��������

Luc De Schepper: “Een universiteit heeft een dubbele taak: onderwijs en onderzoek. De Universiteit Hasselt moet in Vlaanderen én in Europa haar plaats veroveren met haar onderzoek. En hier knelt nu precies het schoentje in onze faculteit Toegepaste Economische Wetenschappen. Universiteiten worden beoordeeld op hun onderwijs én hun onderzoek. Het is een feit dat de faculteit Toegepaste Economische Wetenschappen in haar huidige samenstelling en werkwijze onvoldoende onderzoeksoutput genereert. Vandaar dit krachtig Impulsprogramma.”

U Loopt weL nogaL forS van StapeLLuc De Schepper: “We moeten realistisch zijn. Er is eerst en vooral een puur financiële reden om een Impulsprogramma rond onderzoek in TEW op te starten: vanaf 2008 verdeelt de minister een belangrijk deel van de financiële middelen onder de universiteiten op basis van hun onderzoeksoutput. Als wij ons aandeel in de financiering willen behouden, moet er dus meer onderzoek komen, ook en vooral in de faculteit TEW. Als we dat niet rond krijgen, dan kost ons dat in de toekomst gemakkelijk 2 miljoen euro per jaar. Zeg nu zelf: een niet onbelangrijk bedrag voor onze universiteit.”

waarom iS onDerzoek zo beLangrijk voor De tew-opLeiDingen?Luc De Schepper: “Het risico bestaat dat we bij de visitatie van de opleidingen TEW in 2011 niet voldoen aan de eisen inzake de onderzoeksgebondenheid van de academische opleidingen. Dat kan tot problemen leiden bij de visitatie en accreditatie van de TEW opleidingen. Vergis je niet: de NVAO durft het wel degelijk aan om bepaalde opleidingen niet langer te accrediteren. Kijk gerust eens op de website van de NVAO: er zijn al een hele reeks Nederlandse opleidingen gewoon afgeschaft. In Vlaanderen is dat tot nu toe nog niet het geval, maar op korte termijn kan daar wel eens verandering in komen. We moeten met dit Impulsprogramma dus tijdig het roer omgooien. Daarom leggen we ook een groot bedrag uit onze reserves op tafel om zeker te zijn dat de impuls voldoende krachtig is.”

komt Dat pLan zomaar Uit De LUcht gevaLLen?Luc De Schepper: “Neen, begin 2005 is er al een plan van aanpak goedgekeurd. Dat leidde o.m. tot de installatie van een ‘Opvolgingscommissie TEW’ onder mijn voorzitterschap, die een integrale visie op onderzoek en onderwijs in de faculteit ontwikkeld heeft. De Sub-commissie Onderzoek werkte in 2005 een integrale onderzoeksstrategie voor de faculteit TEW uit, gebaseerd op drie belangrijke speerpunten, namelijk Mobiliteit en Verkeersveilig-heid (IMOB), Entrepreneurship en Innovatie (KIZOK) en Gedragswetenschappen (SEIN).

“

� | nUweetjeHet nUweetjeHet | �

Een nieuw tijdperk voor de faculteit TEW”Een gesprek met onze rector over het Impulsprogramma TEW

Er beweegt één en ander aan onze universiteit. gisterenavond, 1� februari �007, keurde de raad van bestuur van de Universiteit hasselt het ‘impulsprogramma tew’ goed. rector Luc De Schepper licht zijn plannen toe.

Marie-Paule Jacobs en Ingrid Vrancken

Begeleidings-commissie van Externe Experts

SamenSteLLing:Theo Peeters (KULeuven), Wim Moesen (KULeuven), Joan Muysken (UM), Luc Soete (UM), Danny Vandenbulcke (UA) en Charles Van Wymeersch (FUNDP). Naast bewezen wetenschappelijke en maatschappelijke verdiensten van een internationaal niveau, hebben deze mensen een ruime ervaring in management, onder andere in universi-teiten. Deze Commissie kan zichzelf verder uitbreiden met bijkomende experts indien zij dit nuttig acht.

taak:Deze Commissie zal de nieuwe decaan, de rector en het Universiteitsbestuur advise-ren bij de implementatie van het Impuls-programma, maar neemt zelf geen uitvoe-rende mandaten op. Dat is de taak van het nieuwe faculteitsbestuur.

perioDe:15 februari 2007 tot en met 14 februari 2009, eventueel verlengbaar met twee jaar.

� | nUweetjeHet nUweetjeHet | �

“In februari 2006 legde de Subcommissie Onderwijs de nieuwe curricula voor de opleidingen TEW, handelsingenieur en handelsingenieur in de beleidsinformatica voor, die nu jaar per jaar ingevoerd worden.” “Deze TEW-Commissies vormen als het ware de basis voor de hervorming van de faculteit TEW. Deze onderwijs- en onderzoeksplannen zijn een goede vertrekpositie om de gewenste onder-zoeksoutput en de onderzoeksgebondenheid van het academische onderwijs te realiseren.” “Het Academisch Beleid en de Raad van Bestuur zijn echter van oordeel dat een succesvolle onderzoeks- en onderwijsvernieuwing alleen maar mogelijk is, als er enkele belangrijke voor-waarden worden vervuld.”

kUnt U ietS meer zeggen over Die ‘beLangrijke voorwaarDen’?Luc De Schepper: “We moeten een onderzoeksgeoriënteerd personeelsbeleid gaan uitbouwen. Eerst en vooral moeten we onze eigen mensen stimuleren om méér onderzoek te doen en moeten we hen ook die mogelijkheden geven, bijvoorbeeld door meer doctoraatsbeurzen ter beschikking te stellen. Dat betekent ook dat we enkele gerenommeerde professoren moeten naar hier halen. Omringd door enkele jonge high-potentials moeten zij de verdere onderzoeksuitbouw van de faculteit versnellen.”

nieUwe menSen aantrekken, koSt geLD. hoeveeL heeft U Daarvoor over?Luc De Schepper: “Dit is een Impulsprogramma, hetgeen betekent dat we financiële impulsen willen geven. We maken 3 miljoen euro vrij uit onze ‘spaarpot’, en daarnaast geven we een andere bestemming aan 4,6 miljoen uit de werkingstoelage van de faculteit TEW. Samen is dat 7,6 miljoen euro gespreid over 4 jaar.”

Daarom moet er ook een nieUw beStUUr komen?Luc De Schepper: “Het Impulsprogramma TEW vereist een belangrijke koerswijziging: het onder-wijsgericht beleid van vandaag moet zich heroriënteren naar een meer onderzoeksgericht beleid morgen. Dat vereist een krachtdadig bestuur, met ervaring in sturing van onderzoek. Nieuwe structuren voor het facultair bestuur zijn een absolute voorwaarde om deze omslag succesvol te realiseren. Maar let wel: het voorstel voor een nieuw faculteitsbestuur doet geen afbreuk aan de verdiensten van het huidige faculteitsbestuur. Dat heeft immers goed gefunctioneerd in een onderwijsgeoriënteerd beleid, maar nu kijken we naar de toekomst vanuit een on-derzoeksbeleid.”

hoe pakt U Dat Dan concreet aan?Luc De Schepper: “We gaan een begeleidingscommissie van gerenommeerde externe ex-perts (zie kader p. 3) installeren. Deze Commissie zal het nieuwe bestuur bijstaan bij de uitwerking van het Impulsprogramma. Daarenboven gaan we een decaan van buiten de universiteit aantrekken om de onderzoeksuitbouw te sturen.”

waarom kieSt U voor een externe Decaan?Luc De Schepper: “Om het onderzoek in TEW alle kansen te geven, hebben we een decaan nodig met een ruime onderzoekservaring en met uitstekende managementcapaciteiten. Ik twijfel er niet aan dat er in huis geschikte personen zijn die dit Impulsprogramma in goede banen kunnen leiden. Maar de goede onderzoekers die we al in huis hebben, mogen we nu niet weghalen van hun onderzoek. En we moeten daarenboven ‘snel’ gaan en daarbij spelen ook elementen als onafhankelijkheid en autoriteit een belangrijke rol.” “Voorts zal de Raad van Bestuur een vicedecaan aanduiden binnen de groep van ZAP-leden uit de faculteit TEW. En ook de secretaris wordt tijdelijk niet verkozen, maar aangeduid door de decaan en vicedecaan. Samen zullen die drie personen het beleid van de faculteit uitstippelen. Dat kunnen ze natuurlijk niet alleen. Daarom worden ze bijgestaan door een Bureau Onderwijs en een Bureau Onderzoek, die het huidige facul-teitsbureau zullen vervangen. Beide Bureaus samen vormen met decaan, vicedecaan en secretaris het Strategisch Bureau TEW. In een overgangsperiode tot 24 september 2007 zal dit ‘strategische bureau TEW’ vergaderen onder mijn voorzitterschap. Tot dan is de externe decaan eigenlijk een ‘bijzondere opdrachthouder bij de rector’. Vanaf het nieuwe academiejaar neemt de externe decaan het voorzitterschap van het Strategisch Bureau TEW en de faculteitsraad over.”

hoe zit het troUwenS met De facULteitS- en DepartementSraDen? Luc De Schepper: “Die blijven gewoon functioneren zoals ze dat nu doen. Alleen zal voor strategische beslissingen – ik denk aan de benoeming van nieuwe personeelsleden, cur-riculumherzieningen, het uitwerken van de onderzoeksplannen – het initiatief voor de voorstellen uitgaan van het Strategisch Bureau TEW. Mocht een departement en/of de faculteit het niet eens zijn met de voorstellen van het Strategisch Bureau, dan moet de Raad van Bestuur de knoop doorhakken, maar ik denk dat dit niet dikwijls het geval zal zijn.”

Een unieke op-portuniteit voor onze faculteit

prof. Dr. LoDe vereeckcoörDinator onDerzoekSgroep beLeiDS-management

De Bologna-verklaring brengt niet alleen verande-ring op onderwijsvlak mee. Nu gaat ook de finan-ciering van de universiteiten mee afhangen van het onderzoek. Voor humane wetenschappers bestaat die onderzoeksoutput haast uitsluitend uit docto-raten en publicaties. De internationale kwaliteits-standaard hiervoor zijn de tijdschriften opgenomen in de JCR-lijst. Ander onderzoek (boeken, rappor-ten) is zo goed als onzichtbaar geworden. Jammer of niet, maar dit is de nieuwe onderzoeksrealiteit waarin Vlaamse humane wetenschappers vandaag werken.Niemand kan buiten de feitelijke vaststelling dat de faculteit TEW op dit moment onvoldoende aanwezig is in deze nieuwe onderzoeksomgeving. Het aantal JCR-publicaties is onder de maat en wordt geleverd door een beperkt aantal groepen en onderzoekers. De impulsfinanciering voor het toegepast econo-misch onderzoek is dan ook een belangrijk en toe te juichen initiatief.Geld en onderzoekspersoneel zijn een noodzake-lijke, maar niet voldoende voorwaarde om de on-derzoeksoutput te verhogen. Focus is een andere belangrijke voorwaarde, zowel om wetenschappe-lijke als om economische redenen. Instituten zoals IMOB hebben die sterke focus (o.a. op verkeersvei-ligheid) en zijn dan ook succesvol. Ook de onder-zoeksgroep Beleidsmanagement legt een scherpe focus (o.a. patiëntveiligheid). Deze ‘Schwerpunktbil-dung’ zorgde er rond de vorige eeuwwisseling voor dat Duitse universiteiten en onderzoeksinstellingen uitgroeiden tot de beste in de wereld.De nieuwe impulsfinanciering gekoppeld aan het speerpuntenbeleid vormen dan ook een unieke op-portuniteit voor de faculteit TEW om het onderzoek zowel kwantitatief als kwalitatief op te waarderen. En dat is nodig om te overleven in de concurren-tiële onderzoeksruimte van de 21ste eeuw.

De spelers op het veld moeten zorgen voor goede scores

prof. Dr. wim voorDeckerSvoorzitter onDerwijSmanagementteam

bacheLor en maSter tew

De onderzoeksprestaties van de faculteit TEW werden bij de vorige visitatie globaal als vol-doende beoordeeld. De visitatiecommissie stelde dat een aantal vakgroepen hoog kwalitatief on-derzoek verricht maar dat er geen consistente onderzoekscultuur binnen de faculteit heerst. Deze mindere score op één van de vele beoor-delingspunten steekt natuurlijk wat af bij de excellente scores die we halen op onderwijs en de uitstekende onderzoeksscores van de andere faculteiten. Het universiteitsbestuur kiest er nu voor om de lat op onderzoeksvlak binnen de faculteit TEW zeer hoog te leggen. Het is natuurlijk een grote uitdaging om naast de quasi nummer één positie op het vlak van onderwijs ook een toppositie in Vlaanderen op het vlak van onderzoek in TEW na te streven. Om dit zeer ambitieuze doel te berei-ken worden nu drastische maatregelen genomen die eigenlijk ook al door de visitatiecommissie werden gesuggereerd. De visitatiecommissie ver-wees als één van de oorzaken van de mindere score voor onderzoek naar de beperkte slagkracht van de faculteit TEW om de onderzoeksprestaties bij te sturen. De visitatiecommissie pleitte dan ook in haar rapport voor “expliciete beslissings-regels” en voor “organen die bepaalde remedië-rende maatregelen kunnen nemen.” De drastische maatregelen die nu genomen worden door de be-leidstop zijn niet meer of minder dan de uitvoe-ring van het voorstel van de visitatiecommissie. Enerzijds wordt er zeer veel onderzoeksgeld in de faculteit geïnvesteerd, anderzijds zullen we ook resultaten moeten halen. De hertekening van de bevoegdheden van de faculteitstop zijn een eer-ste stap in het proces dat de omstandigheden moet creëren om een consistente onderzoekscul-tuur te krijgen zodat we bij de volgende visitatie ook op onderzoeksvlak excellente scores krijgen.Maar, hoe men het ook draait of keert, ongeacht wie de faculteitstop uitmaakt, het zijn uiteinde-lijk de spelers op het veld die het zullen moe-ten doen. De enorme investering in bijkomende onderzoekscapaciteit is één stap. Ook de hui-dige spelers op het veld zullen een constructieve bijdrage moeten leveren. Ik hoop dan ook dat iedere collega dat ten volle beseft.

maar in jUni zijn er DUS geen verkiezingen voor De facULteit tew?Luc De Schepper: “Dat klopt. De verkiezingsprocedure voor decaan, vicedecaan en secretaris is voorlopig voor 2 jaar opgeschort binnen de faculteit TEW. Misschien wordt dat nog eens verlengd met twee jaar, als de Raad van Bestuur en het Strategisch Bureau TEW het daarover eens zijn.”

wat gebeUrt er met het perSoneeL?Luc De Schepper: “Laat me eerst een misverstand uit de wereld helpen. Er komen hele-maal geen ontslagen, noch bij het academisch personeel, noch bij het ATP. Integendeel! De komende maanden zullen we een stevige impuls geven aan de onderzoeksuitbouw, via vacatures voor proffen, tenure tracks en doctoraatsbursalen. Dit allemaal in func-tie van de onderzoeksspeerpunten van de faculteit TEW. Ook zullen we internationale gastproffen aantrekken om bijvoorbeeld gedurende één maand bepaalde onderzoeks- én onderwijsopdrachten –vooral in de masters- op te nemen. In andere faculteiten gebeurt dit trouwens nu al.” “We zullen duidelijk maken dat onderzoek voor álle stafleden van prioritair belang is. Ongetwijfeld zullen we voor een aantal stafleden alternatieven moeten zoeken want ik kan me voorstellen dat niet alle personeelsleden zich kunnen heroriënteren naar een on-derzoekscarrière. Vaak zijn dat mensen met prima onderwijsverdiensten. Daarom denken we aan de inrichting van verschillende postacademische programma’s, zoals FarManager voor apothekers of een specifieke postacademische vorming voor executives. We moe-ten nog nagaan of we deze postacademische opleidingen kunnen onderbrengen in een ‘Business School’. Maar daarover spreken we elkaar later ongetwijfeld nog wel.”

betekent Dit ook Dat Sommige StafLeDen vervroegD op penSioen zULLen gaan?Luc De Schepper: “We zullen zeker aanmoedigen dat 60-plussers die niet bijdragen tot de onderzoeksoutput, vervroegd met pensioen gaan, voor zover dit financieel niet teveel nadeel oplevert. Maar we kunnen uiteraard niemand verplichten.”

zijn er conSeqUentieS voor het onDerwijS?Luc De Schepper: “Het Impulsprogramma betekent een versterking van het onderzoek in de faculteit Economie. Dit betekent zeker niet dat dit onderwijs er maar belabberd aan toe zou zijn. integendeel! De visitatiecommissie heeft zijn waardering uitgesproken voor een hele reeks kenmerken van onze opleidingen tew en handelsingenieur. voor de vuist weg noem ik het onderwijsconcept, de wijze van examineren, de slaagcijfers, de studeerbaarheid, de kwaliteit van de afgestudeerden en de waardering van het beroepenveld. en dat laten we niet los. Studenten moeten dus niet vrezen dat we minder aandacht aan hun opleiding zullen besteden.”

� | nUweetjeHet nUweetjeHet | 7

Een vliegende start gewenst

prof. Dr. koen vanhoofgewoon hoogLeraar, facULteit tew en expert Data mining

Na jaren van plannen krijgen we naast extra middelen voor het onderzoek er een externe Commissie en decaan bovenop. Voor extra middelen heb ik al jaren gepleit en ik ben nu zeer blij dat we niet alleen de middelen, maar ook het bijhorend vertrouwen krijgen.

De mogelijkheid om buitenlandse proffen voor een periode naar hier te halen, vind ik een bijzonder sterk punt in het plan. Hier-door kunnen we zeker onze doctorandi beter begeleiden, nieuwe kennis in huis halen, interessante onderzoekspaden opzetten én een internationaal netwerk uitbouwen. We hebben wel één moeilijk punt, met name ‘hoe omgaan met de tijd- en publicatiedruk’. Plannen daadwerkelijk realiseren vraagt al-tijd meer tijd dan vooropgesteld.

Ik hoop dat de externe Commissie en de-caan een vliegende start zullen nemen door de bestaande plannen over te nemen en waar nodig te verbeteren en/of aan te vullen. Voor goed onderzoek heb je niet al-leen centen maar ook gemotiveerde mensen nodig die kunnen samenwerken in een aan-gename werkomgeving. Voor dit laatste ligt de verantwoordelijkheid volledig bij onszelf. Onze werkomgeving is niet enkel onderzoek, ook het onderwijs moet met plezier gegeven en door allen gewaardeerd worden.

Dat het plan ook wil investeren in onderwijs is volkomen terecht. Op die manier blijven ook de collega’s met een onderwijsprofiel betrokken.

prof. Dr. mieke van haegenDorenvicerector en voorzitter onDerwijSraaD

1. De onderzoeksoutput bepaalt hoe groot de bestaffing is van de faculteit: 45 pro-cent van de financiering van de universi-teiten zal bepaald worden door de onder-zoeksoutput. Dus: hoe beter deze output (doctoraten en internationale artikels) hoe hoger de financiering, hoe groter de personeelsomkadering. Dus meer onder-zoeksoutput betekent automatisch ook meer omkadering voor onderwijs.

2. Het concentreren van het onderzoek rond een beperkt aantal clusters (met één of twee ZAPpers, 1 post-doctoraal, 1 man-daatassistent en 1 à 2 bursalen) heeft tot gevolg dat het onderzoek kan gebeuren binnen wetenschappelijke teams, en niet als een one (wo)man show. De faculteit TEW wordt opnieuw aantrekkelijk voor on-derzoekers: men solliciteert niet voor één vacante functie, maar heeft de garantie van voldoende wetenschappelijke ondersteu-ning vanaf het begin. Er komt een einde aan de lijdensweg van onopgevulde vacatu-res en van het kunst- en vliegwerk bij het opvullen van de onderwijsopdrachten.

3. Het onderwijs wordt meer onderzoeksge-bonden, zeker in de masters. De eind-verhandelingen sluiten aan op de onder-zoekscluster, en de student kan op die manier betrokken worden in een omvang-rijker onderzoeksteam.

De andere opleidingen van de Universiteit Hasselt bewijzen dat een goede onder-zoeksoutput perfect samengaat met goed onderwijs: de recente visitatierapporten van biologie, wiskunde, biomedische weten-schappen, geneeskunde, fysica waren alle zeer lovend voor de onderwijskwaliteit van de Universiteit Hasselt.De voorwaarde is wel een goede kwaliteits-zorg van het onderwijs, met name dyna-mische OMT’s, die kort op de onderwijsbal spelen.

Het impulsplan is óók een onderwijsverbeterplan

C o l o f o n

nUweetjeHet is een interne nieuwsbrief van,voor en door UHasselt-personeelsleden.Redactieraad: Luc De Schepper | Betty Goens | Geert Molenberghs |

Marjan Vandersteen | Mieke Van HaegendorenEindredactie: Ingrid Vrancken | communicatieverantwoordelijke UHasseltVormgeving: Gisèle Doise | grafisch medewerkster UHasseltFotografie: Marc Withofs| fotograaf UHasselt | en anderenDruk: Repro | Drukkerij UHasseltVerantwoordelijke uitgever: Marie-Paule Jacobs | beheerder UHasseltUniversiteit Hasselt | Campus DiepenbeekAgoralaan | Gebouw D | BE-3590 Diepenbeek