�� #�� #�� #�� %��;)��,� #�=-��#�� #*�� *�� #��#�� #��*�� 0� �*��*��# �� /� ��-��.��)�,�� #��,0�� #�0��-�@�� #��,0�� #�� #� 6�� ,��7� �� #� �� ,�! ��*��A�� #�� #��)�,�-�4��#��)��#��#�� 0� ��

��+� ��#��+�� ,��

�� >

��#�#��-�.�� 0�#� ��-��4�� #�� #� � �� /-�4�� " �� #�� 0�� 0��J��-�%�� #��#�#��/��'F�� #��6#��7��/�6��#��7-�� 0��/�� )��N�R�� 0��#�� /#��*�0 �� 0��,0�� /#��)�� -� 4�� 0, �� 1��2+� ��,��E�� /�� #��0�� ;/-��/� :�� =�-��

�2�� (��+�� #�� #�� %�� -� 4�� %��#�� #�� *�� 0�� /� ��#�� %�� ,��-� A � �� #� �� )�� )�� #��,0� � �� #�#�� /��-�4�)��/��0�� /�� #��,0�#��#�� # �� 0�� ,��*� � �� ,0� �� #� ��/�� # �� ,��-�%��0��#��#��, �� 0��)�� # �-� 4�)�� ,�� #�� ,��)��#��,�� -��#��#�� 0�� " �� 0��)�� #�� 0 �� #�� #�� <��#� �� #��-�"��)��#��H�� " �� )�� )��0�� /��/��,� ��#��#�0��#�� -��@��/�� )�� /��0�� !�� #�� #�� #� � �� ,�� #�� N� �� -� �� )�� 0� � � �� ,�� #��,0-��0�� 3�� 4��2�� (��/��.��5�6��#��#�� /��#��)�� ,� ��-�4��#��# ��0� ��0 ��,��-��0�� 0��)��#��//��#��-��)�,��)�,��/�� #�� )�� #� �� 0� ��0 �� 0�-� ��)�,�� ##�� #�� #�� 0 �� 0� ��0 �� 0��)��#�� 0��0��J)� 00��0��-�4��/��#��#�� #�� 00��,0�� / 0�-� �� #��)�,�� 0�� -��)�,�� 0�� #�� #�� #�� )�� #�� 0��-� .�� 0� �� #��,0�� # � ��-� @�0�� /��#� � �� /��#� �-� 4�)�� /��#� �� #�� *�� #��,0��,)�#�� -�1 ��,��0��0 �� *��0�,�� #�� -� �� 0 �� /�� ,��*�� #�� 0� ��0 ��#��#-��

��

4 �� #�� #� #��0�� #� � �� -� .�� 0�� /��#�� 0 �� "%?2��*� ��0��H�� 0��00��0 �� *�)��#�� #��)��0�� )��#��0��,��-��6�� 4��/.6�

�/0.�1�� .��K�/��0�� /��#� �� -�4��0�� #��0� ��0 �� 0�#��-�.��0 ��# ��*�#�� #�� #��*��#��#�� #�� 0� �-��%�� #��,0�*� /��!�� 0 �� 0�� 0� � ##�� -�@��/��,0� �� *�)��#� 0��)�,��# �� /-��4��0 ��#��0��#��#�� ;� �� /��*� � �� #�� #�� *� �� #� �/� #�� H� ��=-� 4 �0)�,� �� /��0��#��)�,��#��#�� 00��,0��0� ��,��E�� 0� �-�4��,0�� 0��/�� #�� ,��*��0�� 0�� )��#�� /�� 0��-��.�� ,�� #�� 0��*� % �*� B� �� #��*�� 0)�,��0�� " �� ?��/�� -�1 ��/��#�� 0 �*�� ,��-�1��#��B�4�D��#��0��-�.��#�� #��,0��,�� ,� �� *� �� 0�� #�� -� .��,#��#� ��) 0��,0�� #�� 0�� *��0�� /�� 2��,��-�7��3�� 4��/0.�1��

�

�� &

;��#!�� 2� ��0��5)669�8�)6�6:�

�

��4�� ,��E�� 0�� /�� 1��2+� ��#�� #��-�@�� 0�� ,� /�� 0��-�-�-�� # �� /� ��-�4�� /�� "��#�� #�� %��;/-��,� #�=�� *� � �� /� �� , �� #�� #�� ) �� #��0�� -� 4��,��E�� 0��0�� #�� /�� 0��-/-�-� ��/��0��#�� -� �� #�� #�� 0�� 0�� 0�� -� 4�� )��#��#�#��, �� #�� ,�� ;�0��>�=-�� ,�� #��#�� 0�� " �� -� @�,�� 0�� /� �� )�#� ��*� �� 0�� #�� ,� ��#� ��/�-��+��#��,/��)��/�� ;��0��=��,��0� �-�.��)��#�)�,��;�� =��)��/�� )��/��0��)��#��*��J�/��)��#�� 0� �� /��#��*�� #�� #��-�4�� ,��E�� )��0�� #��,0��-�-�-� �� #��0� � �� 6��/��7� �� -� 3�� +� ��#�� #�� #�5!�� #��,0�� /��*� ��-� �� -� 4�)�� /�� 00��#� �� #� �� 2� �� #�� ,�� #��-�4��#��)�� )��/-��,�� -�@�� 0� ��)��/�� )��,0��-��)�� 0 ��N��*�� #��,�� ,��#��-� 4�� 0� �� #�� 0 ��0#�� -�-��#� �� B�4� D��*� �� 1��)�,�� ;+� �� $�� =� ��+� +�� ;+� �� #�� +�� ,�=� 2� �� ?�� #�� .��2� �� 4��#� ��$��-��+ � /�,�� $�� #��#��H�� ;$�?=� #�<��-�.��$�?��0 �� 00��?��#��1��)�,��0��4�� 1��)�,�*�+��0�#�)��$�)�� +� ��-�%��#�� H�� 2� �� #�� ,�� #��,#�� 0�� D11� ;��# �� 2��#�� ,��#��=*� �� ,��E�� -��#��0 ��H��6�� /��7�#�)��-�.�� #�� #�� #�� ,/�-� �� )�� 0 ��<�� 2��#��)�0��-�+��6��,�7�� G��?�� ,��-�-�-��1��2+� ��,0�#��0�� #�� 0�� 5��/�� #�� -� 4��/��!��/��,)�� #��0�� !�*�� #�� /��#��#�� )��/�� #-�.��,��#��#�� :�� 0�� *��)�,��*�� /� �� #� � �� *� ��)�,��-�4�� #�� 0��#�� " �� /�� 2��,��#�� 0�� ;�� :�� 0*�#�� #��%��:��

�� '

��0*�� ":�� 0=-�.��,��/�� 1��2+� ��#�� 0��-�@��)�� #��) 0��)�� -��4��#��,#��#��#��)��0�� *�� #��,0��#� �� ;��)��/�� =*�#��#��-�-�-�� -��1 ��/��"�2��2�(�� ,��%( ��*� ��/�� #�� #��0 �� *��0��#�� /�� 0�� /��#-� 4 �� #� #��#�� 0 ��0��*��% �24�� B�4�D��;��#��A��=-��0�� 0��K�� -� 4�� #� ��,�� ) 0��,0� �� #�� #��)��0 �� #�� ;% �2�� ,0�=*� ��0 ��#��,��,�� 0�� -�� )��/�� 0�� *� ��#�� )�� #� �� %��!�� -� %-�-�-� �� E�� ,�� #��;+� +�=��0��,��E�� )�� 0��#��#�� 4�� ,�*� �� #�� )�� #�� +� ��#�� #��-�4 �� )��0�� #�� 0� �� ,��/�� ;�-�-� �?B*� ��B�� *� ��)-=� �� #��,0�� -�-�-� �� #��#��)��0��#��-/-�-�/� �0��,��-��

�� (

<� =�� 2� �%� ��,��!��%�0�, ��0�� ,0� � �� 0� � �� #�� /�-�� #�� #��-�4�� #��0�� 0��KK�� +� ��*� �� 0� #��#�� #�� ,�� #-� ��0� 0�� #�� #�� /��*� �� #�� #� #�� 00��,0� �� )��-� .�� ,�� ,�� )�� #��,�� -��4�� 0��#�� ,�� *��/��)�,��#��0�-�4�� ,��/��)�� #��-� 4�� #�� #�� -�1��0�� #�� 0�� )��0��,)�� #�� #��-� 4�� 0�� ,� ��0 �� #�� )��-�4 �� 0 �� *�� /�� *I�� 0)�,�� 0��#�#�� 00��,0��#��-��6$�� 7��,��#��*�)�� #-��)�� #�� #��0��,��/�,�� 0�)�� #��0��-��3 ��0��#�� ,�� #�� 0��#�� -��0�/�� )�,�� #��,0��,��#-�4��#�� 0 �� 0 �� #�� #�� #�� #��-� 4�� /�� #� � �� *��/�� /�) 0��,0�� ,��#��-��,/�� 1��2+� ��) 0��,0��0�� 0��/�� -�� )�� ,0�� /� �� *� �� #� #� ��0�� #��#��##��I�

�� 8

>� ��!�� 2� ��

�(��0�� '��

8�� 9�� :�� ;�� (��0��

�� ,��

�(��'��

��(��0�� #,�

��

� ��0�� 1�� 5�� 3��5��

�� -��

3�� 3��5�� 1�� '��!�� 5�� ,��

��

�3�� 0�� /0.��

��

��

�� ,�

��

�'�� !�� !��

&�� !�� % ��

'�� 0��9��<��;��=�� ,��

��

�(�� /0.��>��

�� (��0�� ,�

��

�=��0.�� (��)�� '��

��,��

�(��8��

�� 9

'�� ,��3�� '��

�� ,�

��

�(�� 0.��(��%�� '�� (��

�� ,��

�

�

�

��

��

��)��?��$��@@��-��

�

�

��

�

��

��

��+��'��*��

�

• #�� !�'(��• � �!(� ��A��(!��#$�'(��• �A�%�� #$�'(��• #�� !��%��• �A��/��2��"!�� %��• � �!(� ��A��(!�� %��• '� �� %��• #�� !�-(��!��• �"�� (,� �� • '��"� ��%� ��

��

��

�

BEVRAGING ‘t VLOT Enquête voor gedetineerden

Je bent uitgenodigd om deel te nemen aan een onderzoek over de activiteiten die doorgaan in de gevangenis van Ruiselede. Deze bevraging is volledig anoniem. Door jouw medewerking hopen we ons aanbod van activiteiten beter te kunnen afstemmen op jullie wensen. Alvast bedankt voor je tijd!

1. Informatie

□ Datum bevraging: ……/………/……….

□ Naam interviewer + organisatie: …………………………………………………………………………

□ Inrichting: PLC RUISELEDE

2. Identificatiegegevens a. Wat is je leeftijd?

□ 18 jaar tot 24 jaar □ 25 jaar tot 32 jaar □ 33 jaar tot 40 jaar □ 41 jaar tot 49 jaar □ 50 jaar of ouder b. Wat is je nationaliteit?

□ Belgische □ Nederlandse □ Franse □ Andere: …………………………………………………………………………………................................ c. Wat is je moedertaal? ……………………………………………………………………………………….

d. Wat is je contacttaal met de gevangenisdiensten?

□ Nederlands 1

□ Frans □ Engels □ Duits □ Geen van deze e. Wat is je hoogst behaalde diploma?

□ Geen diploma / Weet het niet

□ Lager onderwijs □ Secundair beroepsonderwijs (BSO) □ Secundair technisch of algemeen (ASO of TSO)

□ Hoger Onderwijs/Universiteit □ Andere:……………………………………………………………………………………………………….. f. Gerechtelijke situatie?

□ Kortgestraft (< 3jaar) □ Langgestraft (> 3 jaar)

3. Onderwijs a. Vind je onderwijs in de gevangenis belangrijk?

□ Helemaal niet belangrijk

□ Niet belangrijk □ Belangrijk □ Heel belangrijk b. Welk soort cursus of opleiding zou jou aanspreken (meerdere antwoorden mogelijk)?

□ Een cursus in het open leercentrum (zelfstandig op computer of met boeken, met begeleiding door leerkracht):

o Computervaardigheden o dactylo (typen) o rekenen

2

o Nederlands (lezen en schrijven) o Engels o Frans o brieven schrijven o theoretisch rijbewijs o hulp bij leren van een cursus

□ Een cursus Kook en Klus (koken en huishoudelijke taken) o Basiscursus o Vervolgcursus o Speciale modules (bijv. vegetarische keuken, strijken, …): ................................

□ Een taalcursus o Frans

o Voor beginners o Voor gevorderden

o Engels o Voor beginners o Voor gevorderden

o Spaans o Voor beginners o Voor gevorderden

o Andere:……………………………………………………………………………………………………………

□ Een informaticacursus o Kennismaking met gebruik van computer o Dactylo o Leren werken met internet / email o Word 2007 (tekstverwerking)

o Voor beginners o Voor gevorderden

o Excel 2007 (rekenblad) o Voor beginners o Voor gevorderden

o Photoshop (werken met beeldmateriaal) o Voor beginners o Voor gevorderden

o Andere:……………………………………………………………………………………………………………

□ Een opleiding waarmee ik een diploma middelbaar onderwijs kan verkrijgen

□ Een opleiding theoretisch rijbewijs □ Een opleiding land‐ of tuinbouw □ Cursussen voor zelfstudie

o Begeleid Individueel Studeren

3

o Open Universiteit

□ Andere:……………………………………………………………………………………………………………….. 4. Vorming a. Vind je vorming in de gevangenis belangrijk?


□ Niet belangrijk □ Belangrijk □ Heel belangrijk b. Welk soort vorming spreekt jou aan (meerdere antwoorden mogelijk)?

□ Gespreksgroepen aan de hand van: o film o actualiteit o filosofie o boeken o ander:...................................................................................................

□ Een creatieve / muzikale vorming o tekenen o schilderen o keramiek o gitaar o percussie o andere:……………………………………………………………………………………………….

□ Een persoonlijkheidsvorming o omgaan met agressie o communicatieve en sociale vaardigheden o hoe ga ik om met mijn straf? o vader zijn in de gevangenis o zelfbeeld: wie ben ik? o stressbeheersing o andere:………………………………………………………………………………………………

□ Themalessen o budgetbeheer ( hoe omgaan met je geld) o gezonde voeding o sollicitatietraining o wonen

4

o tewerkstelling o geheugentraining o andere:……………………………………………………………………………………………….

□ Andere:…………………………………………………………………………………………………………

5. Duur/aantal lessen/tijdstip opleidingen a. Op welk moment van de dag zou je graag les volgen?

□ ’s Avonds □ Zaterdagvoormiddag b. Hoeveel keer per week zou je graag een cursus volgen?

□ 1 keer □ 2 keer □ 3 keer □ meer dan 3 keer c. Hoe lang zou een cursus/vorming mogen duren?

□ 2‐4 weken □ 6‐8 weken □ 1 semester (ongeveer 15 weken)

□ 1 schooljaar 6. Sport a. Vind je sport in de gevangenis belangrijk?


□ Niet belangrijk □ Belangrijk □ Heel belangrijk

5

b. Welke soort sport spreekt jou aan? (meerdere antwoorden mogelijk)

□ Voetbal □ Fitness (nadruk op krachtoefeningen) □ Conditietraining ( nadruk op uithouding) □ Volleybal □ Basketbal □ Badminton

□ Petanque □ Start 2 run ( looptrainingen voor beginners) □ Volksspelen □ Yoga (ontspannings – en ademhalingsoefeningen)

□ Nieuwe sporten: frisbee, hockey, baseball, krachtbal,... □ Atletiek – Olympische spelen

□ Highlandgames

□ Andere:……………………………………………………………………………………………………………….. c. Onder welke vorm sport jij graag (meerdere antwoorden mogelijk)?

□ Individueel □ In groep zonder begeleiding van een sportlesgever □ In groep onder begeleiding van een sportlesgever □ In competitievorm ( vb. tornooien)

□ zonder competitievorm (voor het plezier)

□ Andere:………………………………………………………………………………………………………………..

6

7. Cultuur en ontspanning a. Vind je culturele en ontspanningsactiviteiten in de gevangenis belangrijk?


□ Niet belangrijk □ Belangrijk □ Heel belangrijk b. Welk culturele voorstellingen spreken het jou aan? (meerdere antwoorden mogelijk)?

□ Muziekoptredens

□ Theatervoorstellingen □ Filmvoorstellingen

□ Culturele lezingen ( schrijver, reisverhalen,…) □ Andere: ……………………………………………………………………………………………………….. c. Welke ontspanningsactiviteiten (waaraan jezelf actief deelneemt) spreken jou aan? (meerdere antwoorden mogelijk)?

□ Quiz □ Gezelschapsspelavond □ Tornooien op sectie: pingpong, poolbiljart, darts, schaken… □ Workshop rond muziek (djembé, …)

□ Workshop rond creativiteit (schilderen, tekenen, foto’s, kalligrafie,…)

□ Workshop media ( creatief schrijven, werken met beeld en geluid, …)

□ Workshop theater

□ Andere: ………………………………………………………………………………………………………….. d. Bibliotheek: welke zaken zou je ontlenen?

□ Romans (fictie).

7

Voorkeur:…………………………………………………………………………………………………………….

□ Informatieve boeken (non‐fictie) Voorkeur:……………………………………………………………………………………………………………

□ Strips Voorkeur:…………………………………………………………………………………………………………….

□ Kranten en tijdschriften □ Cd’s □ DVD’s □ Andere:……………………………………………………………………………………………………………….

8. Familie a. Vind je familieactiviteiten in de gevangenis belangrijk?


□ Niet belangrijk □ Belangrijk □ Heel belangrijk b. Welke 'familieactiviteiten' spreken jou aan?

□ Kinderbezoek □ Gespreksgroep met partner

□ Feestmaaltijd met familie

□ Ander:…………………………………………………………………………………………………………………. c. Welke activiteiten tijdens het kinderbezoek spreken jou aan?

□ Knutselactiviteiten □ Gezelschapsspelen

8

9

□ Familievoorstellingen: clown, goochelaar, …

□ Andere:……………………………………………………………………………………………………………….. 9. Herstelgerichte activiteiten

a. Vind je herstelgerichte activiteiten in de gevangenis belangrijk?


□ Niet belangrijk □ Belangrijk □ Heel belangrijk b. Welk soort herstelgerichte activiteit spreekt jou aan (meerdere antwoorden mogelijk)?

□ Infosessies o schuldbemiddeling o dienst slachtofferhulp o burgerlijke partij o andere: ………………………………………………………………………

□ Cursus 'Slachtoffer in beeld' ( thematiek: slachtofferschap en eigen feiten)

□ Ander:…………………………………………………………………………………………………………………. ALGEMEEN – Nog opmerkingen / tips? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Bedankt voor uw medewerking 't VLOT (Activiteitendienst PLC Ruiselede)

Opgemaakt op 15/4/2009

1

Behoeftenpeiling gedetineerden PLC Ruiselede september‐oktober 2009

Analyseresultaten en conclusies ‘t VLOT

• Onderwijs

• Vorming

• Sport

• Ontspanning

• Familie

• Herstel

2

Hieronder vindt u de voornaamste resultaten van de behoeftenpeiling die ’t VLOT afnam van 43 gedetineerden in het PLC Ruiselede, in de periode van 16 september tot 4 oktober 2009. Onderstaande grafieken geven een beeld van de interesse van de geïnterviewde gedetineerden, met betrekking tot zes domeinen: onderwijs, vorming, sport, cultuur en ontspanning, familieactiviteiten en herstelgerichte activiteiten. Bij de meeste vragen waren meerdere antwoordmogelijkheden voorzien. De parameter ‘leeftijd’ wordt eveneens in de meeste grafieken weergegeven. Onder de grafiek geven we – indien van toepassing – de extra opmerkingen of toelichtingen weer, bijv. de antwoorden die ingevuld werden onder “andere”. Op het einde van dit rapport vindt u de voornaamste conclusies die we afleiden uit deze bevraging.

Natalie Aga (Vlaamse gemeenschap, beleidsmedewerker), Mieke Seys (JWW, organisatieondersteuner), Tine Strobbe (JWW, organisatieondersteuner), Bjorn Callens (De Rode Andraciet, sociaal‐cultureel werker), Tine Vanneste (Consortium volwassenenonderwijs XII Menes (COMENES), onderwijscoördinator) maart 2010

3

Hoogst behaalde diploma

Opm.: Deze gegevens dienen in een volgende enquête meer uitgesplitst te worden, o.m. per graad (bijv. BSO eerste, tweede, derde graad).

Diploma – Andere: details

BUSO vijfde jaar niet afgewerkt

getuigschrift BUSO (tot 18 jaar)

BSO eerste graad

BSO eerste graad ‐ certificaat bekendheid scheepvaart visserijschool

BSO tweede graad A3 elektriciteit

BSO tweede graad, leercontract niet afgewerkt

BSO tweede graad, wel getuigschrift deeltijds onderwijs (18 jaar)

BSO tweede graad

tot 15 jaar, visserij deeltijds

A2 Handel

0 2 4 6 8 10 12 14

Andere

BSO

Lager

ASO of TSO

Geen diploma/weet niet

Hoger ond/universiteit

16

Belangrijk Heel Belangrijk Niet belangrijk

4

ook bedrijfsbeheer (2x)

leercontract, VDAB‐attest lassen, IBO‐contract polyvalent mecanicien getuigschrift lassen/bouwsmid/kunstsmid Welke domeinen vind je belangrijk of heel belangrijk?

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Culturele en ontspanningast. Belangrijk

Sport belangrijk

Onderwijs belangrijk

Vorming belangrijk

Familieactiviteiten belangrijk

Herstelgerichte activiteiten belangrijk

18 jaar tot 24 jaar 25 jaar tot 32 jaar 33 jaar tot 40 jaar 41 jaar tot 49 jaar

5

Welke domeinen vind je niet belangrijk?

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Herstelgerichte activ. niet belangrijk

Vorming niet belangrijk

Familieactiv. niet belangrijk

Cultuur en ontspanning niet belangrijk

Onderwijs niet belangrijk

Sport niet belangrijk


6

1. ONDERWIJS Vind je onderwijs in de gevangenis belangrijk? Relatie met hoogst behaalde diploma.

Opm. “andere”: zie details pag. 2‐3

0 2 4 6 8 10 12 14

Andere

BSO

Lager

ASO of TSO

Geen diploma/weet niet

Hoger ond/universiteit

16

Belangrijk Heel Belangrijk Niet belangrijk

7

Welke soort cursus interesseert je?

Andere cursus

Bedrijfsbeheer (3 x)

rijbewijs moto (4 x)

VDAB‐opleiding

cursus gebruik GSM

dramatechnieken, verkoopstechnieken (zelf geven)

kok

ervaringsbewijs lasser

diploma middelbaar onderwijs: ja, maar kan niet op mezelf leren, wel in klas

rijbewijs vrachtwagen

opleiding VDAB: wegenbouw

rijbewijs: mogelijkheid om individueel te studeren en examen af te leggen?

rijbewijs CE (vrachtwagen met oplegger)

hier moeilijke omgeving om te studeren

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Cursus Open Leer

Cursus Informatica

TaalCursus

Cursus kook en klus

Cursus zelfstudie

Cursus theoretisch rijbewijs

Diploma middelbaar

Cursus land‐of tuinbouw


8

Welke soort cursus interesseert je binnen OPEN LEREN?

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Computervaardigheden

Dactylo

Frans

Brieven Schrijven

Theoretisch Rijbewijs

Hulp bij leren cursus

Engels

Nederlands

Rekenen


9

Welke KOOKcursus interesseert je?

Koken Speciaal

gezond koken

zonder strijken

sausen leren maken

gezonde voeding

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Koken Basis

VervolgKoken

Koken Speciaal


10

Welke TAALcursus interesseert je?

Andere talen ‐ Detail

Italiaans via BIS

Portugees, Duits, CHINEES

Chinees

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Spaans Beginners

Frans beginners

Engels Beginners

Engels Gevorderden

Frans Gevorderden

Spaans Gevorderden

Andere talen


11

Welke INFORMATICAcursus interesseert je?

Informatica ‐ Andere: detail

Windows

alles met ICT! webdesign

internettoegang

AutoCad

websites maken

technisch tekenen

Flash, Javascript

Flash, powerpoint, grafische programma's

C‐sharp (programmeren, structuur)

Access, Powerpoint

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Photoshop beginners

Leren werken met Internet

Word beginners

Inform. ‐ Dactylo

Excel beginners

Kennismaking

Informatica Andere

Word Gevorderden

Photoshop gevorderden

Excel gevorderden


12

Welke soort ZELFSTUDIEcursus interesseert je?

Zelfstudie Andere

aardrijkskunde en geschiedenis

Italiaans

psychologie, Spaans, Duits, mechanica, elektriciteit, ...

met ondersteuning

Frans, Spaans

probleem: geen ruimte/privacy om individueel te kunnen studeren

meer uitbreiding, bijv. elektriciteit meer praktische oefeningen

e‐learning (beter te combineren met werk in de stallen)

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Cursus BIS

Cursus Open Universiteit


13

2. VORMING Welke soort vorming interesseert je? Top 10.

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Themales ‐ sollicitatietraining

Pers.vorming ‐ stressbeheersing

Themales ‐ tewerkstelling

Pers.vorming ‐ omgaan met agressie

Pers.vorming ‐ communicatieve en sociale vaardigheden

Themales ‐ budgetbeheer

Gespreksgroep actua

Creatief ‐ tekenen

Themales ‐ wonen

Creatief ‐ keramiek


14

Vorming: welke soort GESPREKSGROEP interesseert je?

Gespreksgroep Andere

hoeft niet persé vanuit film of boek

praatgroepen met aalmoezenir (Yves, Suzy, Martine)

psychologie

mits goeie groep, gspreksgroep los van B‐leave

geschiedenis en geologie, godsdienst

gelijk welk thema

Tralies uit de weg al gevolgd in Ieper

documentaires (natuur, ...)

Tralies uit de weg

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Gespreksgroep actua

Gespreksgroep film

Gespreksgroep filosofie

Gespreksgroep boeken


15

Vorming: welke soort CREATIEVE VORMING interesseert je?

Creatief ‐ Andere

DJ‐set (op PC)

theater, improvisatie, Nieuws uit PLC

kalligrafie, tekenen: technisch tekenen

wenskaarten, verjaardagskaarten maken

xylofoon, ...

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Creatief ‐ tekenen

Creatief ‐ keramiek

Creatief ‐ schilderen

Creatief ‐ gitaar

Creatief ‐ percussie


16

Vorming: welke soort PERSOONLIJKE VORMING interesseert je?

Pers.vorming ‐ andere

terugvalpreventie

meer aandacht voor respect

zelfbeeld: werken rond reclassering, stressbeheersing: OK bij Peter

stressbeheersing: individueel met Peter

agressieregulatie

psychologie, zelfkennis

zelfbeeld: liever individueel

omgaan met conflictsituaties

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Pers.vorming ‐ stressbeheersing

Pers.vorming ‐ omgaan met agressie

Pers.vorming ‐ communicatieve en sociale vaardigheden

Pers.vorming ‐ vader zijn id gevangenis

Pers.vorming ‐ zelfbeeld

Pers.vorming ‐ hoe ga ik om met mijn straf?


17

Vorming: welke soort THEMALESSEN interesseert je?

Themales ‐ Andere

kan soms niet gaan omwille van werk

hoe omgaan met vrijheid?

sociale vaardigheden zeer belangrijk

sollicitatietraining: zelf geven

sollicitatietraining: voor mensen buiten B‐leave

terug buiten na detentie: beter voorbereid zijn (diensten, papieren, ...)

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Themales ‐ sollicitatietraining

Themales ‐ tewerkstelling

Themales ‐ budgetbeheer

Themales ‐ wonen

Themales ‐ gezonde voeding

Themales ‐ geheugentraining


18

Op welk moment wil je graag les/vorming volgen?

Lesmoment andere

op zaterdag indien geen voetbaltraining

woensdagavond

avond/zat vm lukt niet voor stal en keuken ‐ eventueel tussen 14 en 17 uur

's avonds vanaf 19.30u, of tussen 14 en 16 uur

weinig activiteiten in het weekend

di en woe: Champions League

's avonds minder zin + fitness

werk op ZA VM

namiddag (indien geen B‐leave)

namiddag 13‐16 uur (wegens werk in de stallen)

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Lesmoment avond

Lesmoment zaterdagvm


19

Hoeveel keer per week wil je les volgen?

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Les per week ‐ 2 keer



Les per week ‐ > 3keer


20

Hoe lang mag een cursus duren?

Cursusduur ‐ andere

geen voorkeur, zolang als nodig

geen voorkeur, zolang als nodig

hangt af van aanbod, moet boeiend zijn

hangt af van aanbod

hangt af van cursus

afhankelijk van cursus: bijv. psychologie, filosofie mag langer duren

afhankelijk van cursus

Rondkomen zou wat langer mogen duren , vorming: 6‐8 weken, andere cursussen 1 schooljaar

hangt af van cursus (moet afgewerkt kunnen worden)

vorming 2‐4 weken, onderwijs 1 schooljaar

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Cursusduur ‐ 1sem

Cursusduur ‐ 6‐8w

Cursusduur ‐ 1schoolj

Cursusduur ‐ 2‐4w


21

3. SPORT Welke SPORT interesseert je?

Andere sporten: Welke?

zwemmen

langere‐duurlopen , nieuwe sporten: geen baseball , sportdag

volley: verkeerd geplaatst op de wandeling (bal over draad) , badminton: momenteel geen net

minivoetbal ,volleybalnet is gescheurd

volleybalnet gescheurd ,nieuwe sporten: krachtbal

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Sport ‐ Fitness

Sport ‐ Voetbal

Sport ‐ Conditie

Sport ‐ Start2Run

Sport‐Volley

Sport ‐ Nieuwe

Sport Atletiek

Sport Highland

Sport Volksspelen

Sport ‐ Petanque

Sport Yoga

Sport Andere

Sport ‐ Basket


22

Onder welke VORM sport je graag?

Sportvorm ‐ andere

in groep = per twee

fitness per twee

vooral lopen , in groep met begeleiding: gezonde trainingen

fitness per twee: veiliger voor gewichten , zonder competitie: eigen grenzen verleggen

minivoetbaltornooi mag meer, volleybaltornooi zou leuk zijn

individueel: bijv. basket op wandeling

fitness met tweede man ,competitie: meeste kunnen niet tegen hun verlies

max. per 2

sport niet graag

heel positief over voetbaltrainingen

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

sportvorm competitie

sportvorm groep met begeleiding

Sportvorm groep zonder begeleiding

Sportvorm zonder competitie

Sportvorm individueel


23

4. CULTUUR EN ONTSPANNING Welke soort CULTURELE VOORSTELLINGEN interesseert je?

Cultuur ‐ andere

reisverhalen!

theater: komedie, geen opera

film: alles behalve romantische films

film: actiefilm, thriller, documentaires, ...

film: waargebeurde verhalen, documentaires, oorlog, geschiedenis , theater: afhankelijk van thema

film: actiefilms

film (mag wekelijks): actie, thrillers, comedy, ...

theater: afhankelijk van verhaal, film: avonturenfilms

tentoonstelling/kunst

voorstellingen van documentaires

buikdanseressen (gezien in Ieper)

theater: stand up comedian (2), film: actie, thriller, avontuur, SF – films voor op groot scherm

film: de "andere" film, bijv. Los

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Cultuur ‐muziek

Cultuur ‐ Film

Cultuur ‐ Theater

Cultuur ‐ lezingen


24

Welke soort ONTSPANNINGSACTIVITEITEN interesseert je?

Ontspanning ‐ Andere

lezingen: over vreemde culturen

crea: foto's

gezelschapsspelavond: onder toezicht met verschillende nieuwe spelletjes

film: comedy

quiz: als het over verschillende culturen gaat

crea: schilderen

kaarten

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Ontspanning ‐Tornooi

Ontspanning ‐ Quiz

Ontspanning ‐ Gezelschapsspel

Ontspanning ‐ workshop Muziek

Ontspanning ‐ workshop crea

Ontspanning ‐ workshop Media

Ontspanning ‐ workshop theater


25

Wat interesseert je in de BIBLIOTHEEK?

Bib ‐ Andere

video's verouderd en versleten

met busje naar bib

systeem voor ontlenen bij gewone bib, zowel boeken, cd's als dvd's

video's verouderd

raadplegen catalogus van bib buiten (via pc)

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Bib ‐ CD's

Bib ‐ DVD

Bib ‐ non‐fictie

Bib ‐ kranten

Bib ‐ Romans

Bib ‐ strips


26

Bibliotheek Keuze Romans:

Welke soort romans verkies je?

misdaad (Aspe)

thriller

Aspe

The Green Mile, gangsters

The Godfather

Aspe

gevarieerd

thrillers

Brusselmans, Geeraerts

thriller, detective, ... (Aspe) Keuze Non‐fictie

Welke soort non‐fictie verkies je?

waar gebeurde verhalen (met actie)

biografie

studieboeken

Biografie, reisverhalen, justitie

ICT, websites in combinatie met PC

fitness, trainingsprogramma, voeding

sport, boksen

Biografie, geschiedenis, politiek

natuur, dieren (insecten), beroepen wetenschappen, geologie, mechanica, elektriciteit, filosofie, geschiedenis, godsdienst, wiskunde, psychologie, quantumfysica

trainingsschema's, vreemde culturen (Afrika)

waargebeurde verhalen,biografie

waargebeurde verhalen, geschiedenis

waargebeurde verhalen, oorlogsverhalen, invloed van media en politiek op mensen, ...

waargebeurde verhalen, biografie, geschiedenis en geologie

dieren

algemeen

techniek

geschiedenis, waargebeurde verhalen

psychologie, filosofie, waargebeurde verhalen

natuurboeken, autobiografie (Gilles De Bilde bijv.)

27

Keuze strips

Welke strips verkies je?

de klassiekers waarmee ik opgroeide

Suske en Wiske, Jommeke, Kiekeboe Blauwbloezen niet Suske en Wiske

Rony Hanssen

vanalles

Urbanus, ...

Rooie Oortjes, Natasja

Kiekeboe, Jommeke, Nero, Astérix en Obélix Keuze kranten en tijdschriften

Welke kranten en tijdschriften verkies je?

Het Laatste Nieuws, Dag Allemaal, Story, TV Blad, P‐Magazine, Humo, Privé, Foxy

het Laatste Nieuws

Het Laatste Nieuws, regio Kortrijk, P‐Magazine, Ché De Standaard, De Tijd roddelblaadjes Het Nieuwsblad Muscle & Fit, over lopen e.d.

keuze kranten: onderzoeken, P‐Magazine Het Laatste Nieuws Humo, Blik, Fitness & Muscle (te duur, dus voor bib)

Het Laatste Nieuws,vistijdschriften

Blik, roddelblaadjes

Autowereld

roddelblaadjes

Het Laatste Nieuws, Humo

Computermagazines, Knack, EOS, ... Keuze CD’s

Welke cd's verkies je?

hard rock

28

5. FAMILIE Welke soort FAMILIEACTIVITEITEN interesseert je?

Familie ‐ Andere: Detail

feestmaaltijd met familie is helemaal niet belangrijk, gewoon bezoek is het belangrijkste

uitleg over PSD, JWW, SURB, Justitiehuis (Liesbeth Van Damme JWW en PSD)

kinderboerderij, rondleiding, feestmaaltijd mag langer duren (4u)

kinderbezoek: zaal meer aankleden, box maken zodat ze niet wegkunnen, kleurpotloden

rondleiding in PLC (2x)

rondleiding voor familie, positieve dingen tonen (2x)

gespreksgroep voor familie rond detentie, is kinderbezoek toegestaan voor kinderen van zus?

gespreksgroep met ouders, rondleiding

filmvoorstelling met familie

gewoon bezoek is belangrijk

buitenactiviteit met familie/kinderen

momenteel verlof en UV, dus geen echte nood meer

groepswandeling (gelegenheid om te babbelen)

familiaal bezoek (zonder andere gedetineerden)

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Fam ‐ feestmaaltijd

Fam ‐ kinderbezoek

Fam‐ Andere

Fam ‐ gespreksgroep met partner


29

KINDERBEZOEK: welke soort activiteit interesseert je?

Kinderbezoek ‐ Andere: Details

poppenkast (cfr. gevangenis Dendermonde)

volksspelen buiten

jammer dat het in de week niet doorgaat / veiligheid voor kinderen

pannenkoeken

pannenkoeken

meer buiten (voetbal voorzien)

foto's van familie, ...

mama en papa die kindjes schminken (gezinsactiviteit) , sommige spelletjes zijn stuk

kinderbezoek niet enkel op zaterdag, maar ook op woensdag

huisje, blokjes (afleiding tijdens bezoek) leeshoek, knutselkast versieren, bezoekruimte versieren (event. scherm ervoor), meer keuze snoep in automaat, speeltuintje buiten in zomer (zandbak, speelgoed)

buitenactiviteit met kinderen

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

FamAct ‐ voorstellingen

FamAct ‐ knutselen

FamAct ‐ gezelschapsspel


30

6. HERSTEL Welke soort herstelgerichte activiteiten interesseert je?

Soort herstelgerichte activiteit ‐ Andere

therapie tijdens detentie

opm. bij 'Slachtoffer in beeld' lukt hier niet 'Slachtoffer in beeld': mits veilige groep ,andere thema's: vaderschap, ouderschap, familie

juridisch spreekuur omtrent thema

nvt: geen concrete slachtoffers

nvt (geen concrete slachtoffers)

'slachtoffer in beeld': ja, maar niet in groepsverband

hoe overleef ik buiten: sociaal, drugs, hobby's, ...

dader‐slachtofferbemiddeling

al allemaal gevolgd

al allemaal gevolgd ,werken met boek "Herstel vanuit de cel"

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Soort herstelger act ‐ Infosessies

Soort herstelger act ‐ Cursus Slachtoffer in beeld


31

Herstel: welke soort INFOSESSIE interesseert je?

Infosessie ‐ Andere

drugsproblematiek: preventie

burgerlijke partij: boek is voldoende schuldbemiddeling: wel nuttig, maar niet door OCMW , via beslagrechter: rechtstreeks met burgerlijke partijen

info mbt werk, woonst, e.d., eventueel al in BD ‐ voorbereiding op buiten!!

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Aantal Interviews

Infosessie ‐ schuldbemiddeling

Infosessie ‐ burg partij

Infosessie ‐ slachtofferhulp


32

Suggesties, opmerkingen (vrije antwoordmogelijkheid op einde van bevraging)

Heb je nog opmerkingen, suggesties?

Activiteitenaanbod in PLC is OK! Meer tornooien (voetbal, volleybal) Voor de rest: doe zo voort!

graag meer keuzemogelijkheden in bibliotheek OK, er is regelmatig iets te doen voetbalmatchen zijn leuk

graag nog meer activiteiten: meer optredens, groepssport aanbod moeilijk te combineren met werk in keuken en stal geen plaats om te lezen NU geen rust om eens naar TV te kijken (serie, nieuws, ...) rekening houden met medewerkers van de keuken

bij binnenkomen: iemand die uitleg geeft (opm. bij "hoe ga ik om met mijn straf")

tafelvoetbal kapot (via Ronny) zelf toneelstuk maken meer TV‐programma's over duiding beperkt internet toelaten meer verdienen voor 't werk PB's duidelijker in structuur meer sport bijv. met monitor cfr. PCB: 3u/dag, max. 10u/week PlayStation, spelletjes op PC voetbalveld ligt slecht, geen voetbalschoenen fitness en conditietraining: zelf programma maken bibliotheek is ramp in PLC nu twee dvd‐spelers, derde dvd‐speler aanschaffen, lastig door tv‐man die afstandsbediening beheerst zelf iets koken niet teveel op één week nog meer landbouwcentrum uitwerken, bijv. groenten voor andere gevangenissen, meer werk voor de gedetineerden samenzitten om dvd te kiezen voor filmvoorstelling sportmateriaal kan beter teveel putten in sportveld Highlandgames op weide naast voetbalveld + tribune herstellen

sportmateriaal (bijv. pingpongpaletjes) kan beter

meer werk

alles goed georganiseerd

"Tralies uit de weg" gevolgd: contact met buitenwereld is interessant opletten met pc's in fitness: beurtrol goed afspreken! te druk in openleercentrum: geen te grote groepen activiteiten = tijdverdrijf (weg zijn van de sectie)

meer volleybal, overdekt in de winter

positief: geen wachtlijsten, je kan direct beginnen duidelijke vraag naar individuele studeerruimte inschrijvingen voetbal gebeuren door gedetineerden waardoor sommigen uit de boot vallen (zit al 14 maanden in PLC, en werd nog nooit geselecteerd ‐ vriendjespolitiek) laptop om zelfstudie te kunnen doen meer optredens!!!

bezoek is beste van heel PLC

33

nog meer activiteiten (vooral sport) filmvoorstelling

moeilijk te volgen tijdens werk

meer praktijkgerichte cursussen (meubelmakerij, fietshersteller, ...)! in veel geïnteresseerd maar kan niet veel deelnemen wegens werk in de stallen ‐ tip: activiteiten in de namiddag 13‐16 uur voetbaltafel is nog niet hersteld voetbalveld rechttrekken

34

Conclusies bevraging PLC oktober 2009

1. Algemeen

- overgrote deel is laaggeschoold of heeft een BSO‐diploma - meer gedetailleerde bevraging mbt diploma is noodzakelijk (bijv. uitsplitsing per graad: BSO tweede, derde

graad)

2. Onderwijs

- Open Leren behaalt (zoals verwacht) hoogste score, gevolgd door informatica en talen - Informatica: groepscursus waarschijnlijk niet haalbaar? Zie verhouding interesse en effectieve opkomst in

Talen?! Ook uiteenlopende leervragen mbt ICT. Opletten voor concurrentie met ICT in Open Leren. - Nuance ivm hoge score talen cfr. ervaring Spaans: taalcursus wordt onderschat, hoog aantal afhakers - Belangrijk terugkerend element: sectie = moeilijke omgeving om te studeren! - Voorstel:

o In nabije toekomst geen taalcursus meer inrichten. Indien er nog groepsaanbod komt, voorkeur voor informatica of praktisch gerichte cursus, bijv. tuinbouw

o Piste tuinbouw: interessant om uit te proberen, omwille van integratie in regime en mogelijkheid om certificaat te behalen

o Vraag naar bedrijfsbeheer: te weinig om groepsaanbod in te richten – wel materiaal voorzien in bib? o Vraag naar rijbewijs moto (groepsaanbod niet mogelijk binnen opdracht Basiseducatie) – wel

mogelijk: lesmateriaal ter beschikking stellen in Open Leren of in bibliotheek? o Studeerruimte, stille ruimte mogelijk? o Te onderzoeken: kunnen we meer doen in domein van ervaringsbewijzen? Bijv. keukenmedewerker.

Taak VDAB of onderwijs?

3. Vorming

- themalessen sollicitatietraining/tewerkstelling/wonen = meest populair - PLHD‐vorming: vooral rond stressbeheersing/omgaan met agressie/communicatieve en sociale

vaardigheden - Creatieve vorming: tekenen

Voorstel:

- werken met kortdurende themalessen (gericht op reïntegratie) - naast keramiek ook een ander creatief aanbod zoeken (vb. om de 2 weken keramiek, om de 2 weken

tekenen), - blijvend aandacht hebben voor muzikale vorming en ander beeldend werk - 1 PLHD‐vorming per jaar aanbieden - veel vraag rond werk/solliciteren (bespreken met Kaat, Vokans?)

4. Lesmomenten

- mensen die buiten de normale uren werken (vb. stal) hebben dikwijls geen alternatief om les/vorming te volgen aangewezen op zelfstudie/webleren – nood aan computers op sectie

- 2 tot 3/week les = best - Duur vorming/les = moeilijk om conclusies te trekken (velen antwoorden: afhankelijk van welk aanbod)

35

5. Sport

- bestaande aanbod (fitness, voetbal, conditie) = populair - meer aandacht voor materiaalonderhoud - aanbod in de zomer (nieuwe sporten, training,…) behouden en eventueel uitbreiden

6. Cultuur en ontspanning

- cultuur: veel interesse voor muziekoptredens en films. Ook theater (vb. stand up comedy). - Ontspanning: bestaand aanbod (quiz, tornooien op sectie) behouden + ook aantal nieuwe dingen testen

(gezelschapsspelavond, wii)

7. Bibliotheek

- Natalie en bib‐overleg

8. Familie

- meer buitenactiviteiten gevraagd (vb. wandeling met bezoek, naar kinderboerderij,…) - rondleiding in de gevangenis - meer positieve dingen tonen (idee: 2 uren voorzien in BBK voor familie) - kinderbezoek: betere omkadering/versiering + gedetineerden betrekken bij aanbod kinderbezoek

9. Herstel

- terughoudendheid t.o.v. groepsgesprekken rond herstel/slachtoffer (vertrouwen) - redelijk veel interesse voor infosessies (vooral schuldbemiddeling), maar in de praktijk niet veel opkomst

misschien andere thema’s?

Belangrijke opmerkingen om mee te nemen:

- meer tornooien - aanpassen uren voor keuken en stal - samenzitten om dvd te kiezen voor filmvoorstelling vraag naar participatie - veel opmerkingen over infrastructuur (bib, geen plaats om te lezen, geen overdekte sportzaal,

sportmateriaal) - voetbal: zorgen dat iedereen kan meedoen

Opleidingsplan gedetineerden - consortium volwassenenonderwijs COMENES - versie 2010

Documents

Transcript of Opleidingsplan gedetineerden - consortium volwassenenonderwijs COMENES - versie 2010