Opdracht 3: Actualiteit in de lessen

aardrijkskunde

Arne Willems

1SA2 Academiejaar 2015-2016

Lector : Hannelore Verstappen

Vier artikels:

1) Een eeuw cartografie

Microteaching : Lijn en breukschalen.

Leerplandoelstelling: 3. Landschap en kaart

5.1 Afstanden berekenen met lijnschalen.

5.2 Afstanden berekenen met breukschalen.

Bron: Newman, K (8 maart 2015), Een eeuw cartografie. Geraadpleegd op

5/06/2016 via http://www.nationalgeographic.nl/galerij/een-eeuw-cartografie

2) Taal verandert op grote hoogte.

Demoles: De 4 H’s (hoogte, hoogteverschil, horizon en helling) en

rivierinsnijding.

Leerplandoelstelling: 4.4 Reliëf.

Bron: Veld, A. (21 juni 2013), Taal verandert op grote hoogte. Geraadpleegd op

5/06/2016 via http://www.nationalgeographic.nl/artikel/taal-verandert-op-grote-

hoogte

3) Na El Nino komt la Nina.

Initiatiestage 1: Factoren die weer en klimaat beïnvloeden.

Leerplandoelstelling: 4.6. Klimaat en vegetatie

5. Voor enkele factoren eenvoudig uitleggen hoe ze het weer en het klimaat beïnvloeden.

Bron: De Man, T (29 mei 2016), Na El Nino kom la Nina. Geraadpleegd op 5/06/2016 via http://www.bnr.nl/nieuws/internationaal/10305603/na-el-nino-

komt-la-nina-voor-droog-ethiopie

4) Toeristen vinden steeds vaker de weg naar Limburg.

Initiatiestage 2: Toerisme in Europa. Leerplandoelstelling: 4.11. Toeristische landschappen

1.1 Vanuit beeldmateriaal de toeristische regio’s in Europa vaststellen en indelen

in vormen van toerisme op basis van overheersende bestemming of factoren.

Bron: Mige (31 mei 2016), Toeristen vinden steeds vaker weg naar Limburg,

Geraadpleegd op 5/06/2016 via http://www.hbvl.be/cnt/dmf20160531_02316276/toeristen-vinden-steeds-

vaker-weg-naar-limburg

Een eeuw cartografie

Het kantoor van The Geographer van de National Geographic Society

bevindt zich op op 38°54’ 19” N, 77°2’ 16” W. Niemand weet dat beter

dan Juan José Valdés, de man die de positie momenteel bekleedt. Hij leidt

National Geographic Maps, en zijn afdeling heeft de afgelopen honderd

jaar zo ongeveer elke berg, elk meer, elke weg, elk rif, elke fjord, elk

eilandje, elke gletsjer, elke planeet en elk bekend zonnestelsel in kaart

gebracht. In die honderd jaar heeft National Geographic Maps 438

themakaarten gemaakt, tien wereldatlassen (de nieuwste editie verscheen

onlangs), tientallen globes, duizenden kaartjes voor het Magazine en nog

eens talloze kaarten voor de website. De kaartenafdeling van de National

Geographic Society viert deze maand haar honderdste verjaardag.

Datum 8 maart 2015 Auteur : Cathy Newman (Artikel verder te lezen op de website)

Bron: Newman, K (8 maart 2015), Een eeuw cartografie. Geraadpleegd op

5/06/2016 via http://www.nationalgeographic.nl/galerij/een-eeuw-cartografie

Taal verandert op grote

hoogte Waar je leeft, bepaalt hoe je praat. Op grote hoogte blijken talen

zelfs compleet andere klanken te kennen dan in lagergelegen

gebieden.

Datum 21 juni 2013 Auteur : Antje Veld Fotograaf : George Steinmetz

Hoe en waardoor talen en taalfamilies van elkaar verschillen, is iets wat

onderzoekers al jaren bezig houdt. Tot voor kort werd gedacht dat het

verband tussen omgeving en taalstructuur vooral wordt bepaald door de

invloed die een locatie heeft op woorden in een taal. Maar nu blijkt dat

geografische hoogteverschillen ook van invloed zijn op de manier waarop

een taal fysiek wordt geproduceerd.

Caleb Everett, taalkundig antropoloog aan de University of

Miami, analyseerde de kenmerken en locaties van zeshonderd talen (van

de in totaal zevenduizend talen die wereldwijd bekend zijn). Daarvan

bleken er 92 gebruik te maken van ‘ejectieve medeklinkers’: klanken die

wij in het Nederlands niet kennen, waarbij bij het uitspreken veel lucht

wordt uitgestoten. Gek genoeg werd 87 procent van de talen met zulke

medeklinkers gesproken op zeer grote hoogte, in gebieden vanaf 1500

meter boven de zeespiegel. Denk aan de Andes of het centraal plateau in

Zuid-Afrika.

Everett is blij verrast over het sterke verband tussen locatie en taal die uit

zijn onderzoek naar voren komt. Een mogelijke verklaring is volgens

Everett dat ejectieve medeklinkers worden geproduceerd door in de keel

samengeperste lucht omhoog te drukken. Omdat in hooggelegen gebieden

de luchtdruk lager is dan op andere plekken, zou het daar mogelijk minder

moeite kosten om deze klanken voort te brengen. Daarom is het volgens

hem logisch dat ze juist daar in diverse talen zijn terechtgekomen. Bron: Veld, A. (21 juni 2013), Taal verandert op grote hoogte. Geraadpleegd op

5/06/2016 via http://www.nationalgeographic.nl/artikel/taal-verandert-op-grote-

hoogte

NA EL NIÑO KOMT LA NIÑA

Thomas de Man

zondag 29 mei 2016, 13:37Update: zondag 29 mei 2016, 14:15

Genomen in Afar regio , Margot bij een voedseldistributie van Cordaid.'De

regentijd lijkt ook extreem te gaan worden'

Weerverschijnsel El Niño zorgt voor extreme omstandighden.

Weervrouw Margot Ribberink ging voor Cordaid naar het noorden van

Ethiopië, waar een extreme droogte heerst. 'De kans is groot dat El Ninõ

afgelost wordt door zijn tegenhanger: La Ninã.'

Het is Code Rood in Ethiopië. Na anderhalf jaar extreme droogte zijn 10 miljoen

mensen afhankelijk van noodhulp. Ribberink vertelt op BNR dat in het noorden

van het land recent wat regen is gevallen, na twee jaar van extreme droogte.

'Daar zagen we nu een klein groen waasje, dat geeft een beetje hoop.' Maar dat

is toch wel een uitzondering, in het land waar zich een ecologische en

humanitaire ramp afspeelt.

Alleen melk

De nomaden in het noorden, zo'n twee miljoen, zijn het hardst getroffen door de

droogte. 'Er zijn de afgelopen jaren heel veel dieren gestorven en het vee dat

nog leeft; geiten, kamelen, koeien, verkeren in een uitermate slechte conditie.'

Naast voedsel is er de afgelopen maanden ook water uitgedeeld aan de bevolking

in Ethiopië, vertelt Ribberink. Ondanks dat een deel van het vee nog in leven is,

wordt dat door de nomaden niet geslacht en opgegeten. 'Zij beschouwen die

dieren als hun kinderen. Maar ze drinken wel de melk, dat is hun belangrijkste

voedselvoorziening.'

Ribberink heeft als Cordaid-ambassadeur zelf voedsel mogen uitdelen aan de

bevolking. 'Het was een chaotisch tafereel. Mensen drongen voor. Er is echt een

groot voedseltekort, dat zie je terug in de dikke buikjes van kinderen en de

wanhoop bij mensen.'

Vingers wijzen naar El Niño

Ribberink denkt dat de droogte een combinatie is van klimaatverandering en

weerverschijnselen. 'De hoofdschuldige die je nu kunt aanwijzen is El Niño, die

wereldwijd voor extreem weer zorgt.'

De kans is groot dat de effecten van El Niño afgelost gaan worden door de

tegenhanger: La Niña. 'We baseren ons op weerkundige modellen. Het is nog

maar de vraag of dit echt gaat uitkomen, maar bij El Niño zaten ze goed.'

Van het ene uiterste naar het andere

Ondanks dat dit laatste verschijnsel voor regen zou moeten gaan zorgen, is dat

ook geen ideaal scenario. 'Te veel water is niet goed', vertelt Ribberink. 'Bij de

extremen van La Niña is de kans groot dat de dorpen en steden gaan

overstromen.' De regering van Ethiopië probeert de bevolking te informeren over

de mogelijke weersverandering die eraan zit te komen.

Een weersverwachting die noodzakelijk is, maar weer nieuwe risico's met zich

meeneemt voor het land in Oost-Afrika.

Bron: De Man, T (29 mei 2016), Na El Nino kom la Nina. Geraadpleegd op 5/06/2016 via http://www.bnr.nl/nieuws/internationaal/10305603/na-el-

nino-komt-la-nina-voor-droog-ethiopie

Toeristen vinden steeds vaker weg naar Limburg

Foto: Toerisme LimburgHet gaat goed met het toerisme in Limburg. Uit

voorlopige cijfers, gepresenteerd tijdens het eerste Limburgs Toerisme

Congres, blijkt dat de provincie zelfs de grootste stijging kent in het aantal

overnachtingen.

In 2015 zouden er maar liefst 8,6% meer overnachtingen zijn geweest in Limburg.

De provincie is daarmee meteen de grootste stijger van alle Belgische provincies.

“De gezamenlijke inzet van dynamische ondernemers, een actief investeringsbeleid

en gerichte, ondersteunde initiatieven zorgen hier samen voor”, luidt het op het

Congres.

“In een snel veranderende wereld is stilstaan geen optie. Daarom is het meer dan

ooit belangrijk dat toeristische ondernemers, overheden en kennisinstellingen

samenwerken om het niveau van het toerisme in Limburg omhoog te stuwen”, voegt

Igor Philtjens, gedeputeerde van Toerisme en voorzitter van Toerisme Limburg vzw

nog toe. “Limburg heeft veel toeristische troeven. We moeten ze nu versterken,

verbinden en vermarkten. Met als ultieme doel: de instroom van toeristen en de

rendabiliteit van onze ondernemers verhogen. Want dat levert bijkomende jobs op.

De economie van de vrije tijd is nu al één van de speersectoren van de Limburgse

economie. Samen kunnen we dat nog versterken”, besluit Philtjens.

Bron: Mige (31 mei 2016), Toeristen vinden steeds vaker weg naar Limburg,

Geraadpleegd op 5/06/2016

viahttp://www.hbvl.be/cnt/dmf20160531_02316276/toeristen-vinden-steeds-

vaker-weg-naar-limburg

Analyse van 1 artikel:

NA EL NIÑO KOMT LA NIÑA 1) Leervraag en leerplandoel:

Waarom heerst er zo een enorme droogte in Ethiopië? En wat is

precies het natuurfenomeen dat hiervoor zorgt?

5. Voor enkele factoren eenvoudig uitleggen hoe ze het weer en het

klimaat beïnvloeden.

2) Situering regio en streek

Ethiopië is een land in het oosten van Afrika. Het grenst onder andere aan Kenia, Soedan en Somalië. De hoofdstad van Ethiopië is

Addis Abeba en het land telt ongeveer 100 miljoen inwoners. Het is

een arm land waar ongeveer 50% van de bevolking onder de

armoedegrens leeft.

3) Hoofdgedachten van het artikel – samenvatting

Ethiopië is al zo een anderhalf jaar geteisterd door extreme droogte. Dit komt door het natuurverschijnsel El Nino. El Nino is een

natuurverschijnsel waarbij een sterke opwarming van normaal koel

zeewater voor vreemd natuurfenomenen zorgt. Deze zou nu gevolgd

worden door zijn tegenhanger La Nina.

Moeilijke woorden:

El Nino: een natuurverschijnsel waarbij een sterke opwarming van normaal koel zeewater voor vreemd natuurfenomenen zorgt.

La Nina: Natuurfenomeen dat ook wel het zusje van El Nino wordt genoemd. Hij zorgt in tegenstelling tot El Nino voor veel regenval in

Ethiopië.

Nomaden: Bevolkingsgroep of mensen zonder vaste woonplaats.

4) Structuurschema

5) Antwoord op de leervraag en kritische analyse

Er heerst zo een enorme droogte in Ethiopië door het

natuurverschijnsel El Nino. El Nino is een fenomeen dat plaatsvindt

langs de evenaar in de oostelijke Grote Oceaan. In de loop van sommige jaren komt een sterke opwarming van normaal koel

zeewater voor die van invloed is op het weer in grote delen van de

wereld. In Ethiopië zorgt dit al anderhalf jaar voor grote droogte en hierdoor sterft veel vee van de al zo arme bevolking. Maar dit is nog

niet alles. Volgens weerkundigen zou nu La Nina in aantocht zijn. La

Nina is net als El Nino een natuurverschijnsel maar zou dan weer zorgen voor overvloedige neerslag wat kan leiden tot

overstromingen van dorpen en steden.

6) Formuleer 5 opdrachten bij het artikel

De leerlingen kunnen het natuurverschijnsel El Nino verklaren. De leerlingen kunnen het natuurverschijnsel La Nina verklaren.

De leerlingen kunnen Ethiopië situeren en weten dat dit een

land in armoede is. De leerlingen weten waar El Nino ongeveer plaatsvindt en

kunnen dit aanduiden in hun atlas.

De leerlingen weten wat El Nino inhoudt voor de bevolking in Ethiopië en kunnen de gevolgen ervan inzien.