Nr. 3 Minder Elektrisch aandrijfsysteem voor stadsbussen ...€¦ · China beginnen; het hoopt daar...
1
Minder brandstof , minder gif Juryrapport De jury van de MKB Innovatieprijs koos dit jaar voor een product dat interessant is voor de wereldwijde scheepvaart. Nr. 2 GPCKant,Leens Garnalenpelmachine N iet spuiten, maar plakken! Micanti bv mag zich dit jaar de meest innovatieve on- derneming van het Neder- landse midden- en kleinbe- drijf noemen. Het Amster- damse bedrijf heeft de eerste plaats in de MKB Innovatie Top 100 veroverd met Thorn-D. Thorn-D is een gepatenteerde, milieu- vriendelijke oplossing die de aangroei van organismen als zeepokken en mossels aan bijvoorbeeld scheepswanden tegengaat. Het is een zelfklevend en gifvrij folie dat op de scheepshuid wordt geplakt en er- voor zorgt dat organismen zich niet kun- nen hechten. Er komen geen giftige stoffen meer in het water, de scheepswand is een- voudiger schoon te maken en er worden flinke brandstofbesparingen gerealiseerd. Wat de doorslag gaf voor de jury, die maandag 2 juni bijeenkwam om een selec- tie te maken uit een eerder opgestelde shortlist, was dat Thorn-D bij uitstek een product is dat past bij een sterke Neder- landse industrie én dat het de potentie heeft om over de hele wereld gebruikt te worden. Scheepswerven en scheepvaart- bedrijven kunnen verleid worden met la- gere brandstofkosten en betere werkom- standigheden voor het personeel, terwijl het voordeel voor havens is dat het klimaat van het water sterk verbetert doordat er geen giftige verfresten meer in terechtko- men. En daar profiteren zeker de recrea- tieve gebruikers in de vaarsector weer van. Het is de negende keer dat de Kamer van Koophandel, Mercedes-Benz en NRC Me- dia de MKB Innovatie Top 100 presente- ren. Deze ranglijst met honderd concrete innovaties wordt gezien als de grootste en belangrijkste innovatieprijs voor bedrij- ven in het mkb. Een selectie van de innovaties vindt u te- rug in deze bijlage van NRC Handelsblad. Inspirerende verhalen, over de garnalen- pelmachine van familiebedrijf GPC Kant en de RotorSwing, een stabilisator voor jachten die een revolutie ontketent in slin- gerdemping. Maar ook over een nieuw ty- pe schakelaar: door eenvoudigweg aan de stekker zélf te draaien kan de stroom in- of uitgeschakeld worden. En wat dacht u van duurzame bouwpakketten voor de jacht- bouw en van een wiedmachine op zonne- energie? De jury sprak tijdens het beraad een aantal keren groot respect uit voor de bedrijven die, soms zelfs na verschillende faillissementen, zo blijven geloven in hun product dat zij er steeds weer tijd en geld in zijn blijven investeren. Ik wens u veel leesplezier en inspiratie toe. En ik verheug me nu al op volgend jaar. Op naar de tiende editie! InekeDezentjé Hamming-Bluemink, JuryvoorzitterMKBInnovatieTop100 en voorzitter FME Overigejuryleden: RuudKoornstra(Tendris) MarcellaBreedeveld(NRC) JorisCraandijk(InnovatiePartners) HansBottema(NLO) Huub Dubbelman (Mercedes Benz) Claudia Zuiderwijk (Kamer van Koophandel) Bart Stomphorst (investeerder) www.mkbinnovatietop100.nl Wat is het voor bedrijf? GPC Kant is een familiebedrijf dat al vijftig jaar actief is in de garnalenbranche: vader Kant was garnalenvisser en inkoper voor Heiploeg, de grootste gar- nalenverwerker van Nederland. Hij was een van de eersten die (duizenden) huisvrouwen in- schakelde om garnalen te pel- len. Twintig jaar geleden werd GPC Kant een bedrijf dat vooral garnalenpelmachines ontwik- kelde. Met „ veel vallen en op- staan”, zoals Alfred Kant het noemt, is daaruit in 2012 een rendabele pelmachine ont- staan. Alfred is met zijn broers Richard en Klaas directeur en ei- genaar van het bedrijf. „Het pro- bleem is dat garnalen één voor één moeten worden gepeld in een machine, maar dat ze alle- maal een ander formaat en een andere vorm hebben”, legt hij uit. Daardoor is garnalen pellen nog steeds voor 97 procent handwerk, dat vooral in Marok- ko wordt gedaan. GPC Kant heeft zeven werknemers en een omzet van 4 miljoen per jaar. Wat kan deze machine wat thuispellers niet kunnen? Veel sneller pellen. Een machi- ne verwerkt pakweg 1.000 kilo garnalen per dag, een thuispel- ler ongeveer 15 kilo. De nieuwe pelmachine in de fabriek van GPC Kant in Leens, bij Lauwers- oog, is ook veel sneller dan de oudere modellen. Kant: „Met de oude machine pellen we 10 ton per week, met de nieuwe 50 ton. ” GPC Kant verkoopt de ma- chines niet, maar gebruikt ze in de eigen fabriek. Hoe verdient het bedrijf dan aan zijn innova- tie? „Als we op deze manier werk kunnen terughalen uit Ma- rokko, dan is dat lonend. Per jaar kunnen we de productie verdubbelen. ” Behalve méér garnalen pellen, kan GPC Kant door de nieuwe machines ook versere garnalen leveren aan klanten als Hanos en Heiploeg. „Nu zijn de garna- len pakweg vijftien dagen on- derweg, heen en weer naar Ma- rokko, voordat ze op de Neder- landse markt komen. Nu we hier kunnen pellen, worden de garnalen de ene dag gevangen en de andere dag verkocht. Niet alleen zijn ze dan lekkerder, het scheelt ook brandstof. De ener- gie die de nieuwe pelmachine verbruikt, bedraagt maar 10 procent van de energie die nu nodig is voor het vervoer van en naar Marokko. Bovendien is er minder conserveringsmiddel nodig.” Volgend jaar wil GPC Kant ver- huizen naar de haven van Lau- wersoog, waar het meer ruimte heeft om de machines neer te zetten. Het aantal personeelsle- den zal dan vermoedelijk stijgen tot 35. Hoe is de financiering geregeld? De hoofdmoot van de ontwikke- ling van de pelmachine is gefi- nancierd uit eigen middelen, al- dus Kant. „De rest is geleend van de bank.” De machine is in eigen beheer gebouwd. „Omdat het low budget moest, maar ook omdat we de werking van de machine geheim willen hou- den. ” Nr. 3 e-TractionEurope,Apeldoorn Elektrischaandrijfsysteemvoorstadsbussen Nr. 4 RotorSwingMarine,Raamsdonksveer Stabilisatorvoorjachten Wat is het voor bedrijf? RotorSwing Marine ontwikkelt, produceert en levert stabilisato- ren voor jachten met een maxi- male lengte van dertig meter. Een stabilisator zorgt ervoor dat je comfortabel op een schip kunt verblijven, legt mede-eige- naar Rudolf Geurink uit. „Een schip rolt door golfslag van links naar rechts, wat kan leiden tot zeeziekte en omvallen. De stabi- lisator zorgt ervoor dat het schip stabiel in het water ligt.” Het bedrijf telt twee werkne- mers. Het werkt nauw samen met onder andere machinebe- drijven en een verkooporgani- satie. Het bedrijf levert aan jachtbou- wers in Nederland, Duitsland en België en heeft plannen om we- reldwijd te gaan exporteren. Er varen nu zo’n vijfentwintig schepen rond met de stabilisa- tor van het Brabantse bedrijf en er zijn er vijftien in aanbouw. De omzet wordt niet bekendge- maakt. Geurink: „Ik verwacht dat we dit jaar in de buurt van break-even uitkomen.” Wat is er zo vernieuwend aan deze stabilisator? Er zijn al zo’n twintig jaar stabili- satoren voor schepen op de markt. Die maken gebruik van hydraulische olie, wat schade- lijk voor het milieu kan zijn. De stabilisator van RotorSwing Ma- rine, waar vijf jaar aan is ge- werkt, werkt op elektriciteit die wordt opgewekt door de motor van het schip. Geurink: „Die stroom moet ook opgewekt worden, maar het is wel veel ef- ficiënter dan een hydraulisch systeem. ” Bovendien is de stabilisator in- klapbaar, want in ondiepe bin- nenwateren heb je het onder- deel niet nodig. Daarmee loopt je minder kans op aanvaringen onder water. Een ander voordeel, volgens Geurink: „Onze stabilisator werkt ook goed bij lagere snel- heden. Bij andere stabilisatoren moet je minimaal 15 km per uur varen, die van ons doet het al goed bij 10 km/u. Dat is handig in een druk bevaren land als Ne- derland. ” N og meer plannen voor ver- nieuwende producten? RotorSwing Marine werkt aan de ontwikkeling van de stabili- zer zero speed: een stabilisator die zorgt dat het schip min of meer stilligt als het in een baai voor anker ligt. Geurink: „Een boot ligt niet stil in een baai, er komen altijd golven vanuit de zee binnen.” Hoe is de financiering geregeld? Het geld wordt ingebracht door Geurinks zakelijk partner Theo Koop, die eerder bedrijven in dezelfde sector heeft gehad. Geurink: „Het is een principiële keuze geweest om geen geld te lenen van banken en alles zelf te financieren. We willen onze ei- gen beslissingen kunnen ne- men. Ik ben voor een zusterbe- drijf wel eens gaan praten bij een bank, maar hun voorwaar- den – zoals drie jaar omzetcij- fers laten zien als je product nog in de ontwikkelingsfase ver- keert – waren voor mij niet haal- baar. ” Wat is het voor bedrijf? e-Traction is een onderzoeks- en ontwikkelingsbedrijf dat elektri- sche aandrijfsystemen maakt voor onder meer heftrucks en vaartuigen. Het bestaat dertig jaar, sinds vijf jaar is het volledig gericht op een, inmiddels we- reldwijd gepatenteerd, elek- trisch aandrijfsysteem voor de auto-industrie. Het systeem wordt toegepast in stadsbussen, het is de bedoeling dat de aan- drijftechniek ook wordt inge- bouwd in vrachtwagens en per- sonenauto’ s. e-Traction heeft nu zo’n vijftien aandrijfsystemen in bussen in- gebouwd. Het bedrijf wil produ- ceren in China, dat volgens di- recteur Peter de Neef de groot- ste busmarkt ter wereld vormt. „Ik heb gesproken met een Chi- nese busbouwer die ruim 50.000 bussen per jaar produ- ceert. Dat is meer dan er per jaar in heel Europa worden ver- kocht.” Wegens de enorme luchtvervuiling stimuleert de Chinese overheid het elektrisch rijden. „ Toen ik er enkele weken geleden was, was de luchtver- vuiling dertig keer hoger dan de door de Wereldgezondheidsor- ganisatie toegestane limiet.” e-Traction wil volgend jaar in China beginnen; het hoopt daar in 2017 „enkele duizenden” aan- drijfsystemen te produceren. e-Traction heeft 35 werkne- mers, voor een groot deel pro- ductontwikkelaars en technisch personeel dat bussen ombouwt. De omzet bedroeg vorig jaar 800.000 euro en komt dit jaar uit op 3 miljoen. Die stijging is te danken aan twee flinke Europe- se orders en de levering van elektrische aandrijfsystemen aan China. Wat is er nieuw aan dit aandrijfsy steem? Elektromotor en wiel zijn in dit systeem volledig geïntegreerd. Dat is handig: je hebt geen ver- snellingsbak nodig, geen aan- drijfas en geen differentieel (de tandwielen in de as tussen de wielen). Daardoor zijn er vrijwel geen bewegende delen. Dat heeft als voordeel, volgens De Neef, dat er geen energieverlies optreedt door wrijving en er een kleiner batterijpakket nodig is om de bus te laten rijden. „Dat maakt de bus goedkoper.” An- der voordeel is dat de bus nau- welijks onderhoud behoeft door het ontbreken van bewegende delen. Bovendien is er door de kleinere batterij meer ruimte voor passagiers. In Nederland rijden nu zes bussen rond met het nieuwe systeem, waaronder twee van de RET. Hoe is de financiering geregeld? Het geld komt van grootaan- deelhouder De Hoge Dennen, de beleggings- en investerings- maatschappij van de familie De Rijcke, die ooit eigenaar was van onder meer Kruidvat, parfume- rieketen ICI Paris en super- marktconcern Groenwoudt. Ook de grondlegger van e-Trac- tion, Arjan Heinen, is mede-ei- genaar. De Neef: „ We zijn nog op zoek naar een derde grote inves- teerder voor wereldwijde invoe- ring van ons aandrijfsysteem.”
Transcript of Nr. 3 Minder Elektrisch aandrijfsysteem voor stadsbussen ...€¦ · China beginnen; het hoopt daar...
Minderb ra n d s t o f ,minder gifJur yrapport
De jury van de MKB Innovatieprijs koos ditjaar voor een product dat interessant isvoor de wereldwijde scheepvaart.
Nr. 2GPC Kant, LeensGarnalenpelmachine
Niet spuiten, maar plakken!Micanti bv mag zich dit jaarde meest innovatieve on-derneming van het Neder-landse midden- en kleinbe-drijf noemen. Het Amster-
damse bedrijf heeft de eerste plaats in deMKB Innovatie Top 100 veroverd metT h o r n - D.Thorn-D is een gepatenteerde, milieu-vriendelijke oplossing die de aangroei vanorganismen als zeepokken en mossels aanbijvoorbeeld scheepswanden tegengaat.Het is een zelfklevend en gifvrij folie datop de scheepshuid wordt geplakt en er-voor zorgt dat organismen zich niet kun-nen hechten. Er komen geen giftige stoffenmeer in het water, de scheepswand is een-voudiger schoon te maken en er wordenflinke brandstofbesparingen gerealiseerd.Wat de doorslag gaf voor de jury, diemaandag 2 juni bijeenkwam om een selec-tie te maken uit een eerder opgesteldeshortlist, was dat Thorn-D bij uitstek eenproduct is dat past bij een sterke Neder-landse industrie én dat het de potentieheeft om over de hele wereld gebruikt teworden. Scheepswerven en scheepvaart-bedrijven kunnen verleid worden met la-gere brandstofkosten en betere werkom-standigheden voor het personeel, terwijlhet voordeel voor havens is dat het klimaatvan het water sterk verbetert doordat ergeen giftige verfresten meer in terechtko-men. En daar profiteren zeker de recrea-tieve gebruikers in de vaarsector weer van.Het is de negende keer dat de Kamer vanKoophandel, Mercedes-Benz en NRC Me-dia de MKB Innovatie Top 100 presente-ren. Deze ranglijst met honderd concrete
innovaties wordt gezien als de grootste enbelangrijkste innovatieprijs voor bedrij-ven in het mkb.Een selectie van de innovaties vindt u te-rug in deze bijlage van NRC Handelsblad.Inspirerende verhalen, over de garnalen-pelmachine van familiebedrijf GPC Kanten de RotorSwing, een stabilisator voorjachten die een revolutie ontketent in slin-gerdemping. Maar ook over een nieuw ty-pe schakelaar: door eenvoudigweg aan destekker zélf te draaien kan de stroom in- ofuitgeschakeld worden. En wat dacht u vanduurzame bouwpakketten voor de jacht-bouw en van een wiedmachine op zonne-energie? De jury sprak tijdens het beraadeen aantal keren groot respect uit voor debedrijven die, soms zelfs na verschillendefaillissementen, zo blijven geloven in hunproduct dat zij er steeds weer tijd en geldin zijn blijven investeren.Ik wens u veel leesplezier en inspiratie toe.En ik verheug me nu al op volgend jaar. Opnaar de tiende editie!
Ineke Dezentjé Hamming-Bluemink,Juryvoorzitter MKB Innovatie Top 100en voorzitter FME
Overige juryleden:Ruud Koornstra (Tendris)Marcella Breedeveld (NRC)Joris Craandijk (Innovatie Partners)Hans Bottema (NLO)Huub Dubbelman (Mercedes Benz)Claudia Zuiderwijk (Kamer van Koophandel)Bart Stomphorst (investeerder)
w w w. m k b i n n ova t i e t o p 1 0 0 . n l
Wat is het voor bedrijf?GPC Kant is een familiebedrijfdat al vijftig jaar actief is in degarnalenbranche: vader Kantwas garnalenvisser en inkopervoor Heiploeg, de grootste gar-nalenverwerker van Nederland.Hij was een van de eersten die(duizenden) huisvrouwen in-schakelde om garnalen te pel-len. Twintig jaar geleden werdGPC Kant een bedrijf dat vooralgarnalenpelmachines ontwik-kelde. Met „veel vallen en op-st aan”, zoals Alfred Kant hetnoemt, is daaruit in 2012 eenrendabele pelmachine ont-staan. Alfred is met zijn broersRichard en Klaas directeur en ei-genaar van het bedrijf. „Het pro-bleem is dat garnalen één vooréén moeten worden gepeld ineen machine, maar dat ze alle-maal een ander formaat en eenandere vorm hebben”, legt hijuit. Daardoor is garnalen pellennog steeds voor 97 procenthandwerk, dat vooral in Marok-ko wordt gedaan. GPC Kantheeft zeven werknemers en eenomzet van 4 miljoen per jaar.
Wat kan deze machine watthuispellers niet kunnen?Veel sneller pellen. Een machi-ne verwerkt pakweg 1.000 kilogarnalen per dag, een thuispel-ler ongeveer 15 kilo. De nieuwepelmachine in de fabriek vanGPC Kant in Leens, bij Lauwers-oog, is ook veel sneller dan deoudere modellen. Kant: „Met deoude machine pellen we 10 tonper week, met de nieuwe 50to n . ” GPC Kant verkoopt de ma-chines niet, maar gebruikt ze inde eigen fabriek. Hoe verdienthet bedrijf dan aan zijn innova-tie? „Als we op deze manierwerk kunnen terughalen uit Ma-rokko, dan is dat lonend. Perjaar kunnen we de productieve rd u b b e l e n . ”Behalve méér garnalen pellen,kan GPC Kant door de nieuwemachines ook versere garnalenleveren aan klanten als Hanosen Heiploeg. „Nu zijn de garna-len pakweg vijftien dagen on-derweg, heen en weer naar Ma-rokko, voordat ze op de Neder-landse markt komen. Nu wehier kunnen pellen, worden de
garnalen de ene dag gevangenen de andere dag verkocht. Nietalleen zijn ze dan lekkerder, hetscheelt ook brandstof. De ener-gie die de nieuwe pelmachineverbruikt, bedraagt maar 10procent van de energie die nunodig is voor het vervoer van ennaar Marokko. Bovendien is erminder conserveringsmiddelnodig .”Volgend jaar wil GPC Kant ver-huizen naar de haven van Lau-wersoog, waar het meer ruimteheeft om de machines neer tezetten. Het aantal personeelsle-den zal dan vermoedelijk stijgentot 35.
Hoe is de financieringge re gel d ?De hoofdmoot van de ontwikke-ling van de pelmachine is gefi-nancierd uit eigen middelen, al-dus Kant. „De rest is geleendvan de bank.” De machine is ineigen beheer gebouwd. „O m d athet low budget moest, maar ookomdat we de werking van demachine geheim willen hou-de n . ”
Nr. 3e-Traction Europe, ApeldoornElektrisch aandrijfsysteem voor stadsbussen
Nr. 4RotorSwing Marine, RaamsdonksveerStabilisator voor jachten
Wat is het voor bedrijf?RotorSwing Marine ontwikkelt,produceert en levert stabilisato-ren voor jachten met een maxi-male lengte van dertig meter.Een stabilisator zorgt ervoor datje comfortabel op een schipkunt verblijven, legt mede-eige-naar Rudolf Geurink uit. „Eenschip rolt door golfslag van linksnaar rechts, wat kan leiden totzeeziekte en omvallen. De stabi-lisator zorgt ervoor dat hetschip stabiel in het water ligt.”Het bedrijf telt twee werkne-mers. Het werkt nauw samenmet onder andere machinebe-drijven en een verkooporgani-s at i e .Het bedrijf levert aan jachtbou-wers in Nederland, Duitsland enBelgië en heeft plannen om we-reldwijd te gaan exporteren. Ervaren nu zo’n vijfentwintigschepen rond met de stabilisa-tor van het Brabantse bedrijf ener zijn er vijftien in aanbouw.De omzet wordt niet bekendge-maakt. Geurink: „Ik verwachtdat we dit jaar in de buurt vanbreak-even uitkomen.”
Wat is er zo vernieuwend aandeze stabilisator?Er zijn al zo’n twintig jaar stabili-satoren voor schepen op demarkt. Die maken gebruik vanhydraulische olie, wat schade-lijk voor het milieu kan zijn. Destabilisator van RotorSwing Ma-rine, waar vijf jaar aan is ge-werkt, werkt op elektriciteit diewordt opgewekt door de motorvan het schip. Geurink: „Diestroom moet ook opgewektworden, maar het is wel veel ef-ficiënter dan een hydraulischs ys te e m . ”Bovendien is de stabilisator in-klapbaar, want in ondiepe bin-nenwateren heb je het onder-deel niet nodig. Daarmee looptje minder kans op aanvaringenonder water.Een ander voordeel, volgensGeurink: „Onze stabilisatorwerkt ook goed bij lagere snel-heden. Bij andere stabilisatorenmoet je minimaal 15 km per uurvaren, die van ons doet het algoed bij 10 km/u. Dat is handigin een druk bevaren land als Ne-de rl a n d . ”
N og meer plannen voor ver-nieuwende producten?RotorSwing Marine werkt aande ontwikkeling van de stabili-zer zero speed: een stabilisatordie zorgt dat het schip min ofmeer stilligt als het in een baaivoor anker ligt. Geurink: „Eenboot ligt niet stil in een baai, erkomen altijd golven vanuit dezee binnen.”
Hoe is de financieringge re gel d ?Het geld wordt ingebracht doorGeurinks zakelijk partner TheoKoop, die eerder bedrijven indezelfde sector heeft gehad.Geurink: „Het is een principiëlekeuze geweest om geen geld telenen van banken en alles zelf tefinancieren. We willen onze ei-gen beslissingen kunnen ne-men. Ik ben voor een zusterbe-drijf wel eens gaan praten bijeen bank, maar hun voorwaar-den – zoals drie jaar omzetcij-fers laten zien als je product nogin de ontwikkelingsfase ver-keert – waren voor mij niet haal-b a a r. ”
Wat is het voor bedrijf?e-Traction is een onderzoeks- enontwikkelingsbedrijf dat elektri-sche aandrijfsystemen maaktvoor onder meer heftrucks envaartuigen. Het bestaat dertigjaar, sinds vijf jaar is het vollediggericht op een, inmiddels we-reldwijd gepatenteerd, elek-trisch aandrijfsysteem voor deauto-industrie. Het systeemwordt toegepast in stadsbussen,het is de bedoeling dat de aan-drijftechniek ook wordt inge-bouwd in vrachtwagens en per-s o n e n au to’s.e-Traction heeft nu zo’n vijftienaandrijfsystemen in bussen in-gebouwd. Het bedrijf wil produ-ceren in China, dat volgens di-recteur Peter de Neef de groot-ste busmarkt ter wereld vormt.„Ik heb gesproken met een Chi-nese busbouwer die ruim50.000 bussen per jaar produ-ceert. Dat is meer dan er perjaar in heel Europa worden ver-kocht .” Wegens de enormeluchtvervuiling stimuleert deChinese overheid het elektrischrijden. „Toen ik er enkele weken
geleden was, was de luchtver-vuiling dertig keer hoger dan dedoor de Wereldgezondheidsor-ganisatie toegestane limiet.”e-Traction wil volgend jaar inChina beginnen; het hoopt daarin 2017 „enkele duizenden” aan-drijfsystemen te produceren.e-Traction heeft 35 werkne-mers, voor een groot deel pro-ductontwikkelaars en technischpersoneel dat bussen ombouwt.De omzet bedroeg vorig jaar800.000 euro en komt dit jaaruit op 3 miljoen. Die stijging is tedanken aan twee flinke Europe-se orders en de levering vanelektrische aandrijfsystemenaan China.
Wat is er nieuw aan ditaandrijfs y steem?Elektromotor en wiel zijn in ditsysteem volledig geïntegreerd.Dat is handig: je hebt geen ver-snellingsbak nodig, geen aan-drijfas en geen differentieel (detandwielen in de as tussen dewielen). Daardoor zijn er vrijwelgeen bewegende delen. Datheeft als voordeel, volgens De
Neef, dat er geen energieverliesoptreedt door wrijving en ereen kleiner batterijpakket nodigis om de bus te laten rijden. „D atmaakt de bus goedkoper.” An-der voordeel is dat de bus nau-welijks onderhoud behoeft doorhet ontbreken van bewegendedelen. Bovendien is er door dekleinere batterij meer ruimtevoor passagiers. In Nederlandrijden nu zes bussen rond methet nieuwe systeem, waarondertwee van de RET.
Hoe is de financieringge re gel d ?Het geld komt van grootaan-deelhouder De Hoge Dennen,de beleggings- en investerings-maatschappij van de familie DeRijcke, die ooit eigenaar was vanonder meer Kruidvat, parfume-rieketen ICI Paris en super-marktconcern Groenwoudt.Ook de grondlegger van e-Trac-tion, Arjan Heinen, is mede-ei-genaar. De Neef: „We zijn nog opzoek naar een derde grote inves-teerder voor wereldwijde invoe-ring van ons aandrijfsysteem.”
