Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv....

22
1 Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 Beroepsopdracht 6: leraar in de context van de school OPLEIDING NASK Fase Semester 1 Leerroute Voltijd Schrijvers Gerry Boots, Sjaak Schoen, Sander Claassen, Jet van Dam, Annelotte van Bergen, Freke Heideman, Peter Mudde, aanpassing voor NASK: Bart van Dalen en Gisela van der Doelen Datum 31 augustus 2017

Transcript of Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv....

Page 1: Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv. sociaal-politiek, cultureel, professioneel); • persoonsvorming, ofwel vorming van de persoon

1

OnderwijsenOpvoeding

MODULEHANDLEIDING2017-2018Beroepsopdracht6:leraarindecontextvandeschool

OPLEIDINGNASK

Fase Semester1Leerroute VoltijdSchrijvers GerryBoots,SjaakSchoen,SanderClaassen,JetvanDam,AnnelottevanBergen,

FrekeHeideman,PeterMudde,aanpassingvoorNASK:BartvanDalenenGiselavanderDoelen

Datum 31augustus2017

Page 2: Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv. sociaal-politiek, cultureel, professioneel); • persoonsvorming, ofwel vorming van de persoon

2

1. InleidingInberoepsopdracht5hebjeonderzochthoejeomkuntgaanmetverschillentussenleerlingenindeklas.Inberoepsopdracht6wordthetblikveldverruimdenrichtjejeopdecontextvandeschool.Dezeberoepsopdrachtkenttweedeelopdrachten,namelijk6aen6b.InBO6agajejebezighoudenmetgevoeligeonderwerpenindeles.Actuelegebeurtenissenengevoeligeonderwerpenkunnenleidentotheftigereactiesbijleerlingen.Hoegajehierindepraktijkmeeom?Lerarenspeleneencentralerolindeontwikkelingvanjongeren.Ofjenuineengrootstedelijkeomgevingwoont,ofineendorp,ofinhetplatteland;erligtvoorheneenspecifiekeopgaveomjongerentothunrechttelatenkomen.Docentenmoetenzichbewustwordenvanhunverantwoordelijkheidombijtedragenaandemoreleontwikkelingvanlerenden.InBO6agajeoefenenmethetgevenvaneen(gedeeltevaneen)leswaarineengevoeligonderwerpaandeordekomt.Naarkeuzekandezelesuitgevoerdwordentijdenseenvaklesofeenmentorles.DezelesbereidjesamenmetjedocentvooropdeHvA.Ookkrijgjeeenmethodiekaangereiktdiejekanondersteunenbijhetvoerenvanhetcontructiefgesprekovereengevoeligonderwerp.Nadatjede(gedeeltevande)lesgoedhebtvoorbereidgajehemuitvoerenopdeschool,inaanwezigheidvanjewerkbegeleider.BijNASKisgekozenomindezeberoepsopdrachtderelatieteleggentussenhetonderwijsenhetbedrijfsleven.Indetweedeopdracht,BO6b,ontwikkeljeeenbeeldvaneneenvisieopderoldiehetbedrijfsleveninhetonderwijsvanjeleerlingenkanvervullen.Tijdensdelessenzullenwederelatiemethetbedrijfslevenbelichten.Jekrijgteenintroductiecollegebedrijfskunde,gaatopexcursienaarverschillendebedrijven,luistertnaargastlessen,bezoektzoweleentechnasiumalseentechnischMBOenparticipeertalsgidsineenbedrijfseventvoorhetVO.Hierdoorkrijgjeeenrepresentatiefbeeldvandemogelijkhedendieerbestaanomhetbedrijfsleventebetrekkenbijjeonderwijs:zowelbinnenloopbaanoriëntatie,profielkeuze,vervolgopleidingskeuze,alshetaanleverenvancontextenomhetcurriculumteconcretiserenwordenbehandeldenervaren.Jeinventariseerthoeleerlingenopjeeigenstageschoolwordenbegeleidinhunkeuzeprocessen,enof/hoehetbedrijfslevenhierbijingezetwordt.Aandehandvandezeinventarisatieenmeerdereexcursies/gastlessenontwikkeljeeenvisieopderolvandeschoolbinnendearbeidsmarkt.Dezevisieverwoordjeineenmanifestwaarinje5stellingenponeert,diejevervolgensonderbouwt.Daarnaastzoekjetijdensdecursuszelfstandigeenstageplaatsbijeentechnischbedrijfnaarkeuze,waarjeinblok3alsvervolgopBO6bijhetzelfstandigevak“Bedrijfsstage”(3ec)6dagenstagezalgaanlopen.Omjealgemenevisieontwikkelingtestimulerenwordendaarnaast3thema’sbehandeldindelessen,diegekoppeldwordenaanderelatietussenonderwijsenbedrijfsleven.Algemeenthema1:KwaliteitvanonderwijsKwaliteitvanonderwijsiseenbreedmaatschappelijkthemadatregelmatigaandachtkrijgtindemedia.Hetiseenonderwerpwaaroveruiteenlopendebeeldenbestaan.Voorbeeldenhiervanzijn:kwaliteitbetekenthogeslagingspercentages,kwaliteitbetekentdatdeschoolveiligisenerweinigwordtgepest,kwaliteitbetekenteenveiligeschoolomgeving,kwaliteitbetekentdatelkeleerlingpassendonderwijskrijgt,etc.Dezebeeldenwordensterkgekleurddoorpersoonlijkeopvattingenenervaringen;watdeéénalskwaliteitervaartgeldtnietvoordeander.Omhetonderwerponderwijskwaliteitaftebakenenkunjeteruggaangaannaardevraagdietengrondslagligtaandeopvattingenoverkwaliteit,namelijkdevraagoverwathetdoelvanonderwijsis.Overhetalgemeenwordendedoelen(offuncties)vanhetonderwijsonderverdeeldindriedomeinen,teweten:

• kwalificatie,ofwelhetjeeigenmakenvankennisenvaardigheden(specifiekofbreed);

Page 3: Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv. sociaal-politiek, cultureel, professioneel); • persoonsvorming, ofwel vorming van de persoon

3

• socialisatie,ofweljevoorbereidenopeenlevenalslidvaneengemeenschapenkennismakenmettraditiesenpraktijken(bijv.sociaal-politiek,cultureel,professioneel);

• persoonsvorming,ofwelvormingvandepersoon(bijv.autonomie,verantwoordelijkheid).Jezultziendatallevormenvankwaliteitdirectofindirectterugteleidenzijnnaardezedriedoelenvanhetonderwijs.Depedagogischeopdrachtvanhetonderwijsheeftinalgemenezinbetrekkingopdepersoonlijkeontplooiingvandetalentenvanleerlingenenmeerspecifiekopdeontwikkelingvanwaardenennormenenburgerschap.Depedagogischeopdrachtgaatdusuitvanpersoonlijkheidsvormingénsocialeontwikkelingvandeleerlingen.Bijdespecifiekpedagogischekwaliteitkanmendenkenaanhetondersteunenvanleerlingenbijhunontwikkelingtotzelfstandige,verantwoordelijke,socialeenbetrokkenvolwassenen.Hetgaatdanomhetontwikkelenvanhunvermogenomzelfstandigkeuzeste(leren)maken,omwaardenteontwikkelenofomtefunctionerenalsburger.Algemeenthema2:OnderwijsvernieuwingHetonderwijsinNederlandkenteenlangetraditiedieteruggaatnaarhetgildeonderwijsendekloosterscholen.Indeloopvande19eeeuwontstaanernieuwevormenvanonderwijs,waarbijopvaltdatderolvandeoverheidbijhetopzettenentoezichthoudenvanhetonderwijstoeneemt.Vanafhetmomentvaninvoeringvandezenieuwevormenishetonderwijsonderhevigaanverandering.Datisnietzovreemdwanneermenbedenktdatersprakeisvaneenvoortdurendewisselwerkingtussenonderwijsenmaatschappij.Deontwikkelingenindemaatschappijbeïnvloedenhetonderwijs,zowelquavormalsquainhoud.Hetonderwijsisopalleniveaus,dusookopschool-enklassenniveau,inontwikkeling.Devrijheidvaninrichtingisdirectgekoppeldaanhetverantwoordinrichtenvanhetonderwijsopbasisvaneenlevensbeschouwelijkeen/ofmaatschappelijkevisieoponderwijs,lerenenontwikkelen.HetNederlandsonderwijsstelselkenteenonderscheidtussenopenbaarenbijzonderonderwijs.Bijzonderescholengevenonderwijsopgrondvangodsdienst,levensovertuigingofonderwijskundigeovertuiging.Voorbeeldenhiervanzijnchristelijkofislamitischonderwijs,laptoponderwijs,Ipadonderwijs,Iederwijs,etc.Openbarescholenkennendezegrondslagniet.Eenleraardiekennisheeftvanverschillendeonderwijsconceptenenonderwijsvormenuithetverledenennu,isinstaatomzijneigenvisieteexpliciterenenhetonderwijssamenmetzijncollega’sverantwoordinterichten.Bovendienleverthij,medeopbasisvanzijnpersoonlijkeenprofessionelekennisvanschoolorganisatiesenontwikkelingsprocessen,eenbijdrageaandeontwikkelingenverbeteringvanhetonderwijsaanzijnleerlingenenaandeschoolinzijngeheel.Recentelijkheeftdeoverheideeninitiatiefgenomenomeenkoersuittezettenvoordeontwikkelingvanhetonderwijs,ditdoordeoprichtingvanhet“Platform#Onderwijs2032”.Ditplatformbestaatuitexpertsvanbinnenenbuitenhetonderwijs.HetNationaalExpertisecentrumLeerplanontwikkeling(SLO)vindtdatonderwijsmeergerichtzoumoetenzijnophetontwikkelenvan21thcenturyskills,eenentwintigste-eeuwsevaardigheden,zoalscreativiteit,probleemoplosvaardighedenensamenwerken.Algemeenthema3:UrbaneducationTijdensjelerarenopleidingkunjestagelopeninAmsterdam.Eenbelangrijkkenmerkvandegrootstedelijkeofurbancontextisdiversiteit.Metdiversiteitwordthierbedoelddaterveelverschillenzijn,zoweltussenleerlingenonderling,alstussenouders,alsindeAmsterdamsecontextzelf.Dezedriedomeinenwordenhieronderachtereenvolgensbesproken.

• Dediversiteitvanjeugdomvatalleverschillentussenleerlingen,zoweltussengroepenleerlingenalstussenindividueleleerlingenonderling.Voorbeeldenhiervanzijnverschilleninsociaal-cultureleachtergrond,verschilleninsociaal-economischestatus,verschillenintalenten,onderwijskansen/onderwijsachterstanden,taalenmeertaligheid,genderenverschilleninonderwijsleerproblemen.

Page 4: Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv. sociaal-politiek, cultureel, professioneel); • persoonsvorming, ofwel vorming van de persoon

4

• Dediversiteitvanoudersomvatalleverschillentussenouders.Voorbeeldenhiervanzijnverschilleninsociaal-cultureleachtergrond,verschilleninsociaal-economischestatus,verschilleninouderschaps-enopvoedstijl,verschilleningezinssamenstelling,taalenmeertaligheid,etc.

• DediversiteitvandeomgevingomvatdebredediversiteitdiedeomgevingvanAmsterdamkent.Voorbeeldenhiervanzijndeverschillenindebevolkingssamenstellingvanbuurtenofwijken(denkaanachterstandsbuurten,gemengdebuurtenofjuistbuurtenwaardeelitewoont),verschillenin(zorg)structurentussenbuurtenenwijken.Maarookdediversiteitinhetuitgebreideaanbodvancultureleenmaatschappijlijkeinstellingen,musea,historischrelevantelocaties,etc.

VolgensFukkink(2015)steltdehierbovenbeschrevendiversiteitspecifiekeeisenaandocenten.Vandocentendiewerkenbinnendeurbancontextwordtverwachtdatzijkunnendifferentieren,eeneducatiefpartnerschapaankunnengaanmetouders,interprofessioneelkunnensamenwerken(dusmetberoepsbeoefenaarsuitanderedisciplines),nieuweperspectievenenwerkwijzenkunnenontwikkelenenkunnensamenwerkingbinnendegemeenschap.

Page 5: Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv. sociaal-politiek, cultureel, professioneel); • persoonsvorming, ofwel vorming van de persoon

5

2. DoelstellingenleerdoelenLeerdoelenalgemeenBO6Destudentkan:

Getoetstin:

• Metbehulpvantweegeselecteerdemethodiekeneengroepsgesprekovereen(gevoelig)onderwerpvoorbereidenenvervolgensditgesprekvoerenmetdeklas

6a

• Zijnvisieopderelatietussenionderwijsenbedrijfslevenverwoorden• contactleggenmeteentechnischbedrijfeneenheefteenstageplaatsvoorzichzelf

geregeldvoorblok3• Zieuitgebreidonderstaand:

6b

DoelstellingNaskspecialisatie(relatieonderwijsenbedrijfsleven):

- Studentenerkennenhetbedrijfslevenenmaatschappelijkeinstellingenalspartnersinhetonderwijs.- Studentenmakeneenstartinderealisatievaneensamenwerkingmeteenbedrijf

Leerdoelen

MotivatieDestudentonderkentalsmotievenvoorbedrijfssamenwerking- loopbaanoriëntatievoorleerlingen- contextverrijkingvoorvanhetonderwijs- ontwikkelingvanprofessionelevaardighedenvoorleerlingenProfessioneleomgangsvormenindesamenwerkingmethetbedrijfDestudent:- maaktafspraken,legtzevastenkomtzena- destudenttoetstdebeeldvormingvoorafoverhetbedrijfendefunctievandecontactpersoontijdens

hetgesprek- heefteendoelstellingvoorhetgesprek- isrepresentatiefinalgemeenvoorkomenentaalgebruikLoopbaanOriëntatieDestudent:- onderschrijftderolvandedocentalsadviseurinprofiel-enstudiekeuzeContextverrijkingDestudent:- geeftblijkvannieuwsgierigheidbijhetbedrijfsbezoek,vraagtdoorenzoektnaareenrelevantecontext

voorhetonderwijs- kaneensuggestiegevenoverhoedecontexteenplaatskankrijgeninhetonderwijsOntwikkelingvanprofessionelevaardighedenDestudent:- kanbenoemenhoesamenwerkingmethetbedrijfslevenbijdraagtaandeontwikkelingvan

professionelevaardigheden- ontwikkelteenaanzettoteenopdrachtmeteenspecifiekedoelstellingopvaardighedenenlegtdaarbij

derelatiemeteenbedrijfscontext

Page 6: Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv. sociaal-politiek, cultureel, professioneel); • persoonsvorming, ofwel vorming van de persoon

6

Afhankelijkvandegekozenafstudeerrichting:BeroepsonderwijsDestudentkan:

• Jongerentoerustenmetkennis,vaardighedenenhoudingenvooreenfunctiealswerknemerindeniet-privatesectorofhetbedrijfsleven.

• Leerlingenondersteunenensturenbijdeontwikkelingvanloopbaancompetentiesendaarbijaandachtbestedenaancapaciteitenreflectie,motievenreflectie,werkexploratie,loopbaansturingennetwerken

Óf:AVODestudentkan:

• Jongerentoerustenmetkennis,vaardighedenenhoudingenendaarmeebijdragenaaneenbredealgemenevorming,alsmedebijdragenaandoorlopendeleerlijnennaardebovenbouwendebijbehorendeeindkwalificaties.

Leerinhoud

• ExcursieSMCPneumatics• ExcursieTetrixenFPTC• ExcursieMetisMontessoriLyceum(Technasium)• Introductiecollege:BedrijfskundeintroductiedoorMarthaHoebens• GastlesvanJoostEltens(MasterplanTechniekAmsterdam)• GastlesvanImkevandeGraaf(TechniekTalent.nu).• GastlesC3(overkunststoffen)• DeelnamealsCareerguideaandeJetNetCareerday2017

Page 7: Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv. sociaal-politiek, cultureel, professioneel); • persoonsvorming, ofwel vorming van de persoon

7

3. Wekelijksprogramma

Semester1blok1

13.40-16.10uur

Huiswerk:

1 5sep • Introductiecursus• Thema(pedagogische)kwaliteit• ThemaVernieuwing

Huiswerk:• LeesdemodulehandleidingBO6voorNasken

bekijkdebeoordelingsmatrices

2 12sep

Verdiepingsles(pedagogische)kwaliteit:• LOB(introductie,inventarisatie,

belang)• GastlesMarthaHoebens:

(introductiebedrijfskunde)• Startmakenmetzelfzoekennaar

relevantebedrijven

Huiswerk:• Zoekeenpaarbedrijvenwaarbijjijstagezou

willenlopenenneemcontactopmet1vandezebedrijven.

• Lees“Kiezenvaneenopleiding:vanervaringnaarzelfsturing,hoofdstuk1en3”(http://bit.ly/2wq1MjZ).Bedenkdaarna3stellingen(maguitdagendzijnenjehoeftheternietmeeeenstezijn)overzin/onzinvanleerlingbegeleidingenLOB,enneemdezemeenaardeles.

3 19

sep• Techniekvs.Technologie• Startwerkenaanmanifesten

inventarisatieopschoolviainterviewvragen

• Voortgangregelenstageplek

Huiswerk:• Startmethetonderzoekopjeeigenschool• VoorbereidengastlesMasterplanTechniek

Amsterdam:bekijkhttps://www.amsterdam.nl/bestuur-organisatie/watdoet/arbeidsmarkt/masterplan-techniek/enhetbijbehorendefilmpjeenformuleerminimaal2vragenvooronzegastsprekers

4 26

sepThema-lesUrbanEducation:• IntroductiethemaUrban

Education(algemeenenkansengrotestad)

• GastlesJoostEltensenSarahJaneGroen(MasterplanTechniekAmsterdam)

• Verdelingvanartikelen(huiswerk)

Huiswerk:• Leeshetaanjoutoegewezen

artikel/(artikelen)enmaakeensamenvattingzodatjebeknoptdeinhoudkanvertellenaanjemedecursisten

• Naaanleidingvandetoegewezenartikelenenhetlopendeonderzoekopjouwschool:bedenk3stellingenoverdezin/onzinvanderolvanhetbedrijfsleveninhetonderwijsofkeuzebegeleidingvanleerlingen(maguitdagendzijnenjehoeftheternietmeeeenstezijn)enneemmeenaardeles

5 3okt • Kortesamenvattingvanartikelen

voorelkaarenreagerenopstellingen

• 14:45uurGastlesImkevanderGraaf(TechniekTalent.nu)

Huiswerk:• gadoormetonderzoekopschoolenhet

zoekenvaneenstageplek

Page 8: Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv. sociaal-politiek, cultureel, professioneel); • persoonsvorming, ofwel vorming van de persoon

8

6 10okt

• Introductiecollegegevoeligethema’s/Mentoraat

Bronnen:• Stichtingleerplanontwikkelingendiversion

(2015),Dialoogalsburgerschapsinstrument,http://downloads.slo.nl/Documenten/definitieve-methodiek-dialoog-als-burgerschapsinstrument.pdf

• Geerts,W.enKralingen,R.van,Handboekvoorleraren(2013),Coutinho,Bussum,H.6,8,10

• Wal,J.vanderenWilde,J.de(2011),Identiteitsontwikkelingenleerlingbegeleiding,Coutinho,Bussum,H.2.6en5.4

Huiswerk:• werkdegekozenwerkvormovereenbepaald

gevoeligthemauitineengroepje

7 17okt

• Oefen/verdiepingslesGevoeligethema’s(evt.toelichtingdoorArash?)

Bronnen:• SLOenDiversion,Dialoogals

burgerschapsinstrument,2015.Download:http://downloads.slo.nl/documenten/definitieve-methodiek-dialoog-als-burgerschapsinstrument.pdfwww.uitdeklas.nl:werkvormenoverracismeendiscriminatieindeklas

• zieookbronnenbijopdracht6AHuiswerk(doorlopend):• kieseenrelevantgevoeligthemavoorjouw

stageklas/mentorklasenwerkopdrachtBO6averderuit

• Herfstvakantie8 31

okt• TussentijdseevaluatieBO6aen

BO6b+zelfstandigwerkeninjeeigengroep

Huiswerk(doorlopend):• Onderzoekopjeeigenschool• Lesovergevoeligthemaopjouwschool

Tentamenweek

Semester 1 blok 2

12.50–15:20uur Huiswerk:

1 14 nov

• 14 of 15 nov JetNet Careerday (hele dag!)

Huiswerk:• VoorbereidenbezoekMetisdoorhet

Technasiumbladtelezenophttps://www.technasium.nl/content/technasium-magazine+formuleer2vragen

2 21 nov

• ExcursieMetisMontessoriLyceum(Amsterdam)

• Besprekingvoortgangstageplaatsenbesprekingonderzoekopschool

Huiswerk:• Bekijkglobaaldevolgendesitesomde

bruikbaarheidvoorjeeigenlessentebeoordelen:http://www.ditdoeik.nl/http://www.exactwatjezoekt.nl/http://www.vhto.nl/

Page 9: Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv. sociaal-politiek, cultureel, professioneel); • persoonsvorming, ofwel vorming van de persoon

9

3 28 nov

• Inventarisatie onderzoek op eigen school (in groepen)

• Opdracht beroepen in MBO +HBO/universiteit voor nat en sk

• Gastles Kunststof (C3/bedrijfsleven)

Huiswerk: • Bekijk de site van Tetrix http://tetrixtechniek.nl/

en het filmpje over FPTC https://www.youtube.com/watch?v=Z_qwYvoZqCw en bereid een aantal vragen voor die je tijdens de excursie wilt stellen, vanuit het perspectief van een docent.

4 5 dec • Excursie Tetrix/FPTC (Zaandam) Huiswerk: • werken aan opdrachten BO6A en BO6b

5 12 dec

• Excursie SMC Pneumatics Huiswerk: • werken aan opdrachten BO6A en BO6b

6 19 dec

• Zelfstandig werken aan eindpresentatie / gevoelige les

Huiswerk: • werken aan opdrachten BO6a en BO6b

Kerstvakantie 7 9 jan Eindpresentatie via open vorm (BO6b) Hertentamenweek Tentamenweek: Deadline opdracht BO6a + Herkansing opdracht BO6b

Page 10: Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv. sociaal-politiek, cultureel, professioneel); • persoonsvorming, ofwel vorming van de persoon

10

4. Toetsing

Beroepsopdracht6bestaatuittweesummatieveopdrachten.Voordezeopdrachtenmoetjeeenvoldoendehalenomhetvaktehalen.Aanheteindvandemoduleleverjedeeindopdrachtin.Onderdeelberoepsopdracht6

Beoordeling Weging Toetsdatum/inlevermoment

Herkansing

Beroepsopdracht6a–Gevoeligeonderwerpenindeles

Summatief 50% Eindblok2 Eindblok3

Beroepsopdracht6b–• Manifestoverderelatietussen

onderwijsenbedrijfsleven• Voorwaardelijk:jehebteen

stageplaatsvoorblok3bijeentechnischbedrijfgeregeld(nietbecijferd)

Summatief 50% Eindblok2 Eindblok3

Beoordeling,inzageenfeedbackJehebthetrechtdebeoordelingintezien.Indienaanvullendefeedbackisgewenst,maaktdestudenthiervoorzelfstandigbinnentweewekeneenafspraakmetdedocent.5. VerantwoordingstudielastVoordezemoduleisdetotalestudiebelasting168uren(6studiepuntenx28sbu’s).Deverdelingvandeurenovercontacttijd,zelfstudieenanderestudieactiviteitenzijnalsvolgtingeschat:Onderdeel SBUContacturen 45Voorbereidingopcontacturen 30Beroepsopdracht6a 46Beroepsopdracht6b 47Totaal 168

Relatietotgeneriekekennisbasis6.3Onderwijsinnovatieenteamgerichtwerken7.3Deschoolalsorganisatie:structuurencultuur8.1Pedagogischedriehoek8.2Doel,arrangementenvoorwaardenindepedagogiek8.3Verbindingpedagogischleerplanmetschoolcurriculum8.4Pedagogiekvanhet(voorbereidend)beroepsonderwijs9.1Onderwijskansen9.2Burgerschapsvorming9.3Omgaanmetdiversiteit9.4Culturenenlevensbeschouwingen

Page 11: Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv. sociaal-politiek, cultureel, professioneel); • persoonsvorming, ofwel vorming van de persoon

11

6. Literatuureninternetadressen

VerplichteliteratuuronderdeelBO6b:relatieonderwijsenbedrijfsleven• Boer,Peterden,‘Kiezenvaneenopleiding:vanervaringnaarzelfsturing.’viahttp://docplayer.nl/8090528-

Intreerede-peter-den-boer-lec-tor-keuzeprocessen-kiezen-van-een-opleiding-van-ervaring-naar-zelfsturing-can-it-be-done.htmlofhttp://bit.ly/2wq1MjZ

• Leeuwen,C.van,Baartman,LenBruijn,E.de(2016),Algemeenvormendevakkeninhetberoepsonderwijs:verbindingenmethetopleidenvooreenberoep,TijdschriftvoorLerarenopleiders,37(2)

• Schut,K,KuijpersM.,LaméM.,(2013)(inopdrachtvanLAKS),Scholiereneisentijdenbegeleidingvoorhunloopbaan,Onderzoeknaargebruik,waardering,impactenbehoefteaanLOBonderscholierenenstudenten,OnderwijsInnovatieGroep

• Munro,M.,&Elsom,D.(2000).ChoosingScienceat16.Cambridge:CRAC.• DeKoning,J.,Gelderblom,A.,&Gravesteijn,J.(2011).DekeuzevoorTechniekinhet(v)mbo.Rotterdam• Barmby,P.,Kind,P.M.,&Jones,K.(2008).ExaminingChangingAttitudesinSecondarySchoolScience.

InternationalJournalofScienceEducation,30(8),1075–1093.doi:10.1080/09500690701344966• Christidou,V.(2011).Interest,attitudesandimagesrelatedtoscience :Combiningstudents’voiceswith

thevoicesofschoolScience,teachers,andpopularscience.InternationalJournalofEnvironmentalScienceEducation,6(2),141–159.Retrievedfromhttp://www.ijese.com/IJESE_v6n2_Vasilia_Christidou.pdf

• Giddens,D.P.,Borchelt,R.E.,Carter,V.R.,Hammack,W.S.,Jamieson,L.H.,Johnson,J.H.,…Sullivan,J.F.(2008).ChangingtheConversation:MessagesforImprovingPublicUnderstandingofEngineering.Washington.Retrievedfromhttp://www.nap.edu/catalog/12187.html

• www.techniekpact.nl• www.hybridedocent.nlTerverdieping• Oetelaar,Frankvanden,(2012)‘Whitepaper21stCenturySkillsinhetonderwijs’via

http://www.21stcenturyskills.nl/download/Whitepaper_21st_Century_Skills_in_het_onderwijs.pdf• https://www.youtube.com/watch?v=mWIpo7xi6MIVerplichteliteratuurBO6algemeenGeerts,W.enKralingen,R.van.(2013).Handboekvoorleraren.Bussum:Coutinho.StichtingLeerplanontwikkelingenDiversion.(2015).Dialoogalsburgerschapsinstrument.Geraadpleegdop:http://downloads.slo.nl/Documenten/definitieve-methodiek-dialoog-als-burgerschapsinstrument.pdfWal,J.vanderenWilde,J.de(2011).Identiteitsontwikkelingenleerlingbegeleiding.Bussum:Coutinho.Klarus,R.(2012).Watisgoedonderwijs?DenHaag:BoomLemmaUitgevers.AanbevolenliteratuurGevoeligeonderwerpenindelesBersselaar,V.&Hoeksema,K.J.(1998).DiscursieveVaardigheden.Bussum:Coutinho.Geer,P.vander,.(2011).Effectiefindebatendialoog.Deel2.Groningen:NoordhoffUitgevers.Jensen,S.,Wentink,L.(2016).Magikjewatvragen?Gereedschapvooreengoedgesprek.Conversatiekaarten.Utrecht:KosmosUitgevers.Jensen,S.(2013).Hoevoerikeengoedgesprek.FilosofieMagazine,3.

Page 12: Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv. sociaal-politiek, cultureel, professioneel); • persoonsvorming, ofwel vorming van de persoon

12

Beroepsopdracht6a–gevoeligeonderwerpenindelesTitelGevoeligeonderwerpenindelesInleidingHoekunjealsdocentomgaanmetjongerendienonchalantstellendathetverdrinkenvanbootvluchtelingenindeMiddellandseZeegeenhalszaakis,ofmetleerlingendie(somsradicale)meningenoverpolitiek,religieenseksuelediversiteitverkondigen?InNederlandlevenjongerenmetuiteenlopendeachtergronden.Regelmatigleidengevoeligeonderwerpenindelesofcontroversiëleactuelegebeurtenissentotheftigereacties.Indezeopdrachtgajedmveenééngeselecteerdemethodiekeenleswaaringevoeligeonderwerpenaandeordekomen.Doelvandeopdracht:Destudentkan:

• Een(gedeeltevaneen)leswaaringevoeligeonderwerpenwordenbesproken—metbehulpvaneengekozenmethodiek—voorbereidenenvervolgensuitvoerenenvervolgensevalueren.

DeopdrachtJeontwerptéénoftweelesdelenwaarinjeeenconstructiefgesprekvoertovereengevoeligonderwerp.Dezelesdelenvoerjevervolgensuitopjestageschool.Nadelesevalueerjehetverloopvandelesenformuleerjeaanbevelingen.Werkwijze

- Bestudeerliteratuuroverdeverschillendemethodieken.- OefendezemethodiekenopdeHVAmetjeeigenklas- Selecteertweevandezemethodiekenvoorhetgevenvaneenlesover(gevoelige)onderwerpenen

beargumenteerwaaromjevoordezemethodiekhebtgekozen- InoverlegmetjeHvA-docentenwerkbegeleiderkiesjeeengevoeligonderwerp.Bepaalinwelktypeles

ditonderwerphetbestepast:ineenvaklesofineenmentorles.Alsjezelfgeenmentorbent,vraagdanjewerkplekbegeleiderofeenanderementorofjeeenpaarkeermeemaglopenmetdementorlesvaneenbepaaldeklasengeefhierdandaardelesoverhetgevoeligthema.

- Oriënteerjeophetonderwerpdatjehebtgekozen.Beantwoorddevolgendevragen:o Waaromhebjedezemethodiekgekozen?o Waaromisditeengevoeligonderwerp?o Hebjezelfervaringenmetditonderwerp?o Welkeinformatieiserbeschikbaaroverditonderwerp?o Welkeactueleontwikkelingenzijnerinditonderwerp?o Welkestandpuntenenperspectievenzijnertenaanzienvanditonderwerp?o Welkemogelijkereactieskunnenerzijntenaanzienvanditonderwerpenhoekunjevanuitje

docentrolhieropreageren?- Bereidjelesvoormeteenvollediglesplanwaarinjeexplicietaandachtgeeftaanlesdoelen,devragen

diejegaatstellenenhoejediegaatstellen.Opditlesplanvraagjefeedbackaanminimaaléénmedestudent.

- VraagomgoedkeuringvanjelesplanaanjeHvA-docentenjewerkbegeleider/mentor.- Zorgdatjedelesdaadwerkelijkkuntgeventerwijljewerkbegeleider/mentoraanwezigis.- Vraagfeedbackvanjewerkbegeleider/mentormetbehulpvandebeoordelingscriteriavoordeze

opdracht.- Schrijfeenkorteevaluatie,waarinjegefundeerdbeschrijft:

o hoedeles(sen)is(zijn)gegaanenwatjevolgendekeerandersgaatdoen?o devoor-ennadelenvandegekozenmethodieko watjehebtgeleerdenhoejejeverdergaatontwikkelenmetbetrekkingtothetgebruikenvan

methodieken?

Page 13: Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv. sociaal-politiek, cultureel, professioneel); • persoonsvorming, ofwel vorming van de persoon

13

o inhoeverreheeftdedoorjouwgeselecteerdemethodiekbijgedragentothetbereikenvanjouwdoel?

- Totslotbundeljedatalles(lesplan,feedbackwerkbegeleiderenevaluatie)inééndocument.Ditallesvoegjetoeaanjeportfolio.

BeoogdproductEendocumentmetdaarinhetlesontwerp,feedbackvandedocenteneenevaluatie. InleverdatumTentamenweek2EisenaanhetproductTaalniveauB2Productwordtinportfoliogeplaatst.Beoordelingscriteriastaaninbijlage1.Opmerkingenvooraf:Aanallecriteriamoetwordenvoldaan.

- Elkcriteriummoettenminstevoldoendezijn.Alseencriteriumonvoldoendeis,dangaathetproductéénkeerretournaardestudentvooraanpassing.

- alsertweedeelcriteriazijnverwoordinéénvakje,danmoetaanbeidezijnvoldaanomdebeoordelingvoordatvakjetekrijgen.

Page 14: Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv. sociaal-politiek, cultureel, professioneel); • persoonsvorming, ofwel vorming van de persoon

14

Beroepsopdracht6b:LeraarindecontextvandeschoolTitelLeraarindecontextvandeschoolInleidingIndezecursuskrijgjeveelinputoverdemogelijkerolvanhetbedrijfsleveninhetonderwijsendeverantwoordelijkheidvandedocenthierin.Opheteindvandecursusverwachtenwedatjeoverditthemaeenonderbouwdstandpuntkaninnemen.Ookwordtervanjeverwachtdatjeopditvlakdepraktijkvanjouwstageschoolinkaartkanbrengeneneventueelaanbevelingenkanformuleren.Indezeopdrachtgajehiermeeoefenen. Doelvandeopdracht:Destudentkan:

1. hetbelangvanderelatietussenonderwijsenbedrijfslevenbeschrijven2. Deeigenschoolpraktijkpositionerentenopzichtevandeeigenopvattingen3. Deeigenbevindingenopeenpassendewijzepresenteren4. Aanbevelingenformulerenvoordeeigenpraktijk

DeopdrachtJeinventariseertwatderolvanhetbedrijfslevenisopjouwstageschoolenjeontwikkelteenvisieopdemogelijkeroldiehetbedrijfslevenkanspeleninhetonderwijsvandetoekomst.Werkwijze

5. Vormeengroepjevan3studenten.6. Oriënteerjemetjegroepjeinbredezinopderelatietussenonderwijsenbedrijfsleven7. Kiesmetjegroepjeeendiscussie/onderwerpdatjeinteressantvindt,bijvoorbeeld:kwaliteitvan

leraren,kwaliteitszorgopschool,pedagogischekwaliteit(bijv.LOB),kwaliteitopschool(inhetalgemeen),kwaliteitenveiligheidopschool,etc.

8. Schrijfmetjegroepjeeenmanifest(maximaal1000woorden)overditonderwerp.Eenmanifestiseentekstwaarinjebondigjeopvattingenbeschrijft.Hetmanifestbevat:

a. Zesstellingenmeteenkorteverantwoordingenbronvermelding,waarvantenminstedriestellingenspecifiekvantoepassingzijnopdegekozenafstudeerrichting(avoof(v)mbo)

b. Antwoordopdevraag:‘watishetbelangvanderelatietussenonderwijsenbedrijfsleven?c. Dekernbegrippenkwalificatie,socialisatie,persoonsvormingendiversiteit

9. JemanifestbespreekjemetjeHvA-docent.10. Ontwerpvervolgensmetjegroepje,opbasisvanditmanifest,eenchecklist,kijkkaderof

interviewvragenwaarmeejejeeigenschoolinkaartkuntbrengen.Hoeverhoudtdeschoolzichtotdezestellingen?

11. Jechecklist,kijkkaderofinterviewvragenbespreekjemetjedocent,alsookdemanierwaaropjeditinstrumentwiltgebruiken.Bespreekditvervolgensmetjewerkbegeleider.

12. Neemdechecklist,kijkkaderofinterviewvragenindividueelafopjeeigenstageschool.13. Werkjemanifest,kijkkader,bevindingen,conclusiesenaanbevelingenuitineengestructureerdeen

overzichtelijkegroepspresentatie.(bijvoorbeeldeenposterpresentatie,prezi,powerpoint,columnineenkrant,blog,Tedtalk,etc.).Devormisopen.Deinbrengvandedriegroepsledenmoetzichtbaargemaaktworden.

BeoogdproductEenpresentatienaarkeuzeInleverdatumTentamenweek2

Page 15: Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv. sociaal-politiek, cultureel, professioneel); • persoonsvorming, ofwel vorming van de persoon

15

EisenaanhetproductTaalniveauB2Beoordelingscriteria-Aanallecriteriamoetwordenvoldaan.-aanallevormeisenisvoldaanandersdirectretouraanstudent.-elkcriteriummoettenminstevoldoendezijn.Alseencriteriumonvoldoendeis,dangaathetproductéénkeerretournaardestudentvooraanpassing.Alshetdaarnanognietvoldoendeis,danwordtervoorditproducteenonvoldoendeinSISingevoerd.-alsertweedeelcriteriazijnverwoordinéénvakje,danmoetaanbeidezijnvoldaanomdebeoordelingvoordatvakjetekrijgen.

Page 16: Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv. sociaal-politiek, cultureel, professioneel); • persoonsvorming, ofwel vorming van de persoon

16

BeoordelingsformulierenBO6a:gevoeligeonderwerpenindelesNaam&studentnummer:Naambeoordelaar(s): HandtekeningDatum:Criterium Voldoende(1pt) Uitmuntend(2pt)Uithetlesplanformulierblijktdat:Destudentzichkanverplaatsenindebelevingswereldvanjongeren

Heeftdebeginsituatieonderzochtenheefteengevoeligonderwerpgekozen

Bovendien:Kanhijuitleggenwaaromhetonderwerpgevoeligligtendeverschillendestandpuntentenaanzienvanhetgekozenonderwerpbenoemenenkanhijditonderbouwenmetbehulpvanbestudeerdetheorie

Destudentkaneenles(deel)voorbereidenwaarineengevoeligonderwerpwordtbesproken

Lesdoelendieaansluitenbijhetgekozenonderwerpzijngeformuleerd.Destudentheeftvragenvoorbereid.

Bovendien:Mogelijkereactiesvanleerlingenzijnuitgedacht,alsookeenpassendereactiehierop.Erzijnverwijzingennaardeaangebodentheorie,argumentatieeneenverdiepingvandetheorie

Uitdefeedbackvandewerkbegeleiderblijktdat:Destudenteengeselecteerdemethodiekheeftgebruiktmetleerlingenovereenlastigthema/kwestie

Gaatmetleerlingeningesprek.Zetdevoorbereidemethodiekin.Kanzichinlevenindemeningvanleerlingen.

Bovendien:Pastdevoorbereidemethodiektoeenstuurtactiefhetgesprek.Kanzichinlevenindeleerlingendiesterkafwijkendeen/ofzeerongenuanceerdemeningenhebbenenreageerthieropoppassendewijze.

Kaninspelenopmeningsverschillen,conflictenendilemma’srondgevoeligethema’s/kwestiesdieindeklasvoor(kunnen)komen

Reageertintuïtiefopconflictenindeklasofspanningentussenleerlingenenpastingeringematedegeleerdevaardighedentoe

Reageertmetoverzichtopconflictenindeklasofspanningentussenleerlingen,herkentdekwestietijdigenpastdegeleerdevaardighedentoeenkanhogereordevragenstellenterbevorderingvandereflectiebijleerlingen.

Uitdeevaluatieblijktdat:Destudentzijneigenontwikkelingenkananalyserenenbeschrijvenindeevaluatieopdeuitgevoerdelessen

Destudentlegtuitwatzijnervaringenhemhebbengeleerd.Destudentkanconcreetaangeventotwelkenieuweinzichtenzijnervaringenenanalysesgeleidhebben.De

Bovendien:Destudentlegtuitwatzijnpositieveénnegatieveervaringenhemhebbengeleerd.Destudentlegtuitwelkeroldelesvoorbereidingheeftgehadinde

Page 17: Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv. sociaal-politiek, cultureel, professioneel); • persoonsvorming, ofwel vorming van de persoon

17

studentverwijsthierspecifieknaardeervaringenindepraktijk.Destudentgeeftconcreetaanhoehijdezenieuweinzichtengebruiktenhoehijzichindetoekomstwilontwikkelen.

uitvoeringindepraktijkenformuleertverbeterpuntentenaanzienvandelesvoorbereiding.Destudentlegtuitwelkeroldeeigennormenenwaardenhebbengehadindeuitvoeringindepraktijk.

Destudenteengekozenmethodiekheeftgebruikt Destudentbeschrijftdevoor-ennadelenvandegebruiktemethodiek.

Destudentbeschrijftdevoor-ennadelenvandegebruiktemethodiek.Bovendienanalyseerthijbijwelkelessen/klassendezemethodiekkanwordeningezetenonderbouwtditmetverwijzingennaardeliteratuuruitdemodule.

Punten 1 2 3 4 5 6-7 8 9 10-11 12Cijfer 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10Cijfer:

Page 18: Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv. sociaal-politiek, cultureel, professioneel); • persoonsvorming, ofwel vorming van de persoon

18

BeoordelingscriteriaBO6b:leraarindecontextvandeschool Naam&studentnummer:Naambeoordelaar(s): HandtekeningResultaat:Datum:Feedback:

Page 19: Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv. sociaal-politiek, cultureel, professioneel); • persoonsvorming, ofwel vorming van de persoon

19

Criterium Voldoende(1pt) Goed(2pt) Uitmuntend(3pt)

Uithetmanifestblijktdat:

1.Destudentbondigdeeigenopvattingenoverderolvanhetbedrijfslevenbinnenhetonderwijsuiteenkanzettenenkanonderbouwen.

Destellingenzijnhelder,veelzijdigenvoorzienvaneenkortetheoretischeonderbouwing.Debegrippensocialisatie,kwalificatie,persoonsvormingendiversiteitzijnopeenjuistemanierverwerktenuitgelegd.Destellingenzijnactueelenrelevant.

Bovendien:Destellingenkennenverschillendeinvalshoekenzijngebaseerdopeigenervaringenmetgastlessen/excursies.

Bovendien:Bijdetheoretischeonderbouwingwordtgebruikgemaaktvanmeerderetheorieënenmodellen.Erwordttoegelichtwaaromdestellingenactueelenrelevantzijn.Indetheoretischeonderbouwingbeoordeeltdestudentdebronnenophetgebiedvanbetrouwbaarheid,relevantieenbruikbaarheid.

Uitdechecklist,hetkijkkaderofdeinterviewvragenblijktdat:2.Destudenteeninstrumentkanontwerpenomdeeigenpraktijktepositionerentenopzichtevandeopvattingenendestudentgegevenskanverzamelenopdeschooleninterpreteren.(o.a.dehuidigestandvanzakentenaanzienvanLOB,studievoorlichting,keuzevoorlichtingen(gebruikvan)bedrijfscontextenopdestageschool)

Hetinstrumentsluitaanbijdegesteldecriteriaenkanwordengebruiktomdeeigenpraktijkteonderzoeken.Hetinstrumentistoegespitstopdedoelgroep.Destudentheeftrelevantegegevensverzameldomdeschoolinkaarttebrengen.Degegevenszijngeïnterpreteerd.Deverzameldegegevenszijnrelevantenillustratief

Bovendien:Bijhetverzamelenvandegegevenszijnmeerderebronnengebruikt.Deverzameldegegevenszijnopeengoedemaniertotdekernverwerkt.

Bovendien:Destudentverantwoordtdekeuzevoordesteekproefendebetrouwbaarheidvandeverzameldegegevens.Bovendien:Hetinstrumentisuitvoerbaarinverschillendeschoolcontextenbinnenhetvoortgezetonderwijs.

Uitdeconclusiesenaanbevelingen(tijdensdeeindpresentatie)blijktdat:3.Destudentgeeftzijnbevindingen,conclusiesenaanbevelingenoverzichtelijkweer.

Depresentatiegeefteenheldereweergavevanconclusiesenaanbevelingen.Deconclusieskomen

Bovendien:Devorm,taaleninhoudisafgestemdopdedoelgroep,mededocentenvanexactevakken.

Bovendien:Deaanbevelingenzijnorigineeleninspirerend.Deaanbevelingenwordengekoppeldaanactuelediscussiesomtrent

Page 20: Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv. sociaal-politiek, cultureel, professioneel); • persoonsvorming, ofwel vorming van de persoon

20

navolgbaarvoortuitderesultaten.

hetcentralethema.

Punten 0 1 2 3 4 5 6 7 8 0Cijfer 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Page 21: Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv. sociaal-politiek, cultureel, professioneel); • persoonsvorming, ofwel vorming van de persoon

21

Feedbackformulier voor de werkplekbegeleider - beroepsopdracht 6a gevoelige onderwerpen in de les Naam & studentnummer: Naam werkbegeleider: Handtekening: Datum: Uit de les uitgevoerd door de student blijkt dat: De student een dialoog is aangegaan met leerlingen over een gevoelige of controversiële kwestie

Durft de leerlingen niet aan te spreken.

Gaat met leerlingen in gesprek. Zet de voorbereide vragen in.

En bovendien: Kan zich inleven in de mening van leerlingen. Past de voorbereide vragen toe en stuurt actief het gesprek.

En bovendien: Kan zich inleven in de leerlingen die sterk afwijkende en / of zeer ongenuanceerde meningen hebben en reageert hierop op passende wijze.

Toelichting:

Aanvullende feedback:

Page 22: Onderwijs en Opvoeding MODULEHANDLEIDING 2017-2018 ... · tradities en praktijken (bijv. sociaal-politiek, cultureel, professioneel); • persoonsvorming, ofwel vorming van de persoon

22

Beoordelingsaspecten

Afstemming op doel - Het tekstdoel van het product (bijvoorbeeld adviseren, informeren,

overtuigen) is in lijn met de tekstsoort en wordt voldoende duidelijk.

- Het taalgebruik past bij het doel (bijvoorbeeld neutraal, wervend). - De structuur van het product is afgestemd op de tekstsoort.

£ voldoende £ onvoldoende

Afstemming op publiek - Het taalgebruik is afgestemd op het publiek (bijv.

formeel/informeel, populair/zakelijk).

£ voldoende £ onvoldoende

Samenhang - De gedachtelijn is logisch en bevat hooguit een enkele kronkel,

die niet hinderlijk is voor het begrip van de tekst. - Tekstrelaties zijn duidelijk gemaakt met behulp van bijvoorbeeld

voegwoorden, verbindingswoorden en verwijswoorden.

£ voldoende £ onvoldoende Aandachtspunten: £ samenhang op tekstniveau £ samenhang op zinsniveau

Woordgebruik en woordenschat - De woordkeuze is correct; een enkele fout kan nog voorkomen. - Het woordgebruik is gevarieerd; storende herhalingen zijn

zeldzaam en niet hinderlijk.

£ voldoende £ onvoldoende Aandachtspunten: £ woordenschat £ woordgebruik

Spelling en grammatica - De spellingsregels zijn correct toegepast; een enkele fout kan nog

voorkomen. - De grammaticaregels zijn correct toegepast; een enkele fout in

langere, samengestelde zinnen kan nog voorkomen. De fouten die voorkomen zijn niet hinderlijk voor het begrip van de tekst.

£ voldoende £ onvoldoende Aandachtspunten: £ spelling £ werkwoordspelling £ grammatica

Leesbaarheid - Er zijn witregels, alinea’s en eventueel kopjes gebruikt, die

bijdragen aan de leesbaarheid van de tekst. - Leestekens zijn correct gebruikt; een enkele fout kan nog

voorkomen.

£ voldoende £ onvoldoende Aandachtspunten: £ lay-out £ leestekens

Advies: