Ontwerpfestival Polderweijde

IS Maatwerk

Ontwerpfestival Polderweijde

Oktober 2011

Resultaten van het “Ontwerpfestival Polderweijde”

IS Maatwerk

2 Ontwerpfestival Polderweijde

Opdrachtgever:

Handelskade 5

1713 HS Obdam

t 0226-456654

[email protected]

www.mulderobdam.nl

Oktober 2011

Community Planning:

IS Maatwerk

Postbus 2033

1620 EA Hoorn

T. 0229 219 197

www.ismaatwerk.nl

IS Maatwerk


1. Inleiding

2. Plangebied en randvoorwaarden

3. Methode Community Planning

4. Het interactieve proces

5. Workshops

6. Top tien ontwerp

7. Visie

8. Verkavelingsschets

9. Colofon

Inhoud

5

6

8

9

10

18

19

20

23

IS Maatwerk


IS Maatwerk


1. Inleiding

Mulder Obdam heeft aan IS Maatwerk gevraagd om het ontwerp voor de laatste fase van Polderweijde binnen de randvoorwaarden van de gemeente en Mulder Obdam te maken samen met huidige en toekomstige bewoners.

De bouwstenen voor het ontwerp zijn verzameld tijdens een Ontwerpfestival op 30 september 2011

Uitgangspunt van de gehanteerde methodiek is dat iedereen verstand

heeft van wonen en zijn/haar woonomgeving. Iedereen woont immers

ergens en weet vanuit die ervaring wat wel en wat niet werkt in de

woonomgeving. Naar die kennis is het IS Maatwerkteam op zoek gegaan.

In dit rapport vindt u een verslag van het interactieve proces en het ontwerp wat IS Maatwerk op basis van de input van bewoners heeft gemaakt. Dit document en het ontwerp hierin zijn richtinggevend voor verdere uitwerking van het ontwerp. Er kunnen geen rechten worden ontleent aan dit document.

IS Maatwerk


3

1

2

2. Plangebied en randvoorwaarden

IS Maatwerk


Het plangebied zijn de grijze vlakken op de afbeelding op de linker pagina. Over het

lichtgroene gebied (zie 3) is wel gesproken tijden het festival. De input over dir gebied

wordt als suggestie aan de opdrachtgever meegegeven.

Algemeen

Tenminste 30% en maximaal 70% van de woningen moeten projectmatig

gerealiseerd kunnen worden. Het resterende aantal woningen kan in collectief

opdrachtgeverschap door de toekomstige bewoners gerealiseerd worden.

De afspraken tussen gemeente en Mulder Obdam, over de verdeling van

sociale woningen en vrije sector woningen en kavels staan niet ter discussie.

Voor dit deel komt dat neer op:

Minimaal 3% sociale woningbouw (huur en sociale koopwoningen).

Minimaal 3% (randvoorwaarde Mulder Obdam is minimaal 30%) vrije

kavels (losse kaveluitgifte of ontwikkeling in Collectief Particulier

Opdrachtgeverschap).

De parkeernorm is: 1,8 parkeerplaats per woning, Een verplichting tot parkeren

op eigen erf telt hierbij als 1 parkeerplaats.

Het schetsontwerp moet voldoen aan het bestaande bestemmingsplan en

beeldkwaliteitsplan.

Wijzigingen in het openbaar gebied zijn alleen mogelijk als zij overeenkomen

met het bestaande gemeentelijke beleid- en beheersplan voor openbare

ruimte.

De gemeentelijke parkeernormen zijn van toepassing en het parkeren van

bewoners en bezoekers moet in de deelgebieden zelf opgelost worden.

Het bouwproces start in het gebied met de gele pijl en loopt door tot en met

fase 4. Het tempo van de ontwikkeling is afhankelijk van bouwproces en

woningmarktbehoeften.

Plangebied en randvoorwaarden

Duurzaamheid

In de 2 onder 1 kapwoningen in het al ontworpen gedeelte van Fase 5 gaan comfort

en duurzame voorzieningen hand in hand.

De nog te ontwerpen woningen in fase 4 / 5 worden in serie gerealiseerd. Het

streven is om die woningen ook zo duurzaam mogelijk uit te voeren. Dit speelt op

het moment dat de woningen ontworpen worden. In de fase van het schetsontwerp

is het belangrijk dat de deelnemers aan het Ontwerpfestival rekening houden met

mogelijkheden van duurzaamheid zoals bijvoorbeeld zonnepanelen of warmte-

koudeopslag. Mulder wil dergelijke mogelijkheden stimuleren en ook weten hoe

daarover gedacht wordt en welke suggesties er zijn.

Financieel

Het schetsontwerp moet gerealiseerd worden binnen de grondexploitatie die voor

het plan gemaakt is.

Veranderingen in het openbaar gebied zijn alleen mogelijk als zij kosten neutraal

kunnen worden ingepast.

Welke keuzes kunnen in het schetsontwerp worden gemaakt?

1. Er kan naar links en rechts worden geschoven met de aangegeven strook. In het

bestemmingsplan staat geen exacte locatie aangegeven.

2. De scheg kan smaller en/of beperkt worden tot een (groene) wandelroute. Het

parkeren zal in dat geval bijvoorbeeld achter de woningen moeten worden

opgelost.

IS Maatwerk


3. Methode Community Planning

Integrale plannen

De methode Community Planning levert uitsluitend integrale plannen op. Praat met

mensen over wonen en zij vertellen over alle facetten van hun leven. Dat levert plannen op

waarin niet alleen fysieke bouwplannen maar ook samenlevingsopbouw centraal staat. In

die plannen, die door toepassing van Community Planning gemaakt zijn, zijn de fysieke

pijlers, de sociale pijlers en (zo nodig) de economische pijlers even

belangrijk.

Door kennis van alle partijen samen te brengen in een Ontwerpfestival ontstaat niet alleen

een dialoog tussen mensen met verschillende achtergronden en verschillende belangen. Er

ontstaan ook nieuwe allianties omdat mensen andere mensen ontmoeten met dezelfde

ideeën, interesses en belangen. Dat leidt vaak al op korte termijn tot allerlei activiteiten

voor een straat, buurt, wijk of regio terwijl de planvorming en uitvoering doorgaat of nog

moet beginnen.

Voorbereiding

Tijdens een start dag informeren de teamleden namens de opdrachtgever(s) de leden van

het onafhankelijke team (met communicatie specialisten, stedenbouwkundigen en

landschapsarchitecten) van IS Maatwerk over de voorwaarden waarmee rekening moet

worden gehouden bij het uitvoeren van de opdracht. Dat is belangrijk omdat de leden van

het team hun opdracht en de daarvoor geldende randvoorwaarden ook telkens

communiceren in gesprekken en workshops met deelnemers aan het proces van Community

Planning. Tijdens de startdag is er ook een tekenworkshop en een workshop Communicatie.

Laatstgenoemde workshop levert een lijst op met sleutelpersonen en organisaties die

absoluut in het proces betrokken moeten worden. Vervolgens legt het team contacten met

deze groepen en personen met als doel om de aanpak toe te lichten en hen te

enthousiasmeren voor deelname aan het Ontwerpfestival. Tegelijkertijd verzamelt het team

informatie over standpunten, ideeën en opvattingen. Dat gebeurt tijdens gesprekken,

meestal gecombineerd met het -letterlijk- in kaart brengen van alle informatie. Aan het

einde van alle gesprekken vraagt de gespreksleider met wie of welke groep beslist nog

contact moet worden gelegd. Zo ontstaat een olievlekwerking die erop gericht is dat zoveel

mogelijk mensen weten van het Ontwerpfestival. Alle verzamelde informatie wordt ook

ingebracht tijdens het Ontwerpfestival en de ontwerpfase. Er is altijd een bijeenkomst voor

zogenaamde lokale ambassadeurs. Dat zijn organisaties, verenigingen, en personen die een

achterban of netwerk hebben binnen de (lokale) gemeenschap. De gemeentegids helpt deze

genodigden in kaart te brengen. Het team informeert hen over het festival en vraagt hen

ook om binnen hun sociale kring, achterban of netwerk het Ontwerpfestival bekend te

maken door de folder te verspreiden. Desgewenst levert het team teksten op maat voor

clubbladen en websites. Het communiceren van en het werven voor het Ontwerpfestival

gebeurt zoveel mogelijk via persoonlijke contacten. Ter ondersteuning is er een folder die

dient als uitnodiging, programma en affiche. Ook via lokale en regionale pers wordt het

team en het Ontwerpfestival onder de aandacht gebracht.

Ontwerpfestival

Na de voorbereidingsfase vindt gedurende twee dagen het Ontwerpfestival plaats. Het

Ontwerpfestival is een combinatie van discussie en (vooral) tekenworkshops. Deelname aan

het festival is gemakkelijk en leuk. Deelnemers kunnen komen en gaan wanneer ze willen

en kiezen uit verschillende workshopthema’s om aan deel te nemen. In de regel is er ook

een kinderhoek waar kinderen, onder begeleiding, kunnen tekenen en knutselen.

Plan / visie

Vervolgens verwerkt een multidisciplinair team alle verzamelde informatie in enkele dagen

tot een plan of visie. Dat plan of die visie wordt in de regel binnen een week na het festival

in gevisualiseerde vorm gepresenteerd aan alle belangstellenden. In de periode tussen het

Ontwerpfestival en de planpresentatie toetst de opdrachtgever of het te presenteren plan

voldoet aan de gestelde randvoorwaarden inclusief de financiële randvoorwaarden.

Daardoor ontstaat de zekerheid dat het gepresenteerde plan haalbaar en uitvoerbaar (te

maken) is.

IS Maatwerk


4. Het interactieve proces

Het interactieve proces startte op 15 juli 2011 met een start dag voor het gehele team.

Het team namens de opdrachtgever gaf i.s.m. de gemeente Koggenland

informatie en toelichting op de randvoorwaarden waaraan het ontwerp moet voldoen aan

het team van IS Maatwerk. Er vond een tekenworkshop plaats en een workshop

Communicatie. Op basis hiervan heeft het team van IS Maatwerk een analyse gemaakt en

een plan om zoveel als mogelijk bewoners en betrokkenen te benaderen om deel te

nemen aan het festival.

Na de zomervakantie heeft het team van IS Maatwerk contacten gelegd met personen

met als doel om de aanpak toe te lichten en hen te enthousiasmeren voor deelname aan

het Ontwerpfestival. Dat gebeurde voor de eerste keer op 15 augustus 2011 met een

informatiebijeenkomst waar verschillende organisaties en buurtbewoners voor waren

uitgenodigd.

Daarop volgde op 26 september 2021 een tekenworkshop met twee groepen 7 van basisschool De Caegh Op 30 september 2011 vond het ontwerpfestival plaats in de Brink. Bewoners,

betrokkenen en belangstellenden discussieerden over en tekenden mee in workshops aan

het ontwerp.

In de volgende hoofdstuk vindt u een verslag van alle workshops in het voortraject en op

het festival. Uit iedere workshop zijn de belangrijkste punten die door bewoners zijn

ingebracht weergegeven.

IS Maatwerk


5. Workshops 26 september groep 7a en b van De Caegh

IS Maatwerk


Workshops Duurzaamheid

In één workshop heeft de heer Zijp (buurbewoner) uitgebreid zijn ideeën over en ervaringen met betrekking tot duurzaam bouwen verwoord. Mulder Obdam heeft aangegeven dat in de verdere ontwikkeling van het plan “duurzaam bouwen zeker wordt meegenomen.

Een milieu en energievriendelijk huis bouwen, kost niet veel meer dan een traditioneel.

De drie vrije kavels, ten westen van Waterland 13, zijn een uitgelezen kans zijn om er al doende een studieproject van te maken.

Milieuvriendelijk bouwen vereist een andere denkwijze en mentaliteit op de werkvloer. Dat moet je echt willen doen

Toen ik 8 jaar geleden met het idee begon, lachte iedereen me uit. Belachelijk. Een deel van de onderaannemers hebben het morrend en met tegenzin gedaan. Toch heeft het geresulteerd in een flinke, tegelijk energiezuinige, woning met verwarmde garage. We verwarmen met een warmtepomp, electrisch, een tov. gas relatief dure manier van verwarmen. Toch: energiekosten per maand (all in) €.85,-

Het realiseren van een aangename (bijna) nul-energiewoning is goed haalbaar!

De Caegh

Ruimte om te spelen

Gevarieerde woningen: “villa's forten en spookhuizen”

Huizen op zonne energie

Maak een strandje (noot van redactie: aan het water in het grijze vlak tussen de Laan van Meerweijde en de groene scheg)

Denk goed na over de plek waar auto`s worden geparkeerd

Zorg voor veilige speelplekken.

Maak grote en kleine (goedkopere) huizen

Maak huizen met een grasveld op het dak

IS Maatwerk


Workshops

IS Maatwerk


A1: Mix en Match: het compromis

1. Vrije kavels

2. 2 onder 1 kap, speelse boerderijtypes (referentie Akkerwinde)

3. “gerijde” woningen (woningen in rij)

4. Rug aan rug woningen, eventueel trapveldje en ruimte voor spelen door de allerkleinsten (geen toestellen maar ruimte!)

5. Verbinding: als de fietsroute langs familie Waterland en bestaande bruggetje loopt dan deze doortrekken het gebouw van Caegh (schoolgebouw)

Workshops

A2-1 en A2-2

1. Voorgevels oriëntatie op ontsluiting

2. Oriëntatie van woningen richting Dorpsstraat

3. Ruimte voor starterswoningen (rug-aan-rug woning werkt goed voor starters) , spiegelen met bestaande rug-aan-rug starterswoningen

4. Vrije kavels

5. twee onder een kap, type Akkerwinde

6. Eigengerijde’ woningen (wel in rij maar met variërende gevelbeelden)

1

2

3

4

5

1

2

2

3

4

5

6

IS Maatwerk


A3-1 Het komt goed in de buurt!

Trek 2 onder 1 kappers Waterland door

naar veld I en II vanwege rustig beeld.

A3-2

Hofjes met kindvriendelijke ruimtes; voorkanten naar elkaar toe. Niet alleen spelen in bestaande speelruimte maar ook dichtbij huis voor de allerkleinsten. Mix woningen voor jong en oud; kleine en grote woningen.

Workshops

IS Maatwerk


A3-3 Water in de wijk + seniorenwoningen

1. Gracht door de buurt met stromend water

2. Woningen direct aan het water of gericht naar het water en grotere seniorenwoningen

Workshops

A3-4 Wonen aan de gracht

1. Gracht met gemetselde kades en smalle en gevarieerde grachtenpanden in rij (deels eventueel in collectief particulier opdrachtgeverschap en deels projectmatig met binnentuin en “Anne Frankboom”

2. Door vaarbaar grachtje aan voorkant

3. Iets bijzonders bij de entree van de wijk

3

2

1 2 1

IS Maatwerk


A3-5 Groene hof + fietsverbinding

Maak een fietsverbinding van Dr.

Lohmanstraat naar Polderweijde die

eindigt in een groene hof met woningen

A3-6 Een mooi zicht

1. Sfeer van vrije kavels Waterland doortrekken met voorkant aan water

2. Rijtjes woningen in U-vorm met speelruimte in binnengedeelte

3. Doortrekken twee onder een kappers op Veld I en II in lijn met Waterland

4. Bijzonder element bij entree (Windmolen?).

Workshops

1

2

3

4

IS Maatwerk


B1

1. Ontsluiting voor auto’s uitkomend op Laan van Meerweijde

2. Fontein 3. Diversiteit mixen (“ Polderweijde is

nu een eenheidsworst”) 4. Dr. Lohmanstraat koppelen aan

Polderweijde voor fietsers en voetgangers: “Dan kan de wielerronde er ook door”

5. Veiligheid voor vissende kinderen door waterkanten aan het water (zonder talud). Zoals het nu is bij Waterland, is het goed.

6. Mix en varieer in woningtypes: hoogte woningen, verspringende rooilijn (referentie lintbebouwing Dorpsstraat)

Workshops

B2 “Amsterdamse look”

1. Vrije kavels + 2 onder een kappers 2. Aan Laan van Meerweijde rijtjes

met twee stevige hoekwoningen voor grote gezinnen (6 slaapkamers), schuurtjes in de tuin, voor het huis bergen + parkeren (op eigen grond).

2

1

2

1 3

4 5

6

IS Maatwerk


6. Top tien ontwerp

IS Maatwerk


7. VISIE

Naar aanleiding van de inspirerende bijeenkomst zijn door de ontwerpers de schetsen

naast elkaar gelegd. Er is sprake van een grote veelheid van creatieve bijdragen. Toch is er

wel sprake van een “rode draad”.

Door de ontwerpers is, geïnspireerd door het gemaakte materiaal, een visie ontwikkeld,

gebaseerd op 10 elementen (zie de afbeelding op de linker pagina).

1. In dit plandeel zullen de voorkanten van de woningen gericht zijn naar de Tulpen-

burgh, de wandelroute langs de vaart achter het dorpslint en de entree bij de Laan

van Meerweijde. De stedenbouwkundige opzet sluit dus aan op het nabijgelegen

reeds bestaande gedeelte (Waterland eo.).

2. Toenemende bouwmassa richting de entree bij de Laan van Meerweijde.

3. Het is wenselijk, dat de langzaam verkeersverbinding vanaf de Tulpenburgh naar de

Dorpsstraat ook door fietsers kan worden gebruikt.

4. Een verruiming van het openbaar (recreatief) groen is plaatselijk gewenst langs de

vaart.

5. Zorg voor enkele speelplekken voor de kleintjes in het gebied

6. Starterswoningen (accent).

7. Er moet een duidelijke entree komen.

8. Deze locatie is geschikt voor het realiseren van een bijzonder project. De uitstraling

moet wel goed passen bij het karakter van Obdam (suggestie, want ligt buiten het

plangebied).

9. Bij de realisatie van het plan en de openbare ruimte moet goed worden nagedacht

over duurzaam bouwen. Te denken valt aan natuurvriendelijke oevers, regenwater-

infiltratie, maar ook goede isolatie van woningen.

10. De oevers langs de vaart moeten vis(sers)vriendelijk zijn. Dit betekent onder andere

dat (vrijwel) geen sprake moet zijn van een talud. Mogelijk (nabij de verbreding)

realisatie van een steiger.

IS Maatwerk


8. Verkavelingsschets

De definitieve uitwerking kan verschillen de bovenstaande schets. Dit zijn dan niet zozeer verschillen qua woningaanbod

(uiteraard wel marktafhankelijk) maar vooral qua invulling waar het parkeren oplossen etc. Wanneer blijkt dat de straat

achter de startersappartementen meer ruimte vraagt zal dit ten koste gaan van de extra groenstrook langs het water. De

geschetste huizen zijn slechts ter indicatie.

IS Maatwerk


Verkavelingsschets

De verkavelingsschets vormt een nadere stedenbouwkundige uitwerking van de visie.

Langs de Tulpenburg is sprake van verschillende woningtypes, oplopend in bouwmassa. Er

is gedacht aan patiowoningen, 2-onder-1-kapwoningen, rijtjes en appartementen voor

starters. De wandelroute langs de vaart zal worden begeleid door een wat lossere en geva-

rieerde bebouwing, zoals dat nu reeds is ingezet bij het Waterland. De entree van Polder-

weijde wordt langs de Laan van Meerweijde duidelijk afgerond middels gerijde woningen

(dorps karakter) en een accent op de hoek van de Tulpenburgh.

Het parkeren vindt plaats deels op het eigen erf (uitgezonderd rijtjes en accentgebouw), en

op straat in de nabijheid van de woning. De kavels van de woningen die naar de vaart toe

zijn gesitueerd zullen voor de auto toegankelijk worden gemaakt via de achterzijde. Het is

denkbaar dat deze achtertoegang deels wordt geprivatiseerd. Voor enkele parkeerplaatsen

moet mogelijkerwijs gebruik gemaakt worden van de locatie, die aan de overzijde van de

entree is gelegen aan de Laan van Meerweijde.

In de hofjes, die een groen karakter hebben wordt geparkeerd en er is ruimte voor een

speelplek (kleintjes) . De wandelroute langs de vaart heeft een verbreding in het gedeelte

tussen de Laan van Meerweijde en het eerste hofje. Er worden in totaal 2 hofjes gereali-

seerd en 1 (groene) verbindingsroute.

Uitvoering van het plan dient verder binnen de kaders van het Beeldkwaliteitsplan en het

Bestemmingsplan te geschieden.

IS Maatwerk


IS Maatwerk


9. Colofon

Fotografie: Louise Mars

Redactie en vormgeving: Robbert Jan Wijntjes en Harry Mars

Eindredactie: Robbert Jan Wijntjes en Harry Mars.

Mulder Obdam en IS Maatwerk danken allen die het Ontwerpfestival mogelijk hebben gemaakt. In het

bijzonder alle deelnemers aan het Ontwerpfestival voor hun enthousiasme en betrokkenheid bij het

ontwerp.

Team Community Planning:

Is Maatwerk

Clara Overes

Harry Mars

Robert Jan Wijntjes

Rene Roessingh

Ruben Wennekers

Petra van Duivenvoorde

Mulder Obdam

Benny Duimel

Tijmen Schrauwers

Disclaimer:

In dit rapport staat u een verslag van het interactieve proces en het ontwerp wat IS Maatwerk op basis van de input van bewoners heeft gemaakt. Dit document en het ontwerp hierin zijn richtinggevend voor verdere uitwerking van het ontwerp. Er kunnen geen rechten worden ontleent aan dit document.

Ontwerpfestival Polderweijde

Documents

Transcript of Ontwerpfestival Polderweijde