Onderzoek in Limburg, een hoeksteen van

innovatie-begeleiding voor bedrijveninnovatie-begeleiding voor bedrijven

Marc Sevenants

Innovatieadviseur

Innovatiecentrum Limburg vzw

Inhoud

• Missie van het Innovatiecentrum Limburg.

• Wat is innovatie

• Limburgs innovatie ecosysteem

• Innovatie in het bedrijfsleven : een proces

• Begeleiding Innovatiecentrum Limburg & • Begeleiding Innovatiecentrum Limburg & subsidies voor innovatietrajecten

• Ronde van Limburg : Innovatievoorbeelden

• Waar ons te vinden?

Innovatiecentrum Limburg

Opdracht De innovatiekracht van de Limburgse bedrijven vergroten

• Hoe?• Sensibilisering en Informatie• Netwerking• Begeleiding• Advisering

m.b.t. Innovatie• Advisering

• Wat?• Confidentiële en kosteloze dienstverlening

• Team• 7 innovatieadviseurs met relevante ervaring uit bedrijfswereld

• Ondersteuning• Gedragen door beroepsorganisaties en werkgeversfederaties• Initiatief van het IWT, in samenwerking met Vlaamse Overheid

RESEARCH INNOVATIE

Wat is Innovatie? (1) Research >versus< Innovatie

Geld Kennis Winst

Ecosysteem Innovatieve regio

Kenniscentra

Bedrijven als R&D-partner van kennis-centra

Innovatievebedrijven, spin-offsbedrijven, spin-offs

Kennisintensieveleveranciers, diensten

Diverse afgeleide activiteiten

Limburgs innovatie ecosysteem

1. Kennisinstellingen

– UHasselt : EDM, IMO, CMK, Biomed, IMOB, Censtat, Kizok, CTL, SEIN,…

– PHL : Arck, TINFO, LOG-IC, REVAL, FQM,…

– XIOS : VC, NuTec, EMAP, JaDiMo,…

– KHLIM : ACRO automatiseringscentrum Research en Opleiding, – KHLIM : ACRO automatiseringscentrum Research en Opleiding, Cel kunsstoffen, i-net, lab4u, ED+ict,… .

•ACRO•Cel kunststoffen•EMAP•Technologiepool•Nutec•Verpakkingstechnologie

Limburgs innovatie ecosysteem

2. Infrastructuur

Limburgs innovatie ecosysteem

3. Ondersteuning en begeleiding

– SCHAKEL TUSSEN ACADEMISCHE EN BEDRIJFSWERELD

Tech Transfer UHasselt

– SCHAKEL TUSSEN ACADEMISCHE EN BEDRIJFSWERELD

• Onderzoek met bedrijven

• Intellectuele eigendom

• Spin-off

Limburgs innovatie ecosysteemSpin-offs

Limburgs innovatie ecosysteem

VISIE “Voorsprong nemen door innovatie, creativiteit en duurzame projecten”

MISSIE“LRM wil als winstgedreven investeerder dé katalysator zijn in de ontwikkeling van de Limburse economie door het verstrekken van risicokapitaal aan groeigerichte bedrijven, het creëren van ruimte om te ondernemen en het valoriseren van het mijnverleden.”

4. Investeringsondersteuning

• Ict & media: aristoco music, netmedia europe, cegeka, prato services, clavis, comm-art international, rmoni wireless, entelec, syntegro, excico, visiomatics,i-commotion,zappware, nascom.

• Life science : 3DDD pharma, seps pharma,apitope, silicos, lscd, tegenix, mubio.

• Cleantech & energie: capricorn, punch powertrain, genano benelux, visys, ipec, zonndecentrale limburg

Innovatie in het bedrijfsleven (1)

• Doel = economische meerwaarde voor het bedrijf creëren

• meer omzet/marge

• behoud van omzet/marge

• nieuwe omzet/marge/toegevoegde waarde

• ...• ...

• Innovatie

• is management

• is meer dan “veranderen”

• is meer dan “creatief bezig zijn”

• hoeft niet spectaculair of hoog-technologisch te zijn

• is geen exclusiviteit van de High-Tech ondernemingen

Innovatie in het bedrijfsleven (2)Soorten Innovatie

• Product- & procesinnovatie • Organisatorische innovatie

E-ticket

• Markt-innovatie • Diensten innovatie

Henry Ford

Bio

Travel all-in

E-ticket

Innovatie =

Innovatie : een proces

• Toename toegevoegde = waarde bedrijf

• Innovatie = proces

opbrengst & winst

Investering en kost

Upstream process

• Innovatie = proces

Waar een bedrijf inzichten verwerft in haar klanten en markt

Identificeert en evalueert in marktopportuniteiten

Voorbereiden, uitwerken en implementatie van plannen

Downstream process

Fuzzy Front End

STOPWell

Defined Rear End

Ideeën

Succesvolle

Het InnovatietrajectInnovatie Funnel (Cooper)

Betrokkenheid van het hele bedrijf ondersteund door innovatiestrategie

2 Filter

Stap

Concept-

evaluatie

Planning

SpecificatieR&D

Pilot

Testing

Productie

Upscaling

Markt-

intro

Sales-

evaluatie

1 3 4 5 6 7

Succesvolle producten, processen& diensten

Ideeën-generatie

Diensten en producten(1) Innovatieaudit: verbeter uw innovatieslagkracht

• Bevraging en discussie met bedrijfsleiding.

• 8 bedrijfsdomeinen met 70 ja/nee vragen.

• Resultaat:

– Auditrapport – Auditrapport

– Actieplan.

• Hands-on innovatiemanagement

• Exclusieve opleiding

• Rode draad:

– eigen innovatief idee

– Vertrouwelijke behandeling

Diensten en producten(2) Innovatieschool

– Vertrouwelijke behandeling van idee tot plan

– Financieel steundossier maken

• Groepsessies, workshops en individueel werk

• Aantal deelnemers is beperkt

Wat?• Nieuwe ideeën genererenvoor meer ondernemerscreativiteit

• Brainstormsessie volgens unieke methodiek • Inspelen op belangrijke trends

(markt, maatschappelijk, technol., econom.)

Hoe?• Creativiteit rond 5 trends + 1 vrij segment

Diensten en producten(3) Ideeëngeneratie, brainstormsessies

• Creativiteit rond 5 trends + 1 vrij segment• 10 à 12 personen aan ronddraaiend ideeënbord• Ronde 1: Brainstorming & Brainwriting in duo’s • Ronde 2: Ideeën selectie• Vlotte moderatie door Innovatieadviseur• Ieder genereert zelf en borduurt verder op ideeën van anderen

Resultaat• Selectie van Top-5 ideeën• Begin van een projectfiche• Actieplan � beoordeling + uitwerken geselecteerd idee

0000111122223333

Origineel / UniekHard Klantenvoordeel (kwantificeerbaar)

Zacht Klantenvoordeel (niet-kwantificeerb.)

Cross SellingFinancieel voordeel (omzet, marge,

besparing)

Stabieliteit Cashflow

Impact Organisatie en InvesteringBreak-even point

• Wat zijn de zwakkere kanten of mogelijke bedreigingen voor een succesvolle realisatie van uw innovatie of uw idee?

Diensten en producten(4) ‘Blik’opener: assessment van een nieuw idee

- 5 - 5 - 5 - 5 - 4 - 4 - 4 - 4 - 3 - 3 - 3 - 3 - 2 - 2 - 2 - 2 - 1 - 1 - 1 - 1 0000

Ontvankelijkheid bij doelgroep

Levenscyclus

Kennis Doelgroep

Marktpotentieel (grootte + groei)

Actuele Marktpositie

Concurrentiegraad

Instapdrempel Commerciële marktafschermingStand van Techniek

Octrooiname

Relatie Leveranciers

Interne Innovatie Competentie

R&D periode

SHE Safety-Health-Environment

Strategisch inpasbaar

Afgeleide toepassingen

besparing)

• Uw know-how en de buitenwereld?

– Bestaat uw idee reeds? (bv. VS, Japan, Rusland, ...)

– Mag u het idee toepassen?

– Hoe kan u uw know-how beschermen?

– Hoe kan u uw know-how valoriseren?

• Innovatieadviseurs helpen met advies op maat van het bedrijf

Diensten en producten(5) IP advies

• Innovatieadviseurs helpen met advies op maat van het bedrijf

– Patent Search

– Beschermen

– Informatie over patenten en I-Depot

– Doorverwijzen naar geschikte begeleiding

• We helpen uw bedrijf met kennis(sen)

– brengen uw noden in kaart

– zoeken naar de juiste kennis, expertise en know-how

– betrekken meerdere partners

– Gespecialiseerde bedrijven

– Hoger onderwijs

Diensten en producten(6) Partnermatching

– Hoger onderwijs

– Kenniscentra

– Dienstverleners & Technologische adviseurs

– Leveranciers en consultants

– Vlaanderen, België of Buitenland

– begeleiden de contactname en de opvolging (innovatienetwerk)

Diensten en producten(7) Advies mbt financiering

• Brede waaier aan mogelijkheden

Eigen kapitaal

Vreemd kapitaal

Risicokapitaal (VC)

Business angels

Waarborgregeling

Achtergestelde lening

• De innovatieadviseur begeleidt het bedrijf bij het maken van de juiste keuzes

Subsidies & premies

Fiscale maatregelen

Business angels

…

KMO-portefeuille

Technologieverkenning

Provinciale innovatiepremie

Onderwerpen technologisch niet alleen technologisch

(markt, sociologisch, …)

Max. begroting 13.333 euro 14.000 euro

KMO-portefeuille & Provinciale Innovatiepremie

Max. begroting 13.333 euro 14.000 euro

Steunpercentage 75% 50%

Max. steun 10.000 euro 7.000 euro

Uitvoerder kennisinstelling bedrijf tot 50% van begroting

Kennisinstelling erkend (vnl. Vlaams) Vlaams, Euregio Maas-Rijn, Grensregio Vlaanderen-

Nederland

IWT subsidies voor bedrijven

O&O-PROGRAMMA

alle bedrijven

O&O-haalbaarheidsstudie

O&O-bedrijfsproject

KMO-PROGRAMMA

KO en MO

KMO-innovatiestudies

KMO-innovatieproject

Innovatief idee

Kennisverwerving

Technologisch-

wetenschappelijk

Valorisatie:

Markt, break-evenFinanciering

Haalbaarheidsstudie: gaat na of en hoe innovatie uit te voeren is

meestal geen tastbaar eindresultaatkennisopbouw voorbereiding voor een zwaarder project

Innovatieproject:

KMO-programma: Studie of project?

Innovatieproject:

streeft naar concrete realisatie van een innovatie

gericht op een materieel resultaat

eerste ontwerp, prototype van nieuw product, proces

of dienst.

Voor alle bedrijven,

maar i.h.b. voor de grote ondernemingen

• O&O-haalbaarheidsstudie

• O&O-project

O&O-programma van het IWT

• O&O-project

Innovatie = nieuw of vernieuwend product,

proces of dienst voor het bedrijf én voor de

sector (Europees – wereldniveau)

25

Opm. O&O: Onderzoek en Ontwikkeling

Evaluatiecriteria bij een IWT-dossier

� Kwaliteit van het voorstel • Originaliteit en innovatiegerichtheid

• Kennismeerwaarde voor de onderneming

• Kwaliteit van de uitvoering, degelijk plan

• Competentie van de uitvoerders• Competentie van de uitvoerders

� Economisch valorisatiepotentieel • Potentieel tot economische activiteiten

• Kansen/bedreigingen in de markt

• Sterktes/zwaktes van de aanvragende onderneming

• Socio-economische impact in Vlaanderen

KMO GO en KMO

Kennis inkopen

Advies op maat van bedrijf

-KMO-portefeuille

(75% - € 10.000)

-Innovatiepremie

(50% - € 7.000)

Haalbaarheidsstudie KMO- O&O –

Overzicht Vlaamse subsidies

Haalbaarheidsstudie KMO-haalbaarheidsstudie

(50% - € 25.000)

O&O –haalbaarheidsstudie

(40% - € 50.000)

‘onderzoek & ontwikkeling’

Innovatieproject

(35% - € 200.000)

O&O –bedrijfsprojecten

(15% - 40%)

Opm. Vermelde % zijn basispercentages zonder bonus (10%-40%)

Intellectuele eigendom

• Octrooivoorstudie

– Haalbaarheidsstudies : uitvoeren octrooivoorstudie is een steunbare activiteit

– KMO-Innovatieproject : de kost van een octrooivoorstudie kan tot maximum € 2.000 ingebracht

• Octrooiname (KMO’s)

– de kosten voor de octrooiname kunnen ook gesteund – de kosten voor de octrooiname kunnen ook gesteund worden aan steunpercentage van de betrokken studie

– in te brengen kosten: max. € 20.000

– via een aparte korte aanvraag

– tijdens of tot 6 maanden na afloop van de betrokken studie of innovatieproject

– ook voor modellen en merken

- Beoordeling vraag: komt het in aanmerking?

- De beste keuze: soort subsidie?

- Begeleiding bij het dossier:

d.w.z. hulp bij het opstellen van een goede aanvraag

- Begeleiding van de indieningsprocedure

- Zoeken van kennis en partners

- Bieden van een klankbord

Diensten en producten(8) Dossier voor innovatiesubsidies

29

- Bieden van een klankbord

Maximaliseren van de kans op een succesvolle afhandeling+ algemene innovatiebegeleiding

(los van subsidieaanvraag)

Andere IWT-projecten

•Specialisatiebeurzen van het IWT worden strategische onderzoeksbeurzen!

•Onderzoeksmandaten (OZM :vrijdag 8 januari 2010)– inhoudelijk zoals bij O&O-bedrijfsprojecten

– 1 persoon doet onderzoek in kader van doctoraat

of post-doc

– universiteit/hogeschool betrokken– universiteit/hogeschool betrokken

– verschillende modaliteiten

Alternatief: Baekeland-mandaat (8 januari 2010)Baekeland-mandaten hebben tot doel onderzoekers de kans te bieden een doctoraat uit te voeren in nauwe samenwerking met het bedrijfsleven.

– medewerker maakt doctoraat onder toezicht van universiteit (4 jaar)– reële loonkosten + werkingskosten tot max. 40.000 euro/jaar– IWT subsidieert 50% (GO), 60% (MO) of 70% (KO)

Andere IWT-projecten

• SBO, Tetra, …- project uitgevoerd door universiteit of hogeschool, kennisinstelling

- project voor groep van bedrijven

- stuurgroep kan project mee aansturen

- eerste rij voor projectresultaten

Enkele voorbeelden:Optimalisatie van de informatiestromen en interfaces in de logistieke

keten van KMO’s (Tetra, PHL)Rendementsverbetering d.m.v. warmterecuperatie op een CO2-koeling

(Tetra, KHLim)NANOSOLAR: Novel Nanostructured Hybrid Material Systems and

Integration in Innovative Photovoltaic Concepts (SBO, Uhasselt)

Ronde van Limburg

Last but not least : Visiomatics

Innovatie VoorbeeldenEnkele Limburgse realisaties en praktijkcases

� Optimalisatie van sportdranken� Duurzamere zonwering� Logistieke track & trace� Prefab muurconstructies� Glazen sandwich panelen� Interactieve slaapsystemen� Beton constructies zonder beton� Zelfdragende constructies� Kokos-biobed voor waterzuivering

� Ontwikkeling artificiële intelligentie

� Isolatie technieken

� Proces innovaties

� Opstart continu profileerlijn

� Hittewerend textiel

� Werkpost- & werkvloeroptimalisaties

� Nieuw chemisch reactorconcept

Intelligente geldkoffer� Kokos-biobed voor waterzuivering� Draadloze monitoring van machines� Prothesen via virtuele modelling� Technologie transfer van unieke vangrail met kabel voor hogere verkeersveiligheid

� Nieuw zelfklevend zeem als 2e huid inwielrennerkledij: Re-Skin

� Prototype landbouwmachines

� Intelligente geldkoffer

� Licensie overeenkomst nieuwe lift

� Fruithandling & -stapeling o.b.v. scan-tech

� Ontwikkeling van optimale designdouchegoot en douchekuip

� Verlagen van hoge bloeddruk

� … en nog vele andere

Finish: Innovatiecentrum Limburg

“There is nothing more expensive

than missed opportunities.”

Slechts één contact voor uw innovaties!Slechts één contact voor uw innovaties!

INNOVATIECENTRUM LIMBURG vzw

RCH2 – Research Campus Hasselt

Kempische steenweg 305

B-3500 Hasselt

Tel: 011 29 20 00

Email: marc.sevenants@innovatiecentrum.be

Bezoek tevens: www.innovatiecentrum.be

Innovatie en fiscaliteit

Vrijstelling van doorstorting van bedrijfsvoorheffing voor onderzoekers

• 75% van de bedrijfsvoorheffing op het loon van onderzoekersdient niet doorgestort te worden

– “Young Innovative Companies”

– samenwerkingsakkoorden met universiteit, hogeschool of erkende instelling

– op basis van diploma (vnl. doctors en masters in de – op basis van diploma (vnl. doctors en masters in de wetenschappen)

• besparing van ca. 15% op loonkost

• Werknemer ondervindt geen nadeel

Wend u tot uw sociaal secretariaat!

Belastingsaftrek octrooi-inkomsten

• 80% van bruto octrooi-inkomsten aftrekbaar van belastbaar inkomsten

=> belastingsdruk is dus 0 – 6,8%

• Vanaf aanslagjaar 2008

• Niet gebruikt voor verkoop van goederen voor 1 januari 2007

• Eigen octrooi of aangekocht octrooi dat verbeterd werd• Eigen octrooi of aangekocht octrooi dat verbeterd werd

• Octrooi-inkomsten:

– Marktconforme vergoeding voor octrooi inbegrepen in verkoopprijs van product

– Royalties op licenties, …

Wend u tot uw boekhouder of octrooigemachtigde!

Innovatiepremie voor werknemer

• Financiële vergoeding voor creatieve werknemer(s) met arbeidsovereenkomst

• Nieuwigheid/ innovatief idee– Spontaan aangebracht door werknemer(s)– Wordt gerealiseerd/doorgevoerd binnen het bedrijf

• Procedure!• Bruto = netto• Bruto = netto

(zowel voor bedrijf als werknemer)• Premie per wkn. = max. maandloon• Totaal = max. 1% van loonmassa van de onderneming• Max. 10% van wkns. – max. 10 wkns. per project

Meer info: http://economie.fgov.be/innovatiepremie

Voor al uw vragen:

www.innovatiecentrum.belimburg@innovatiecentrum.be

Start RONDE VAN LIMBURG:OMNI-BETON (Hasselt)

• 2004: IRC Technology offer: DELTA-BLOC®

• Oostenrijks bedrijf: licentie aan OMNI-BETON

• 2008: DELTA-BLOC -> substantieel deel van totale omzet

1ste STOP: HouthalenIMA - brainstormingsessie

2de STOP: Heppen (Leopoldsburg)Case KOBAVISION

• KOBAVISION =

– Fabrikant beeldschermloep

voor slechtzienden

Resultaat van IWT-project rond LED-technologie:- Uniformere verlichting- Verbeterde kleurweergave (CRI)- Dimbaar- Lagere productiekost (DC-voeding)- Eenvoudigere veiligheidsvoorschriften

Alternatief wielerzeem ReSkin = innovatief lycra zitvlak met siliconen voorkomt zit- en wrijvingsproblemen op zitvlak van wielrenners.

- i.s.m Hogeschool Gent

- studie naar ideaal productieproces

prototype ontwikkelen en testen

3de stop: Tessenderlo

Case BIO-RACER

- prototype ontwikkelen en testen

- IWT-innovatieproject (2005) na IWT-haalbaarheidstudie

ReSkinReSkin®®

4de STOP: TessenderloSolar Control Design

• Ontwikkeling zonwering:

– Zonder omkasting: RVS op doek

ter vervanging omkasting

– Hoge uitvaldiepte

• Uitgebreid gebruik gemaakt van• Uitgebreid gebruik gemaakt van

het innovatienetwerk

• Samenwerking met Clusta,

Aluminiumcenter,…

5de STOP: HalenAWB Schots

• AWB Schots:

– Diensten in groenonderhoud met zorg voor het milieu

– Technologische innovaties tbv groenonderhoud

• 2007: KMO-innovatiestudie (type 6)

– Nieuw grachtenruimingsconcept

• SPIN-OFF bedrijf: ECOSWEEPER• SPIN-OFF bedrijf: ECOSWEEPER

• 2008: KMO-innovatieproject

– Prototype-ontwikkeling

voor grachtenruimer

• Haalbaarheid van design douchegoot

- Materiaalkeuze: Innox zichtbare designrooster + Kunststof binnenwerk � FEA simulatie en

krachtenberekening

- CAD-CAM � 3D-Prototyping

- Spuitgietmodel van waterslot en versterkingsribben

6de STOP: Gingelom

QUICK DRAIN (St-Truiden)

Bron: WTCM Techniline

Bron: Quickdrain

Bron: Quickdrain

7de STOP: BilzenRMONI wireless

• Draadloze sensor-to-web oplossingen: • registratie en bewaking • IWT-project in 2005 (bij opstart)

• Focus markten: • Food: transport en opslag• Food: transport en opslag• Pharma: omgevingsfactoren• Facilities: lucht- en waterkwaliteit

• Toekomst: • Export• Energiebesparing

8ste STOP: GenkSamenwerking met Ford

• Organisatie inkoppeling van universiteit en Limburgse hogeschool ism TechTransfer UHasselt:

– Presentatie competenties diverse afdelingen

– Selectie door Ford – interesse

– Specifieke presentatie van onderwerpen – Ford key personen

9de STOP: Dilsen-Stokkem ROFIX

• gebruik van budgetvriendelijke en innova-tieve Rofix-buis in klimaatplafonds

• simulatie voor optimalisatie van het koelvermogen

• i.s.m. Rofix, Jansen Finishings en Sirris

• wetenschappelijke onderbouwing van prototypesprototypes

Ass-65-0,5-9