1

September 2014 nummer 28

NIEUWSBULLETIN

MET IN DIT NUMMER:

VOORWOORD 2

Van de studieleiding

Opening van het studiejaar 2

Pedagogisch Didactisch Getuigschrift 2

Van het secretariaat 3

Gefeliciteerd 3

SPO-buffet 2014 4

4

Studentenbijdrage verslag Sieger Rinzema 5

Studentenbijdrage verslag Alien Kuiper 6

Honderdjarig bestaan SPO 7

www.spo-groningen.nl

2

In dit nieuwsbulletin zijn mededelingen te vinden

van de studieleiding over het Pedagogisch

Didactisch Getuigschrift en namen van studenten

die hun diploma in ontvangst mochten nemen.

Verder bevat het verslagen van de opening van het

studiejaar en van het SPO-buffet van afgelopen

juni. Daarnaast vind je er twee bijdragen van

studenten betreffende workshops gegeven door

IME studenten. Tot slot is nog weer een stukje

opgenomen over de geschiedenis met dit keer iets

over de ‘Vereniging tot Nut van het Algemeen’.

Vlnr: Maria Derksen, Hilda Amsing

Het nieuwe studiejaar is dit jaar geopend op

woensdag 27 augustus. Nieuwe en

ouderejaarsstudenten kwamen, samen met een

aantal SPO medewerkers en docenten, samen in

de Snijderszaal. De bijeenkomst werd geopend

door de studieleider mw dr. Hilda Amsing. Na het

huishoudelijk gedeelte volgde de jaarlijkse lezing.

Deze werd verzorgd door Maria Derksen, theologe

en gespecialiseerd in pedagogiek en

orthopedagogiek. De lezing, getiteld ‘Van-binnen-

uit”, ging over rouwverwerking bij kinderen. De

vaak hartverscheurende voorbeelden in

tekeningen en andere expressie-uitingen van

kinderen uit haar praktijk maakten diepe indruk.

Tekening van een cliënt van

Maria Derksen over hoe

deze het gevoel van rouw

ervaart

Na het officiële gedeelte was er de gebruikelijke

rondleiding en introductiebijeenkomst voor de

eerstejaarsstudenten en werden de ouderejaars

geïnformeerd over de stage en de

afstudeerscriptie. De eerstejaars- en

ouderejaarsstudenten van de IB-opleiding werden

geïnformeerd door hun coach.

Het aantal studenten van de SPO HBO Pedagogiek

bedraagt momenteel 55 ouderejaarsstudenten en

19 eerstejaarsstudenten. De IB-opleiding bestaat

uit drie ouderejaarsstudenten en één

eerstejaarsstudent. Daarnaast zijn er nog twee

studenten die het Pedagogisch Didactisch

getuigschrift willen halen.

In totaal staan momenteel 80 studenten

ingeschreven bij de HBO-Pedagogiek opleiding van

SPO.

De SPO wenst alle studenten een leerzaam en

succesvol studiejaar toe!

VAN DE STUDIELEIDING

VOORWOORD

3

Pedagogisch Didactisch Getuigschrift

Studenten die graag les willen geven op een HBO-instelling, kunnen bij SPO een Pedagogisch Didactisch

Getuigschrift halen. Dit trainingstraject is vooral bedoeld voor studenten die een masteropleiding hebben

gevolgd, want HBO-opleidingen willen graag docenten met een Masterdiploma op zak. Met dit

getuigschrift kunnen mensen die dit traject hebben gevolgd aan toekomstige werkgevers laten zien dat zij

een didactische scholing hebben gehad. Bovendien opent het traject deuren naar HBO-instellingen, want

daar zullen zij stage moeten doen. Het trainingstraject heeft drie studieonderdelen: de Lerarenvariant (9

ecs), Filosofie van Opvoeding en Onderwijs (10 ecs) en een stage van 22 ecs. Studenten die de HBO-

pedagogiek opleiding doen kunnen opteren voor dit getuigschrift. Wanneer zij de Lerarenvariant met

goed gevolg hebben afgelegd en een stage van tenminste 22 ecs in het hoger beroepsonderwijs hebben

gevolgd, naast hun stage van 22 ecs in het MBO, krijgen zij naast hun lesbevoegdheid voor het MBO, ook

dit getuigschrift.

Afgestudeerden juni 2014

Op 25 juni 2014 hebben de volgende studenten hun diploma HBO-Pedagogiek in

ontvangst mogen nemen:

Geke Bosma Mirjam van Duijnen Alie Jansen Bianca Kleijwegt

Op 24 september 2014 hebben de volgende studenten hun diploma HBO-

Pedagogiek in ontvangst mogen nemen:

Yvon Gruppen Priscilla Niemeijer Janneke Vugteveen Nathalie Wagenmakers Linda Poortman Eade Schaafsma Janneke Sikkema Thea van der Veen

Petra Mieris Willemijn Wolthaus Ingrid Meppelink Dineke van Dijken Jolanda Postma Esther Honingh Emma Nitert

Op een later tijdstip zullen Mascha Noordermeer en Heleen Stadman hun diploma op komen halen.

Namens de SPO van harte gefeliciteerd!

VAN HET SECRETARIAAT

AFSTUDEREN

Voor afstudeerdata en procedures zie de website www.spo-groningen.nl, knop HBO Pedagogiek

(DLO, documenten). In de studiegids (2014-2015) op pagina 14 is meer informatie te vinden.

4

EVEN VOORSTELLEN…

Om de relatie tussen de opleiding en het werkveld te verstevigen

vond op woensdag 18 juni het zgn. SPO-buffet plaats. Voorafgaand

aan dit buffet was er een bijeenkomst over het thema 'Reflectie op

een Verantwoorde Praktijk', in het kader van het nieuwe

uitstroomprofiel van de jeugdzorgwerker.

In deze bijeenkomst werd stil gestaan bij de eisen die aan de opleiding

gesteld worden aan een uitstroomprofiel jeugdzorgwerker en aan de

vraag in hoeverre onze opleiding al aan de nieuwe eisen tegemoet

komt en welke lacunes nog zijn aan te wijzen. De nieuwe eisen

werden besproken vanuit het perspectief van de 'Verantwoorde

praktijk' een perspectief dat bepleit wordt door SPO-docent Trijntje

Roggen.

Het boekje 'Orthopedagogiek en de

Verantwoorde praktijk' van E.J. Knorth

en T. Roggen (red.) werd daarbij gratis

ter beschikking gesteld. Dit onderwerp

werd vanuit verschillende perspectieven

belicht door de SPO-docenten Trijntje

Roggen en Jelle Drost en de SPO-alumna

Ageeth Nijboer. Hun deskundigheid in

combinatie met hun bevlogenheid

zorgde voor een boeiende en uiterst

leerzame presentatie. Hierna verplaatste

het gezelschap zich naar Elmer’s in de

Nieuwe Ebbingestraat voor een heerlijk

en uitgebreid buffet waarbij netwerken

werden verstevigd en/of uitgebreid.

SPO-buffet op 28 juni 2014

5

geniet ik van mijn ‘tweede’ studentenleven!

Dinsdag 27 mei ben ik in het kader van beroepsoriëntatie en

internationalisering naar twee workshops geweest gegeven door IME

(International Master of Education) studenten. Deze studenten komen uit

de gehele wereld om hier aan de universiteit les te krijgen. Dat levert een

mooie mengelmoes van verschillende nationaliteiten en culturen op.

Alleen Nederlanders doen hier voor zover ik weet niet aan mee. De

voertaal is Engels, maar ik moet toegeven dat ik nog nooit zo veel

varianten op het Engels heb gehoord als tijdens deze workshops (inclusief

dat van ons als SPO-studenten).

De eerste workshop had als thema ‘Uniforms, bless or curse’ en werd gegeven door Fabiola uit Mexico en

Elisabeth uit Griekenland. Na een film waarin de pro’s & con’s in beeld werden gebracht – met als bizar

voorbeeld het uniform als sekssymbool in Japan – kwam er een levendige discussie op gang. Vooral over

enerzijds de eenheid die een uniform uitstraalt en anderzijds de behoefte van kinderen om op te vallen

(“Young people want to stand out but they also want to belong to a group”). De studenten die zelf

ervaring hebben met het verplicht dragen van uniformen vertelden dat de uniformen op ‘private schools’

toch echt wel wat exclusiever waren dan die op ‘public schools’. In Griekenland is trouwens na de

revolutie van 1958 het gebruik van schooluniformen verboden. Een andere quote hierover sprak mij erg

aan en wel deze: “It’s not about the clothes, but about the idea behind it”. Wanneer uniformen gebruikt

worden om eenheid uit te stralen en iedereen gelijkwaardig te laten zijn is dat positiever dan wanneer

uniformen gebruikt worden om jongeren te disciplineren! Wat in ieder geval wel duidelijk werd: “There is

no uniformity in uniforms!”.

Na een korte pauze was het tijd om een workshop met als thema ‘Inclusive Education’ te krijgen van

Theodoris en Alexandra uit Griekenland en Abbagidil uit Ethiopia. Ook hier eerst een informatieve film

over waar Inclusive Education (een anagram, dus 18 deelonderwerpen) voor staat, waarna werd ingegaan

op onder andere het Millenniumdoel ‘Education For All’. Het blijkt dat een aantal van de zogenaamde

ontwikkelingslanden op het gebied van onderwijs aan iedereen, ongeacht de beperkingen verder is dan

Nederland. Daar waar wij in het kader van Passend Onderwijs deels de slag nog moeten maken om ook

kinderen die extra ondersteuning nodig hebben in het regulier onderwijs te plaatsen is die stap

bijvoorbeeld in Afrika al in veel landen gemaakt. Want zoals een student uit Ghana het formuleerde: “All

function better academically as well as socially when placed in inclusion classrooms”. Het heeft deels ook

met praktische uitvoerbaarheid te maken, want in Griekenland moet je wel op het platteland inclusive

education hebben, omdat de afstand naar een andere schooltype te groot is. Wat algemeen als probleem

werd gezien is de angst van docenten en ouders wanneer leerlingen met behoefte aan extra aandacht bij

de ‘gewone’ leerlingen in de klas komen. Hierbij speelt – zeker in Nederland – het probleem van de focus

op resultaat mee. Zo lang scholen afgerekend worden op goede leerprestaties (CITO) kan dat ten koste

gaan van inclusief onderwijs. Al met al wederom een verhelderend college waarin je vanuit verschillende

invalshoeken (veel breder dan we gewend zijn) kunt kijken naar universele opvoedings- en

ontwikkelingsvragen.

Sieger Rinzema

Studentenbijdrage: Sieger Rinzema over Workshops IME

6

een beetje.

Woensdag 18 juni 2014, gaan wij als studenten van de SPO naar een workshop van de IME studenten. IME

(International Master of Educational Sciences) studenten zijn buitenlandse studenten die hier in

Nederland aan de universiteit van Groningen studeren.

Voor de workshop hadden ze twee thema’s voorbereid: ‘Discriminatie in de klas’ en het gebruik van

mobiele telefoons in de klas.

Francois Hitayesu (Rwanda), Sophia Hou (China), Margaret Aremu (Nigeria) en Charles Sasa Hembe

(Tanzania) starten met het thema: ‘het gebruik van mobiele telefoons in de klas’. We worden

geïntroduceerd met een filmpje over de goede kanten, de slechte kanten en de lelijke kanten van het

gebruik van mobiele telefoon in de klas. Wat naar onze indruk sterk naar voren komt in het filmpje, zijn de

slechte kanten van het gebruik van mobiele telefoons op school en in de klas. Zo zien we wat cyberpesten

kan doen en welke sporen het achterlaat. Aan de hand van het filmpje komt er een discussie op gang in

hoever de mobiele telefoons toepasbaar zijn in basisonderwijs. Je kunt het gebruik van mobiele telefoons

op school wel verbieden, maar dan leer je de kinderen niet hoe ze er positief mee om kunnen gaan.

Sophia Hou vertelt dat in haar land het gebruik van mobiele telefoons op school verboden is. Zowel in

basis-, voorgezet- en universitaire onderwijs is het gebruik van mobiele telefoons verboden. Terwijl de

discussie voortduurt, horen we opeens een bekende ringtone……en daar komt een mobiele telefoon

boven tafel die vervolgens wordt uitgedrukt. Een leuke toepasselijke onderbreking van de discussie. Een

andere student vertelt dat sommige kinderen hun mobiele telefoon op school wel bij zich moeten hebben

i.v.m. met twee werkende ouders. We kunnen het feit dat veel kinderen een mobiele telefoon bij zich

hebben op school en in de klas beter niet negeren. We kunnen beter kinderen ermee leren omgaan, is

onze conclusie.

Oktavia Hutagalung (Indonesia), Erlin Puspaputri (Indonesia) en Rodica Patrascu (Romania) beginnen met

het tweede thema van de avond: ‘discriminatie in de klas’. Ook nu krijgen we als introductie een filmpje te

zien. Het filmpje gaat over een juffrouw, Jane Elliot die in het jaar 1968 een onderzoek doet naar

discriminatie in de klas. Op een dinsdag vertelde ze haar klas dat kinderen met blauwe ogen veel slimmer,

knapper en beter waren dan de kinderen met bruine ogen. De kinderen met bruine ogen kregen een

blauw kraagje om zodat het zichtbaar werd dat ze anders waren. De kinderen met blauwe ogen kregen

privéleges: ze mochten in de klas op de voorste rij zitten. De kinderen met bruine ogen mochten niet met

de kinderen met blauwe ogen spelen. De volgende dag werden de rollen omgedraaid. Dit onderzoek liet

zien dat kinderen die als ‘inferieur’ bestempeld worden, zich ook zo gingen gedragen en voelen. Ze

trokken zich terug en voelden zich hopeloos. Dit kwam terug in de schoolprestaties want ze zo scoorden

zij veel lager op toetsen en opdrachten dan voor het experiment. Hetzelfde gold andersom voor de

kinderen die als ‘superieur’ werden bestempeld. Zij kregen het gevoel vele malen beter te zijn en toonden

hun macht op niet eerlijke wijze.

De studenten vroegen ons wat onze mening is over discriminatie na het zien van het filmpje?

Al snel komt de vraag omhoog hoe ethisch het is om een dergelijk onderzoek bij kinderen te doen. Aan de

ene kant is het misschien wel goed om kinderen te laten ervaren hoe het is, maar de andere kant als je

ziet hoe kinderen die als inferieur werden bestempeld het echt als verschrikkelijk ervaren, zou dit

experiment niet als ethisch verantwoord mogen worden beschouwd. In Nederland wordt wel iets

dergelijks als dit toegepast, maar dan in veel kortere sessie. Bijvoorbeeld in een les van twee uur waarbij

geëindigd wordt met een evaluatie.

In Nederland kennen we ook het Amerikaanse methode: ‘over de streep’. Hierbij staan kinderen in een

grote zaal allemaal aan één kant en worden er telkens vragen gesteld. Als voor een leerling het antwoord

ja is, moet het naar de andere kant van de zaal lopen. Jongeren kunnen op deze manier hun verborgen

gevoelens naar de medeleerlingen uiten en zien dat ze vaak niet alleen zijn met hun verborgen gevoelens.

Studentenbijdrage: Alien Kuiper over workshop IME

7

Rodica Patrascu uit Roemenië vertelt hoe er in hun land duidelijk sprake is van discriminatie. Je kent daar

de Roma kinderen en de Roemeense kinderen. De Roma kinderen horen tot de arme bevolking. Deze

kinderen gaan naar andere scholen dan de Roemeense kinderen. De Roemeense kinderen kennen luxe

scholen terwijl daarentegen de Roma kinderen les hebben in krotachtige gebouwen.

Ook Indonesië kent veel verschil tussen en arm en rijk. De rijkere kinderen worden met de auto naar

school gebracht terwijl de armere kinderen een lange weg over gevaarlijke rivieren met wankele bruggen

moeten afleggen.

Tja, en in Nederland is er ook helaas sprake van discriminatie. Nederland kent de zwarte scholen. Dit zijn

niet specifieke scholen waar alleen donkere kinderen naartoe mogen. Maar het ontstaat doordat blanke

mensen hun kinderen daar niet willen hebben. Toch kent Nederland ook wel scholen waar wel een

multicultuur aanwezig is. Kijk je niet alleen naar discriminatie op het gebied van school maar op landelijk

niveau, dan is er ook veel sprake van discriminatie. Iemand die solliciteert met een Nederlandse

achternaam heeft meer kans op de baan dan iemand met een buitenlandse achternaam.

Alien Kuiper

Dit jaar viert de Rijksuniversiteit Groningen haar 400-jarig bestaan. Zolang bestaat de SPO weliswaar

nog niet, maar in 2018 zal het honderd jaar geleden zijn dat de SPO werd opgericht.

De SPO begon haar geschiedenis in het jaar 1918 in de stad Groningen. Daar ging het nodige aan vooraf.

Hier volgt deel twee over het honderdjarig bestaan van de SPO.

De ‘Vereniging tot Nut van ’t Algemeen’ was in 1784 opgericht door Jan Nieuwenhuyzen en zijn zoon

Martinus uit Edam. Het was de bedoeling om als een Genootschap voor Kunsten en Wetenschappen te

fungeren, maar al snel domineerden pedagogische thema’s het Genootschap. Eén van de

hoofddoelstellingen was ‘verbetering van het burger- en schoolwezen’. De leden van Het Nut (zoals de

vereniging in de volksmond genoemd werd) geloofden dat de economische teruggang na de Gouden

Eeuw te wijten was aan ‘onkunde en zedeloosheid’. Zij meenden dat een moreel herstelprogramma, in de

vorm van onderwijsverbetering en volksverlichting het land haar ‘levenskracht’ terug zou geven. Kennis en

deugd op zich waren niet genoeg, het kwam aan op verbreiding ervan, op beschavingsarbeid, en dan

vooral onder het gewone volk. De praktische uitvoering van dit streven bestond uit de uitgave van

goedkope leesboekjes voor scholen. Bovendien opende Het Nut ook scholen, bibliotheken en

spaarbanken.

De groei van Het Nut was in de eerste jaren explosief. Het ledenaantal steeg van 470 in 1787 naar 2.331

in 1794. Deze leden waren verdeeld over 25 departementen. Eén van de 25 departementen van Het Nut

bevond zich in de stad Groningen en juist dit departement stond aan de wieg van de huidige SPO. Hoe en

op welke manier, dat komt de volgende keer aan bod.

(Bron: Bakker, N., Noordam, J. & Rietveld-van Wingerden, J.(2006).Vijf eeuwen opvoeden in Nederland)

1918-2018: HONDERDJARIG BESTAAN VAN DE SPO

Opmerkingen over het Nieuwsbulletin

Heb je opmerkingen of ideeën met betrekking tot het nieuwsbulletin, dan kun je deze mailen

naar Jetske Lysbeth de Groot. E-mail: jetskelysbeth@gmail.com