PUBLICATIE NAOORLOGS ERFGOED IN APELDOORN

Tijdens de Monumentenbeurs Apeldoorn op 12 april 2011 wordt een

bijzondere uitgave over het naoorlogse architectonische en stedenbouw-

kundige erfgoed in de gemeente Apeldoorn gepresenteerd. Een blik op

naoorlogs Apeldoorn 1945-1970 is de titel van het mooi vormgegeven

en rijk geïllustreerde boekje, met teksten van CeesJan Frank. Aan de

hand van verschillende thema’s krijgt de lezer veel informatie over de

stormachtige ontwikkeling van Apeldoorn in de naoorlogse jaren, het

roemruchte Centrum-Cityplan en de ambities om uit te groeien tot de

Tweede Schrijftafel van Nederland. Verder wordt aandacht besteed aan

de bouw van Kerschoten en het uitgestrekte Apeldoorn-Zuid en passe-

ren veel objecten en complexen de revu: scholen, kerkgebouwen, kan-

toren en fabrieken, allerlei woningtypen en nog vele andere zaken uit de

jaren ‘50 en ‘60. Ook is er aandacht voor de monumentale kunst.

Religieus erfgoed

In Kerkmagazine. Onafhankelijk facili-

tair vakblad voor kerken, jaargang 2,

nr.1 is een artikel geplaatst over de

20ste-eeuwse kerkarchitectuur in de

gemeente Renkum, geschreven door

CeesJan Frank en Joost van Hest. Het

artikel verscheen eerder in uitgebreide-

re vorm in Venster, het tijdschrift van

de Stichting Oude Gelderse Kerken.

Symposia en studiedagen

2011 is een jaar vol bijzondere sympo-

sia en studiedagen. Medewerkers van

het MAB namen deel aan o.a. het con-

gres over architect Jan Stuyt in Nijme-

gen, het symposium over de gerestau-

reerde schilderingen in de Lebuïnuskerk

in Deventer, de studiemiddag over de

Visie Erfgoed en Ruimte in Den Bosch

en het symposium Bouwhistorisch On-

derzoek Werkt in Amersfoort. Frank

Haans was hier één van de sprekers.

Ook waren we aanwezig bij de Plat-

forms Bouwhistorie en Groen Erfgoed in

Amersfoort en de werkconferentie over

de Nieuwe IJssellinie in Bemmel.

RECENTE PUBLICATIES / NIEUWS MEDEWERKERS MAB

PUBLICATIES EN VARIA

NIEUWSBRIEF

NUMMER 15 VOORJAAR 2011

RESTAURATIEBEURS DEN BOSCH

Op 14, 15 en 16 april vindt in de Brabanthallen in

’s-Hertogenbosch alweer de zesde editie van de

Restauratiebeurs plaats. Hèt kennisplatform op het

gebied van instandhouding en verbetering van het

Nederlandse erfgoed. Ook het Monumenten Advies

Bureau is aanwezig met een geheel vernieuwde

stand (912). Voor meer bezoekersinformatie gaat

u naar de website www.restauratiebeurs.nl. Wij

ontmoeten u graag bij onze stand!!

SPONSORING

Het MAB is sponsor van het vervoer voor het Blin-

deninstituut Sensis Grave, Schaakvereniging Het

Kasteel in Wijchen, Gay Swim Spetters in Nijme-

gen, het Historisch Genootschap Lochem-Laren-

Barchem en diverse projecten Kind en Ziekenhuis.

Brabant Brein

Begin 2011 nam het MAB (CeesJan

Frank) deel aan het project “Brabant

Brein, hersenen met een hart”.

Brabant Brein is een unieke denktank

die de creativiteit, kennis en denkkracht

van Brabantse topspecialisten uit 11

sectoren en vanuit alle denkbare disci-

plines bundelt. Dwars tegen de huidige

hokjesgeest in, worden hier bruggen

geslagen tussen alfa- en bètaweten-

schappen, de kunsten, het bedrijfsle-

ven, de overheid, onderwijs en weten-

schap. Het doel is te komen tot een

betere provincie, een betere stad, dorp,

buurt, straat en huis. Kortom: om te

komen tot een betere samenleving.

Brabant Brein is te zien als het netwerk

waarmee de ‘De Kunst van het Samen-

leven’ tot grote hoogte kan worden op-

gestuwd. De structuur van dit netwerk

wordt gevormd door een Brabantse

vinding: de Creatieve Piramide. Brabant

Brein is een project van de stichting De

Brabantse Kust.

Voor meer informatie zie de website

www.brabantbrein.nl.

Van linksboven met de klok mee: Frank

Haans, CeesJan Frank, Connie van den

Broek, Veronie Delmee, Leonie Valckx,

Joost van Hest, Gerrit Korenberg en Mi-

randa Lemmens

BEZOEK OOK ONZE WEBSITE

www.monumentenadviesbureau.nl

Dit jaar viert het Monumenten Advies Bureau het 20-jarig jubileum

als maatschap. Twee decennia monumentenadvies op maat in heel

Nederland. Reden voor een korte terugblik.

Na een aanloop van ruim een half jaar was het op 1 januari 1991 zover: de

oprichting van de maatschap Monumenten Advies Bureau. In het begin be-

stonden de werkzaamheden vooral uit het uitvoeren van inventarisatiepro-

jecten in Gelderse gemeenten, die eerder door de Gelderse Monumentenraad

werden begeleid. Al gauw volgden grote inventarisaties en gebiedsanalyses

in Arnhem en Apeldoorn en uiteindelijk ook in alle uithoeken van het land.

Grote klantgemeenten zijn en waren onder meer Haarlem, Den Bosch, Am-

sterdam, Zwolle en Rotterdam. De kleine restauratieafdeling werd verder

uitgebouwd en levert technisch advies voor een breed scala aan projecten.

Bouwkundige inspecties, meerjarenramingen en aankoopadvisering zijn een

greep uit de mogelijkheden. Bouwhistorisch onderzoek, architectuur– en

kunsthistorisch onderzoek, analyse van stad en landschap en het maken van

cultuurhistorische waardenkaarten behoren tot onze specialisaties. Ook zijn

we ingezet voor publicaties en publieksvoorlichting. Zo schreef het MAB de

monumentengidsen van Wijchen en Doesburg (die van Lochem is in de

maak), een publicatie over architectuur en stedenbouw in Apeldoorn in de

periode 1850-1940 en vele deeltjes van de Arnhemse Monumentenreeks.

In 2001 en 2006 voerde de jubileumreis van de MAB-ers naar respectievelijk

de stad Lille en het Münsterland. Ook dit jaar zal iets bijzonders worden ge-

organiseerd, ook voor onze klanten en relaties. We houden u op de hoogte.

Ondertussen blijven we ons met veel enthousiasme en inspiratie inzetten

voor het cultureel erfgoed in Nederland, met een nieuwe frisse huisstijl!

MAB AL 20 JAAR HART

VOOR MONUMENTEN

NIEUWSBRIEF

NUMMER 15 VOORJAAR 2011

COLOFON

Deze nieuwsbrief is een uitgave van

het Monumenten Advies Bureau en

verschijnt tweemaal per jaar. De

nieuwsbrief wordt gratis verspreid

onder onze relaties.

MONUMENTEN ADVIES BUREAU

Het M.A.B. is actief sinds 1990 als

facilitair bureau voor overheden,

particulieren en bedrijven op het

gebied van bouw– en architectuur-

geschiedenis, historische steden-

bouw en cultuurlandschap.

Wij verzorgen architectuur– en

kunsthistorisch onderzoek, gebieds-

analyses, bouwhistorisch onderzoek,

restauratie-, onderhouds– en techni-

sche advisering en publicaties.

Het bureau bestaat uit een team van

goed op elkaar ingespeelde en en-

thousiaste restauratiebouwkundigen,

bouw– en architectuurhistorici.

MEDEWERKERS

Drs. C.J.B.P. Frank

Drs. F.A.C. Haans

Mw. Drs. C.H.J.M. van den Broek

Drs. J.H.J. van Hest

Ing. G. Korenberg

Mw. Drs. M.E.D. Lemmens

Mw. Drs. L.F.M. Valckx

Mw. V. Delmee BSC

ADRESGEGEVENS

Bredestraat 1

6542 SN NIJMEGEN

tel: 024-3786742

fax: 024-3792477

info@monumentenadviesbureau.nl

www.monumentenadviesbureau.nl

Pagina 2

ARCHITECTUUR– EN BOUWHISTORIE

breiden en zo de mogelijk-

heden tot exploitatie te ver-

ruimen. Hiervoor is door het

museum het architectenbu-

reau Bierman/Henket uit

Esch uitgenodigd om haar

visie op de mogelijkheden

tot uitbreiding te geven.

Nadat de plannen in begin

2011 concreter werden en

het project verder door de

gemeente is opgepakt, is

vanuit de monumentencom-

missie de wens geuit om ook

een waardestellend bouw-

historisch onderzoek te laten

uitvoeren.

Deze opdracht werd eind

januari 2011 gegeven aan

het Monumenten Advies

Bureau en omvatte het uit-

voeren van een bouw- en

architectuurhistorische ana-

lyse en het samenstellen

van een monumentale waar-

denbepaling van exterieur

en interieur. Doel is uitein-

delijk om gezamenlijk te

komen tot een plan, waarin

cultuurhistorie én vernieu-

wend ontwerp kunnen excel-

leren.

FUNDATIE ZWOLLE

Het oude Justitiepaleis van

Zwolle, ontworpen in 1838

door de Haagse architect

Eduard Louis de Coninck,

kwam in 1841 gereed en is

beschermd als Rijksmonu-

ment. Het naast gelegen

voormalige archiefgebouw

kwam in 1911-1912 tot

stand onder supervisie van

de Hoofdingenieur van Justi-

tie Willem Cornelis Metze-

laar. Het complex is gesitu-

eerd binnen het als Be-

schermd Stadsgezicht aan-

gewezen oude stadshart.

Het museum De Fundatie

heeft na eerdere renovaties

en aanpassingen bij inge-

bruikname van het gebouw

in 2005 thans het voorne-

men om het gebouw uit te

NIEUWSBRIEF

NUMMER 15 VOORJAAR 2011

VERVOLG 20-JARIG JUBILEUM

In de afgelopen 20 jaar heeft het Monumenten Advies Bureau

zich geprofileerd met een groot aantal projecten, waarin op

vindingrijke en enthousiaste wijze het erfgoed in kaart is ge-

bracht of duurzaam hersteld. Een greep uit onze meest spraak-

makende projecten:

Eén van de eerste cultuurhistorische effectrapportages in

Nederland, ten behoeve van de grote veranderingen in het

Arnhemse spoorgebied.

De restauratie van het kloostercomplex Maria Roepaen in

Ottersum.

De vondst van een bovengronds stuk van de middeleeuwse

stadsmuur in Arnhem in 2006.

Omvangrijk bouwhistorisch en technisch onderzoek van de

historische collectie van het Openlucht Museum in Arnhem,

in uitvoering.

De gemeentebrede categoriale inventarisatie van het na-

oorlogs erfgoed in de gemeente Apeldoorn. Inmiddels vast-

gelegd in een fraaie publicatie.

De restauratie van de voormalige kosterswoning in Didam,

bekroond met de Monumentenprijs van de gemeente Mont-

ferland.

Grote monumenteninventarisaties in Haarlem, Amsterdam

en Den Bosch en vele andere gemeenten.

Productie van de Bouwhistorische Waardenkaart van de

Leidense binnenstad.

Het Arnhemse Kelderproject: bouwhistorisch onderzoek

van tientallen middeleeuwse gewelfkelders in de binnen-

stad. Tevens advisering tijdens het restauratieproject.

Bouwhistorisch onderzoek van bekende monumentale com-

plexen zoals de KEMA in Arnhem, de Koepelgevangenis in

Haarlem, het Maastunnelcomplex in Rotterdam en het Mis-

siehuis van de Rooi Harten in Tilburg.

Bouwhistorisch bouwblokonderzoek in de binnensteden van

Arnhem, Wageningen en Lochem.

Bouwhistorisch onderzoek en begeleiding in het restauratie-

traject van het complex Soeria in Laag Soeren;

KARAKTERISTIEKE PANDEN IN AALTEN

In opdracht van de gemeente Aalten is een cultuurhistorisch

onderzoek uitgevoerd naar de karakteristieke, maar niet

beschermde objecten in de bebouwde kom van het dorp

Aalten. Met de MIP-inventarisatie uit 1995 als onderlegger is

een selectie gemaakt van panden die bepalend en waardevol

zijn voor het dorpsbeeld en die cultuurhistorische waarden

bezitten. De geselecteerde objecten zijn vervolgens getoetst

aan de hand van specifieke waarderingscriteria. De resulta-

ten van deze analyse dienen als input voor het nieuwe be-

stemmingsplan. Hierin zullen het waardevolle dorpsbeeld en

de cultuurhistorische kwaliteiten een sterke verankering

krijgen. Het doel is het behoud van een herkenbaar en ka-

rakteristiek dorpsbeeld, waarin een zorgvuldige balans tus-

sen oud en nieuw bestaat.

Promotiemateriaal MAB, grafisch ontwerp en fotografie Winterworks Nijmegen

NIEUWSBRIEF

PARADE IN ‘S-HERTOGENBOSCH

Het pand Parade 14 / Peperstraat 2 in ’s-Hertogenbosch heeft tot voor kort gefunctio-

neerd als kantoor voor de ABN Amro bank. De nieuwe eigenaar heeft het plan opge-

vat om hier wonen en werken te combineren. Hiervoor is het Monumenten Advies

Bureau gevraagd een plan op te stellen. Daarnaast wordt voor de afwerking van het

interieur Ontwerpburo Pelckmans & Watrin uit Antwerpen ingeschakeld. Kernpunten

in het plan zijn het wegwerken van de bouwkundige schade en het aanpassen van het

pand voor de nieuwe woon-werk functie.

Allereerst is de bouwkundige staat van het pand opgenomen. Hierbij is geconstateerd

dat de constructieve staat van het pand overwegend goed is, maar dat een langere

periode van beperkt onderhoud met name bij het exterieur tot schade heeft geleid.

Alle aangetroffen schade wordt hersteld, waarbij het uitgangspunt is dat bestaande

historische detailleringen en constructies worden aangehouden.

Ook zullen aanpassingen plaats vinden om het pand geschikt te maken voor de nieu-

we functie. Belangrijkste ingreep is de sloop van de omstreeks 1960 tot stand geko-

men onderkelderde enkellaags achterbouw, waardoor het pand weer haar oorspron-

kelijke volume terugkrijgt. In de te handhaven bebouwing is de bestaande historische

hoofdstructuur uitgangspunt in het herbestemmingsplan.

BRIM kerkje Persingen

In opdracht van de Stichting Kerkje van

Persingen is een meerjarenonderhouds-

plan voor de 15de-eeuwse kerk opge-

steld. In 1995 is de kerk voor het laatst

gerestaureerd. Desondanks komen er

punten voor verbetering in aanmerking.

Het kerkgebouw is in 2010 geïnspec-

teerd door Monumentenwacht Gelder-

land. Niet herstelde gebreken uit hun

rapport zijn in het meerjarenonder-

houdsplan van het MAB verwerkt en

aangevuld met actuele informatie. Deze

opname vormt de basis voor de defini-

tieve schadebepaling en het uitvoe-

ringsplan voor het herstel.

Pagina 3

RESTAURATIE EN ONDERHOUD ADVISERING

GRAVE, DOETINCHEM

Bij een aantal gemeentes verricht het

MAB ondersteunende werkzaamheden.

Frank Haans heeft zitting in de com-

missie Ruimtelijke Kwaliteitszorg in de

gemeente Grave. Deze commissie

beoordeelt (schets)plannen waarbij

ruimtelijke kwaliteit al in een vroeg

stadium een belangrijke rol speelt. De

commissie adviseert op dit vlak, zodat

plannen al aan de voorkant van het

proces in goede banen worden geleid.

De monumentencommissie in het Gel-

derse Doetinchem heet sinds septem-

ber 2009 Commissie Cultuurhistorie en

bestaat uit een Binnenring en een Bui-

tenring. De Binnenring wordt gevormd

door leden die deel uitmaken van de

commissie cultuurhistorie op grond van

specialistische vakkennis die onder de

noemer cultureel erfgoed valt. De

commissie Cultuurhistorie adviseert het

college gevraagd en ongevraagd over

de toepassing van de wet, de verorde-

ning en het gemeentelijk beleid ten

aanzien van cultuurhistorie en monu-

menten. De nota “Doetinchem; Cul-

tuurhistorierijk”, die sterk geïnspireerd

is door het Belvederebeleid en MoMo

dient als uitgangspunt.

Sinds het voorjaar van 2011 is CeesJan

Frank lid van de Binnenring van de

commissie. Tijdens de vergaderingen

adviseert hij over zaken die te maken

hebben met historische stedenbouw,

architectuur– en bouwhistorie en de

esthetiek van bebouwing.