Opleidingsplan Consortium Volwassenenonderwijs 2008-2013 - COMENES - versie 2010 update

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk‐Roeselare

OPLEIDINGSPLAN 2008‐2013 COMENES

Consortium Volwassenenonderwijs Menes vzw

Update ‐ versie 2010


Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, update versie 2010 - 2



Inleidende opmerkingen

Voorliggend opleidingsplan 2008‐2013, versie 2010 van het Consortium Volwassenenonderwijs

MENES, COMENES is een update van het opleidingsplan versie 2009. Beide opleidingsplannen dienen

samen gelezen te worden.

Het opleidingsplan 2008‐2013 versie 2009 was niet af, en kon ook niet af zijn gezien de beperkte

tijdsspanne die aan het kleine team van het consortium en aan de al zwaar belaste

partners/bestuurders van de Centra voor Volwassenenonderwijs en het Centrum voor Basiseducatie

in 2009 gegeven werd. Meer en beter kon nog niet.

Intussen zijn we een goed jaar verder. We blijven dit opleidingsplan uitdrukkelijk als een plan in

ontwikkeling zien. We zien (visie) het opleidingsplan immers als een soort jaarlijkse stand van zaken

van de ontwikkeling van het consortium en van de manier waarop de partners binnen dit consortium

naar de toekomst van het volwassenenonderwijs in onze regio kijken. Die ontwikkeling krijgt vorm in

de vele bijeenkomsten van de Raad van Bestuur, op de tweedaagse van de Raad van Bestuur,

doorheen denk‐ en studiedagen, dank zij de vele werk‐ en projectgroepen, in bijna dagdagelijks

gesprek, uitwisseling en overleg. Samenwerking is mensenwerk, COMENES is een lerend netwerk.

In vergelijking met de versie 2009 zijn een aantal opmerkelijke zaken gerealiseerd.

(1) In de samenwerkingsovereenkomsten tussen de consortia en de Vlaamse overheid heeft die

overheid zich geëngageerd tot het ter beschikking stellen van de gegevens die de overheid via de

verplichte registratie (via EDISON) van de centra krijgt. Omwille van een samenloop van

omstandigheden was de overheid daar in het voorjaar 2009 niet in geslaagd. Intussen is dit wel

gebeurd. De overheid leverde in permanent overleg met de consortia volwassenenonderwijs de

gegevens (deelnemersprofielen en lesurencursist) van de laatste twee referteperiodes (08‐09 en

09‐10) aan. Veel dank voor deze niet evidente realisatie.

Belangrijkste manco wat betreft de gegevensverzameling is momenteel nog het ontbreken van de

gegevens van de Centra voor Basiseducatie. We hopen dat dit voor de lopende referteperiode

(10‐11) kan opgelost worden.

(2) Zoals aangekondigd in de versie 2009 van het opleidingsplan maken de onderzoeksrapporten van

de studie “Levenslang Leren in West‐Vlaanderen” een integraal deel uit van de versie 2010.

In samenwerking met het consortium volwassenenonderwijs WEBROS ( het andere consortium in de

provincie West‐Vlaanderen) en de dienst Economie van de provincie West‐Vlaanderen heeft

COMENES immers een studie betreffende “Levenslang Leren” in de provincie West‐Vlaanderen

besteld bij het WES (West‐Vlaams Economisch Studiebureau). De rapporten van deze studie werden

in het voorjaar 2010 opgeleverd. Wat betreft aanbod en deelnemers heeft het WES zich gebaseerd

op gegevens van de referteperiode 08‐09 (of gelijkaardige periodes voor de andere aanbieders op

het domein van de volwasseneneducatie). Deze rapporten geven ruimschoots invulling aan de meer

analytische elementen van het opleidingsplan. Deze worden echter nog aangevuld met eigen

analyses en nieuwe data (referteperiode 09‐10).



(3) Op niveau van COMENES is in de loop van 2009‐2010 verder werk gemaakt van een databank

waarin onderwijsbevoegdheden, vestigingsplaatsen en het effectieve aanbod in 08‐09, 09‐10 en 10‐

11 van de partners van COMENES in het werkingsgebied van COMENES bijgehouden wordt. In het

opleidingsplan werd een beperkte selectie van mogelijke analyses op deze databank verwerkt. We

houden deze databank uiteraard ter beschikking van de overheid.

Vanaf morgen begint het werk aan ‘versie 2011’ waarin we verder samen werk willen maken van

meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk‐Roeselare.



Dank

Aan de Raad van Bestuur en de Algemene Vergadering van COMENES voor het vertrouwen dat ze

aan het team en de Afgevaardigd Bestuurder tijdens deze eerste werkjaren geschonken hebben.

Voor de constructieve inbreng tijdens de vele en soms te lange bijeenkomsten van de Raad van

Bestuur en Algemene Vergadering. Voor de aangename samenwerking. Speciale dank aan voorzitter

Tine Baert die vanuit een onafhankelijke en onbevangen positie en op vrijwillige basis mee vorm

geeft aan dit consortium.

Aan Tine en Delphine die op zeer korte termijn een hard werkend, krachtig, deskundig en leuk team

geworden zijn. Dit team wordt alom geprezen om zijn professionaliteit. Het blijft één van de

belangrijkste realisaties van COMENES en hét fundament voor de verdere ontwikkeling van

COMENES tijdens de volgende jaren.

Aan minister, administratie en kabinet voor hun geloof in en hun visie op regionale samenwerking

binnen het volwassenenonderwijs. Met de vraag en de bede om deze nieuwe structuur ook op lange

termijn te blijven steunen. Samenwerking vorm geven in een competitief kader als dat van het

volwassenenonderwijs en de volwasseneneducatie is immers geen werk van korte termijn. Alleen

met een voldoende zeker toekomstperspectief kan het concept consortium volwassenenonderwijs

ten volle ontwikkeld worden.

Aan de collega’s Afgevaardigd Bestuurders die door ons maandelijks overleg, de uitwisseling van

documenten en informatie, hun enthousiasme en steun… dit opleidingsplan mee vorm gegeven

hebben. Speciale dank aan Antoon en Viki met wie ik een West‐Vlaamse tandem vorm(de) en aan

Pieter van consortium L4 met wie ik als tandem functioneer als woordvoerder/gespreksleider van het

AB‐overleg.

Aan het hele veld van het (volwassenen)onderwijs voor de kansen die zij aan deze nieuwe speler

geven. Hopelijk kunnen wij ook in de volgende jaren op hun volle steun rekenen. Wij willen in elk

geval investeren in een intensieve samenwerking.

Aan Friedl, Claus, Ruth en Pavel en de vele vrienden voor de blijvende steun. Samenwerking aan

meer en nog beter volwassenenonderwijs is geen nine‐to‐five‐job.

Eddy Demeersseman,

Afgevaardigd Bestuurder COMENES

dinsdag 12 oktober 2010



Inhoud

Inleidende opmerkingen ............................................................................................................................................................ 3

Dank ........................................................................................................................................................................................... 5

Inhoud ........................................................................................................................................................................................ 7

1. HISTORIEK & SITUERING VAN HET CVWO ........................................................................................................................ 9

1.1. Ontstaansgeschiedenis ........................................................................................................................................... 9

1.2. Bestuurlijke gegevens ............................................................................................................................................. 9

1.3. Menselijk & financieel potentieel ......................................................................................................................... 10

1.4. Afbakening van het werkingsgebied CVWO .......................................................................................................... 10

1.5. Oplijsting van de centra waarvan het centrumbestuur aangesloten is bij het CVWO .......................................... 11

2. MISSIE ............................................................................................................................................................................. 13

3. VISIE ................................................................................................................................................................................ 15

Procedure en criteria aanvraag nieuwe onderwijsbevoegdheid en vestigingsplaats .......................................................... 15

Aanvullende afspraken ........................................................................................................................................................ 18

Het consortium als notaris van de gemaakte afspraken tussen de partners....................................................................... 19

4. INTERNE ANALYSE .......................................................................................................................................................... 21

4.1. Administratieve toestand m.b.t. de onderwijsbevoegdheden en vestigingsplaatsen van de centra waarvan de

centrumbesturen aangesloten zijn bij het CVWO ............................................................................................................... 21

4.2. Effectieve situatie m.b.t. het onderwijsaanbod en de vestigingsplaatsen van de centra waarvan de

centrumbesturen aangesloten zijn bij het CVWO ............................................................................................................... 21

4.3. Onderwijs aan gedetineerden ............................................................................................................................... 41

4.4. Duale trajecten en geïntegreerd leren .................................................................................................................. 43

4.5. Gecombineerd onderwijs ...................................................................................................................................... 45

4.6. Profiel huidige cursistenpopulatie ........................................................................................................................ 49

4.7. Studievoortgang .................................................................................................................................................... 55

4.8. Inventaris infrastructuur ....................................................................................................................................... 55

4.9. Inventaris samenwerkingsverbanden ................................................................................................................... 55

4.10. Gesignaleerde probleemstellingen en knelpunten vanwege de centra ........................................................... 55

5. EXTERNE ANALYSE op MACRONIVEAU ........................................................................................................................... 57

5.1. Demografie ........................................................................................................................................................... 57

5.2. Economisch ........................................................................................................................................................... 57

5.3. Sociaal – economisch ............................................................................................................................................ 57

5.4. Welzijn .................................................................................................................................................................. 57

5.5. Educatieve participatie ......................................................................................................................................... 57

6. EXTERNE ANALYSE op MESONIVEAU .............................................................................................................................. 59

6.1. Volwassenenonderwijs (aangrenzende CVWO) .................................................................................................... 59

6.2. VDAB ..................................................................................................................................................................... 59

6.3. SYNTRA.................................................................................................................................................................. 59

6.4. Sociaal cultureel werk ........................................................................................................................................... 59



6.5. Onderwijsactoren ................................................................................................................................................. 59

6.6. Andere .................................................................................................................................................................. 59

7. ANALYSE LEERBEHOEFTEN EN LEERVRAGEN .................................................................................................................. 61

8. SWOTANALYSE ............................................................................................................................................................... 63

9. STRATEGISCHE DOELSTELLINGEN ................................................................................................................................... 71

10. OPERATIONELE DOELSTELLINGEN ............................................................................................................................. 83

11. EVALUATIE & MONITORING ...................................................................................................................................... 85

Figuren

Figuur 1 Evolutie LUC per Centrum voor Volwassenenonderwijs (07‐08 tot 09‐10) ................................................................ 11

Figuur 2 Aandeel personen van vreemde herkomst in de totale bevolking per gemeente in het Vlaamse Gewest (1 januari

2004) (bron beleidsnota Inburgering) ...................................................................................................................................... 25

Figuur 3 Evolutie 07‐10 van het aantal intakes in het Huis van het Nederlands West‐Vlaanderen (CVO en CBE), (bron : Huis

van het Nederlands West‐Vlaanderen) .................................................................................................................................... 26

Figuur 4 Verhouding leergebieden CBE 2009‐2010 – COMENES .............................................................................................. 26

Figuur 5 Verhoudingen leergebieden CBE 2009‐2010 – Vlaanderen ....................................................................................... 27

Figuur 6 Evolutie Alfa NT2 ‐ 2002‐2010 (CBE COMENES – Vlaanderen) ................................................................................... 28

Figuur 7 Evolutie NT2 en Alfa NT2 ‐ 2002‐2010 (CBE COMENES en Vlaanderen) ..................................................................... 28

Figuur 8 Evolutie ICT ‐ 2002‐2010 (CBE COMENES en Vlaanderen).......................................................................................... 29

Figuur 9 Evolutie Nederlands Moedertaal 2002‐2010 (CBE COMENES en Vlaanderen) .......................................................... 29

Figuur 10 Evolutie aandeel NT2 COMENES in totale aanbod NT2 Vlaanderen ........................................................................ 38

Tabellen

Tabel 1 Effectief uitgevoerde onderwijsbevoegdheid per vestigingsplaats 08‐09 ten opzichte van 10‐11 .............................. 21

Tabel 2 Procentueel aandeel van het aanbod VWO in COMENES ten aanzien van het aanbod VWO in Vlaanderen (per

studiegebied en voor de referteperiodes 06‐07, 07‐08, 08‐09, 09‐10) .................................................................................... 22

Tabel 3 Vergelijking van het aandeel van de grootste studiegebieden in COMENES en Vlaanderen (referteperiode 09‐10) .. 24

Tabel 4 Evolutie (2006‐2007 ten aanzien van 2009‐2010) van het aanbod in de grootste studiegebieden (Vlaanderen en

COMENES) ................................................................................................................................................................................ 24

Tabel 5 Intakes Huis van het Nederlands per antenne (voor Antennes in werkingsgebied COMENES) ................................... 26

Tabel 6 Bereik van Algemene Vorming binnen de regio COMENES pet gemeente (referteperiode 08‐09) ............................. 34

Tabel 7 Evolutie van het aantal aanmeldingen in de Huizen van het Nederlands 2006‐2009 per Huis van het Nederlands

(bron: beleidsnota Inburgering) ............................................................................................................................................... 37

Tabel 8 Aanmeldingen in het Huis van het Nederlands West‐Vlaanderen in 2009 per type doorverwijzing (bron : Huis van

het Nederlands) ........................................................................................................................................................................ 37

Tabel 9 NT2‐aanbod in de regio COMENES per RESOC‐gebied en vestigingsplaats ................................................................. 38

Tabel 10 Gerealiseerde LUC van NT2(en Alfa NT2) aanbod in regio COMENES per CVO en CBE (referteperiode 2009‐2010) 39

Tabel 11 Stand van zaken duale trajecten – september 2010 .................................................................................................. 43

Tabel 12 Stand van zaken gecombineerd onderwijs september 2010 ..................................................................................... 45

Tabel 13 LUC per organisatievorm en CVO (referteperiode 09‐10) ......................................................................................... 46

Tabel 14 Evolutie LUC per organisatievorm (08‐09 en 09‐10) .................................................................................................. 46

Tabel 15 Aantal unieke deelnemers per Centrum voor Volwassenenonderwijs (08‐09 en 09‐10) .......................................... 49

Tabel 16 Deelnames per deelnemer per Centrum voor Volwassenenonderwijs (referteperiode 08‐09) ................................ 50

Tabel 17 Aantal en aandeel (procent) deelnemers van een CVO dat ook in een ander CVO ingeschreven is ......................... 51

Tabel 18 Aantal blijvers en nieuwe cursisten per CVO (cursisten referteperiode 09‐10 en 08‐09) .......................................... 52

Tabel 19 Trouw en uitwisseling deelnemers in het volwassenenonderwijs in de regio COMENES (referteperiode 08‐09 en 09‐

10) ............................................................................................................................................................................................ 53



1. HISTORIEK & SITUERING VAN HET CVWO

1.1. Ontstaansgeschiedenis

Geen wijzigingen.

1.2. Bestuurlijke gegevens

Eind oktober 2010 is de samenstelling van de Raad van Bestuur en Algemene Vergadering als volgt:

Raad van Bestuur

Baert Tine (CBE Kortrijk‐Roeselare), Evendijk oost 130, Blankenberge ‐ voorzitter

Butaye An (CBE Kortrijk‐Roeselare), Sterrestraat 2, 8511 Aalbeke

Degrande Dorine (CVO VIVA West‐Vlaanderen), Annuntiatenstraat 86, 8000 Brugge

Demeersseman Eddy (COMENES), Koningstraat 20, 8800 Roeselare – afgevaardigd Bestuurder

Heus Thomas (PCVO West‐Vlaanderen), Burg. Vandenbogaerdelaan 54 bus 4, 8870 Izegem ‐ ondervoorzitter

Kelchtermans Mario (CVO HITEK), Kleine Ardooisestraat 169, 8800 Roeselare

Leleu Emmy (CVO 3 Hofsteden), Mollevangenstraat 9, 8550 Zwevegem ‐ secretaris

Lombaert Christophe (CVO Sint‐Paulus Waregem), Milleniumstraat 14, 8793 Sint‐Eloois‐Vijve

Temmerman Dirk (CVO SNT Brugge), Vossensteert 106, 8310 Brugge

Tsiobbel Bart (CVO De Vlaamse Ardennen), Fiertelmeers 129, 9600 Ronse

Vandenbroucke Bart (CVO Roeselare), Iepersestraat 262, 8800 Roeselare ‐ penningmeester

Vanheule Gudrun (CVO Roeselare campus Kokelarestraat), Armoedestraat 31, 8800 Roeselare

Van Ryckeghem Gerda (CVO VSPW), Kempstraat 22 a, 8790 Waregem

Vermaut Patrick (CVO De Avondschool), Kapelhoekstraat 75, 8800 Roeselare

Villyn Jean‐Claude (CVO Avelgem‐Harelbeke), Leopoldstraat 55D, 8580 Avelgem

Wullaert Carmen (CVO VIVO), Hadewijchlaan 16, 8500 Kortrijk

De mandaten van de bestuurders lopen statutair vijf jaar waarvan de eerste periode afloopt op 31/12/2012.

Algemene Vergadering

De leden van de Raad van Bestuur aangevuld met :

Casteleyn Marc (CVO 3 Hofsteden), Schuiferskapellestraat 14, 8750 Wingene

Carmans Gwen (PCVO West‐Vlaanderen), Amelbergastraat 1, 8583 Bossuit

Compernolle Christiaan (CVO Roeselare), Westlaan 476, 8800 Roeselare

Decock Serge (CVO Avelgem‐Harelbeke), Grote Herreweg 36, 9690 Kluisbergen

Delzeyne Eric (CVO Roeselare campus Kokelarestraat), Lijsterstraat 10, 8800 Roeselare

Dewispelaere André (CVO VIVO), C. Verschaevestraat 1, 8510 Marke

Dursin Bernard (CVO HITEK), Veldstraat 33, 8560 Wevelgem

Eeckhout Mario (CVO VSPW), De Patine 58, 8980 Zonnebeke

Oppeel Geert (Huis van het Nederlands), Blauwhuisstraat 7, 8750 Wingene

Kindt Bart (CVO Sint‐Paulus Waregem), Drafstraat 27, 8790 Waregem

Normon Patricia (CVO VIVA West‐Vlaanderen), Generaal Deprezstraat 109, 8530 Stasegem

Kunnen deze vergaderingen bijwonen:

Vanneste Tine (stafmedewerker COMENES)

Corneillie Delphine (management assistant COMENES)



1.3. Menselijk & financieel potentieel { MENSELIJK POTENTIEEL }

Geen wijzigingen.

{ FINANCIEEL POTENTIEEL }

Besparingen 2009

Het consortium beschikte in 2009 over een jaarlijks budget van € 247022,29. Dit bedrag werd voor een periode

van vijf jaar ter beschikking gesteld na het ondertekenen van de samenwerkingsovereenkomst 2008‐2013 van

COMENES met de Vlaamse Overheid. Dit bedrag werd in het kader van besparingen op de Vlaamse begroting

met 20 % verminderd tot € 201781,81 (2010).

Deze onverwachte inperking van de middelen heeft belangrijke gevolgen voor de werking van het consortium.

De verhouding tussen personeelskost en werkingsmiddelen is volledig uit balans. Door de opgebouwde

reserves tijdens het eerste werkjaar (2008) is COMENES in staat om te “overleven” tot het einde van de

samenwerkingsovereenkomst. De werkingsmiddelen worden echter beperkt tot het strikte minimum. Doordat

de stijgende personeelskost (anciënniteit) niet verrekend wordt naar een stijgend jaarlijks budget, wordt de

situatie naar het einde van de samenwerkingsovereenkomst penibel. Vanaf 2010 zal op jaarbasis met verlies

gewerkt worden. Dit verlies wordt bijgepast vanuit de reserve.

Wellicht komen er in het najaar 2010 (in functie van financiering 2011 en volgende) opnieuw wijzigingen in de

financiering van COMENES. Er wordt wellicht een sokkelfinanciering voor de consortia volwassenenonderwijs

ingevoerd, wat een licht positief effect zou moeten hebben op onze financiering. Maar mogelijks komen er

andere en grotere wijzigingen.

Het consortium engageert zich, in de mate van het mogelijke en binnen de financiële marges die door de

overheid ter beschikking gesteld worden, tot het nastreven van de in de samenwerkingsovereenkomst

beschreven doelen en resultaatsgebieden.

1.4. Afbakening van het werkingsgebied CVWO

Geen wijzigingen. Zie editie 2009 4.01.



1.5. Oplijsting van de centra waarvan het centrumbestuur aangesloten is bij het CVWO

Geen wijzigingen. Zie editie 2009 4.02.

Typologie van de Centra voor Volwassenenonderwijs en het Centrum voor Basiseducatie

Een analyse van de evolutie van de LUC per Centrum voor Volwassenenonderwijs en het Centrum voor

Basiseducatie leert ons dat er zich drie types centra kristalliseren. Een typologie op basis van de omvang van

het pakket lesurencursist :

Grote centra (LUC tussen 440.000 tot 600.000, 5 centra) : CVO 3 hofsteden, CVO VIVO, CVO Roeselare,

CVO VSPW, CVO HITEK. Er dient hierbij opgemerkt dat door de overname van CVO Stedelijk

Volwassenenonderwijs Roeselare door de inrichtende macht van CVO Roeselare er in Roeselare

virtueel een CVO bestaat van 670.000 LUC. Deze groep van CVO’s is groot en groeit verder en sterker

dan de andere centra.

Middelgrote centra (LUC tussen 150.000 en 250.000, 5 centra ) : CVO Avelgem, CVO Sint‐Paulus, PCVO

West‐Vlaanderen en CVO Stedelijk Volwassenenonderwijs Roeselare en het Centrum voor

Basiseducatie. We zien dat er een opmerkelijk grote kloof ligt tussen de ‘grote’ en de ‘middelgrote’

centras : het verschil is groter dan 200.000 LUC. De meeste van deze centra stagneren of dalen licht.

Het Centrum voor Basiseducatie is er in de laatste twee referteperiodes in geslaagd om de sprong te

maken van een ‘klein’ naar een middelgroot centrum.

Kleine centra (LUC onder de 100.000, 4 centra): CVO Vlaamse Ardennen, CVO VIVA, CVO De

Avondschool, CVO SNT Brugge. Deze centra zijn allen regiovreemd. Evolutie is stabiel of licht dalend.

Figuur 1 Evolutie LUC per Centrum voor Volwassenenonderwijs (07‐08 tot 09‐10)

0

100000

200000

300000

400000

500000

600000

700000

2007-2008 2008-2009 2009-2010

CBE CVO Avelgem CVO De Avondschool

CVO 3 hofsteden CVO VIVO CVO Roeselare

CVO Sint-Paulus CVO SNT CVO Stedelijk Roeselare

CVO VIVA CVO Hitek CVO Vl Ardennen

CVO VSPW PCVO



2. MISSIE Geen wijzigingen



3. VISIE

Aanvulling

In de vorige versie van het opleidingsplan waren onbedoeld de gemaakte afspraken (procedure en criteria)

betreffende aanvragen van nieuwe onderwijsbevoegdheden en vestigingsplaatsen niet opgenomen. Toch

maken ze deel uit (zijn ze de concretisering van) de visie van COMENES. In deze update wensen we de

procedure en afspraken (goedgekeurd op AV COMENES van oktober 2008) dan ook op te nemen.

Procedure en criteria aanvraag nieuwe onderwijsbevoegdheid en vestigingsplaats

Procedure

- Vroegtijdige bekendmaking van de intenties.

Ten laatste 3 maanden voor de beslissende Algemene Vergadering maken de partnerinstellingen hun intenties bekend aan de Afgevaardigd Bestuurder van het consortium, deze verspreidt deze intenties aan de leden van de Raad van Bestuur.

- Timing. Een dossier wordt ten laatste 15 werkdagen voor de beslissende Algemene Vergadering ingediend op het secretariaat van het consortium

- Volledig dossier Een dossier moet minstens volgende elementen bevatten:

o Duidelijke omschrijving van de gevraagde onderwijsbevoegdheid/vestigingplaats. De vraag

naar extra onderwijsbevoegdheid wordt gekoppeld aan vestigingsplaatsen. Eventueel aan te vullen met specificaties over dag (week/weekend), intensiteit (in uren per week),gecombineerd onderwijs,….

o Plaats van deze vraag in het opleidingsplan van het consortium

o De intentie de opleiding gedurende het volgende semester in te richten of een argumentatie die rechtvaardigt dat de opleiding op dit moment aangevraagd wordt

o Verwijzing naar voorafgaande bekendmaking van de intenties

o Verslag van eventueel voorafgaand overleg met partnerinstellingen

o Argumentatie van de maatschappelijke relevantie en behoefte (vragen van derden, VDAB‐

knelpuntberoepen, vragen uit samenwerkingsverbanden, wachtlijsten, vastgestelde leervragen bij cursisten…). Inschatting van het potentieel.

o Omgevingsanalyse van dit aanbod in de volwasseneneducatie in de regio. Welke andere

CVO’s of opleidingsorganisaties (VDAB, Syntra,…) hebben een dergelijk aanbod in de regio (of in een aangrenzende regio) ? Wat is de succesratio van deze andere opleidingen (deelnames, diploma’s/getuigschriften,…)

o Beschikbare infrastructuur en expertise.

o Advies LOC



- Decreet

Aanvraag moet voldoen aan de decretale bepalingen

- Loyauteit Het aanvragende centrum moet aan volgende voorwaarden voldoen:

o Het centrum stelt aan het consortium (en daardoor aan alle partnerinstellingen) alle beschikbare gegevens betreffende (1) aanbod, (2) deelnemers, (3) deelnames ter beschikking. De in te zamelen gegevens worden jaarlijks vastgelegd door de Raad van Bestuur.

o Het centrum participeert actief aan het overleg, de projecten, de werkgroepen en andere acties of activiteiten van het consortium.

o Het centrum handelt conform de afspraken binnen het consortium.

- Administratief

o Secretariaat van het consortium onderzoekt de ontvankelijkheid (voldoet het dossier aan de formele eisen) binnen de vijf werkdagen.

o Indien ontvankelijk:

Formuleert het secretariaat van het consortium een voorstel van advies

De aanvraag en het voorstel van advies wordt voorgelegd aan de Raad van Bestuur

De Raad van Bestuur formuleert een advies aan de Algemene Vergadering

Algemene Vergadering formuleert een definitief advies

Criteria

Criteria onderwijsbevoegdheid

1. Noodzaak/behoefte het CVO toont aan dat er een nood is om deze opleiding te organiseren vanuit de maatschappelijke

relevantie (bv. knelpuntberoep) of vanuit het centrum. Zolang er geen gemeenschappelijk opleidingsplan uitgewerkt is kunnen enkel aanvragen die door een duidelijke nood/behoefte gerechtvaardigd worden, positief geadviseerd worden.

2. Expertise/infrastructuur Het CVO toont zijn expertise aan m.b.t. tot de opleiding waarvoor zij onderwijsbevoegdheid aanvraagt. Of kan garanties voorleggen dat deze expertise kan opgebouwd worden.

Het CVO toont aan voldoende infrastructuur ter beschikking te hebben of kan garanties voorleggen over de infrastructuur te beschikken.

3. Intenties

Het CVO heeft vooraf zijn intenties dienaangaande kenbaar gemaakt, tenzij het een geval van overmacht betreft. De AV beoordeelt of het al dan niet een geval van overmacht betreft.

4. Programmatie

Het CVO heeft expliciet de intentie om de opleiding onmiddellijk of in het semester volgend op de goedkeuring van de aanvraag in te richten of rechtvaardigt via argumentatie het tijdstip van de aanvraag

Het CVO koppelt de aanvraag aan specifieke vestigingsplaatsen gelegen in het werkingsgebied van het consortium volwassenenonderwijs COMENES.



5. Concurrentie

Indien de aangevraagde onderwijsbevoegdheid interfereert met de onderwijsbevoegdheid of de plannen van een ander CVO in het consortium moeten er gesprekken gevoerd zijn om tot duidelijke afspraken te komen tussen de betrokken CVO's, desgevallend begeleid door het consortium.

6. Gevolgen voor andere opleidingenverstrekkers en/of andere opleidingsniveaus

7. Conformiteit met de beleidslijnen van de minister van Onderwijs en/of Vlaamse adviesraden

8. Leefbaarheid van opleiding

Inschatting van het potentieel aantal cursisten op korte en lange termijn.

9. Advies LOC

Criteria voor vestigingsplaatsen

1. Noodzaak/behoefte het CVO toont aan dat er een nood/behoefte is om deze opleiding in een bijkomende vestigingsplaats

te organiseren vanuit de maatschappelijke relevantie (bv. knelpuntberoep) of vanuit het centrum. Zolang er geen gemeenschappelijk opleidingsplan uitgewerkt is kunnen enkel aanvragen die door een duidelijke nood/behoefte gerechtvaardigd worden, positief geadviseerd worden.

2. Infrastructuur Het CVO toont aan in de vestigingsplaats voldoende infrastructuur ter beschikking te hebben of kan garanties voorleggen over de infrastructuur te beschikken.

3. Intenties Het CVO heeft vooraf zijn intenties dienaangaande kenbaar gemaakt, tenzij het een geval van overmacht betreft. De AV beoordeelt of het al dan niet een geval van overmacht betreft.

4. Programmatie Het CVO heeft expliciet de intentie om de opleiding op deze vestigingsplaats onmiddellijk of in het semester volgend op de goedkeuring van de aanvraag in te richten of rechtvaardigt via argumentatie

het tijdstip van de aanvraag Het CVO koppelt de aanvraag van een bijkomende vestigingsplaats aan specifieke onderwijsbevoegdheid.

5. Concurrentie Indien de aangevraagde vestigingsplaats interfereert met (de plannen van) een ander CVO in het consortium moeten er gesprekken gevoerd zijn om tot duidelijke afspraken te komen tussen de

betrokken CVO's, desgevallend begeleid door het consortium.

6. Gevolgen voor andere opleidingenverstrekkers en/of andere opleidingsniveaus

7. Conformiteit met de beleidslijnen van de minister van Onderwijs en/of Vlaamse adviesraden

8. Leefbaarheid van opleiding Inschatting van het potentieel aantal cursisten op korte en lange termijn.

9. Advies LOC



Aanvullende afspraken

Naast en aanvullend op de procedure en criteria betreffende aanvragen voor nieuwe onderwijsbevoegdheden

en vestigingsplaatsen werden ook afspraken gemaakt betreffende andere “vernieuwingen in het aanbod”. Het principe van zo open mogelijke en vroege communicatie stond hierbij centraal. Eén en ander mag uiteraard niet leiden tot extra planlast en/of vertragende procedures. De Raad van Bestuur van COMENES zocht en vond

een evenwicht. Dit werd vertaald in onderstaande tabel die een overzicht biedt van mogelijke “vernieuwingen” samen met te ondernemen acties. Wijziging Meer specifiek Actie

T VM

M N

Uitbreiding met een

nieuwe opleiding

behorende tot een verworven

studiegebied

in hoofdvestiging x

In vestiging in eigen regio x

in vestiging in andere regio Kan niet

behorende tot een nieuw

studiegebied

in hoofdvestiging x

in vestiging in eigen regio x

in vestiging in andere regio Kan niet

Uitbreiding van een

bestaande opleiding in

een andere

vestigingsplaats

naar een vestigingsplaats in eigen regio x

naar een vestigingsplaats in een andere regio Kan niet

van één naar andere leslocatie in een vestigingsplaats x

Uitbreiding van een

bestaande opleiding

door inrichten van

nieuwe modules

in de hoofdvestiging x

in een vestigingsplaats in eigen regio x

in een vestigingsplaats in een andere regio x

in een andere locatie van een vestigingsplaats x

Uitbreiding van een

bestaande opleiding via

een inhouds‐

verandering van één of

meerdere modules

in de hoofdvestiging x

in een vestigingsplaats in eigen regio x

in een vestigingsplaats in een andere regio x

in een andere locatie van een vestigingsplaats x

Afbouwen (definitief

stopzetten) van het

aanbod

opleiding in gelijk welke leslocatie x

in gelijk welke vestigingsplaats x

module(s) in gelijk welke leslocatie x

in gelijk welke vestigingsplaats x

T = Toestemming van het consortium vereist

VM = Vroegtijdig melden inclusief overleg met betrokken partners

M = Mededeling in het consortium

N = Nihil, geen enkele verplichting tot toestemming van of mededeling in het consortium



Het consortium als notaris van de gemaakte afspraken tussen de partners

Sinds het najaar 2009 werd door de partners van COMENES afgesproken om de afspraken die op niveau van de Raad van Bestuur gemaakt zijn en die verder gaan dan het decretale kader aan mogelijkheden biedt (bijvoorbeeld de koppeling onderwijsbevoegdheid en vestigingsplaats, zie boven) te bekrachtigen door de

opmaak en de officiële ondertekening van een overeenkomst tussen de partners (vertegenwoordigd door de directies) enerzijds en het consortium (vertegenwoordigd door de voorzitter en de afgevaardigd bestuurder van COMENES) anderzijds. We noemen dit de notarisfunctie van het consortium.

We hebben deze dienst/functie ook uitgebreid voor de partners die samenwerkingsafspraken wensen te bekrachtigen die voor of buiten de werking van het consortium volwassenenonderwijs tot stand kwamen.

Tot op heden (oktober 2010) werden 8 overeenkomsten op deze manier opgemaakt en ondertekend.



4. INTERNE ANALYSE

Voor de interne analyse van het aanbod verwijzen we ook naar volgende documenten :

- Opleidingsplan 2008‐2013, versie 2009

- Onderzoek Levenslang Leren : fase 1 “Analyse van het aanbod”

4.1. Administratieve toestand m.b.t. de onderwijsbevoegdheden en vestigingsplaatsen van de centra waarvan de centrumbesturen aangesloten zijn bij het CVWO In het najaar 2008 werd op niveau van het consortium een databank ontwikkeld die zowel de administratieve toestand op vlak van onderwijsbevoegdheden en vestigingsplaatsen, als de effectieve situatie op vlak van onderwijsaanbod en vestigingsplaatsen ontsluit. Deze databank wordt sindsdien jaarlijks (in het najaar) geüpdatet. Deze databank is consulteerbaar op het secretariaat van het consortium of kan, indien gewenst en relevant, aan de overheid (administratie of kabinet) opgestuurd worden. De databank wordt gebruikt bij het formuleren van een advies over het toekennen van onderwijsbevoegdheden en vestigingsplaatsen.

4.2. Effectieve situatie m.b.t. het onderwijsaanbod en de vestigingsplaatsen van de centra waarvan de centrumbesturen aangesloten zijn bij het CVWO

Evolutie toestand m.b.t. de onderwijsbevoegdheden en vestigingsplaatsen

Op basis van de gegevens in de eigen databank (door de CVO’s en het CBE aangeleverd in het najaar van 2008,

2009 en 2010) kunnen we een vermindering van het aantal combinaties effectief aanbod per vestigingsplaats

vaststellen. Deze cijfers zeggen op zich niets over het aantal modules dat aangeboden wordt, maar kunnen wel

geïnterpreteerd worden als een maat van regionale spreiding van het aanbod. Hoe minder combinaties aanbod

per vestigingsplaats hoe kleiner de regionale spreiding van het aanbod. Wat we dus vaststellen, kan als een

impliciete rationalisatie van het aanbod geïnterpreteerd worden.

Tabel 1 Effectief uitgevoerde onderwijsbevoegdheid per vestigingsplaats 08‐09 ten opzichte van 10‐11

Effectief uitgevoerde onderwijsbevoegdheid per vestigingsplaats 2010‐2011

2008‐2009 ONWAAR WAAR Eindtotaal

ONWAAR 94

WAAR 171 457 628

Eindtotaal 551

Bovenstaande tabel is niet zo eenvoudig om lezen. De tabel toont aan dat er een daling is van het aantal

combinaties effectief uitgevoerde onderwijsbevoegdheid per vestigingsplaats (van 628 in het werkjaar 2008‐



2009 tot 551 in het werkjaar 2010‐2011). Dit is een daling met ongeveer 13 % in twee jaar.

Als je de tabel van naderbij bekijkt dan merk je dat achter de globale daling van 77 combinaties (de 13 %)

echter nog veel meer wijzigingen schuilgaan : 171 combinaties van 2008‐2009 verdwenen in 2010‐2011 maar

er kwamen anderzijds ook 94 nieuwe combinaties bij. Deze grote verschuivingen hebben voor een groot stuk te

maken met wijzigende opleidingsprofielen (van lineair naar modulair). Een wijziging van opleidingsprofiel wordt

in deze tabel weergegeven als één of meer combinaties die verdwijnen en één of meer combinaties die er bij

komen.

Indien we de globale daling van het aantal combinaties ingerichte onderwijsbevoegdheid/vestigingsplaats

analyseren op niveau van studiegebied, merken we dat deze daling zich zeer ongelijkmatig spreidt. Een aantal

studiegebieden daalt een stuk sterker. Vooral Huishoudelijk onderwijs (‐ 35 %), Talen richtgraad 3 en 4 (‐21 %),

Mechanica‐elektriciteit (‐20 %), Talen richtgraad 1 en 2 (‐19 %) springen hierbij in het oog. Een beperkt aantal

kleinere studiegebieden gaat dan weer tegen de trend in : Auto (+17%) en Voeding (+17 %). De daling doet zich

het sterkst voor in de Centra voor Volwassenenonderwijs van het gemeenschapsonderwijs en het minst in die

van het vrij onderwijs.

Wellicht is het hierboven beschreven fenomeen het gevolg van het nieuwe decreet op het

volwassenenonderwijs (invoeren van delers per studiegebied, koppeling van financiering van CVO aan de

gepresteerde LUC, het regionaal overleg op niveau van het consortium). De CVO’s gaan bewuster om met de

regionale spreiding van hun aanbod in de regio, en grijpen sneller in in studiegebieden die “onder druk” staan

(te weinig deelnemers tov de delers).

Andere vaststelling : slechts 16 % van de beschikbare combinaties onderwijsbevoegdheid/vestigingsplaats

wordt effectief aangeboden. Dit is een zeer klein aantal. Dit kleine aantal toont de beperking aan van de

huidige regelgeving op het vlak van onderwijsbevoegdheden die nu (met een uitzondering voor de

regiovreemde vestigingsplaatsen) in principe gelden voor alle vestigingsplaatsen van het Centrum voor

Volwassenenonderwijs. In COMENES werd daarom beslist om die koppeling wel te maken. Deze koppeling is

binnen de bepalingen van het decreet volwassenenonderwijs echter niet mogelijk. Daarom de suggestie aan de

overheid om dit mogelijk te maken.

Hoe verhoudt het aanbod VWO in COMENES zich ten aanzien van het aanbod VWO in Vlaanderen ?

Een andere manier om het aanbod volwassenenonderwijs in onze regio te analyseren is om het te vergelijken

met het aanbod volwassenenonderwijs in Vlaanderen. Om de tabel correct te analyseren is het goed om weten

dat ongeveer 8 % van de Vlaamse bevolking (volwassenen) in de regio COMENES woont. Aanbod (per

studiegebied) dat daar verhoudingsgewijs sterk van af wijkt (onder de 6 %, hoger dan 10 %) heeft een

knipperlichtfunctie. Van deze studiegebieden dienen we ons af te vragen wat de oorzaak van deze afwijking

zou kunnen zijn.

Tabel 2 Procentueel aandeel van het aanbod VWO in COMENES ten aanzien van het aanbod VWO in Vlaanderen (per studiegebied en voor de referteperiodes 06‐07, 07‐08, 08‐09, 09‐10)

Studiegebied 06‐07 07‐08 08‐09 09‐10

Algemene vorming 10,7 6,13 5,69 7,81

Auto 10,14 16,45 15,17 13,37

Boekbinden 0 0 0 0

Bouw 8,17 7,83 9,27 7,67

Chemie 0 0 0 0

Decoratieve technieken 69,94 78,79 81,40 75,88

Diamantbewerking 0 0 0 0



Grafische technieken 9,88 8,26 5,70 7,48

Handel 6,81 6,25 6,83 8,72

Hout 8,28 10,6 8,59 9,34

Huishoudelijk onderwijs 11,11 9,82 14,04 14,64

Juwelen 0 0 0 0

Kant 0 0 0 0

Koeling en warmte 2,02 0,45 6,75 5,33

Land‐ en tuinbouw 7,97 6,63 14,35 14,77

Lederbewerking 0 0 0 0

Lichaamsverzorging 2,56 3,12 2,45 2,97

Maritieme opleidingen 0 0 0 0

Mechanica – elektriciteit 8,56 11,83 13,33 12,89

Muziekinstrumentenbouw 0 0 0 0

Nederlands tweede taal 5,26 4,86 4,71 5,65

Personenzorg 10,94 10,5 10,41 10,80

Smeden 0 0 0 0

Textiel 16,34 13,76 4,25 4,81

Toerisme 0 0 0 0

Voeding 1,97 1,7 2,18 3,25

Bijzondere educatieve noden 28,57 21,25 10,20 21,31

Mode 0 9,36 9,90 10,9

ICT 9,45 10,13 10,30 10,72

Talen richtgraad 1,2,3 en 4 6,67 6,84 6,81 7,3

Industriële wetenschappen 8,94 9 9,28 7,55

Handelswetenschappen 4,2 3,52 4,51 4,2

Onderwijs 5,37 7,26 9,51 6,97

Gezondheidszorg 0 0 0 0

Sociaal‐agogisch werk 12,59 15,33 16,37 16,75

Biotechniek 82,42 2,48 0,91 0,07

Voor een aantal studiegebieden scoren wij met COMENES sterk boven de verwachte 8 % : Auto, Decoratieve

Technieken, Huishoudelijk Onderwijs, Land‐ en Tuinbouw, Mechanica‐elektriciteit, Personenzorg, Bijzondere

Educatieve Technieken, Mode, ICT en Sociaal‐agogisch werk. Deze hoge score heeft meervoudige verklaringen.

Vooreerst zijn er enkele unieke (of bijna unieke) opleidingen binnen onze centra : bijvoorbeeld in het

studiegebied Decoratieve technieken en het studiegebied Bijzondere Educatieve Noden. Voorts zijn er binnen

COMENES een aantal studiegebieden waarvoor we binnen de provincie West‐Vlaanderen de unieke of heel

sterke aanbieder zijn : het studiegebied Sociaal‐agogisch werk, Personenzorg. Vervolgens zijn er enkele

regionale kenmerken die zeker meespelen : het belang van land‐ en tuinbouw, en de tweedehands auto markt

zijn wellicht bepalend voor de hogere aandelen in de betreffende studiegebieden.

Voor andere studiegebieden scoren wij in COMENES opmerkelijk lager dan de verwachte 8 %. Voor het

studiegebied Nederlands tweede taal kan dit zeker verklaard worden door de kleinere regionale vraag.

Alhoewel die vraag (zie verder) nog ruimschoots het aanbod overtreft. De andere laag scorende

studiegebieden zijn moeilijker te verklaren en verdienen zeker verder onderzoek : studiegebied Koeling en

Warmte, Textiel, Lichaamsverzorging, Voeding, Handelswetenschappen. Wellicht is hier potentieel voor

verdere groei aanwezig.



In de, meestal kleinere, studiegebieden waar COMENES geen aanbod genereert is er meestal een goede

regionale verklaring voor het niet‐organiseren van aanbod. Wat betreft Juwelen organiseert CVO 3 Hofsteden

vanaf het werkjaar 2010‐2011 een aanbod in Kortrijk.

Aandeel van de grootste studiegebieden in het totaal aanbod VWO (COMENES en Vlaanderen)

Voor de grootste studiegebieden (in LUC) hebben we geanalyseerd wat hun aandeel is ten aanzien van het totale aanbod VWO. Indien we de Vlaamse cijfers als benchmark nemen scoort COMENES ondermaats voor het studiegebied Talen richtgraad 1 en 2, de specifieke lerarenopleiding en NT2. Voor NT2 kan dit verklaard worden door de regionale kenmerken (lagere aanwezigheid van de doelgroep). Voor de andere studiegebieden is er niet onmiddellijk een verklaring voor de lagere scores. Voor alle overige studiegebieden scoren we boven de Vlaamse benchmark.

Tabel 3 Vergelijking van het aandeel van de grootste studiegebieden in COMENES en Vlaanderen (referteperiode 09‐10)

Studiegebied (2009‐2010) Aandeel in Vlaanderen Aandeel in COMENES

Talen richtgraad 1 en 2 18,56% 17,45%

Nederlands tweede taal 20,25% 14,14%

ICT 11,04% 14,61%

Huishoudelijk onderwijs 5,25% 9,50%

Sociaal‐agogisch werk 3,45% 7,14%

Specifieke lerarenopl. 5,14% 4,42%

Personenzorg 4,35% 5,80%

Handel 3,09% 3,33%

Evoluties van studiegebieden in COMENES ten aanzien van evoluties in studiegebieden Vlaanderen

Het aanbod volwassenenonderwijs is uiteraard geen stabiel gegeven en is aan sterke evoluties onderhevig.

Analyseren we de belangrijkste (in termen van aantal LUC) studiegebieden en hun evolutie over de laatste 4

referteperiodes en dit zowel in Vlaanderen als in COMENES bemerken we een aantal positieve vaststellingen.

In bijna alle grote studiegebieden evolueert het aanbod van COMENES positief ten aanzien van de evoluties op

Vlaams niveau. In groeiende studiegebieden NT2, Handel en SLO groeien wij nog sterker. Enige uitzondering is

het studiegebied Personenzorg, maar het verschil is minimaal en dit is voor ons reeds een sterk studiegebied

(zie boven).

In alle grote studiegebieden die krimpen, krimpt het aanbod van COMENES in mindere mate. Relatief gezien

groeien we dus in volgende studiegebieden : Talen richtgraad 1 en 2, ICT en Huishoudelijk Onderwijs. In het

studiegebied Sociaal‐agogisch werk gaan we zelfs tegen de trend in.

Tabel 4 Evolutie (2006‐2007 ten aanzien van 2009‐2010) van het aanbod in de grootste studiegebieden (Vlaanderen en COMENES)

Studiegebied Evolutie Vlaanderen Evolutie in COMENES

Talen richtgraad 1 en 2 ‐16,20% ‐8,64%

Nederlands tweede taal 13,77% 22,18%

ICT ‐24,34% ‐14,20%

Huishoudelijk onderwijs ‐36,37% ‐16,19%

Sociaal‐agogisch werk ‐19,30% 7,32%

SLO 20,63% 56,62%

Personenzorg 19,43% 17,84%

Handel 21,47% 55,67%



4.2.1. Opleidingen Basiseducatie

Indien we op basis van de gepresteerde LUC voor de referteperiode 2009‐2010 het aanbod van het Centrum

voor Basiseducatie in de regio COMENES bekijken en dit vergelijken met het aanbod van alle Centra voor

Basiseducatie in Vlaanderen, vallen meteen de grote gelijkenissen tussen beide profielen op.

Het aanbodsprofiel van het Centrum voor Basiseducatie Kortrijk‐Roeselare lijkt dus heel sterk op het

gemiddelde profiel voor Vlaanderen van de Centra voor Basiseducatie : een overwegend deel NT2, aangevuld

met een groot blok Alfa NT2. De Centra voor Basiseducatie, in het algemeen, en het CBE in COMENES, in het

bijzonder, zetten heel sterk in op het aanbod dat zich richt op anderstaligen. Dit is zeker opvallend voor het

eigen CBE gesitueerd in een regio die niet onmiddellijk gekenmerkt wordt door een grote aanwezigheid van

anderstaligen (zie figuur 2). Anderzijds (zie ook verder) meldt het Huis van het Nederlands dat er gezien de

alsmaar stijgende vraag (zie figuur 3, en tabel 5) zeker binnen CBE onvoldoende aanbod is om op de leervragen

NT2 en Alfa NT2 een afdoend antwoord te geven.

Binnen de aan het CBE toegekende middelen wordt dan ook maximaal ingezet op anderstaligen, en nog kunnen

lang niet alle vragen van laaggeschoolde anderstaligen snel en effectief opgevangen worden. Er is duidelijk

nood aan extra middelen voor op deze groep afgestemd aanbod, ook in onze regio. Het groeipad van het

Centrum voor Basiseducatie (zeker voor NT2 en Alfa NT2) volgt al jaren het stijgende aantal leervragen niet.

Vóór het decreet op het volwassenenonderwijs van 2007 was geen groeimechanisme in de wetgeving

ingebouwd, sinds het decreet van 2007 wordt de groei heel sterk afgetopt.

Figuur 2 Aandeel personen van vreemde herkomst in de totale bevolking per gemeente in het Vlaamse Gewest (1 januari 2004) (bron beleidsnota Inburgering)



Figuur 3 Evolutie 07‐10 van het aantal intakes in het Huis van het Nederlands West‐Vlaanderen (CVO en CBE), (bron : Huis van het Nederlands West‐Vlaanderen)

Tabel 5 Intakes Huis van het Nederlands per antenne (voor Antennes in werkingsgebied COMENES)

Doorverwijzing CBE CVO 180u CVO 120u CVO 80u

Huis van het Nederlands West-Vlaanderen

1347 280 3300 132

Antenne Kortrijk 443 79 1136 97

Antenne Roeselare 221 48 412 14

Het CBE van COMENES heeft een zeer groot aanbod Alfa NT2. Hiermee richt het CBE zich, conform zijn

maatschappelijke opdracht, op een zeer moeilijke doelgroep. Het leerproces van deze Alfa NT2 groep wordt

echter ook gekenmerkt door zeer lange leertrajecten. Gevolg is dat ook in de toekomst dit aanbod en deze

doelgroep een behoorlijk aandeel van het CBE zullen vormen.

Figuur 4 Verhouding leergebieden CBE 2009‐2010 – COMENES

30,85%

7,40%

0,71%

7,16%7,12%

41,63%

1,89% 3,24%

Centrum voor Basiseducatie ‐ 2009‐2010

Alfa NT2

ICT

Maatwerk

MO

Nederlands

NT2

Talen

Wiskunde



Figuur 5 Verhoudingen leergebieden CBE 2009‐2010 – Vlaanderen

Opvallend voor het eigen CBE is het relatief kleine aandeel ICT (7,4 % ten opzichte van 11,94 % in Vlaanderen)

in het aanbod. Het CBE biedt 40 % minder ICT aan dat het gemiddelde Vlaamse Centrum voor Basiseducatie. Er

is nochtans op het eerste gezicht geen kleinere regionale vraag naar ICT aanbod voor laaggeschoolden. Voor

andere leergebieden lijkt het profiel sterk op dat van Vlaanderen. Het kleine leergebied Wiskunde doet het wel

opmerkelijk goed (3,24% tov 1,9%).

In algemene termen kunnen we dus stellen dat de extra inspanningen die het CBE levert op het vlak van NT2 en

vooral van Alfa NT2 in de eerste plaats ten koste gaan van het ICT‐aanbod voor laaggeschoolden in onze regio.

Als er al sprake is van een verdringingseffect ten aanzien van een leergebied met grote maatschappelijke

waarde en waarvoor (zeer) gemakkelijk gerekruteerd kan worden (ICT), is dit zeker zo ten aanzien van een hele

resem opdrachten die misschien minder populair, maar maatschappelijk zeer relevant zijn. We denken daarbij

aan : de organisatie van onderwijs aan gedetineerden, het opzetten van geïntegreerde geletterdheidstrajecten,

de ontwikkeling van aanbod voor ouders op school, het aanbieden van een pretest screening geletterdheid,

aanbod op maat van laaggeschoold overheidspersoneel, voortraject in de opleiding EDAS (Ervaringsdeskundige

in de Armoede en Sociale Uitsluiting), samenwerking met en doorstroom naar CVO, …

25,41%

11,94%

1,56%

6,84%6,39%

43,74%

2,04% 1,90%

CBE ‐ Vlaanderen ‐ 2009‐2010

Alfa NT2

ICT

Maatwerk

MO

Nederlands

NT2

Talen

Wiskunde



Figuur 6 Evolutie Alfa NT2 ‐ 2002‐2010 (CBE COMENES – Vlaanderen)

Figuur 7 Evolutie NT2 en Alfa NT2 ‐ 2002‐2010 (CBE COMENES en Vlaanderen)

Technische opmerking : de cijfers van de Centra voor Basiseducatie werden voor de invoering van de decreet op het

Volwassenenonderwijs van 2007 op een andere manier opgevraagd en verwerkt (kalenderjaren) dan na het decreet

(referteperiodes).

0,00%

5,00%

10,00%

15,00%

20,00%

25,00%

30,00%

35,00%

Comenes

Vlaanderen

0,00%

10,00%

20,00%

30,00%

40,00%

50,00%

60,00%

70,00%

80,00%

Comenes

Vlaanderen



Figuur 8 Evolutie ICT ‐ 2002‐2010 (CBE COMENES en Vlaanderen)

Figuur 9 Evolutie Nederlands Moedertaal 2002‐2010 (CBE COMENES en Vlaanderen)

De grafieken met de evoluties per leergebied voor de periode 2002‐2010 voor COMENES en voor Vlaanderen

bevestigen de gemaakte analyses. Groot en stijgende aandeel NT2 en vooral Alfa NT2 ten nadele van (?) het

aanbod Nederlands moedertaal (van groter aandeel, naar gemiddeld niveau), en ICT (van voorsprong in 2002

naar achterstand in 2010).

0,00%

2,00%

4,00%

6,00%

8,00%

10,00%

12,00%

14,00%

Comenes

Vlaanderen

0,00%

2,00%

4,00%

6,00%

8,00%

10,00%

12,00%

14,00%

16,00%

Comenes

Vlaanderen



4.2.1.1 Afstemming van aanbod CBE en de CVO’s

Wederzijdse afstemming van het aanbod van het Centrum voor Basiseducatie en het aanbod van de Centra

voor Volwassenenonderwijs veronderstelt (a) een goede samenwerking en (b) dat de Centra voor Basiseducatie

en de Centra voor Volwassenenonderwijs elkaars aanbod goed kennen. Dit “elkaar kennen” mag niet beperkt

blijven tot het niveau van de directies maar dient uitgebreid te worden tot op het niveau van adjunct‐

directeurs, coördinatoren en onthaalmedewerkers van de Centra voor Volwassenenonderwijs, en iedereen die

mee verantwoordelijk is voor het doorverwijzen van cursisten.

De ronde van de CVO’s

Daarom investeerde het Centrum voor Basiseducatie Kortrijk‐Roeselare vanaf het najaar 2009 in een

voorstellings‐ en kennismakingsronde bij de Centra voor Volwassenenonderwijs in de regio Comenes. Tijdens

deze ronde van de CVO’s werden de werking, de doelgroep en het aanbod van de Centra voor Basiseducatie

voorgesteld, met uiteraard ruimte voor verdere vraagstelling en overleg.

In de loop van 2009‐2010 zijn de verantwoordelijken van het Centrum voor Basiseducatie langs geweest in

CVO VSPW, CVO HITEK, PCVO West‐Vlaanderen, CVO Roeselare, CVO Stedelijk Volwassenenonderwijs

Roeselare, CVO VIVO en CVO VIVA.

Staan nog op de agenda voor 2010‐2011 : CVO De Avondschool, CVO 3 Hofsteden, CVO Avelgem‐Harelbeke,

CVO Vlaamse Ardennen, CVO Sint‐Paulus Waregem.

Trajecten CBE ‐ CVO

Eén van de doelstellingen van deze kennismaking en het overleg is uiteraard om het aantal opleidingstrajecten

van het CBE naar CVO te vergroten. In de loop van het werkjaar 09‐10 liepen volgende trajecten :

Opstap Talen:

o Engels:

In Roeselare met CVO Roeselare

In Kortrijk met CVO HITEK

o Frans:

In Roeselare met CVO Roeselare

In Kortrijk met CVO 3 Hofsteden

Oorspronkelijk was in Kortrijk een jaarlijkse rotatie afgesproken. Waarbij het eerste jaar deelnemers

van de opleidingen Opstap Talen doorverwezen en begeleid werden naar CVO HITEK en het

daaropvolgende jaar hetzelfde gebeurde naar CVO 3 Hofsteden. In afspraak met beide CVO’s is

afgesproken om deze rotatie te vervangen door een afspraak om voor Engels door te verwijzen en te

begeleiden naar CVO HITEK en voor Frans naar CVO 3 Hofsteden.

ICT

o In Roeselare met CVO Roeselare

o In Kortrijk met CVO VIVO

EDAS (Ervaringsdeskundige in de Armoede en Sociale Uitsluiting):

o In Kortrijk met CVO VSPW (dit werkjaar niet, volgend jaar opnieuw)

Cursisten NT2

o In november start “Koken met Annelies” in (samenwerking met) CVO VIVA.

Dit aanbod “koken” richt zich op cursisten van het Centrum voor Basiseducatie die

momenteel de groep NT2 Waystage volgen. Het verder oefenen van het Nederlands wordt in



de promotie benadrukt. De promotie gebeurt door de educatieve medewerkers het CBE, de

teamcoördinator van het CBE zal de 1ste les mee instaan voor het onthaal en de

inschrijvingen. De teamcoördinator van het CBE heeft de leerkracht van CVO VIVA intussen

ingewerkt in het werken met de NT2‐doelgroep van het CBE.

Belangrijk gegeven in al deze trajecten is het concept van de “warme overdracht” van cursisten van het

Centrum voor Basiseducatie naar het Centrum voor Volwassenenonderwijs. Willen we deze “warme

overdracht” realiseren dan dienen volgende elementen aanwezig te zijn :

de eerste vervolgmodule(s) van het Centrum voor Volwassenenonderwijs worden waar mogelijk

georganiseerd in de vertrouwde omgeving van het Centrum voor Basiseducatie

de eerste vervolgmodule(s) van het Centrum voor Volwassenenonderwijs bestaan exclusief of

hoofdzakelijk uit de cursisten vanuit het Centrum voor Basiseducatie

de eerste vervolgmodule(s) van het Centrum voor Volwassenenonderwijs zijn inhoudelijk en op vlak

van aanpak en begeleiding volledig afgestemd op de doelgroep vanuit het Centrum voor

Basiseducatie

de leerkrachten die verantwoordelijk zijn voor deze eerste vervolgmodule(s) hebben de nodige

competenties om met deze doelgroep te werken. Het Centrum voor Basiseducatie staat hen bij in de

opbouw van deze competenties.

leerkrachten van het Centrum voor Basiseducatie zijn aanwezig bij de eerste bijeenkomst van de

vervolgmodule, waarop meteen ook de inschrijving in die vervolgmodule georganiseerd wordt.

op het Centrum voor Basiseducatie wordt indien mogelijk een neventraject “oefeningen in het Open

Leercentrum” opgezet. De cursisten worden in het Open Leercentrum van het Centrum voor

Basiseducatie begeleid bij het maken van oefeningen van de vervolgmodule(s).

er wordt voorzien in een intensieve opvolging en trajectbegeleiding van deze cursisten.

Bij de bestaande trajecten wordt de “warme overdracht” soms nog onvoldoende en/of onvolledig gerealiseerd.

Evaluatie

Er dient verder geïnvesteerd te worden in de omvang en de regionale spreiding van aansluitende trajecten

CBE‐CVO. Bij de nieuwe en de reeds bestaande trajecten CBE‐CVO dient het concept “warme overdracht” waar

mogelijk maximaal gerealiseerd te worden.



4.2.2. Opleidingen van het studiegebied algemene vorming

Het aanbod Algemene Vorming is feitelijk beperkt tot het aanbod van CVO VIVO in Kortrijk. CVO Avelgem‐

Harelbeke heeft eveneens deze bevoegdheid maar heeft deze tot nu toe enkel gebruikt om enkele modules uit

dit opleidingstraject aan te bieden. Deze functioneerden als een subregionale (Avelgem) aanvulling op een

traject Algemene Vorming dat voorts in Gent aangeboden werd. Het CVO Avelgem heeft niet de ambitie om

het aanbod binnen het studiegebied Algemene Vorming volwaardig uit te bouwen.

Diplomagerichte opleidingen

CVO VIVO biedt in samenspraak en afspraak met verschillende partners een ruime keuze aan studierichtingen

binnen het volwassenenonderwijs, die in combinatie met Algemene Vorming tot een diploma secundair

onderwijs leiden. Voor volgende opleidingen wordt enerzijds geput uit het eigen aanbod van het CVO VIVO

maar wordt tevens in overleg beroep gedaan op opleidingstrajecten van CVO’s binnen (CVO 3 Hofsteden, CVO

VSPW, CVO Sint‐Paulus Waregem, CVO Roeselare) en buiten (CVO WW Ieper, CVO Spermalie Brugge, CVO

Waas en Durme, CVO Leerdorp Gent) het consortium volwassenenonderwijs COMENES. Doelstelling is om

deze lijst verder uit te breiden.

Studiegebied Auto:

‐ Fietsenmaker en mecanicien BSO3

‐ Koetswerkhersteller BSO3

‐ Mecanicien personen‐ en lichte bedrijfswagens TSO3

Studiegebied Bijzondere educatieve noden:

‐ Vrachtwagenchauffeur BSO3

Studiegebied Chemie:

‐ Chemie TSO3

Studiegebied Grafische Technieken:

‐ Fotografie TSO3

Studiegebied Handel:

‐ Boekhouden‐Informatica TSO3

‐ Secretariaat‐Talen TSO3

‐ Kantooradministratie en gegevensbeheer BSO3

Studiegebied Koeling en warmte:

‐ Sanitair installateur

Studiegebied Lichaamsverzorging:

‐ Schoonheidsverzorging TSO3

Studiegebied Mechanica‐Elektriciteit:

‐ BMBE‐lasser + MIG/MAG Lasser BSO3

‐ MIG/MAG Lasser + TIG Lasser BSO3

‐ BMBE‐lasser + TIG Lasser BSO3

‐ Plaatlasser

Studiegebied Personenzorg:

‐ Jeugd‐ en gehandicaptenzorg TSO3

‐ Begeleider ‐Animator voor Bejaarden TSO3



‐ Kinderzorg/Begeleider in de kinderopvang BSO3

‐ Logistiek assistent/Polyvalent verzorgende BSO3

Studiegebied Toerisme:

‐ Toerisme en onthaal TSO3

Er wordt onderzocht of een nog breder pallet aan opleiding aangeboden kan worden.

Bereik van het studiegebied Algemene Vorming

In vorig versie van het opleidingsplan werd reeds aangetoond dat het bereik van de opleiding Algemene

Vorming zich niet gelijk spreidt over de regio van COMENES. Als je deze cijfers leest als “een kans” op het

volgen van Algemene Vorming, dan heeft een (jong)volwassene in Kortrijk ruim 2 (bijna 3) keer zoveel kans om

Algemene Vorming te volgen dan een (jon)volwassene in Roeselare en Izegem. Steden die zowel met de auto

als met openbaar vervoer een zeer goede verbinding hebben met Kortrijk.

Tabel 6 Bereik van Algemene Vorming binnen de regio COMENES pet gemeente (referteperiode 08‐09)

Fusie Aantal inwoners Inschrijvingen Bereik in gemeente

Midden‐West‐Vlaanderen Ardooie 9111 9 0,10% Ingelmunster 10646 3 0,03%

Izegem 26486 53 0,20%

Ledegem 9379 3 0,03%

Lendelede 5411 14 0,26%

Lichtervelde 8438 6 0,07%

Meulebeke 10983 7 0,06%

Moorslede 10697 9 0,08%

Oostrozebeke 7458 2 0,03%

Pittem 6609 6 0,09%

Roeselare 56268 108 0,19%

Staden 10995 2 0,02%

Wielsbeke 9093 5 0,05%

Hooglede 9867 8 0,08%

Zuid‐West‐Vlaanderen Anzegem 14105 5 0,04%

Deerlijk 11372 38 0,33%

Harelbeke 26294 61 0,23%

Kortrijk 73777 401 0,54%

Kuurne 12626 16 0,13%

Menen 32439 68 0,21%

Spiere‐Helkijn 2047 3 0,15%

Waregem 35831 77 0,21%

Wevelgem 30926 63 0,20%

Zwevegem 23809 98 0,41%

Dit kan uiteraard niet de bedoeling zijn. In termen van correlatie is er negatieve correlatie van afstand tussen

de woonplaats en Kortrijk en de kans op deelnemer van 0,70. Er is een positieve correlatie van 0,73 indien de

woonplaats van de deelnemers ook een vestigingsplaats van VIVO Kortrijk is.

Deze vaststelling kan verschillende oorzaken hebben :



Een duidelijke oorzaak is zeker afstand en bereikbaarheid. Hoe verder de woonplaats van de

potentiële deelnemers van Kortrijk ligt hoe kleiner de kans op deelname. Een andere factor die kan

meespelen is de bereikbaarheid van de lesplaatsen van CVO VIVO (aan de rand van stad Kortrijk, een

eind verwijderd van het station)

Eén en ander heeft zeker ook te maken met gebrek aan informatie (en naambekendheid). De

promotie‐ en informatiepolitiek van CVO VIVO richt zich op de bestaande vestigingsplaatsen en

omliggende. Dit is logisch voor het klassieke aanbod van CVO VIVO. Dit is niet logisch en misschien

nefast voor de doelgroep van het Tweedekansonderwijs. We stellen immers vast dat voor de

Specifieke Lerarenopleiding deze problematiek niet (of veel minder) speelt.

Een derde oorzaak zou kunnen liggen in de begeleiding. Deze doelgroep heeft een duwtje (of meer

dan één duwtje) in de rug nodig, deze doelgroep dient gestimuleerd en opgevolgd worden. Dit is op

afstand of door een onbekende een stuk moeilijker.

De oplossingen die zich aandienen zijn wellicht logisch:

• De subregionale organisatie van opstap‐ of kennismakingsmodules. Vraag moet wel gesteld worden of

dit organisatorisch en financieel haalbaar is, en wat dus de kost/efficiëntie van een dergelijke

maatregel is.

• Belangrijker en efficiënter lijkt ons het opzetten van centrumoverstijgende en netoverstijgende

informatie (folders, website, enz …), indien mogelijk ook geïntegreerd in de communicatie die alle

partners van COMENES zelf opzetten.

• Minstens even belangrijk lijkt ons het opzetten van centrumoverstijgende en netoverstijgende

trajectbegeleiding. Deze doelgroep dient aangesproken en gestimuleerd te worden. Dit is echter een

opdracht die de mogelijkheden van het volwassenenonderwijs, laat staan één centrum voor

volwassenenonderwijs ver overstijgt. We moeten hier dan ook dringend op zoek naar een ruim

samenwerkingsverband met de verschillende opleidingsverstrekkers, de CLB’s, steden en

gemeenten,…



4.2.3. Opleidingen van het studiegebied Nederlands tweede taal

Het aantal aanmeldingen bij de regionale antennes van het Huis van het Nederlands is wellicht een goede

indicator van de regionale vraag naar NT2. In paragraaf 4.2.1 betreffende het aanbod van het Centrum

Basiseducatie is reeds aangetoond dat er een grote vraag naar aanbod NT2 bestaat. Tabel 7 betreffende de

evolutie van het aantal aanmeldingen in de Huizen van het Nederlands in de periode 2006‐2009 per Huis van

het Nederlands toont aan dat er ook in de provincie West‐Vlaanderen en de regio van COMENES een groeiende

vraag naar NT2‐aanbod is.

Tabel 7 Evolutie van het aantal aanmeldingen in de Huizen van het Nederlands 2006‐2009 per Huis van het Nederlands (bron: beleidsnota Inburgering)

Een kleine 50 % van de aanmeldingen in West‐Vlaanderen (zie tabel onder) situeert zich dan weer in de regio

COMENES. Dit betekent dat tussen de 3,5 à 4 % van de Vlaamse aanmeldingen en intakes in de Huizen van het

Nederlands zich voordoet in de regio COMENES.

Tabel 8 Aanmeldingen in het Huis van het Nederlands West‐Vlaanderen in 2009 per type doorverwijzing (bron : Huis van het Nederlands)

Type doorverwijzing CBE CVO 180u CVO 120u CVO 80u/UT Totaal

HVN West‐Vlaanderen 1347 280 3300 132 5059

Antenne Kortrijk 443 79 1136 97 1755 34,69%

Antenne Roeselare 221 48 412 14 695 13,74%

Bekijken we het aandeel NT2 binnen de CVO’s (maar bekijk ook de analyse die we gemaakt hebben voor het

CBE) dan organiseren onze CVO’s een goede 5 % van het aanbod NT2 in Vlaanderen. Verhoudingsgewijs en als

we het Vlaamse gemiddelde als norm zouden hanteren, is het aanbod in onze regio iets hoger dan de vraag.

Toch stellen we op het terrein vast dat de NT2‐groepen overbezet zijn en amper (of niet, zie analyse CBE) de

reële vraag kunnen dekken.

Conclusie moet zijn dat het aanbod NT2 in de regio, zowel voor CVO’s als voor CBE, te klein is. Dat de nood

vooral het hoogst is op het vlak van aanbod voor de laagst‐geschoolden. En dat, maar de analyse dient hiervoor

uiteraard op een ander niveau gevoerd te worden, deze beide conclusies heel zeker ook op Vlaams niveau

gelden.



Figuur 10 Evolutie aandeel NT2 COMENES in totale aanbod NT2 Vlaanderen

Het aanbod van de CVO’s is uiteraard gespreid over verschillende vestigingsplaatsen en de twee RESOC‐

gebieden. Het aanbod volgt hierbij heel sterk de vastgestelde aanmeldingen. 28 % van de aanmeldingen bij het

Huis van het Nederlands in onze regio gebeurt in de Antenne Roeselare; in dezelfde regio wordt door de CVO’s

26 % van het aanbod georganiseerd. 72 % van de aanmeldingen in de regio COMENES gebeurt in de Antenne

Kortrijk; daartegenover staat 74 % van het aanbod (uitgedrukt in LUC).

Dit is enerzijds logisch (want de aanmeldingen zijn verplicht), maar het bevestigt ook dat het concept van

centrale aanmeldingen via het Huis van het Nederlands en een planning van het aanbod in overleg met de

betrokken partners een garantie is voor een goede afstemming van het regionale aanbod op de regionale

vraag.

Tabel 9 NT2‐aanbod in de regio COMENES per RESOC‐gebied en vestigingsplaats

Analyseren we het NT2‐aanbod op niveau van de CVO’s en het CBE dan merken we grote verschillen. Er zijn

duidelijk twee grote spelers op dit domein : CVO 3 Hofsteden ( 29 % van het NT2‐aanbod) en CVO HITEK (26%),

beide exclusief of vooral actief in RESOC Zuid‐West‐Vlaanderen (Kortrijk). Een tweede groep centra wordt

gevormd door het Centrum voor Basiseducatie (18 %) en CVO Roeselare (14 %). Dit laatste centrum is exclusief

0,00%

1,00%

2,00%

3,00%

4,00%

5,00%

6,00%

2006‐2007 2007‐2008 2008‐2009 2009‐2010

Evolutie

Resoc Vestigingsplaats LUC

MW‐Vlaanderen Izegem 12180

Roeselare 97180

Tielt 19320

Totaal MW‐Vlaanderen 128680

ZW‐Vlaanderen Avelgem 3720

Harelbeke 1440

Kortrijk 262700

Menen 59040

Spiere‐Helkijn 17280

Waregem 33000

Totaal ZW‐Vlaanderen 377180

Totaal COMENES 505860



actief in RESOC Midden‐West‐Vlaanderen (Roeselare). Het CBE richt zich uiteraard op de specifieke doelgroep

van de laagst geschoolden. De overige centra organiseren allen slechts 5 % of minder van het aanbod. Er liggen

hier, rekening houdend met de spreiding van het aanbod binnen de regio, zeker nog mogelijkheden tot verdere

specialisatie.

Tabel 10 Gerealiseerde LUC van NT2(en Alfa NT2) aanbod in regio COMENES per CVO en CBE (referteperiode 2009‐2010)

CVO en CBE LUC

CVO De Vlaamse Ardennen 1320

CVO De Avondschool Oostende 13560

CVO HITEK 160580

CVO 3 Hofsteden 180480

CVO Roeselare 83620

CVO Sint‐Paulus Waregem 31680

CVO Avelgem/Harelbeke 22440

PCVO West‐Vlaanderen 12180

CBE Kortrijk‐Roeselare 108120

Eindtotaal 613980



4.3. Onderwijs aan gedetineerden

We verwijzen hierbij naar het afzonderlijk uitgewerkte opleidingsplan voor gedetineerden binnen het

PLC Ruiselede.



4.4. Duale trajecten en geïntegreerd leren

Tabel 11 Stand van zaken duale trajecten – september 2010

Centrum Duaal traject Opleiding i.s.m. intenties

CBE Kortrijk‐Roeselare

nvt in 10‐11 (zie ‘intenties”)

VSPW (EDAS) of tussentraject (opstap) beroepsopleiding

EDAS (voortraject) om 2 jaar (niet in 10‐11, wel opnieuw in 11‐12)

CVO Avelgem‐Harelbeke

nvt

CVO 3 Hofsteden

interne duale trajecten in voorbereiding

CVO HITEK ja doorverwijzing

NT2 VIVO (heftruck)VSPW (kinderverzorger‐polyvalent verzorgende)

CVO Roeselare

nvt

CVO Sint‐Paulus

nvt NT2‐hout interne opleidingenorg. i.s.m. Rode Kruis en LOI (Lokaal OpvangInitiatief)

09‐10: NT2‐ sanitair installateur of ICT bedrijfsbeheer

CVO VIVO ja doorverwijzing

TKO heftruck TKO

Diploma‐opleidingen (specifiek gedeelte) in andere CVO’s (oa VSPW, CVO 3H,…) HITEK‐NT2 HBO5 Verpleegkunde

Graag meer afspraken op consortiumniveau, om meer diplomagerichte trajecten mogelijk te maken en een update te krijgen van het overzicht van mogelijke diploma‐trajecten in de Comenes‐CVO’s

CVO VSPW ja Beroepsopleidingen comb. met TKO EDAS polyvalent verz.

VIVO CBE VDAB HBO5 Verpleegkunde

PCVO nvt

CVO VIVA nvt

CVO Vlaamse Ardennen

nvt

CVO De Avondschool

nvt (wel in Oostende)

interne duale trajecten in voorbereiding

CVO SNT nvt

Analyse : (zie opleidingsplan versie 2009)



4.5. Gecombineerd onderwijs

Update gegevens betreffende gecombineerd onderwijs

Tabel 12 Stand van zaken gecombineerd onderwijs september 2010

Centrum OLC naam ELO ELO als ondersteuning bij contactonderwijs

ELO in gecombineerd onderwijs

CBE Kortrijk‐Roeselare

ja nvt nvt nvt

CVO Avelgem‐Harelbeke

ja Dokeos Talen, NT2, ICT, CAD nvt

CVO 3 Hofsteden

neen Chamillo aantal cursussen, bijv. ICT

(nog) nvt

CVO HITEK neen Dokeos aantal cursussen Bedrijfsbeheer & meerdere HBO‐modules

CVO Roeselare neen SmartschoolDokeos

ICT‐cursussenTalen: proefproject lesondersteunend blogsysteem

Bedrijfsbeheer, met Smartschool ICT voor leerkrachten, met Dokeos

CVO Sint‐Paulus

neen EloV (spin off Toledo)

Aantal cursussen: autocad‐homenetwerken

nvt

CVO VIVO ja EloV (spin off Toledo) Vanaf 2011‐2012 Smartschool (in voorbereiding 10‐11)

In een aantal cursussen in ICT Alle cursussen in TKO

ICT: aantal projecten goedgekeurd voor 5 jaar TKO: aantal projecten goedgekeurd voor 5 jaar TKO‐HBO verpleegkunde: volledig aanbod SLO: alles in gecomb ond gem. verhouding contact‐afstand 65‐35

CVO VSPW neen Smartschool aantal cursussen alle opleidingen alle projecten goedgekeurd tot 2013afstand‐contact: varieert tss 20‐80 & 75‐25

PCVO ja (Kortrijk)

Smartschool aantal cursussen nvt

CVO VIVA neen nvt nvt nvt

CVO Vlaamse Ardennen

neen Moodle nvt nvt

CVO De Avondschool

neen Smartschool Talen, NT2 en ICT nvt in Roeselare en Izegem (wel in Oostende)

CVO SNT neen nvt nvt nvt



Tabel 13 LUC per organisatievorm en CVO (referteperiode 09‐10)

Centrum Gecombineerd onderwijs Contactonderwijs Eindtotaal

CVO ‐ Stedelijk VWO Roeselare 181060 181060

CVO De Vlaamse Ardennen 32480 32480

CVO De Avondschool 81820 81820

CVO HITEK 12288 434200 446488

CVO 3 Hofsteden 582280 582280

CVO Roeselare 500180 500180

CVO Sint‐Paulus 223860 223860

CVO Avelgem/Harelbeke 228800 228800

CVO VIVA West‐Vlaanderen 85080 85080

CVO VIVO 189984 357340 547324

CVO VSPW 115248 358060 473308

PCVO West‐Vlaanderen 193460 193460

CVO SNT 2240 2240

Eindtotaal 317520 3260860 3578380

Tabel 14 Evolutie LUC per organisatievorm (08‐09 en 09‐10)

Organisatievorm 08‐09 09‐10 Evolutie Evolutie in %

Gecombineerd onderwijs 313849 317520 3671 1,17%

Volledig contactonderwijs 3093720 3260860 167140 5,40%

Eindtotaal 3407569 3578380 170811 5,01%

Aanvullende analyse

Het aanbod gecombineerd onderwijs is in de referteperiode 09‐10 (zie tabel 14) slechts licht gestegen (1,17 %),

of mogen we zeggen gestagneerd. Ten aanzien van het totale volume is het volume LUC in gecombineerd

onderwijs zelfs gestagneerd.

De tabel 12 stand van zaken gecombineerd onderwijs september 2010 en tabel 13 tonen aan dat het

gecombineerd onderwijs zich beperkt tot de Centra voor Volwassenenonderwijs met een aanbod HBO, SLO en

TKO. Voorts zijn er enkele kleinere projecten (of staan ze op stapel) die zich richten op bepaalde en specifieke

doelgroepen (leerkrachten, jongvolwassenen,…) in de studiegebieden bedrijfsbeheer en ICT.

De opportuniteit op het vlak van ondersteuning voor gecombineerd onderwijs die zich in onze regio in 2009

ontwikkelde door de overname van de vzw Eduwest door de provincie West‐Vlaanderen onder de vleugels van

het PCVO West‐Vlaanderen is intussen verdwenen.

Standpunt van de Raad van Bestuur COMENES ten aanzien van gecombineerd onderwijs

Tijdens een bespreking op de denkdag van 7 oktober 2010 bleek dat de RvB van COMENES zich eerder

terughoudend opstelt ten aanzien van een uitbreiding van het aanbod gecombineerd onderwijs, dit op basis

van onderstaande argumenten:

- Investeren in gecombineerd onderwijs vergt zware inspanningen van een centrum. De (20 %) extra

omkadering die de overheid toekent aan centra ifv projecten gecombineerd onderwijs, kan

momenteel nog niet (volledig) gegenereerd worden, wegens de gefaseerde uitwerking van het

financieringsmechanisme dat vastgelegd werd door het decreet volwassenenonderwijs van 2007.



- Bevraging bij cursisten van een groot centrum dat uitsluitend Secundair Volwassenenonderwijs

aanbiedt, wees uit dat gecombineerd onderwijs niet attractief is voor de cursisten.

- Ook de studie Levenslang Leren (bevraging van de bevolking en bevraging van de bedrijven) laat zien

dat slechts een beperkt deel van de volwassenen een voorkeur heeft voor het gecombineerd

onderwijs.

- Enkele centra zijn bezig met proefprojecten binnen het aanbod Secundair Volwassenenonderwijs

(Talen, Bedrijfsbeheer). Deze projecten verlopen moeilijk binnen de ‘klassieke’ avondgroepen. De

enige uitzondering daarop vormt het aanbod Bedrijfsbeheer dat CVO’s in samenwerking met

middelbare scholen organiseren, en dat in gecombineerde formule wel aanslaat bij de scholieren.

- Uit de ervaring van een centrum dat al meerdere jaren gecombineerd onderwijs aanbiedt, blijkt dat de

formule alleen goed werkt met groepen die in een Open Leercentrum komen werken. De cursisten

blijken nood te hebben aan deze vorm van ‘contact’ met het centrum.

De Raad van Bestuur COMENES staat dan ook kritisch ten aanzien van een veralgemeende invoer van het

gecombineerd onderwijs in het volwassenenonderwijs. De Raad van Bestuur COMENES wenst het

gecombineerd onderwijs echter wel prioritair te ontwikkelen voor die specifieke doelgroepen die

voldoende competenties hebben om gecombineerd onderwijs succesvol te volgen. De Raad van Bestuur

denkt daarbij aan : het Hoger Beroepsonderwijs, de Specifieke Lerarenopleiding, het Tweedekansonderwijs

en aan specifieke doelgroepen (leerkrachten, jongvolwassenen,…) binnen het klassieke aanbod

volwassenenonderwijs. De Raad van Bestuur beoordeelt het bestaande mechanisme dat de ontwikkeling

van gecombineerd onderwijs wenst te ondersteunen en stimuleren (door het creëren van extra LUC)

binnen de huidige decretale context met heel beperkte groeimogelijkheden voor de Centra voor

Volwassenenonderwijs als sterk onvoldoende.

De Raad van Bestuur staat uiteraard wel positief ten aanzien van de introductie en het gebruik van

moderne en aangepaste elektronische leermiddelen zoals bijvoorbeeld het gebruik van ELO’s

(elektronische leeromgevingen).



4.6. Profiel huidige cursistenpopulatie

Ook wat het cursistenprofiel betreft, verwijzen we graag naar :

- Opleidingsplan 2008‐2013, versie 2009

- Onderzoek Levenslang Leren : fase 1 “Analyse van het aanbod”

Dankzij de inspanningen van de dienst AHOVOS in overleg met de consortia volwassenenonderwijs (werkgroep

data van het AB‐overleg) konden de consortia volwassenenonderwijs beschikken over de geanonimiseerde

gegevens van de deelnames en deelnemers in de Centra voor Volwassenenonderwijs. Deze anonimisering die

uitgevoerd werd door CEVI in opdracht van de dienst AHOVOS maakt het, dankzij de unieke code die

deelnemers krijgen, mogelijk om de data op niveau van individuele cursisten/personen te analyseren.

Het betreft voorlopig enkel de deelnemers van de Centra voor Volwassenenonderwijs. De data van de

deelnemers van de Centra voor Basiseducatie konden omwille van technische problemen met het

registratiepakket nog niet opgeleverd worden. Dit zou vanaf referteperiode 2010‐2011 wel mogelijk moeten

zijn.

De analyse op niveau van individuele cursist is technisch echter niet eenvoudig en dient zeker nog verder

ontwikkeld te worden. De eerste analyses die wij uitgevoerd hebben in functie van ons opleidingsplan tonen

ons enkele, toch wel verrassende gegevens.

Analyse van unieke cursisten

Eerste oefening die we kunnen maken, is de evolutie van het aantal unieke deelnemers per CVO.

Tabel 15 Aantal unieke deelnemers per Centrum voor Volwassenenonderwijs (08‐09 en 09‐10)

CVO aantal 08‐09 aantal 09‐10 evolutie evolutie in %

CVO SNT 13 26 13 100%

CVO Roeselare 3845 4251 406 11%

CVO 3 Hofsteden 4473 4830 357 8%

PCVO West‐Vlaanderen 1884 2080 196 10%

CVO De Vlaamse Ardennen 352 305 ‐47 ‐13%

CVO VIVA West‐Vlaanderen 810 674 ‐136 ‐17%

CVO VIVO 3739 3535 ‐204 ‐5%

CVO de Avondschool 725 675 ‐50 ‐7%

CVO Sint‐Paulus 2231 2019 ‐212 ‐10%

CVO Avelgem/Harelbeke 2057 1998 ‐59 ‐3%

CVO ‐ Stedelijk VWO Roeselare 1061 1163 102 10%

CVO VSPW 2497 2458 ‐39 ‐2%

CVO HITEK 2926 3475 549 19%

Unieke deelnemers totaal 25810 26418 608 2,36%

Eerste vaststelling is dat, door het aanleveren van deze data door AHOVOS, we nu voor het eerst weten

hoeveel unieke personen of deelnemers in een bepaalde referteperiode ingeschreven werden in onze regio.

Daarvoor was het enkel gissen omdat er geen gegevens op niveau van personen (enkel op niveau van

inschrijvingen) aangeleverd konden worden. Het zijn er ruim 25.000, en dat is een behoorlijk groot aantal. Dit

cijfer stemt overeen met het cijfer dat kan berekend worden indien de cijfers en verhoudingen die de



bevraging van de bevolking opgeleverd heeft (zie studie LLL) zouden worden geëxtrapoleerd. Voor beide (de

studie en deze registratie) is dit een bevestiging van de grootteorde van dit cijfer.

Kijken we naar de evolutie van de totale cijfers, dan zien we voor de regio COMENES een groei van 2,36 % in de

referteperiode 2009‐2010 ten opzichte van de referteperiode 2008‐2009. De groei van het aantal deelnemers

spreidt zich echter niet gelijk over de CVO’s. Zo is het deelnemersaantal vooral toegenomen in CVO HITEK (+19

%) en CVO Roeselare (+11 %). In een aantal CVO’s is er zelfs sprake van een daling. De grootste procentuele

daling doet zich voor in CVO VIVA West‐Vlaanderen (‐17 %), CVO De Vlaamse Ardennen (‐13 %) en CVO Sint‐

Paulus Waregem (‐10 %).

Deelnemers en deelnames

Een unieke persoon (deelnemer) schrijft zich eventueel in voor meerdere modules (deelnames) per

referteperiode. Analyseren we dit op niveau van COMENES dan volgt één deelnemer gemiddeld 2,3 modules

per referteperiode.

Het aantal deelnames per deelnemer per CVO verschilt sterk. Dit lijkt ons sterk bepaald te worden door het

opleidingsprofiel van de Centra voor Volwassenenonderwijs. Zo scoort CVO VSPW, waarvan het aanbod voor

een heel groot deel uit langerlopende opleidingen in het Hoger Beroepsonderwijs bestaat, logischerwijze het

hoogst, gemiddeld bijna 4 modules per deelnemer. CVO VIVO, eveneens met een aandeel Hoger

Beroepsonderwijs, maar evenzeer met de Specifieke Lerarenopleiding en het Tweedekansonderwijs (maar

anderzijds ook met een behoorlijk groot aandeel aanbod uit het secundair onderwijs), haalt net een

gemiddelde van 3 deelnames per deelnemer. Het zijn niet toevallig de centra die zich toeleggen op het

Huishoudelijk onderwijs (CVO Stedelijk Volwassenenonderwijs Roeselare en CVO VIVA West‐Vlaanderen) die

het laagste gemiddelde aantal deelnames per deelnemer (1,3 à 1,4) halen.

Tabel 16 Deelnames per deelnemer per Centrum voor Volwassenenonderwijs (referteperiode 08‐09)

CVO Aantal deelnames per deelnemer

CVO ‐ Stedelijk VWO Roeselare 1,42

CVO "De Vlaamse Ardennen" 2,20

CVO HITEK 2,48

CVO Kortrijk‐Menen‐Tielt 2,07

CVO Roeselare 1,96

CVO Sint‐Paulus Waregem 1,88

CVO van het GO Avelgem/Harelbeke 1,74

CVO van het GO Oostende 1,85

CVO VIVA West‐Vlaanderen vzw 1,32

CVO VIVO 3,02

CVO VSPW 3,96

PCVO West‐Vlaanderen 1,87

CVO SNT 1,00

COMENES 2,30

Deelnemers en de Centra voor Volwassenenonderwijs

De oplettende lezer is het misschien opgevallen dat (cfr tabel 13) de optelsom van de unieke deelnemers per

centrum groter is dan het totaal aantal unieke deelnemers op niveau van het consortium. Unieke personen

(deelnemers) kunnen zich binnen dezelfde referteperiode immers ook inschrijven in verschillende Centra voor

Volwassenenonderwijs. Dit gebeurt zowel op initiatief van de cursist die op zoek is naar het meest geschikte



aanbod en daarvoor shopt bij verschillende Centra voor Volwassenenonderwijs, als op initiatief of aansturen

van de Centra voor Volwassenenonderwijs zelf die bijvoorbeeld in functie van het behalen van een diploma

secundair onderwijs een duaal traject opzetten waarbij de beroepsopleiding in centrum A gevolgd wordt en de

Algemene Vorming in centrum B.

Op niveau van COMENES is het aantal deelnemers dat in meer dan één Centrum voor Volwassenenonderwijs

binnen dezelfde referteperiode (08‐09) ingeschreven was 3,3 %. Dit is, ons inziens, een relatief klein aandeel.

Het overgrote deel van de deelnemers blijft binnen dezelfde referteperiode dus bij hetzelfde CVO.

Ook hier kleurt het profiel van de verschillende Centra voor Volwassenenonderwijs op basis van het eigen

opleidingsprofiel. Niet toevallig scoren CVO Stedelijk Volwassenenonderwijs Roeselare en CVO VIVA West‐

Vlaanderen hoog op dit criterium. Beide centra hebben een zeer beperkt gamma opleidingen in het aanbod

(beperkt tot Huishoudelijk onderwijs). Deelnemers van deze centra zijn voor hun andere leervragen dan ook

sneller aangewezen op het aanbod van de overige centra. Ook CVO VIVO scoort in deze boven gemiddeld.

Verklaring ligt hier enerzijds in de combinatie van modules uit de opleiding Algemene Vorming (TKO) met

modules uit beroepsgerichte opleidingen van andere CVO’s en anderzijds in de traditie binnen CVO VIVO om

heel sterk te investeren in samenwerkingsprojecten. De CVO’s met een lagere score zijn eerder “brede” (met

een breed opleidingsaanbod) CVO’s in een specifieke deelregio (Avelgem, Waregem, Roeselare).

Tabel 17 Aantal en aandeel (procent) deelnemers van een CVO dat ook in een ander CVO ingeschreven is

CVO Aantal Procent

CVO ‐ Stedelijk Volwassenenonderwijs Roeselare 94 8,86%

CVO De Vlaamse Ardennen 11 3,13%

CVO HITEK 219 7,82%

CVO 3 Hofsteden 289 6,51%

CVO Roeselare 163 4,27%

CVO Sint‐Paulus Waregem 103 4,65%

CVO Avelgem/Harelbeke 85 4,15%

CVO De Avondschool 48 7,00%

CVO VIVA West‐Vlaanderen 92 11,36%

CVO VIVO 398 10,67%

CVO VSPW 110 4,41%

PCVO West‐Vlaanderen 151 8,02%

Hoe trouw zijn onze deelnemers aan het eigen centrum ?

Andere vraag die kan gesteld worden is hoeveel deelnemers over verschillende referteperiodes blijven

participeren aan het volwassenenonderwijs. Voor het eerst kunnen we ook deze analyse maken omdat we

zowel voor 08‐09 als voor 09‐10 over de geanonimiseerde gegevens op niveau van deelnemers beschikken.

Vooreerst enkele kanttekeningen bij het cijfermateriaal. De procedure van het anonimiseren is wellicht niet

100 % sluitend. Geen enkele dergelijke procedure zal wellicht ooit volledig sluitend zijn. Op basis van

persoonsgegevens (rijksregisternummer, naam, adres, enz…) wordt een unieke code aan elke persoon gegeven.

Dit lukt wellicht aardig zolang het rijksregisternummer gekend is. Indien dit niet het geval is (en dat komt nog

behoorlijk veel voor), valt CEVI voor de anonimisering terug op meer foutgevoelige informatie (naam). Gevolg is

dat dezelfde persoon soms aanzien wordt als twee verschillende personen. We gaan er echter vanuit dat de

omzetting voor 99 % (bij wijze van spreken) correct verloopt. Hoe beter de registratie van de inschrijvingen in

de centra in de toekomst zal verlopen, hoe correcter dit cijfermateriaal.



Andere kanttekening is uiteraard de beperkte periode (2 referteperiodes) waarbij we de evoluties in kaart

kunnen brengen. Cursisten slaan al eens een jaar of een semester over. Door de evolutie tussen 2

referteperiodes te vergelijken, overschatten we heel waarschijnlijk de groep “nieuwe cursisten”. In de groep

die wij als “nieuw” inschatten zullen wellicht heel wat “oude” cursisten van voorgaande referteperiodes zitten.

Tabel 18 Aantal blijvers en nieuwe cursisten per CVO (cursisten referteperiode 09‐10 en 08‐09)

CVO aantal 09‐10 blijvers nieuwe procent nieuwe

CVO Roeselare 4251 2320 1931 45%

CVO 3 hofsteden 4830 2888 1942 40%

PCVO West‐Vlaanderen 2080 1070 1010 49%

CVO De Vlaamse Ardennen 305 179 126 41%

CVO VIVA West‐Vlaanderen 674 211 463 69%

CVO VIVO 3535 1865 1670 47%

CVO De Avondschool 675 328 347 51%

CVO Sint‐Paulus 2019 1117 902 45%

CVO Avelgem/Harelbeke 1998 759 1239 62%

CVO ‐ Stedelijk VWO Roeselare 1163 505 658 57%

CVO VSPW 2458 1396 1062 43%

CVO HITEK 3475 2087 1388 40%

Op niveau van het consortium zijn volgens onze gegevens in de referteperiode 09‐10 48,28 % nieuwe cursisten

ingeschreven. Of anders gesteld, indien we de deelnemers van de referteperiode 09‐10 analyseren, vinden we

daar 51,72 % deelnemers terug die ook in de referteperiode 08‐09 ingeschreven waren.

De cijfers van “nieuwe” cursisten lijken ons verrassend hoog. Dit noopt zeker tot verder onderzoek en analyse.

Een deel van het antwoord ligt alvast in het feit dat bepaald aanbod, bijvoorbeeld Bedrijfsbeheer, bijna per

definitie tijdelijk is. Maar op zich lijkt dit onvoldoende om dit hoge cijfer te verklaren.

Ook hier merken we grote verschillen tussen de profielen van de Centra voor Volwassenenonderwijs. Het

kleinste percentage nieuwe cursisten (en omgekeerd het grootste percentage trouwe cursisten) zien we bij

CVO HITEK en CVO 3 Hofsteden (40 % nieuwe cursisten). Het grootste percent nieuwe cursisten zien we bij CVO

VIVA West‐Vlaanderen (69 %, verklaring ligt hier gedeeltelijk in een manke vergelijking van referteperiodes),

CVO Avelgem‐Harelbeke (62 %) en CVO Stedelijk volwassenenonderwijs Roeselare (57 %). Delen van de

verklaring van de verschillen tussen de centra liggen ook hier zeker bij het opleidingsprofiel. Het aanbod

Huishoudelijk onderwijs (koken, bloemschikken,…) heeft duidelijk een minder trouw publiek.

Trouw aan het volwassenenonderwijs ?

Met dezelfde gegevens in de hand kunnen we echter ook een stap verder gaan. In hoeverre blijven deelnemers

over referteperiodes heen deelnemen aan het volwassenenonderwijs binnen Centra voor

Volwassenenonderwijs in onze regio? Volgende tabel zou hier enige klaarheid in moeten brengen.

Onderstaande tabel toont de blijvers : alle deelnemers van de referteperiode 08‐09 per CVO (de rijen) en in

welk CVO ze in de referteperiode 09‐10 ingeschreven waren (de kolommen). De eerste rij zijn dus alle blijvers

van CVO HITEK. Deze deelnemers waren in de referteperiode 08‐09 allen ingeschreven in CVO HITEK. 82,33 %

van deze blijvers/deelnemers was in 09‐10 opnieuw ingeschreven in CVO HITEK. De overige 17,67 % schreef

zich in (of ook in, zie boven) bij andere Centra voor Volwassenenonderwijs. Van de cursisten 08‐09 van CVO

HITEK die in 09‐10 (ook) in een ander CVO inschrijven, gaat het grootste aandeel (ook) inschrijven in CVO 3



Hofsteden. Omgekeerd voor de cursisten 08‐09 van CVO 3 Hofsteden is in 09‐10 CVO HITEK eveneens een

aantrekkelijke optie.

Tabel 19 Trouw en uitwisseling deelnemers in het volwassenenonderwijs in de regio COMENES (referteperiode 08‐09 en 09‐10)

CV

O H

ITE

K

CV

O V

SP

W

CV

O -

Ste

de

lijk

CV

O A

velg

em/H

arel

beke

CV

O S

int-

Pau

lus

War

egem

CV

O D

e A

vond

scho

ol

CV

O V

IVO

CV

O V

IVA

Wes

t-V

laan

dere

n

CV

O D

e V

laam

se A

rden

nen

CV

O 3

ho

fste

den

CV

O R

oes

elar

e

PC

VO

Wes

t-V

laan

dere

n

82,33% 0,53% 0,47% 0,95% 1,01% 0,12% 4,33% 0,59% 0,12% 7,06% 1,60% 0,89% CVO HITEK

0,60% 91,16% 0,43% 0,17% 0,17% 0,17% 3,95% 0,09% 0,00% 1,97% 0,69% 0,60% CVO VSPW

0,77% 0,39% 84,90% 0,00% 0,00% 1,16% 0,52% 0,00% 0,00% 1,29% 9,03% 1,94% CVO - Stedelijk

1,19% 0,30% 0,00% 92,32% 0,52% 0,00% 1,71% 0,52% 0,30% 2,24% 0,00% 0,89% CVO Avelgem

1,85% 0,37% 0,09% 2,78% 83,60% 0,00% 1,95% 1,67% 1,58% 4,63% 0,37% 1,11% CVO Sint-Paulus

0,94% 0,23% 1,64% 0,00% 0,00% 81,46% 0,00% 0,00% 0,00% 1,17% 8,92% 5,63% CVO Avondschool

4,94% 1,62% 0,29% 1,81% 0,67% 0,19% 79,33% 1,00% 0,05% 5,70% 1,00% 3,42% CVO VIVO

1,56% 0,87% 0,52% 2,43% 2,43% 0,35% 3,47% 80,24% 0,17% 4,33% 1,04% 2,60% CVO VIVA

0,00% 0,00% 0,00% 1,92% 12,82% 0,00% 2,56% 0,00% 80,77% 1,28% 0,64% 0,00% CVO Vl Ardennen

4,65% 0,69% 0,34% 0,99% 1,38% 0,17% 4,43% 0,73% 0,04% 83,53% 1,46% 1,59% CVO 3 hofsteden

1,10% 0,50% 3,65% 0,09% 0,37% 1,46% 1,37% 0,05% 0,00% 1,73% 88,13% 1,55% CVO Roeselare

1,32% 0,25% 1,65% 0,33% 0,41% 1,32% 5,04% 0,66% 0,17% 2,89% 2,56% 83,40% PCVO West-Vl

Wat we uit deze tabel leren, is dat de uitwisseling van deelnemers tussen de verschillende Centra voor

Volwassenenonderwijs in de regio wellicht een stuk groter is dan de 3,3 % die we op basis van een analyse op

basis van één referteperiode konden vaststellen. Ongeveer 15 % van de blijvers (en dat zijn er ongeveer 50 %,

zie tabel 16), of ongeveer 7,5 % van de deelnemers gezien over twee referteperiodes proeft van het aanbod

van verschillende Centra voor Volwassenenonderwijs. Het is onze overtuiging dat, als we de analyseperiode

zullen uitbreiden over meerdere referteperiodes, dit cijfer nog aanzienlijk zal stijgen.

Interessant is ook tussen welke centra er een grote uitwisseling van cursisten plaatsvindt. De uitwisseling is,

bijna vanzelfsprekend, sterk subregionaal gekleurd. Er is een grote uitwisseling tussen de centra in Kortrijk

(vooral VIVO, HITEK, 3 Hofsteden en in mindere mate PCVO), tussen de centra in Roeselare en Izegem (CVO

Roeselare, CVO Stedelijk VWO Roeselare en PCVO) en tussen de centra in Waregem (CVO Sint‐Paulus en CVO

Vlaamse Ardennen). CVO Avelgem (omwille van zijn ligging) en CVO VSPW (omwille van zijn specifiek aanbod)

wisselen opmerkelijk minder cursisten uit met andere centra. Ook CVO Roeselare wisselt minder dan

gemiddeld deelnemers uit met andere CVO’s. Dit komt wellicht door de dominante positie van dit centrum

(zeer breed aanbod in vergelijking met de partners) in de subregio Roeselare.



4.7. Studievoortgang

Zie opleidingsplan 2008‐2013, versie 2009.

Zie punt 4.6 (trajecten)

4.8. Inventaris infrastructuur


4.9. Inventaris samenwerkingsverbanden


4.10. Gesignaleerde probleemstellingen en knelpunten vanwege de centra




5. EXTERNE ANALYSE op MACRONIVEAU

Zie opleidingsplan 2008‐2013, versie 2009

5.1. Demografie

5.2. Economisch

5.3. Sociaal – economisch

5.4. Welzijn

5.5. Educatieve participatie



6. EXTERNE ANALYSE op MESONIVEAU

Zie Studie Levenslang Leren :

- fase 1 : Analyse van het aanbod volwasseneneducatie in West‐Vlaanderen

6.1. Volwassenenonderwijs (aangrenzende CVWO)

6.2. VDAB

6.3. SYNTRA

6.4. Sociaal cultureel werk

6.5. Onderwijsactoren

6.6. Andere



7. ANALYSE LEERBEHOEFTEN EN LEERVRAGEN

Zie Studie Levenslang Leren :

- fase 2 : bevraging van de bevolking

- fase 3 : bevraging van de bedrijven



8. SWOTANALYSE

Situering Op de denkdag van 7 oktober 2010 van de Raad van Bestuur werden in deelgroepen gesprekken gevoerd betreffende een SWOT‐analyse van het volwassenenonderwijs in de regio enerzijds en van (de werking van) COMENES anderzijds. Het gesprek betreffende de SWOT volwassenenonderwijs gebeurde in drie deelgroepen, het gesprek betreffende de SWOT COMENES gebeurde in twee deelgroepen. Onderstaand verslag probeert op basis van de verslagen de inbreng vanuit de deelgroepen te bundelen en op een coherente manier te beschrijven.

SWOT Volwassenenonderwijs in de regio Sterkte

‐ Algemeen gekend, grootste speler op het veld van de volwasseneneducatie

‐ Voordelen ten opzichte van andere opleidingsverstrekkers is de klantvriendelijkheid (klassiek onderwijs, VDAB, Syntra, …):

o Sterk verspreid o Bereikbaar, dichtbij o Laagdrempelig o Variatie aanbod o Door overheid gegarandeerde kwaliteit, kwaliteitscontrole (2x) o Prijsvoordeel

‐ Cursisten:

o Groot bereik volwassenen (maar zwakte: niet alle categorieën) o Heel gemotiveerd publiek

‐ Groeiende samenwerking

o Er is een basis van regionale afspraken aanwezig, deze worden bestendigd en verder uitgebouwd

o Netoverschrijdende leerplannen

‐ Andere o Het door de provincie zelf organiseren van volwassenenonderwijs kan een garantie bieden

voor de bestaanszekerheid van kleine unieke opleidingen bijv. textiel. Andere oplossingen zijn mogelijk maar dienen nog ontwikkeld te worden.

Zwakte

‐ Nog onvoldoende onderlinge samenwerking, of moeilijkheden binnen de bestaande samenwerking: o Afspraken nog onvoldoende uitgediept (concrete voorbeeld situatie in Tielt, afspraken

zouden moeten leiden naar sterkere lokale verankering) (2x) o We zijn nog veel te versnipperd. Spreken te weinig met 1 stem naar buiten uit. o Ontbrekende zelfregulering (waardoor we onszelf ondergraven) o Voordelen van samenwerking zijn niet altijd onmiddellijk duidelijk.

Samenwerking zorgt immers niet automatisch of onmiddellijk voor stijging LUC’s in de afzonderlijke centra.

o Ongelijkheid tussen centra die in stedelijk gebied gelegen zijn en daarbuiten (centra landelijke gebieden verliezen cursisten aan centra in steden)



o Moeizame aansluiting tussen CBE en CVO o In welke mate is regio COMENES een ‘echte’ regio? Spanningsveld tussen regionale en

subregionale, lokale belangen o Netgebonden denken is soms nog te sterk o Evolutie naar samenwerking in twee blokken (vrij net enerzijds en officieel en onafhankelijk

anderzijds) kan consortiumbrede samenwerking bemoeilijken

‐ Onvoldoende samenwerking met andere partners, of te onduidelijke positie van volwassenenonderwijs binnen de samenwerking:

o Er is voorlopig geen eensgezindheid over het belang van samenwerking. Enkele partners hebben twijfels over de opportuniteit van samenwerking.

o Samenwerking met SO: extra vergaderlast, afhankelijkheid mbt infrastructuur, kleine ergernissen (lawaai, vuile lokalen, …), soms extra investeren in uren voor die samenwerking

o Ook hier spanningsveld tussen regionale en subregionale, lokale belangen

‐ Ongelijk bereik doelgroepen: o Heel verscheiden doelgroepen binnen het volwassenenonderwijs (TKO, CBE, SLO, HBO, CVO) o Te weinig volledige diploma‐ en beroepsgerichte trajecten aanwezig o Moeizame aansluiting naar VWO na primair traject NT2 o We weten nog te weinig over de uitstroom

‐ Niet of weinig gekend in bedrijfswereld:

o Onvoldoende flexibel aanbod (vs vraag naar kortere opleidingen, vraag naar opleidingen die inhoudelijk afgestemd zijn op de vragen van de werkvloer)

o Vooral SYNTRA is gekend in bedrijfswereld. Dit komt door historische sterke verankering van SYNTRA in West‐Vlaanderen en de regio COMENES (verschillend van andere regio’s)

o Onderbenutting potentieel bloeiende regio (bijv. land‐ en tuinbouw)

‐ Gebrek aan flexibiliteit: o Weinig ruimte om zelf beleid uit te stippelen, bijv. beslissing met betrekking tot

opleidingscheques o Onvoldoende flexibel aanbod: voor nieuw aanbod dienen nieuwe opleidingsprofielen

uitgewerkt te worden (of oude herwerkt) + minimumduur cursussen (vs vraag naar kortere opleidingen)

o Te weinig middelen om alle maatschappelijke opdrachten naar behoren te realiseren

‐ Infrastructuur: o Verouderde infrastructuur, vergeleken met Syntra en VDAB o Afhankelijkheid van dagonderwijs (gedeelde lokalen, geen uitbreidingsmogelijkheden)

‐ Structuur van het volwassenenonderwijs :

o Sterk verspreid aanbod binnen 1 centrum kan ook nadeel zijn: verdeling van middelen + moeilijke doorstroom (enkel beginjaren decentraal ingericht). Doorstroom naar ander centrum verloopt niet altijd vlot.

o Rigide regelgeving met betrekking tot kwaliteitscontrole, zware investering voor centra o De onduidelijke situatie en het toekomstperspectief van de regiovreemde vestigingsplaatsen o Te hoge delers bepaalde opleidingen, bijv. talen, textiel, HBO o Kostprijs: sommige opleidingen zijn te duur voor de cursist o Weinig ruimte/draagvlak in centra om gecombineerd onderwijs uit te werken o Te kleine Centra voor Volwassenenonderwijs. Groeiende kloof tussen grote CVO’s,

middelgrote CVO’s en kleine CVO’s en de gevolgen voor omkadering en beleidsondersteuning.

o Personeelsproblematiek in centra: Vastbenoemd personeel (tussen de Centra grote verschillen op het vlak

benoemingsbeleid en benoemingsgraden) Rigide personeelswetgeving (niet of te weinig aangepast aan volwassenenonderwijs)



Onevenwicht in leeftijdspyramide personeel (sterke bloei centra in verleden → overwicht van 1 leeftijdscategorie in personeel)

Te klein middenkader in centra

Kansen

‐ Onderlinge samenwerking versterken: o Netoverschrijdend denken o We kunnen/dienen nog meer te zoeken naar complementariteit en specialisatie

binnen/tussen de verschillende partners o Samenwerking CBE‐CVO dient intenser uitgebouwd te worden

‐ Beleidsmatige en financiële verzelfstandiging van de Centra voor Volwassenenonderwijs : een verdere financiële en beleidsmatige verzelfstandiging van de Centra voor Volwassenenonderwijs die momenteel ingebed functioneren binnen een scholengroep of scholengemeenschap is een belangrijke randvoorwaarde voor het volwaardig uitbouwen van het volwassenenonderwijs in de regio.

‐ Samenwerking met andere partners (bijv. dagschool) kan verder ontwikkeld worden: bijv. gedeelde kosten infrastructuur, gemeenschappelijke preventieadviseur, …

‐ Werken aan grotere bekendheid bij bedrijven:

o Samenwerking met sectoren, RESOC

o EVC/EVK‐procedure: CVO als testcentrum ervaringsbewijs (MAAR heel zware investering – zie ook bedreiging)

‐ Uitbouw aanbod voor specifieke doelgroepen, met veel aandacht voor begeleiding leertraject: o Duale trajecten sterker ondersteunen/mogelijk maken o Aanbod voor de groeiende groep van allochtonen na primair taaltraject met educatief

perspectief Trajectbegeleiding/opvolging (2x) Specifiek aanbod voor de groep nodig ? Wellicht is een gefaseerd traject de te

onderzoeken weg ? Van NT2 over speciale groepen voor allochtonen naar inclusie in bestaand aanbod? Zeker nood mbt beroepsgerichte opleidingen.

‐ Flexibiliteit zou kans moeten worden: delers vlotter aanpassen aan de markt, kortere opleidingen mogelijk maken

Bedreigingen

‐ Politiek en maatschappij o Maatschappelijke perceptie van delen van het volwassenenonderwijs als een luxeproduct

(hobby ?), en de idee dat enkel de zogenaamde “beroepsgerichte” opleidingen (welke zijn dit ?) de moeite waard zijn en dus ondersteund moeten worden.

o Onvoldoende gekend in politieke middens o Interne staatshervorming (Vlaamse regering) o Europese dienstenrichtlijn ‐ vrije marktregels o De tendens om de oplossing van problemen te zoeken in de integratie van kleinere

organisaties met specifieke doelstellingen in grotere organisaties met vagere doelstellingen. Problemen worden hierdoor minder zichtbaar, maar worden niet aangepakt, en neigen om groter te worden. Voorbeelden : CBE integreren in CVO, HBO5 integreren in hogeschool. Telkens kan de vraag gesteld worden in hoeverre de doelgroep hierbij gediend is.

‐ Onderwijsbeleid o Onzekerheid met betrekking tot toekomst van het Hoger Beroepsonderwijs in het

volwassenenonderwijs



o Te weinig voeling vanwege beleid met het werkveld. (bijvoorbeeld beslissingen van overheidswege zoals bijv. herwerking bepaalde structuurschema’s, optrekken inschrijvingsgeld naar € 1,00/lestijd, herschikking regeling mbt opleidingscheques, afschaffen mentoruren, …)

o Stijging planlast

‐ Onderwijswereld ‐ opleidingswereld o Overwicht SO in koepels (geen of onvoldoende belangenverdediging van het

volwassenenonderwijs an sich, VO komt altijd in deals met SO terecht) o Versnipperd landschap opleidingsverstrekkers

‐ Lobby van de grotere spelers

o Regionaal Antwerpen/Brussel o Onderwijssectoren (SO en HO) o VDAB en Syntra



SWOT COMENES Sterkte

‐ Imago naar externe partners toe: o Opgebouwd imago: centraal aanspreekpunt voor externe partners uit het regionale

maatschappelijke veld en andere opleidingsverstrekkers o Extra spreekbuis voor centra naar overheid en andere partners toe (naast o.m. koepels)

‐ Professionele werking team COMENES

‐ Nuttige diensten:

o Gegevensverzameling en ontsluiting van het cijfermateriaal zijn zeer sterke punten van dit consortium. Gebruik op niveau van de centra dient verder aangemoedigd en ondersteund te worden.

o Belangrijke informatiebron voor (evoluties binnen) het veld van volwassenenonderwijs en volwasseneneducatie

o Onderwijscoördinatie in PLC: groei aanbod, minder werk voor CBE

‐ Goed functionerende Raad van Bestuur: o Partners hebben elkaar beter leren kennen, vertrouwen gewonnen o Consensusmodel o Open platform: mogelijkheid om af te toetsen bij collega’s

Zwakte

‐ Samenwerken is niet gemakkelijk: o Het is een verplicht samenwerkingsverband (maar we maken er het beste van) o Spanning tussen verschillende “samenwerkingen” : hoe kan gewerkt worden in loyauteit naar

deze verschillende groepen? Verticaal (de netten, koepels, begeleidingsdiensten) Horizontaal (het consortium) Horizontaal (binnen de scholengroep of scholengemeenschap)

o Samenwerking op beurzen levert ongelijk rendement op voor de verschillende centra. Voor bepaalde centra betekent de samenwerking het verlies aan eigenheid en rendement, voor andere betekent het een kans die er anders niet zou zijn (bijv. Stoffenspektakel en Hobbysalon)

o Loslaten eigen logo, naambekendheid is moeizaam proces in centra cfr. project Communicatie (zie vorig punt)

o Voorlopig geen akkoord of afstemming om “samen” of “binnen een afsprakenkader” naar externen (overheden, VDAB, ….) toe te gaan. Consortium zou hier een centrale rol in kunnen opnemen. Dit is voorlopig niet gebeurd. Dit zou dringend aangepakt moeten worden, want zorgt voor heel wat wrevel.

o Te weinig samenwerking met CBE o Door toevoeging van extra beslissingsniveau (zijnde het consortium) worden sommige

beslissingsprocessen complexer en/of langer. Dit zet soms druk op de motivatie van de eigen medewerkers.

‐ Blijvende werkpunten voor de Raad van Bestuur: o Noodzaak aan een meer open/creatieve/dynamische houding (ipv defensieve houding). o Noodzaak aan het verder uitwerken van een beleidslijn (criteria dienen verfijnd te worden)

met betrekking tot het aanvragen van onderwijsbevoegdheid? Evenwicht tussen voldoende vrijheidsmarges enerzijds en voldoende stimulansen naar afstemming anderzijds.



‐ Noodzaak om werking verder te verbreden:

o Consortium nog te weinig gedragen/onbekend bij personeel vd centra

‐ Gevaar van extra taakbelasting: o Voor directies. o CBE stopt veel energie in consortium, soms ten koste van contacten met andere partners

(sociale werkveld), voorlopig weinig return o Groot aantal werkgroepen: logisch in deze opstartfase, maar weegt soms zwaar door – niet

ieder overleg is even zinvol

‐ Spanningsveld tussen personeelskost consortium versus werkingsmiddelen voor projecten. Ten gevolge van besparingen zijn er minder “easy wins” mogelijk (projecten die centra alléén niet kunnen realiseren, en die wel mogelijk zijn dankzij ondersteuning en tussenkomst vanuit het consortium)

‐ Regioafbakening : o spanningsveld tussen regionale afbakening consortium versus subregionale belangen o Huis van het Nederlands: verschillende invulling NT2‐overleg in verschillende subregio’s

Kansen

‐ Uitbouwen van gemeenschappelijke diensten: o PR‐functie consortium: kans om het volwassenenonderwijs nog veel sterker als de grootste

aanbodsverstrekker te positioneren: dit zowel naar de publieke opinie (pers,…) als naar het maatschappelijke en politieke veld. Aanzet is aanwezig (oa in jaaropening), dit moet nog sterker uitgebouwd te worden.

o Meerwaarde creëren door hiaten (in centra) in te vullen met mankracht vanuit het consortium (ipv bijdrage te vragen aan centra voor bepaalde activiteiten): bijv. verdere uitbouw dienst mbt cijfermateriaal, ronde van de regio (uitleg in de centra, waarbij beschikbare cijfers in groter geheel kunnen geplaatst worden), onderwijscoördinatie aan gedetineerden, trajectbegeleiding allochtonen in diplomagerichte/beroepsgerichte trajecten

‐ Verdere uitbouw samenwerkingsvormen: o Concretiseren/verfijnen/intensifiëren samenwerkingsovereenkomst met Huis van het

Nederlands. Een halfjaarlijks overleg tussen AB consortium en coördinator Huis is onvoldoende.

o Provincie als partner: mogelijkheden onderzoeken o Overleg met VDAB/Syntra uitbouwen aan de hand van persoonlijke contacten, alleen zo kan

het werken

‐ Duale trajecten binnen het volwassenenonderwijs zijn nog onderbenut. Consortium kan hier een activerende/ondersteunende rol opnemen.

‐ Consortium kan gebruik maken van brede cursistenbasis, sterkte van het VWO

‐ Rationalisatie aanbod: een rationalisatie van het aanbod biedt grote kansen voor de ontwikkeling van

ander en nieuw aanbod, en dient dus niet enkel als een bedreiging beschouwd te worden. Dit kan/dient uiteraard enkel/vooral voor aanbod in nood, of onder druk te gebeuren.

Bedreigingen

‐ Onzekere toekomst consortium:



o Korte termijn: wijziging mbt financiering o Middellange termijn: toekomst decreet volwassenenonderwijs? Wat na tussentijdse

evaluatie? Na 2012? o Houding koepels/netten ten aanzien van netoverschrijdende, regionale samenwerking ?

‐ De gevolgen van de interne staatshervorming (groenboek)

‐ Imago consortium:

o Deels afhankelijk van hoe de andere consortia ‘presteren’ o Geen impact over hoe er over Comenes gesproken wordt op andere niveaus



9. STRATEGISCHE DOELSTELLINGEN Ontwikkeling strategische nota

In de editie 2009 van het opleidingsplan van COMENES publiceerden we de eerste versie van de strategische

doelstellingen die binnen de RvB vooropgesteld werden in functie van de ontwikkeling van meer en (nog) beter

volwassenenonderwijs in onze regio. We deden dit aan de hand van een mindmap en een doorlopende tekst.

Rekening houdend met de evoluties en besprekingen binnen de RvB van het voorbije jaar, waarbij een aantal

doelstellingen bijgewerkt werden, en met de nood om van de strategische nota een gemakkelijk hanteerbaar

“werkdocument” te maken, kozen we voor een meer schematische lay‐out, met daarin onderscheid tussen

strategische doelstellingen voor het VOLWASSENENONDERWIJS (VWO) in de regio van COMENES:

welke doelen willen we bereiken voor en met het VWO in onze regio?

operationele doelstellingen voor COMENES: welke doelen dient het consortium te verwezenlijken,

om de strategische doelstellingen voor het VWO te helpen realiseren?

concrete verwijzing naar de (jaar)planning van COMENES: welke acties onderneemt COMENES om

haar operationele doelstellingen te realiseren?

Structuur van de strategische nota

De strategische doelstellingen worden in 2 delen voorgesteld:

1. Ontwikkeling van meer en (nog) beter volwassenenonderwijs, afgestemd op de actuele

maatschappelijke en regionale context:

het volwassenenonderwijs heeft een maatschappelijke rol in het stimuleren van

1.1 Zelfredzaamheid

1.2 Individuele zelfontplooiing

1.3 Diplomagerichtheid

1.4 Professionele vervolmaking

1.5 Doelgroepgericht aanbod

1.6 Verdere afstemming aanbod op regiospecifieke context

1.7 Differentiatie aanbod op maat van cursist

1.8 Centrumoverstijgende, regionale trajectbegeleiding

2. Versterking van het proces van ontwikkeling van meer en (nog) beter volwassenenonderwijs,

afgestemd op de actuele maatschappelijke en regionale context:

2.1 Opbouw van vertrouwen als basisvoorwaarde voor overleg en samenwerking

2.2 Overleg en samenwerking binnen COMENES

2.3 Sterkere profilering van het volwassenenonderwijs

2.4 Structurele samenwerkingsverbanden met andere opleidingsverstrekkers

2.5 Kwaliteitszorg


STRATEGISCHE DOELSTELLINGEN VWO REGIO COMENES

OPERATIONELE DOELSTELLINGEN:ROL COMENES

LINK MET (JAAR)PLANNING COMENES

1 Ontwikkeling van meer en (nog) beter VWO, afgestemd op actuele maatschappelijke en regionale context: maatschappelijke rol in stimuleren van

algemeen: ‐ opvolgen tendensen in maatschappij (sociaal,

economisch, cultureel) en onderwijs/volwasseneneducatie in brede zin

‐ uitbouwen en onderhouden netwerk op provinciaal en regionaal niveau

‐ profileren VWO als grootste aanbieder binnen volwasseneneducatie

‐ organiseren eigen activiteiten ifv profilering VWO in de

regio: nieuwsbrieven, persberichten, jaaropening ‐ opvolgen pers, publicaties/infomomenten van overheid en

andere instanties in functie van opbouw van eigen documentatiecentrum en het actief informeren van de partners van COMENES

‐ uitbouwen en onderhouden overlegstructuren: o op niveau RESOC o op regionaal niveau o op provinciaal niveau o op Vlaams niveau bijwonen vergaderingen, opvolgen TO DO’s na overleg + afhankelijk van afspraken instaan voor organiseren/voorzitten vergadering, en/of verslaggeving

1.1 ZELFREDZAAMHEID

verder uitbouwen en vernieuwen aanbod CBE

‐ ondersteunen promotie aanbod CBE ‐ onderzoeken van nieuwe mogelijkheden op het vlak

van aanbod en trajecten ‐ stimuleren overleg en samenwerking CBE‐CVO

‐ opmaken inventaris samenwerkingsvormen CBE‐CVO (opleidingsplan 2010)

‐ promotie CBE opnemen in jaarplan Communicatie 2011



1.2 INDIVIDUELE ZELFONTPLOOIING

verder uitbouwen opleidingen met groeicapaciteit

‐ opvolgen tendensen socio‐economische context ‐ modereren overleg tss centra over nieuw of uitbreiding

bestaand aanbod ifv evenwichtige afsprakenkaders (afstemming aanbod en spreiding)

‐ bespreken tendensen in RvB, o.m. aan de hand van onderzoeksresultaten studie LLL

‐ voorbereiden en coördineren besprekingen mbt afsprakenkaders, al dan niet gekoppeld aan aanvragen onderwijsbevoegdheid of vestigingsplaats in RvB

streven naar vernieuwing aanbod ‐ onderzoeken mogelijkheden mbt nieuwe opleidingen onderzoeken en voorleggen aan RvB

‐ inventariseren vragen mbt herwerking en ontwikkeling nieuwe opleidingsprofielen

‐ terugkerend thema ‘nieuwe opleidingen’ voorleggen aan RvB tijdens tweedaagse (telkens in voorjaar)

‐ coördineren inventarisering, bespreken binnen RvB en communiceren naar decretale stuurgroep: jaarlijks, in voorjaar

uitwerken strategie mbt promotie van de aspecten ‘kwaliteit’en ‘klantvriendelijkheid’ van het VWO

‐ uitwerken strategie mbt promotie van de aspecten ‘kwaliteit’ en ‘klantvriendelijkheid’ in het VWO

‐ opnemen in planning voor werkgroep Communicatie – voorlopig ON HOLD

uitwerken strategie mbt promotie van de brugfunctie die het VWO vervult in de overgang tussen ‘vrije‐tijdsbesteding’ en professionele gerichtheid

‐ uitwerken strategie mbt promotie van deze troef van het VWO




1.3 DIPLOMAGERICHTHEID

ontwikkelen NIEUWE en uitwerken VOLLEDIGE:

o duale en geïntegreerde trajecten CBE

‐ faciliteren overleg tss centra onderling/met andere opleidingsverstrekkers (streven naar structurele samenwerkingsovereenkomsten)

‐ inventariseren bestaande trajecten ‐ onderzoeken nieuwe mogelijkheden en streven naar

afspraken ifv uitbreiding/vervollediging bestaand aanbod, zodat de cursist binnen de regio op minstens één plaats het volledige traject kan doorlopen

‐ ondersteunen promotie diplomagerichte trajecten

‐ opmaken stavaza duale trajecten binnen werkingsgebied: jaarlijks, in najaar (ifv update opleidingsplan)

‐ onderzoeken nood aan nieuwe/bijkomende opleidingen: link maken met behoeftenonderzoek studie LLL + inventariseren noden in overlegstructuren (Leerwinkel, RTC West‐Vl, Regionaal platform LLL) → bespreken jdens tweedaagse 2011

‐ belangrijk thema voor projectgroep Technische opleidingen

‐ opnemen in planning werkgroep Communicatie – voorlopig ON HOLD

o diplomagerichte opleidingen SO (TKO)

o HBO4 Sense‐opleidingen ‐ onderzoeken mogelijkheden uitbouw HBO4‐aanbod binnen VWO

o HBO5‐opleidingen ‐ uitwerken gezamenlijke strategie met Webros, andere consortia, internettenwerkgroep HBO5 en West‐Vlaamse scholen HBO5 Verpleegkunde

‐ uitwerken promotie HBO5 in West‐Vlaanderen, ism Webros en scholen HBO5 Verpleegkunde

‐ voorbereiden en/of opvolgen AB‐overleg, overleg consortia met overheid, internettenwerkgroep HBO5, overleg met AB Webros

‐ organiseren deelname aan SID‐IN ism Webros: jaarlijks in januari (bijwonen vergaderingen, afspreken met centra ifv bemanning stand, bedeling folders enz.)

‐ up‐to‐date houden website www.hbowest.be: (doorlopend)

‐ voorbereiden en organiseren update en verspreiding studiegids HBO WEST, ism Webros: jaarlijks, september

verder uitwerken EVC/EVK‐procedures, vooral mbt HBO5‐opleidingen

‐ stimuleren ontwikkeling aanvullingstrajecten ism hogescholen

‐ coördineren regionaal HBO5‐overleg



1.4 PROFESSIONELE VERVOLMAKING

verder uitbouwen gezamenlijke strategie ivm HBO5

‐ ontwikkelen gemeenschappelijke strategie HBO5, in onderling overleg en met hogescholen, en in overeenstemming met internettenwerkgroep HBO5

‐ initiëren en sturen overleg met hogescholen en andere potentiële aanbieders (VDAB, Syntra, secundair onderwijs)

‐ Bepalen regionale strategie mbt HBO5: ‘intern’ HBO5‐overleg (tussen 4 centra met HBO5‐aanbod binnen COMENES): 3 à 4 vergaderingen per werkjaar + regionaal HBO5‐overleg met hogescholen

‐ actieve rol spelen in bovenlokale strategiebepaling mbt HBO5: in AB‐overleg, en in overeenstemming met internettenwerkgroep HBO5

uitwerken gezamenlijke strategie mbt bijscholingsaanbod

‐ inventariseren bestaand aanbod ‐ onderzoeken nieuwe mogelijkheden ‐ ondersteunen promotie bijscholingsaanbod

‐ opmaken inventaris huidig aanbod, gepromoot als ‘bijscholing’: januari 2011

‐ onderzoeken nood aan bijscholingen: link maken met behoeftenonderzoek studie LLL + inventariseren noden in overlegstructuren: Leerwinkel, RTC West‐Vl, Regionaal platform LLL → bespreken tijdens tweedaagse 2011


1.5 DOELGROEPGERICHT AANBOD

verder uitbouwen specifiek aanbod voor anderstaligen, aanvullend op het NT2‐traject

‐ opvolgen afsprakenkader met Huis vh Nederlands ‐ intensifiëren contacten met het Huis vh Nederlands ‐ onderzoeken (uitbreidings)mogelijkheden structurele

samenwerking met VDAB ‐ opzetten trajectbegeleiding voor deze doelgroep:

oriëntering naar beroeps‐/diplomagericht aanbod ‐ onderzoeken behoefte aan nieuw aanbod, specifiek

gericht op anderstalige doelgroep

‐ intenser uitbouwen overleg AB met coördinator Huis vh Nederlands

‐ zie ook 1.8: centrumoverstijgende, regionale trajectbegeleiding

‐ zie ook 2.4: uitbouwen Regionaal platform LLL Midden‐ en Zuid‐West‐Vlaanderen

uitwerken gezamenlijke strategie mbt samenwerking VWO met overheidsinstellingen, bedrijven en social profit

‐ bepalen gezamenlijke strategie nav analyse behoeftenpeiling studie LLL

‐ opvolgen studie LLL ism dienst Economie vd provincie ‐ coördineren besprekingen en keuzebepaling binnen RvB,

werkjaar 2010‐2011

verder uitbouwen strategie mbt onderwijs aan gedetineerden

zie opleidingsplan PLC Ruiselede zie opleidingsplan PLC Ruiselede



1.6 VERDERE AFSTEMMING AANBOD OP REGIOSPECIFIEKE CONTEXT

verder uitbouwen aanbod land‐ en tuinbouwopleidingen

‐ onderzoeken oorzaken ‘ondervertegenwoordiging’ aanbod land‐ en tuinbouw in VWO in vergelijking met impact sector in regionale economie + gezamenlijk plan van aanpak uitwerken

‐ opnemen in overleg met RTC W‐Vl ‐ bepalen strategie op tweedaagse 2011

bepalen strategie mbt textielopleidingen

‐ in overleg met provincie strategie bepalen om dit unieke, regio‐eigen aanbod in stand te houden

verder uitbouwen aanbod ifv regionale knelpuntberoepen en groeisectoren

‐ opvolgen tendensen via contacten met RESOC, VDAB, RTC West‐Vlaanderen e.a.

‐ streven naar structureel contact met sectoren i.s.m. de andere consortia

‐ voorleggen voorstel aan AB‐overleg om structureel overleg met sectoren uit te werken: agenderen in werkjaar 2010‐2011

‐ analyseren nood aan extra aanbod ifv knelpuntberoepen/groeisectoren: link maken met behoeftenonderzoek studie LLL + noden inventariseren in overleg W‐Vl consortia met RTC W‐Vl (bijzondere aandacht voor Voeding en Zorg) en Regionaal platform LLL Midden‐West‐Vlaanderen en Zuid‐West‐Vlaanderen → bespreken op tweedaagse 2011

1.7 DIFFERENTIATIE AANBOD OP MAAT VAN CURSIST

vastleggen gezamenlijke strategie mbt gecombineerd onderwijs

‐ opvolgen evoluties gecombineerd onderwijs ‐ ondersteunen centrumoverschrijdende projecten

gecombineerd onderwijs, met focus op diplomagerichte trajecten (SLO, HBO, bepaalde beroepsgerichte trajecten)

‐ opmaken stavaza gecombineerd onderwijs: jaarlijks, nav update opleidingsplan (oktober)

‐ onderzoeken noden ivm gecombineerd onderwijs: analyse resultaten behoeftenonderzoek LLL – bespreking conclusies en voorstellen tweedaagse 2011

verder uitbouwen aanbod op maat van behoeftes cursisten mbt lesmomenten

‐ onderzoeken noden cursisten mbt start‐ en einduren, zomer‐ of vakantiecursussen, e.d.



1.8 CENTRUMOVERSTIJGENDE, REGIONALE TRAJECTBEGELEIDING

uitbouwen centrumoverstijgende trajectbegeleiding

‐ onderzoeken mogelijkheden ‐ indien mogelijk investeren in proefprojecten

‐ 2010‐2011: onderzoek naar middelen om regionaal project op te zetten

‐ inspiratie zoeken bij andere projecten bijv. projecten TB inburgeraars andere consortia

‐ bepalen strategie mbt anderstalige doelgroep

verder uitbouwen regionale ombudsdienst

‐ verder uitbouwen regionale (tweedelijns)ombudsdienst ‐ opm.: evolutie afhankelijk van aantal en aard binnenkomende klachten



STRATEGISCHE DOELSTELLINGEN VWO REGIO COMENES

OPERATIONELE DOELSTELLINGEN:ROL COMENES

LINK MET (JAAR)PLANNING COMENES

2 Versterking van het proces van ontwikkeling van meer en (nog) beter volwassenenonderwijs in de regio, afgestemd op de actuele maatschappelijke en regionale context

2.1 OPBOUW VAN VERTROUWEN ALS BASISVOORWAARDE VOOR OVERLEG EN SAMENWERKING

verder werken aan opbouw onderling vertrouwen

‐ investeren in initiatieven die ons toelaten elkaar (nog) beter te leren kennen, en het vertrouwen te laten groeien

‐ organiseren tweedaagse RvB en team COMENES, jaarlijks in voorjaar

‐ organiseren ‘ronde van de centra’, jaarlijks (bezoek centrum, of informele werklunch met directeur)

2.2 OVERLEG EN SAMENWERKING BINNEN COMENES

uitwerken beleid op basis van interne analyse

‐ uitwerken interne analyse aanbod en strategie, gebaseerd op cursistengegevens administratie Onderwijs en studie LLL

‐ streven naar duidelijke invalshoek volgens thema: o regionale benadering o subregionale benadering

‐ ondersteunen en stimuleren analyse op centrumniveau (en in het centrum) van de beschikbare gegevens

‐ opvolgen studie LLL in overleg met Webros en provincie W‐Vl: oplijsten TO DO’s + beleidsaanbevelingen, ter bespreking voorleggen aan RvB in werkjaar 2010‐2011

‐ updaten analyse cursistengegevens administratie: na ontvangst gegevens vorige referteperiode, september

‐ verwerken analyseresultaten in update opleidingsplan: jaarlijks, oktober

‐ ontwikkelen dienst “analyse eigen centrum”, waarbij de staf van COMENES ter plaatse in de centra toelichting verstrekt mbt de beschikbare cijfergegevens

‐ verwerken analyseresultaten in voorbereiding besprekingen aanvragen OB/vestigingsplaats en afsprakenkaders mbt afstemming en spreiding aanbod

‐ bij besprekingen in werk‐ en projectgroepen, RvB: duidelijke keuze maken voor regionale dan wel subregionale invulling + nadien evalueren

uitwerken nieuwe en/of verfijnen bestaande afsprakenkaders

‐ ontwikkelen afsprakenkaders tss centra ifv optimale ontwikkeling en spreiding aanbod (bijv. ICT, Talen, HH,

‐ coördineren en opvolgen projectgroepen: definiëren concrete doelstellingen per werkjaar (min. 2 vergaderingen



Technische opleidingen, ...). Hierbij niet enkel aandacht besteden aan aanbod onder druk

‐ opstarten subregionaal overleg ifv opstellen subregionale afsprakenkaders

‐ uitbouwen werking LOCCO

per werkjaar) o Talen, ICT, Technische opleidingen: ontwikkeling

afsprakenkaders o Bedrijfsbeheer: projectgroep als platform voor

netoverschrijdende uitwisseling tss leerkrachten ‐ opstarten werkgroep ‘Tielt’: najaar 2010 ‐ vastleggen en bekrachtigen afspraken tss centra onderling

in samenwerkingsovereenkomsten (notariaatsfunctie consortium)

‐ opstarten LOCCO in najaar 2010

bevorderen van efficiënt beheer door het uitwerken van gemeenschappelijke diensten

‐ verder uitbouwen bestaande gemeenschappelijke diensten op niveau consortium

‐ onderzoeken nood aan nieuwe gemeenschappelijke diensten op niveau consortium

‐ opvolgen bestaande diensten en waar mogelijk optimaliseren: notariaat, databank externe relaties, hosting ICT, ombudsdienst, uitleendienst, PR (opmaak website, nieuwsbrieven, brochures, flyers, coördinatie beursstand), coördinatie onderwijs aan gedetineerden, …

‐ onderhouden provinciale website www.blijvenleren.be (zodra operationeel)

2.3 STERKERE PROFILERING VAN HET VWO IN DE REGIO

verder uitwerken gezamenlijke strategie mbt promotie van het aanbod VWO

‐ uitwerken en opvolgen gemeenschappelijke communicatie‐aanpak, met aandacht voor de 3 “merken”: CBE, HBO5 en ‘CVO voor iedereen’

‐ opmaken jaarlijks actieplan Communicatie

ondersteunen promotie van de samenwerking

‐ uitwerken gezamenlijke initiatieven die het VWO als geheel bekender/sterker maken naar de buitenwereld toe

‐ organiseren gemeenschappelijke jaaropening, telkens in tweede week september



2.4 STRUCTURELE SAMENWERKINGSVERBANDEN MET ANDERE OPLEIDINGSVERSTREKKERS

bepalen gezamenlijke strategie mbt:

o samenwerking met andere opleidingsverstrekkers

‐ onderzoeken (uitbreiding/verfijning) samenwerkingsmogelijkheden met Vormingplus, VDAB en Syntra West

‐ actief participeren in overlegorganen en telkens terugkoppelen naar RvB

‐ zelf opstarten nieuwe overlegcircuits indien afwezig ‐ investeren in persoonlijke relaties met

verantwoordelijken

‐ verder uitbouwen structureel overleg met Vormingplus (gestart in voorjaar 2010)

‐ initiëren en uitbouwen Regionaal platform LLL in Zuid‐West‐Vlaanderen en Midden‐West‐Vlaanderen: start najaar 2010

‐ onderzoeken mogelijkheden mbt provinciale overlegstructuur

‐ opvolgen samenwerkingsvormen VE in andere consortia (bespreken in AB‐overleg, overleg AB’s met overheid)

o (sub)regionale initiatieven ‐ opvolgen en ondersteunen (sub)regionale initiatieven ‐ opvolgen overleg in Leerwinkel Kortrijk ‐ opvolgen vertegenwoordiging in vzw Portaal Roeselare ‐ opvolgen verslaggeving mbt Huis vd Voeding Roeselare ‐ telkens terugkoppelen naar RvB

o samenwerking met SO ‐ uitbouwen samenwerking met middelbaar onderwijs ‐ verder uitbouwen samenwerking en overleg met scholen HBO5 Verpleegkunde: HBO WEST, strategiebepaling ivm HBO5

‐ onderzoeken van de mogelijkheden van samenwerking in functie van de nijverheidsopleidingen met technische scholen die nu nog niet samenwerken met CVO’s. Eigenlijk heeft elke school (lagere school, BUSO, ASO‐TSO‐BSO,…) belang bij samenwerking met CVO’s. Al is het maar om hun ruimtes open te stellen voor een ruimer publiek in het kader van ‘brede school’ op momenten waarop geen schoolactiviteiten zijn.

o samenwerking met hogescholen

‐ uitbouwen samenwerking met hogescholen ‐ opvolgen regionaal HBO5‐overleg

o samenwerking consortia binnen provincie

‐ uitbreiden structurele samenwerking met Webros ‐ opvolgen studie LLL in overleg met Webros en provincie W‐Vl: oplijsten TO DO’s + beleidsaanbevelingen, ter bespreking voorleggen aan RvB in werkjaar 2010‐2011

‐ organiseren jaarlijkse samenwerking ifv SID‐IN: gemeenschappelijke stand, gemeenschappelijke brochure

‐ verder uitbouwen gezamenlijk overleg met scholen HBO5



Verpleegkunde ‐ organiseren of deelnemen aan overleg

onderwijscoördinatoren mbt gemeenschappelijke thema’s West‐Vlaamse gevangenissen

2.5 KWALITEITSZORG

verder uitbouwen procedures ifv zelfevaluatie

‐ uitbouwen procedures voor interne kwaliteitscontrole ‐ opvolgen verantwoordelijkheden financieel comité: controle en opvolging begroting + financiële verslaggeving COMENES (min. 2 bijeenkomsten per jaar)

‐ coördineren besprekingen RvB: opmaak SWOT‐analyse ifv update opleidingsplan oktober 2010

‐ organiseren jaarlijkse terugkoppeling naar strategische nota en SWOT‐analyse (telkens tijdens tweedaagse, in voorjaar, eventueel ook nav studiedag/denkdag)

‐ team COMENES: opstellen en evalueren jaarlijkse afspraken mbt jaarplanning en taakverdeling


10. OPERATIONELE DOELSTELLINGEN

De operationele doelstellingen werden geïntegreerd in hoofdstuk 9 strategische doelstellingen.



11. EVALUATIE & MONITORING

Het consortium volwassenenonderwijs COMENES heeft verschillende structuren en instrumenten

opgezet die de evaluatie en monitoring van de werking moeten garanderen. Richtinggevend principe

is hier om zowel intern als extern een zo vlot mogelijk functionerende feedbackcirkel te organiseren.

We proberen om dit waar mogelijk te integreren in de bestaande processen.

Raad van Bestuur

Belangrijkste element is de werking van de Raad van Bestuur waarvan elke partner van COMENES via

de directie volwaardig lid is. De Raad van Bestuur komt 10 keer per jaar samen, minstens gedurende

een dagdeel (meestal een voormiddag). Deze maandelijkse bijeenkomsten worden aangevuld met

open denk‐ en studiedagen, en een jaarlijkse tweedaagse. Het gezamenlijk opstellen van dit

opleidingsplan met inbegrip van de strategische en operationele doelstellingen, de discussie

betreffende het opstellen van een jaarplan, de begroting en afrekening zijn jaarlijkse en quasi

permanente evaluatie‐ en monitoringactiviteiten.

Daarnaast functioneren ook tal van werkgroepen en projectgroepen waarbinnen de werking van

COMENES telkens kan bevraagd worden. Ten slotte probeert het team van COMENES via een jaarlijks

individueel gesprek met elk van de directies de werking van COMENES permanent te monitoren en

bij te sturen.

Open informatiepolitiek

Alle documenten (inclusief de databanken) van COMENES staan via een uitwisselingsplatform (in

case dropbox) ter beschikking van al onze partners. Via de website en de 3 nieuwsbrieven proberen

we de werking van het consortium ook sterk te communiceren. Op die manier worden zowel interne

als externe partners voldoende geïnformeerd en uitgedaagd.

Deze open en intensieve manier van werken garandeert en genereert een permanente feedback en

bijsturing van de werking van COMENES vanwege de partners.

Financieel comité

Op niveau van het financieel beheer van de middelen van het consortium werd een specifieke

werkgroep met afvaardiging vanuit RvB en AV opgericht. Dit financieel comité adviseert de Rvb en

de AV bij begroting en afrekening.

Team/personeel

COMENES heeft in 2009 een eigen evaluatiereglement uitgewerkt. Op het einde van de

proefperiode werd voor elk van de deelnemers een intensieve evaluatieprocedure uitgewerkt.

Opleidingsplan Consortium Volwassenenonderwijs 2008-2013 - COMENES - versie 2010 update

Documents

Transcript of Opleidingsplan Consortium Volwassenenonderwijs 2008-2013 - COMENES - versie 2010 update