| iedereen kan, iedereen Doet | Meedoen = Ertoe doen | Werken en meedoen is de norm |

| Naar vermogen | De burger centraal | De samenleving, dat zijn wij | Werken loont |

| Problemen zijn ook kansen | Voor wat, hoort wat | Een bloeiende regio |

nieuwsbrief 1

In dit nummer:

Samen 1

Waar staan we? 2

Wat betekent de

participatiewet voor

wsw-ers en wajong-ers? 3

Genomineerd voor

Cliënt in Beeld-prijs 3

Collega aan het woord 4

Participatiewet vraagt

om partnerschap 5

In de praktijk 6

Op naar een arbeids-

marktregio 7

Column 8

Maart 2014

Met de komst van de Participatiewet gaat er veel veranderen aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Dat biedt ons de kans om het met elkaar anders – beter - te doen.

We willen groeien naar een samenleving waaraan iedereen meedoet; via een betaalde baan of op een andere manier. Maar ook naar een samenleving waarbij het vanzelfsprekend is dat je eerst zelf zoekt naar een oplossing voor een probleem en ook ánderen helpt. Dat vraagt wat van alle betrokken partijen: werkgevers, werkzoekenden, onderwijsinstellingen en de (gemeente-lijke) overheid.

Het vraagt om een heel andere manier van kijken naar problemen en het zoeken naar oplossingen.

‘Eigen kracht’, ‘wederkerigheid’, ‘vraag-gericht’ zijn termen die vaak geroepen worden, maar waaraan we met elkaar wel nog een goede invulling moeten geven. Wat het in elk geval niet betekent is dat we het probleem maar over de schut-ting gooien naar een ander. Hoe lastig het met momenten ook zal zijn, samen betekent wat ons betreft ook echt samen.

SAMEN

Over de komst van de Participatiewet in de regio Noord-Limburg. Van de zeven regiogemeenten, voor professionals.

2

Als regio Noord-Limburg vinden we het belangrijk dat iedereen naar vermogen meedoet. Ook de rijksoverheid vindt dat essentieel. Vandaar ook dat (onder andere) de Participa-tiewet vanaf 1 januari 2015 in werking treedt. De gemeente wordt vanaf die datum verantwoordelijk voor mensen met arbeidsvermogen die ondersteuning nodig hebben.

Deze mensen zitten nu in de WWB (bijstand) en de Wsw (Intos, NLW, WAA). De Participatiewet is er ook voor mensen met arbeidsvermogen die nieuw in de Wajong terecht zouden gaan komen. In de regio Noord-Limburg krijgen straks zo’n 8.000 mensen met de nieuwe Partici-patiewet te maken.

In onze regio werken we samen aan de voorbereiding van de Participatiewet. Door samen te ontwikkelen en (deels) te organiseren, kunnen we beter en dichtbij maatwerk leveren.De tijdsdruk en belangen zijn groot. Ter illustratie: met de nieuwe taken krijgen we ook een grote bezuinigings-opdracht mee (van 25%). De datum van 1 januari 2015 is nabij. Nu de marsroute duidelijk is, moeten we in samenwerking met onze partners snel grote stappen gaan zetten. Dit betekent dat we de komende drie maanden de fundamenten moeten leggen en het tweede half jaar de tijd hebben om te bouwen.

DE PARTICIPATIEWET | Stand van zaken in de regio

Waar staan we

De Participatiewet kent een lange voorgeschiedenis. Ten opzichte van het oorspronkelijke voorstel is er inmiddels veel veranderd. De belangrijkste pijlers zijn nu:

Nieuwe Voorziening Beschut Werk• Vanaf 2015 wordt de Wet sociale werkvoorziening

(Wsw) afgesloten voor nieuwe instroom. • Wsw-werknemers met een dienstbetrekking houden

hun wettelijke rechten en plichten. • Er komt vanaf 2015 een nieuwe Voorziening Beschut

Werk. Zo kan de gemeente deze mensen toch nog in een dienstbetrekking laten werken.

• Gemeenten organiseren beschut werk (en betrekken het Werkbedrijf).

• Op termijn komen er landelijk 30.000 beschut-werk-plekken.

Extra banen voor mensen die niet het minimumloon kunnen verdienen• Werkgevers en werknemers hebben landelijk

afgesproken dat ze (oplopend vanaf 2014 tot 2026) 125.000 extra banen gaan creëren. Deze banen zijn bedoeld voor mensen die niet in staat zijn een inkomen op minimumloon te verdienen.

• Wajongers en mensen op de Wsw-wachtlijst krijgen de eerste jaren prioriteit.

• Als de banen niet volgens plan ontstaan, worden bedrijven wettelijk verplicht om een bepaald percentage arbeidsbeperkten in dienst te hebben.

Regionaal Werkbedrijf• In de arbeidsmarktregio Noord-Limburg wordt een

Werkbedrijf ingericht.• Het Werkbedrijf speelt een belangrijke rol bij het

plaatsen van mensen op de extra banen op de banen-afspraak. Ook bij de nieuwe Voorziening Beschut Werk is het Werkbedrijf betrokken.

• Het Werkbedrijf heeft onder andere als doel om werkgevers die mensen met een arbeidsbeperking in dienst nemen te ‘ontzorgen’. De inhoud daarvan wordt momenteel landelijk uitgewerkt.

Loonkostensubsidie• De gemeente kan het in dienst nemen van iemand met

een arbeidsbeperking stimuleren door het verstrekken van loonkostensubsidie.

• De hoogte van de subsidie hangt af van de loonwaarde van de werknemer. De loonwaarde wordt op de werkplek vastgesteld op basis van een transparante en betrouwbare methode. De loonwaarde wordt elk jaar (in geval van beschut werk: elke drie jaar) opnieuw vastgesteld.

• De loonkostensubsidie is het verschil tussen het wettelijk minimumloon en de loonwaarde. De subsidie is maximaal 70% van het wettelijk minimumloon.

• De werkgever betaalt aan de werknemer cao-loon, of als er geen cao-loon is, minimaal het wettelijk minimumloon.

3

VOOR CLIËNT IN BEELD-PRIJS

De cliëntenraad Wsw Venlo, Beesel en Bergen is samen met de Klantenkamer Wsw Waalwijk, Heusden en Loon op Zand genomi-

neerd voor de Cliënt in Beeld-prijs. Dit is een landelijke prijs die jaarlijks wordt uitgereikt aan een cliëntenraad of lid daar-van die een bijzondere bijdrage heeft geleverd aan het bevorderen, verder vormgeven of verbeteren van cliëntenparticipatie. Op 27 maart a.s. is de prijsuitreiking en weten we of de Limburgse en Brabantse clientenraden in de prijzen zijn gevallen.

Per 1 januari 2015 vervalt de Wsw voor nieuwe gevallen en gaat een deel van de toekomstige Wajong-doelgroep over naar de Participatiewet. De gemeente is verantwoordelijk voor de onder-steuning om aan het werk te komen. Met ingang van 1 januari 2015 kan niemand meer een Wsw-dienstverband worden geboden. Voor nieuwe gevallen houdt de Wsw (Wet sociale werkvoorziening) op te bestaan. Bestaande rechten worden gerespecteerd. Dat betekent dat personen die op die datum een Wsw-dienstverband hebben, dit dienstverband behouden. Degenen die op 1 januari 2015 nog op de wachtlijst voor de Wsw staan, krijgen een voorkeurspositie bij de verdeling van de zogenaamde garantiebanen.

De garantiebanen komen voort uit de afspraken die het kabinet met de landelijke werkgevers-vereniging heeft gemaakt voor mensen met een arbeidsbeperking. In de eindsituatie gaat het hier om 125.000 banen.

Een garantiebaan is dus een baan bij een gewone werkgever. De werkgever ontvangt van de gemeente een bijdrage in de salariskosten.

Voor mensen die ook na 1 januari 2015 zijn aange-wezen op het werken in een beschutte omgeving is de gemeente verantwoordelijk. Afhankelijk van de beschikbare !nanciële middelen regelt de gemeente voor deze groep arbeidsplaatsen. Het gaat dan om een dienstverband met in de regel een salaris volgens minimumloon. Met ingang van 1 janauri 2015 wordt ook de Wajong-regeling aangescherpt. Alleen mensen met een blijvende en volledige arbeidsbeperking komen vanaf dat moment nog in aanmerking voor een Wajong-uitkering. De huidige Wajongers die nog geen baan hebben, maar wel aan het werk kunnen, krijgen eveneens een voorkeursbehan-deling bij de verdeling van de hiervoor bedoelde garantiebanen.

WAT BETEKENT DE PARTICIPATIEWET VOOR WSW-ERS EN WAJONG-ERS?

4

In gesprek met Rob Nabben, participatiecoach bij de gemeente Venray, over zijn voorbereidingen op de komst van de Participatiewet. In Venray én in de regio.

Op welke manier ben jij in de regio betrokken bij de voorbereidingen op de invoering van de Participatiewet? “Met de directe invoering van de nieuwe wet ben ik niet intensief bezig geweest. Met de uitvoering wel! We moeten bijvoorbeeld een antwoord hebben op vragen als ‘Wat betekent dit voor cliënten die een bijstandsuitkering ontvangen? en ‘Welke tegen-prestatie mogen we verwachten?’ Moeten ze bijvoorbeeld in ruil voor hun uitkering hun buurt leefbaar houden? Hondenpoep verwijderen enzo. En geen tegenprestatie; geen uitkering. Wet is wet. Nee, zo extreem hoeft niet. Onze ervaring is dat veel bijstandsgerechtigden best iets terug willen doen voor hun uitkering. Sterker nog: veel mensen met een bijstandsuitkering doen in Venray al vrijwilligerswerk.”

Met welke regionale collega(‘s) heb je veel contact? “Met de werkcoaches van de gemeente Venlo. In Venray werkt het namelijk zo: mensen in de bijstand die op redelijk korte termijn op de arbeidsmarkt terecht kunnen komen, vallen onder een werkcoach van de gemeente Venlo. Is er een grotere afstand tot de arbeidsmarkt,

dan val je onder een participatiecoach van de gemeente Venray. De werkcoaches zitten in Venray op het Werkplein. Vandaar dat we met hen veel contact hebben. We dragen cliënten aan hen over. Verder werken we ook veel samen met organisaties (GGZ, Mensana, Synthese, Wonen Limburg) en coördinatoren van vrijwilligerswerk. Bijvoorbeeld in de Venrayse wijk ‘het Brukse’. In de buurtwinkel zitten we op maandagmorgen allemaal bij elkaar. We houden de lijnen kort!” Wat wil jij op 1 januari 2015 bereikt hebben? En welke stappen moet je daar dit jaar nog voor zetten? “Het is een utopie, maar ik zou graag alle mogelijkheden van vrijwilligerswerk in de regio willen kennen: wat doen mijn cliënten aan vrijwilligerswerk en wat zouden ze kunnen doen? Als we dat weten kunnen we als participatiecoach snel schakelen. Om dit in beeld te krijgen hebben we een enquête gehouden onder onze cliënten en contact gezocht met diverse vrijwilligersorganisaties. Ik wil op 1 januari 2015 zoveel mogelijk cliënten gesproken hebben. Samen met een collega wil ik ook een avond vrijwilligerswerk doen in het Brukske. Om zo een beeld te krijgen van het aanbod en de invulling van vrijwilligerswerk. Ik sta positief tegenover de nieuwe ontwikke-lingen.”

Collega aan het woord

Gemeenten staan voor de uitdaging om de vraag van ondernemers te matchen met het aanbod van werkzoekenden met een afstand tot de arbeids-markt. Dat kunnen we niet alleen.

In het licht van de Participatiewet betekent dit dat we onszelf vragen stellen als: Hoe creëren we draagvlak bij ondernemers om arbeidsgehandi-capten aan te nemen? Hoe gaan we de garantie-banen invullen? Welke vraagstukken spelen er bij ondernemers? Maar ook: Wat voor soort mensen komen nieuw bij ons in beeld? Hoe goed kennen we deze mensen? Wat kunnen we voor deze mensen betekenen in de ondersteuning richting participatie of werk?

Samen aan de slag. Ook regionaal.De antwoorden op deze vragen bedenk je niet vanachter een bureau. Dat doe je samen met stakeholders in de regio. Binnen onze eigen gemeenten zoeken we al vaak contact met werkzoekenden of hun vertegenwoordigers.

Ook met ondernemers bouwen we op lokaal niveau aan een goede relatie. Bij de uitwerking van de Participatiewet willen we deze partners ook op regionaal niveau betrekken en input vragen. Dat doen we binnenkort dus ook!

In gesprek met ondernemersOp 27 maart zitten er 15 ondernemers uit de regio aan tafel. Vanuit de regionale gemeenten willen we graag klankborden met hen. Daarnaast is het de bedoeling dat de samenwerking tussen gemeenten en ondernemers uitgroeit tot partner-schap.

In gesprek met cliënten Met leden van diverse cliëntenraden in de regio staat op 7 april 2014 een bijeenkomst gepland. Het doel is om ontwikkelingen van de Partici-patiewet te delen maar ook om een dialoog aan te gaan en hun verwachtingen en ideeën mee te nemen. Ze hebben dan aan de voorkant van de beleidsontwikkeling een actieve rol.

PARTICIPATIEWET VRAAGT OM PARTNERSCHAP

5

6

Als gevolg van tegenslag en drankverslaving is Frank – voormalig zakenman – aan lager wal geraakt. Hij heeft schulden en is uit zijn huis gezet. Een vlucht naar het buitenland lost de problemen niet op. Na een ruzie met een huisgenoot ziet hij zijn destructieve manier van leven in. Hij wil zijn dochter niet langer teleurstellen en besluit zijn leven te veranderen. “Verandering moet vanuit jezelf komen, maar daar had ik wel ondersteuning bij nodig”, aldus Frank. Hij zoekt hulp en komt via via terecht bij Emmaus, woon- en werktraject voor daklozen.

Sinds maart 2013 woont Frank in de gemeente Beesel: “Via Housing First kreeg ik een woning. Dat is een project van het Leger des Heils, speciaal voor dak- en thuislozen die een nieuwe start maken.” Het achterlig-gende idee hiervan is dat mensen eerst een dak boven hun hoofd hebben en verzekerd moeten zijn van een inkomen (uitkering), voordat ze onder begeleiding van het Leger de Heils hun leven weer op de rails zetten.Frank: “Werken is de beste a"eiding. Ik ben dan ook meteen aan de slag gegaan. Mijn uitkering kon ik behouden.” Zo kreeg Frank weer een zinvolle dagbe-steding, structuur in zijn leven en leerde hij om afspraken en verplichtingen na te komen.

Voorwaarde bij dit traject was dat hij niet zou terug-vallen in zijn verslaving.

Frank start als vrijwilliger bij het !etsenplanproject in Roermond. Frank: “Ik deed zeer uiteenlopend werk; uitvoerende klussen, maar ook acquisitie en zakenre-laties bezoeken.” Hij pro!leert zich zo goed, dat het bedrijf hem aanstelt als rechterhand van de directeur. Afgelopen januari kreeg Frank er een dienstverband voor de duur van een half jaar. Zijn bijstandsuitkering is beëindigd en op basis van zijn eigen ervaringen helpt hij nu zelf ook mensen op de weg naar werk. Frank lachend: “Mijn dochter heeft altijd contact met mij gehouden. Nu kan ze trots op mij zijn!”

De situatie van Frank laat zien dat je door anders te denken en kansen te benutten, weer aan de slag kunt gaan. Ook als je van ver komt en lang aan de kant hebt gestaan. Frank heeft daarbij wel een advies: “Iedereen is anders, heb daar oog voor.”

Volg Franks ontwikkelingen op zijn blog: www.heerliefde.wordpress.com

EERST AAN DE KANT, NU AAN DE SLAG“Iedereen is anders, heb daar oog voor”

In de praktijk

7

In de Participatiewet speelt de arbeidsmarktregio een belangrijke rol. Er zijn er 35 van in Nederland, voor ons is dat Noord-Limburg. Leuk bedacht, maar wat betekent dat? Gaan we nu ineens alles regionaal doen?

Hoewel we als overheden veel minder geld krijgen, betekent de Participatiewet niet dat we minder gaan doen. Wél dat we het samen en anders gaan doen. Het is de bedoeling dat mensen en mogelijkheden beter bij elkaar komen, bij voorkeur in zo normaal mogelijke omstandigheden. De arbeidsmarkt is regionaal; houdt niet op bij gemeentegrenzen.

Meer samenwerkingEr zijn mogelijkheden om het samen anders te doen. Bijvoorbeeld in het organiseren van een integrale werkgeversdienstverlening. Maar bijvoor-beeld ook in meer samenwerking tussen de drie SW-bedrijven.

Drie in één regioVanuit de geschiedenis hebben we in onze regio drie SW-bedrijven: INTOS (Gennep), NLW (Venray, Horst aan de Maas en Peel en Maas) en WAA (Bergen, Venlo, Beesel). Deze bedrijven hebben alle drie als doel om mensen met een SW-dienst-verband zo optimaal mogelijk aan een arbeids-proces te laten deelnemen. Deze werkzaamheden vinden op verschillende gebieden plaats: groen-voorziening, schoonmaak, verpakken, postbeheer, metaalbewerking enz.

Kenner bij uitstekWaarom zijn er in onze regio drie SW-bedrijven die ogenschijnlijk hetzelfde werk doen? De SW- bedrijven vervullen een belangrijke maatschap-pelijke taak en zijn onderdeel van het lokale en regionale werkgeversnetwerk. Zij zijn bij uitstek kenner van de regionale en lokale arbeidsmarkt én kenner van de mensen om wie het gaat. Alles ‘op één hoop gooien’ zou veel te kort door de bocht zijn en onrecht doen aan de kracht van die sociale bedrijven.

Krachten bundelenMaar misschien is het wel mogelijk om al die kennis ook in een breder verband in te zetten. Misschien is het mogelijk dat ze elkaar meer uithelpen bij problemen of uitdagingen. Of om dingen samen te doen, zoals bijvoorbeeld het inkopen. Dergelijke vraagstukken gaan we in de regio gezamenlijker oppakken. Niet alleen per SW-bedrijf, maar ook de drie bedrijven gezamenlijk. De SW-bedrijven nemen daarin zelf al initiatieven.

Samen = meerDeze samenwerking laat zien dat samen echt anders en meer kan zijn. En zo zijn er nog veel meer krachtenbundelingen mogelijk, waarover de volgende keer meer…

EEN ARBEIDSMARKTREGIO?

• www.vng.nl/onderwerpenindex/decentralisaties-sociaal-domein/participatiewet• www.werkmakenvanwerk.nl• www.stichtingdepijler.nl • www.samenzijnwijvenlo.nl• www.venray.nl/welzijnwerkenjeugd• www.beesel.nl/gewoonsamen• www.gennep.nl/OMO• www.vrijwilligersgennep.nl• www.horstaandemaas.nl/Inwoners/Zorg_en_welzijn/WIJ_zo_doen_wij_dat_in_Horst_aan_de_Maas

Deze nieuwsbrief biedt een platform voor iedereen die bijdraagt aan de Participatiewet. De nieuwsbrief ver-schijnt 4 keer per jaar.

Aan deze uitgave hebben bijgedragenDe leden van de regionale werkgroep Participatiewet:• Gert Franssen, gemeente Venlo• Mat van den Beuken, gemeente

Venray• Ivo Dohmen, gemeente Peel en Maas• Ton Smets, gemeente Horst aan de

Maas• Peter Freij, gemeente Bergen • Lilian Sweens, beleidsadviseur regio

Noord-Limburg• Eric de Maeyer, gemeente Gennep• Marcel van den Broek, gemeente

Beesel• Ida Hellebrekers, projectsecretaris

regio Noord-Limburg

Te bereiken viaE i.hellebrekers@venlo.nlT 06 10 58 07 96

Colofon

Zie ook

8

Beste lezer,

Als voorzitter van het regionaal bestuurlijk

overleg heb ik de eer om een bijdrage te leveren aan

deze eerste regionale nieuwsbrief ‘Meedoen’, over de komst van de Participatiewet. Het is belangrijk dat we elkaar blijven informeren over de inhoud en gevolgen van de nieuwe Participatiewet. Het is cruciaal dat we daar als regio samen in optrekken. Want alleen met elkaar kunnen we invulling geven aan de uitdagingen die voor ons liggen.

Ondanks het slechte economische weer van de afgelopen jaren, voorspelt het economische weer- bericht voor de regio Noord-Limburg toch weer zonneschijn. We hebben een diverse en sterke economie, een prachtige omgeving en inwoners waar we trots op zijn: hardwerkende mensen met passie voor hun gezin en werk en veel inzet voor en betrok-kenheid bij hun sociale omgeving. Kortom: onze basis is sterk.

Kansen volop dus, maar ook risico’s. Zijn er straks wel voldoende (gekwa-li!ceerde) mensen voor het werk dat gedaan moet worden? En kan iedereen wel mee blijven doen, zowel in het economische als in het maatschappe-lijke proces?

Hoe faciliteren en organiseren we met elkaar dat iedereen naar vermo-gen meedoet, zijn of haar steentje bijdraagt en daarvoor gewaardeerd wordt?

We hebben geen pasklare oplossin-gen voor deze vragen. Ook de nieuwe Participatiewet zelf geeft die antwoor-den niet. We snappen wèl dat we het niet (meer) kunnen oplossen met ‘regelingen’ of ‘belastinggeld’. Hoe groeien we dan wel naar een meer vitale, inclusieve samenleving? Dat gaan we samen verkennen en beant-woorden. Samen met burgers, samen met ondernemers en werkgevers, samen met het onderwijs, samen met maatschappelijke partners, kortom samen met u!

Ons vertrekpunt is dat iedereen ertoe doet en dat iedereen naar vermogen meedoet. Waar het slim en ef!ciënt is om dingen regionaal te organise-ren, zullen we dat doen. ‘Dichtbij’ en ‘maatwerk’ zijn de uitgangspunten.

De regio Noord-Limburg gaat de uitda-gingen aan. Ik ben er van overtuigd dat we er samen een succes van maken. Noord-Limburg gaat een mooie toekomst tegemoet.

In iedere uitgave hebben we een nieuwe columnist. Een persoon die betrokken is bij de betekenis van de Participatiewet. In deze eerste uitgave schrijft wethouder Testroote van Venlo en bestuurlijk transitietrekker Participatiewet over de uitdaging van de Participatiewet. Column