P O P K A N T O O R

Onderzoeksverslag

Lou Geujen

Eindexamen 2016

AKV Sint Joost

‘s-Hertogenbosch

ROTTERDAM

I N H O U D S O P G A V E

p6 INLEIDING

p8 AANLEIDING p10 THEORETISCH ONDERZOEK Sociologische identiteit Paul Verhaeghe Conclusie Paradiso Melkweg

p14 BEELDEND ONDERZOEK Het oude postkantoor Vorm onderzoek

p18 THEORETISCH ONDERZOEK Bill Kunst MVRDV

p20 BEELDEND ONDERZOEK Lagen Plaatsing Voorgrond achtergrond

p24 TUSSENCONCLUSIE

p26 STRATEGIE Strategie vastleggen Irene van Nes City of Melbourne Supermarket Sarah Whitney Museum of American Art

p34 EIND PROJECT Typografisch experiment Fragmentatie Volgende stappen

p44 EINDCONCLUSIE

p46 BRONNENLIJST

I N L E I D I N G

1 - De Mac Donalds voor het voormalige Postkantoor werd wereldwijd gepubliceerd.

6

Als je een project doet voor een gebouw dat zoveel geschiedenis heeft is het onmogelijk om hieraan voorbij te gaan.

In 1923 was de Coolsingel de belangrijkste straat van Rotterdam en dus ook het postkantoor. Het post kantoor was samen met het stadhuis een van de meest iconische gebouwen. Het postkantoor gebouw is een stuk terug van de straat gebouwd om het stadhuis meer aandacht te geven. Het tegengestelde werd bereikt. Doordat het postkantoor een stuk van de straat af lag werd er automatisch een belangrijk voorplein voor het postkantoor gecreëerd.

Toen ik naar Rotterdam ben gegaan om onderzoek te doen naar het gebouw en de ligging was de Mac Donalds (1) het eerste wat mij opviel. Het zou van het meest lelijke gebouw in Rotterdam zijn omgetoverd tot een Mac Donalds waar menig apple winkel zich een voorbeeld aan kan nemen. Omdat na de bombardementen weinig van Rotterdam is over gebleven, vind ik het vreemd dat nu een Mac Donalds meer aandacht krijgt dan het historische en iconische oude postkantoor.

Gebouwen die zijn gepreserveerd na de oorlog zijn een belangrijk deel van de identiteit van Rotterdam. Het deel dat Amsterdam zo in overvloed heeft, maar in Rotterdam redelijk schaars is. Vroeger was de Coolsingel de verbinding tussen het Blaak en het Hofplein. Op deze locaties worden wel flinke stappen gemaakt. Kijk naar de Markthal en station Blaak. Beide locaties staan icoon voor de vele sterke en moderne architectuur die de stad bevat.

Er zijn wel wilde plannen geweest om het oude post kantoor te transformeren, maar tot heden heeft dit weinig resultaat gehad. Het gebouw heeft dus een rijke geschiedenis en van binnen en van buiten een iconisch uiterlijk. Met de komst van een middelgrote poptempel kan het weer een belangrijk punt worden in Rotterdam. Het moet meer zijn dan een ordinaire uitgaansplek. Meer zou het een culturele verzamelplek moeten zijn met allerlei soorten muziek en cultuur. Een plek waar mensen samen komen en de diversiteit van de stad vieren.

7

A A N L E I D I N G

2 - Het evenement ‘GrofwegTech’ Één bepaald moment op de avond waar iedereen met elkaar samenkomt tot hetzelfde gevoel.

8

Al vanaf dat ik me kan herinneren is muziek een belangrijke invloed in mijn leven. Ik ben opgegroeid in een muzikaal gezin waarin beide ouders meerdere instrumenten bespeelden. Mijn vader had het altijd over zijn band van vroeger en hoe hun muziek mensen van heinde en van ver bij elkaar konden brengen. Het is dan ook geen toeval dat ik op mijn 6e levensjaar samen met hem op gitaarles ging. Hij om zijn gitaarspel iets op te poetsen, ik om mijn eerste instrument te leren bespelen. Het gevoel voor ritme en klank gebruik ik vandaag de dag vaak voor het produceren van elektronische muziek. Het leren maken van muziek heeft naar mijn idee veel invloed gehad op mijn pad naar het ontwerper zijn. Muziek is naar mijn idee een van de eerlijkste vormen van communicatie. Het komt je systeem binnen en het heeft direct zijn invloed. Het heeft ook voor een groot deel bepaald wie ik ben als ontwerper. Ik haal nog steeds erg veel inspiratie uit muziek. Tijdens het proces van het maken van muziek zijn veel dingen te leren over ontwerpen. Het is een wisselwerking van bedenken, veranderen en uittesten op een ontvanger of publiek.

De opdracht van het Popkantoor luidde als volgt: een grafisch ontwerp concept maken voor een middelgrote poptempel in Rotterdam. Ik had de opdracht zelf niet beter kunnen bedenken. Het was voor mij de natuurlijke keus om dit project aan te gaan voor mijn examen. Niet alleen muziek maakt me zo verbonden met het project, maar ook het evenementen aspect van het Popkantoor vind ik erg interessant. Toen ik voor het eerst naar een muziek evenement ging werd ik meteen gepakt door de sfeer en het gevoel dat er heerste. De drukte, de muziek en de energie van de mensen was iets dat met elkaar in harmonie ging. Één bepaald moment op de avond waar iedereen met elkaar samenkomt tot hetzelfde gevoel (2). Deze harmonie was voor mij iets magisch dat ik nog nooit eerder had ervaren. Op mijn 18e besloot ik met een vriend om een evenement te gaan oprichten voor jongeren. We organiseerden het helemaal zelf. Drie jaar later groeide dit uit tot een evenement van 2500

bezoekers. We regelden alles zelf, van het podium ontwerp tot programmering en sponsoring. In deze jaren heb ik erg veel geleerd over de evenementen industrie. Het is ook zeker iets waar ik graag mee door zou willen, ook als ontwerper.

Toen ik begon aan de opleiding dacht ik dat het bijna onmogelijk was om evenementen, muziek en ontwerpen goed te combineren. Ik zat ook vaak in een tweestrijd: ben ik nou muzikant, ontwerper of organisator van evenementen? Naarmate ik verder kwam in mijn opleiding heb ik mijn positionering als ontwerper steeds duidelijker kunnen ontwikkelen. Het Popkantoor is voor mij een mooie kans om een stap in de goede richting te zetten wat betreft mijn toekomst in de ontwerp wereld. Vooral omdat het in mijn portfolio een goede aanvulling is voor het werk dat ik graag zou willen maken.

In de tijd die ik bij Gewest13 als stagiaire heb doorgebracht heb ik veel over identiteiten geleerd. Dit bureau was gespecialiseerd in identiteiten voor evenementen en merken. Deze kennis komt goed van pas bij het maken van een ontwerp concept voor het Popkantoor.

Ik heb in mijn onderzoek voor het Popkantoor veel verschillende bronnen gebruikt. Toch is de grootste aanleiding om voor het Popkantoor te kiezen grotendeels vanuit mezelf gekomen.

9

T H E O R E T I S C H O N D E R Z O E K

Sociologische Identiteit

In mijn onderzoek ben ik begonnen met het onderzoeken wat een identiteit nou eigenlijk is. De visie die naar binnen wijst, de diepere ik, daarin was ik niet geïnteresseerd. Dit is een persoonlijk proces dat gaat over de verhalen van mensen en wat ze hebben meegemaakt. Dit vond ik voor mijn project niet zo interessant. Interessanter vond ik de visie op identiteiten naar buiten toe. Hoe verhoudt een identiteit zich tot de maatschappij of een grote groep mensen. Wat is identiteit vanuit een sociologisch standpunt en hoe verhouden wij ons tot elkaar? In wat voor soort tijd leven we en wat is er mis met onze identiteit tegenwoordig als mens? Dit zijn allemaal vragen die in mijn ogen relevant zijn in het ontwikkelen van een stevige eigen identiteit. Het Popkantoor moet in staat zijn mensen aan

te spreken uit alle lagen van de bevolking. De programmering van een poptempel is namelijk niet te vangen in een of twee soorten muziek. Deze gaat namelijk veel breder als alleen de verschillende genres. Sommige mensen hebben interesse in meerdere soorten muziek en verhouden zich niet tot een doelgroep alleen.

Paul Verhaeghe

Paul Verhaeghe (1955), hoogleraar klinische psychologie en psychoanalyse aan de Universiteit Gent, vat het identiteitsprobleem van deze tijd in één woord samen: eenzaamheid. Mensen zijn gezelschapsdieren van nature en zoeken allerlei sociale verbanden. Op het werk, op school en in het privé leven. “De maatschappij heeft de neiging de sociale verbanden van mensen te vernietigen. We wonen in een van de veiligste gebieden van de wereld en toch zijn we bang voor de ander” aldus Verhaeghe in zijn interview (B). Mensen denken steeds meer in de depressieve aard. Ik beteken niets voor iemand anders, niemand verlangt naar mij en uiteindelijk verlang ik ook naar niemand. Zo geraakt de mens in een neerwaartse spiraal naar eenzaamheid.

Als de vraag wordt gesteld wat een identiteit is, antwoordt Verhaeghe: “Identiteit is een constructie die ontstaat in wisselwerking met onze omgeving. Een aangeboren identiteit bestaat niet. Identiteit is afhankelijk van de omgeving en opvoeding. Een simpel voorbeeld is adoptie. Als een chinees kind in een frans gezin wordt opgevoed zal het zich een Franse voelen”. In het boek (A,3) wordt nog een voorbeeld aangehaald over dat verschillende

A Het boek‘Identiteit’, Paul Verhaeghe, 2012

B Interview Paul VerhaegheSociologie magazine, nummer 2 , 2013

3 - Cover van het boek Identiteit.

10

identiteitsaspecten niet erfelijk wordt bepaald. “Niemand die in Nederland wordt geboren heeft een gen voor de Nederlandse taal, of welke taal dan ook. Als iemand zonder mensen om zich heen zou opgroeien zal deze persoon nooit een taal leren”.

Als je de omgeving of culturele setting van iemand verandert, dan verandert de identiteit van diegene ook. Als mensen niet meer in verbinding staan met hun eigen identiteit worden ze angstig en voelen ze zich niet verbonden met de buitenwereld. Verhaeghe zegt ook dat mensen zich van nature proberen te identificeren met de beelden en woorden die ze voor worden gehouden. “Wij worden iemand door te gelijken (lijken) op de ander. Dit gaat gepaard met het tegenovergestelde, dat men zich juist wil verschillen van de ander”. Het is dus een soort innerlijke strijd tussen kopiëren en authentiek zijn.

Verhaeghe haalt in zijn boek ook de Enron theorie aan. Dit stamt af van een van de grootste bedrijfs rechtszaken in de geschiedenis. Het is een bedrijf dat elke jaar zijn personeel onder de loep neemt en vervolgens de 20 % minst presterende werknemers ontslaat. De bonussen worden verdeeld over de bovenste helft. Dit systeem vergelijkt Verhaeghe met ons huidige maatschappelijke en economische systeem dat sinds de jaren 80 is opgekomen. Er wordt een systeem gecreëerd waar iedereen elkaar wantrouwt. “Men moet zichzelf constant vervalsen en aanpassen van zijn eigen identiteit om erbij te kunnen horen” zegt Verhaeghe. Zo raken we steeds verder verwijderd van onze identiteit. De maatschappij legt ons op dat we het moeten maken in de wereld. Als je het niet maakt is dat jouw eigen fout. In het boek wordt beschreven dat iedereen die niet aan de top staat zich schuldig moet voelen.

Conclusie

Verhaeghe’s kijk vanuit sociologisch oogpunt op de maatschappij is redelijk donker. Hij verklaart de rede voor de vele burn-outs en depressies op het moment. Wat dat betreft kan ik het wel met hem eens zijn. Mijn vriendin zit sinds kort ook met een burn out thuis. Ik heb het proces van iemand die jong en ambitieus is tot een burn out van dichtbij zien gebeuren. Het lijkt wel of het motto van dit agressieve egoïsme is: ik eerst, dan de rest.

Met zulke prestatie gerichte denkwijzen blijft er geen ruimte over voor experiment of toeval. Zo gaan juist de uitbundige en authentieke identiteiten verloren. Daarom is het een goede zaak om in deze tijd met het Popkantoor de andere kant op te gaan. De kant naar saamhorigheid en het vieren van variatie en diversiteit in de maatschappij. Mede door dit onderzoek ben ik tot de conclusie gekomen dat ik het beste voor een dynamische identiteit kan kiezen in tegenstelling tot een statische identiteit. Deze keuze laat het toe dat iedereen die interesse heeft in wat het Popkantoor te bieden heeft, hier ook aan mee kan doen. Dit moet verder ook in de tone of voice doorgevoerd worden. We spreken iedereen aan, kijken positief naar wat ons anders maakt en vieren wat ons verbindt met elkaar.

Waar ik op stage veel bezig was met de ‘buitenste’ laag van een identiteit heeft dit onderzoek me vooral de onderliggende laag doen begrijpen hoe een identiteit werkt.

11

Paradiso

In mijn onderzoek naar andere pop tempels sprong er een uit die zich in het bijzonder richt op het stimuleren van nieuw talent en het vieren van diversiteit. Poptempel Paradiso uit Amsterdam vond dat het huidige muzieklandschap bestond uit optredens van grote artiesten en dat er weinig ruimte was voor alternatief publiek en nieuw talent. Grotere platenmaatschappijen nemen geen verantwoordelijkheid voor hun taak om nieuw talent te stimuleren. In een artikel (C) in het Parool laat Paradiso weten dat ze daarom zelf

een platenmaatschappij beginnen voor nieuw talent. Dit gaat gepaard met een optreden in een kleine zaal voor 250 mensen. Paradiso heeft met een van meest gevarieerde programmeringen ook het meest gevarieerde publiek. Dit spreken ze dan ook uit in hun identiteit en beeldtaal (4) als een uniek iets. Dit is ook een van de redenen waarom veel grote bands voor een try out (het eerste concert van een nieuwe tour) in Nederland specifiek voor Paradiso kiezen.

C Artikel Parool06-02-15

www.parool.nl/parool/nl/23/MUZIEK/article/detail/3846139/2015/02/06/Paradiso-wordt-een-platenmaatschappij.dhtml

4 - De eigenzinnige beeldtaal van Paradiso’s Milkshake Festival. De poster gaat over het accepteren en vieren van personen hoe ze zijn. Ze richten zich op de extreme individuen die het nachtleven vaak kleur geven.

12

De echte vormgeving en huisstijl regels van de identiteit lijden hier wel enorm onder. Paradiso bestaat al vanaf 1968, dus iedereen weet onderhand wel waar Paradiso voor staat. Het lijkt wel alsof er niet echt een noodzaak is om sterke uitgesproken identiteit in vormgeving te hebben. Het bestaat meer uit allemaal losse delen en fragmenten. De meeste uitingen worden door verschillende partijen ontworpen. Het enige echte terugkerende symbool voor Paradiso is hun woordmerk. Met meer dan 995 verschillende evenementen in een jaar is het ook moeilijk om alle uitingen in eenzelfde stijl te ontwerpen. In sommige eigen producties is Paradiso weer heel aanwezig met hun eigenzinnige beeldtaal en op andere posters staat slechts een logo. Op de website (5) proberen ze ook de diversiteit naar buiten te brengen door het hele programma op te sommen in een soort eindeloze lijst die voorbij scrolt. Ad van der Kouwe bevestigde mijn vorige bevindingen door

te zeggen: “Er zijn een paar poptempels die al heel lang meedraaien, die hebben dat niet zo hard meer nodig”.

Melkweg Toch is de melkweg een goed voorbeeld van een poptempel die ook al sinds de jaren 70 meedraait en toch een veel sterkere identiteit naar buiten communiceert. Het lijkt wel alsof de kwaliteitscontrole van alle posters en filmpjes die ze naar buiten brengen veel strenger is. Het logo wordt overal consequent gebruikt en ze hebben een duidelijk en onderscheidend kleurgebruik (6) in hun identiteit. Ook wordt er veel meer nagedacht over de plaatsing van het logo, dat altijd in een volvlak moet staan met voldoende ruimte eromheen.

5 - Website Paradiso, functioneel en praktisch maar identiteitsloos.

6 - Website Melkweg, een overzichtelijk blokken systeem dat kleur en vorm ordend. Alle elementen kunnen zo met behoud van de identiteit zorgvuldig langs elkaar worden geplaatst. Niets neemt meer ruimte in dan dat nodig is. 13

D WebsiteArchitectuur in Rotterdam

www.architectuurin-rotterdam.nl/build-ing.php?buildingid=97

B E E L D E N D O N D E R Z O E K

In mijn beeldend onderzoek ben ik in het begin eerst gaan kijken wat de kern is van mijn identiteit. Wat moet het Popkantoor gaan uitstralen en hoe zorg ik er voor dat het prachtige oude postkantoor weer in zijn eer hersteld kan worden? Hoe kan ik de geschiedenis en de erfenis van het gebouw en haar ligging overeind houden, maar er toch voor zorgen dat de identiteit dynamisch genoeg is om een breed publiek aan te spreken?

Een belangrijk vraagstuk in mijn onderzoek is, wat er wel in de identiteit moet worden vast gelegd en wat moet er open blijven ter interpretatie van andere vormgevers. Bij een ontwerp concept voor een pop tempel zal het namelijk vrijwel zeker zijn dat er op een bepaald punt andere ontwerpers een poster

moeten gaan ontwerpen. Het is namelijk onmogelijk om alle uitingen te maken voor de hele programmering. In gesprek met Matthias kwam ik erachter dat er samenhang moet zitten in alle dingen die ik laat zien. Als ik wil dat iemand anders iets voor mij ontwerpt, moet ik regels vastleggen die voor mij alles bevatten wat nodig is om die samenhang te blijven zien. Matthias had het over “de overeenkomsten en de verschillen”, waarbij de verschillen niet moeten blijven zweven.

Om bij de basis te beginnen wilde ik in de eerste beeldende onderzoeken de vorm van het gebouw vast houden. Hiervoor ben ik weer terug gegaan naar Rotterdam om het gebouw te fotograferen (7) om zijn vormeigenschappen te leren kennen.

7 - De iconische voorgevel met de drie aparte ingangen: links de posterijen, in het midden de telegrafie en rechts de telefonie.

14

Iets dat mij meteen opvalt is dat elke vierkante centimeter van het gebouw is vormgeven. Het is een contrast tussen de duitse neoclassisistische stijlkenmerken (D) en de ornamenten en versiering uit de Art Deco stijl. De Art Deco stijl is aan de binnekant sterker aanwezig. De buitenkant heeft van een afstand een nogal somber uiterlijk vanwege de groengrijze beton structuur. Hoe dichterbij je komt, des te interessanter wordt het gebouw. C.H. Bremer ontwierp het gebouw en de gevel werd versierd met beeldhouwwerk van Joop van Luntel.

De onderste laag van het gebouw bestaat uit een soort fundament waarop de lagen zich steeds meer opstapelen. De ronde bogen boven de ingang staan in contrast met de rechte lijnen die als een soort voegen tussen de stenen zijn gemaakt. Het ritme van de lijnen die door het hele gebouw doorgaan, werken bijna hypnotiserend als je er langer naar kijkt. Als grafisch ontwerper vind ik het lijnen spel bijna interessanter dan alle prachtige versiersels en beelden die het gebouw bevat. De hoge imposante raampartijen maken mij duidelijk dat het om een overheidgebouw gaat. Het geeft voor een soort van verheven status weer die 100 jaar geleden veel meer aanwezig was vanuit overheids instanties.

De grote boog in het dak van de binnenhal is iets wat ook veel indruk maakt. De hal is bedekt met glas in lood voor lichtinval overdag. Het ronde plafond is ideaal voor de akoestiek in de ruimte als er versterkt geluid wordt gebruikt.

15

S i m p e l e v o r m e n

b i e d e n d e m o g e l i j k h e i d

t o t e e n b r e d e

v o r m a s s o c i a t i e

16

Hoe makkelijker de vorm,

Hoe makkelijker je hem kunt combineren

17

Bill Kunst

Bill Kunst (8) (Den Helder,1947) volgde zijn opleiding aan de Gerrit Rietveld Academie te Amsterdam. Na zijn studie richtte hij zich op schilderen, grafiek, etsen en later ook lithografie. Kunst had als persoonlijke filosofie, dat zonder experiment vooruitgang niet mogelijk is (E). Hij streeft constant naar een nieuwe manier van uitbeelden. Ik ben erg geïnspireerd geraakt door zijn manier van experimenteren met vorm en beeld. Hij werkt weliswaar met canvas en vorm, maar op zo’n grafische manier, dat het een goed voorbeeld is voor mij (9). Hij experimenteert ook veel met materiaal. Zo probeert hij verschillende manieren uit voor het spannen van het linnen. Op een kubistische manier ontleed hij vaak beelden en zet ze weer anders in elkaar (10).

Zoals zoveel kunstenaars beeld hij een deconstructie van de werkelijkheid uit en zet deze op zijn eigen manier weer in elkaar. De toevalsfactor in zijn werk vind ik erg interessant. Vooral in zijn vroege werk, waar hij het materiaal het grootste deel van zijn werk laat bepalen. Na mijn onderzoek naar Bill Kunst heb ik besloten dat ik in mijn vormstudies meer experiment en toevalligheid wil toepassen.

E Website Bill Kunstwww.billkunst.nl

F Website MDRDVwww.mdrdv.nl

8 - Kunstenaar Bill Kunst.

9 - Omklap, een werk van Bill Kunst.

10 - Een beeldconstructie van het atelier. Gemaakt door Bill Kunst.

T H E O R E T I S C H O N D E R Z O E K

18

MVRDV

MVRDV is een Nederlands architecten bureau dat in 1991 is opgericht en is gevestigd in Rotterdam. Het bureau staat bekend om zijn experimentele en conceptuele architectuur. Ze staan er om bekend dat ze echt voor vernieuwing zorgen in de architectuur. Ik werd geïnspireerd door een paar specifieke werken van het bureau. In deze ontwerp voorstellen combineren ze op een geheel vernieuwende manier typografie met architectuur. Omdat ik graag mijn vormen uit het postkantoor wil halen of in ieder geval er op baseren, lijkt het mij een goed om eens te kijken naar de meest vooruitstrevende ideeën die er zijn op dit gebied.

Mattilannie MI-campus (11) is een ontwerp voor een universiteits campus in Zweden. Het ontwerp is niet zozeer direct opgebouwd uit typografie, maar in de case study op de website staat wel dat de gelaagdheid van de campus met de omgeving verweven is. Het bovenaanzicht van het ontwerp doet mij sterk aan letter vormen denken. Door de plaatsing van de vormen gaan ze met elkaar een soort contact aan. Het is een soort verbinding van de ruimte met losse delen die opgestapeld zijn.Ook het Alfabet gebouw (12) (The Alphabet Building) is een goed voorbeeld van letter vormen die geïmplementeerd worden in de wanden van een gebouw. Het is een ontwerp voor een kantoor complex. De letters I en Q zijn bewust weggelaten met als achterliggende gedachte dat het IQ in het gebouw zelf aanwezig is.

Om een gebouw als popkantoor in het vooraanzicht een herkenbaar pand te maken, is het belangrijk om te weten hoe typografie zich op een gebouw verhoudt. Als je met zulke grote formaten werkt gaan de letters hele andere vormen aannemen. Zo is bij mij het idee ontstaan voor een 3d object (13) op het voorplein bij het Popkantoor. Een wit 3D object van de Letter POP waar de dynamische identiteit met beamers tentoongesteld kan worden in de openbare ruimte.

Dit object is overal inzetbaar. Als gevel belettering in 2D, of als decorstuk in de ontvangsthal. De vorm van de drager staat vast, maar wat er op wordt geprojecteerd niet. Zo kan er tekst of beelden worden geprojecteerd van wat er nog allemaal gaat komen in die maand.

11 - Mattilannie MI- Campus. Concept ontwerp door MVRDV.

12 - Alphabet building. Concept ontwerp door MVRDV.

13 - Universeel 3D object met projecties van een Dynamische identiteit.

19

Het lijnenspel op de voorgevel was voor mij zo pakkend dat ik er graag iets mee wilde doen. Ik ben op zoek gegaan naar een vorm of geraamte dat ik kon gebruiken als basis laag voor mijn dynamische identiteit. Deze vorm kan later gebruikt worden als hoofdvorm voor een beeldmerk, in de achtergrond van een website, of als typografie in een programmaoverzicht. Wat het precies moet worden, vond ik in dit stadium nog niet belangrijk. Ik vond het belangrijker om een iconische vorm te pakken die gebaseerd is op de basisvormen van het gebouw.

In het zwart zie je de vorm geëxtraheerd uit de vormen van het gebouw. Het mooie aan deze vorm vind ik dat hij sterk en iconisch is. De vorm is terug te brengen in de kenmerkende bouwstijl van het gebouw. In het eerste stadium werk ik vooral veel met zwart om mij puur op de vorm te kunnen focussen.

Hier experimenteer ik met de vorm door er lagen aan toe te voegen. Het belangrijkste is dat de vorm recht op blijft staan als er een afbeelding wordt achter gezet. In een dynamische identiteit wordt er vaak gebruik gemaakt van lagen die over elkaar heen gaan, of van een geraamte waarin verschillende beelden gecombineerd worden. Zo kom je tot een brede beeldassociatie van je logo. Hierin is het belangrijk welke beeldtaal je gebruikt en of de afbeelding er voldoende uitspringt.

B E E L D E N D E X P E R I M E N TLagen

20

21

In het volgende beeldexperiment ga ik door met de lettervormen die ik in het vorige beeldexperiment heb ontworpen. In het onderzoek naar Bill Kunst kwam ik erachter wat toeval voor je kan doen als het gaat over het experimenteren met vormen. Ik heb de witte vormen uitgeknipt en op een zwart vel gelegd. Ik heb ze een voor een, vanuit verschillende hoogtes laten vallen en gefotografeerd van het bovenaanzicht.

Na talloze keren opnieuw het toeval zijn werk te laten doen, kom ik erachter dat het laten vallen van de vormen niet het gewenste effect blijkt te hebben. Het toeval is interessant, maar niet bruikbaar als geraamte voor mijn dynamisch beeldmerk. Het voordeel van het experiment is wel dat het mij op een snelle manier de vormen bij elkaar kan laten plaatsen. Hierdoor ontstaan er een aantal interessante combinaties. In dit geval is het een kwestie van alle opties uitmelken. Hieronder een greep uit de foto’s van het experiment.

Omdat ik witte objecten op een zwarte achtergrond fotografeer kan ik met het perspectief spelen. Als de foto vanuit een hoek wordt genomen heeft dit invloed op de vorm. Net zoals in het onderzoek van Paul Verhaeghe de omgeving invloed heeft op de identiteit van een mens, hebben de omstandigheden van mijn experiment invloed op mijn beeld.

Plaatsing

22

Ik heb de beste voorbeelden uitgezocht en ben hierop doorgegaan. Ik ben op zoek gegaan naar geschikte beelden die bij de verschillende genres en doelgroepen aansluiten. Bij het eerste experiment kom ik erachter dat de vorm vullen en op een achtergrond leggen niet werkt. Doordat er kleuren zijn die in de afbeelding zitten die ook in de achtergrond zitten valt de hele vorm weg. Dit gebeurt bij vrijwel alle verzadigde achtergrond kleuren.

KA

NT

OO

R

K A N T O O R K A N T O O R

Voorgrond achtergrond

Een stuk beter werkt het als de vorm vrijstaand is. De vormen die ik nu heb lenen zich veel beter voor een woordmerk. Het is blijkbaar dus een wisselwerking tussen voorgrond- en achtergondkleuren.

23

T U S S E N C O N C L U S I E

Zoals de meeste wel al weten volg ik een ander traject dan de meeste studenten op school. Dit vereist een strakke planning en doelgericht werken. Het is dan ook noodzakelijk om regelmatig terug te reflecteren, waar sta ik en ben ik op de goede weg? Toen ik mijn concept presenteerde in de pitch heb ik me vooral gefocust op een goede presentatie. Waar ik mij meestal druk maakte of mijn werk wel inhoudelijk relevant is, ben ik mij nu gaan richten op het geheel van de presentatie. Wat wil ik vertellen en hoe kan ik dit het duidelijkst visualiseren? Als feedback kreeg ik dat het een duidelijke en goede presentatie was met goede uitgangspunten. Dit heeft me het vertrouwen gegeven om op een positieve manier verder te werken en deze punten vast te houden. Mijn probleemstelling was duidelijk: een mooi en historisch gebouw ligt er een beetje verpauperd bij en krijgt niet de aandacht die het verdient. Hoe kan ik hier weer een bruisend cultureel centrum van maken?

Vervolgens heb ik mijn doelstellingen geformuleerd:

- Eerherstel voor een prachtig gebouw op de Coolsingel in Rotterdam.

- Een dynamische en iconische identiteit ontwikkelen voor verschillende soorten muziek en kunst.

- Een balans vinden tussen aanwezige vormgeving en associatieve vormgeving.

Dit is de vormgeving die hetzelfde blijft en consequent wordt ingezet in de identiteit (aanwezige vormgeving), samen met de onderdelen die veranderen (associatieve vormgeving). Na het gesprek met Matthias ben ik gaan inzien dat dit een cruciaal onderdeel is van mijn identiteit en heb deze daarom in mijn doelstellingen verwerkt.

Ik heb geprobeerd mijn doelstellingen na de eerste onderzoeken nog meer aan te scherpen. Deze punten moeten specifiek iets zeggen over mijn positionering als grafisch ontwerper:

- een dynamische identiteit maken waar verschillende genres muziek, dans en film op kunnen aansluiten

- een logo grid creëren dat toepasbaar is op meerdere achtergrond beelden

- een eigen beeldtaal creëren waar zowel de geschiedenis als het huidige muzieklandschap vertegenwoordigd zijn

- een ontwerp voorstel maken waarin content van externe makers (ontwerpers of programmeurs) verwerkt kan worden

Deze doelstellingen zijn voor mij, voor zowel het onderzoeken als het maakproces, een houvast geweest tot nu toe. Ik kon telkens terug reflecteren als ik iets had gemaakt. Klopt het met wat ik probeer te bereiken in mijn project? Zo nee, zijn er onderdelen die bruikbaar zijn of kan ik beter een andere weg in? Toch had ik het gevoel dat doelstellingen alleen niet genoeg waren om me aan vast te houden tijdens het maken van de identiteit.

Ik ben op zoek gegaan naar een manier om de kern van mijn project in vast te leggen zodat ik een strategie heb voor de rest van het project. Dit is iets wat ik op stage heb geleerd. Ook naar een klant toe is het belangrijk om concreet en stapsgewijs te werken. “Creatief en eigenwijs zijn we allemaal wel en je moet niet bang zijn om het creatieve proces te willen regisseren” een quote van mijn stagebegeleider Tom Eele van Gewest13. Ik ben aan de slag gegaan om op verschillende manieren een aantal kernwaardes vast te leggen die ik tot nu toe heb verzameld d.m.v. onderzoek en beeld experimenten. Ik heb geprobeerd de kernwaardes vast te leggen in een bedrijfs

24

filosofie. Deze moet zeggen waar het Popkantoor voor staat. Ik merkte dat dit al gauw heel plat en cliché werd. Ik wilde het graag ook visueel hebben. Iets wat ik in het groot kon uitprinten en ophangen op mijn werkplek. Telkens als ik het nodig had, zou ik het dan binnen handbereik hebben. Bij het bouwen aan merken op stage heb ik geleerd dat kleuren een van de eerste dingen zijn die je vast legt bij een identiteit. In mijn ogen was dit iets wat achteraf gedaan werd. Je zou dan de kleur kiezen die het beste bij het ontwerp past. Maar een kleur is iets dat je vanaf het begin van het maken van identiteit al kunt vast leggen. Dit kan nog voor je een woordmerk of beeldmerk hebt ontworpen. Ik heb geleerd dat kleuren niet alleen als bijkomstigheid moeten worden gebruikt. Een goed kleurenschema kan gebruikt worden als basis voor het maken van alle andere onderdelen die hierop volgen. Omdat het Popkantoor breed

inzetbaar moet zijn, waren er heel wat waardes in de identiteit die ik belangrijk vond. Het was dus belangrijk dat mijn kleurenschema veel kleuren en veel kernwaardes kon bevatten. Er zijn een aantal basis kleuren die de toon moeten zetten en de rest zijn suggestieve tinten die hier goed mee samen gaan. Zo heb ik alle waardes erin verwerkt die ik belangrijk vond en blijven de kleuren duidelijk zichtbaar.

Ik heb alle onderdelen uitgeprint en uitgeknipt. Ik heb het eerst op de computer geprobeerd te plaatsen, maar ik mertke dat ik al gauw het overzicht kwijt raakte. Door alles handmatig te rangschikken ben ik bewuster bezig geweest met de plaatsing van de elementen. Het schema is voor de rest van het project een sterk middel geweest om terug te koppelen.

14 - Schema van kernwaardes i.c.m. kleurenschema.

25

S T R A T E G I E

Strategie vastleggen

Na het behalen van de Discussie en Debat presentatie ben ik blij dat ik een goede basis heb om mijn project af te gaan ronden. De feedback die ik kreeg was dat er een goede basis was, maar dat de identiteit zelf nog niet tastbaar genoeg was. “Het is nog niet visueel genoeg. Ik begrijp waar je naartoe wil, maar ik vraag me af hoe de identiteit eruit zou zien op een poster of in de grote hal van het gebouw” commenteerde Jaap. En hij heeft gelijk, het is nu tijd om meters te gaan maken en alles wat ik nu heb onderzocht en vastgelegd in de praktijk te brengen.

Ik ben begonnen om mijn strategie beter uit te werken en een scherpe planning te maken. Na een aantal schetsen kom ik erachter dat ik meer wil weten over de grenzen van een dynamische identiteit. Hoe dynamisch kan hij zijn voordat het geen samenhangend geheel meer is. In het boek Dynamic Identities (G,16) legt Irene van Nes in een aantal interessante case studies uit wat een Dynamic identity is en welke soorten er zijn. Het boek bevat een handige tool (15) die ik nog herken van mijn stagetijd. Het is een systeem dat je helpt de dynamiek van je identiteit vast te leggen. Het systeem verdeelt 6 onderdelen van een identiteit. Deze onderdelen staan allemaal met elkaar in verbinding. Je kunt visueel direct zien wat de dynamiek is en hoe de onderdelen zich tot elkaar verhouden. In een statische identiteit zijn meestal alle onderdelen gelijk en staan ze vast. In mijn Dynamic System ligt de nadruk op Afbeelding (beeldtaal) en Taal (tone of voice). Deze 2 onderdelen zijn variabel. Dit is een goed middel om verschillende doelgroepen (meerdere soorten muziek) te bereiken.

G Het boek ‘Dynamic Identities’ How to create a living brand, Irene van Nes, Dynamic System

Typografie Kleur

Logo Taal

Grafische elementen

Afbeeldingen

26

Dynamic System

Typografie Kleur

Logo Taal

Grafische elementen

Afbeeldingen

15 - Dynamic system uit Dynamic Identities.

K A N T O O R

27

Irene van Nes

Een van mijn rode draden door het project heen is het boek (16) waar ik het eerder over had, Dynamic Identities van Irene van Nes. Van Nes heeft het boek samengesteld, omdat ze altijd op zoek is geweest naar een boek dat alleen maar gaat over dynamische identiteiten. In haar interview (H) vertelt van Nes dat de communicatie steeds sneller gaat. Ook de ontwikkeling van technologie gaat steeds sneller. Bedrijven en merken moeten kunnen meegaan met deze nieuwe ontwikkelingen. Het worden als het ware levende wezens die zich aanpassen aan hun omgeving. “Een merk bouwen is op vandaag zoveel meer geworden dan een simpel logo, huisstijl en website” zegt van Nes.

Ze haalt 6 elementen aan die je op de vorige pagina kunt terug vinden (15). Hoe meer elementen er variabel zijn, hoe dynamischer de identiteit wordt. Dit betekent wel dat de herkenbaarheid van het merk daalt. De dynamiek en herkenbaarheid van een identiteit staan dus met elkaar in verbinding. Deze variabele elementen hebben natuurlijk input nodig. De input die je geeft op de variabelen is direct van invloed op het uiterlijk van je identiteit. Hoe minder gecontroleerd je input is, des te verrassender de uitkomst.

Ik vraag me persoonlijk af hoe je het geheel soms nog allemaal bij elkaar houdt. Er moet een set van regels zijn in de variabelen. Deze moeten er voor zorgen dat de kijker snapt dat hij of zij naar dezelfde identiteit kijkt als dat de maker claimt te zijn. Opvallend genoeg zijn er om diezelfde redenen geen voorbeelden te vinden van dynamische identiteiten voor de financiële sector, zoals banken en verzekeringsmaatschappijen. Van Nes noemt dit opmerkelijk en vindt dat deze bedrijven niet kunnen achterblijven.

Persoonlijk denk ik dat de sector te sterk afhankelijk is van een statisch symbool. Dit symbool moet vertrouwen wekken bij de kijker door z’n herkenbaarheid. Maar wat is er nou meer vertrouwelijk dan een levende identiteit. Wij zijn tenslotte zelf levende wezens.

H Interview voor het tijdschrift ‘Tijdschrift voor marketing’ met Irene van Nes

16 - Cover van ‘Dynamic Identities’ heeft een 3D effect. Als je het boek beweegt veranderen de logo’s mee.

28

City of Melbourne

Een van de dynamische identiteiten die er visueel meteen uitsprong was die van City of Melbourne (17). Deze identiteit speelt met 2 variabelen: kleur en grafische elementen. Deze wisselen elkaar steeds af en zijn eindeloos met elkaar te combineren. De ‘M’ vorm is het geraamte en blijft herkenbaar. De grote hoeveelheid versies van het logo zijn een metafoor voor de verschillende nationaliteiten in de stad. De metafoor is mooi en de beelden zijn erg herkenbaar. Inhoudelijk vind ik de identiteit erg abstract en weinig zeggend. Het doel is misschien anders als dat van het Popkantoor, maar toch vraag ik me af of je je doelgroep op zo’n abstracte manier kunt aanspreken.

17 - De identiteit voor City of Melbourne staat voor een frisse multiculturele stad.

29

Supermarket Sarah

Supermarket Sarah (I, 18) is een open platform voor jong talent. Sarah ontwerpt wanden waarop handgemaakte items van ontwerpers over de hele wereld op te zien zijn. Vervolgens wordt dit omgezet in een on line winkel waarbij je op het item klikt als je het wilt aanschaffen. Het is een combinatie van mode- en interieurontwerp in een online shop. In tegenstelling tot de meeste online shopping ervaringen is deze visueel aantrekkelijk en leuk om te doen. De eerste wand die Sarah maakte ging de lucht in vanaf haar woonkamer. Al snel had ze wanden in bars, galerijen en grote warenhuizen. Dit unieke retail concept maakt van elke bijzondere ruimte een winkel die samenwerkingen heeft met de grootste merken. Supermarket Sarah is dus een dynamische identiteit die naar mijn idee echt de grens op zoekt van wat een Identiteit kan zijn. De eerste laag is variabel en kan elke locatie zijn die je maar kan bedenken. De 2e laag is een vintage winkel die met een typische styling een herkenbaar uiterlijk heeft. Zelfs de winkel is variabel en verandert telkens. Toch is het een fenomeen geworden waarbij je een winkel van Supermarket Sarah direct herkent.

I Website Supermarket Sarah

www.supermar-ketsarah.com

30

18 - Verschillende wanden van supermarketsarah.com

31

Whitney Musuem of American Art

Na de bouw van het nieuwe gebouw van the Whitney Musuem of American Art neemt het museum ook een nieuwe visuele identiteit aan. Ze benaderden het grafisch ontwerp bureau Experimental Jetset om voor hun een hele nieuwe visuele taal te ontwikkelen. Ze noemen het zelf “the graphic toolbox” waar later weer andere ontwerpers mee aan de slag gingen. De ontwerpers gingen een stapje verder met het ontwikkelen van een ‘responsive identity’. Het grote beeldmerk de ‘responsive W’ zoals ze het zelf noemen is opgebouwd uit een lijn die zich aanpast aan de kunst. Het is ongelofelijk knap hoe ze de hele identiteit en zelfs de geschiedenis van de Amerikaanse kunst hebben geabstraheerd tot één lijn. Een museum is ook een goed voorbeeld van hoe een bedrijf elke keer iets anders op het programma heeft. Vergelijkbaar met het brede programma van het Popkantoor.

Voor de hele identiteit ontwikkelde Experimental Jetset een grafisch handboek van maar liefst 220 pagina’s. Het bureau begon dus met een enkele zin (rechts op de pagina) die in het engels (line) de dubbele betekenis lijn heeft. Ze besloten dat de geschiedenis en dus ook het museum niet te vatten zijn in een rechte lijn. Vandaar dat ze met de zigzaggende lijn (W) verder gingen. Ze werkten volgens het ‘one image’ systeem waar er telkens een beeld van de expositie wordt getoond. De lijn wordt hierbij geplaatst en reageert als het ware op het kunstwerk. Dit proces kan worden toegepast volgens 5 regels die het bureau heeft opgesteld.

1. Verdeel de beschikbare ruimte in vier gelijke ruimtes

2. Teken een lijn in het eerste gedeelte, van de linker boven hoek naar de rechter onder hoek.

3. Teken een lijn in het tweede gedeelte, van de linker onder hoek naar de rechter boven hoek.

4. Teken een lijn in het derde gedeelte, van de linker boven hoek naar de rechter onderhoek.

5. Teken een lijn in het vierde gedeelte, van de linker onder hoek naar de rechter boven hoek

Deze 5 regels was alles wat nodig was om de hele identiteit van het Whitney te produceren. Het originele plan van de ontwerpers was om deze 5 zinnen op papier te zetten en door te faxen naar het Whitney. Ze willen hier een statement mee maken door letterlijk te zeggen, “wij zien grafisch ontwerp niet als een logo of logotype, maar als een systeem; een systeem dat er gewoon is, als een lijn tekening”. Deze manier va volgens regels ontwerpen doen mij direct denken aan de ‘gestalte’ wetten. Gestalte psychologie is een set van regels dat zich richt op de visuele perceptie om zo de geest te ontcijferen. Deze set regels worden in grafisch ontwerp ook dikwijls gebruikt om ruimtes te ordenen en op te maken.

De 5 gestalte wetten zijn:

- wet van gelijkenis: dingen die op elkaar lijken tot een geheel zien

- wet van dichtheid: elementen die dicht bij elkaar liggen, worden als eenheid beschouwd.

- wet van continuering: onafgebroken en netjes afgewerkte figuren verkiezen boven onsamenhangende figuren

- wet van gemeenschappelijke bestemming: gelijkvormige objecten samenvoegen als ze een gelijke beweging of bestemming hebben

- wet van Prägnanz: minste cognitieve inspanning gaat voor

J WebsiteExperimental Jetset

www.experimental-jetset.nl/archive/whit-ney-museum-identity

32

19 - Ontwerp bureau: Experimental jetset‘Graphic design language’Identiteit Case voor Whitney Museum of American Art

33

E I N D P R O J E C T

Na veel onderzoeken en beeld experimenten is het tijd om alle bevindingen te gaan uittesten. In deze fase ga ik alle onderdelen proberen tastbaar te maken en te visualiseren. Stapje voor stapje kom ik dichter bij de eindproducten en ga ik op zoek naar een samenhangende vorm. De beste manier om de vorm die ik nu heb uit te testen is om hem toe te passen in de middelen die ik ga inzetten.

In de campagne wil ik een aantal posters gaan ontwerpen. Dat ik voor het Popkantoor mensen wil aanspreken op hun passie voor muziek dat was al duidelijk. Hoe ik dit precies wil bereiken nog niet. Ik ben lang op zoek geweest naar een interessante hoek. Tot ik op een gegeven moment een commercial op tv tegen kwam die mij pakte. De nieuwste reclame voor Brand Dubbelbock (K, 20). Doorgaans vind ik 99,8 % van alle tv commercial verschrikkelijk. Het idee is meestal flauw en alle reclames tegenwoordig neigen naar hetzelfde: platte verkoop praat. Maar niet dit stukje, dus ben ik het gaan analyseren. Toen ik hem voor het eerst zag werd ik er stil van en zat ik 30 seconden aandachtig te kijken hoe de maker me meenam op een reis naar het verleden. De melancholische muziek zorgde ervoor dat ik helemaal in een waas van nostalgie zat. Het idee dat een meesterbrouwer helemaal trots op zijn eigen recept, zijn eerste slok neemt en je meeneemt op een trip naar het verleden. Samen met de herinneringen die de smaak van het bier beschrijven op een poëtische manier, flitsen er beelden uit een ver verleden voorbij. Telkens als er een nieuw beeld voorbij komt beschrijft de brouwer een smaakkenmerk als: robuust en bitter. Deze kenmerken vallen steeds perfect samen met het beeld dat je op dat moment ziet.

Op de een of ander manier krijgt de maker het voor elkaar dat ik denk: ‘hey, zo’n bospaadje hadden we vroeger ook toen ik klein was. Ja ik herken die blik nog van mijn eerste liefde’ etc. Afgerond met een prachtige pay off: “zo hoort die te smaken, die eerste slok” was ik verkocht. Ik dacht misschien is dit wel gewoon een puur mannen ding. Ik keek hem later terug en vroeg mijn vriendin wat ze ervan vond. Ze had hetzelfde nostalgische gevoel als mij. Ik was verbaasd en het filmpje bleef maar door mijn hoofd zwerven. Ik dacht: “dat is het gevoel dat ik zou willen overbrengen naar mijn publiek”. En eindelijk begon mijn inspiratie weer te vloeien. Het sleutelwoord in deze is: herinneringen. Mensen hebben altijd hele sterke herinneringen aan muziek. Hun eerste grote concert. Of s’avonds laat wegdromen op je favoriete muziek. Het liedje dat op stond toen je voor het eerst schuifelde met een meisje op de dansvloer. Niet alleen de algemene herinneringen aan muziek zijn sterk. Ook de beleving die je krijgt als je uit gaat of op stap bent is meestal verbonden aan een aantal sterke herinneringen. Als ik mijn merk kan associeren met deze herinneringen heb ik een sterk aanspreekpunt.

K CommercialBrand Dubbelbock

www.youtube.com/watch?v=UC1rteh7zgw

34

20 - Storyboard voor de Brand Dubbelbock commercial.

35

Typografisch experiment

Voortbordurend op herinneringen die mensen heb bij muziek ben ik gaan schetsen. Aangezien ik beeldend al snel in een cliché terecht kwam ben ik het typografisch gaan aanpakken. Schetsen (21) met teksten die doordrukken geven een bepaald vervaagd gevoel mee. Ik probeerde typografisch teksten en zinnen als fragmenten (22) te visualiseren. Door af te wisselen met voorgrond en achtergrond, vaag en scherp, krijg je in sommige posters het idee dat je er in meegezogen wordt.

21 - Herinneringen vervagen

36

Het font dat ik veel gebruik is de DIN-familie. Deze letter heb ik leren kennen bij het maken van een woordmerk voor een bierlabel. Drie maanden lang heb ik deze letter elke week onderzocht en getest. Ondertussen ben ik erachter dat het een multifunctionele, leesbare, maar vooral mooie en elegante letter is. Er zitten zware condensed Varianten in die perfect als display letter kunnen fungeren. Maar ook de kleinere bodytekst letter is uiterst herkenbaar en leesbaar.

22 - Fragmentaties van een herinnering

37

Fragmentatie

Een fotograaf die meester is in het maken van nostalgische foto’s is Nico Jesse (23). Jesse was een Nederlandse fotograaf, kwam uit Rotterdam en stierf in 1976. Een fotograaf met ontzettend goed gevoel voor timing. Alsof het beeld in scene is gezet legt hij het moment vast. Maar toch zie je aan de foto dat de mensen niet acteren. De manier van fotograferen neemt je mee in het moment.

Het typografische werk vond ik nog veel te vrijblijvend en kwam niet in de buurt van wat ik wilde overbrengen met mijn identiteit. Ik ben toen toch terug gegaan naar het beeldend werken. Hoe kan ik deze herinneringen, die opgebouwd zijn uit fragmenten, uitbeelden? In mijn posterontwerp heb ik geëxperimenteerd met gefragmenteerd beeld (24). Beeld dat een constructie is van verschillende onderdelen. Hiermee wilde ik sleutelfiguren uit het heden en verleden de aandacht geven. In deze schets is de architect van het gebouw G.C. Bremer afgebeeld.

23 - Foto’s van Nico Jesse uit de serie ‘Vrouwen uit Parijs’ 1960.

38

24 - Een poster serie voor de opening van het Popkantoor. Er wordt aandacht gegeven aan belangrijke sleutel figuren voor het Popkantoor uit het heden en het verleden. Een misschien wel artiesten.

39

Bij de volgende poster laat ik niet de belangrijke personen zelf zien, maar hun herinneringen (25). De data markeren elk een belangrijke herinnering die ze hebben bij muziek.

K A N T O O R

G R A N D EO P E N I N G

2 1 / 0 1 / 1 62 8 / 0 1 / 1 6

2 0 H 3 0

P O P K A N T O O R

C O O L S I N G E L 1 2

R O T T E R D A M

W W W . P O P K A N T O O R . N L

2 0 0 5

1 9 7 3

1 9 8 6

2 0 0 2

1 9 9 6

2 0 1 4

1 9 9 8

2 0 1 1

26 - De herinneringen van Bart de Koning, hoofd programmeur voor het Popkantoor

40

De vorige posters zouden een leuk zij-project kunnen zijn, maar beelden nog steeds niet uit wat ik wil zeggen. De volgende stap was om na te denken over begrippen die te maken hebben met muziek en herinneringen. Hierin heb ik terug gegrepen naar mijn kleurenschema waarin ik mijn kernwaardes heb vastgelegd. Na veel schrijven heb ik 3 begrippen uitgekozen die het concept voor mij tot de essentie terug brengen. Zien, horen en delen. Dit zijn voor mij de dingen waar het om gaat als je het hebt over een live muziek ervaring. Hierbij ben ik beelden gaan zoeken en verder gaan schetsen (26).

26 - Poster serie voor de Grande opening van het Pop kantoor

41

Volgende stappen (tot het eindproduct)

Naar het eindproduct toe zijn er nog een aantal stappen te gaan. In de laatste bespreking kreeg ik te horen dat er eindelijk stappen in de goede richting zijn gezet en dat ik op die toon moet doorwerken. De meeste ontwerpen voor de posters zijn nu nog losse onderdelen. Misschien kan ik een serie posters maken die meer doorborduurt op de identiteit zelf (zoals de laatste serie).

Dynamisch logo Plaatsing van kantoor bij Pop. Je leest nu de hele tijd kantoor. De leesbaarheid moet duidelijker. Dit kan door kantoor op dezelfde wijze te visualiseren of door de vorm Pop leesbaarder te maken.

IdentiteitAls het geraamte klaar is kan ik me richten op de verdere invulling van de indentiteit. Wat laat ik wel zien en wat niet? Hoe laat ik het zien bij de presentatie? Om mijn identiteit nog tastbaarder te maken wil ik de gevel visualiseren met de logo vorm in het wit. Hier kan de visuele beeldtaal op geprojecteerd worden zoals in de schets (13). Ook kan ik banners met het dynamisch logo plaatsen in de hal van het Popkantoor.

BrandbookIn het brandbook voor het Popkantoor ga ik laten zien wat ik wil vast leggen. Het gebruik van het dynamisch logo, het kleurenschema, de typografie, een postergrid en het gebruik van beeldtaal zullen de hoofdonderdelen worden van dit boek.

Poster serieEr moeten 3 poster series komen. Één serie ervan zal bestaan uit teaser posters, waarbij de informatie van een nieuw Popkantoor stapsgewijs zal worden onthuld. De eerste

poster zal vooral visueel zijn en enkel alleen wat stijl kenmerken bevatten. Op de tweede poster zal duidelijk het logo staan met de titel ‘grande opening’ en een datum. Op de derde zal een aankonding komen met in het groot de datum, de website en wat informatie over de avond.

De 2e serie posters zullen 3 verschillende artiesten aankondigen. En tot slot moet er een programma poster komen met het hele programma van de eerste maand.

42

43

E I N D C O N C L U S I E

Het afgelopen half jaar heb ik me bezig gehouden met een onderwerp dat dicht bij mezelf en mijn interesse veld ligt. Een valkuil in het project zou zijn dat ik alles te persoonlijk benader en daardoor veel aannames zou doen. Daarom was het voor mij een belangrijke stap om veel onderzoek te doen. Door te maken test je een ontwerp en kun je of een stap terug of een stap verder komen. Ik merk ook dat onderzoeken uit een goede bron erg belangrijk is. Het is misschien vanzelfspreken, maar een boek is zo gek nog niet. Als je echt dieper in wil gaan op materie, kom je op het internet al snel vast te zitten. Het onderzoeksverslag was een mooi moment om naast mijn visuele kennis over identiteiten ook een de theoretische kant te onderzoeken. Het onderzoeken vanuit sociologisch standpunt heeft me erg geholpen. Ik heb geleerd een cross over te maken naar een andere hoek van de wetenschap. Toch heb ik een paar goede vergelijking gevonden met mijn eigen vak gebied.Na het ondekken van de mogelijheden van een dynamische of zelfs een responsive identiteit is er voor mij een wereld open gegaan. Het past perfect bij mijn persoonlijke ideeën en is voor mij een heerlijk vrije manier van werken.Normaal moeten onderwerpen voor mij hip en

vernieuwend zijn. Ik zou een jaar geleden nooit een oud gebouw in mijn project verwerken, om het maar even lomp te formuleren. Ik ben er dit project achter gekomen dat ik ontzettend geïnteresseerd kan zijn in de geschiedenis, de architectuur en de verschillende stijlen die er allemaal bij betrokken zijn. Het kan grote waarde hebben die je kan inzetten in je ontwerp.

Mijn profileringIk merk dat ik als ontwerper erg ben gegroeid. Met het bedenken van ideeën en concepten kan ik altijd erg goed uit de voeten. Een ander sterk punt is dat ik altijd alles met elkaar te vergelijk. Als iemand met een idee komt heb ik altijd 1000 dingen die ik eraan kan koppelen. Het gedeelte waar ik altijd moeite mee had en nog steeds heb is het afwerken van een ontwerp. Ik heb het gevoel dat ik sinds mijn stage periode hier een andere houding in heb gekregen. De negatieve en defensieve houding heb ik aan de kant gezet. Ik heb vooral geleerd dat je een proces niet kan faken, je moet gewoon het werk doen. Er zit niets anders op dan hard en secuur te werken. Ook al betekend het dat ik daarvoor soms helemaal gefrustreerd achter mijn computer zit.

44

Ook merk ik dat ik typografisch een stuk sterker ben geworden. Ik vond vooral het gebruik van letters lastig. Ik ken de theorie wel en ik begrijp het ook wel, alleen hoe moet ik het nu precies inzetten in een ontwerp? Door heel veel uit te proberen (stage) krijg je er een beetje gevoel voor. Met deze verbeteringen merk ik dat een ontwerp veel sterker wordt. Ik neem de afwerking ook een stuk serieuzer. Een goed idee heeft het recht op een goede uitwerking en een mooie presentatie. Bij mijn pitch heb ik het zelfvertrouwen weer een beetje terug gevonden dat ik door de opleiding heen soms verloor.

LeermomentenAllereerst wil ik erbij zeggen dat dit een van de moeilijkste periodes is die ik heb gehad tot nu toe op school. Dit zal ook wel vanzelf sprekend zijn omdat het een eindproef is. Echter voel telkens weer druk op me wegen van wat er op het spel staat. Ik heb een korte periode de tijd om mij hele examen van begin tot eind, alleen af te leggen. Als je de veilige situatie van een klas en begeleiding wegneemt is het soms best lastig om alles op een rijtje te krijgen.

Het grootste probleem heb ik met planning en discipline. Ik heb deze periode soms veel te lang zaken uitgesteld. Dit komt misschien omdat ik bang ben om weer de fout in te gaan. Het gekke is dat ik nog nooit zo’n fijne presentatie momenten heb gehad. Hier zal ik in het eindproces ook proberen vertrouwen uit te halen. Ik ga er in ieder gevaal alles in mijn macht aan doen om het examen in januari positief af te ronden!

45

Boeken

Identiteit Paul Verhaeghe Amsterdam: De Bezige Bij 2012

Dynamic Identities How to create a living brand Irene van Nes

Stadhuis Rotterdam100 jaar een baken in de stadNAI010 uitgevers Rotterdam

Flip BoolNico JesseUitgeverij Focus Publishing

Tijdschriften

Sociologie magazineNummer 2 , 2013Interview Paul Verhaeghe

Tijdschrift voor marketingFebruari 2013Interview met Irene van Nes

Kranten

Paradiso wordt een platenmaatschappijArtikel Parool06-02-15Link: www.parool.nl/parool/nl/23/MUZIEK/article/detail/3846139/2015/02/06/Paradiso-wordt-een-platenmaatschap-pij.dhtml

Commercial

Brand DubbelbockLink: www.youtube.com/watch?v=UC1rteh7zgw

Webartikelen

Architectuur in RotterdamLink: www.architectuurinrotterdam.nl/building.php?buildin-gid=97

Case study Whitney Museum of American ArtExperimental JetsetLink: www.experimentaljetset.nl/archive/whitney-muse-um-identity

Websites

Bill KunstLink: www.billkunst.nl

MDRDV Link: www.mdrdv.nl

Supermarket SarahLink: www.supermarketsarah.com

City of MelbourneLink: https://tasteofthunder.files.wordpress.com/2011/02/city-of-melbourne.png

Yours YoursLink: http://yoursyours.com/#/

Paradisowww.paradiso.nl

Melkwegwww.melkweg.nl

B R O N N E N L I J S T