Oefening 1 · 3 4 KIJKER 5 Les 3 abc abc 60 Focus Verkleinwoorden Oefening 4 Ik schrijf van de...

Naam _____________________________________________________________________________________________ Klas _________

1

KIJKER 5 Les 14 abc abc

Focus Meervouden57

Oefening 1Ik schrijf het meervoud.

een kind

een meubel

een zeef

een film

een kelder

______________________

______________________

______________________

______________________

______________________

een getal

een portret

een broer

een duif

een inbreker

______________________

______________________

______________________

______________________

______________________

nieuw – huis

hoog – toren

mooi – paleis

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

prachtig – gebouw

lief – lerares

______________________________________________________________

______________________________________________________________

Oefening 2Ik schrijf de woorden tussen haakjes in het meervoud of in de passende vorm.

Wij zijn terug thuis na vijf (dag) _________________ aan de kust.

We beleefden (prettig) ________________________

(moment) ______________________: (stoei) __________________

en (zwem) __________________ in de (hoog) __________________

en (wild) __________________ (golf) __________________, (slaap)

__________________ in (bed) __________________ boven elkaar,

(vaar) __________________ met (schip) __________________,

(kijk) __________________ naar (ver) __________________ (ster) __________________ die

(fonkel) ___________________, (druif) __________________ (eet) __________________ en (smul)

__________________ van (lekker) __________________ (taart) __________________.

Fout? __________________________________________________________________________

9

29

kinderen getallen meubels/meubelen portretten zeven broers films duiven kelders inbrekers

nieuwe huizenhoge torens

moo ie paleizenprachtige gebouwen

lieve leraressen

dagenprettige

momenten stoeienzwemmen hoge

golvenslapen bedden

varen schepenverre

druivenkijken sterren

etenfonkelensmullen lekkere taarten

w ilde

2


Focus Verkleinwoorden

Oefening 3Ik schrijf het verkleinwoord.

reeks 1: + _____

een ogenblik

een boodschap

Sinterklaas

reeks 2: + _____

een avontuur

een schaduw

een papegaai

reeks 3: + _____

een bezem

een probleem

een glimworm

reeks 4: + ______

een jongen

een karton

een gezin

een hotel

reeks 5

een blad

een glas

een vat

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

een erwt

een vriend

een kind

een kwartier

een leeuw

een engel

een film

een kostuum

een bodem

een sprong

een getal

een kanon

een model

een bospad

een schip

een gat

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

_______________________

reeks 6

een sla

een snee

een knie

_______________________

_______________________

_______________________

een radio

een kangoeroe

een paraplu

_______________________

_______________________

_______________________

Fout? _________________________________________________________________________

8

59

ogenblikjeboodschapjeSinterklaasje

je

tje

pje

etje

avontuurtjeschaduw tjepapegaaitje

bezempjeprobleempjeglimwormpje

jongetjekartonnetjegezinnetjeho telletje

blaadjeglaasjevaatje

slaatjesneetjeknietje

bospaadje/bospadjescheepjegaatje

radioo tjekangoeroetjeparapluutje

erw tjevriendjekindje

kwartiertjeleeuw tjeengeltje

filmpjekostuumpjebodempje

sprongetjegetalletje

kanonnetjemodelletje

3

KIJKER 5 Les 3 4 abc abc

Focus Verkleinwoorden 60

Oefening 4Ik schrijf van de woorden tussen haakjes het verkleinwoord.

Sommige woorden vul ik eerst aan met d of t.

De prinses op de erwt

Hans Anderson schreef een (verhaal) _____________________.

over een (lan__) _______________________ waar het (zoon)

________________ van het (koning) __________________ op zoek

was naar een (brui__) ________________. Heel wat

(prinsessen) ____________________ kwamen op bezoek. Maar het

(jongen) _________________________ werd niet verliefd.

Op een (avon__) ______________________ stond een (dame) _________________________

voor het (poor__) __________________. Ze trok aan het (bel) ____________________________.

Een (portier) _____________________ deed open en keek verwonderd naar haar versleten

(schoenen) _______________________. ‘Ik ben een prinses en ik ben een

(huwelijkskandidaa__) __________________________________________________.’

Ze mocht binnen. Het (prins) ______________________ was meteen in de

(wolken) ___________________, maar zijn (mama) ____________________ dacht: ‘Toch even

testen.’ Ze legde een (erwt) _______________ en een (stro) _________________ onder twintig

(matrassen) ____________________. De volgende morgen vroeg ze:

‘Heb je goed geslapen?’ ‘Nee,’ zei het meisje, ‘mijn (benen) ___________________,

mijn (armen) __________________ en mijn (knieën) _____________________ zijn stijf,

mijn (rug) ___________________ doet pijn en het bonst in mijn (hoof__) ___________________.’

Toen was het (koningin) ________________________ tevreden: ‘Een meisje met zo’n gevoelige

huid kan niet anders dan een prinses zijn. Je bent het perfecte (vrouw) ___________________

voor mijn (oogappel) ________________________________.’

Fout? __________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

32

30

Eindletter d of t? Ik maak het woord langer, dan hoor ik het.

verhaaltjelandje

zoontje koninkjebruidje

prinsesjesjongetje

avondjepoortje

portiertjeschoentjes

huwelijkskandidaatjeprinsje

wolkjes mamaatjeerw tje

matrasjesbeentjes

armpjesrugje/ruggetje hoofdje

vrouw tjekoninginnetje

oogappeltje

knietjes

stroo tje

dametjebelletje

d

d

d

d

t

t

4

4 abc abcKIJKER 5 Les 4

Focus Woorden op d en t 61

Oefening 5 Ik onderstreep het onderwerp en de persoonsvorm. Ik omkring de woorden op d of t die ik

langer maak.

Het beeld van een kabouter met een muts op zijn hoofd staat

vlakbij het pad. Een hondje bekijkt het. Hij schudt zijn kop. Hij heft

zijn poot op, hij blaft en hij snuffelt verder. Een eend waggelt rond

met haar kleintjes. Een paard in de wei kijkt benieuwd toe. De

hond knikt beleefd. ‘Ach! Een stuk brood! Wel wat oud, maar best

te eten.’ Een kind wierp het weg. Het is dikwijls hetzelfde liedje.

Hij zet er zijn tandjes in. Het is wel het hardste stuk dat hij ooit at. Hij slentert verder.

Het leven van straathond Bas, daar willen we later meer over weten.

Oefening 6 Ik vul aan met d of t en ik schrijf het meervoud.

met een kleurpo___loo___ tekenen

de roverhoof___man

een azuurblauw zwemba___

een slanke koor___danseres

een lederen han___tas

een hevige win___stoo___

het beel___scherm van de televisie

een dienbla___ met vier kopjes

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

een droge ba___han___doek

traag rijden in de haarspel___boch___

een trage schil___pa___

_________________________________

_________________________________

_________________________________

Fout?

_________________________________

_________________________________

_________________________________

32

Eindletter d of t? Ik maak het woord langer, dan hoor ik het.

kleurpo tlodenroverhoofdmannen

zwembadenkoorddanseressen

handtassenw indsto ten

beeldschermendienbladen

badhanddoekenhaarspeldbochten

schildpadden

dtd

ddd

dd

dd d

dd d

t

t

5

4 abc abcKIJKER 5 Les 5

Focus Woorden op d en t62

Oefening 7 Ik verdeel de afleiding. Ik maak het grondwoord op d langer.

oudste

mandje

duizendste

draadje

beroemdste

=

=

=

=

=

___________________ + _______

___________________ + _______

___________________ + _______

___________________ + _______

___________________ + _______

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

hardste

breedte

=

=

___________________ + _______

___________________ + _______

__________________

__________________

Fout? __________________________________________________________________________

Oefening 8 Ik luister goed. Ik schrijf de woorden op.

1 Het ___________________ ‘het’ is een __________________________.

2 Het ___________________ ____________________ draagt

_____________________________.

3 Door het ____________________________ ______________________ van

een _________________________ kan ik niet slapen.

4 __________________________ en _______________________ valt de

_______________________ op de ____________________.

Fout? __________________________________________________________________________

Oefening 9 Ik vul aan met moeilijke woorden met d.

vloed – niemand – iemand – steeds – voedsel – boodschap

__________________________ op tijd zijn

___________________________ aanwezig

_________________________ aan de deur

een ______________________voorraad

om een ______________________ gaan

eb en ____________________________

Fout? __________________________________________________________________________

31

32

o ud ste mand je duizend ste draad je beroemd ste hard ste breed te

o udemanden

duizendendradenberoemdehardebrede

woordjeo udste

zwembandjesoorverdovend geluid

zandstormZwaargewondsoldaat

bloedendgrond

steeds

iemandniemand

voedselboodschap

vloed

kindjelidwoord

6


Focus Woorden op d en t 62

Oefening 10 Ik maak een woord met het achtervoegsel ig.

jeugd

moed

verstand

geld

geduld

zand

Hij ziet er erg _______________________________ uit.

Die brandweerman is ___________________________.

Het is een ________________________________ kind.

Is dit paspoort wel _____________________________?

Je moet wat meer ___________________________ zijn.

De bodem is __________________________________.

Fout?

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

Oefening 11 Ik ga op zoek naar het grondwoord op d en ik maak het woord langer.

grondwoord op d het grondwoord langer maken

brandbaar materiaal

raadselachtige opdracht

een geldboete

een zeehondje

de avondlijke schemer

________________________

________________________

________________________

________________________

________________________

________________________

________________________

________________________

________________________

________________________

het schitterendste weer

honderdduizend muggen

________________________

________________________

________________________

________________________

________________________

________________________

een landbouwpaardje

een geluidloze kamer

________________________

________________________

________________________

________________________

________________________

________________________

een belangrijk voedselbestanddeel

________________________

________________________

________________________

________________________

Fout? ________________________________________________________________________

32

Ik gebruik het achtervoegsel ig om woorden op d langer te maken.

jeugdigmoedig

verstandiggeldig

geduldigzandig

brandraadgeldhondavond

schitterendhonderdduizendlandpaardluid

voedbestand

brandenraden

gelden/geldighondenavonden

schitterendehonderdenduizendenlandenpaarden

luide

voedenbestanden

7


Focus Woorden met open en gesloten lettergrepen64

Oefening 12 In de woordenslang staan heel veel woorden. Ik zet die in het meervoud. Het meervoud met een katten- of berenstukje schrijf ik op. Ik let op! Ik volg de pijl. Soms moet ik van onder naar boven of van rechts naar links lezen.

b o r d v r e e m d s p e e l m a t r o o s s t a m p k a s t e e l p r i n s e s w o r t e l v r i e n d g e e u w t r a p v e r s t o ppeerrookbaard

tammarttee

v e r k o o p g i l f o t o g r a f e e r o n t b r e e k k a a r t h e r t w i n d g e b e u r t e n i s s t e r s t r a a ls

c

h

r

a

m

roog o o n a p k a b w u e e n s f o o l e b k e e r p s e b s i n e g n a v e g l o o h c s f u j r e t s e e m

e o k g o o r d d r a a p p i n k l a a h r e v l e t r e v s t a a l p l e s t u n k m o k l e n s r e v d n a t t a h c s

woorden met een kattenstukje

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

woorden met een berenstukje

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

Fout? __________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

34

prinsessen, trappen, verstoppen, schatten,versnellen, kommen, vertellen, knippen,trammen, matten, gillen, gebeurtenissen,sterren, schrammen, juffen, gevangenissen,bakken, pannen

spelen, matrozen, kastelen, peren, ro ken, komen,verhalen, drogen, eten, verkopen, fo tograferen, ontbreken,stralen, scholen, bespreken, beloven,ogen, oren

8


Focus Vergeet-mij-nietje 4: woorden als banaan 65

Oefening 13 Ik schrijf de woorden als banaan

over uit het Loepje.

De vrouw en het kanaal

Stien zit onder een __________________. Ze draagt een kleedje van __________________.

Ze maakt een __________________ van fruit: appel, peer, __________________ en

__________________. Ze kijkt op de __________________. Binnenkort is ze jarig. Dan is het

feest! Ze neemt een __________________ in een __________________, een heerlijk zoetje.

Stien woont midden in de __________________, dicht bij het __________________. Midden

in haar tuin staat een __________________. Aan de overkant van het __________________

ligt een oude bunker. Met wat __________________ kan ze zich de oorlog inbeelden. Overal

klonk er __________________. De __________________ bulderden met een verschrikkelijk

__________________ en schoten alles __________________, ook het __________________

op het einde van de straat. __________________ vlogen over het huis richting Antwerpen. De

mensen vluchtten, geladen met zware __________________ en soms samengedrukt in een

trein__________________. Nee, op die tijd moet je niet ________________ zijn.

Een bootje vaart voorbij. Een man wuift vanuit zijn ________________. Hij lijkt wel een geheim

________________. Over de reling van de boot hangt een oosters ________________. Op het

dek staat een grote bruine _________________. Stien vindt dat een rustige ________________

om ouder te worden en ze denkt aan een gedicht van Paul Van Ostaijen ...

Onder de maan schuift de lange rivier Over de lange rivier schuift moede de maan Onder de maan op de lange rivier schuift de kano naar zee …

Fout? ________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

48

Leenwoorden als banaan zijn woorden waarbij we niet verdubbelen na een korte klinker.

parasol katoensalade banaan

ananas kalenderpraline

natuur kanaalpapiertje

kabouter kanaalfantasie

alarmkanonnenlawaai

kapelletje

valiezenwagon jaloers

kajuitagent tapijt

paraplu manier

Rakettenkapo t

9


Focus Vergeet-mij-nietje 4: woorden als banaan66

Oefening 14 Ik schrijf de woorden als banaan op de juiste plaats.

lawaai – katoen – salade – banaan – jaloers – pralines – agent – kapot – alarm

1 Je bent erg druk bezig zonder resultaat. Veel _______________, weinig wind!

2 Toen hij het slechte nieuws hoorde, was hij er __________________ van.

3 Mama koopt voor oma een doosje ______________________.

4 Waarom is een _________________ krom?

5 Van _________________ geven betekent zich inspannen.

6 Ik wou dat mijn papa een geheim ________________ was.

7 Wanneer het brandt, moet je meteen _________________ blazen.

8 Wie rauwkost vraagt, krijgt meestal ____________________.

9 Sarah is ____________________ op de nieuwe oorbellen van Gitte.

Fout? _________________________________________________________________________

ananas – agenda – kanaal – papier – paraplu – valies – kanarie – parasol – manier

1 Ik eet heel graag ______________________. Dat is geen vrucht van bij ons.

2 Een _______________________ beschermt ons tegen de regen.

3 Een _______________________ beschermt ons tegen de zon.

4 In mijn _______________________ schrijf ik welk huiswerk ik moet maken.

5 Op het _______________________ Gent-Terneuzen varen enorm veel boten.

6 Ik doe mijn best om mijn kledij in de _______________________ te stoppen.

7 Dat is een slechte werkwijze. Dat is geen goede ______________________ van werken.

8 Nemen jullie een blad _______________________ en een vulpen?

9 We hebben een nieuwe _______________________ in onze vogelkooi op school.

Fout? _________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

48

lawaaikapo t

pralinesbanaan

katoenagent

alarmsalade

jaloers

ananasparapluparasol

agendakanaal

valiesmanier

papierkanarie

10


Focus Vergeet-mij-nietje 4: woorden als banaan 67

Oefening 15 Ik schrijf het meervoud.

kanon – raket

banaan – ananas

kajuit – schip

jaloers – kabouter

kapot – apparaat

lang – kanaal

__________________ schieten ___________________ af

_____________________ en ______________________

_____________________ in _______________________

______________________________________________

______________________________________________

______________________________________________

zwaar – valies

lekker – praline

______________________________________________

______________________________________________

Fout? _________________________________________________________________________

Ik schrijf het verkleinwoord.

parasol

kanon

apparaat

papier

wagon

kalender

fantasie

______________________

______________________

______________________

______________________

______________________

______________________

______________________

valies

kapel

manier

______________________

______________________

______________________

Fout? _________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

33

Ook leenwoorden als banaan hebben soms een kattenstukje of een berenstukje.

Kanonnenbananenkajuiten

jaloerse kabouterskapo tte apparaten

lange kanalenzware valiezenlekkere pralines

parasolletjekanonnetjeapparaatjepapiertje

wagonnetjekalendertjefantasietjevaliesjekapelletjemaniertje

rakettenananassenschepen

11


Focus Vergeet-mij-nietje 3: moeilijke woorden68

Oefening 16 Ik schrijf de moeilijke woorden op.

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

__________________

Oefening 17 Ik schrijf de moeilijke woorden op de juiste plaats.

woorden op b __________________ __________________ __________________

alle woorden met een berenstukje __________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

alle woorden met een kattenstukje __________________________________________________

________________________________________________________________________________

Ik duid aan wat ik moeilijk vind.

de overige woorden ______________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

Fout? ___________________________________________________________________________

46

koninginavontuurdikw ijlsb ieb

avondtoneeljullie

absoluutprogrammajuffrouw

markt

erw tentomaten

voorraadjelo ket

rechtstreekslokaalperronto taal

eekhoornsbrutaalkonijn

uniformmo tor

misschientelefoonrobo tho teleb

terraszebra

interessantb isschop

puzzelalfabet

fo tograafmodern

voortdurendgoochelaars

webe-maildatum

herinnerenfantasie

b ieb eb web absoluut, avond, avontuur,brutaal, datum, fo tograaf, ho tel, konijn, koningin, lokaal, lo ket,modern, mo tor, robo t, telefoon, tomaat, toneel, to taal, uniform,voortdurend herinneren, interessant, jullie, perron, programma, puzzel, terras

alfabet, b isschop, dikw ijls, eekhoorn, e-mail, erwt, fantasie, goochelaar, juffrouw, markt, misschien, rechtstreeks, voorraad, voortdurend

De kinderen kunnen verschillende moeilijkheden ervaren.

12


Focus Vergeet-mij-nietje 3: moeilijke woorden 68

Oefening 18 Ik bouw een stevige toren van woorden!

1 1 tweetekenklank in koud

2 tweetekenklank in saus

3 een … koken

4 Hoe hoog staat het waterp…?

5 een schaap of een g…

6 bibliotheek

7 tweede persoon meervoud

8 één hotel, twee …

9 een worteltje en een e…

10 een briefje dat je stuurt met de

computer

11 regelmatig of dik…

12 een grote motor, een klein …

13 één robot, twee …

14 één loket, twee …

15 (telefoneren) … jij?

16 een uniform, een klein …

17 iemand die veel trucjes kent

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14 Welke samenstelling zoek ik?

18 De datum waarop iemand

verhuist.

19 De fotograaf die foto’s

neemt aan het hof van de

koning.

20 Een kast waarin mama de

voorraad bewaart.

21 Wie programma’s maakt,

is een …

22 een langer woord voor

schooljuf

23 de zetel waarop een

bisschop zit

24 een roman vol avonturen

15

16

17

18

19

20

21

22

23 s24

Fout? _________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

34o ua ue i

p e i lg e i tb i e b

j u l l i eh o t e l se r w t j ee - m a i l

d i k w i j l sm o t o r t j er o b o t t e nl o k e t t e n

t e l e f o n e e ru n i f o r m p j eg o o c h e l a a r

v e r h u i s d a t u mh o f f o t o g r a a fv o o r r a a d k a s t

p r o g r a m m a m a k e rs c h o o l j u f f r o u wb i s s c h o p z e t e la v o n t u r e n r o m a n

13

4 abc abc

69

KIJKER 6 Les 13

Focus Werkwoordspelling

Oefening 19 Ik schrijf de stam en

tweemaal de persoonsvorm.

gaan

kunnen

zijn

hebben

doen

mogen

zien

ik ___________________

ik ___________________

ik ___________________

ik ___________________

ik ___________________

ik ___________________

ik ___________________

Jij _______________ mee.

Hij ____________ dat ook.

Wie _____________ daar?

Hij _____________ koorts.

Jij _______________ mee.

Hij _______________ mee.

Wat ________________ jij?

Ik _________________ niet.

_________________ ik dat?

Jij ________________ ziek.

______________ jij koorts?

_____________ jij ook iets?

Jij ____________ ook mee.

Hij _______________ niets.

zullen

staan

ik ___________________

ik ___________________

____________ jij dat doen?

Hij ___________ naast mij.

Hij _____________ komen.

Jij _______________ daar.

Oefening 20 Ik schrijf de persoonsvorm.

opzetten

afbreken

opzoeken

omdraaien

afspreken

uitknippen

opplooien

wegduwen

Merel _______________ een grote hoed ____________.

De tak ____________________ bijna _______________.

_______________ jij dat woord even _______________?

Wij _______________ de plaat in de speler __________.

Wanneer _______________ je met me ______________?

Lara _____________________ een prentje ___________.

Ik _________________________ de lakens __________.

Je ________________________ me te hard __________.

lesgeven

goedmaken

Jullie __________________ __________ aan mijn broer.

Stef ______________ het _______________ met Helene.

Fout? __________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

35

Het werkwoord dat verandert wanneer het getal (enkelvoud of meervoud) van het onderwerp verandert, is de persoonsvorm.

Samengestelde werkwoorden

aanraken Ik raak je aan.

schoonmaken Jij maakt de tafel schoon.

gakanbenhebdoemagziezalsta

gaatkanis

heeftdoetmagzie

Zalstaat

bentKan

ga

HebDoe

magziet

zalstaat

zet op breekt af Zoek op draaien om spreek af knipt uit ploo i op duwt weg geven les maakt goed

14


Focus Werkwoordspelling 70

Oefening 21Ik onderstreep in elke zin het onderwerp eenmaal en de persoonsvorm tweemaal.

Ik schrijf ze daarna in de juiste kolom.

Theseus, de koningszoon – deel 1

Lang geleden in het oude Griekenland leefde een koningszoon Theseus. Hij was zo sterk als

een beer en voor niemand of voor niets bang. Hij overwon heel wat vijanden. Maar zonder de

hulp van de mooie Ariadne had hij het niet gehaald.

Ageus leeft op een eiland met zijn vrouw en zijn zoontje Theseus. Ze wandelden door de mooie

valleien. Ze reden met paarden over het strand. En toen kwam een bericht. ‘Ageus, uw stad

Athene wordt bedreigd. Er komt een oorlog. Ik ben te oud om te vechten. Je moet me komen

helpen.’ En Ageus neemt afscheid van zijn vrouw en van de kleine Theseus. Athene ligt erg ver

van het eiland.

Wellicht ziet Ageus zijn zoon nooit opgroeien. Hij vertrok op

een mistige dag in de maand november. De golven beukten

tegen het schip. De veldheer stond op het dek. Het eiland

verdwijnt aan de horizon.

de tegenwoordige tijd de verleden tijd

_____________________________________

_____________________________________

_____________________________________

_____________________________________

_____________________________________

_____________________________________

_____________________________________

_____________________________________

_____________________________________

_____________________________________

_____________________________________

_____________________________________

_____________________________________

_____________________________________

_____________________________________

_____________________________________

_____________________________________

_____________________________________

_____________________________________

Fout? _______________________________________________________________________

21

t.t. Het gebeurt nu.v.t. Het gebeurde vroeger.

Ageus leeftuw stad Athene wordter komtik benje moetAgeus neemt afscheidAthene ligtAgeus ziethet eiland verdw ijnt

een koningszoon Theseus leefdehij washij overwonhij hadze wandeldenze redeneen bericht kwamhij vertro kde golven beuktende veldheer stond

15


Focus Werkwoordspelling71

Oefening 22 Ik schrijf de persoonsvorm in de verleden tijd.

Het zijn werkwoorden met klankverandering.

klimmen

vallen

kruipen

winnen

schrikken

buigen

Ik _________________________ in een boom.

Ik _________________________ op de grond.

Ik __________________________ terug recht.

Hij _____________ de Ronde van Vlaanderen.

Mama ______________________ van de poes.

De knecht ________________ voor de koning.

55

59

55

60

58

53

vragen

kijken

zwemmen

Ze _______________ aan papa om mij naar de dokter te brengen.

De dokter ________________ naar mijn been.

Lars ____________________________ in zee.

60

55

61

Fout? _________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________



doen Dat ______________________________ erg veel pijn.

houden Klara __________________________ van haar hond.

weten Papa _______________ niet wanneer hij thuis kwam.

staan Zoran _______________________ achteraan in de rij.

sluiten Mama _______________________________ de deur.

glijden Elise _______________________________ op het ijs.

hebben Ik _________________________________ toch gelijk!

verzenden Ester _________________________ vlug een e-mail.

dichtbinden Jij ______________ het pakje goed ______________.

Fout? _________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

51

36

t.t. v.t.

ik loop ik liep

ik vind ik vond

klomv ielkroop

boog

wonschro k

vroegkeekzwom

deed

stondw ist

hield

verzond

sloo tgleedhad

bond dicht

16






De kleine Theseus (zien) ___________________ zijn papa vertrekken. Het schip (verdwijnen)

____________________ in de verte. Zijn papa (staan) _______________ op het dek. Hij (worden)

_________________ een kleine, wuivende stip. Theseus (houden) _________________ erg veel

van zijn mama. Maar toch (klimmen) ____________ hij elke dag in een boom.

Hij (kijken) ________________ in de verte. Maar

zijn papa (terugkomen) ____________________

niet ________________. Een meeuw (vliegen)

__________________ over de zee. En Theseus

(denken) ________________: ‘Ik wou dat ik ook

vleugels (hebben) ___________________.’

Hij (vragen) ________________ aan zijn mama: ‘Wanneer mag ik naar papa?’

‘Als je deze steen kunt opheffen’, (zeggen) ________________ zijn mama. En ze

(wijzen) ________________ naar een grote en zware steen.

Theseus (beginnen) ________________ meteen te oefenen. Hij (lopen) ________________ zo

snel als hij (kunnen) _________________ door het zand. Hij (springen) _________________

over beken. En hij (vechten) ________________ tegen de krijgers die bij zijn mama (blijven)

________________ om haar te beschermen. Hij (worden) ________________ steeds sterker.

Hij (kunnen) ________________ steeds harder lopen en beter vechten. En hij (winnen)

________________ soms van de krijgers.

Fout? ________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

51

37

zag

kwamterug

verdweenhield

vroegzei

weesbegon

blevenvocht

werd

kon

konwon

sprongliep

klom

had

werd

vloogdacht

keek

stond

17



Oefening 25Ik oefen het schrijven van de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd.

ik _____________________ hij _____________________ wij ______________________

_____________________ jij jij ______________________ zij ______________________

_____________________ hij ik ______________________ _______________________ jij

jij _____________________ wij _____________________ hij ______________________

hij _____________________ ______________________ jij _______________________ ik

ik _____________________ ______________________ hij wij ______________________

_____________________ jij hij _____________________ jij _______________________

Fout? _________________________________________________________________________

Oefening 26Ik schrijf de infinitief, de stam en daarna de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd.

_______________________ __________________ Buiten __________________ het hard.

_______________________ __________________ Ik ____________________ het frisjes.

_______________________ __________________ Mama ________________ zich warm.

_______________________ __________________ Opa’s hoed _________________ weg.

_______________________ __________________ Een golf ____________ tegen de dijk.

_______________________ __________________ _____________ je bijna weggeblazen?

_______________________ __________________ Papa __________________ hem

__________________.

_______________________ __________________ Je ________________ me straks wel

een berichtje.

_______________________ __________________ In de verte ________________ een

bootje op de woeste zee.

Fout? _________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

26

24

stormen storm stormt v inden v ind v ind kleden kleed kleedt waaien waai waait bo tsen bo ts bo tst worden word Word vasthouden houd vast houdt vast zenden zend zendt

varen vaar vaart

18



Oefening 27Ik schrijf de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd.


Theseus (opgroeien) _____________________. Op een dag

(bukken) _____________________ hij zich. Hij (vasthouden!)

_________________ het rotsblok stevig ___________.

Langzamerhand (rechten) ___________________ hij zijn rug.

Zijn mama (bewonderen) _____________________ zijn kracht.

Maar ze (wenen) _____________________ ook stilletjes. Theseus

(halen) _______________ zijn zwaard. Hij (kleden!) _________________ zich als soldaat.

Hij (kunnen) _________________ eindelijk naar zijn vader.

De krijgers (begroeten) ____________________ hem. Zijn mama (wuiven) ___________________

naar hem. Theseus (haasten) _____________________ zich naar zijn schip. Het schip

(zeilen) _____________________ weg. De afstand tussen het bootje en zijn mama (vergroten)

_____________________ steeds. Zijn mama (vermoeden!) _____________________ dat ze hem

nooit meer zal zien. Zo (scheiden!) _____________________ hun wegen.

Fout? ________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________


schreeuwen _____________________ jij vinden (!) ______________________ je

verbranden (!) je ____________________ glijden (!) je ______________________

praten je ____________________ onthouden (!) ______________________ jij

geloven ____________________ je lijden (!) ______________________ je

leiden (!) jij ____________________ redden (!) jij ______________________

Fout? ________________________________________________________________________

24

38

groeit opbukt

houdtrecht

vast

bewondertweent

kankleedt

begroeten wuift

haalt

haastzeilt

vergroo tscheiden

vermoedt

schreeuw v indglijdt

onthoudlijd

redt

verbrandtpraat

geloofleidt

19





Theseus (aankomen) _________________ op het vasteland ________.

Al gauw (botsen) __________________ hij op een bende rovers.

Maar hij (hakken) __________________ hen in de pan.

Er (staan) __________________ echter één reus die niet

(vechten) __________________. Vriendelijk

(glimlachen) __________________ hij. Hij (vragen) __________________ aan Theseus

bij hem te overnachten. Theseus (aanvaarden!) __________________ de uitnodiging, maar hij

(vermoeden!) __________________ een valstrik.

’s Nachts (kruipen) __________________ hij vlug in een ander bed. Wanneer de reus

(toeslaan) __________________, (springen) __________________ Theseus uit zijn

bed en (doden!) __________________ hij hem. Zo (tonen) __________________

Theseus dat hij niet alleen sterk (zijn) __________________, maar ook veel verstand (hebben)

__________________.

Hij (reizen) ___________________ verder. Hij (doorkruisen) _____________________ het land.

Hij (naderen) __________________ de stad Athene. Hij (verheugen) __________________ zich

erop eindelijk zijn vader terug te zien. Hij (begroeten) ________________ iedereen. Wie hem

(zien) ________________, (weten) __________________ dat er met zo’n beer van een jongen

niet te spotten (vallen) __________________. In de verte (opmerken) ________________ hij de

poorten van de stad _____. En daar (horen) _____________________ hij een vreemd verhaal.

Fout? ___________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

24

39

komt aanbo tsthakt

staatvecht

glimlacht vraagtaanvaardt

vermoedtkruipt

toeslaat springtdoodt toont

isheeft

reist doorkruistnadert verheugt

begroetziet weet

valthoort

merktop

20


Focus Woorden met au, ou, auw en ouw 77

Oefening 30Ik schrijf de au-woorden op de juiste plaats.

augustus – paus – saus – applaus – flauw – nauw – dauw – kauw – grauw – gauw – pauw –

lauw – rauw – auto – miauwen – blauw – pauzeren – klauwen – wenkbrauwen – snauwen

1 Na juli komt ___________________________________________.

2 De _________________________ van een leeuw zijn vlijmscherp.

3 Dat is een lekkere ______________________. Geef je het recept?

4 Doe niet zo ___________________________________________!

5 Het zal regenen. De lucht is ______________________________.

6 Je eet het vlees toch niet ________________________________?

7 Hij is zo fier als een _____________________________________.

8 Katten _______________________________________________.

9 Het water is niet warm of koud, maar _______________________.

10 Wie rijdt met die _______________________________________?

11 De zon schijnt. De lucht is _______________________________.

12 Kom je ______________________________________ naar huis?

13 Wil je even rusten of ___________________________________?

14 Wie fronst de _________________________________________?

15 Wie is de ___________________________________ van Rome ?

16 Na het optreden volgde een ______________________________.

17 Ik ________________________________________ op kauwgom.

18 Ma en pa wandelen op een heel smal of ________________ pad.

19 Je moet niet zo kwaad roepen of __________________________!

20 Het gras is nat van de ___________________________________.

Fout?

____________________

____________________

____________________

____________________

____________________

____________________

____________________

____________________

____________________

____________________

____________________

42

Ik onthoud de woorden met au. De andere woorden schijf ik met ou.

augustus klauwen saus flauw grauw rauw pauw miauwen lauw auto blauw gauw pauzeren wenkbrauwen paus applaus kauw nauw snauwen dauw

21


Focus Woorden met au, ou, auw en ouw78

Oefening 31Ik schrijf de woorden met au, auw, ou of ouw in het juiste vak.

blauw – juffrouw – rauw – vertrouwen – gauw – koud – paus – mouw – gebouw – saus – oud –

auto – nauw – dauw – fout – augustus – inhoud – flauw – pauzeren – vouwen – kabouter –

applaus – ouderwets – touwtje

woorden met au

__________________ _________________

__________________ _________________

__________________ _________________

woorden met ou

__________________ _________________

__________________ _________________

__________________ _________________

woorden met auw

__________________ _________________

__________________ _________________

__________________ _________________

woorden met ouw

__________________ _________________

__________________ _________________

__________________ _________________

Oefening 32Ik vul aan met au, auw, ou of ouw. Ik schrijf de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd.

vertr______en Ik ___________________________ je.

Ma _________________________ mij.

k______en _______________ jij op een snoepje?

h______den Hij ______________________ van mij.

__________________ jij ook van mij?

b______en Het jongetje ____________________

een toren van blokken.

v______en _____________________ jij dat blad?

kl______en De poes ________________ naar mij.

mi______en De poes _______________________.

Fout? __________________________________________________________________________

N_____, ik w_____

dat ik z____ kunnen

zeggen: ‘Ik h____ van j____,

ook in de k____ en ik h____

vooral van j______ mooie

ogen.’

vertro uw

ou ouou

ou ouou ououw

paussausauto

augustuspauzerenapplaus

koudo udfout

juffrouwvertro uwen

mouw

blauwrauwgauw

inhoudkaboutero uderwets

gebouwvouwentouw tje

nauwdauwflauw

ouw

ouw

ou

ouw

auw

auwauw

vertro uwtKauw

houdtHou

bouwt

Vouwklauwtmiauwt

22


Focus Woorden met au, ou, auw en ouw 79

Oefening 33Ik maak samenstellingen.

paus – geld – as – rauw –

middag – ochtend+

kost – grauw – pauze –

dauw – automaat – mobiel

1 De lucht ziet ______________________. Het zal onweren.

2 __________________________________ eten is gezond.

3 Mama haalt geld uit de ___________________________.

4 De paus rijdt in de _______________________________.

5 Om 12 uur is het _________________________________.

6 Het gras is erg nat door de ________________________.

Fout? ________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

Oefening 34Ik vul aan met au, auw, ou of ouw.

Ik zet de samenstelling in het meervoud en ik schrijf die in de zin.

s______s – schrijf – ______gustus – g______ –

geld – g______d – spring – b______+

dief – dag – werf – t______ – vis –

kom – ______tomaat – f______t

1 Op tafel staan er twee _____________________________________________.

2 De meisjes spelen met de __________________________________________.

3 Hoeveel _________________________________________ tel je in dat dictee?

4 Na een droge julimaand kregen we erg natte ___________________________.

5 In de bank staan twee _____________________________________________.

6 Pas in de drukte op voor ___________________________________________!

7 In onze vijver zwemmen ____________________________________________.

8 Op ___________________________ mag je niet komen. Daar is het gevaarlijk.

Fout? ________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

42

40

asgrauwRauwkost

geldautomaatpausmobiel

middagpauzeochtenddauw

sauskommenspringtouwen

schrijffo utenaugustusdagen

geldautomatengauwdieven

goudv issenbouwwerven

au au auw ouwau ouou ouw

23


Focus Woorden met au, ou, auw en ouw80

Oefening 35Ik schrijf de woorden over.

applaus

autootje

nauwelijks

pauzeren

miauwen

wenkbrauwen

automaat

____________________

____________________

____________________

____________________

____________________

____________________

____________________

onthouden

kabouter

juffrouw

jouw fiets

ik heb jou gezien

ouderwets

schouders

____________________

____________________

____________________

____________________

____________________

____________________

____________________

Fout? __________________________________________________________________________

Oefening 36Ik vul aan met au, auw, ou of ouw.

Ik w______ dat ik een kab______ter was. Dan z______ ik in een

donker w______d wonen.

‘s Morgens vroeg borstel ik mijn haren en mijn wenkbr______en.

Als het gras nat is van de d______, wacht ik op j______ in de

k______. Want voor mijn kab______tervr_______tje b______

ik dan een hutje. Met h______ten planken timmer ik muren. Om

het dak te maken sta ik op de sch______ders van mijn vrienden.

Ik meet en pas alles n______keurig.

Soms neem ik p______ze. Dan klim ik met het t______ naar boven. Ik kijk dan in je bl______e

ogen. Ik bewonder j______ g______den oorringen. En dan zeg jij: ‘Doe niet zo fl______! Vlug aan

het werk, want het is hier k______d!’

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

Fout? __________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

42

41

applausautoo tje

nauwelijkspauzerenmiauwen

wenkbrauwenautomaat

onthoudenkabouterjuffrouwjouw fiets

ik heb jou gezieno uderwetsschouders

ou ou ouou

auwauw ou

ou ou ouwou

ou

ouwouw ou auw

ou

ik wou, kabouter, ik zo u, woud, wenkbrauwen, dauw, jou, ko u, kaboutervrouw tje, ik bouw, houten, schouders, nauwkeurig, pauze, to uw, blauwe, jouw, gouden, flauw, koud

auwauwau

ouw


Oefening 37Ik lees de hint en ik schrijf het onthoudwoord op.

1 +t-vorm van pauzeren 2 huwen 3 smal 4 land omringd door water 5 meerdere keren 6 knobbeltje op de neus 7 vloed 8 naar de winkel 9 huis van de koning10 bootjes aan een …11 zonder stoppen of r…

naar Brussel12 ongehoorzaam13 koord

14 haartjes boven het oog 15 schoenen insmeren of in…16 stoer17 nee zeggen18 +t-vorm van rijmen19 theater20 +t-vorm van leiden 21 volleybalt…22 heel juist23 stiekem24 dapper25 de d… van vandaag26 kloosterling27 toveren

28 lijf29 een wijze 30 iemand die reist31 soort graan32 sla en t…33 frisdrank drinken op

een t…34 scherpen35 stoep van het station36 iemand37 bibliotheek38 de lengte39 elektronisch briefje40 puzzel

1 _____________________

2 _____________________

3 _____________________

4 _____________________

5 _____________________

6 _____________________

7 _____________________

8 _____________________

9 _____________________

10 _____________________

11 _____________________

12 _____________________

13 _____________________

14 _____________________

15 _____________________

16 _____________________

17 _____________________

18 _____________________

19 _____________________

20 _____________________

21 _____________________

22 _____________________

23 _____________________

24 _____________________

25 _____________________

26 _____________________

27 _____________________

28 _____________________

29 _____________________

30 _____________________

31 _____________________

32 _____________________

33 _____________________

34 _____________________

35 _____________________

36 _____________________

37 _____________________

38 _____________________

39 _____________________

40 _____________________

Fout? ________________________________________________________________________

42

24 Focus Onthoudwoorden

Herdruk 2018/1135 – Bestelnummer 60 1021 303 – ISBN 978 90 4862 227 6 KB D/2015/0147/282 – NUR 191Auteur Erik Billiaert Illustrator Nick Claes, Vera Smeulders, Rita HuysmansVerantwoordelijke uitgever die Keure, Kleine Pathoekeweg 3, 8000 Brugge RPR 0405 108 325 © Copyright die Keure, Brugge

80

9 7 8 9 0 4 8 6 2 2 2 7 6

pauzeerttro uwennauweiland

dikw ijlswrateb

boodschappenpaleissteiger

rechtstreekssto utto uw

wenkbrauwinwrijven

flauwweigeren

rijmttoneelleidt

terreinnauwkeurig

geheimmoeddatum

b isschopgoochelen

lichaammanierreizigerrijst

tomaatterrasslijpenperron

niemandb ieb

breedtee-mailraadsel

Eerste druk 2015/875 – Bestelnummer 60 1021 317 – ISBN 978 90 4862 238 2 KB 293 – NUR 191Auteur Erik Billiaert Illustrator Nick Claes, Vera Smeulders, Rita HuysmansVerantwoordelijke uitgever die Keure, Kleine Pathoekeweg 3, 8000 Brugge RPR 0405 108 325 © Copyright die Keure, Brugge 9 789048 622382

Herdruk 2019/1039 – Bestelnummer 60 1021 317 – ISBN 978 90 4862 238 2 KB D/2015/0147/293 – NUR 191Auteur Erik Billiaert Illustrator Nick Claes, Vera Smeulders, Rita HuysmansVerantwoordelijke uitgever die Keure, Kleine Pathoekeweg 3, 8000 Brugge RPR 0405 108 325 © Copyright die Keure, Brugge 9 7 8 9 0 4 8 6 2 2 3 8 2

Oefening 1 · 3 4 KIJKER 5 Les 3 abc abc 60 Focus Verkleinwoorden Oefening 4 Ik schrijf van de...

Documents

Transcript of Oefening 1 · 3 4 KIJKER 5 Les 3 abc abc 60 Focus Verkleinwoorden Oefening 4 Ik schrijf van de...