Onderwijs en Bouw 2 2012

www.croon.nl www.wolterendros.nl

Croon en Wolter & Dros investeren in een omgeving voor persoonlijke ontwikkeling, zijn servicegericht en hanteren een maatschappelijke verantwoorde aanpak bij elk project. Wij zijn gespecialiseerd in het integraal uitvoeren, onderhouden en beheren van werktuigbouwkundige en elektrotechnische installaties in o.a. het onderwijs. Gemotiveerde mensen vormen de toegevoegde waarde van ons product.

‘Groeien kan alleen in het juiste klimaat’

HR_Ad_WD_FC236x303_Groeien.indd 1 28-11-12 13:4320120100_Onderwijs_02_def.indd 2 07-12-12 09:09

3 |

Nostalgie en modernisatie Voor u ligt alweer het tweede nummer van het vakblad Onderwijs & Bouw, tevens het laatste van dit jaar. We mogen wel stellen dat het concept, mede dankzij u, een succes is gebleken en daarom trakteren wij u het komende jaar maar liefst zes keer op ons nieuwste magazine. Wij hopen volgend jaar wederom op een prettige samenwer-king met u en scholenbouwend Nederland.

Ook in deze editie kunt u weer tal van projecten lezen, die zeer uiteenlopen voor wat betreft architectuur, maar ook qua uitvoering. Noem mij ouderwets of weinig vernieuwend, maar vaak vind ik een oud gebouw mooier dan een nieuw pand. Ondanks alle gebreken die ermee gepaard gaan, vind ik dat een modern gebouw minder sfeer uitstraalt dan een winderig, krakend en allerminst duurzaam gebouw.

Dat niet iedereen het hier met mij eens is, blijkt uit de hoeveelheid schoolgebouwen die zonder pardon tegen de vlakte gaan. Zij moeten na jarenlange staat van dienst plaatsmaken voor een mooier, groter en vooral moderner gebouw. Dit is echter niet altijd de beste oplossing, en soms zelfs niet de meest duurzaamste. In een aantal geval-len is het beter om de bestaande bouw een upgrade te geven, of er simpelweg een nieuwe vleugel of verdieping bij te bouwen.

In deze uitgave van Onderwijs & Bouw komen een zestal schoolgebouwen aan bod, waarbij is gekozen het oor-spronkelijke gebouw te moderniseren of uit te breiden. Zo werd het oude Eneco hoofdkantoor in Rotterdam om-gebouwd tot hogeschool: een mooi staaltje herbestemming. Ook basisschool Noordhove in Dordrecht wilde het honderd jaar oude gebouw niet meteen afschrijven: hier staat nu een prachtig, duurzamer gebouw met behoud van authentieke elementen.

Begrijp mij niet verkeerd: ik juich de nieuwbouw van scholen juist toe. Het is al met al beter voor het milieu en ook de gebruikers van de gebouwen kunnen letterlijk een zucht van verlichting slaken. Frisse Scholen zijn van groot belang, zodat iedereen zich er prettig voelt en goed kan werken. Want laten we dat voorop stellen: het gaat uitein-delijk toch om ons welzijn en welbevinden. Of dat nu beter tot zijn recht komt in een oud, dan wel nieuw gebouw.

Ik wens u wederom veel leesplezier en namens het hele team een goede jaarwisseling en een nog beter 2013!

Ik wens u veel leesplezier!

Voorwoord

www.croon.nl www.wolterendros.nl

Croon en Wolter & Dros investeren in een omgeving voor persoonlijke ontwikkeling, zijn servicegericht en hanteren een maatschappelijke verantwoorde aanpak bij elk project. Wij zijn gespecialiseerd in het integraal uitvoeren, onderhouden en beheren van werktuigbouwkundige en elektrotechnische installaties in o.a. het onderwijs. Gemotiveerde mensen vormen de toegevoegde waarde van ons product.

‘Groeien kan alleen in het juiste klimaat’

HR_Ad_WD_FC236x303_Groeien.indd 1 28-11-12 13:43 20120100_Onderwijs_02_def.indd 3 07-12-12 09:09

0 14

2720

Nummer 2 | Jaargang 1 | 2012Verschijnt 6 x per jaar

UITGEVER

Schatbeurderlaan 6Postbus 249, 6000 AE WeertT +31 (0)495 450095E [email protected] www.louwersuitgevers.nl

REDACTIEADRESSchatbeurderlaan 6Postbus 249, 6000 AE WeertT +31 (0)495 450095F +31 (0)495 521335E [email protected] www.louwersuitgevers.nl

REDACTIECÖORDINATOR Nicole Kirkels

REDACTIEMEDEWERKERS Hilda Bosma, Martijn van den Bouwhuijsen, Jac Buchholz, Nancy Harlaar, Nicole Kirkels, Sjoerd Meuleman, Richard Slegers, Liliane Verwoolde, Martijn Verwoerd

BLADMANAGEMENTGilles Coulier E [email protected] Rutten E [email protected] van der Wulp E [email protected]

SECRETARIAATManuela Depenbrock Sandra Reijnders

ADVERTENTIESOnline aanleveren:http://ftp2.louwersuitgevers.nlUsername: onderwijs, Wachtwoord: gast Postbus 249, 6000 AE Weert, NederlandT +31 (0)495 450095E [email protected]

ABONNEMENTSPRIJS€ 63,-- per jaar excl. BTWING 41 71 65 t.n.v. Louwers Uitgeversorganisatie BV o.v.v. Onderwijs & Bouw magazineInformatie over abonnementen:T +31 (0)495 450095

ADRESWIJZIGINGENSchriftelijk tenminste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland

OPZEGGINGENIndien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van op zegging is ontvangen, wordt het abonnement auto matisch met een jaar verlengd.

DOELGROEPVerspreiding vindt plaats via abonnementen en via gerichte distributie aan architecten, aannemers, projectontwikkelaars, woningbouw/verenigingen, overheidsinstellingen, brancheorganisaties, directies, management en besturen van alle scholen en organisaties in het onderwijs in Nederland met (ver)bouwplannen, wethouders onderwijs van alle gemeen-ten in Nederland.

VORMGEVING/ART DIRECTIONLogo Reclame- Ontwerpbureau BVT +31 (0)495 450065E [email protected] Kunnen

Niets uit deze uitgave mag worden over genomen of ver menig vuldigd zon-der uitdruk kelijke toestemming van de uitgever en zon der bronvermelding. Hoewel dit blad op zorg vuldige wijze en naar beste weten is samen gesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledig heid van de informatie. Zij aan vaar den dan ook geen enkele aansprake lijkheid voor schade, van wel ke aard ook, die het gevolg is van hande lingen en/of beslis singen die gebaseerd zijn op deze informatie.

Nieuw-Lekkerland Een voorziening voor alle inwoners 6

Den Haag Traditionele bouw met unieke installatie 12

Ede Vier ‘schooltjes’ in één gebouw 14

Utrecht Constructief hoogstandje 18

Wageningen Onderwijs en gebouw op maat 20

Leiden Groot en indrukwekkend 27

Leiderdorp Spelenderwijs leren en ontwikkelen 30

Westergeest Passend en afwijkend tegelijk 42

Winterswijk Bouw bereikt eindstation 34

Driehuis Vertrouwd en nieuw 36

Brielle Brielle schoolt samen in het nieuwe Maerlant College 39

Duurstede Inrichting schoolgebouw past bij onderwijsvisie 44

Huizen Veel licht, weinig geluid 48

Ossendrecht Eigenzinnige school op bijzondere plek 50

VAKTIJDSCHRIFT OVER NIEUWBOUW, ONDERHOUD EN RENOVATIE

IN HET ONDERWIJS

4 |

6


Inhoud

Coverbeeld | Scheepvaart en Transportcollege Rotterdam (fotograaf) Christian Richters

VAKTIJDSCHRIFT OVER NIEUWBOUW, ONDERHOUD EN RENOVATIE IN HET ONDERWIJS

| COLLEGE DE OPMAAT | KINDCENTRUM DE BRINK | CSG HET STREEK | ZUIDWESTHOEK COLLEGE | METAFORUM | PRAKTIJKSCHOOL PRO | NIOO-KNAW | ROC LEIDEN LAMMENSCHANS | BREDE SCHOOL UTRECHT |

JAARGANG 1 | NUMMER 2 | 2012 |


44 52

80 84 87

61

Wageningen Duurzaam gebouw onderzoekt en innoveert 52

Dordrecht Oude Noordhove klaar voor volgend leven 56

Assendelft Uitbreiden in recordtijd 61

Castricum Paulusschool Castricum vlot omhoog 66

Boxmeer Resultaatgericht bouwen en onderhouden 70

Velp en Rozendaal Tweede leven voor markant gebouw 73

Breukelen Nu onder één dak 79

Rotterdam Moderne school met sfeer 80

Rotterdam Nieuwe onderwijs-/werklocatie tegen lage kosten 84

Eindhoven TU/e bouwt aan de toekomst 87

NOT 46

Ambities realiseren 75

Journaal 76


In het voormalig gemeentehuis te Nieuw-Lekkerland is sinds kort de Brede School Het Carillon gevestigd. Het is een voorziening gewor-den voor alle inwoners, gebaseerd op onderwijs, ontwikkeling en gezondheidszorg. De accommodatie levert een belangrijke bijdrage aan de leefbaarheid in de gemeente. De gemeente en woningbouwvereniging Nieuw-Lekkerland delen het beheer van het gebouw.

6 |

NIEUW-LEKKERLAND | Brede School Het Carillon

Een voorziening voor alle inwoners

Tekst | Nicole Kirkels Beeld | Bouwbedrijf Van Deelen


7 |


Projectinfo

DUURZAME CONSTRUCTIEAANPAK

Voor een zo duurzaam mogelijke constructie is het van belang zo veel mogelijk van de bestaande constructie te hergebruiken. Voor gestart kon worden met het ontwerp van de Brede School Nieuw-Lekkerland is goed onderzocht wat de ca-paciteit was van de bestaande constructie, zodat de restcapaciteit meegenomen kon worden in het ontwerp en uitwerking van de diverse aanpassingen. Zowel het onderzoek naar de restcapaciteit als het ontwerp is uitgevoerd door Ingenieurs-bureau SmitWesterman.

De kerntaak van Ingenieursbureau SmitWesterman is het ontwerpen van hoofd-draagconstructies van gebouwen. Of het nu gaat om nieuwbouw, verbouw of her-gebruik. Ze initieert, ontwerpt en realiseert haar advies vanuit een zo duurzaam en integraal mogelijke benadering.Door het project heen is deze kerntaak volledig tot z’n recht gekomen; duurzaam-heid (hergebruik) en integrale benadering werden bij deze bouw toegepast.

TOTAALINRICHTING VAN ONTWERP TOT OPLEVERING Promades is gespecialiseerd in het adviseren, begeleiden en realiseren van in-terieurprojecten voor bedrijven, zorgen onderwijsinstellingen. Het bedrijf heeft als groot voordeel één aanspreekpunt, persoonlijk contact en korte lijnen. Door vakkennis, ervaring, inzicht, enthousiasme en � exibiliteit is Promades dé perfecte partner voor alle interieurprojecten in zowel binnen- als buitenland.

Het bedrijf verzorgt de totaalinrichting van ontwerp tot oplevering en neemt op die manier veel zorg uit handen. Lange ervaring in de interieurbouw heeft ertoe geleid dat Promades een groot netwerk heeft opgebouwd met diverse specialis-ten zoals architecten, bouwbedrijven en interieurbouwers. Door deze samenwer-king kan zij projecten turn-key opleveren. Binnen onderwijsinstellingen moet men rekening houden met speci� eke wensen en eisen van de gebruiker. Omdat Promades niet alleen met de opdrachtgever, maar ook met de gebruiker aan tafel zit, wordt het hoogwaardig eindresultaat een mix van kwaliteit, duurzaamheid en functionaliteit. Een inspirerend interieur is immers de basis voor een prettige werkomgeving.

Dat de school een Brede School is, betekent in dit geval dat er naast ba-sisonderwijs, ook plaats zal zijn voor peuterspeelzalen, buitenschoolse opvang, een dagverblijf en zorgvoorzieningen voor kinderen, te weten de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht, GGD Zuid-Holland Zuid en de Rivas Zorggroep. Door de Brede School wordt een doorlopende leerlijn gecre-eerd. Naast de behoefte om onderwijs onder één dak te brengen, bestond ook de behoefte aan een plek waar mensen elkaar kunnen ontmoeten. De dorpshuisfunctie die in het gebouw is gerealiseerd, voorziet dan ook in deze behoefte. De EHBO-vereniging, de Koninklijke Fanfare Apollo, de volleybalvereniging en hobbyclub De Knutselaar maken graag gebruik van de Brede School. Ook de Bibliotheek Netwerk Zuid-Holland Zuidoost heeft een plekje in het complex gekregen. ➤

Pieter Kamp, Architektenburo Roos en Ros


Dat de school een Brede School is, betekent in dit geval dat er naast ba-sisonderwijs, ook plaats zal zijn voor peuterspeelzalen, buitenschoolse opvang, een dagverblijf en zorgvoorzieningen voor kinderen, te weten de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht, GGD Zuid-Holland Zuid en de Rivas Zorggroep. Door de Brede School wordt een doorlopende leerlijn gecre-eerd. Naast de behoefte om onderwijs onder één dak te brengen, bestond ook de behoefte aan een plek waar mensen elkaar kunnen ontmoeten. De dorpshuisfunctie die in het gebouw is gerealiseerd, voorziet dan ook in deze behoefte. De EHBO-vereniging, de Koninklijke Fanfare Apollo, de volleybalvereniging en hobbyclub De Knutselaar maken graag gebruik van de Brede School. Ook de Bibliotheek Netwerk Zuid-Holland Zuidoost heeft een plekje in het complex gekregen. ➤


E-mail: [email protected] - Website: www.promades.nl

Gespecialiseerd in het adviseren, begeleiden

en realiseren van interieurprojecten

Tot

ale

proj

ectin

richt

ing

Genieweg 10 | Mijdrecht | 0297525049

[email protected] | www.denoudenwonen.nl

Ont

wer

p: Z

eem

an A

rchi

tect

en B

NA -

Hoo

rn

Den Ouden ADV 95x130 dec12.indd 1 12/4/2012 1:42:49 PM


9 |


BouwInfoOPDRACHTGEVER gemeente en Woningbouwvereniging Nieuw-Lekkerland BOUWMANAGEMENT Hevo, 's-HertogenboschONTWERP Architektenburo Roos en Ros, Oud BeijerlandUITVOERING Bouwbedrijf Van Deelen, VeenendaalINSTALLATIES Van Dijnsen, Breda; A&B Elektrotechniek, Zuid-BeijerlandVLOERBEDEKKING Den Ouden Binnen -MijdrechtSANITAIRE WANDEN Hermeta -AsperenMOBIEKE WANDEN Breedveld –DrutenPANTRY`S/ INTERIEUR Promades –WinterswijkCONSTRUCTEUR Ingenieursbureau SmitWesterman- GoudaBOUWPROGRAMMA 1000 vierkante meter nieuwbouw 2700 vierkante meter bestaande bouwBOUWPERIODE september 2011- juni 2012

Hermetae-mail: [email protected]: www.hermeta.nl

Je komt ze overal tegen ...

Niet vreemd, want onze

Herbokern® sanitaire

cabines, Herbolock®

garderobekasten en

Gardelux® zitbanken- en

garderobe-systemen zijn

in heel veel situaties te

gebruiken. Oersterk, veilig,

vandaalbestendig en

gemakkelijk in onderhoud.

adv. Projectbouw 1/4 st..indd 1 23-10-12 08:46

Projectinfo

OERSTERK EN VEILIG VOOR INTENSIEF GEBRUIK.De Herbokern sanitaire cabines en Gardelux zitbanken en garderobes van Her-meta Projectbouw zijn oersterk, veilig en vandaalbestendig en daarmee uitermate geschikt voor intensief gebruik op scholen. De Herbokern Secure cabines pas-sen nog beter in een kindvriendelijke omgeving door de vingerveilige uitvoering. Dier�guren op de deuren zorgen voor een speels effect. Alle producten worden ontwikkeld en geproduceerd in de eigen fabriek in Asperen. Grote �exibiliteit in maatvoering en kleur spreekt dan ook vanzelf.

AANPASSINGEN De bouw startte in september 2011 en nam ongeveer driekwart jaar in beslag. Het ontwerp kwam van Architektenburo Roos en Ros en zij zorgde ervoor dat de 1000 vierkante meter grote nieuwbouw goed aansloot bij de 2700 vierkante meter bestaande bouw. Bouwbedrijf Van Deelen was hoofdaannemer van het project en zorgde ervoor dat alles in goede banen verliep. Bedrijfsleider Dick Zwijnenburg: “Het hele interieur en binnenwanden moesten worden gesloopt; het enige dat nog bleef staan waren de buitenmuren en het dak. We hebben het bestaande gebouw volledig opnieuw ingedeeld en voorzien van nieuwe kozijnen en dakbedekking, de begane grondvloeren zijn geïsoleerd en de daken hebben sedumbeplanting gekregen.” Tijdens de verbouwing moesten hier en daar nog kleine planwijzigingen worden doorgevoerd: dit is volgens Zwijnen-burg inherent aan zoveel verschillende gebruikers onder één dak. “Een mooi voorbeeld is de gymzaal. Deze is apart verhuurbaar en met een eigen ingang apart toegankelijk van de overige gebouwen. Op deze manier kan de zaal ook gebruikt worden als het hoofdgebouw gesloten is.” ❚



M A A K R U I M T E

FUNCTIONEELFUNCTIONEEL

E E n 1 0 v o o R f l E x I b I l I T E I T

Met onze mobiele wandsystemen bepaalt u zelf de grootte van uw lokalen

en overige onderwijsruimtes. Deze wanden kunnen we bovendien geheel

naar wens afwerken met (magnetisch) whiteboard, prik- of krijtbord. Of denk

aan combinaties als f ineer, (mat)glas of spiegels. Het resultaat is altijd een

dynamische leeromgeving met uitstekende geluidsisolerende eigenschappen.

Kijk ter inspiratie op www.breedveld.com en ga naar impressies.

P A N E E L W A N D E N | S C H U I F W A N D E N | V O U W W A N D E N | G L A S W A N D E N | S P E C I A L S | T E l . 0 4 8 7 5 4 2 8 8 8


11 |

Gebouwbeheerster Geeske Damsteegt is enthousiast over de manier waarop de diverse functies van het voormalige gemeentehuis met elkaar worden ge-combineerd. De vijf mobiele paneelwanden van Breedveld (inclusief loopdeu-ren) dragen daar voor een belangrijk deel aan bij.

De � exibiliteit die dit oplevert, past naadloos bij de visie van de gemeente, die met het gebouw de leefbaarheid voor de bewoners wil vergroten. “Soms wordt bij de activiteiten de volledige zaal gebruikt,” vertelt Damsteegt. “Maar er zijn ook momenten dat de zaal wordt opgedeeld. Bijvoorbeeld als de peu-terspeelzaal gymnastiekles heeft, terwijl aan de andere kant een trouwrecep-tie plaatsvindt. Zelfs de lokale muziekvereniging heeft er zijn stek, terwijl er aan de andere kant van de zaal soms een vergadering gehouden wordt. Het kan allemaal. Het is echt een dorpshuis.” Dankzij de hoge geluidsisolerende waarden, kunnen al deze activiteiten gewoon naast elkaar bestaan.

Breedveld is in staat om ieder gewenst effect optimaal tot uitdrukking te laten komen. Ruimtelijke ef� ciëntie, geluidsisolatie en technische perfectie gaan daarbij hand in hand. Bovendien heeft het bedrijf alle disciplines, zoals ontwerp, productie en montage, onder één dak. Dat maakt haar � exibel en daadkrachtig. www.breedveld.com ❚

De nieuwe Brede School Het Carillon in Nieuw-Lekkerland is een prachtig voorbeeld waar de � exibiliteit en multifunctionaliteit van de mobiele wanden van Breedveld tot hun recht komen. De dorpszaal, tevens de hoofdentree, is de ruimte waar de diverse gebruikers bijeen komen. En dat zijn er nogal wat. Want in Het Carillon huist een basisschool, een kinderopvang en een peuterspeelzaal. Maar daarnaast hebben ook zorgen maatschappijgerelateerde organisaties er hun onderkomen. Bovendien wordt de hal ook door de bewoners zelf gebruikt. Voor trouwerijen, feesten of vergaderingen.


Maximale � exibiliteit met mobiele wanden


12 |

Tekst | r.o.b. reclame ontwerp bureau bv Beeld | Topos Architecten

Traditionele bouw met unieke installatieIn een jaar tijd werd het fonkelnieuwe schoolgebouw voor College St. Paul gebouwd door Bouwbedrijf De Vries en Verburg. Dat is een knappe prestatie, maar niets om je over te verbazen volgens projectleider Kees Verdoorn. “Wij staan bekend om onze snelheid in combi-natie met kwaliteit.” Een kort verslag over deze utiliteitsbouw.

“Het gebouw telt drie verdieping voor klaslokalen en is vrij recht door zee, tra-ditioneel en degelijk. De vorm is vierkant en het object volgens geijkte patro-nen gebouwd. We zijn november van het vorige jaar begonnen met het slaan van virbropalen. Daarop zijn funderingsbalken gelegd die de staalconstructie dragen.” De opbouw bestaat uit betonnen kanaalplaatvloeren, houtskelet-bouw aan de binnenzijde en voornamelijk metselwerk voor de buitenkant. De kozijnen zijn afwisselend van hout en aluminium.

VERSCHOLEN KRACHTENHet is een redelijk traditionele bouw, maar wat het uniek maakt, is de instal-latie. “De bijzonderheid van het gebouw kun je dus niet aan de buitenkant

a�ezen”, vertelt Verdoorn. “Maar bijzonder is het wel degelijk. In de school wordt gewerkt met een warmte-koudeopslag. Deze hebben we volledig ge-integreerd in de constructie. In alle vloeren is vloerverwarming verwerkt die aangesloten is op deze installatie en die, simpel gezegd, met kabels de grond in loopt. Met dit systeem wordt de school in de winter verwarmd en in de zomer koel gehouden. Met de klimaatregulering kan men de school op een constante temperatuur van 20 graden houden.”

VAN ALLE MARKTEN THUISBouwbedrijf De Vries en Verburg kreeg de opdracht om te gaan bouwen door middel van aanbesteding. Verdoorn: “Ik vermoed vanwege onze rijke en brede

DEN HAAG | College St. Paul


13 |

DEN HAAG | College St. Paul

Kennis en daadkracht Bouwbedrijf De Vries en Verburg bouwt kantoren, zorginstellingen, scholen, bedrijfsobjecten en woningen. Al meer dan 25 jaar maakt Bouwbedrijf De Vries en Verburg het verschil door betrouwbaarheid, degelijkheid en vakmanschap.

‘t Vaartland 82821 LH StolwijkPostbus 592820 AB StolwijkTelefoon 0182 - 34 17 41Telefax 0182 - 34 24 [email protected] www.devriesverburg.nl

Bouwbedrijf DE VRIES EN VERBURG StolwijkO N D E R D E E L V A N D E B U R G L A N D G R O E P

U W V O O R T V A R E N D E P A R T N E R B I J B O U W E N

BouwInfoOPDRACHTGEVER Lucas OnderwijsONTWERP Topos Architecten, WaddinxveenUITVOERING Bouwbedrijf De Vries en Verburg, StolwijkBOUWKOSTEN ca. € 4.300.000BOUWPERIODE november 2011- november 2012

ervaring. Wij bouwen naast scholen net zo makkelijk ziekenhuizen, bedrijfs-hallen of stallen. In het verleden hebben we ook appartementen gerealiseerd. En wat we ook doen, of voor wie, je kunt van op ons aan. Afspraak is afspraak, oplevering is oplevering. College St. Paul is heel blij met onze snelheid, kwali-teit en onze nette prijs. En daar doen we het voor.” ❚

Het leerplein van St. Paul


14 |

EDE | CSG Het Streek

Tekst | Nicole Kirkels Beeld | Ben Vulkers Fotogra� e en Da’s Communicatie

VIER ‘SCHOOLTJES’IN ÉÉN GEBOUW


15 |


In ruim anderhalf jaar werd op de Kenniscampus te Ede een in-drukwekkend bouwwerk gerealiseerd: CSG Het Streek. De school brengt drie oude locaties samen in één gebouw en herbergt prak-tijkonderwijs, vmbo en mavo. De vier vleugels van de nieuwbouw hebben ieder een eigen functie, zodat leerlingen in een veilige en gestructureerde omgeving het beste uit zichzelf kunnen halen.

Het nieuwe gebouw heeft een grootte van bijna 11.000 vierkante meter en de sporthal, gesitueerd naast de school, telt 1.600 vierkante meter. Het complex is bestemd voor duizend leerlingen, maar in het ontwerp is meteen al reke-ning gehouden met een mogelijke uitbreiding van 200 leerlingen. Verder zijn circa honderd parkeerplaatsen op eigen terrein gerealiseerd.

KENNISCAMPUS De nieuwbouw van Het Streek maakt deel uit van de Kenniscampus die samen met de gemeente Ede, de Christelijke Hogeschool Ede, ROC A12, woningcorporaties Idealis en Woonstede en PTC+ wordt ontwikkeld. Op de campus staan ook groenschool De Groenhorst (vmbo en mbo), evenals de andere locatie van Het Streek (mavo, havo en vwo). De Kenniscampus moet een uitdagende leer-, werken verblijfsomgeving gaan bieden. De hoofddoel-stellingen zijn: het versterken van de onderwijsfunctie in het gebied, het ver-beteren van de ruimtelijke kwaliteit en het verbeteren van de bereikbaarheid en verkeersveiligheid.

VIER VLEUGELS“CSG Het Streek staat voor kleinschaligheid en persoonlijke aandacht en dit moest het nieuwe gebouw uitstralen en versterken,” vertelt Jannes Kamphuis, projectdirecteur bij Bouwbedrijf Trebbe. “Daarom zijn er door LIAG architec-ten vier vleugels gecreëerd, die elk maximaal 250 leerlingen huisvesten. Je zou kunnen zeggen dat het kleine schooltjes binnen de school zijn.” Zo heb-ben de brugklassers een aparte vleugel, evenals het praktijkonderwijs. Ba-sis- en kaderberoepsgerichte leerweg zitten samen op één afdeling en ook de mavo zit op een aparte afdeling. Jan Haasjes, directeur van de school voegt toe: “Alle lokalen zijn gelegen rond zogenaamde leerateliers. Op deze manier creëer je overzicht, structuur en blijven de lijntjes kort. En voor dit type leerling zijn dit belangrijke zaken. Overigens kunnen alle leerlingen gebruik maken van de praktijkruimten, werkplaatsen, het Grand Café en de dansstu-dio. Dat is het voordeel van het samenvoegen van verschillende opleidingen in één gebouw.” Verder is voor de leerlingen een radiostudio, tv-studio met regieruimte en een ontwerpstudio gerealiseerd. ➤

KLEUR EN VORMGEVING VAN

DE NIEUWBOUW ZIJN ONDERSCHEIDEND

TRAP STAAND


Bartels Ingenieurs voor Bouw & Infra is een zeer veelzijdig bedrijf. Met ongeveer 300

medewerkers in binnen- en buitenland en ruim 40 jaar ervaring, leveren wij praktisch

iedere adviesdienst op ingenieursgebied die u zich kan bedenken. Van ontwerp tot en

met uitvoering. Denk hierbij bijvoorbeeld aan constructieadvies, brandveiligheid, schade-

expertise en duurzaamheidadvies.

Interesse in onze ideeën? Benieuwd wat Bartels kan toevoegen aan uw project? Kijk voor meer informatie op onze

website www.bartels.nl en neem contact op met een van onze vestigingen in Nederland.

Passie voor techniek

www.bartels.nl

Foto: Zwembad De Geusselt in aanbouw© Gemeente Maastricht

Trots zijn wij op de realisatie van CSG Het Streek in Ede.

Bijzonder graag laten wij u dan ook de nieuwe school met sportaccommodatie zien.

En wel op dinsdagmiddag 12 maart vanaf 15.00 uur.

Wilt u komen? Meldt u dan aan via de banner op www.trebbe.nl.

Bezoek onze relatiedag!

CSG Het Streek


17 |


Wij leveren en monteren o.a.• bouwkundige staalconstructies • bordes-roosterconstructies• galerij-balkonhekken• stalen trappen

Kemperweg 2 - 7475 SX Markelo / Rijssen - 0547 36 12 45

[email protected] - www.htbconstructie.nl

BouwinfoOPDRACHTGEVER CSG Het Streek, Ede ONTWERP LIAG architecten en bouwadviseurs, Den Haag ADVISEUR INSTALLATIES Verweij Raadgevend Technisch Bureau,

Oosterhout (betonactivering, vloerverwarming en vloerkoeling)

ADVISEUR CONSTRUCTIES Ingenieurs voor Bouw & Infra, Bartels Ingenieurs voor bouw & infra STAALCONTRUCTIE Constructiebedrijf H. Ten Brinke & ZN bv, MarkeloUITVOERING Bouwbedrijf Trebbe, Zwolle INSTALLATIES Kuijpers Installaties BOUWPERIODE februari 2011- juli 2012

BEPAALDE ELEMENTEN

ZORGEN VOOR KLEUR IN DE

SCHOOL

ONTWERP De hoofdentree is gelegen op de as van de toekomstige onderwijscampus die aan de Zandlaan gaat ontstaan. Het schoolplein is de beëindiging van de groene allee waaraan alle onderwijsgebouwen komen te liggen en de �etsen-stalling bevindt zich gedeeltelijk onder en aan de zijkant van de school. Op deze manier is het schoolplein vrij van verkeer. Het plein wordt door de school ‘omarmd’ en krijgt zo een natuurlijke verblijfsfunctie. Omdat het vlakbij de sportvelden ligt, kan hier in de pauze een balletje getrapt worden. De begane grond is transparant gehouden en voorzien van grote raampartijen. Hierdoor is er niet alleen veel lichtinval, maar zijn ook de frontof�ces zichtbaar, die vanaf het ‘dorpsplein’ binnen toegankelijk zijn.

De eerste verdieping heeft één doorgaande glasstrook, terwijl de tweede ver-dieping is uitgevoerd in een in verschillende richtingen gevouwen groene metalen beplating met daarin in hoogte en breedte wisselende raampartijen. Door die transparante eerste verdieping lijkt de bovenbouw te zweven boven de zwartbruine plint. In kleur en vormgeving onderscheidt CSG Het Streek zich sterk van de andere gebouwen op de Kenniscampus. De lentegroene bomenkruin vormt één geheel met de groene zone die achter het gebouw ligt. Als de zon schijnt, komen de gekleurde zonneschermen naar beneden waardoor er gekleurde vlakken in de groene gevel ontstaan. ❚


18 |

UTRECHT | Brede School Utrecht

Brede School Utrecht constructief hoogstandje Met wijkupgrading als uitgangspunt trekt het Nijkerkse bouwbedrijf Slingerland Bouw de nieuwe Brede School Utrecht in een voortva-rend tempo uit de grond. Hoe een noodzakelijke bezuinigingsronde kon uitmonden in een constructief niet alledaagse klus.

Het als Vogelaarwijk gekwali�ceerde Utrechtse Kanaleneiland trekt zich uit een diep dal omhoog. Veel van het voorheen verpauperde woningbestand is al gerenoveerd, andere stukken zullen dat nog worden, of anders vervangen door nieuwbouw. Ook kinderdagverblijven, winkels en onderwijs behoren tot het vernieuwingspakket. Een voorbeeld van dat laatste is de Brede School Utrecht, een over een groot grondoppervlak uitstrekkende onderwijsinstelling,

met drie basisscholen, een kinderdagverblijf en aanverwante voorzieningen. Aannemer Slingerland Bouw is met de school al een �ink eind op weg – de verwachting is dat het gebouw kan worden opgeleverd rond mei volgend jaar. Bijzonder aan de opdracht is dat het oorspronkelijke constructieve ontwerp veranderde in een tamelijk moeilijk uitvoerbare klus. Na een bezuinigings-ronde diende Slingerlands projectleider Hendry van Riesen namelijk prefab betonnen gevelelementen te plaatsen, die vanwege weinig ondersteunings-punten gewichten haalden van circa 43 ton.

SKELET “Oorspronkelijk was de school bedacht in staal en kalkzandsteen, met als gevolg veel brandwerend aftimmerwerk. En timmerwerk is duur, weet iedere aannemer. Maar daar lag wel de sleutel - in het skelet dus. Uiteindelijk zijn we er uitgekomen met MBS Cascobouw uit Soest. Zij konden het casco maken, binnen het budget.” Het meest spannend aan het werk was de zogeheten ‘sportbox’, een uit de kluiten gewassen gymzaal die zich in het hart van het werk bevindt. Met twee mobiele kranen – 400- en 650-tonner – konden de enorme elementen tussen de al gerealiseerde belendingen worden geplaatst. Al was de uitvoering zeker niet eenvoudig, Van Riesen benadrukt de ge-zamenlijke engineering die eraan voorafging. “Wanneer je besluit voor een ander casco begin je feitelijk weer opnieuw. Er zijn met MBS heel wat uurtjes ingestopt, voordat alle losse eindjes aan elkaar waren geknoopt.”

ZWEVEN De verschillende functies zijn gesitueerd rond een centrale, met glazen puien afgedichte entreeruimte. Hierboven bevindt zich de op enkele kolommen steunende sportbox, die door het open karakter lijkt te zweven boven de centrale ruimte. Zodoende rijst de box boven de omringende bouwdelen uit - vormt aldus het dak van het overdekte plein. De overige bouwdelen zijn tweelaags en waaieren wijds uit over de bouwgrond. Qua gevels sluit het gebouw aan bij de wijkbebouwing. Er is gekozen voor een handgevormde

Tekst | Sjoerd Meuleman Beeld | Verheijen van RIjswijk, Knappers de Haan Architecten, Slingerland


19 |

UTRECHT | Brede School

BouwInfoOPDRACHTGEVER Gemeente Utrecht, afdeling Maatschappelijk VastgoedONTWERP Verheijen Van Rijswijk Knappers de Haan architecten, LeidenADVIES Technisch Adviesbureau Becks, ‘s-HertogenboschUITVOERING Slingerland Bouw bv, NijkerkINSTALLATIES Oostendorp Installatietechniek, Tiel (W); Installatiegroep Van Drunen bv, Harderwijk (E)BOUWKOSTEN ca. € 7.500.000,-BOUWPERIODE maart 2012 - mei 2013

Zorg

Onderwijs

Kantoren

Bedrijfsgebouwen

Maatschappelijk

Agrarisch

Appartementen Renovatie en OnderhoudWoningen

www.slingerlandbouw.nlwww.slingerlandbouw.nl

Slingerland Bouw

Utiliteitsbouw

Showrooms

Onderwijssector

Kerkbouw

ZorgsectorZorgsector

WoningbouwWoningbouw

Uw bouw Onze zorg!

Slingerland Bouw b.v.Postbus 2033860 AE NijkerkTel. 033 - 246 21 21Fax 033 - 246 65 [email protected]

Slingerland Bouw b.v.

is een dynamische

bouworganisatie,

die gevestigd is in het

centraal gelegen Nijkerk,

nabij de A28. Met een

team van enthousiaste

medewerkers is

Slingerland Bouw

actief in zowel de

utiliteitsbouw als de

woningbouw. Onze

opdrachtgevers

bestaan uit

particulieren,

bedrijven,

overheidsinstanties en

projectontwikkelaars.

www.slingerlandbouw.nl

Slingerland Bouw

Utiliteitsbouw

Showrooms

Onderwijssector

Kerkbouw

ZorgsectorZorgsector

WoningbouwWoningbouw

Uw bouw Onze zorg!

Slingerland Bouw b.v.Postbus 2033860 AE NijkerkTel. 033 - 246 21 21Fax 033 - 246 65 [email protected]

Slingerland Bouw b.v.

is een dynamische

bouworganisatie,

die gevestigd is in het

centraal gelegen Nijkerk,

nabij de A28. Met een

team van enthousiaste

medewerkers is

Slingerland Bouw

actief in zowel de

utiliteitsbouw als de

woningbouw. Onze

opdrachtgevers

bestaan uit

particulieren,

bedrijven,

overheidsinstanties en

projectontwikkelaars.

metselsteen, in wildverband gemetseld en in een roodbruine kleur. Ofschoon de aanschafprijs aanmerkelijk hoger lag dan standaard modellen, doorstond de traditioneel in ringovens gebakken steen de bezuinigingsronde. Van Rie-sen: “Aansluiting bij de tradionele bebouwing stond voor de opdrachtgever hoog op de agenda. We zijn er trots op dat ondanks bezuinigingen er toch een hoge kwaliteit is gehaald.”

DETAILS Opvallend aan het gebouw is de aandacht voor detailleringen. Zo is de begla-zing deels voorzien van zeefdrukken. Behalve speels en vrolijk, functioneren de prints tegelijk als zonwering. Eenzelfde geldt voor de geperforeerde alumi-nium beplating, die op sommige plaatsen voor de raampartijen langsloopt, in een voor elke basisschool aparte kleur. Ook hiervan is de functie tweeledig - elke school krijgt haar eigen identiteit, bovendien zorgt de perforatie voor spreiding van scherp binnenvallend daglicht. Zeer onalledaags ten slotte zijn de hekwerken voor toegang tot het schoolplein. Er komen hier handgevormde spijlen tussen, met een diameter van nog geen anderhalve centimeter. De vraag is echter of die bestand zullen blijken tegen kinderinvloeden. Van Rie-sen: “Dat zal met een proefopstelling worden getest. Anders kunnen er nog extra spijlen tussen.” ❚


20 |

WAGENINGEN | RSG De Pantarijn

Tekst | Nicole Kirkels Beeld | Penta Rho, Peters & Lammerink architecten

De visie was toentertijd modern onderwijs verzorgen binnen een kleinschalige setting en in een groene campusomgeving. Het complex staat op een relatief kleine locatie en onderscheidt zich op drie manieren. De vormgeving en uitstra-ling maken zichtbaar dat er sprake is van één scholengemeenschap.

De aparte gebouwen met eigen entrees en buiten-/ontmoetingsruimte geven aan dat hier uitdrukkelijk sprake is van aparte eenheden. De ruimtelijkheid en de open transparante leeromgevingen wijzen op modern onderwijs.

Voor meer informatie: T (055) 538 66 90 [email protected] | www.pentarho.nl

Ruimte om te zijn Madern Techniek B.V. is een adviserend, ontwerpend en uitvoerend

installateur voor alle disciplines, zowel electronisch, airconditioning alsmede klimaatbeheersing.

De hedendaagse bouw kenmerkt zich daarnaast steeds meer door een vergaande integratie tussen bouw en de verschillende disciplines van de installaties. Indien deze integratie efficiënt wordt uitgevoerd is een enorme winst te behalen in tijd en kosten.

Efficiënt bouwen vereist een nauwkeurige coördinatie gedurende het gehele traject van voorbereiding tot nazorg. Middels samen-werking tussen de opdrachtgever, bouwkundige aannemer en installateur is hieraan een optimale invulling te geven.

Madern Techniek B.V. Wiltonstraat 15, 3905 KW Veenendaale-mail: [email protected], website: www.maderntechniek.nl

Telefoon: +31(0)318505045, Fax: +31(0)318518899

12790217_madern.indd 1 06-12-12 11:33

De Pantarijn: na vijf jaar klaarBijna vijf jaar geleden namen zo’n 2000 leerlingen van drie verschillende locaties het gebouwencomplex RSG De Pantarijn te Wagenin-gen in gebruik. In de drie aparte vleugels huisvesten sinds 2008 praktijkonderwijs, het vmbo en de mavo, havo en vwo. Inmiddels is de school uitgebreid met nog eens 300 leerlingen en werd er een extra verdieping met negen leslokalen gerealiseerd. Bovendien werd een nieuwe kantine aangebouwd en vond er een interne verbouwing plaats. Met deze laatste bouwactiviteiten is de school helemaal af en kon zij of�cieel worden geopend.

MEER RUIMTEPenta Rho nam ook tijdens de uitbreiding het programma- en projectmanage-ment op zich en werkte nauw samen met opdrachtgever en het bouteam, be-staande uit architect, constructeur, installateur en bouwkundig aannemer. Peter van Heerde was aanspreekpunt en projectmanager en kijkt terug op een ge-slaagde verbouwing: “ Er werd gestart met de uitbreiding van duizend vierkante meter op het dak. Dit behelsde naast negen leslokalen ook een studieruimte en ondersteunende faciliteiten voor docenten. Verder is er een kantine aange-


21 |

WAGENINGEN | RSG De Pantarijn

Projectinfo

DUURZAME INSTALLATIE Voor De Pantarijn ontwierp en realiseerde Madern Techniek bv alle technische installaties in de nieuw te bouwen uitbreidingen en het verplaatste het Veenen-daalse bedrijf alle reeds aanwezige installaties die op het dak waren opgesteld. Voor de uitbreidingen is gekozen voor een duurzame installatie. Zo zijn er vijf warmteterugwinningunits geplaatst met geïntegreerde warmtepompen voor koe-ling en verwarming. Deze units verversen elk per uur 3500 kubieke meter lucht.

Door het vertrouwen van de opdrachtgever was er de mogelijkheid om een eigen ontwerp te maken dat aansloot op de eisen en wensen van de opdrachtgever. Dit alles zonder tussenkomst van een technisch adviesbureau. Hierdoor kon ondanks een krap budget toch de wens van een geconditioneerde derde verdieping en kantine van de opdrachtgever gerealiseerd worden.

Madern Techniek bv is een adviserend, ontwerpend en uitvoerend installateur voor alle disciplines, zowel elektrotechnisch, airconditioning alsmede klimaat-techniek.

BouwInfoOPDRACHTGEVER RSG De Pantarijn ONTWERP Peters & Lammerink architecten, Hengelo PROGRAMMA- PROJECTMANAGEMENT Penta Rho, ApeldoornBOUWKUNDIG Kelderman Bouw, EdeINSTALLATIES (W + E) Madern Techniek, Veenendaal CONSTRUCTEUR Pieters Bouwtechniek, UtrechtBOUWKOSTEN € 1.700.000 excl. btwSTICHTINGSKOSTEN € 3.000.000 incl. btwBOUWPERIODE maart 2011- mei 2012

bouwd met aangrenzend een muzieklokaal.” Dit is een mooie ruimte van zo’n vijfhonderd vierkante meter geworden, waarbij vanzelfsprekend veel aandacht is besteed aan de akoestiek, maar ook aan interne looplijnen. Door deze bouw kon de centrale trapopgang in het atrium opnieuw worden ingedeeld. “Door de groei van het aantal leerlingen ontstonden nogal eens opstoppingen. Met de verbouwing is dit nu verleden tijd geworden,” aldus Van Heerde.

UITDAGING De verbouwing was in twee opzichten uitdagend te noemen. Op de eerste plaats gingen de lessen tijdens de bouw gewoon door. De Pantarijn heeft zo’n 2300 leerlingen, waardoor extra veiligheidsmaatregelen in en rondom de school genomen moesten worden. Uiteraard moest ervoor gezorgd worden dat leerlingen en personeel zo min mogelijk overlast hadden van de bouw. Hiervoor werd een speciaal plan gemaakt. “Een tweede uitdaging zat in de tijdsplan-ning. Bepaalde zware werkzaamheden moesten worden gedaan tijdens de va-kanties, wanneer er geen leerlingen in het gebouw waren. In samenwerking met de installateur is dit gelukkig goed gegaan.” ❚


22 |

HILVERSUM | College de OpMaat

Tekst | Nicole Kirkels Beeld | Klaassen Bouwmaatschappij

'DE GROTE TRAP MET DE ETALAGEWAND, WAARIN VERSCHILLENDE GROTE EN KLEINE VITRINES ZIJN OPGENOMEN,

VORMT SAMEN MET HET ATRIUM HET HART VAN HET GEBOUW'

Onderwijs en gebouw op maatDe komende jaren zullen alle schoolgebouwen van CVO ’t Gooi gerenoveerd en uitgebreid worden of vervangen worden door nieuwbouw. Zij moeten geschikt zijn voor hedendaags onderwijs, maar ook voldoen aan de gangbare eisen wat betreft veiligheid, binnenklimaat, duurzaamheid en energiezuinigheid. Eén van deze scholen is College de OpMaat te Hilversum: leerlingen en personeel kregen afgelopen oktober de sleutel van hun nieuwe gebouw.

RUST EN STRUCTUUR College de OpMaat biedt leerwegondersteunend onderwijs (LWOO) en biedt onderwijs aan 225 leerlingen. De nieuwbouw van circa 3.800 vier-kante meter bestaat uit onderwijsvoorzieningen, een sporthal en rebound-voorzieningen. Het ontwerp is gemaakt door Inbo Architectuur en werd uitgevoerd door Klaassen Bouwbedrijf Arnhem. Marcel Temming, project-leider van Klaassen, vertelt over het ontwerp: “In het programma en de visie van CVO en College de OpMaat staat de intensieve en persoonlijke begeleiding van de leerlingen centraal. Het is dus erg belangrijk dat het gebouw rust met zich meebrengt. Het gebouw is erg open en transparant en alle praktijklokalen zijn direct toegankelijk vanuit de centrale ruimte.” Overzicht en toezicht zijn niet alleen belangrijk voor handhaving, maar ook voor het ‘zien en gezien worden’. De school is gebouwd vanuit het Frisse Scholenconcept en de lokalen verbeteren op natuurlijke manier de luchtkwaliteit. De aanwezigheid van veel daglicht, mechanische ventila-tie en vloerverwarming verhogen het comfort in de gehele school.

RESULTAAT De nieuwbouw is een helder, stoer maar ook warm en tastbaar gebouw geworden. Alle klaslokalen hebben een eigen vloerkleur gekregen, terwijl


23 |


BouwInfoOPDRACHTGEVER CVO ‘t GooiONTWERP Inbo Architectuur, RijswijkADVIES INSTALLATIES De Blaay- Van den Boogaard Raadgevende Ingenieurs bv, RotterdamCONSTRUCTEUR Ingenieursbureau Smit Westerman, GoudaAKOESTISCH SPUITWERK Asona Benelux bv, UithoornUITVOERING Klaassen Bouwmaatschappij Arnhem bvINSTALLATIES Willems Technische Installaties, Uden (wtb); Installatiebedrijf en Ingenieursbureau Koldijk bv, Almere (E) BOUWKOSTEN € 2.900.000 excl. btwBOUWPERIODE juni 2011–oktober 2012

in de vloer van de ‘huiskamer’ al deze kleuren weer terugkomen in een vrolijk mozaïek. Het kleurgebruik is waar mogelijk helder en licht, vrolijk en kleurig en op bepaalde plaatsen juist meer gedempt. Temming: “De gevel is voorzien van een baksteen met gele, bruine en oranje kleurnuances. Ook zijn er kunst-stof panelen gebruikt waarin een 3D-infrezing is gerealiseerd. Je krijgt dan een soort blokpatroon van verschillende dieptes. De grote raamopeningen hebben aan de buitenkant aluminium kozijnen en aan de binnenkant blank gelakte houten pro�elen. Op deze manier wordt er warmte gecreëerd in het interieur.” Dit wordt nog eens versterkt door het gebruik van bamboe parket in de aula en de grote trap. Deze trap heeft een ‘etalagewand’, waarin verschil-lende grote en kleine vitrines zijn opgenomen. Samen met het atrium vormen ze het hart van het gebouw. ❚

www.klaassen.comwww.klaassen.com

Of het nu gaat om een woonhuis, een utiliteits-

gebouw, een bedrijfspand of gebiedsontwik-

keling… bouwen is het waarmaken van een

ambitie, het realiseren van een droom. Maar

bouwen is ook een complex proces. Alle stap-

pen daarin - ontwikkelen, ontwerpen, bouwen,

exploiteren, onderhouden - bepalen uiteindelijk

sámen het succes van een bouwproject.

Bouwen is daarom méér, de KlaassenGroep

biedt u die meerbouwwaarde.


24 |


VERLEDEN TIJD


25 |


Scholen hebben vaak te maken met veel geluiden: niet alleen leerlingen en docenten produceren geluid, ook het schuiven van stoelen en tafels brengt een hoop lawaai met zich mee. Dankzij de speciale spray van Asona heeft De Opmaat een stuk minder geluidsoverlast dan voorheen.

Asona bracht de Sonaspray aan op de plafonds van de gangen, lokalen en de ontvangstruimten. Projectlei-der Astrid van Trier vertelt hoe dit in z’n werk ging: “Onze spray is een spuitproduct dat we in dit geval direct op de betonnen ondergrond hebben aangebracht. Hierdoor houd je de hoogte in de ruimten optimaal en is het plafond meteen afgewerkt. Toen wij ons product aanbrachten, hingen de verlichtingsbakken er al. Dit was wat lastiger dan normaal, omdat we een bepaald tempo, richting en hoek aan moeten houden om het product zo gelijkmatig mogelijk aan te kunnen brengen. Met die verlichting moesten we improviseren, maar we hebben het prima af kunnen leveren!” De school koos voor de neutrale kleuren wit.

BETROKKENHEID Het aanbrengen van de spray is een secuur werkje; alles moet goed afgeplakt worden en achteraf moet er opgeruimd en schoongemaakt worden. “Dit betekent dat andere werkzaamheden in de betreffende ruimte geen doorgang kunnen vinden. Hiervoor is goede afstemming met elkaar nodig.” Doordat Asona zelf pro-ducten ontwikkelt en produceert, is het bedrijf betrokken bij het hele proces en past ze de producten aan op de gebruikers. Elk gebouw en elke gebruiker heeft andere wensen en de firma heeft dan ook verschillende uitvoeringen in haar pakket. Ook kan het in elke gewenste kleur worden geproduceerd of aangebracht worden.

Asona heeft veel ervaring in de scholensector, wat ten goede komt aan de uitvoering. “Scholen zijn toch een specifieke doelgroep: leerlingen en studenten hebben weinig oog voor het gebouw zelf en nemen het vaak niet zo nauw met de materialen. Ons product kan in hardheid verschillen, aangepast op de doelgroep en toepassing.” ❚


Geheel naadloos en een ruime keus in afwerkingen!

Asona Benelux b.v. - Postbus 554 - 1420 CB - Uithoorn - 020-643 58 50 - [email protected] -www.asona.nl

Afbeelding: Sonaspray K-13 SP in een donker grijze kleur op plafondconstructie, met daaronder architectonische vormgeving!

Vele referenties in het binnen- en buitenland.

- al meer dan 30 jaar akoestisch spuit- en pleisterwerk.

De optimale akoestische bespuiting!

Low budget oplossing voor akoestische correctieBrandveilig en in vele kleuren leverbaar!

Onvergelijkbare geluidsabsorptie!


27 |

LEIDEN | ROC Leiden Lammenschans

ROC Leiden Lammenschans groot en indrukwekkendMet het nieuwe Level gebouw bij het Centraal Station krijgt het ROC Leiden vanaf volgend jaar er een aansprekende huisvesting bij. Al in gebruik is de locatie ROC Leiden Lammenschans, een eveneens immens gebouw met schoolopleidingen, horeca, winkels en een par-keerkelder voor 450 auto’s.

Tekst | Sjoerd Meuleman Beeld | Rogier van Steenis, Heijmans tilieitsbouw

Hoogste toren

Met het nieuwe Level gebouw bij het Centraal Station krijgt het ROC Leiden vanaf volgend jaar er een aansprekende huisvesting bij. Al in gebruik is de locatie ROC Leiden Lammenschans, een eveneens immens gebouw met schoolopleidingen, horeca, winkels en een par-keerkelder voor 450 auto’s.

Hoogste toren


28 |


VR-Vastgoed Regie & Rekenkamer is een onafhankelijke organisatie die cliënten inspireert en initiatieven begeleidt op het gebied van vastgoed. Het kernteam van VR beschikt over een jarenlange ervaring en bestaat uit generalisten en specialisten op diverse gebieden.

VR -Vastgoed Rekenkamer adviseert financieel over grond-, vastgoed- en gebruikersexploitaties en het waarderen van vastgoedobjecten. Hierbij maakt VR gebruik van excellente ondersteunende software en rekenmethodes. Daarnaast voert VR de Regie bij (her)ontwikkelingen en het verduurzamen van vastgoed.

Bel voor meer informatie met Ad de Vries, 055 303 00 60 of mail naar [email protected]

Koninginnelaan 2, 7315 BR Apeldoorn. www.vr-vr.nl

vastgoedregie & rekenkamer

Sinds de ingebruikname vorig jaar blijkt ROC Leiden Lammenschans een niet te missen schoolinstituut geworden. Ruim veertigduizend vierkante me-ter telt het pand, met onder meer opleidingen voor techniek, economie, ICT, handel en orde & veiligheid. Daarnaast zijn er winkels, een sportcentrum, restaurants voor praktijkervaring en een aparte vleugel voor het onderwijs van het vmbo Da Vinci College. Het gebouw is ruim tweehonderd meter lang en reikt bij elf bouwlagen tot een maximale hoogte van zevenenveertig meter. Ontwerper was RAU Architecten uit Amsterdam. Er werd bijna vier jaar aan het ROC gebouwd.

SPLITSING Opvallend aan de opdracht was de splitsing onder vier hoofdaannemers. Naast bouwkundig aannemer en cascobouwer Heijmans waren dat gevel-bouwer Blitta, W-installateur Wolter & Dros en E-installateur Croon Elektro-techniek. Begrip voor elkaar was daarom essentieel voor het werk. Een voor-beeld was de prefab draagconstructie, die gelijk opgaande gevelbekleding niet toestond. Omdat steigerkoppelingen in de weg zaten, kon gevelbouwer Blitta pas starten toen de draagconstructie helemaal stond. Ook cascobou-wer Heijmans werkte volgens aangepaste werkvolgorden. Ideaal waren vijf bouwstromen met één kraan per toren, met achteraf de opbouw van de ver-bindende brugconstructies. Maar vanwege constructieve waarden dienden de laatstgenoemde in één loop te worden meegenomen.

ADEMEN Esthetisch vertoont het gebouw enige raakvlakken met het ING hoofdkan-toor aan de Amsterdamse Zuidas. In een trapsgewijze vorm meandert de schoolinstelling langs het Leidse Lammenschanspark. RAU Architecten ont-wierp het gebouw, zonder dat daar een vastomlijnd programma van eisen


29 |


Olijfgroene betonnen gevelplaten zijn vanwege de dunne uitvoering vezelversterkt

Uitspringend deel in het hoogste gebouwgedeelte

BouwInfoOPDRACHTGEVER ROC LeidenONTWERP RAU Architecten, AmsterdamUITVOERING Heijmans Utiliteitsbouw, Rosmalen (casco/staal/bouwkundig); Blitta bv, Venray (gevelsluiting)INSTALLATIES Wolter & Dros, Amersfoort (W); Croon Elekrotechniek, Rotterdam (E)BOUWPERIODE herfst 2007- zomer 2011

aan ten grondslag lag. Wel stond vast dat de school de hoogte in mocht, met als aandachtpunten kleinschalig leren in een transparante omgeving. Vooral dat laatste lijkt goed te zijn gelukt. Dankzij de grote doorgangen, heldere gevels en in zekere zin ook slanke vormgeving is het een gebouw geworden dat voldoende ademt.

RECORD Zoals bijna standaard tegenwoordig zit het schoolgebouw vol met tech-nische snufjes. Het bouwwerk beschikt over hoogwaardige installatiesys-temen waaronder betonkernactivering, die vloeren in staat stelt kou en warmte op te nemen, om die in een later stadium weer te verdelen. Ook in elektrotechnisch opzicht ontbreekt het gebouw aan vrijwel niets. Brandmel-ding, inbraakbeveiliging, ontruiming, bewakingscamera’s, sprinklers… vrij-wel elke installatievoorziening zit er wel in. Afwijkend hieraan was ook weer de werkvolgorde - achter de bouw van het skelet aan. Croon Elektrotechniek installeerde zodoende ruim veertigduizend vierkante meter in nog geen jaar tijd. Naar eigen zeggen een record. ❚


30 |

Tekst | Nicole Kirkels Beeld | Vink+Veenman

LEIDERDORP | Kindcentrum De Brink

Spelenderwijs leren en ontwikkelen

Op 29 oktober 2012 opende Kindcentrum De Brink haar deuren. Alle voorzieningen voor kinderen van 0-12 jaar zijn nu onder één dak samengebracht, iets wat uniek is voor Leiderdorp. School Kastanjelaan (PCSV)

en Stichting Kinderopvang Leiderdorp (SKL) werken binnen het gebouw samen; educatie en kinderop-vang gaan hand in hand. Kinderen kunnen zich hierdoor op allerlei manieren ontwikkelen. Spelender-

wijs leren is hierbij een leidend thema.

Het kindcentrum biedt kinderen van half acht ’s morgens tot half ze-ven ‘s avonds onderdak. School en kinderopvang streven naar maxi-maal haalbare samenwerking om te komen tot integrale begeleiding van het individuele kind. Er wordt daarbij gewerkt vanuit multifunc-tionele ruimten. Het kindcentrum heeft een bruisend open karakter gekregen, maar biedt tegelijkertijd ook rust. De brede school is ont-worpen door Weeda Architecten

en uitgevoerd door Vink+Veenman. De architect heeft nadrukkelijk rekening gehouden met de omgeving van het gebouw. Het nieuwe gebouw is ontworpen in de stijl van de jaren '30, die karakteristiek is voor de wijk.

BIJZONDERE VONDSTProjectleider Jeroen de Koning vertelt dat de bouw enkele maanden later begon dan gepland: na de sloop werd eerst archeologisch onderzoek gedaan. “De archeologen hebben op de locatie resten van een nederzetting aange-troffen. Ook stuitten de archeologen op resten van een oeverbeschoeiing, die waarschijnlijk uit de Middeleeuwen stamt. Het hout van de oeverbeschoeiing en de overige vondsten worden door specialisten onderzocht, gedocumen-teerd en opgeslagen.” Uiteindelijke startte de bouw vorig jaar september en ruim een jaar later werd het gebouw opgeleverd.

weedaarchitectenBSOD LEIDERDORP DWARSDOORSNEDE

10-02-2011

5 10M0


31 |


Projectinfo

UITDAGING VOOR FLEXIBEL BEDRIJF

Bij de bouw van de Brede School ‘Oude Dorp’ in Leiderdorp staat Van den Pol Elektrotechniek voor de uitdaging om alle installaties in het ruim 2.600 vierkante meter metende gebouw voor aanvang van het schooljaar 2012/2013 op te leve-ren. Doordat het werk tijdens de bouw werd overgenomen van een failliet installa-tiebedrijf, moesten de mensen van Van den Pol snel schakelen om zich het project eigen te maken en de materialen op tijd op het werk te hebben. Dan blijkt waar een �exibel en op elkaar ingespeeld team toe in staat is.

De aanleg van de elektrotechnische installaties, de inbraak- en brandbeveiliging, het datanetwerk, de zonweringbesturing en de centrale antenne-installatie zijn in een strakke planning opgepakt. De Brede School kan het volgende schooljaar in het nieuwe gebouw starten. Twijfel over het halen van de deadline is er nooit geweest. Projectleider Bob Oostendorp: “Als de school weer begint, moet het licht branden. Zo simpel is het.”

weedaarchitectenBSOD LEIDERDORP DWARSDOORSNEDE

10-02-2011

5 10M0

JAREN ‘30De school is van de buitenkant helemaal aangepast aan de uitstraling van de wijk die eromheen ligt. Volgens De Koning zie je niet meteen dat het een school is. “Het gebouw heeft veertien dakkapellen, die de dakplaten doorbre-ken. Omdat de goothoogte niet hoger mocht zijn dan de omliggende huizen, moest iets anders worden verzonnen om de ruimten hoger en ruimtelijker te krijgen. De architect is hier zeer zeker in geslaagd!” De kozijnen zijn van hout, om de jaren ’30 uitstraling te waarborgen. ➤

Eerste verdieping tussenruimte

Bovenbouw plein Ruimere blik

Lokaal groep 8 Zandbak


Lean&Duurzaam

www.vandenpol.com

HET SCHIJNT. HET WERKT.

• Screens• Uitvalschermen• Valarmschermen• Buitenjaloezieën• Zonneroosters• Schoepenzonwering• Binnenzonwering• Verduistering• Service & Onderhoud

Wij houden van een zon die schijnt én van productiviteit. Zonwering gaat over

klimaatbeheersing. Sinds 1965 ontwerpen en realiseren wij

professionele zonweringsystemen. Dat werkt uitstekend.

Voor architecten, aannemers en eindgebruikers.

WWW.SCHELLEKENS.COM

Bel voor ‘n werkend advies: 024 677 8000

WWW.SCHELLEKENS.COM

www.vinkenveenman.nlbouw- en ontwikkelingsmij.

Een schoolvoorbeeld van een goed bouwbedrijf!

0172 - 23 66 88


33 |


BouwInfoOPDRACHTGEVERBOUWDIRECTIEONTWERPCONSTRUCTEURADVIESUITVOERINGINSTALLATIES

BOUWKOSTENBOUWPERIODE

Gemeente LeiderdorpVersluisgroep bv, SassenheimWeeda Architecten, RotterdamHopman Ingenieursbureau, HaastrechtSweegers en de Bruijn bv, Den BoschVink + Veenman b.v., NieuwkoopHeating Service bv, Oudewater; Van den Pol Elektrotechniek, Montfoort€ 3.100.000 excl. BTWseptember 2011- oktober 2012

INTERIEURHet Kindcentrum heeft twee bouwlagen en een grote zolderverdieping. Op de begane grond liggen alle ruimten voor kinderen van 0 tot en met 6 jaar. De eerste verdieping is ingedeeld voor kinderen van 7 tot en met 12 jaar. De zolder bevat één grote huiskamer voor de oudste bso’ers, grote bergingen en installatieruimten.Ruimten zoals speellokaal, aula, werk-/leerplein, atelier en kooklokaal zijn bestemd voor gezamenlijk gebruik en liggen daarom centraal in het gebouw. Vanuit de onderwijsvisie heeft de school er voor gekozen om met kleinere lokalen (stamgroepen) te werken. Hierdoor is extra ruimte ontstaan voor cen-trale ruimten met verschillende speel- en werkplekken. Ook in het kinderdag-verblijf liggen de groepsruimten om een eigen centrale hal, waar de kinderen kunnen spelen. Het contact tussen de groepsruimten en de hal is belangrijk en mogelijk gemaakt door veel binnenpuien met glas toe te passen. Het in-pandig gelegen speellokaal en het daarboven gelegen leerplein, worden van extra daglicht voorzien door glasplaten in de vloer met een daarboven gele-gen lichtkap in het dak. Het kleurgebruik in het interieur is een combinatie van klassiek en modern om aan te sluiten bij het exterieur, maar ook bij het nieuwe onderwijs en de kinderopvang die in dit gebouw verzorgd wordt. Alle centrale ruimten zijn met elkaar verbonden door eenzelfde kleur vloerbedekking. De groepsruim-

ten hebben per verschillende gebruikersgroep een eigen kleur vloerbedekking gekregen. Vervolgens is dat verder ver�jnd door de groepsruimten onderling te voorzien van een eigen kleur op de entreedeur en één wand in de ruimte. Zo kunnen de kinderen hun eigen plek herkennen in dit voor hen toch grote gebouw. Het interieur voldoet aan de moderne bouweisen en de school heeft onder andere een WKO-installatie gekregen. ❚


34 |

WINTERSWIJK | Gerrit Komrij College

Lessen volgenin een markant en duurzaam gebouwDit schooljaar begon voor de leerlingen van het Gerrit Komrij College te Winterswijk extra spannend: niet alleen werden drie verschil-lende locaties in één gebouw samengevoegd, er werd bovendien een splinternieuw gebouw in gebruik genomen.

De school met een vloeroppervlakte van 12.000 vierkante meter huisvest drie scholen: een lwoo, vmbo en havo/vwo en een sportgebouw van 4700 vierkante meter. De leslokalen zijn verdeeld over twee halfronde vleugels rondom een atrium. Het atrium wordt gevuld door de 'hanging basket', waar alle gemeenschappelijke ruimten als de mediatheek, practicumloka-len en het auditorium zijn opgenomen. Het complex voldoet een hoge kwaliteit- en duurzaamheidsstandaard. De CO2-uitstoot is 44 procent min-der dan bij een gemiddelde school.

DUURZAAMHEIDTheo Waanders van Wolter & Dros vertelt wat zij hebben ondernomen om dit resultaat te bereiken. “We zijn al betrokken vanaf het voorontwerp van de architect. Als combinatie voor techniek, Croon Elektrotechniek en Wolter & Dros (werktuigkundige installaties) hebben we vanaf het begin een intregale benadering gehad om tot een optimale bouwen expolita-tieprestatie te komen. Het gebouw is opgebouwd met modules voor zowel de werktuigkundige installaties als elektrotechnische installaties; mocht


35 |

WINTERSWIJK | Gerrit Komrij College

BouwInfoOPDRACHTGEVER Gemeente WinterswijkONTWERP BDP.Khandekar, BenthuizenINSTALLATIEADVISEUR Enervisie, Winterswijk PROJECTMANAGEMENT Kleissen en partners, HengeloCONSTRUCTEUR Bartels ingenieursbureau, ApeldoornBOUWKUNDIGE Bouwcombinatie Winterswijk,AANNEMER bestaande uit WBC Bouw groep en WAM&Van Duren Bouw, WinterswijkINSTALLATIES Wolter & Dros (werktuigbouwkun-

dig); Croon Elektrotechniek, (E)OPPERVLAKTE 12.000 vierkante meter BVO school, 3.700 vierkante meter BVO sporthalBOUWPERIODE december 2010 – mei 2012

er in de toekomst een wijziging komen voor bestemming dan hoef je niet de complete installatie aan te passen.

Er is ook veel aandacht geweest voor een zo laag mogelijk energie verbruik. Zo is er een warmtepomp geplaatst en is de ventilatielucht in te stellen voor zowel verwarming als koeling waardoor extra energiebesparing ontstaat.” Het resultaat is dat het gebouw label A+ heeft gekregen en � exibel is qua inrichting en gebruik. ❚


36 |

DRIEHUIS | Ichthus Lyceum

Tekst | Sjoerd Meuleman Beeld | De Combi Heerhugowaard

VERTROUWD EN NIEUWSimpelweg gebrek aan ruimte noopte het Ichthus Lyceum tot uitbreiding van de bestaande schoolhuisvesting. Aannemer De Combi uit Heerhugowaard bouwde zodoende een forse vleugel aan het gebouw, die werd gehuld in bonte kleuren. Bestaand degelijk en nieuw modern blijken prima te kunnen samengaan.

Veel gemeenten en schoolbesturen besluiten tegenwoordig tot nieuwbouw, omdat huidige huisvestingen niet meer voldoen aan moderne maatstaven. Zo niet het Ichthus Lyceum in het Noord-Hollandse Driehuis. De school aan de Wolff en Dekenlaan deugt bouwkundig nog prima, maar jarenlang geschip-per met noodlokalen overtuigde schoolbestuur en gemeente van de nood-

zaak tot uitbreiding. Hoofdaannemer De Combi diende het werk echter te realiseren, terwijl de schoollessen gewoon zouden doorgaan – zoals te doen gebruikelijk met schooluitbreidingen. Coördinator Productie Martin Plas: “Sommige keuzes kun je kopen, andere moet je afstemmen met betrokkenen. Heiwerk gebeurde geschroefd en trillingvrij, omdat je wel onnadenkend moet


37 |

DRIEHUIS | Ichthus Lyceum

zijn om het anders te doen. Maar de doorbraken van bestaand naar nieuw konden slechts doorgang vinden tijdens schoolvakanties, na uitvoerig overleg met directievoerder en school. Ik heb geen onvertogen woord gehoord, dus we zullen het goed hebben gedaan.”

FEELING De opdracht luidde de bouw van een nieuwe vleugel binnen – ook al weer ge-bruikelijk – een korte bouwtijd. De Combi zette daartoe een staalconstructie met kanaalplaatvloeren neer, met aansluitingen tegen het bestaande deel op liefst vijf locaties, waaronder de bouw van een nieuwe gymzaal. Als gezegd geschiedde dit in goed overleg met de opdrachtgever. Plas: “Vrijwel alle les-

sen zijn tijdens het werk doorgegaan. Alleen met examens verhuisden de leerlingen tijdelijk. En er is natuurlijk doorgewerkt in vakanties - niet alleen omwille van tijdsdruk, maar ook om die bouwoverlast te reduceren.” Het is een manier van werken, die De Combi past. Hoewel maagdelijke nieuwbouw zeker niet wordt geschuwd, beschouwt het Heerhugowaardse bouwbedrijf zich toch vooral als specialist van bouwen tussen en tegen belendingen. Plas: “Zoiets groeit door de jaren heen. Een hallenbouwer in lege weilanden mist bijvoorbeeld de communicatieve feeling, noodzakelijk voor stroomlijning van negatieve neveneffecten. Want hoe dan ook zijn die er.”

VERKEERSCIRCULATIE Als gevelvulling koos de opdrachtgever voor houtskeletbouwelementen. Ze werden fabrieksmatig reeds voorzien van kozijnen en beglazing, met als ge-volg dat het gebouw snel wind- en waterdicht was. Hier tegenaan kwamen bontgekleurde trespa-panelen, horizontaal onderbroken door donkere banden van stalen golfplaat. Diezelfde golfplaat is te zien tegen het haaks gelegen deel, maar dan met een licht zilvergrijze coating. Opvallend is de gecreëerde onderdoorgang. Behalve het speelse uiterlijk, lagen hier ruimtewinnende mo-tieven aan ten grondslag. Plas: “Omdat bestaand is blijven staan, kwam er geen extra ruimte vrij. Jeugd heeft behoefte aan buitenlucht, bovendien moe-ten �etsen ergens worden opgeborgen. Een onderdoorgang bleek hiervoor de oplossing.” Eenmaal binnen openbaren zich schoollokalen, zoals die van een moderne school verwacht mogen worden. Vooral tevreden toont de school zich over de volledig gewijzigde verkeercirculatie. Plas: “Vroeger was het heen en terug. Nu maken de leerlingen een ronde door het gebouw. Dat is knap gedaan door de architect.” ❚

BouwInfoOPDRACHTGEVER Dunamare OnderwijsgroepONTWERP ZSV Architecten, AmersfoortADVIES Kamperman Adviseurs, Groenlo UITVOERING Aannemersbedrijf De Combi Heerhugowaard bvBOUWMANAGEMENT Bureau Bouwcoördinatie Nederland, Houten INSTALLATIES Spiering Installatie, Velserbroek (E); Hermans bv Installatietechniek, Velserbroek (W) BOUWKOSTEN €3.200.000 incl. installaties BOUWPERIODE september 2011-juli 2012

De Combi Heerhugowaard B.V. in het kort:• Veel vaste opdrachtgevers.• Scholingsprogramma.• Ca. 55 personeelsleden.• Vakkundig & allround.• NEN-ISO 9001:2008, ISO 14001 en VCA** gecertifi ceerd.

Al sinds 1972 gespecialiseerd in:• Renovatie en onderhoud.• Verbouwen en uitbreiden.• Nieuwbouw.• Van bonnen tot projecten.

www.de-combi.nl= = = = = vanzelfsprekend = =

12790234_DeCombi.indd 1 05-12-12 10:59

'SOMMIGE KEUZES KUN JE KOPEN, ANDERE MOET JE AFSTEMMEN MET

BETROKKENEN'


Uw bedrijfspand, kantoor of vastgoed project op een professionele wijze aan de buitenzijde laten beschermen of

binnen laten verfraaien? Onderhoud voor nu is waardebehoud in de toekomst!

VCA*_

ISO9001:2008

12790219_de penning en bakker.indd 1 04-12-12 09:3920120100_Onderwijs_02_def.indd 38 07-12-12 09:12

39 |

BRIELLE | Maerlant College

Brielle schoolt samen in het nieuwe Maerlant CollegeOp een bouwterrein net buiten Brielle (ZH) wappert de felgele vlag van Züblin. Hier bouwt het internationale bouwbedrijf het Maerlant College, een imposant maar vriendelijk ogend schoolgebouw voor LWOO, VMBO, HAVO en VWO. De bouwwerkzaamheden zijn in volle gang. En dat moet ook: aankomend schooljaar nemen ruim 1.200 leerlingen er hun intrek.

In opdracht van de gemeente Brielle bouwt Züblin Nederland in samenwer-king met Züblin Dortmund het Maerlant College. De scholengemeenschap vervangt een aantal oude locaties en heeft een belangrijke regiofunctie. Het complex bestaat uit vijf bouwdelen. Bouwdeel A is bestemd voor HAVO en VWO, bouwdeel B voor VMBO en bouwdeel C voor leerwegondersteunend onderwijs. Bouwdeel D is de centrale hal, die net als de vele luchtbruggen voor de interne verbindingen zorgt. Bouwdeel E is de sporthal. AGS Archi-tekten gaf het Maerlant College zijn speci�eke vorm en uiterlijk, waarbij een belangrijke rol is weggelegd voor transparantie en onderlinge verbondenheid.

ONDERWIJSGEBOUWENDe onderwijsgebouwen – bouwdeel A, B en C – manifesteren zich als drie-laagse, U-vormige bouwwerken in het architectonische geheel. Absolute blik-vangers zijn de transparante kopgevels, omlijst door een zinkachtige gevel-bekleding. Binnen zijn het vooral de atria die de aandacht trekken: lichte en open ruimten die uitnodigen tot interactie en samenzijn. Bovendien heeft elk gebouw zijn eigen kleuraccenten. Gebouw A heeft rode tinten, gebouw B gele en gebouw C groene. Hoofdprojectleider Bart Lievaart van Züblin Nederland: “We bouwen op traditionele wijze. De onderwijsgebouwen zijn gefundeerd op palen, de funderingsbalken zijn uitgevoerd in een PS-funderingsbekisting. De begane grondvloer is traditioneel gestort en de verdiepingen zijn opge-

bouwd uit in het werk gestorte kolommen, stabiliteitswanden en breedplaat-vloeren. Tijdens het storten van de vloeren hebben we betonkernactivering meegenomen, die in combinatie met warmte-koudeopslag zorgt voor duurza-me verwarming en koeling van het gebouw.” De gevels zijn gesloten met ➤

Tekst | Patricia van der Beek Beeld | Frank van Oosterhout

> 'Transparantie en onderlinge verbondenheid'.

Een overzicht met op de voorgrond de sporthal.

>

Uw bedrijfspand, kantoor of vastgoed project op een professionele wijze aan de buitenzijde laten beschermen of

binnen laten verfraaien? Onderhoud voor nu is waardebehoud in de toekomst!

VCA*_

ISO9001:2008

12790219_de penning en bakker.indd 1 04-12-12 09:39 20120100_Onderwijs_02_def.indd 39 07-12-12 09:12

40 |


Projectinfo

WAARBORGEN VAN VEILIGHEID Limburgia Utiliteitsdeuren bv is in Nederland toonaangevend op het gebied van binnendeuren voor de hoogwaardige complexe utiliteitsbouw. Jarenlange erva-ring en voortdurend markten productonderzoek hebben geleid tot zeer specialis-tische vakkennis, waardoor tot in detail kan worden beantwoord aan de wensen en eisen van de opdrachtgever, architect, afnemer en gebruiker. Om welke speci�eke situatie of toepassing het ook gaat, kwaliteitsdeuren van Limburgia bieden de aantoonbaar gecerti�ceerde oplossing en ze doorstaan de zwaarste tests met gemak. Ze vormen een optimale bescherming tegen brand, vocht, bacteriën, geluid, inbraak, molest, straling of zelfs kogels. En ú weet zeker dat de veiligheid voor uw project aantoonbaar is geborgd. Want Limburgia in-noveert graag, maar zet veiligheid altijd op nummer één. Voor het complete as-sortiment, referentieprojecten, technische documentatie en meer kijk op www.limburgia.nl

hsb-wanden, waartegen een gevelafwerking is geplaatst van isolatiebeplating en stucwerk. Verder zijn er aluminium kozijnen toegepast.

CENTRALE HAL EN SPORTHALDe centrale hal is het letterlijke middelpunt van de school. Deze open, trans-parante ruimte fungeert als entree, ontmoetingsplek en verbinding tussen de verschillende bouwdelen. “De hal is opgebouwd uit een staalconstructie met vliesgevels”, aldus Lievaart. “Bovenop ligt een stalen dak dat ter hoogte van de entree uitkraagt.” De sporthal ligt iets verhoogd, bovenop de stallingga-rage voor auto’s en �etsen. De hal biedt ruimte aan vijf gymzalen, meerdere

Grootschalig scholencomplex bestaat uit verschillende bouwdelen

DE JUISTEDEUR NAARVEILIGHEID

Ga er maar aan staan. Voor elke ruimte in uw ontwerp steeds weer het perfecte sluitstuk vinden. Met Limburgia lukt dat altijd. Als specialist in utiliteitsdeuren heeft Limburgia namelijk een breed en diep assortiment. Het grootste als het om gecertificeerde brandwerende deuren gaat. En zit uw oplossing niet in ons standaardassortiment? Dan ontwikkelen we het desgewenst samen met u. We hebben ervaring in vele projecten. Van ziekenhuis tot theater en van school tot kantoor. Limburgia innoveert graag, maar zet veiligheid op plek één. Goed voor uw ontwerp en voor de mensen die er later gebruik van maken. Kijk op Limburgia.nl of bel voor meer informatie 0493 - 441 410.

www.limburgia.nl

LIM

BURG

IA U

TILI

TEIT

SDEU

REN

B.V

.

was- en kleedruimten en kantoorruimten. Lievaart: “Ter plaatse van de stallingga-rage, tot zo’n anderhalve meter boven het maaiveld, is de sporthal uitgevoerd in beton. Daarbovenop is de staalconstructie van de hal gebouwd. De kopgevels zijn afgewerkt met een zinkachtige gevelbekleding, de lange gevels zijn voorzien van U-pro�elen met beglazing. Om deze imposante hal een vriende-lijk aanzicht te geven, zijn ter plaatse van de noordgevel schanskorven voorzien.”

BIJZONDER PROJECTDe oplevering is vastgesteld op 20 juli 2013 en is, ondanks een latere start van de bouw, nog steeds haalbaar. Bouwdeel A, B en C bevinden zich in de afbouwfase, de gevel van de sporthal is nagenoeg gesloten en de staalconstructie van de cen-


41 |

Beglaasde gebouwkoppen.

Bouwinfo OPDRACHT Gemeente BrielleONTWERP AGS Architekten & Planners bv, HeerlenCONSTRUCTIE ABT, DelftINSTALLATIEADVISEUR DWA, BodegravenUITVOERING Züblin Nederland b.v., Vlaardingen en Züblin, DortmundINSTALLATIES Alewijnse, Delft (E); A. de Jong Groep, Schiedam (W)LIFTEN All-in Lifttechniek b.v., Alphen aan den RijnSCHILDERWERKEN De Penning en Bakker, Hendrik Ido AmbachtDEUREN Limburgia & Voskampcombinatie, SomerenBOUWPROGRAMMA nieuwbouw schoolgebouw, bestaande uit vijf bouwdelen (16.336 m² bvo) en een parkeergarage (2.700 m² bvo) BOUWPERIODE februari 2011 – juli 2012


Projectinfo

WANDEN DIE ‘LEERLINGPROOF’ ZIJNEen aspect waar scholen bij (ver)nieuwbouw altijd rekening mee moeten hou-den, is het gebruiken van duurzame en gebruiksvriendelijke materialen. Zo zijn de leerlingen en het personeel van het Van Maerlant College verzekerd van bin-nenwanden die goed in de verf zitten. De Penning en Bakker Schilders bv uit Hendrik Ido Ambacht voorzag alle binnenwanden, in totaal een oppervlakte van maar liefst 20.000 vierkante meter, van een slijtvaste coating, die geleverd werd door Sto Isoned uit Tiel.

“Het gebouw wordt natuurlijk dagelijks intensief gebruikt en de verf op de wan-den in de lokalen moet tegen een stootje kunnen”, legt Johan de Penning uit. “Men koos hier voor een slijtvaste coating, die niet alleen bestand is tegen even-tuele onvoorzichtigheid van de leerlingen, maar die ook goed schoon te maken is.” In de gangen en de centrale ruimten werd een twee componentencoating gebruikt, die nog een stukje slijtvaster is. Zowel de opdrachtgever en gebruikers als de hoofdaannemer zijn erg tevreden met het resultaat. “We hebben complimenten gekregen over ons werk en over onze werkwijze. Door deze opdracht zijn er zeker openingen gecreëerd voor an-dere, grotere projecten. We zijn blij dat we het Van Maerlant Collega aan onze referentielijst mogen toevoegen.”Naast schilderwerk is De Penning en Bakker Schilders bv ook gespecialiseerd in gevelreiniging en –onderhoud, en zij levert materiaal voor buitengevelisolatie. Het bedrijf heeft dertig jaar ervaring met het duurzaam onderhouden van vast-goed. Zij verzorgt onderhoudswerkzaamheden voor verschillende soorten gebou-wen en projecten, vaak in opdracht van VVE’s, woningbouwverenigingen, bedrijven, maar ook voor de particuliere markt.

trale hal is zo goed als gereed. Planning en coördinatie van de werkzaamheden hebben de continue aandacht van Lievaart: “Als bouwkundig aannemer hebben we te maken met verschillende partijen. Wij moeten deze partijen en hun werk-zaamheden coördineren. Dit zijn dus ook de bedrijven die de kappersstoelen en ovens in de praktijkruimten installeren of de wandrekken in de gymzaal bouwen. Al deze zaken moeten al in een vroeg stadium afgestemd worden, ook met de school.” Voor Lievaart is de bouw van het Maerlant College een bijzonder project en dat komt niet alleen door de bijzondere architectuur of interessante uitvoering: “Mijn kinderen gaan hier straks ook naar school. Ik ben dus extra gemotiveerd om een mooi stukje werk te leveren.” ❚


42 |

WESTERGEEST | Brede school Triemen

Tekst | Sjoerd Meuleman Beeld | gemeente Kolumerland

Passend en afwijkend tegelijk energieneutrale aan elkaar

Dat voor gebouwen in lege landschappen soms andere regels gelden dan in Randstedelijke gebieden is in één oogopslag duidelijk. Het bouwwerk, gele-gen tussen de dorpen Triemen en Westergeest in, staat welhaast op zich – elk naar regiobebouwing neigend kenmerk lijkt bewust afwezig. De basisschool met daarin geïntegreerd een kinderdagverblijf, dorpshuis en tennisfaciliteiten is zodoende een gebouw geworden, dat zich dankzij een afwijkend uiterlijk boven het maaiveld uitricht. Franc Hylkema, opzichter van opdrachtgever ge-meente Kollumerland, is content met wat er nu staat. En dan vooral vanwege de gedane duurzaamheidinspanningen, benadrukt hij. “Natuurlijk kijk je eerst

naar vorm, uiterlijk en gebruikersgemak. Maar zo’n gebouw wordt waardevol-ler, naarmate je er alles aan doet om het duurzaam te maken. En als dat dan lukt, voelt dat goed.”

PAPIERWERK Enkele voorbeelden op een rij. De gevelvullende houtskeletbouwelementen tussen de stalen kolommen behalen een isolatiewaarde van R=6, een score die daarmee veel hoger uitpakt dan het bouwbesluit nu vereist. Met zulke waarden is dubbel glas niet voldoende meer, reden om de beglazing drie-

De Friese gemeente Kollumerland wilde een nieuwe Brede School, geschoeid op energie neutrale leest. Veel duurzamer kon het gebouw niet worden gemaakt.


43 |

WESTERGEEST | Brede school Triemen

BouwInfoOPDRACHTGEVER Gemeente Kollumerland ca.ONTWERP Architectenbureau Zijlstra, BakhuizenADVIES Installaties Technion bv, Heerenveen; Constructie Jansen Wesselink, Drachten; Breeam BenR adviseurs voor duurzaamheid ONTWERP INFRASTRUCTUUR Grontmij Nederland, Drachten UITVOERING Bouwborg Noord Groningen (onderdeel Ballast Nedam)INSTALLATIES Pranger Rosier Installaties, DokkumINFRASTRUCTUUR Aannemingsmaatschappij Pijnacker, KollumBOUWKOSTEN €3.650.000BOUWPERIODE mei 2011-mei 2012

laags uit te voeren. Verder gebruikersvriendelijk is de met vloerverwarming voorziene vloer, dit om af te zijn van stofopwekkende radiatoren. Ook nog beschikken de daken over ruim duizend m2 aan zonnepanelen, is er een warmte-koudeopslag geïnstalleerd en waren zelfs de steigerdelen van FSC hout. Naast bovengenoemde concrete maatregelen vroeg BREEAM om een nauwgezette registratie van elk denkbaar bouwaspect. En vooral dat laatste was veel werk, aldus Hylkema. “Vooral die berg papierwerk was wennen. Wil je voor een hoge certi�catie in aanmerking komen, moeten de maatregelen tot op werkelijk de laatste letter op papier.” Gelukkig lijken die inspanningen niet voor niets gedaan: naar verwachting zal BREEAM het gebouw belonen met een ‘very good’ certi�catie.

VEELVOUD De functie van het gebouw is meerledig. Hoofdbestemming is de basisschool voor leerlingen uit Triemen en Westergeest, met als reden dat de vorige huis-vesting niet meer voldeed. Daarnaast fungeert een deel van het gebouw als dorpshuis voor bewoners van het laatstgenoemde dorp. Ook mogen ver-enigingen hier activiteiten ontplooien. De derde functie behelst kinderdag-opvang, zowel voorafgaand aan de lessen als erna. Ten slotte is een deel gereserveerd voor de gemeentelijke tennisvereniging. Om die veelvoud aan functies vloeiend te laten samengaan, is er veel tijd gestoken in �exibele indeelbaarheid. Hylkema: “Voorbeelden zijn de demontabele wanden en het beweegbare podium/berging, die het gebouw �exibel maken. Mochten er ooit functies wijzigen, dan is dat gemakkelijk realiseerbaar.

LUIFEL Als gezegd het meest opvallend aan het bouwwerk is de vorm. Dat komt voornamelijk door de grote en in �auwe schuinte a�opende dakvlakken,

die het gebouw een eigen identiteit meegeven. Passend daarin is de enorme luifel voor de school, steunend op ogenschijnlijk slechts één kolom. Als ge-velmateriaal is gekozen voor een combinatie van metselwerk, rabatdelen en houten kozijnen. De gevelsteen is roodbruin van kleur, in halfsteens verband gemetseld en afgewerkt met een verdiepte voeg. Het rabat bestaat uit FSC-gecerti�ceerde houten delen (soort: louro preto), aangebracht in horizontale en verticale lijnen. Al met al is het een gebouw geworden, dat zowel de om-geving raakt, als er afstand van doet. Hylkema: “Het is gewoon een mooi gebouw.” ❚


44 |

Bijna tien jaar is er in Wijk bij Duurstede gepraat over de vervanging van het veel te krappe en verouderde Revius Lyceum. Door een sterke groei van het leerlingenaantal was de school uit zijn jasje gegroeid.

Het nieuwe schoolgebouw heeft op de begane grond een aantal lesloka-len en twee gymzalen, ingericht met opvallende paarse kleuren. De eerste en tweede verdieping bestaan uit leerhuizen (aparte vleugels) met ook weer kenmerkende frisse kleuren.

INRICHTING SCHOOLGEBOUW PAST BIJ ONDERWIJSVISIETekst & Beeld | Descol

Deze leerhuizen creëren een kleinschalige omgeving binnen de school en biedt kansen om de leerlingen goed te leren kennen en hen zo beter te kunnen begeleiden. Het gehele complex is ontworpen door Thomas Rau van architectenbureau Rau te Amsterdam.

DUURSTEDE | Revius Lyceum


45 |

DUURSTEDE | Revius Lyceum

KWALITEIT EN CREATIEVE OPLOSSINGEN GAAN HAND IN HANDAansluitend op de wensen van het Revius Lyceum heeft Descol een passend advies verzorgd. In de twee sportzalen komt een Pulastic S11 sportvloer te liggen in frisse paarse kleuren. Voor ruimten waar geluiddemping gewenst is, heeft Descol de speciale Pulastic Acousti� oor ontwikkeld, die naast een dem-pend vermogen ook een isolerende werking heeft. Deze zal worden geïnstal-leerd in de aula, leslokalen en gangen. Er worden in diverse kleurstellingen Pulastic Comfort vloeren aangebracht in de toiletten en kleedkamers en de douches worden uitgerust met een paarse gietvloer.

Met kleur kan de juiste stijl van een faciliteit worden vormgegeven en Des-col staat altijd open voor creatieve oplossingen. De naadloze constructie van onze Pulastic vloeren maken het mogelijk om een combinatie van verschil-lende kleuren in één vloer te realiseren en deze eigenschap sluit goed aan bij een wel heel speci� eke wens van het Revius Lyceum. In het centrum van het gebouw bevindt zich namelijk een grootse centrale ruimte waar een zeer opvallende vloer zal komen te liggen, speciaal ontworpen door Tamar Clas-quin, docente aan het Revius. De vloer in de aula krijgt een bijzonder patroon, bestaande uit meerdere kleuren die allemaal naadloos in elkaar overgaan. De praktijklokalen en sportzalen bevinden zich eveneens op de begane grond en zullen allen in paarstinten worden uitgevoerd.

ENERGIE-EFFICIËNT Tijdens het ontwerpproces is ook veel aandacht besteed aan een goed bin-nenklimaat. Mede dankzij een CO2-gestuurde ventilatie is de school ook zeer energie-ef� ciënt. Descol sluit hier naadloos op aan met haar Pulastic (sport)vloeren, die een bijdrage leveren aan de reductie van de CO2 -uitstoot in het gebouw. Het Revius Lyceum voldoet hiermee aan de Frisse Scholen norm.

Tijdens het NOT is Descol te vinden in hal 7, Stand B132 ❚

DUURZAME EN SLIJTVASTE (SPORT)VLOEREN Descol kreeg de opdracht om sportvloeren in de gymzalen te installeren, als-mede de vloeren in de aula en diverse leslokalen en gangen. Bij de keuze voor de juiste (sport)vloeren is een goed advies belangrijk. Om tot de juiste keus te komen is rayonmanager Kirsti Bosgoed van Descol met alle betrokkenen van de school en Roel van Vliet, projectleider van bouwbedrijf Hegeman, op be-zoek gegaan bij een eerder opgeleverd project van Descol. Kirsti: “Niets werkt zo goed als de vloeren met eigen ogen te zien en beleven. In een vroeg sta-dium kan ook de ervaring van andere gebruikers meespelen, zoals het gebruik en onderhoud van de vloeren.” Descol heeft ervaren adviseurs in dienst, die in iedere fase van een project graag helpen bij het maken van de juiste keuzes.


Tekst | Xxxxxxxxxx Beeld | Xxxxxxxxxxxxx

PLAATSNAAM | Projectnaam

46 |

Ambities realiseren

Het thema van NOT 2013 is ‘Ambities realiseren’. En dat thema vindt u in het programma terug. Zo ook binnen de Onderwijs Academie. Hier komen in workshops, keynotes en presentaties dagelijks actuele onderwerpen uit uw werkveld aan de orde. Het programma is samengesteld door én voor profes-sionals uit het onderwijs. Praktisch en zeer functiegericht!Naast het activiteitenprogramma is er voor u natuurlijk ook een uitgebreid aanbod aan producten en diensten, zoals algemene leermiddelen, presenta-tiemiddelen, schoolbouw en schoolinrichting, facilitaire producten en dien-sten en overheidsinitiatieven. De Kinderboekenstraat is inmiddels vaste prik tijdens de NOT. Hier vindt u de grootste verzameling van aanbieders van kinderboeken bij elkaar. Dit jaar doen in totaal ruim 20 deelnemers mee aan de Kinderboekenstraat. Ook de

De NOT 2013 vindt komende editie van dinsdag 22 t/m zaterdag 26 januari 2013 plaats in Jaarbeurs Utrecht. Voor onderwijsprofes-sionals in het primair, voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs is de NOT een must. Ook in 2013 zijn er weer volop activiteiten voor u: van de Kinderboekenstraat tot de Onderwijs Academie en van het Young Professional Programma tot het Leermiddelplein. En dit is nog maar een kleine greep uit het veelzijdige aanbod.

De NOT (Nationale Onderwijstentoonstelling) is dé vakbeurs voor onderwijspro-fessionals. Nergens vindt u zo’n compleet aanbod voor alle onderwijssegmenten. Alle sectoren van het onderwijs zijn vertegenwoordigd. Ruim 400 exposanten brengen u het nieuwste van het nieuwste uit de markt. De vele congressen en workshops zorgen voor een hoog kennisgehalte.

RegistratieU kunt zich online registeren voor een gratis bezoek aan de NOT 2013. Bezoek hiervoor de website www.not-online.nl en klik op het tabblad ‘Registreren’. Op de website vindt u daarnaast veel informatie over het beursprogramma, de exposan-ten en het ruime aanbod van activiteiten en gratis workshops.


47 |

NOT 2013

PUBLIEK KAN STEMMEN OP GENOMINEER-DEN NOT INNOVATIEROUTE 201336 genomineerden zijn door een vakjury uitgekozen om deel te nemen aan een van de drie innovatieroutes op de Nationale Onderwijsinstelling (NOT). Voor zowel PO, VO als MBO wordt een aparte route uitgestippeld. Per route tonen 12 deelnemers hun beste innovatie. Uitgebreide informatie over de genomineerden is te vinden op www.not-online.nl. Het publiek kan nu al via deze site stemmen op de favoriete innovatie. Het bedrijf met de meeste stemmen wint de publieksprijs. De uitreiking hiervan is op de tweede beursdag van NOT.

Het kan gaan om innovaties op het gebied van leermiddelen of hulpmiddelen die het onderwijsproces kunnen verbeteren of krachtiger ondersteunen. Innova-ties verdienen alle aandacht en daar wordt op deze manier werk van gemaakt. De NOT Innovatieroute is een krachtig instrument om innovaties een bredere bekendheid te geven. Voor iedere route is één publieksprijs te vergeven.

De innovaties Om in aanmerking te komen voor een van de drie NOT Innovatieroutes moet een product of dienst een duidelijke verbetering zijn voor het onderwijs, signi�cant voordeel opleveren en goed scoren op bruikbaarheid, aantrekkelijkheid en prakti-sche inzetbaarheid in de klas. De jury heeft aan de hand van deze criteria bepaald welke innovaties door gaan voor de Innovatieroute PO, VO of MBO. Vervolgens kiezen de bezoekers via de website per route een publieksprijswinnaar. Bezoekers kunnen tijdens NOT vijf dagen zelfstandig of met gids de Innovatieroutes volgen.

BOUW, FACILITAIR & INRICHTING

LEREN & ONDERWIJZEN MET ICT

LEERMIDDELEN & MATERIALEN

MANAGEMENT, ADVIES & ORGANISATIE

EDUCATIEVE UITGEVERIJEN

DAGTRIPS, THEATER & CULTUUR

Segmenten NOT:

HAL 11HAL 12 HAL 10

HAL 9

HAL 8HAL 7ENTREE OOST

HAL 4HAL 3

HAL 2

HAL 1

ENTREE WEST

NOT 13-plgr haloverz segmenten-drw.pdf 1 12-11-12 09:27

Dyslexiestraat is een begrip op de NOT en de komende editie kunt u in deze bijzondere straat weer de specialisten op het gebied van dyslexie ontmoeten. Maar er zijn deze editie natuurlijk ook nieuwe onderdelen op de beurs te vinden. Educatieve uitgeverijen zijn in nog grotere aantallen aanwezig door de introductie van het Leermiddelenplein in hal 11, waar diverse uitgeverijen tal van aantrekkelijke demonstraties geven van hun nieuwste producten en diensten. Op dit plein vindt tevens een managementcongres plaats voor alle onderwijssectoren. En voor wie antwoorden zoekt over het ontwikkelen, �nan-cieren en organiseren van de huisvesting van kindvoorzieningen kan terecht bij Vraagbaak Ruimte OK. Deze vraagbaak dient tijdens de beurs als centraal en onafhankelijk aanspreekpunt voor directie, bestuurders en facilitair mana-gers van PO, VO, kinderopvang en gemeenten.

GOEDE VOORBEREIDING EEN MUST De organisatie van de NOT roept bezoekers op zich van te voren online goed te oriënteren op het aanbod van de vakbeurs. Dit aanbod is namelijk zo breed dat een goede voorbereiding een must is. Op die manier wordt uw beursbe-zoek optimaal benut. ❚


HUIZEN | Mulock Houwerschool ’t Gooi

Tekst | Patricia van Beek Van Rob reclame Beeld | Bouwbedrijf Huurderman

48 |

Veel licht, weinig geluidOp 31 oktober jl. vond de oplevering plaats van de Mulock Houwerschool ’t Gooi in Huizen. Dit schoolgebouw voor speciaal onderwijs biedt ruimte aan drie praktijk- en acht theorielokalen. Hierbij is veel aandacht besteed aan een aangenaam verblijfsklimaat en optimale daglichttoetreding. Vanaf januari 2013 kunnen de leerlingen dan ook met frisse energie naar hun nieuwe school.

Opdrachtgever van de nieuwbouw van de Mulock Hou-werschool is Stichting Onderwijsgroep Amersfoort. De ontwikkeling en realisatie vond plaats in een bouwteam. Bouwbedrijf A. Huurdeman bv begeleidde de bouw van-af de architectenselectie tot aan de oplevering. “Als oor-spronkelijk familiebedrijf hebben we jarenlange ervaring in nieuwbouw en renovatie van onder meer onderwijsin-stellingen”, vertelt algemeen directeur Gerard Veenman van Bouwbedrijf A. Huurdeman bv. “Op basis van deze ervaring dachten wij voor de Mulock Houwerschool in de ontwerpfase mee over detailleringen en materialen. In slechts acht bouwteamvergaderingen kwam het de�-nitief ontwerp tot stand.”

AANGENAME OMGEVING“Bij de ontwikkeling van een schoolgebouw moet je je vooral in de leerlingen verplaatsen”, vervolgt Veenman. “In dit project gaat het om middelbare scholie-

ren met gedragsproblemen. Dit vereist speci�eke op-lossingen voor het creëren van een zo aangenaam en rustig mogelijke verblijfsomgeving. In de lokalen zijn bijvoorbeeld plafondeilanden voorzien van dempend materiaal. In de gangen zorgen driehoekige plafond-nissen en geperforeerde plafonds voor de nodige ge-luidsreductie. Via het shed dak treedt veel daglicht vanuit het noorden binnen, terwijl zonlicht wordt bui-tengehouden.”

DUURZAAMHEIDDuurzaamheid, een eis vanuit de gemeente, is terug

te vinden in de materialisering, installaties en het groene dak van het school-gebouw. Toegepaste materialen als beton, metselwerk en aluminium kozijnen houden het gebouw onderhoudsarm. Geïntegreerde bakken voor de zonwering, een polyurethaan coating op de wanden en epoxyvloeren met holplinten zorgen ervoor dat de school eenvoudig schoon te houden is. Veenman: “Om energie te


49 |

BouwInfoOPDRACHTGEVER Stichting Onderwijsgroep Amersfoort, AmersfoortONTWERP Rik Lagerwaard Architect BNA, AmersfoortUITVOERING Bouwbedrijf A. Huurdeman bv, AmersfoortINSTALLATIES w.b. Hollander Techniek ApeldoornE INSTALLATIES Ben Smeeïng AmersfoortBOUWKOSTEN Duyts AmsterdamBOUWPERIODE medio november 2011 – eind oktober 2012

Projectinfo

BIJNA 50 JAAR VAN ALLE MARKTEN THUISOoit begon Ben Smeeïng Elektra en beveiligingen als een eenmansbedrijfje in de binnenstad van Amersfoort. Het hield zich bezig met kleine klusjes en verbou-wingen. Inmiddels is het uitgegroeid tot een bedrijf met 16 werknemers dat op velerlei vlak zijn mannetje staat.

Renovaties voor bejaardenhuizen, woningbouwcomplexen, kerken, scholen en mi-litaire complexen, maar ook het verzorgen van installaties in de nieuwbouw van woningen, kantoren, bedrijfshallen en scholen, behoren tot het allround diensten-pakket. Verder wordt veel onderhoudswerk gedaan voor verschillende woning-bouwverenigingen. Daarnaast staat service en onderhoud hoog in het vaandel. Een eigen storingsdienst staat 24 uur per dag en 365 dagen per jaar klaar om storingen en calamiteiten direct het hoofd te kunnen bieden.

Werden in de beginjaren uitsluitend werkzaamheden verricht in Amersfoort en directe omgeving, tegenwoordig worden de werkzaamheden uitgevoerd in geheel midden Nederland. Te denken valt aan elektronische licht- en krachtstroominstal-laties en brand-, noodverlichting- en zusterroepinstallaties. Sinds 1996 is het be-drijf door het NCP-gecerti�ceerd voor de aanleg van inbraakbeveiligingsinstalla-ties en inmiddels heeft het ook een certi�cering voor brandmeldinstallatiebedrijf en het VCA. In die hoedanigheid is Ben Smeeïng Elektra en beveiliging betrokken geweest bij de bouw van de Mulock Houwerschool in Huizen en de Tinne in Amersfoort.

besparen hebben we een luchtwarmtepomp toegepast die, gecombineerd met een kleine verwarmingsketel, zorgt voor verwarming en luchtbehandeling. Ook is er hoogfrequente verlichting met daglichtafhankelijke regeling aanwezig. Qua ventilatie voldoet het gebouw aan de maatstaven van Frisse Scholen.” Momen-teel ontwikkelt Bouwbedrijf A. Huurdeman bv een duurzaam energieconcept, bedoeld om schoolgebouwen energetisch en betaalbaar op te waarderen. Dit concept wordt vanaf volgend jaar uitgerold.

LEAN BOUWENDe Mulock Houwerschool is opgebouwd uit betonvloeren en kalkzandsteen wan-den. De buitenschil bestaat uit prefab elementen in combinatie met traditioneel metselwerk. “Door lean te bouwen, realiseerden we een bouwtijd van minder dan een jaar”, zegt Veenman. “Met onze vaste ketenpartners werkten we snel en ef-�ciënt naar het opleveringsmoment toe.” Doelend op de prettige samenwerking en het kwalitatief hoogwaardige eindresultaat, besluit hij: “Van zulke projecten krijg je energie. En daar doen we het als bouwbedrijf voor.” ❚


- licht-, kracht-, noodverlichtingsinstallaties- energiezuinige lichtbronnen- exclusieve projektverlichting- inbraakbeveiliging

van Westreenenstraat 23814 BN Amersfoorttel: 033-4757075fax: 033-4757676email: [email protected]

12790232_smeeing.indd 1 27-11-12 14:05

VNB Vermeulen Fluorweg 633812 RW Amersfoort

VNB Haringsma Industrieweg 25b3762 EG Soest

neerbos.nl

Samen bouwen in de regioBouwen met ambitie vraagt om een regionaal sterke en ervaren leverancier van bouwmaterialen: Van Neerbos. Al meer dan 75 jaar helpen we bouwers bouwen in de regio.

Met sterk advies, snelle service, actuele informatie en maximale betrouwbaarheid.

Vijftien vestigingen in Midden- en Zuid-Nederland.



OSSENDRECHT | ZuidWestHoek College

Tekst | Richard Stegers Beeld | Xxxxxxxxxxxxx

Een modern, ruimtelijk schoolgebouw met een frisse uitstraling. Het ZuidWestHoek College in Ossendrecht beschikt over een kleurrijk en daarmee eigenzinnig gevelbeeld. De vmbo-scholengemeenschap bevindt zich op een beschutte en verrassende plek in het bos.

De bouw van het ZuidWestHoek College verliep conform planning en werd na de herfstvakantie in gebruik genomen. Voor de uitvoering was Aanne-mingsbedrijf Fraanje verantwoordelijk. De onderneming uit Lewedorp liet opnieuw zien zeer bedreven te zijn in het realiseren van schoolgebouwen. “Het is goed en prettig verlopen, al moet je gedurende het proces ook wel wat hobbels nemen”, constateert projectleider Marcel Beenhakker van Aan-nemingsbedrijf Fraanje. De uitdaging zat vooral in de waterdichtheid van de gevel. Dat had te maken met de rijke detaillering. “Er moest veel aandacht worden besteed aan de aansluitingen en dan met name van de neuspro� e-len en de stalen kaderpro� elen rond de kunststof kozijnen.”

DYNAMISCH EN SPANNEND Bij de fundering zijn mortelschroefpalen toegepast, een bijna trillingsvrije methode. De hoofddraagconstructie bestaat uit prefab betonkolommen met stalen liggers, kanaalplaatvloeren en een staaldak. De gevel wordt gevormd door houtskeletbouwelementen in het werk voorzien van stalen gevelpa-nelen. Deze smalle, vlakke panelen hebben een opvallende kleur gekregen

EIGENZINNIGE SCHOOL OP BIJZONDERE PLEK

50 |


51 |

OSSENDRECHT | ZuidWestHoek College

BouwInfoOPDRACHTGEVER Vereniging Ons Middelbaar Onderwijs, TilburgGEDELEGEERD OPDRACHTGEVER HEVO bv, Den BoschONTWERP Van den Berg Kruisheer Elffers Architecten, RotterdamUITVOERING Aannemingsbedrijf Fraanje, LewedorpCONSTRUCTIE Advies- en ingenieursbureau Van de Laar, EindhovenINSTALLATIEADVISEUR Technisch Adviesbureau Becks, Den BoschE INSTALLATIE Spie NederlandBOUWFYSICA Peutz, MookBOUWPERIODE maart 2011 – oktober 2012BVO 6.800 vierkante meterBOUWKOSTEN €4.400.000 (excl. BTW en installaties)

KWALITEIT IS ONZE BASIS

[email protected]

u t i l i t e i t s b o u w

i n d u s t r i ë l e b o u w

w o n i n g b o u w

r e s t a u r a t i e

Postbus 1, 4456 ZG Lewedorp

Nieuwe Kraayertsedijk 37, Lewedorp

Tel. (0113) 61 55 00

Fax. (0113) 61 27 64

HOOFDAANNEMER

Lid vanbouwendNederland

en moesten in een bepaalde volgorde worden geplaatst. “Er is door de ar-chitect goed nagedacht over de plaats waar ze moesten komen voor het totaalbeeld. Daar moesten we adequaat op inspelen. Dat vergde tijd”, legt Beenhakker uit.

De massa van het gebouw is compact maar ook luchtig. Door vides, door-kijkjes en daklichten wordt voortdurend een relatie gezocht tussen de ver-diepingen in het gebouw en met de omgeving. De compacte stapeling van functies maakt de school dynamisch en spannend. “Afhankelijk van de ach-terliggende functie is de gevel soms volledig dicht of meer transparant”, licht projectarchitect Jaap van Es van Van den Berg Kruisheer Elffers toe. “Met overstekken aan de voorzijde ontstaan beschutte plekken en loopt het buitenterrein als het ware naar binnen. De inkepingen aan de bovenzijde zijn ingezet om de bovenste verdieping van voldoende daglicht te voorzien. De soepele overgang van binnen naar buiten is voelbaar.”

RUIMTELIJKHet plan kenmerkt zich met de vides en het daklicht boven de tribune door een grote ruimtelijkheid. Op de eerste verdieping is ruim zicht op de omge-ving, is er visueel contact met de aula/overblijfruimte, het techniekplein, de sportzalen en via het sheddak met de tweede verdieping. Door de binnen-wanden op cruciale plaatsen van glas te voorzien, kunnen de afdelingen zich sterker pro�leren en worden zichtlijnen verlengd. “Dit levert een ontspannen sfeer van zien en gezien worden”, aldus de projectarchitect. De bouwkundige structuur is open. Slechts de kolommen, de natte cellen en de stijgpunten zijn vaste elementen. Alle andere wanden zijn vrij te plaatsen. “Dat geeft de gebruiker veel �exibiliteit”, merkt de projectleider op. Als laatste opvallende onderdeel noemt Beenhakker de betonvloeren. “Die zijn voorzien van een druklaag voor de stabiliteit en monolithisch afgewerkt. Door te vlinderen konden ze in één arbeidsgang gelijk vlak worden opgeleverd. Voordeel is dat de vloerafwerking direct kan worden aangebracht. In dit geval ging het om pvc, marmoleum en gietvloeren.” ❚

SPIE-Building SystemsVestiging Terneuzenwww.spie-nl.com

SPIE-Building Systems heeft meegebouwd aan het nieuwe hypermoderne schoolgebouw Mollercollege Zuid-westhoek, welke ruimte biedt aan 600 scholieren.

SPIE heeft hier duurzame en innovatieve elektrotechni-sche vernieuwingen geïnstalleerd en het mede mogelijk gemaakt dat de jongeren weer goed aan hun toekomst kunnen werken. Het gebouw huisvest vele studierichtingen waaronder een breed scala aan technische opleidingen.

Mollercollege Zuidwesthoek – Ossendrecht


52 |

Tekst | Nicole Kirkels Beeld | Monique Beijaert, Sebastian van Damme en NIOO-KNAW

Ruim een jaar geleden werd het nieuwe gebouw van Het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) in Wageningen of� cieel ge-opend. De werkzaamheden van het NIOO, het denken in natuurlijke kringlopen en het bestuderen van ecosystemen, leverden de inspira-tiebron voor het nieuwe gebouw. Het is integraal duurzaam gebouwd, geïnspireerd op de cradle-to-cradle � loso� e. Dit betekent dat een gebouw niet schadelijk is voor milieu en natuur, maar probeert hier een harmonieus onderdeel van te zijn, en draagt er zelfs positief aan bij.

Duurzaam gebouw onderzoekt en innoveert


53 |

WAGENINGEN | Het Nederlands Instituut voor Ecologie

Zo heeft het gebouw een primeur voor hoge tem-peratuuropslag, heeft het een ruime toepassing van zonne-energie en een bij-zonder vegetatiedak. Direc-teur van het NIOO, Louise Vet, vertelt graag over de toegepaste technieken: “Al vanaf 2009 zijn we bezig met nieuwe, experimentele typen zonnepanelen. He-laas laat de levering nog al-tijd op zich wachten, maar komend voorjaar zouden ze

dan toch geplaatst gaan worden.” Het instituut gebruikt de zonnepanelen uiteraard voor eigen gebruik, maar het onderzoek dat eraan vast zit, is zeker zo belangrijk. “We willen verschillende systemen onder dezelfde omstandig-heden kunnen testen. En wat is dan handiger om dat op ons eigen dak te doen?” Het NIOO heeft naast geïntegreerde zonnecellen ook thermische zon-necellen en sinds kort ruim honderd pv-panelen in gebruik. De gebruikers heb-ben nu eenmaal veel elektriciteit nodig voor hun onderzoeken, en dit wordt dus geleverd door de zon.

VEGETATIEDAK Verder is het vegetatiedak eind oktober of�cieel geopend. Vet: “Ons vegeta-tiedak is niet zomaar een dak met planten; er wordt onderzocht hoe verschil-lende grondtypen, hydrologie- en vegetatietechnieken de temperatuur beïn-vloeden van het gebouw. Daartoe zijn sensoren in het gebouw aangebracht die automatisch worden uitgelezen.” Met een groot consortium, bestaande uit dakdekkers, de vakgroep hydrologie van Wageningen University, het Sto-wa (Stichting toegepast waterbeheer), Rioned en de gemeente Rotterdam, worden de resultaten onderzocht.” Bovendien vergroot het vegetatiedak de biodiversiteit van de omgeving en zorgt het ervoor dat bedreigde planten- en diersoorten terugkomen.

BEKRONING Medewerkers zijn erg tevreden over het gebouw: op hete dagen blijft het gebouw koel, het binnenklimaat is volledig non-toxisch en alle ruimten zijn voorzien van CO2-detectoren. Verder wordt het ruim aanwezige daglicht er-varen als zeer prettig en zorgen de glazen wanden voor een mooie beleving van de omgeving. Het gebouw is inmiddels bekroond met vele prijzen en ➤

Louise Vet


54 |

WAGENINGEN | Het Nederlands Instituut voor Ecologie

Projectinfo

MEER MOGELIJK DOOR SPECIAAL VEGETATIEDAK Het bijzondere vegetatiedak van het NIOO is uniek in zijn karakter; het draagt zo-veel mogelijk bij aan biodiversiteit in de omgeving, verkent of bedreigde planten- en diersoorten een plek op het dak kunnen vinden en geeft inzicht in de bijdrage van groene daken om de temperatuur in het gebouw te reguleren, en water op het dak te bergen. Het dak werd gerealiseerd door het SBIR-project, waar ZinCo Benelux bv als projectpartner samen met Daklab en WU deel van uit maakte.

ZinCo bracht kennis in met betrekking tot substraten (aangepaste voedingsbo-dem voor op het dak). Peter Koop, verklaart: “De vraagstelling van SBIR was zeer speci�ek; het voldoen hieraan betekende dat het project verder moest kijken dan de traditionele voorhanden zijnde substraten.”

ZinCo adviseert en levert groene daken gevel systeemoplossingen. Dit van origi-ne Duits bedrijf is sinds 1972 in dit vakgebied betrokken en is één van de weinige totaalleveranciers die zowel zijn eigen producten van A tot Z ontwikkelt als pro-duceert. Hierdoor kan het bedrijf naast de eenvoudige groendaken ook complexe vraagstukken oplossen.

Voorkomende vragen hebben betrekking op het realiseren van waterberging maar ook toepassing van solar in combinatie met groen. In nauw overleg tussen de architect en ZinCo wordt gezocht naar de beste en duurzaamste oplossing.

BouwInfoOPDRACHTGEVER NIOO-KNAWONTWERP Claus en Kaan Architecten, RotterdamADVIES Archisupport bv, Amerongen (directievoering); Arup, Amsterdam (constructie); DWA, Ede (energiesystemen en –installaties); DGMR, Arnhem (duurzaamheid, bouwfysica en brandveiligheid); IF Technology, Arnhem (bodemenergieopslag)UITVOERING Bouwbedrijf Berghege, OssINSTALLATIES Burgers Ergon Installatietechniek, Eindhoven

(wtb); Imtech Nederland bv, Den Haag (E); Cofely Nederland nv, Bunnik (klimaatkamers)

ONDERZOEKSDAK ZingoBEGLAZING LUT & EXT Saint Gobain GlassolutionsREALISATIEKOSTEN € 33.000.000,- (incl. laboratoria)BOUWPERIODE april 2009- januari 2011

Life on RoofsRenovatie grasdak TU Delft

ZinCo Benelux b.v. - Postbus 9092, NL - 1006 AB Amsterdam - Tel. (020) 667 48 52 - Fax (020) 667 38 47 - [email protected]

Life on RoofsVegetatiedaken, parkdaken of dakpleinen. Benut het daklandschap en breng met ZinCo leven op het dak! De bewezen hoogwaardige systeemoplossingen van ZinCo bieden u de zekerheid die u als opdrachtgever, architect, dakdekker of daktuinhovenier vraagt.

nominaties. Zo won het vorig jaar de Duurzame Architectuur Award en dit jaar zowel de FIABCI Prix d’Excellence The Netherlands als de Gouden Pira-mide en de Houtarchitectuurprijs.Het NIOO is met ongeveer 200 medewerkers een van de grootste onderzoeks-instituten van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Het is gespecialiseerd in de ecologie van het (zoete) water en het land. Het complex beslaat vier hectare en bestaat uit een hoofdgebouw met laboratoria en kantoren en diverse bijgebouwen, zoals kassen. Op het com-plex zijn ook bijvoorbeeld proeftuinen en experimentenvijvers te vinden. ❚


55 |

Het gebouw van NIOO KNAW werd onlangs uit bijna vijftig in-zendingen genomineerd voor de Glass Award 2012. Dat het een bijzonder gebouw is, moge duidelijk zijn, maar op welke manier speelt glas hierbij een belangrijke rol?

Tekst | Nicole Kirkels Beeld | Monique Beijaert, Sebastian van Damme en NIOO-KNAW

Rob Helmons, accountmanager projecten bij GLASSOLUTIONS Saint-Gobain, vertelt wat hun werkzaamheden zijn geweest bij dit duurzame gebouw. “Wij hebben de buitengevel en de binnenwanden gerealiseerd. Aan de voorzijde is het gebouw helemaal voorzien van glas. Op deze manier benutten we veel daglicht en heeft het gebouw minder kunstlicht nodig.” Wat bijzonder is aan de ruiten is dat opdrachtgever en architect er geen stijlen tussen wilden, maar een vlakke wand. De ruiten zijn om deze reden tussen vloer en plafond inge-klemd en extra dik. Op de gevelhoeken zijn gebogen isolatieramen bevestigd, wat een mooi detail geeft.

GLAS MET

MEERDERE FUNCTIESUNIEKE OPLOSSINGVerder voorzag GLASSOLUTIONS Saint-Gobain de scheidingswanden van glas. Hierdoor ziet men waar de onderzoekers in hun laboratorium mee bezig zijn. Dit maakt het contact directer en bevordert de communicatie tussen ver-schillende medewerkers. Geurt Roelofsen van GLASSOLUTIONS Interior ver-telt over de moeilijkheid van deze wanden: “Het moest ‘clean’ zijn; er mocht niet gekit worden en er mocht niet in de vloer worden geboord. Wij hebben op de vloer en pro�el gelijmd, waar de glasplaten in vast zitten. Bovenaan zijn patten in het plafond verwerkt. De glasplaten zitten met een clip-in bevestiging aan elkaar.” Dit wil zeggen dat het glas zo’n drie millimeter ingefreesd werd; in de ontstane sleuf past een EDPM-pro�el . Dit houdt de ruiten vast. Ook aan de achterkant van het gebouw en in de atria zijn glazen wanden gerealiseerd. Het gebouw wordt door het vele glasgebruik heel licht en helder ervaren. ❚


56 |

DORDRECHT | Basisschool Noordhove

Tekst | Sjoerd Meuleman Beeld | Corrie in 't Veld

Oude Noordhove

klaar voorvolgend leven


57 |


Soms komen schoolgebouwen langs, die uit louter nostalgische motieven een opknapbeurt verdienen. Zo’n school uit vergeelde boeken is de basisschool Noordhove in Dordrecht. Exact honderd jaar oud en nu klaargestoomd voor een weer volgend leven.

De Noordhove is een school, zoals die alleen vroeger werden gebouwd. Met gevels van ouderwets metselwerk, tot bijna vijf meter hoogte reikende loka-len en bovenop geen saai plat dak, maar een ouderwetse pannenkap, met kilkepers op beide hoeken. Maar zoals vaker met oude bouwwerken was de school niet meer van deze tijd. Vooral installatietechnisch mankeerde het een en ander, waaronder slechte ventilatie en versleten sanitair. Bouwbedrijf

Hooghwerff uit Strijen verkreeg de moderniseringsopdracht na een aanbeste-ding, die puur op prijs werd gegund. Bouwsnelheid was minder van belang, aangezien de leerlingen lessen konden volgen op een vervangende locatie. Volgens directeur Leo Hooghwerff wel zo prettig, omdat onvoorziene zaken nooit ver weg zijn. “Je komt bij dergelijke werken altijd dingen tegen, die meer tijd behoeven dan voorzien. Onder het bestaande marmoleum in de gang bijvoorbeeld kwam een prachtige terrazzo vloer tevoorschijn, waar tot dan toe niemand weet van had. Opknappen kostte inderdaad meer tijd, maar het was kapitaalvernietiging geweest, wanneer dit was nagelaten.”

CONSTRUCTIEF De in 1912 gebouwde basisschool telt twee bouwlagen, met daarboven onder de kap een zolderruimte. Constructief bleek de school nog in goede staat. ➤

'OPKNAPPEN KOST INDERDAAD MEER TIJD, MAAR HET WAS

KAPITAALVERNIETIGING GEWEEST, WANNEER DIT WAS NAGELATEN'


www.vanwelsenisprojectstoffering.nl

Van Welsenis Projectstoffering BV is gespecialiseerd in het leveren en installeren van

alle soorten harde en zachte vloerbedekkingen, raamdecoratie en zonwering.

Van Welsenis Projectstoffering bewijst al sinds 1993 dat wij garant staan voor kwaliteit,

vakmanschap en service tegen gunstige prijzen. Bekijk onze website. Wij werken door

heel Nederland.

postadres Oostelijke Achterweg 50 3241 CM Middelharnis

T 0187 487 993 E-mail [email protected]

magazijn Energiebaan 4 3255 SB Oude Tonge

Banier uit Oudkarspel is met name werkzaam in de utiliteitsbouw en de grotere renovatie- en restauratieprojecten. Zestig mensen werken er elke dag voor Banier. Wilt u meer weten over het werk wat wij voor diverse projecten verricht hebben? Bezoek dan onze website.

Banier BVT [email protected] www.banier.com

Uw specialist in plafonds, wanden en vloeren...

Banier

Nijverheidstraat 6 3291 CH Strijen

Postbus 5717 3290 AA Strijen

078 - 674 11 55

078 - 674 45 08

[email protected]

www.gebrs-hooghwerff.nl

bouwen aann. bedrijf

Nieuwbouw Verbouw

Renovatie Onderhoud


59 |

MOOI Binnen kwamen weliswaar enkele wijzigingen, maar het gros bleef zoals het was. Een mooi element vormt de nieuwe vaste trap naar de zolder. Voorheen geschiedde ontsluiting middels een ouderwetse zoldertrap, maar die bleek door de functiewijziging lang niet voldoende meer. Hooghwerff installeerde zodoen-de een trap van staal, afgewerkt met robuust houten treden. Verder werden de systeemplafonds vervangen en verhoogd: zij bevinden zich nu een meter hoger. Als extra geluids- en brandbuffer monteerde de aannemer gipsplaten tegen de bovenliggende balklagen. Alle vloeren werden voorzien van hoogwaardige marmoleum, met een onderlaag van vilt. Ook dit voor terugdringing van geluid-overdracht. Qua sanitair verving Hooghwerff de staande toiletpotten voor vrij hangende wandclosets en werden de vloeren voorzien van Bolidt vloeren. Een ander installatietechnische ingreep vormde de luchtbehandelingskast voor me-chanische ventilatie op zolder, die is voorzien van warmteterugwinning. Het eni-ge nieuw te bouwen onderdeel voor het voornamelijk op nieuwbouw gerichte bouwbedrijf was het noodtrappenhuis langs de gevel. Hooghwerff: “Inderdaad doen we vaker nieuwbouw dan renovaties. Maar dit is ook mooi, omdat je een oud gebouw met eenvoudige middelen weer een toekomst geeft.” ❚


Projectinfo

CREATIEF IN OUDBOUW

Installatiebedrijf D.A. Vermaas uit Oud-Beijerland installeerde voor de Noordhove een nieuwe riolering, waterleidingen, sanitair en deed daarnaast ook het zinkwerk om en rond de kap. Het bedrijf voelt zich thuis in renovaties.

Het in 1978 oorspronkelijk als eenmanszaak opgerichte D.A. Vermaas kent haar oor-sprong in Mijnsheerenland, met toentertijd klanten uit veelal De Hoeksche Waard. Inmiddels runnen vader en zoon Dick- en Nick Vermaas een onderneming, die zich voornamelijk richt op restauraties, renovaties en verbouwingen in heel Nederland. Voor die specialiteit is ervaren personeel goud waard, aldus Nick Vermaas. “Wij doen dit werk, omdat we van ons vak houden. Liever lossen we moeilijke problemen op, dan rechttoe-rechtaan te moeten stampen in bijvoorbeeld appartementencom-plexen. Onze ervaren monteurs kunnen in renovaties hun creativiteit kwijt, die in nieuwbouw vaak niet nodig is. Van dat soort werk houden we.”

KWALITEIT STAAT VOOROP

Van Welsenis Projectstoffering bv heeft een team met vakbekwame stoffeerders, die gaan voor de beste kwaliteit. Scholen, gezondheidszorginstellingen en andere be-drijven behoren tot de klantenkring. “De beste waardering krijgen we van klanten, die steeds weer voor ons kiezen. Zij weten dat we meedenken, betrouwbaar zijn, en dat we gaan voor het beste eindresultaat voor een scherpe prijs.Sinds kort zijn wij aangesloten bij het Platform Project Inrichting,” aldus Van Welse-nis. “Hier zijn wij erg blij mee, want kwaliteit staat bij ons hoog in het vaandel. Daarom kiezen wij ook voor de beste leveranciers voor al onze producten.”

Bouwinfo OPDRACHTGEVER Gemeente DordrechtONTWERP Ingenieursburo Drechtsteden, DordrechtUITVOERING Gebrs. Hooghwerff bv, StrijenINSTALLATIES Martinu, Ridderkerk (E); Heating Services,

Oudewater (CV/MV)BOUWKOSTEN € 1.250.000BOUWPERIODE januari - september 2012

De houten balklagen onder de lokalen waren nog prima, net als de in het werk gestorte betonvloer ter plaatse van de gangen. Ook het metselwerk van de gevels behoefde weinig aanpassingen. Hooghwerff reinigde de stenen, verving slechte stukken en herstelde waar nodig het voegwerk. Meer arbeid vroegen de kozijnen, variërend van nieuwe stukken tot aan complete vervangingen toe. Bovendien verkregen zowel de gehandhaafde als nieuwe kozijnen renovatieglas in de sponningen, met als doel een iets hogere isolatiewaarde. Een ander uit-pandig onderdeel vormde de isolatie van het dak. Na opslag van de bestaande pannen isoleerde Hooghwerff het dakbeschot met pir platen, om de voorheen als opslagruimte functionerende zolder geschikt te maken voor twee extra lo-kalen en kantoorruimte. Hoewel de pannen als gezegd werden hergebruikt, bleek het aantal achteraf ontoereikend. Hooghwerff: “We hebben stad en land afgezocht, maar ze waren niet meer verkrijgbaar. Nieuwe pannen zijn daarom geplaatst op plekken, die je bijna niet ziet.”


Industriestraat 157622 AV BorneT : 074 - 265 77 77F : 074 - 266 12 13E : [email protected] : www.dijkhof.com

Een stijlvolle trap in een school, bedrijfshal

of winkelcentrum, een fraaie balustrade

met hekwerk bij een wooncomplex - ze

imponeren, verwelkomen en nodigen

bezoekers en bewoners uit om binnen te

komen. Wij ontwerpen, produceren en

installeren deze staaltjes van functioneel en

fraai design voor elk project. Van huis tot

hotel en van school tot schip.

Bovendien zit innovatie in onze genen.

Zo bedachten wij de praktische antislip-

perfotreden: weer of geen weer, uitglijders

voorkomt u hiermee gegarandeerd.

Dankzij ons moderne machinepark en

de complete fabricage in eigen beheer

ontvangt u alles bovendien snel; van

losse trede tot complete trap.

Wij zijn een jong bedrijf met een lange traditie en gespecialiseerd in het vervaardigen van metalen (staal, rvs en aluminium) trappen, treden en hekwerken, eventueel afgewerkt met glas, hout of natuursteen.

Een dijk van een trap komt van Dijkhof!

Seriematig en uniek maatwerk gecombineerd met innovatie in de trappenwereld vormen onze belangrijkste pijlers.


61 |

ASSENDELFT | Octant School

Tekst | Sjoerd Meuleman Beeld | Koos de Boer

UITBREIDEN IN RECORDTIJD

In opdracht van de gemeente Zaanstad realiseerde Hodes Bouwsystemen uit Enschede een uitbreiding voor de Octant basisschool in Assendelft, in een voor aannemersbegrippen onwaarschijnlijke bouwtijd van ruim drie maanden. “Waar wij tijd in winnen zijn Co-makers, goed plannen en een gedegen voorbereiding. ➤

Industriestraat 157622 AV BorneT : 074 - 265 77 77F : 074 - 266 12 13E : [email protected] : www.dijkhof.com

Een stijlvolle trap in een school, bedrijfshal

of winkelcentrum, een fraaie balustrade

met hekwerk bij een wooncomplex - ze

imponeren, verwelkomen en nodigen

bezoekers en bewoners uit om binnen te

komen. Wij ontwerpen, produceren en

installeren deze staaltjes van functioneel en

fraai design voor elk project. Van huis tot

hotel en van school tot schip.

Bovendien zit innovatie in onze genen.

Zo bedachten wij de praktische antislip-

perfotreden: weer of geen weer, uitglijders

voorkomt u hiermee gegarandeerd.

Dankzij ons moderne machinepark en

de complete fabricage in eigen beheer

ontvangt u alles bovendien snel; van

losse trede tot complete trap.

Wij zijn een jong bedrijf met een lange traditie en gespecialiseerd in het vervaardigen van metalen (staal, rvs en aluminium) trappen, treden en hekwerken, eventueel afgewerkt met glas, hout of natuursteen.

Een dijk van een trap komt van Dijkhof!

Seriematig en uniek maatwerk gecombineerd met innovatie in de trappenwereld vormen onze belangrijkste pijlers.


RoofCon Dakwerken

Marssteden 86 7545 TD Enschede, m: [email protected], t: 053 - 2307460

U Specialist voor zowel: Bitume, kunststof en EPDM

Waar kwaliteit, betrouwbaarheid en een professionele aanpak voorop staat!

Smit Interieurafbouw B.V.

-

-

-

Levering en montage vansysteemplafondsscheidingswandenverlichting

F. Smit - De Zegge 4 - 8064 HV ZwartsluisTel. 038-3866989 - Mobiel 06-53960162 - Fax 038-3865290Email: [email protected]

12790249_smit.indd 1 04-12-12 16:46


63 |


Projectinfo

FLEXIBEL OP PLATTE DAKEN

Roofcon Dakwerken uit Enschede installeerde voor de Octant school een gebitu-mineerde zwarte dakbedekking, uitgevoerd in gemineraliseerde SBS. In recordtijd, want binnen vier dagen was het dak waterdicht.

Roofcon is een nog jong bedrijf, in februari 2011 gestart. Niettemin beschikt het personeelsbestand van zeven werknemers over ruime ervaring. Meewerkend uitvoer-der Harry Tuin werkte meer dan dertig jaar met geplakte bitumen, voordat hij het bedrijf van zoon en directeur Nick Tuin kwam versterken. Daarnaast heeft Roofcon een EPDM- en kunststofspecialist in huis, eveneens gezegend met ruim een kwart eeuw ervaring. Die bundeling van disciplines maakt het bedrijf geschikt voor vrijwel elke platdak klus. Tuin: “Wij zijn een nog jong bedrijf, dat barst van de ambitie. Toen Roofcon startte, wist ik dat er kansen lagen. Maar dat het zo goed zou gaan, had ik niet durven dromen.”

Beloven De kracht van Roofcon, volgens Tuin, is �exibiliteit. Het bedrijf is niet te beroerd om tot ver buiten de regio te werken - in dit geval de Zaanstreek dus - en kijkt daarbij niet op een uurtje meer of minder. Zo moest de Octant School in recordtijd dicht, reden om vijf man in te zetten, voor vier achtereenvolgende dagen van zeven tot ze-ven. In die korte tijd werden achtereenvolgens dampremmers, isolatie en dakbedek-king aangebracht. Ook werden pluvias en randdetails ingeplakt. Tuin: “Inhoudelijk was het werk tamelijk standaard, het was de korte tijd, die het spannend maakte. Maar als ik vier dagen beloof, dan worden het er ook vier.”

SUCCESVOLLE SAMENWERKING

De Octantschool is een project waarin Smit Interieur afbouw BV een gevarieerd aanbod plafonds heeft aangebracht. De gymzaal kreeg een balvast plafond, de natte ruimten gipsvinyl, de lokalen en gangen werden voorzien van een hardmine-raalplaat en een stuk buitenplafond kreeg houtwolmagnesietplaten. Smit is gespeci-aliseerd in het leveren en vakkundig monteren van systeemplafonds en scheidings-wanden. Het bedrijf werkt al vele jaren prettig samen met Hodes Bouwsystemen bv uit Enschede en zij hebben samen al meerdere onderwijsprojecten gerealiseerd, zoals de rechtenfaculteit van het VU te Amsterdam en een school voor voortgezet onderwijs havo/vwo op Bonaire. Smit staat voor een goede prijs-/kwaliteitverhouding, hoge afwerkingsgraad, �exi-biliteit en betrouwbaarheid. Zij is lid van de NOA en mag het keurmerk voeren van de Stichting Afbouwkeur.

Hodes is een systeembouwer, met - anders dan veel concurrenten - gemaat-voerde oplossingen. Het richt zich voornamelijk op de semipermanente markt en toont hiermee raakvlakken met de traditionele aannemerij. Zo legt Hodes zich niet vast aan standaard stramienen, waardoor gebouwen - gelijk aan gewone bouwbedrijven - gemaakt kunnen worden, zoals klanten die wensen. Verschillen zijn er ook, vooral wat betreft snelheid van werken. Terwijl een gemiddeld bouwbedrijf al snel een maand of negen zou uittrekken voor de Assendelftse Octant, bouwde Hodes de school in krap dertien weken tijd. Projectleider John van het Hul noemt Hodes’ voorttrekkersrol als ketenforma-

teur in dit verband doorslaggevend. “Bouwbedrijven hebben tegenwoordig de mond vol van ketenvorming, maar Hodes werkte al zo, toen het begrip nog moest worden uitgevonden. Wij zweren al decennia bij vaste mensen op het werk, omdat er dan een band ontstaat, die je met losse contacten nooit zult krijgen. En dat zie je in de bouwsnelheid terug.”

EVALUEREN Een ander punt dat snelheid bevordert, is punctuele administratie. Weekpro-ductie wordt als bijna heilig beschouwd, reden waarom wekelijks een evalu-atie op de agenda staat, over hoe de planning ervoor staat. Dreigt een achter-stand, dan worden direct extra mensen ingezet om die in te lopen. Niet meer dan logisch, volgens Van het Hul, omdat van systeembouwers snelheid wordt verwacht. “Als er met vorst een keer niet gewerkt kan worden, zorgen we hoe dan ook dat de achterstand wordt ingelopen. Opdrachtgevers kiezen voor systeembouwers, omdat ze snelle resultaten beogen. Dan moet je die ambitie ook kunnen waarmaken.” Van wezenlijk belang daarbij noemt hij een tot in de puntjes voorbereide planning. Vrijwel elk detail staat voorafgaand aan de bouw op papier. “Voordat er ook maar een spade in de grond verdwijnt, is het gebouw tot op de laatste plint uitgedacht. Zo niet, starten we later.” ➤

'VOORDAT ER OOK MAAR EEN SPADE IN DE GROND VERDWIJNT, IS HET

GEBOUW TOT OP DE LAATSTE PLINT UITGEDACHT. ZO NIET,

STARTEN WE LATER'


64 |


D&D Brandwerende Applicaties is een bedrijf dat zich gespecialiseerd heeft in het adviseren en aanbrengen van brandwering bij sparingen en doorvoeringen, en in het

brandveilig Compartimenteren van gebouwen, ter vertra-ging van branddoorslag en brandoverslag. (W.B.D.B.O)

D&D Brandwerende applicaties Spaanse matplein 5

5237RG 's-Hertogenbosch Tel: 06-38750930 Tel: 06-27286492

www.dnd-applicaties.nl E-mail: [email protected]

‘Brandpreventie op maat’

Projectinfo

HOOGWAARDIGE GIETDEKVLOEREN

Indri Anhydrietvloeren bv is in een vroeg stadium uitgenodigd door Hodes Bouwsystemen uit Enschede om mee te denken over het meest geschikte dek-vloersysteem. De uitgangspunten waren dat de opbouw van de vloer totaal 90 millimeter zou zijn; dit was onderverdeeld in 20 millimeter isolatie en 70 millimeter dekvloer. Door de korte bouwtijd stelde Indri Anhydrietvloeren voor dit om te zetten naar 30 millimeter isolatie en 60 millimeter alpha half hydraat gietdekvloer. De dikte van de isolatie bespaarde twee weken droogtijd, wat op dit project van belang zou zijn.

Er is gekozen voor een gietdekvloer met als bindmiddel een alpha vanwege de vroege sterkte in de mortel. Een ander voordeel is dat met deze gietdekvloer de vloerverwarming na één week kan gaan draaien. Dit bevordert de droogtijd.

Indri Anhydrietvloeren uit Alkmaar is een volle dochteronderneming van Indri, die reeds sinds 1928 actief is op het gebied van dekvloeren en afwerkingen. Sinds 2007 is de afdeling anhydriet actief op de markt met een mixmobiel om op grote en kleine bouwwerken een kwalitatief hoogwaardige gietdekvloer aan te brengen. In veel gevallen is het bindmiddel een calciumsulfaat. Het bindmiddel waar mee gewerkt wordt, is op basis van natuur- en alphagips. Voordelen hiervan zijn vroege sterkte, geen huidvorming en het is Arbo tech-nisch verantwoord.

VERANTWOORDELIJKHEDEN De school werd op basis van design en construct aanbesteed. Dat behelst een van uittekenwerk tot oplevering verzorgd bouwplan, met als leidraad slechts een summier opgesteld programma van eisen. Van het Hul toont zich voorstander van de contractvorm, omdat ‘design & construct verant-woordelijkheden legt waar die horen, namelijk bij de bouwer’. In het geval van de Octant school ging het om een uitbreiding voor het hoofdgebouw. Hodes realiseerde op een prefab fundering een staalconstructie met ka-naalplaatvloeren, waarvan de gevels werden dichtgezet met houtskelet-bouwelementen, grotendeels afgewerkt met bloksgewijze, in verschillende


65 |


VAN ALLE MARKTEN THUIS

Voor schildersbedrijf Boomkamp uit Borne was de Octant school een veelzijdige klus, omdat hier ‘alle disciplines samenkwamen’. “Er zijn niet zoveel schilders die worden uitgenodigd om én te schilderen én te beglazen én vloeren te gieten.” Boomkamp is een schildersbedrijf, dat zich met recht all round mag noemen. Dat blijkt wel uit de Octant School, waar het bedrijf naast het courante schilderwerk tevens de (brandwerende) beglazing en kunststof gietvloeren met holplinten voor haar rekening nam. Die veelzijdigheid is ook hun kracht, volgens directeur Frank Boomkamp. “Voor schilderbegrippen zijn wij met vijftien werknemers een meer dan gemiddelde speler. Wij hebben op elk terrein specialisten in huis, zodat schil-derwerk, beglazingen en vloerafwerkingen kunnen worden ondergebracht bij een en dezelfde partij. En hoe minder partijen op een werk, hoe groter de slagkracht.”

Gelijk aan bijvoorbeeld de dakdekker en brandwerende appliquateur behoort Boomkamp tot de vaste keten van hoofdaannemer Hodes Systeembouw uit En-schede. Daarnaast pakt het schildersbedrijf opdrachten aan, variërend van be-drijfshallen tot restauraties en van woonwijken tot vrijstaande luxueuze villa’s. Een bedrijf aldus, van alle markten thuis. Boomkamp: “Wij houden niet van nee verkopen. In principe pakken we alles aan.”

VEILIG, SNEL EN DOORTASTEND

D&D brandwerende applicaties is een nog jong bedrijf, dat werkelijk brandt van de geldingsdrang. “Wij willen harder lopen dan onze concurrenten.”

Voor een brandveilige Octant School voorzag D&D alle brandscheidende door-voeren van brandwerende middelen. En ondanks dat het bedrijf van Danny van Drunen en Dennis Beset nog maar vier jaar bestaat, beschikken beide heren over meer dan tien jaar ervaring in de brandweringsbranche. En de zaken lopen goed, zo blijkt uit de woorden van Beset. “Anderen mogen dan lijden onder de crisis, daar hebben wij geen last van. Onze agenda zit al een tijdje lang barstensvol met klussen door het hele land. Waarschijnlijk is het toch zo dat wij als aan-stormend bedrijf harder willen lopen dan veel anderen.” Dat D&D in opdracht van hoofdaannemer Hodes appliqueerde, is geen toeval. De systeembouwer uit Enschede werkt bij voorkeur met vaste partners, waaronder D&D. Het bedrijf uit ’s-Hertogenbosch doet daarnaast ook veel grotere werken, zoals ziekenhuizen, zor-ginstellingen en andere grootschalige utiliteit. In het geval van de Octant bestond de opdracht uit zowel 30- als 60-minuten brandscheidingen, uitgevoerd met ach-tereenvolgens harde steenwol, kit en brandwerende coating. Maar hoe, wat of waar is de twee eigenlijk om het even. Beset: “Wij pakken alles aan. Vandaag bellen is morgen langskomen.”

Bouwinfo OPDRACHTGEVER Gemeente ZaanstadONTWERP Hurenkamp Architecten & Adviseurs, VelpADVIES VDH Managers, HoevelakenUITVOERING Hodes Bouwsystemen, EnschedeINSTALLATIES Reith Elektrotechniek, Neede; TGO

Technische Installaties, HengeloBOUWKOSTEN ca. € 2.300.000 BOUWPERIODE mei t/m augustus 2012

Zaanse tinten aangebrachte kunststof beplating. Ter plaatse van de gym-zaal en entrees koos de architect voor het gemodi�ceerde Modiwood – ‘doodgemaakte’ houten planken, zodat alle werking eruit is verdwenen. Binnen ogen de verschillende ruimten voor semipermanente begrippen bovenmodaal. Sparingen in binnenwanden zijn gevuld met meranti kozij-

nen en stootvaste HPL binnendeuren. Alle vloeren kregen linoleum en de plafonds werden afgewerkt met systeemplafonds, waaronder balvaste uit-voeringen in het speellokaal en de sportzaal. Voor Van het Hul was het een werk dat liep, zoals het moest lopen. “Als alles goed is voorbereid, wordt het een kwestie van stapelen. Dat lukt dan ook in dertien weken.” ❚

Projectinfo

'ALS ALLES GOED IS VOORBEREID,WORDT HET EEN KWESTIE VAN

STAPELEN. DAT LUKT DAN OOK IN DERTIEN WEKEN'


66 |

CASTRICUM | Paulusschool

Tekst | Sjoerd Meuleman Beeld | Tervoort Egmond

Paulusschool Castricum vlot omhoog

Steeds vaker geschieden overheidsprojecten middels design & construct contracten. Een voorbeeld hiervan is de nieuwe Paulusschool in Castricum. Het Egmondse bouwbedrijf Tervoort Egmond realiseerde de school in één gang met vijftien appartementen, waarvan die laatste in eigen beheer.

Aanbestedingen op basis van design & construct groeien gestaag. Ontwerp en uitvoering krijgen hand in hand gestalte, met als gevolg een beter en ook sneller uitgevoerd project. Ook voor Cor Tervoort gz, projectleider van het uitvoerende bouwbedrijf Tervoort Egmond, is het een manier van werken, die bevalt. “Het grote voordeel is dat voorafgaand aan de bouw alle rottig-heid er al is uitgekristalliseerd. Samen met de architect maak je een ontwerp, waarbij elk bouwdeel de revue passeert. Eigenlijk heb je het gebouw denk-beeldig dus al een keer gemaakt.” Nu de school er staat, bevestigt die zijn gelijk. Binnen een korte bouwtijd trok de aannemer het gebouw omhoog, met sinds de ingebruikname tevreden gezichten van verhuisde schooljeugd en leerkrachten, schoolbestuur Stichting Tabijn en de nieuwe bewoners van de appartementen. Die laatstgenoemde bouwde Tervoort in opdracht van

Exploitatiemaatschappij Egmond (EME), een verbond van bouwbedrijf Van der Gragt uit Assendelft en Tervoort zelf. Inmiddels zijn er van de woningen een kleine tien verkocht.

RISICO Het EME verkreeg de opdracht na een prijsvraag, uitgeschreven door de ge-meente Castricum en het schoolbestuur. De vraagstelling omvatte een ont-werp en uitvoeringsplan voor een basisschool met vijftien appartementen, passend binnen budget, bestemmingsplan en programma van eisen. De school zou in opdracht geschieden, voor de appartementen erboven diende de inschrijver zelf te investeren. Tervoort: “Idealiter start je met bouwen zodra de woningen allemaal, of in elk geval grotendeels zijn verkocht. Maar die


67 |


tijd is geschiedenis, bovendien moest de school hoe dan ook in gebruik na de zomervakantie. Dan blijft het in zekere zin een risico om te starten, maar gelukkig loopt de verkoop voorspoedig.” Die appartementen zijn gesitueerd op de eerste en tweede laag. Zeven daarvan bevinden zich boven de school. Op details na zijn de appartementen identiek aan elkaar.

BREEAM Het gebouw zit duurzaam in elkaar. De gevels behalen hoge isolatiewaarden en ook de beglazing is bovenmodaal qua bouwbesluit. Ook is er een warmte-koude opslag geïnstalleerd. Daarmee scoort het gebouw hoog op de breeam duurzaamheidladder, tot een niveau van ‘very good’. Voor Tervoort was het ➤

Projectinfo

VENTILATIESPECIALIST OP MAAT Voor een stil te ventileren Paulusschool leverde Alusta uit Etten-Leur meer dan tachtig suskasten, te monteren in de geluidbelaste gevels. Niet toevallig, want het bedrijf is gespecialiseerd in suskasten.

Natuurlijke ventilatie van gebouwen kan geschieden op verschillende manieren, waaronder met in gevels geplaatste suskasten. De toegevoegde waarde boven standaard ventilatieroosters is bekend: suskasten beschikken over sterk geluidwe-rende capaciteiten, wat het product bij uitstek geschikt maakt voor onderwijsin-stellingen, zoals in dit geval de Paulusschool in Castricum. Dat de school nu juist bij Alusta terechtkwam, is niet toevallig, aangezien het Brabantse bedrijf als een specialist geldt op het terrein van suskasten. Zo wordt gewerkt vanuit een eigen productieomgeving, waardoor de onderneming onaf-hankelijk is van leveringen van derden. Ook beschikt Alusta over een eigen ont-wikkeltak, met als pluspunt gemaatvoerde oplossingen, precies zoals de klant die wenst. Volgens verkoopleider René Cas is het die �exibiliteit, die Alusta onder-scheidt van de concurrentie. “Omdat wij zelf ontwikkelen en produceren, is voor vrijwel elke situatie een oplossing voorhanden. Bij lastig te realiseren renovaties bijvoorbeeld, waar bestaande maten nu eenmaal een gegeven zijn. Wij maken zowel ventilatieroosters als suskasten op maat, zonder ingrijpende aanpassingen aan kozijnen of andersoortig hak- en breekwerk. Dat onderscheidt ons wezenlijk van anderen.”

'IDEALITER START JE MET BOUWEN ZODRA DE WONINGEN ALLEMAAL,

OF IN ELK GEVAL GROTENDEELS ZIJN VERKOCHT. MAAR DIE TIJD

IS GESCHIEDENIS, BOVENDIEN MOEST DE SCHOOL HOE DAN OOK IN GEBRUIK

NA DE ZOMERVAKANTIE'


BOKERO STUURDRAAGSYSTEEM

Dé oplossing voor uw fietsenstalling problemen.

Universele fietsenstalling.geschikt voor alle gangbare fietsmodellen.Uitermate geschikt voor fiets met rek en

eventueel krat voorop.Perfect voor uitbereiding van stallingen.Aan te passen op de meeste bestaande

stuurdraagsystemen.

Klijbroek O&O, Tambach BV,telefoon 072 - 5099490 [email protected]

WWW.BOKERO.NL

bouwen op mensen

www.tervoort.nlMosselaan 124 | Egmond aan den Hoef | T 072 - 506 96 50 | E [email protected]

Tervoort Egmond ontwikkelt, bouwten renoveert met een team van betrokkenmedewerkers. Wij bouwen voor mensen,met mensen en door mensen.

Kortom: bouwen op mensen!


69 |


BouwInfoOPDRACHTGEVER Stichting Tabijn, gemeente Castricum OPDRACHTGEVER APPARTEMENTEN Exploitatiemaatschappij Egmond (EME) ONTWERP BBHD Architecten, SchagenADVIES Regent Vastgoedmanagement & Advies, HaarlemUITVOERING Tervoort, EgmondINSTALLATIES Klaver Giant, ObdamSTAALCONSTRUCTIE Tambach StaalconstructiesNATUURLIJKE VENTILATIE AlustaBOUWKOSTEN €3.900.000BOUWPERIODE september 2011-juni 2012

Projectinfo

SAMENWERKING BASIS VOOR SUCCES

Het casco van de Paulusschool in Castricum bestaat hoofdzakelijk uit beton, op cruciale plekken ondersteund door staalwerk. Dat vereiste een goede afstemming tussen constructiebedrijf Tambach en bouwkundig hoofdaannemer Tervoort.

Met een combinatie van beton en aanvullend staalwerk kent De Paulusschool een constructie, gelijk aan veel andere kleinschalige utiliteit. Dus een draagconstructie van in het werk gestorte wanden, kolommen en vloeren, met op kwetsbare locaties aanvullingen van staal. Constructiebedrijf Tambach uit Egmond-Binnen leverde en monteerde al het daarvoor benodigde staalwerk. Juist de kleinschaligheid van het gebouw maakte een goede afstemming tussen partijen noodzakelijk, zegt directeur Ron Tambach. “Zo’n werk als dit verloopt heel anders dan bijvoorbeeld hallenbouw. Dan maak je grote klappen, loop je voor de ander uit. Het gros bestond hier uit kleine deelleveringen, waardoor we telkens bouwenderwijs moesten inspringen. Een goede communicatie met de aannemer is dan essentieel.”

Korte lijnen De productie van hun liggers, kolommen en overig staalwerk geschiedt in de goed geoutilleerde werkplaats in Egmond-Binnen. Het sinds 1946 bestaande con-structiebedrijf beschikt hier over een eigen ontwerpen tekenafdeling, waar staal-producten waar mogelijk op maat tot stand komen. De onderneming kent een platte bedrijfsstructuur, met als gevolg korte lijnen tussen klant en uitvoerende. Zodoende werken opdrachtgevers (maar ook aannemers, architecten et cetera) met vaste aanspreekpunten, waardoor eventuele miscommunicatie tot een mini-mum kan worden beperkt. Tambach richt zich vooral op de levering en productie van maatwerk, met als achterliggende gedachte dat elke constructieve uitdaging maakbaar is. “Wij combineren onze technische expertise met samenwerking met anderen. Alleen met een goede verstandhouding kom je tot echt geslaagde pro-jecten.” zie voor meer informatie www.tambach.nl

de eerste keer dat hij volgens de normen van breeam bouwde. “Zoiets is altijd wennen. We moesten punten bijhouden, waarbij je normaal gesproken niet direct stilstaat.” Hij doelt op onder meer de nauwgezette registratie van trans-portbewegingen, die als doel had CO2-uitstoot van en naar de bouwplaats terug te dringen. Ook zijn er tijdklokken op bouwverlichting en bewegingssensoren in keten geplaatst, dit om stroomverbruik te verminderen.

TRIBUNE Het bouwen zelf verliep vlot, aldus Tervoort. Zijn team koos voor een casco van in het werk gestorte kolommen en wanden, met daarbovenop breedplaat-vloeren. De gevels bestaan uit metselwerk met houten kozijnen, waarvan die laatste zijn voorzien van opvallend wit kaderwerk.

Speels aan het gebouw is vooral de haaks gelegen in een ronde vorm ontwor-pen aanbouw. Eenmaal binnen overheersen heldere kleuren, met als resultaat een vrolijke ongedwongen sfeer. Als blikvanger geldt de grote tribune, gesitu-eerd direct na binnenkomst. Tervoort: “Die tribune is een groot succes. Tijdens de opening was die overladen met schoolkinderen en ouders. Iedereen vond hem prachtig.” ❚


70 |

BOXMEER | Praktijkschool PrO

Tekst | Nicole Kirkels Beeld | Vastbouw

Resultaatgericht bouwen en onderhoudenVoor jongeren aan de praktijkschool PrO Boxmeer werd het afgelopen anderhalf jaar een mooi, modern en praktijkgericht gebouw gere-aliseerd. Het gebouw telt 2000 vierkante meter en geeft ruimte aan zo’n 140 leerlingen met leerproblemen. Het ontwerp van de school is bijzonder te noemen, omdat deze ondergeschikt is gehouden aan de functionaliteit. Leerlingen en personeel hebben een bruikbaar gebouw gekregen en ze zijn er dan ook zeer tevreden mee.

Aan de bouw ging een heel proces vooraf. Remond Molenkamp, vestigingsma-nager van bouwbedrijf Vastbouw, vertelt over de unieke manier van (samen)werken. “De opdrachtgever, Stichting PrO, wilde graag een nieuwe school in Boxmeer, maar wist niet hóe ze wilden bouwen. Wat zij wel belangrijk vonden, waren de gewenste functionaliteiten, zoals een constante binnentemperatuur en een bepaalde luchtkwaliteit. Zij hebben TNO in de arm genomen en een selectie gemaakt van bedrijven die deze functionaliteiten konden waarborgen in ontwerp en realisatie van het gebouw.” Vastbouw maakte deel uit van een consortium van bedrijven. Deze werden allen door de opdrachtgever gekozen. “Dit was wel even spannend,” vertelt Molenkamp. “Wij kenden de andere bedrijven niet, en het was afwachten hoe de samenwerking ging verlopen. Gelukkig pakte dit goed uit en samen hebben we een fantastisch mooi ge-bouw neergezet.”

ONDERHOUDSCONTRACT Vanaf het begin werden installateur Van Delft Groep, VDLP- architecten, Vast-bouw en vastgoedonderhoudsbedrijf Jacobs Beheersbaar Onderhoud betrok-ken bij de bouw. Architect Marc van der Linden: “Het voordeel van het werken met een consortium is dat de verschillende disciplines niet ieder voor zich een zo gunstig mogelijk resultaat proberen te halen. Doordat vanaf de start alle disciplines binnen het consortium de kaarten zichtbaar op tafel leggen, kan een maximaal aantal slagen worden binnengehaald. Zo krijg je naast een beter product ook een beter ontwerpen bouwproces met korte lijnen en snelle besluitvorming.”Zo kon in het ontwerp bijvoorbeeld meteen rekening worden gehouden met alle installaties. De constructie van het gebouw is zo gekozen dat bij verande-rende visie op onderwijs de ruimten opnieuw kunnen worden gevormd naar


71 |

BOXMEER | Praktijkschool PrO

BouwInfoOPDRACHTGEVER Stichting Praktijkonderwijs regio Nijmegen ONTWERP EN UITVOERING consortium bestaande uit: VDLP- architecten, Eindhoven; Vastbouw, Arnhem; Jacobs Beheersbaar Onderhoud, Elst; Van Delft Groep, NieuwkuijkGRONDWERK Grondverzet bedrijf OosterveldeBOUWKOSTEN € 3.350.000BOUWPERIODE augustus 2011- augustus 2012

Grondverzetbedrijf Oosterveld B.V.Breesegge 37627 LA BornerbroekT +31 (0) 74 - 384 16 11F +31 (0) 74 - 384 11 62E [email protected] www.grondverzet-oosterveld.nl

Grondverzetbedrijf Oosterveld B.V. is een pro-fessioneel bedrijf dat al lange tijd actief is in het grondverzet en sloopwerk. Grondverzetbedrijf Oosterveld B.V. is gevestigd in Bornerbroek (vlak bij Almelo) in Overijssel.

Grondverzetbedrijf Oosterveld B.V. is als bedrijf VCA en ISO14001 gecertifi ceerd. Door een platte organisatie kan op veranderingen in het werkproces snel, eff ectief en effi ciënt worden ingespeeld.

12790245_oosterveld.indd 1 27-11-12 15:04

de dan geldende wensen en eisen. Ook werd goed gekeken naar de materi-alen: deze zijn zo onderhoudsvrij en -vriendelijk mogelijk gehouden. Van der Linden: “Niet alleen het consortium is uniek geweest aan deze bouw, ook het aangaan van een onderhoudscontract van maar liefst veertig jaar is bijzonder te noemen. Na oplevering heeft de facilitair manager van de school te maken met één aanspreekpunt en niet zoals gebruikelijk met vele bouwpartners die allemaal werken met eigen contracten en garantiecerti�caten.”

FUNCTIONEEL ONTWERP Het consortium koos uiteindelijk voor een gevel, bestaande uit metselwerk en aluminium kozijnen. Deze zijn duurder in aanschaf, maar zijn in onder-houd een stuk voordeliger dan bijvoorbeeld houtwerk. Ook in het interieur

is goed gekeken naar de materialen: op de vloer lig-gen linoleum en tegels, in de technische praktijkruim-ten betonvloeren. De meeste wanden zijn afgewerkt met afwasbaar behang en in de natte ruimten met tegels. Ook qua isolatie was de school een uitdaging: niet alleen voor geluiden van buitenaf –er loopt een spoorlijn aan de voorkant van het gebouw-, maar ook voor geluiden van andere lokalen. Het is immers een praktijkschool, waar leerlingen actief bezig zijn. Op de benedenverdieping zijn daarom alle praktijklokalen bij elkaar gerealiseerd en op de tweede verdieping de theorielokalen en kantoren. De centrale hal vormt het hart van de school: het is ruim, licht en de grote trap kan gebruikt worden als tribune bij voorstellingen of bijeenkomsten. Kortom, een mooi, functioneel ge-bouw voor bijzondere leerlingen. ❚


St. Ignatiusstraat 255 4817 KK BredaPostbus 7301 4800 GH Breda

[email protected] www.rienksarchitecten.nl

PRIMAIR ONDERWIJS

VOORTGEZET ONDERWIJS

HOGER ONDERWIJS

Brede school Elzenhagen, Amsterdam

Het Rhedens, Rozendaal

Avans Hogeschool, Breda

rienks advertentie onderwijs en bouwen_V2.indd 1 07-11-12 11:1420120100_Onderwijs_02_def.indd 72 07-12-12 09:15

73 |

VELP en ROZENDAAL | Het Rhedens Lyceum

St. Ignatiusstraat 255 4817 KK BredaPostbus 7301 4800 GH Breda

[email protected] www.rienksarchitecten.nl

PRIMAIR ONDERWIJS

VOORTGEZET ONDERWIJS

HOGER ONDERWIJS

Brede school Elzenhagen, Amsterdam

Het Rhedens, Rozendaal

Avans Hogeschool, Breda

rienks advertentie onderwijs en bouwen_V2.indd 1 07-11-12 11:14

Tekst | Nicole Kirkels Beeld | Rienks Architecten

Tweede leven voor markant gebouwGelegen in het groen, met uitzicht over oude bossages en de dorpen Velp en Rozendaal, onderging Het Rhedens Lyceum de afgelopen tijd een vernieuwbouw. Niet alleen de ligging van de school is uniek te noemen, ook de hele renovatie en nieuwbouw was bijzonder: de school bleef gedurende de hele bouwperiode in gebruik.

“Dit was nog een hele uitdaging voor de aannemer,” vertelt Ernest Pieters van Rienks Architecten. “WBC besloot gefaseerd te bouwen, zodat leerlingen en personeel zo min mogelijk last hadden van de bouw. Uiteraard was afstem-ming tussen school en bouwers hierin een belangrijk aspect.” De school is een Frisse School, klasse B, geworden. Het is voorzien van luchtventilatie, warmteterugwinning en de verlichting werkt op detectie. De bestaande be-bouwing werd aangepast aan de eisen van deze tijd. Zo kregen de paviljoens een thermische schil als isolatie, werden ramen vervangen door dubbelglas en kreeg het dak mos-vegetatie. Dit laatste werkt overigens tweeledig: het zorgt voor goede isolatie, maar tegelijkertijd gaat het gebouw op in de omgeving.

OPGAAN IN NATUUR“Bij het ontwerp hebben we rekening gehouden met het oude gebouw en het groen rondom de school. Het hele complex is een harmonieus geheel ge-worden en het gaat mooi op in de natuur,” aldus Pieters. De nieuwbouw ligt tegen een berghelling aan, wat een hoogteverschil met zich meebrengt van twaalf meter. De school volgt de helling op een elegante manier. Een klein ge-deelte van de mediatheek bevindt zich zelfs in de berg. Op deze manier is de school groter geworden, zonder de omgeving te storen. De of�ciële opening vond plaats op 7 december. ➤


74 |

VELP en ROZENDAAL | Het Rhedens Lyceum

BouwInfoOPDRACHTGEVERONTWERPCONSTRUCTEURUITVOERINGINSTALLATIES

BOUWKOSTENBOUWPERIODE

Het Rhedens LyceumRienks Architecten bv, BredaABT consult, ArnhemWBC Aannemingsbedrijf bv, Winterswijk Van Dorp Installaties, Zevenaar (W), Imtech Building Services, Amersfoort (E)€3.410.000,-januari 2011- juni 2012

Projectinfo

RENOVEREN EN BOUWEN ZONDER OVERLAST

Hoofdaannemer van het nieuwbouw- en renovatieproject was WBC Aannemings-bedrijf bv uit Winterswijk. Naast deze hoofdvestiging heeft het bedrijf zelfstandig opererende vestigingen in Oldenzaal, Nijmegen en in het Duitse Recklinghausen. Dankzij haar jarenlange ervaring is het bedrijf thuis in een ruim werkgebied, met als hoofdactiviteiten utiliteitsbouw, woningbouw en renovatie.

De renovatiewerkzaamheden van Het Rhedens College betroffen het praktijklo-kalengebouw van twee verdiepingen, het sportgebouw met kleed- en wasruimten en drie vleugels leslokalen met verbindingsgang. De werkzaamheden werden in vijf verschillende fases uitgevoerd, waardoor slechts een beperkt aantal leslokalen aan de operationele school werden onttrokken.

De nieuwbouwactiviteiten zijn afgestemd op het gefaseerd slopen van de be-staande bebouwingen. De verbindingsgang aan de voorzijde is volledig vervan-gen en uitgebreid met lesruimten en kantoren. Het bestaande, halfverdiepte kopgebouw met aula en nevenruimten op de begane grond is in gelijkwaardig bouwvolume vervangen. Op het begane grondniveau bevinden zich de muziek-ruimte, mediatheek, technieken sanitaire voorzieningen. De verdieping wordt beheerst door de aula met tribune, podium en diverse nevenruimten zoals perso-neelsverblijf en keuken.

Voor het gehele werk geldt dat de installatietechnische voorzieningen een pro-minente rol hebben gespeeld in het uitvoeringsproces. Het operationeel houden van installatievoorzieningen, waaronder de ICT in combinatie met het verplaatsen van de techniekruimten, is mede dankzij de coöperatieve samenwerking met de gebruiker zeer goed verlopen.


75 |

ADVERTORIAL

Bokero oplossing voor � etsenkluwen

Tekst | Sjoerd Meuleman

Niet zelden ontaarden � etsenrekken op schoolpleinen in ondoordringbare kluwen van in elkaar vervlochten staal. Om hiervan af te zijn, ontwikkelde het Egmondse constructiebedrijf Tambach de Bokero, een ophangsysteem voor bestaande � etsenrekken. Zelfs modellen met megabrede voorrekken passen er zonder problemen tussen.

Initiator Kees Klijbroek, conciërge op het Castricumse Bonhoeffercollege, was het meer dan beu, de dagelijkse mix van omgevallen en doorelkaar gelegen school� etsen. “Fietsen netjes opbergen was altijd al een probleem, maar sinds de intrede van de bagagerekken vrijwel onmogelijk geworden. Die sturen zijn namelijk zo breed, dat ze niet goed meer naast elkaar passen. Vreemd genoeg was er niets op de markt te vinden, dus reden om zelf iets te bedenken.” Directeur Ron Tambach van Tambach Constructies bleek direct enthousiast over het idee. Na wat schetsen ontwikkelde hij de Bokero, een � exibel ophangsysteem toepasbaar voor vrijwel elke � ets. Het resultaat is een sterk en duurzaam vervaardigd product geworden, dat bovendien universeel toepasbaar is.

NETJES Tambach gelooft in het succes van de Bokero. “Een groot voordeel is dat bestaande rekken doorgaans niet behoeven te worden aangepast. Scholen hebben immers weinig armslag, voor dure ingrepen ontbreken gewoon de middelen. De Bokero past op vrijwel elk � etsenrek, zonder las- of slijpwerk.”

Wat hem in zijn overtuiging sterkt, zijn veelgehoorde klachten van ouders over hoe � etsen vaak worden opgeborgen. Met logischerwijs schade als ge-volg. “Ouders betalen een hoop geld voor een � ets om hun kinderen veilig naar school te kunnen laten gaan. Het minste dat ze mogen verwachten, is dat hun dure � ets netjes kan worden gestald.”

VERSCHIL Met de Bokero mikt Tambach op zowel de zakelijke- als particuliere markt. Het product wordt vervaardigd in de eigen werkplaats in Egmond-Binnen. Er zijn vier varianten verkrijgbaar, die alle in hoogte verstelbaar zijn. Bovendien is het als systeem eindeloos te koppelen. Sinds de introductie ervan, nu een half jaar terug, zijn er inmiddels vijfhonderd verkocht. Vanzelfsprekend kwam daarvan een groot deel terecht op het schoolplein van het Bonhoeffercollege. En tot tevredenheid, zo blijkt. Toezichthouder Klijbroek: “Het is echt een groot verschil. Eindelijk staan die � etsen naast elkaar, in plaats van door elkaar. Ik hoor alleen maar positieve reacties.”Voor meer informatie: www.bokero.nl ❚


JournaalJournaal

76 |

CURSUS WERKEN AAN FRISSE SCHOLEN VOOR ARCHITECTEN EN AANNEMERS Hoe creëer je als aannemer of architect een frisse school, rekening hou-dend met alle eisen en wensen, en met het beschikbare budget? Het ant-woord op deze vragen komt uitgebreid aan bod tijdens de cursus Werken aan Frisse Scholen, die wordt georganiseerd door kennisplatform voor de bouw SBR op 22 januari 2013 in het kantoor van SBR in het Groothan-delsgebouw te Rotterdam. De cursus geeft achtergrondinformatie over het binnenmilieu in scholen, maar vooral ook handvatten om zelf aan de slag te gaan aan de hand van Het Programma van Eisen Frisse Scholen van Agentschap NL.

Inhoud cursusNatuurlijk willen bouwprofes-sionals een bijdrage leveren aan een gezonde en com-fortabele werken leerom-geving voor de leerlingen en leerkrachten. Maar met welke concrete zaken moe-ten zij rekening houden? En hoe voorkom je dat ambities niet waargemaakt kunnen worden? Bij het behandelen van de praktijkvoor-beelden komt zowel nieuwbouw als renovatie aan bod. Hierbij gaat docent ir. Froukje van Dijken, scholenspecialist van BBA Binnenmilieu, in op ver-schillende fasen van het bouwproces. De cursus richt zich in beginsel op architecten en aannemers, maar is interessant voor iedereen die betrokken is bij de realisatie of renovatie van gezonde, comfortabele en leerprestatie bevorderende scholen.

Meer over de docentDe cursus wordt gegeven door ir. Froukje van Dijken, scholenspecialist van BBA Binnenmilieu. BBA Binnenmilieu is een raadgevend ingenieursbureau met ruime ervaring met het binnenmilieu in onderwijsgebouwen, van basis-scholen tot universiteiten. BBA heeft diverse gemeenten en schoolbesturen geadviseerd bij binnenmilieuverbetering in scholen. Daarnaast heeft BBA diverse publicaties over dit onderwerp geschreven.Aanmelden kan via www.sbr.nl.

BAM VERWERFT OPDRACHT FACULTEITSGEBOUW TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN BAM Utiliteitsbouw bv heeft op 2 november opdracht verworven van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) voor de realisatie van een nieuw gebouw voor de faculteiten Technische Natuurkunde en Electrical Engineering (Project 2). Met het engineer-and-buildcontract is een bedrag gemoeid van circa 40 miljoen euro. Project 2 maakt deel uit van het huisvestingsplan Campus 2020 van de TU/e, dat bestaat uit vier projecten. Campus 2020 is gericht op concentratie

van alle faculteiten en stu-dentenvoorzieningen rond een langgerekte autovrije en groene ‘loper’. Het nieuwe faculteitsgebouw komt op de plaats van het huidige gebouw N-laag.De nieuwbouw is ontwor-pen door Architectuurstudio Herman Hertzberger te Amsterdam en bevat - verdeeld over elf bouwlagen en een kelderverdieping - onder meer kantoren, onderwijslokalen, practicaruimten en laboratoria. Het totaal bruto-vloeropper-vlak bedraagt 26.000 vierkante meter. BAM Utiliteitsbouw verwierf de opdracht middels een Europese aanbeste-dingsprocedure op basis van de economisch meest voordelige inschrijving. Gunningcriteria waren prijs, uitwerking van duurzaamheid, proceskwaliteit en plan van aanpak. BAM Utiliteitsbouw is verantwoordelijk voor optimalisatie van het project en het uitwerken van het de�nitief ontwerp tot uitvoeringsge-reed ontwerp, zowel bouwkundig als installatietechnisch. De werktuigbouw-kundige en elektrotechnische installaties worden uitgevoerd door BAM Tech-niek. De bouwactiviteiten starten begin 2013. Naar verwachting wordt het project eind 2014 voltooid.

GREENWORKS ACADEMY MAAKT DUURZAAM BOUW EENVOUDIGER Een duurzaam bedrijf zorgt ervoor dat het een positieve invloed heeft op de rest van de wereld en de toekomst hiervan, zowel op het ge-bied van milieu, mens als maatschappij. Raab Karcher heeft daarom het Green-works label ontwikkeld. On-der dit label biedt Raab Kar-cher tal van geselecteerde duurzame bouwmaterialen uit het bestaande assortiment aan. Een duidelijk herkenbaar assortiment ‘groene’ produc-ten, die bijdragen aan een duurzaam gebouwde omgeving.

Bij de samenstelling van het assortiment Greenworks producten is zorgvuldig gekeken naar de duurzame kenmerken van een product, de koers die de over-heid vaart op het gebied van duurzaamheid en naar de milieuprestaties van het product. Van het onttrekken van grondstoffen aan de natuur tot en met de verwerking van afval na de sloop van een gebouw.

Om dit concept nog zichtbaarder te maken heeft Raab Karcher op woensdag 7 november de Greenworks Academy geopend. De heer Eric Snijer, CEO van Saint-Gobain Distribution the Netherlands voltrok samen met de heer Hugo von Meijenfeldt, waarnemend directeur-generaal Milieu en Internationaal bij het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, de opening. Deze stijlvolle en eigentijdse academy is in samenwerking met de vooraan-staande leveranciers aan de bouw tot stand gekomen en is gevestigd in Breda. De academy kent drie ruimten, waar vanuit duurzaam bouwen op verschillende manier belicht wordt. Dit komt tot uiting met de thema’s Leren, Zien en Doen. Een compleet aanbod dat interessant is voor zowel ZZP’ers, aannemers, architecten als woningcorporaties.


Journaal

77 |

SNELLER OPFRISSEN Het tempo waarin scholen worden opgefrist, is te laag. Dit valt te lezen in een rapport van Agentschap NL. Uit het rapport, opgesteld door Commu-nication Concert, blijkt dat ‘frisse scholen’ de afgelopen 7 jaar een begrip is geworden. Het onderwerp staat bij veel gemeenten en schoolbesturen op de agenda. We zijn er echter nog lang niet, blijkt uit het rapport.

De kwaliteit van het binnenmilieu is nog steeds ‘zeer voor verbetering vat-baar’. Het achterliggende probleem is relatief onbekend bij ouders en perso-neel (ondanks zorg en informatieplicht van gemeenten en schoolbesturen). Maatregelen zijn niet altijd goed (doordacht) gerealiseerd. Over de kwaliteit of de omvang van de opgave is nauwelijks informatie te vinden. Belangrijke sturingsinformatie ontbreekt.

Betrokkenen bij het onderzoek zijn er steeds meer van doordrongen dat het huidige tempo van de aanpak te laag is om de problemen met het bin-nenklimaat voldoende op te lossen, staat in het rapport. De verwachting is dat asbest zal zorgen voor onrust onder ouders. Dit zal leiden tot een groter bewustzijn van het binnenmilieu. Meer informatieRapportage Marktinitiatieven Frisse Scholen (Agentschap NL 2012) www.frisse-scholen.nl

DUURZAAM SCHOOLCONCEPT Het Innovatie Centrum Duurzaam Bouwen (ICDuBo) lanceert een duur-zaam schoolconcept. Het binnenmilieu bij scholen is namelijk nog steeds onder de maat en ook het energieverbruik op scholen kan in de meeste gevallen �ink omlaag. Door een integrale aanpak kan geld worden be-spaard én de leefomgeving op scholen sterk worden verbeterd.

Dit duurzame schoolconcept bestaat uit twee echte klaslokalen die zijn opge-bouwd, afgewerkt en ingericht met tal van duurzame oplossingen, speci�ek gericht op scholen. Uniek is dat het geen verzameling losse producten be-treft, maar een totaalconcept waarin ruim dertig marktpartijen een bijdrage hebben geleverd; bijdragen die aansluiten bij de Frisse Scholen thema’s ener-gie, binnenklimaat en thermisch, akoestisch en visueel comfort en deze op een integrale wijze inzichtelijk maakt.

MEEST FRISSE SCHOOL STAAT IN EDE De Veldhuizerschool in Ede is de meest frisse nieuwbouwschool van Ne-derland. Dat werd gisteren bekend tijdens het congres ‘7 jaar frisse scho-len & andere bouwstenen’, georganiseerd door Agentschap NL en Bouw-stenen voor Sociaal. De Veldhuizerschool sleepte de titel in de wacht omdat ze van alle deelnemende nieuwbouwscholen het meest schoon, fris en energiebewust was.

De titel is vooral te danken aan het feit dat de Veldhuizerschool passief is gebouwd. Dit houdt in dat de school door de kinderen zelf warm wordt gehouden. Dit concept zorgt voor 80 procent minder energieverbruik. De school heeft geen vloerverwarming, radiatoren of gasaansluiting. Met pas-sieve warmte uit de bodem wordt de school ‘s morgens vroeg op temperatuur gebracht. Daarna leveren de kinderen in het lokaal voldoende warmte om het behaaglijk te houden. ‘s Zomers zorgt het systeem voor koeling.

Behalve de titel mocht directeur Geertje van de Put ook een doe-het-zelf-kit in ontvangst nemen. Hiermee kunnen de kinderen op school zelf meten hoe het zit met het energieverbruik. “Een mooi cadeau, zo worden de kinderen bewust van hun verbruik en daar hebben ze de rest van hun leven wat aan”, aldus Van de Put.Projectarchitect Henno Westeneng van Jorissen Simonetti architecten is blij verrast: “Het is altijd leuk als je ontwerp in de schijnwerpers staat. Deze duur-zaamheidsprijs is een beloning voor het ambitieniveau van het school-bestuur, de directie en de inzet van het hele integrale ontwerpteam.” De prijs is ook een opsteker voor IN-NAX, Bartels, Bouwquest en Hart-man Bouwvisie die allemaal nauw betrokken waren bij het ontwerp en de realisatie van de school in 2011. www.frisse-scholen.nl

Op donderdag 29 november is het schoolconcept bij ICDuBo feestelijk ge-opend door wethouder Johan Grijzen van de gemeente Schiedam. De ge-meente Schiedam heeft duurzaamheid en het Cradle to Cradle® principe omarmd. Zo ook het scholenproject Schravenlant, een goed voorbeeld van duurzame scholenbouw.

ROTTERDAM INVESTEERT MILJOENEN IN SCHOOLGEBOUWENIn 2013 investeert het Rotterdamse stadsbestuur 24 miljoen euro in onder-wijsgebouwen. Dit bedrag bestaat uit 19 miljoen euro voor nieuwe schoolge-bouwen en uitbreiding en vernieuwing van bestaande scholen. Daarnaast is er vijf miljoen euro voor klein onderhoud. De miljoeneninvestering vormt een bijdrage aan de talentontwikkeling van de Rotterdamse leerlingen.

"Docenten maken iedere dag het verschil in het leven van onze schoolgaande jeugd en een inspirerende omgeving helpt daar enorm bij", zegt wethouder Hugo de Jonge (Jeugd, Onderwijs en Gezin). "Dat kan een nieuw gebouw zijn, maar ook bestaande panden kunnen van een �inke opknapbeurt weer zo goed als nieuw worden."

Scherpe keuzesDe vraag naar nieuwbouw, verbouwingen en uitbreidingen overstijgt elk jaar ruimschoots het beschikbare budget. Het stadsbestuur heeft scherpe keuzes moe-ten maken en kon niet aan elk verzoek van de schoolbesturen gehoor geven. Daar biedt de begroting van de gemeente te weinig ruimte voor op dit moment. Voor komend jaar is ongeveer de helft van de 220 aanvragen gehonoreerd.


Heibedrijf De Poel B.V. is een jong en dynamisch bedrijf wat zich richt op het heien van stalen buispalen in kleine ruimtes en/of moeilijk bereikbare plaatsen.

Deze vorm van heien, ook wel trillingarm heien ge-noemd, is ideaal voor het onderbouwen van terrassen en serres. Wij zijn ook gespecialiseerd in het herstellen van uw bestaande fundering.

De Poel HeiwerkenE [email protected] Offerte / Planning / uitvoering / werkvoorbereidingTijmen ZeldenrijkVreelandseweg 31, 1393 PC NigtevechtT 0294 - 254 504, F 0294 - 252 743, M 06 - 53 41 38 10

12790251_poel.indd 1 04-12-12 16:06

Poeldijk 1, 3621 CZ Breukelen | 0346 - 26 23 44. www.bouwbedrijfvanschaik.nl | info@ bouwbedrijfvanschaik.nl

Bouwen m e t e l k a a rRespect voor ruimte is de basis voor

onze visie en ons vakmanschap.

Omdat we trots zijn op wat we maken,

blikken we tevreden terug en kijken we

verwachtingsvol vooruit. Samen maken

we het verschil tussen goed en beter.

HEIEN ZONDER OVERLAST

Voor het project uitbreiding school Schepershoek te Breukelen, werd Heibedrijf De Poel bv benaderd door Bouwbedrijf van Schaik uit Breukelen. Zij heeft hier 32 stuks stalen buispalen geheid met een diameter van 273 millimeter. De palen hebben een lengte van zeven meter. Om de overlast voor de school en leerlingen te beperken, is gekozen voor kleine funderingsmachines. Nadat de palen werden aangebracht en goedgekeurd door de opdrachtgever, werden ze gevuld met beton door middel van een kleine mobiele betonpomp van De Poel Betonpompen. Hierdoor werd de inzet van grote vrachtwagens vermeden en had niemand overlast.

Projectinfo

Heibedrijf De Poel is gespecialiseerd in het heien van stalen buispalen op moeilijk bereik-bare plaatsen of renovatieklussen met een beperkte werkhoogte. Het bedrijf heeft korte communicatielijnen en vakkundig uitvoerend personeel, wat zeer prettig ervaren wordt door haar opdrachtgevers.


79 |

BREUKELEN | Basisschool Schepershoek

Tekst | Sjoerd Meuleman Beeld | van Schaik Bouw

Basisschool Schepershoek

Nu onder één dak

BouwinfoOPDRACHTGEVER VPCOP Vechtstreek en VenenONTWERP Bouwkundig Adviesburo Buis, De BiltUITVOERING Bouwbedrijf Van Schaik Breukelen bv, Breukelen

Om basisschool de Schepershoek te laten samenvloeien tot één onlosmakend geheel, bouwde Bouwbedrijf Van Schaik een verbindend bouwdeel tussen het hoofdgebouw en de tot dan toe losstaande lokalen van de kleuterklassen.

Zoals vaker met basisscholen hing de Breukelense Schepershoek cru gezegd als los zand aan elkaar. De kleuterklassen waren gehuisvest in verouderde losse lokalen, waardoor de noodzakelijke binding ontbrak tussen de allerkleinsten en de al wat oudere jeugd. Bovendien verbleef het kinderdagverblijf de Klimop al lange tijd in noodlokalen op het schoolplein, die de tand des tijds niet veel langer konden doorstaan. Om zowel de kleuters als het kinderdagverblijf beter te kunnen huisvesten, schreef opdrachtgever en schoolbestuur VPCPO Vechts-treek en Venen een aanbesteding uit voor de bouw van een schakel tussen de verschillende schooleenheden. Dorpsgenoot en bouwbedrijf Van Schaik mocht het werk uiteindelijk tegen een scherpe prijs maken, binnen een redelijk korte bouwtijd. Inmiddels is de uitbreiding al enige tijd in gebruik. In februari dit jaar werd het werk opgeleverd, na een bouwtijd van circa vier maanden.

LOGISTIEK Voor bouwbedrijf Van Schaik bestond de opdracht samengevat uit een tussen-bouw met drie lokalen, toiletgroep en vergaderruimte, modernisering van de al bestaande losstaande lokalen en aanpassing van de vluchtroute. Inhoudelijk tamelijk overzichtelijk, volgens directeur Kees van Schaik, maar logistiek niet-temin behoorlijk lastig. “De lessen van de school draaiden gewoon door, dus geschiedde het bouwen met veel kinderrumoer eromheen. Bovendien konden we de materialen alleen kwijt op het schoolplein, dat tijdens de speelpauzes gewoon in gebruik bleef. We hebben tijdens de bouw dus met het een en ander rekening moeten houden.”

Een extra aandachtspunt vormde de nieuwe fundering, die vrijwel naast de be-staande bebouwing werd gerealiseerd. Scheurvorming lag op de loer, reden waar-om Van Schaik koos voor trillingvrije heipalen. Hier bovenop verrees achtereenvol-gens een geïsoleerde begane grond vloer, een staalconstructie met gevelvulling van houtskeletbouwelementen en een van kanaalplaten geconstrueerd dak. Als gevelmateriaal viel de keus op metselwerk, zij het in een totaal andere steen dan het bestaande werk. Van Schaik: “De architect wilde de tussenbouw eruit laten springen. Aan de tevreden geluiden te horen, lijkt me dat te zijn gelukt.”

TOEKOMST Binnen oogt de afwerking even eenvoudig als netjes. Op de vloeren ligt marmo-leum in verschillende kleuren en de onderkant van het dak kent een afwerking van witte systeemplafonds. Op de metal stud scheidingswanden zit geen gips-beplating, maar een afwerking van geperst plaatmateriaal met een toplaag van een gekleurde harde kunststof. Dit omwille van voorkoming van beschadiging door al te druistig spelende kinderen. De toiletgroep is verplaatst vanuit de bestaande bouw naar de uitbouw, met een tweeledig doel: behalve dat de toi-letten nu centraler zijn gesitueerd, schiep de verhuizing ruimte voor aanpassing van de vluchtroute middels een extra nooddeur bij de entree. Al met al ziet Van Schaik terug op een werk dat - plussen en minnen inbegrepen -in elk geval heeft geleid tot een tevreden gezicht bij de opdrachtgever. ‘’We hebben al eerder voor dit schoolbestuur gewerkt. Laten we hopen dat er een vervolg op komt.” ❚


80 |

Tekst | Sjoerd Meuleman

SCHEEPVAART EN TRANSPORTCOLLEGE | Rotterdam

Moderne school

Hoewel Nederlandse scholenbouw bepaald geen klagen heeft, geldt een nieuwe school voor scheepvaart en transport toch als een tame-lijk unieke gebeurtenis. Waar anders dan in Rotterdam bouwde Heerkens Van Bavel Bouw het nieuwe Scheepvaart en Transportcollege (STC), een vakschool met uitzicht over de haven. Ook inpandig ademt de school een sfeer van noeste scheepvaartarbeid.

Het Scheepvaart en Transportcollege is een onderwijsinstelling, die een sterke verbondenheid toont met de Rotterdamse haven. Voorheen stond aan de Waalhaven het oude college, met onderwijsvakken gerelateerd aan ha-venarbeid. Maar het toenmalige gebouw was sterk verouderd en niet meer bij machte te voorzien in modern scheepvaartonderwijs. Aan Heerkens Van Bavel daarom de taak om binnen korte tijdspanne het voormalige bouwwerk te vervangen door een modern ogend nieuw onderwijsgebouw, maar met inachtname van kenmerken uit vervlogen tijden. Nu de oplevering is voltooid, blijkt STC-Waalhaven een school geworden, met zowel eigentijdse als authen-tieke eigenschappen. Want waar de leerlingen zich in het moderne gebouw ook begeven, nautische verbeelding is nooit ver weg.

LOKALEN De school bevat naast gewone praktijklokalen (sportzaal en EHBO-lokaal), tevens meer vakspeci� eke ruimten. Zo is er een ‘botenloods’ gecreëerd, waar

kan worden geoefend met het aanmeren en ankeren van schepen. Een ander spectaculair onderwijslokaal betreft de centrale praktijkruimte, met onder an-dere twee containers, een laadklep van een vrachtwagen, magazijnstellingen en een bovenloopkraan. Hier komen de leerlingen van de vakrichting Haven en Vervoer alles te weten over het werken in de haven. In het Experience Centre ervaren leerlingen de besturing van binnenvaartschepen en in het Composietenlab worden de geheimen onthuld van het werken met moderne materialen, waaronder diverse harsen en epoxymiddelen.

BOUWTIJD Hoe veelzijdig de inrichting ook: voor Eric van der Lee, werkvoorbereider Heer-kens Van Bavel, was het toch vooral zaak dat het werk tijdig klaar zou zijn. Dat wil zeggen dat in krap een jaar tijd de oude school moest hebben plaatsge-maakt voor nieuwbouw. De architect, DP6 architectuurstudio, koos daarom voor een staalconstructie met prefab vloeren. Van der Lee: “Gezien de korte

met sfeerModerne schoolmet sfeerModerne school

foto: Marcel van der Burg


81 |


BOUWEN MET KENNIS

PROF. COBBENHAGENLAAN 35, T ILBURG | POSTBUS 35, 5000 AA T ILBURG 013 - 4 666 999 | [email protected] | WWW.HEERKENSVANBAVEL.NL

SCHEEPVAART EN TRANSPORTCOLLEGE (STC ) , ROTTERDAM

W E R K E N

O N T S P A N N E N

L E R E N

Z O R G E N

W O N E N

C U L T U U R

I N D U S T R I E

BouwinfoOPDRACHTGEVER STC-Group ONTWERP DP6 architectuurstudio bv, DelftADVIES Nelissen Ingenieursbureau bv, EindhovenUITVOERING Heerkens van Bavel Bouw bv, TilburgINSTALLATIES Wolter&Dros, Amersfoort; TBI Techniek, Rotterdam;

Alewijnse Delft bv, DelftBOUWPERIODE 2011-2012

bouwtijd was staal met kanaalplaten de meest logische bouwmethode. Want hoe eerder een gebouw wind- en waterdicht is, hoe sneller de afbouw kan starten.” Ook snel ging de buitengevel, die werd opgebouwd uit houtskelet-bouwwanden met aluminium gevelbekleding en kozijnen. Aan de kopgevels kent de school een uitbouw, met gevels voorzien van verticaal aangebrachte gevelbeplating. Om de uitkragende delen heen zijn glazen puien geplaatst, dat leidt tot een mooi uitzicht op de haven.

NETJES Aan de binnenkant staat een enorme vide centraal, die zich uitstrekt vanaf de begane grond tot aan de lichtkap in het dak. Hieromheen bevinden zich in de vorm van galerijen de toegangen tot de lokalen, alle gesitueerd evenwijdig aan de gevels. Zowel in de verkeersruimten als lokalen is aandacht besteed

aan wanden vloerafwerkingen. De metal-stud wanden zijn deels voorzien van verticale stroken, afgewerkt met bamboe �neer. Bijzonder is hieraan de afstemming met de binnenkozijnen, dat duidt op een uitgekiend montage-plan. Veel werk, volgens Van der Lee, maar daarom niet minder lonend. “Sa-men met de wandenleverancier zijn er veel uren gestoken in de engineering van de wanden, met als doel passtukken te kunnen vermijden. Maar het re-sultaat is er ook naar.” Ook de vloeren plafondafwerkingen ogen netjes. De

vloeren in de gangen en lokalen zijn gegoten met kunststof vloeren – fraai en onverwoestbaar tegelijk. De sportvloer in de gymzaal is van niveau klasse 2 en voldoet daarmee aan de eisen van het NOC*NSF. De plafonds ten slotte ogen strak en vlak, aangezien alle installatievoorzieningen onzichtbaar zijn weggewerkt. ❚

'GEZIEN DE KORTE BOUWTIJD WAS STAAL MET KANAALPLATEN DE MEEST

LOGISCHE BOUWMETHODE'

foto: Christian Richters

foto: P. vd Kerkhof

foto: P. vd Kerkhof


punt-elastischesportvloeren

facelift, retoppingof revitalisatie

combi-elastischesportvloeren

indoor en outdoortennisbanen

mix-elastischesportvloeren

indoor en outdooratletiekbanen

vlak-elastischesportvloeren

rollerhockeysportvloeren

Energieweg 64231 DJ MeerkerkPostbus 464230 BA MeerkerkNederland

Telefoon: 0183 - 35 47 00 Telefax: 0183 - 35 47 40email: [email protected]: www.eputan.nl


83 |


punt-elastischesportvloeren

facelift, retoppingof revitalisatie

combi-elastischesportvloeren

indoor en outdoortennisbanen

mix-elastischesportvloeren

indoor en outdooratletiekbanen

vlak-elastischesportvloeren

rollerhockeysportvloeren

Energieweg 64231 DJ MeerkerkPostbus 464230 BA MeerkerkNederland

Telefoon: 0183 - 35 47 00 Telefax: 0183 - 35 47 40email: [email protected]: www.eputan.nl

Alles onder één dakDe afbouw van STC-Waalhaven wordt opgehemeld, vanwege de onder meer mooie vloerafwerkingen. Eputan Kunststoftechniek uit Meer-kerk leverde en appliqueerde hiertoe de sportvloer in de gymzaal, uitgevoerd volgens de klasse 2 norm van NOC*NSF.

Voor een gezonde en leerlingvriendelijke sportomgeving is een kwalitatief goe-de sportvloer onontbeerlijk. Eputan Kunststoftechniek heeft van deze discipline haar specialiteit gemaakt. Het bedrijf uit het Zuid-Hollandse Meerkerk levert en installeert al sinds 1991 Herculan polyurethaan sportvloersystemen, uitgevoerd in de typen punt, vlak en combilastisch. Inmiddels heeft die ruim twintig jaar durende expertise geleid tot een onderneming, die is uitgegroeid tot een van de belangrijkste internationale producenten en installateurs van sportvloeren. Eputan exporteert naar meer dan tachtig landen, verspreid over heel de wereld.

ONLOSMAKEND GEHEELBijzonder aan Eputan is dat de procesvoering van begin tot eind gebeurt in eigen omgeving. De productie vindt plaats in de eigen fabriek – applicatie en onderhoud geschieden door louter zelf opgeleide vaklieden. Tamelijk uniek, volgens verkoopleider Renier van de Pol, aangezien andere fabrikan-ten veelal met verschillende partijen werken. “Sportvloeren leveren is slechts ten dele het verhaal, aanbrengen en onderhoud is minstens zo belangrijk. Vrijwel alle concurrenten halen hun producten uit het buitenland, om de applicatie vervolgens uit te besteden aan derden. Dat doen wij anders. Pro-ductie en montage zijn bij Eputan verbonden tot één onlosmakend geheel, zodat later nooit onduidelijkheid kan bestaan, over wie waarvoor verant-woordelijkheid draagt.”

AANSPREEKPUNT Voor de sportzaal van het Scheepvaart en Transportcollege werd gekozen voor het puntelastische type Herculan MF 9+2, rechtstreeks aangebracht op de vooraf gesmeerde zand cement dekvloer. Als basis van het vloersysteem dient een negen millimeter dikke laag rubbergranulaat, waarna achtereenvol-

gens een afwerking plaatsvindt met een poriënvuller, twee millimeter polyu-rethaan, een watergedragen sportcoating en belijningen. Tevens voorzag Epu-tan de aangrenzende toiletten en kleedruimten van vloeistofdichte kunststof vloeren. Aldus werden alle moderne vloersystemen onder een en hetzelfde dak gehouden. Van de Pol: “Voor opdrachtgevers wel zo prettig. Ze hebben gedurende het werk te maken met slechts een en hetzelfde aanspreekpunt. Dan houd je de lijnen het kortst.” ❚

'SPORTVLOEREN LEVEREN ISSLECHTS TEN DELE HET VERHAAL, AANBRENGEN EN ONDERHOUD IS

MINSTENS ZO BELANGRIJK'


84 |

ROTTERDAM | Hogeschool Rotterdam

Tekst | Sjoerd Meuleman Beeld | Joost Bataille

NIEUWE ONDERWIJS-/WERKLOCATIE TEGEN LAGE KOSTENOver herontwikkeling van utiliteit naar andere bestemmingen wordt vaak gezegd dat de kosten te hoog zijn om te lonen. Dat het niettemin kan, toont de metamorfose van het voormalige Eneco hoofdkantoor tot een nieuwe onderwijs- en werklocatie voor de Hogeschool Rotterdam. Mede dankzij slim hergebruik bleven de kosten binnen de perken.


85 |

ROTTERDAM | Hogeschool Rotterdam

In steden zijn ze zo langzamerhand de schrik van menig stadsbestuur. Want wat moeten ze ermee, met de zieltogende, in onbruik geraakte kantoorkolossen? Verbouwen tot woningen klinkt populair, maar de bestaande structuur maakt de gebouwen veelal ongeschikt voor succesvolle herbestemming. Hangijzers zijn ontoereikende ontsluitingswegen, niet boven elkaar gesitueerde schachten en het ongeschikte installatiewerk. Niettemin wist hoofdaannemer JP Van Eesteren uit Barendrecht binnen een krap budget het leegkomende Eneco kantoor aan de Rochussenstraat om te bouwen tot een nieuw afdeling voor de Hogeschool Rotterdam, met daarin werkruimten, leslokalen, onderwijs- en facilitaire voor-zieningen. Een combinatie van gebruik van bestaande materialen en een zeer beperkte aanpassing van de kantoorlagen bleek de sleutel. Bedrijfsleider Leo Mosselman: “Meer dan de helft van het gebouw wordt gebruikt voor ondersteu-nende (bureau)werkzaamheden. Laat je die ruimten grotendeels ongemoeid, dan worden dat vanzelf goedkope meters, waardoor zo’n project toch haalbaar blijkt.”

UITZOEKWERKMosselman doelt op de combinatie onderwijs en werken. De lagen 6 t/m 15 blijven kantoormeters, die daarom niet of nauwelijks aanpassingen behoefden. Op wat plafondwerk en verplaatsing van wanden na bleven de verdiepingen zo goed als dat ze waren. Daarnaast was hergebruik van materialen kostenbespa-rend. Mosselman: “Daarmee is veel winst geboekt. De kosten bleven beperkt, omdat de bestaande systeemwanden en plafonds niet de puinbak ingingen, maar opnieuw werden ingepast. Veel uitzoekwerk weliswaar, maar te doen, om-dat selectie in goed overleg gebeurde met de opdrachtgever.” Behalve tegen weinig kosten diende het werk ook snel te gebeuren. Met ingang van het nieuwe schooljaar zou het complex in gebruik worden genomen - zowel de lesruimten als het kantoorgedeelte. JP Van Eesteren startte bovenin met de kantoorverdie-pingen, om het werk te vervolgen met de op de onderste lagen gelegen onder-wijsruimten. Mosselman: “De oplevering ging in fasen, met in april dit jaar de kantoorverdiepingen als eerst. Daarin lag ook een uitdaging, namelijk hoe het personeel te laten werken zonder overlast van bouwactiviteiten. Met afgezette gangen, corridors et cetera hebben we die zoveel mogelijk beperkt gehouden.”

GEBOUWLOGISTIEKIn totaal omvat het complex ruim 25.000 vierkante meter vloeroppervlak, inclu-sief een inpandige parkeergarage. Een groot deel daarvan beslaat als gezegd kantoormeters op de bovenste lagen. De begane grond t/m verdieping vijf zijn onderwijs gerelateerd, die - op plafonds na - geheel werden leeg getrok-ken. Hierna begon de heropbouw met gewijzigde indelingen. Centraal daarin stond verbreding van de gangen, aangezien de bestaande te smal bleken voor grote hoeveelheden studenten. Om diezelfde reden plaatste de aannemer op elke verdieping nieuwe toiletgroepen, drie extra liften en werden twee noodtrap-penhuizen aangebouwd. Die bestaan uit staalconstructies, ingevuld met staal-plaat betonvloeren en prefab betontrappen. Uitnodigend met name is de entree op de begane grond. Deze is verplaatst, met als gevolg veel doorkijk door het gebouw heen. De gevels bleven vrijwel ongemoeid, op doorbraken bij de nieuwe trappenhuizen na. De trappenhuizen zelf werden dichtgezet met glas, in de vorm van vliesgevels. Zoals vaker met dit soort projecten was het de werkwijze, die het succes bepaalde. Mosselman: “Inhoudelijk was het werk niet moeilijk. Waar het om ging, was de juiste combinatie vinden van bouwsnelheid, lage kosten en werken in een bestaande omgeving. Afgaande op de tevreden geluiden zijn we daarin geslaagd.” ❚

BouwInfoEIGENAAR Credit Suisse Asset ManagementOPDRACHTGEVER Urban Properties en Hogeschool RotterdamONTWERP Zandbelt&vandenBerg, architectuur en stedenbouw, RotterdamADVIES Oranjewoud, HeerenveenUITVOERING Bouwbedrijf J.P van Eesteren bv, AmsterdamINSTALLATIES Unica installatietechniek, HoevelakenLIFTEN Mitsubishi Elevator Europe, VeenendaalBOUWPERIODE oktober 2011 - juli 2012


PLAFONDS & SYSTEEMWANDENBOVERO

SysteemplafondsSysteemwandenMetal-stud

Wij dragen uw project op handen..Lyonstraat 43, Rotterdam 010-2620062 www.bovero.nl

Maastoren

Red Apple

BOUWEN

BELEVEN

BETROKKEN

www.jpvaneesteren.nl

Constructief in totaaloplossingen

IJskoud de bestegeavanceerde koeltechnische en airconditioning systemen

• Energiezuinige koelen vriestechnische

oplossingen voor uw producten en

productieprocessen

• Airconditioning installaties voor een

optimaal binnenklimaat voor zowel koelen

als verwarmen

Duizeldonksestraat 245705 CA Helmond

Tel. +31 (0)492 555 [email protected]

Marlie de Wildedirecteur

úw aanspreekpunt


87 |

EINDHOVEN | MetaForum

Tekst | Nicole Kirkels Beeld | Petra Appelhof

TU/e bouwt aan de toekomst

De Technische Universiteit Eindhoven werkt al een tijd hard aan het structureel vernieuwen van het universiteitscomplex met de naam Campus 2020. Het gebied moet meer zijn dan alleen faciliteiten op gebied van onderwijs en onderzoek; het dient een aantrekkelijke leer-en werkomge-ving te zijn met sportmogelijkheden en waar culturele activiteiten plaatsvinden. Verder moet de campus herkenbaar zijn door haar gebouwen. Niet alleen met een bijzondere, hedendaagse architectuur, maar ook door behoud van waardevolle architectuur uit het verleden. ➤


88 |

EINDHOVEN | MetaForum

Projectinfo

GELUIDARM FUNDERING AANBRENGEN

De uitvoering van de paalfundering voor de nieuwbouw van Campus 2020 van de TU Eindhoven werd gedaan door Franki Grondtechnieken. Deze paalfunde-ring bestaat uit 227 stuks grondverdringende schroefpalen met een lengte tus-sen de 24 en 28 meter. Het draagvermogen van de palen ligt tussen de 1500 en 4400kN -dit is ongeveer het gewicht van 183 kubieke meter beton. Jan-Wim Verhoeff, directeur van het bedrijf vertelt dat de palen volledig trillingsvrij en ge-luidarm zijn geïnstalleerd. “Hierdoor konden we de overlast voor de omgeving beperken tot een minimum. De palen werden door ons binnen de geplande uit-voeringsperiode uitgevoerd, zonder incidenten en tot volle tevredenheid van de aannemer.”

Franki Grondtechnieken is een dochter van Franki Foundations Belgium. Franki Foundations Belgium heeft vestigingen in België, Frankrijk, Engeland en Neder-land en is onderdeel van Besix.

BouwInfoOPDRACHTGEVER Technische Universiteit EindhovenONTWERP Ector Hoogstad Architecten, RotterdamADVIES INSTALLATIES EN BOUWFYSICA Nelissen Ingenieursburo, EindhovenADVIES CONSTRUCTIES ABT bv, VelpADVISEUR OPDRACHTGEVER EN BOUWDIRECTIE HEVO, Den BoschINSTALLATIES Imtech Building Services, Eindhoven (E, W, S)AANNEMER GEVELRENOVATIE Oskomera Projecten, DeurneUITVOERING Hurks bouw zuid, EindhovenGROUTINJECTIE PALEN Franki Grondtechniek, BarendrechtGLASWERK Saint Gobain Glassolutions, Eindhoven BOUWPERIODE oktober 2010 -medio 2012

• Atlaspalen• Franki Omegapalen• Grondverdringende schroefpalen met verloren punt• Geschroefde stalen buispalen• Schroefinjectiepalen• Schroefpalen• Palenwanden• Diepwanden

Trondheim 8, 2993 LE Barendrecht Postbus 132, 2990 AC Barendrechttelefoon 0180 - 641998 fax 0180 - 641999 [email protected]

FrankiGrondtechnieken

Campus 2020 bestaat uit vier grote vernieuwingsprojecten, die in een afgesproken volgorde worden uitgevoerd. Afhankelijk van de voortgang duurt de hele huisvestingsoperatie tien tot dertien jaar. Het eerste pro-ject dat inmiddels is opgeleverd is het pantereinForum. Dit gebouw vormt het hart van de Campus en is ruim 25.000 vierkante meter groot.

Het huisvest de universiteitsbibliotheek, het Onderwijs en Studenten Service Centrum, het Notebook Service Centrum, studentshop en het grand café. Bovendien biedt het ruimte voor 900 studentenwerkplek-ken. Gedeeltelijk werd de hal omgevormd tot een spectaculair overdekt evenementenplein. Boven de grote overdekte hal is een gebouw van vijf verdiepingen voor de faculteit Wiskunde en Informatica opgetrokken. MetaForum is gerealiseerd in de oude W-hal, waar vroeger werktuig-bouwkunde werd gestudeerd. Het gebouw werd ontworpen door Ector Hoogstad Architecten en gerealiseerd door Hurks bouw zuid.

UITDAGING Het project is in technische zin zeer complex te noemen. Projectleider Marc van Moorsel legt uit: “De staalconstructie van de W&I faculteit gaat met twintig kolommen door de oorspronkelijke constructie van de hal heen, zonder elkaar te raken. We realiseerden verder een nieuwe kel-

derverdieping, die installaties en een deel van het programma van de bibliotheek bevat.” Ook duurzaamheid was een belangrijk aspect van de (ver)nieuwbouw. Van Moorsel: “Hergebruik van bestaande gebouwen is op zichzelf al duurzaam te noemen. Daarnaast was energiebesparing, in combinatie met comfort, iets wat veel aandacht vroeg. Dit betekent concreet dat door Nelissen Ingenieursbureau uit Eindhoven een ener-giezuinige installaties is ontworpen in combinatie met de zeer goede isolerende gebouwschil.” Deze restauratie -van de oorspronkelijke en on-geïsoleerde gevel- vroeg om een doordachte oplossing. Hiervoor werd door Oksomera een nieuwe methode ontwikkeld, waarbij de bestaande stalen profielen op duurzame, onderhoudsarme en omkeerbare manier werden getransformeerd tot vliesgevel met uitstekende prestaties.

MetaForum is een gebouw geworden waar studenten en medewerkers elkaar kunnen ontmoeten en waar men kan studeren en werken onder perfecte omstandigheden. ❚

'HERGEBRUIK VAN BESTAANDE GEBOUWEN IS OP ZICHZELF AL

DUURZAAM TE NOEMEN'


Wat

doe

t u e

igen

lijk?

Vo

or €

95,

- per

uitg

ave

wet

en u

w k

lant

en d

at o

ok!

Bel

(049

5) 4

5 00

95

voor

alle

info

rmat

ie o

ver e

en v

erm

eldi

ng in

STE

DEN

BOU

W...

Wie doet wat

89 |

AANNEMERS & BOUWBEDRIJVEN

BOUWGROEP DIJKSTRA DRAISMAPostbus 1208700 AC BOLSWARDT .................................................................. +31 (0)515 334000F .................................................................. +31 (0)515 334040E [email protected] www.bgdd.nl

AANNEMINGSBEDRIJF FRAANJE BV Nieuwe Kraayertsdijk 374458 NK 'S-HEER ARENDSKERKET ................................................................... +31 (0)113 615500F ....................................................................+31 (0)113 612764E [email protected] www.fraanje.com

HEERKENS VAN BAVEL BOUW BVPostbus 35 5000 AA TILBURG T ..................................................................+31 (0)13 4666999 F ..................................................................+31 (0)13 4666900 E [email protected] W www.heerkensvanbavel.nl

MEIJER BOUW SASSENHEIMPostcode 156 2170 AD SASSENHEIM T ...................................................................+31 (0)252 219122 F ..................................................................+31 (0)252 232628 E [email protected] W www.meijersassenheim.nl

BOUWBEDRIJF DE VRIES EN VERBURG Postbus 59 2820 AB STOLWIJK T .................................................................. +31 (0)182 341741 F .................................................................. +31 (0)182 342475 E [email protected] W www.devriesverburg.nl

AFBOUW

AFBOUW PERDOK BVPeizerweg 140 9727 AP GRONINGEN T ..................................................................+31 (0)50 5280680 F ..................................................................+31 (0)50 8508950 E [email protected] W www.afbouwperdok.nl

BOUWADVIES & -MANAGEMENT

ALPHAPLANPostbus 549 2400 AMALPHEN AAN DE RIJNT ..................................................................+31 (0)172 484000 E [email protected] W www.alphaplan.nl

LINDHORST HUISVESTINGADVISEURS Postbus 3 7900 AA HOOGEVEEN T .................................................................. +31 (0)528 234518 F .................................................................. +31 (0)528 234517 E [email protected] W www.lindhorst.nl

SIJPERDA - HARDY ADVIESBUREAU Postbus 23 8650 AA IJLST T .................................................................. +31 (0)515 429777 F ...................................................................+31 (0)515 438457 E [email protected] W www.sijperda-hardy.nl

DAGLICHTCONSTRUCTIES

NOBUTEC BVMaasdijkseweg 113 2291 PJ WATERINGEN T .................................................................. +31 (0)174 385242 F .................................................................. +31 (0)174 441027 E [email protected] W www.nobutwc.nl

THERMOFLOR BV Molenweer 2b 2291 NR WATERINGEN T .................................................................. +31 (0)174 290606 F ...................................................................+31 (0)174 290291 E info@thermo� or.com W www.thermo� or.com

DEUREN & KOZIJNEN

MHB BV Postbus 6 6674 ZG HERVELD T ...................................................................+31 (0)488 451951 F ..................................................................+31 (0)488 452022 E [email protected] W www.mhb.nl

GEVELBOUW

FACADIS GEVELTECHNIEK Postbus 330 7570 AH OLDENZAAL T .................................................................. +31 (0)541 572030 F .................................................................. +31 (0)541 572040 E [email protected] W www.facadis.nl

GRONDWERK

DRIESSEN BV Handelstraat 5 5961 PV HORST T ..................................................................+31 (0)77 3978000 F ..................................................................+31 (0)77 3978008 E [email protected] W www.driessen-horst.nl

FRANKI GRONDTECHNIEKEN BV Trondheim 8 2993 LE BARENDRECHT T ...................................................................+31 (0)180 641998 F ...................................................................+31 (0)180 641999 E [email protected] W www.franki-grondtechnieken.com

INSTALLATIETECHNIEK

BECK EN V/D KROEF Printerstraat 21 1033 RT AMSTERDAM T ..................................................................+31 (0)20 6824385 F ................................................................ +31 (0)20 6844043 E [email protected] W www.beckvdkroef.nl

BECTRO INSTALLATIETECHNIEK BV Heliumweg 36 3812 RE AMERSFOORT T ..................................................................+31 (0)33 4560805 F ..................................................................+31 (0)33 4561013 E [email protected] W www.bectro.nl

COFELY ZUID BV Postbus 72 5060 AB OISTERWIJK T ..................................................................+31 (0)13 5292685 F ..................................................................+31 (0)13 5288445 E [email protected] W www.cofely-gdfsuez.nl


Wie doet wat

90 |

ITN INSTALLATIETECHNIEK BV Postbus 345 6710 BH EDE T ...................................................................+31 (0)318 637375 F .................................................................. +31 (0)318 622346 E [email protected] W www.itn.nl

KEMTEC Postbus 2184 6020 AD BUDEL T ..................................................................+31 (0)495 492348 F ..................................................................+31 (0)495 492773 E [email protected] W www.kemtec.nl

LAMMERINK INSTALLATIEBEDRIJF NOORD BV De Mors 76 7631 AK OOTMARSUM T ..................................................................+31 (0)541 588010 F ..................................................................+31 (0)594 585801 E [email protected] W www.lammerink-groep.nl

MAMPAEY DORDRECHT Wieldrechtseweg 30 3300 AB DORDRECHT T ..................................................................+31 (0)78 6522422 F ..................................................................+31 (0)78 6180892 E [email protected] W www.mampaey.nl

MEGENS INSTALLATIES Postbus 68 6650 AB DRUTEN T ...................................................................+31 (0)487 581510 F ...................................................................+31 (0)487 517080 E [email protected] W www.megens-installaties.nl

VAN DEN POL ELEKTROTECHNIEK BV Postbus 37 3417 ZG MONTFOORT T ..................................................................+31 (0)348 473434 F ..................................................................+31 (0)348 472294 E [email protected] W www.vandenpol.com

TES INSTALLATIETECHNIEK BV Postbus 612 5000 AP TILBURG T ................................................................. +31 (0)13 4678200 F .................................................................. +31 (0)13 4678600 E [email protected] W www.tesgroep.nl

WTH VLOERVERWARMING BV Postbus 491 3300 AL DORDRECHT T .................................................................. +31 (0)78 6510640 F .................................................................. +31 (0)78 6184282 E [email protected] www.wth.nl

INTERIEURBOUW

VAN BERGEN INTERIEURBOUW Belsebaan 12 5131 PH ALPHEN T ..................................................................+31 (0)13 5082253 e-mail [email protected] www.vanbergeninterieurbouw.nl

SPORTHALINRICHTING

SCHELDE SPORTSMarquesweg 1b4462 HD GOESPostbus 21, 4460 AA GOEST ....................................................................+31 (0)113 315100 F ......................................................................+31(0)113 315110 E [email protected] www.scheldesports.nl

STAALCONSTRUCTIE

MOUW HOEDLIGGERS Meentweg 19 3774 TK KOOTWIJKERBROEK T ..................................................................+31 (0)342 443078 F ..................................................................+31 (0)342 442579 E [email protected] W www.mouwhoedliggers.nl

TEGELS & NATUURSTEEN

BETTING & RESSING Batterij 12 7141 JL GROENLO T ...................................................................+31 (0)544 476170 F ...................................................................+31 (0)544 476179 E [email protected] W www.bettingressing.nl

TOEGANGSTECHNIEK

ROSYSTEMS ZienXL ZienXL - Smuigelweg 1 1704 PX HEERHUGOWAARD T ..................................................................+31 (0)6 23026110 F ..................................................................+31 (0)72 5725486 E [email protected] W www.rosystems.nl

VLOEREN

DESCOL KUNSTSTOF CHEMIE BV Postbus 420 7400 AK DEVENTER T ..................................................................+31 (0)570 620744 F ..................................................................+31 (0)570 608493 E [email protected] W www.descol.nl

VOEGAFDICHTING & VOCHTSANERING

SIMSON APPLICATIE Nieuwe Bredasebaan 8 4825 BP BREDA T ..................................................................+31 (0)76 5244300 F .................................................................. +31 (0)76 5244301 E [email protected] W www.simsonapplicatie.nl

WANDEN & PANELEN

STEWARD DESIGN PANELS Postbus 96 4200 AB GORINCHEM T ..................................................................+31 (0)183 589099 F ..................................................................+31 (0)183 589823 E [email protected] W www.designpanels.com

SCHELDE SPORTSMarquesweg 1b4462 HD GOESPostbus 21, 4460 AA GOEST ....................................................................+31 (0)113 315100 F ......................................................................+31(0)113 315110 E [email protected] www.scheldesports.nl


Volkomen naadloos en spiegelglad!

Asona Benelux b.v. - Postbus 554 - 1420 CB - Uithoorn - 020-643 58 50 - [email protected] -www.asona.nl

Gemeten op een harde ondergrond, Fraunhofer Universität - Stuttgart Opbouw αw NRC 25 mm 0,75 0,80 35 mm 0,90 0,90

Onbrandbaar A2 – simpele applicatie vanaf rolsteiger - M1 Health & Safety tested - in kleur leverbaar – op iedere ondergrond

Budgettair; de gunstigste in zijn soort! Vele referenties in het binnen- en buitenland.

- al meer dan 30 jaar akoestische spuit- en pleisterwerk.

The finest acoustic ceiling in the world!

Ongeëvenaarde geluidsabsorptie!


GLAZEN SPECIALTIES OP MAAT

GLASSOLUTIONS biedt hoogwaardige multifunctionele beglazing voor zowel het interieur als exterieur.

Voor het NIOO in Wageningen realiseerde GLASSOLUTIONS de buitengevel waarbij de ruiten tweezijdig, langs de vloer en het plafond, zijn ingeklemd.

Een mooi detail zijn de gebogen isolatieramen op de gevelhoeken. Tevens verzorgde GLASSOLUTIONS de unieke kitloze volglazen scheidingswanden

deursystemen, SYSTEMS CLIP-IN®.

GLASSOLUTIONS heeft alles in huis voor innovatieve combinaties van Comfort, Design, Energiebesparing en Veiligheid. U kunt rekenen op onze

beproefde brede glaskennis, een ontwerpadvies, engineering en het leveren en installeren van de beglazing.

Architect: Claus en Kaan Architecten, Rotterdam

ExterieurGLASSOLUTIONS Veromco EindhovenT +31 (0)40 – 250 59 00E [email protected]

InterieurGLASSOLUTIONS InteriorT +31(0)33 – 450 28 30 E [email protected]


Onderwijs en Bouw 2 2012

Documents

Transcript of Onderwijs en Bouw 2 2012