Project derde jaareducatie

Binnen- en buitenschoolse

Algemeen Het uitgangspunt van deze opdracht is het ontwikkelen n vormgeven van een eigen sterke visie op het gebied van kunst en educatie. Zowel de binnen- als buitenschoolse educatie komen aan bod in deze vakoverstijgende opdracht. Deze opdracht speelt in het het overkoepelde thema vanuit de praktijk en kunsttheorie; namelijk de relatie met buiten.Onderdelen Er wordt ingespeeld op de drie meest voorkomende vragen vanuit de student; 1) Het ontwikkelen en helder formuleren van een eigen vakvisie [binnen- en buitenschools] 2) Het aanpassen aan niveau in een complexe leersituatie [buitenschoolse educatie] 3) Leren feedback te geven en beoordelen van beeldend werk [binnenschoolse situatie] Doelen onderwijstheorie Analyseren van eigen werk en andermans werk Reflecteren op eigen werk en andermans werk, ontwikkelen eigen visie, mentaliteit Communiceren via woord, taal en beeld, samenwerken Presenteren via woord, taal en beeld Concreet 1) Schriftelijk, a.d.h.v. voorgeselecteerde bronnen via blog en eigen verzamelde bronnen 2) Voorbereiden en uitvoeren van een rondleiding aan HAVO 4 leerlingen in De Pont

Project derde jaareducatieOpdracht #1

Binnen- en buitenschoolse

De inspiratiebron

Lees de tekst uit het Brabants Dagblad van 25022012.

Ai Wei Wei is tijdens zijn verblijf in Amerika, zeer geinspireerd geraakt door kunstenaars als Marcel Duchamp, Andy Warhol en Jasper Johns. Het werk Hanging man in Porcelain is een eerbetoon aan Duchamp. 1) Beschrijf welke relatie het werk Hanging man in porcelain uit 2009 aangaat met Duchamp, wat betreft vorm en inhoud. Vorm: Het is bij beiden een ready-made. De materiaal keuze is hetzelfde als van Duchamps Fountain. Hanging man in porcelain is een eerbetoon aan Duchamp. Het figuur op het tegeltje is het silhouet van Duchamp. Het witte van het tegeltje van hanging man doet denken aan de fountain van Duchamp. Ready-made. Eerbetoon Duchamp 2) Ai zijn werk gaat ook om de spanning n synthese tussen het individu en de massa. Zijn werk Hanging man uit 1985 is in grote oplage als t-shirt uitgegeven. Wat vind jij hiervan? Dit heeft hij niet zelf gedaan. Als het bij jouw visie als kunstenaar past waarom niet. Het gaat bij hem om de relatie tussen origineel en kopie. Zou ik hetzelfde doen met mijn werk? Nee waarschijnlijk niet ik heb liever dat als ik iets maak is dat het uniek is en niet dat je het overal op terug ziet. Maar dat is de keuze van de kunstenaar zelf. Goede manier om kunst dichter bij de mensen te brengen 3) Geef aan door welke kunstenaar jij benvloedt wordt en op welke manier dit door werkt in jouw beeldend werk. Maak een foto van jouw werk en leg de relatie uit. Ik word niet bij elk werk door de zelfde kunstenaar genspireerd. Maar de kunstenaar waar ik waarschijnlijk het meest door genspireerd wordt is Mark Ryden. Hoe dit door werkt in mijn beeldende werk? Ik denk voornamelijk het schattige/ vreemde.

De relatie: Het figuratieve, de sfeer, vormentaal.

Ai Wei Wei is erg onder de indruk van Duchamp zijn gebruik van ready-mades, zoals Fountain uit 1917. Toen Ai terug keerde naar China begin jaren 90, is hij zelf gaan werken met ready-mades. Hij deed dit echter met andere vormen en om andere redenen dan Duchamp dit deed. Een voorbeeld daarvan is Dropping a Han-dynastie uit 1995 en het werk Grapes uit 2011. 4) Noem twee redenen waarom Ai Wei Wei met ready-mades is gaan werken vanaf de jaren 80. 1. Hij ontdoet voorwerpen van hun aura van kostbaarheid om het opnieuw aan te brengen volgens een ander systeem die andere waardes volgt. Ai zijn werk heeft in tegenstelling tot het werk van Duchamp al voorwerpen van waarde. Duchamp maakte van algemene voorwerpen kunst door ze in een kunst context te plaatsen. Dit is niet het geval bij Ai Weiwei. Hij maakt het verlies van cultuur duidelijk maken. De vervanging van een soort van waarde voor een ander doet zich voor wanneer hij getransformeerde urnen in een museum vitrine toont, Hij vervangt historische betekenis door nieuwe culturele betekenis. 2. naar Amerika en kwam in contact met Duchamp. Hij ready mades gebruikt die heel erg een hele zware inhoud en betekenis hebben vanuit chineese cultuur en vanuit handel tussen oost en west. Hij kiest echt bestaande voorwerpen die al een hele iconografie hebben.

5) Maak je in je eigen werk wel eens gebruik van bestaande voorwerpen? Maak een foto van jouw werk, leg uit welk deel een ready-made is en waarom je deze toepast. Ik maak af en toe wel gebruik van bestaande voorwerpen bijv. Boeken alleen verander ik er wel veel aan. Dus dan is het naar mijn idee geen readymade.

6) Zoek een foto van een werk uit de kunsthistorie dat bestaat uit (een) readymade(s). Noem drie argumenten bij dit werk, waarmee je een leerling (middelbaar onderwijs) ervan zou kunnen overtuigen, dat een werk dat bestaat uit ready-mades, cht een kunstwerk is. Mounir Fatmi

Save Manhattan (1) Save Manhattan (3) Op de tafel staan allemaal boeken die geschreven zijn over 9-11. Behalve twee kopien van de koran. De boeken zijn zo op de tafel neergezet dat er door licht op de tafel te zetten er een schaduw verschijnt van de skyline van Manhattan. De twee Koran boeken zijn de Twin Towers. Bij Save Manhattan 3 is de skyline gemaakt uit 90 speakers waar geluiden uitkomen die bij een stad horen.

1. Je moet verder kijken dan je in eerste instantie ziet. Je ziet een verzameling boxen maar je moet verder kijken als je dat doet zie je de skyline van Manhattan. Bij Manhattan 1 zie je de boeken gearrangeerd staan ook hier zie je een schaduw van de skyline maar als je nog beter gaat kijken zie je ook dat de Twin Towers bestaan uit de twee afwijkende boeken namelijk de Koran. 2. Het wekt gevoelens op. Hij pakt een thema die in mensen hun geheugen gegrift is. Het is een punt waar de kunstenaar aandacht aan wil besteden of kritiek op wil leveren. 3. plaatsen in een andere context. Door een voorwerp in het museum te plaatsen verandert de context.

De traditionele bron In het werk van Ai speelt relatie tussen de traditionele en hedendaagse Chinese cultuur een belangrijke rol. De relatie wordt aangekaart, vanuit materialiteit, context en de politieke situatie. Ook de relatie tussen Oost en West komt aan bod, met de eeuwenlange handelstraditie in porcelein en de huidige massaproductie en consumptiemaatschappij. In het werk Fountain of light uit 2007 legt hij een duidelijke link met de geschiedenis; het vroege communisme. Fountain is tevens de titel van het werk van Duchamp. Ai werkt vaak met titels die op meerdere manieren te interpreteren zijn.

7) Geef aan op welke manier Ai in dit werk inspeelt op het vroege communisme. Het werk Fountain of light is een kopie van Tatlins monument to the third national. Het werk is versierd met kristallen. Hierdoor lijkt het op een gigantische kroonluchter. Dit werk werd gemaakt door Tatlin als monument om mensen in de toekomst van het communisme te leiden maar ondertussen als je beter kijkt zie je dezelfde soort ornamenten als bij kastelen en later bij de bourgeoisie huizen. 8) Welk gevoel komt er bij dit beeld bij je op? (vervaardigd vanuit humor, kritiek, spot, etc.) Bij mij geeft het een gevoel van spot en kritiek. Het monument van het communisme beeld hij af als iets van de rijkere bevolking terwijl bij het communisme iedereen gelijk hoort te zijn. 9) Welke titel zou jij je werk bij vraag drie geven? Meisje met de zwarte kraai. Ai levert in zijn werk ook kritiek op de traditie, zoals bijvoorbeeld te zien is in zijn serie fotos Study of perspective. Deze serie heeft hem veel kritiek opgeleverd. 10) Bekijk een aantal van de fotos op http://www.lost-painters.nl/tag/ai-wei-wei/ klik op Study of perspective, en geef jouw mening over deze fotos. Het is een duidelijke manier van kritiek leveren. Het is een universeel teken dus iedereen snapt de kritiek. Door dit word het interessant maar de fotos opzicht vind ik niet interessant.

Opdracht 2 11. Zoek in je boek van Ebbens op wat betekenis geven is. Noteer het in korte zinnen. Leren verloopt makkelijker als een leerling weet waarvoor hij/zij het doet. Leerlingen moeten voor zichzelf betekenis kunnen geven aan lesstof. Leerlingen kunnen dit als hen duidelijk is waarom zij nu juist deze stof op dat moment moeten doorwerken. Wanneer de docent dat belang aan leerlingen duidelijk maakt, ontstaat de grootste kans dat leerlingen er betekenis aan geven. 12. Wat is het belang van kunst maken en ervaren voor de ontwikkeling van een leerling? Kinderen worden op scholen getoetst op hun overgedragen kennis. Maar de ontwikkeling van de hersenen is minstens net zo belangrijk. Maar dit gaat hand in hand. Terwijl leerlingen voor aardrijkskunde plaatsnamen aan het leren zijn trainen ze ook hun geheugen. Voor kunst educatie geld eigenlijk hetzelfde. Terwijl leerlingen aan het tekenen zijn leren ze ook meteen om te kijken. Terwijl ze musiceren en zingen trainen ze ook om te luisteren. Ze trainen hun een deel van de hersenen die ook belangrijk is voor lezen en leren schrijven. Kunst educatie leert leerlingen te experimenteren. Kunst stimuleert om hun creatieve capaciteiten te ontwikkelen. Als je leerlingen leert om te vertrouwen op hun inventiviteit dan bouwen ze creatieve hersenen. E leren spelen in hun hoofd. Een goede drama docent leert zijn leerlingen niet alleen wie Shakespeare was maar ook wie ze zalf allemaal kunnen zijn. Zo staan ze flexibeler in het leven.

13. Waarom is de confrontatie met kunst( zien in het echt) wel of niet belangrijk? Het is wel belangrijk. Omdat een kunstwerk in het echt heel anders overkomt. Het formaat, de kleuren, de technieken komen veel beter over als je het in het echt ziet. Het maakt een hele andere indruk. Hierdoor kan je in het echt wel eens verast worden.

14. Welk doel heeft kunst volgens jouw visie? Beargumenteer deze met een eigen hedendaagse of historische bron uit de kunstpraktijk, kunstgeschiedenis, of uit een onderwijskunde. Ontsnappen uit de echte wereld. Kunst heeft geen grenzen. Alles kan en mag hierdoor bied het een soort ontsnapping uit het echte leven. Rn Magritte:

15. Zoek een interessante bron, die je in je lessen zou gebruiken over een van de themas: de inspiratiebron, de traditionele bron of de innerlijke bron. Beargumenteer je keuze.

Picasso met het kubisme : Hij haalt tijdens zijn kubistische periode inspiratie uit de primitieve kunst. Picasso ging vaak naar museum om kunst te bestuderen en kocht verschillende houten beeldjes. Picasso heeft enorme verzameling Afrikaanse beelden. Deze inspiratie zie je duidelijk terug in zijn werk. Kubisme is een kunststroming waar leerlingen zeker kennis mee moeten maken. Picasso is een herkenbare naam voor leerlingen en een goed voorbeeld voor het kubisme.

16. Heb je een blog? Waarom wel/niet? Ik heb laatst een blog aangemaakt omdat dit erg handig is om je werk en je proces op te laten zien. Het bijwerken gaat een stuk sneller als bij een website dus vandaar dat ik overgestapt ben naar een blog. 17. Ben je het eens met wat Ai zegt dat iedereen een blog moet hebben? Nee, als je als kunstenaar een belangrijk punt wil overbrengen dan vind ik het een goed idee om dit doormiddel van een blog te doen. Maar niet iedereen wil dit op internet kwijt of ziet het belang hiervan dan moet je ook gewoon geen blog nemen. Anders krijg je een extra hoop met onzin op het internet. 18. Bekijk het korte filmpje van de NOS op. Wat vind je van het feit dat hij de helft van zijn schuld door giften heeft kunnen betalen en dat deze mensen een sunflower seed krijgen. Ik vind het een mooie gedachten dat heel veel mensen Ai Weiwei willen helpen en dat hij er iets teug voor geeft.

Opdracht 3. Vragen 1-8: B Leerlingen van 4 HAVO rondleiding

1: Leerlingen een achterliggende betekenis/gedachte/vraag/discussiepunt van een werk laten zien en daar over nadenken. De overeenkomsten zien tussen sommige werken, die in de eerste instantie niet op elkaar lijken. Leerlingen bewust laten worden van hun eigen gevoel bij een bepaald werk. Enige kennis opdoen van een kunstenaar en zijn achtergrond buiten de Europese cultuur. 2: Uitgangspunten: Beleving/ervaring en kennis. 3: We werken voornamelijk vanuit het thema: werken van Ai Weiwei. Hier koppelen we achtergrondinformatie en linken met andere werken aan. 5: Ai Weiwei: Grapes, Trees, Forever, Sunflower seeds Anish Kapoor:Vertigo Robert Therrien: zonder titel (gestapelde borden-drie verschillende kleuren groen) Berlinde de Bruckere: n 6: Veel vragen stellen, waarbij we de werken binnen de leefwereld van de leerlingen halen. Regelmatig om het werk heen laten lopen, wanneer nodig. Beeldend vergelijkingsmateriaal. Werken kiezen die in naar onze mening het beste inspeelt op hun leef- en belevingswereld. 7: We hebben de werken onder ons verdeeld. Ieder heeft er ongeveer 2 3 werken voorbereid, maar we hebben van tevoren bepaald dat iedereen de werken aan een ander soort aspect koppelt: Vergelijking met een ander werk in de collectie qua vorm of inhoud; link leggen met de geschiedenis; inspelen op de beleving. Zo zijn we niet 7 werken lang bezig met hetzelfde en verkrijgen de leerlingen steeds weer nieuwe inzichten. 8: We wisten waar alle werken staan. Er is van tevoren geen overleg gepleegd tussen de groepjes over wie waar eerst naartoe gaat, dus we hebben ons flexibel opgesteld. De werken die we met elkaar wilden vergelijken hebben we niet te ver uit elkaar laten zitten. Als we ergens een anders zagen zijn we naar een ander werk gegaan en zo deden andere groepen dat ook als wij al ergens stonden. Dat werkte prima. We hebben naar mijn inzicht niet te veel onnodig veel gelopen.

Berlinde De Bruyckere Gent Belgi

En, 2003-2004, bestaande uit twee oude vitrinekasten met daarin geschonden en verstrengelde figuren. Een macaber mensbeeld met zorg uitgestald en opgeborgen. En, Welke titel zou jij dit werk geven? Wat voor gevoel krijg je bij het zien van de figuren in de kasten? Waarom? Wat roept het werk bij jou op?

Berlinde is een Vlaamse kunstenares geboren in Gent waar ze nu nog steeds woont. Berlinde De Bruyckere is in de eerste plaats beeldhouwster. Ze is word erg genspireerd door het lichaam. Ze is de dochter van een slager dus ze is erg bekend met anatomie. De vormgeving van haar lichamen berust op een afwijkende kijk op het taboe. Onschuld kan een hel zijn is het motto van haar werk. Oude meesters( bv.Caravagio) zijn voor haar echt een inspiratiebron. Ze is er erg bewust van dat mensen die naar haar werk kijken er gechoqueerd van kunnen zijn, vooral door de soort verminking van de lichamen. Maar zij is hier niet bewust mee bezig voor Berlinde gaat het erom wat nodig is om de essentie te vertellen. Waarom maakt Berlinde geen gezichtsuitdrukking en soms zelf helemaal geen hoofd bij haar figuren? Wat zou er gebeuren als de figuren wel een duidelijk gezicht zouden krijgen?

Het gaat Berlinde niet om het gezicht en de gelaatsuitdrukking of om gedrag. Daarom bedekt ze soms het gezicht met bontgekleurde dekens of haren of laat ze het hoofd weg, en kruipt alle energie in de houding van het staande of hurkende lichaam.

Van welk materiaal is het gemaakt? Wat vind je van de kleuren van de lichamen en waarom?

Berlinde werkt met gepigmenteerde was in mallen. Berlinde noemt was een materiaal dat bijna een soort verlengde is van haar hand. Dood, angst en eenzaamheid zijn terugkerende themas die echter nooit losgekoppeld worden van leven, liefde en schoonheid. Ze gebruikt bewust herkenbare vormen waarmee ze de toeschouwer aan het denken wil zetten en met herinneringen wil opzadelen. Waarom zouden de mensfiguren in de kasten geplaatst zijn? Wat zou er gebeuren als de figuren los in de ruimte zouden staan?

Haar tekeningen en sculpturen beelden lichamen en lichaamsvormen uit. De anatomie is vaak verwrongen en geschonden. Wat vooral opvalt is de huid die heel kwetsbaar oogt. De huid bedekt de lichamen en geeft bescherming. Sommige mensen zeggen dat haar werk over de schoonheid en puurheid van de dood gaat maar toch gaat er vanuit het werk veel kracht over het leven. De beelden laten ook intimiteit zien. Berlinde gebruikt vaak voorwerpen die je in het dagelijkse leven ook tegenkomt: tafels, kasten of krukjes. Meestal voorwerpen waarop de tijd zijn sporen heeft nagelaten. Deze voorwerpen laten intimiteit zien. Achter het werk herkennen we de beelden uit de media van mensen die huis en haard verloren hebben en die met resten huisraad en schamele bezittingen een veilig heenkomen zoeken. Hier tekent zich het leven in de meest treurige expressie van kwetsbaarheid. Dit is niet de sublimering van de dood, maar een wanhopige strijd om te kunnen leven.

Zie je een overeenkomst tussen Trees en n? Waarom wel/niet?

Trees Wat voor titel zou jij het werk geven? Kan je beschrijven wat je ziet? Zijn de bomen gemaakt om hier in de pont te staan? Waarom wel niet?

Trees bestaat uit stammen en takken aan elkaar gemaakt van verschillende delen van een Chinese Kamferboom. Individueel staan ze er zonder te groeien, maar samengebracht veranderen ze in een metafoor voor groei en leven. In Ai Weiwei zijn werk Trees maakt hij een artistieke beweging naar de theorie van Aristoteles over de scheiding tussen de materie en vorm. Een vorm is altijd samengesteld uit de materie bijv. een mes is gemaakt van metaal. De vorm(het voorwerp) neemt voorgang over de materie ( materiaal) omdat de vorm zekerheid heeft terwijl de materie potentie heeft: het mes is gemaakt, terwijl het metaal op zichzelf geen functie heeft maar het heeft potentie om in vormen gemaakt te worden. Het werk Trees verwoordt de relatie tussen hout als het materiaal en boom als de vorm. Ai Weiwei heeft als experiment beide dimensies samengevoegd. Wat ooit de vorm boom ergens in zuid China is geweest is nu een dode boom die opgelost is in de materie namelijk hout. Maar toch vormt Ai er weer een boom in compleet met een stam een kroon en takken. Waarom zou de kunstenaar stukken uit verschillende bomen gepakt hebben en niet gewoon alles van dezelfde boom? Wat maakt het dat de bomen er niet realistische uitzien?

Omdat alle stukken gedroogde boom allemaal anders zijn en de verbindingen duidelijk zichtbaar zijn zullen we nooit de illusie krijgen dat het echte bomen zijn. Dus zelfs als de materie realistisch is (het gebruikte hout) het is de vorm die nagemaakt is wat het kunstmatig maakt. Dit laat de relatie zien tussen de twee dimensies. Wat gemaakt is om er levend uit te zien is in werkelijkheid een dode constructie. De bevestigingen( gewrichten) tussen de verschillende stukken hout zijn gemaakt met hetzelfde chinees vakmanschap dat gebruikt werd voor het bouwen van tempels. Dit voegt een duidelijke culturele laag bij de materie, hout maar de geforceerde gecomprimeerde van de algemene vorm suggereert kritiek op de sociale structuur in China. Als je iets kleins mocht veranderen aan het werk van Ai Weiwei wat zou dat dan zijn?

Bronnen Ai WeiWei http://www.depont.nl/tentoonstellingen/programma/detail/pers/ai-weiwei/ PDF: De pont Ai WeiWei http://artobserved.com/2011/05/go-see-berlin-ai-wei-wei-rock-and-tree-atneugerriemschneider-though-june-4th-2011/ Berlinde de Bruckere http://www.youtube.com/watch?v=MRH3BT1UTkw http://www.vpro.nl/programma/ram/afleveringen/21453823/items/21632355/ http://www.depont.nl/collectie/kunstenaars/kunstenaar/werk_id/535/kunstenaar/bru yckere/ http://www.depont.nl/collectie/kunstenaars/meerinformatie/kunstenaar/bruyckere/info/ http://www.kunstkanaal.net/kunst/berlinde+de+bruyckere.html http://www.youtube.com/watch?v=Ve8m5Z8iKZg http://www.artinfo.com/news/story/31241/berlinde-de-bruyckere/

Reflectie Wat viel op tijdens de rondleiding in het algemeen? Leg uit. We hadden een groepje van vier leerlingen, drie meisjes en n jongen. Wat me opviel was dat de jongen uit de groep niet bij de meisjes ging staan dus dat hij er bij sommige kunstwerken iets minder betrokken bij was. De leerlingen waren in het begin redelijk spraakzaam en enthousiast maar na verloop van tijd werd dit wat minder. Ook de concentratie zwakte wat af. Waar had je moeite mee? Hoe zou je dat de volgende keer aanpakken? Soms vond ik het lastig hoe ik op antwoorden van leerlingen moest reageren want je wilt graag dat ze meer vertellen dus dan ga je al snel vragen waarom maar het is ook niet fijn als je dat de hele tijd doet. Voor de volgende keer: Van te voren al genoeg bij vragen verzinnen dit had ik al wel gedaan maar niet genoeg. Wat ging heel goed? Hoe kwam dat? De omgang met de leerlingen ging goed. Ze deden goed mee en gaven antwoorden op de vragen. Ik denk dat dit kwam omdat we de rondleiding meer als een groot gesprek met de leerlingen wilde hebben. Dus niet wij vertellen een verhaal en de leerlingen luisteren. Het was meer met de insteek we gaan het gezamenlijk over kunst hebben. Welk effect had de gekozen didactiek op de doelgroep? Wat zou je hier een volgende keer wel/niet van aanpassen? Het werkte wel alleen ik merkte wel dat ze na een tijdje afgeleid raakte en er niet echt meer bij waren waardoor de antwoorden op de vragen natuurlijk ook steeds minder werden. Dit vond ik jammer en daarom was het zeker beter geweest om ze toch iets van een schetsopdracht tussendoor te geven wat we eerst ook van plan waren. Dit zou zorgen dat ze even met iets anders bezig zouden zijn, dat ze niet alleen de hele tijd alleen zouden praten en luisteren. Op welke manier is je visie op het werk van Ai veranderd nu je het in het echt zag? Door het in het echt is mijn visie niet echt verandert. Het is altijd fijn om een kunstwerk in het echt te zien. Maar het is niet dat ik door zijn werk in het echt te zien een hele andere mening kreeg over zijn werk. Op welke manier zou jij als toekomstig docent je buitenschoolse educatie invullen als docent, als onderdeel van je lessen? Beargumenteer. Ik vind het erg leuk om met leerlingen in een museum aan de slag te gaan. Ik vind het wel belangrijk dat ze kunst ook in het echt meemaken en niet alleen van plaatjes. Dus het zou erg goed zijn denk ik om als je ze iets leert over beeldbeschouwing dat je dan ook echt een keer met ze naar het museum te gaan om dat dan te doen. Heeft het werk van Ai je beeldend kunnen inspireren? Leg uit op welke manier wel/niet. Nee niet echt. Waarom omdat het bij hem vaak over de boodschap gaat, over het idee maar zijn beelden zelf vind ik persoonlijk niet altijd even interessant. Ik denk persoonlijk vaak meer na over het beeld, over de vorm van het kunstwerk dan over wat ik ermee wil zeggen.

Heeft de rondleiding je kunnen inspireren voor je werk als toekomstig docent binnenof buitenschools? Leg uit waarom wel/niet. Met mijn vorige stage had ik al in het museum veel gewerkt met basisschool leerlingen dit vond ik erg leuk om te doen maar was wel erg benieuwd hoe anders het zou zijn met leerlingen van de middelbare school. Ik vond dit nog steeds wel erg leuk alleen vond ik het wel iets minder leuk.

Reflectie van de laatste les. Wie heeft het beste rondgeleid? Ik vond Rieke het beste rondleiden. Rieke vertelde heel rustig en op een vriendelijke toon. Het was fijn om naar te luisteren. Zij keek ook iedereen aan terwijl ze vertelde. Hierdoor wist je dat ze het tegen iedereen aan het vertellen was. Ze las niet van haar blad maar maakte er echt een verhaal van. Het was ook niet een opeen stapeling van feiten. Maar een fijn verhaal om naar te luisteren. Je kon zien dat ze er plezier in had. En ze stelde makkelijke vragen tussendoor die iedereen kon beantwoorden. Hierdoor bleef mijn aandacht er goed bij. Concreet: Vragen tussendoor stellen, Niet te veel op papier kijken, goed verhaal van maken, enthousiast vertellen, oog contact maken met de luisteraars.