1

19e Jaargang nr. 3 september 2014

2. Bestuur en contactpersonen. 3. Voorwoord.

4. Personalia. 5. Varende reünie 2014. Een verslag.

8. Activiteiten en Evenementen.

9. Uitnodiging feestavond ! ! ! 10. Uit de oude repatkist: het OHK Walcheren.

17. Terugblik BBQ en Herdenking Terneuzen. 18. Damen Vlissingen.

20. Inschrijfformulier voor nieuwe leden.

Nieuwsblad van de AVOM afdeling ZEELAND

Wij staan open voor uw ingezonden stukken.

Plaatsing ter beoordel ing van redactie en bestuur.

2

Voorzitter/ledenraadslid: Paul Timmers

Melkweg 5, 4501 GJ Oostburg

Tel. 0117.850.777

Email: p.j .t immers@zeelandnet.nl Secretaris: Albert Elzen

Celsiusstraat 2, 4532 KW Terneuzen

Tel. 0640.577.781

Email: i jssalonpiemonte@msn.com

Penningmeester ad interim: Ed Hertzberger

Muidenweg 85, 4471 NM Wolphaartsdijk

Tel. 0113.586.031

Email: n.hertzberger@hetnet.nl Plv Voorzitter/plv. ledenraadslid: John Kouters

Fazantenhof 114, 4332 XT Middelburg

Tel. 0620.447.635 Email: josolo@zeelandnet.nl Bestuurslid/evenementen commissie: Jan Foekking

Westerzicht 656, 4385 BX Vl issingen

Tel. 0118.466.676 Email: foekking@zeelandnet.nl Bestuurslid: Giel van der Linden

Nieuwe Kleverskerkseweg 6, 4338 PP Middelburg

Tel/Fax. 0118.612.126

Email: christiaanvanderl inden@gmail.com Redactie DZA: Rob Schouw

Beursstraat 20, 4381 CD Vl issingen

Tel. 0648.180.446 Email: schouw@vlissingennet.nl Contactpersonen:

Boven Oosterschelde E. de Vries, Tel. 0111.416.063

Zeeuws-Vlaanderen Paul Timmers, voorzitter

Walcheren John Kouters, bestuursl id

Tholen+W.Brabant Vacant

Bankrekening AVOM-Zeeland: NL35 RABO 0389 3647 97

3

Wij zijn door de oude kaften heen van

de DZA, ‘De Zeeuwse Admiraliteit’ het periodiek van de Zeeuwse AVOM

afdeling. Op zo’n moment vraag je jezelf af in hoeverre je moet

veranderen, vernieuwen.

De kleuren zijn inmiddels vertrouwd, dus je moet voorzichtig zijn met een totaal ander uiterlijk, want het

is niet de bedoeling dat het boekje ongelezen bij het oud papier beland omdat het voor reclamedrukwerk wordt

aangezien. Wat wel is veranderd is het logo. De naam ‘De Zeeuwse

Admiraliteit’ heeft een historische oorsprong en daar

hebben we nu een net zo’n historische afbeelding voor gevonden. Het vorige logo bleek heraldisch niet correct,

dus dit was geen moeilijke beslissing.

De binnenzijde van de kaft is wel drastisch aangepast. Het plaatst de Zeeuwse afdeling in een historisch

perspectief en geeft eigenlijk aan wie wij eigenlijk zijn en waar we voor staan.

Met name aan de lijst van Logementschepen is veel onderzoek vooraf gegaan, maar er ontbreken zeker nog

wat gegevens en mogelijk staan er ook nog wat onjuistheden in.

Dus als u verbeteringen heeft, dan hoor ik het graag.

Uw redacteur

Rob Schouw

4

Zijn we iemand vergeten? Laat het even weten!

Dhr. C. Jansen 2 okt

Dhr. F. Quik 2 okt Dhr. J. Kroes 11 okt Dhr. P. Langenhuijzen 16 okt Dhr. P. 't Mannetje 16 okt Dhr. G. van Sark 22 okt Dhr. J. Beijer 25 okt

Dhr. A. Pierssens 27 okt Dhr. R. Heyboer 28 okt Dhr. F. Sittrop 6 nov Dhr. W. ten Hoor 6 nov

Dhr. A. de Haze 13 nov

Dhr. Z. v.d. Schraaf 15 nov Dhr. J. Buijse 16 nov Dhr. R. Eggermont 27 nov Dhr M. van Ti lburg 29 nov Dhr. J. Leeuwesteyn 2 dec Dhr. J. Louwerse 12 dec

Dhr. A. van Riet 16 dec Dhr. J. de Kam 23 dec Dhr. P. Donze 25 dec Dhr. M. Koen 28 dec

Wat heb ik nu weer aan mijn roer hangen ?

5

Op woensdag 27 augustus 2014 vond voor het

eerst in de geschiedenis van de AVOM Nederland een varende reünie plaats op Zr.Ms. Johan de Witt,

het Landing Platform Dock L801. Na toespraken van de commandant van de L 801

ktz Luijckx (jawel familie van ons erelid), de 1e officier, onze voorzitter Jan Bomhof en de CZSK

adm. Borsboom, werden om ca. 10.30 uur de

trossen losgegooid.

Begeleid door twee havensleepboten

koos de L801 met 600 bezoekers het

ruime sop via het Marsdiep naar de

Noordzee. Prachtig zonnig weer met een

lichte bries maakte het een uitgelezen

dag voor een vaartocht.

Eenmaal buitengaats vonden er operationele demo’s

plaats door o.a. landingsvaartuigen, de kustwacht, de SAR-heli en boardingteams. De bemanning van de L801

verzorgde ook nog een demo met het snelvuurkanon de goalkeeper, hetgeen een bijzondere belevenis was.

De meeste opvarenden (gasten) konden zich vrijwel de hele dag op het vliegdek ophouden en van de omgeving

genieten. Veel oude sobats zagen elkaar weer terug.

6

Vanaf 12.00 uur (het was dus woensdag) volgde voor iedereen de blauwe hap, die heel goed smaakte en het

lange wachten wel waard was. Tijdens ons verblijf a/b van de L 801 ontbrak het ons aan niets wat ons natje en

droogje betrof. Dat wil zeggen: er werd echter geen alcohol houdende drank verstrekt. Des al niet te min

was het prima vertoeven aan boord.

Onder begeleiding van personeel

werden er ook rondleidingen

verzorgd. En de steelband

van de marinierskapel der

KM verzorgde in

de hangar de hele dag de muzikale

ondersteuning.

7

Omstreeks 16.30 uur meerde de Johan de Witt weer

aan, ploegend door de bodem van het havenbekken. Als herinnering aan deze ‘reis’ ontvingen een mok met

daarop het wapen van de L 801 en het embleem van de AVOM en werd er met grote tevredenheid afscheid

genomen en keerde een ieder weer huiswaarts. Een hele mooie belevenis, die zeker voor herhaling vatbaar is.

Wim Slootmaker

8

Zie voor de uitgewerkte bijzonderheden ook op de

website www.avom.nl (onder de tab AVOM afdel ingen:

Zeeland en vervolgens naar activiteiten) en

de website van het COM Zeeland. www.comzeeland.nl

Elke 1e woensdag van de maand m.u.v. de maanden januari, juli en augustus.

13-14u bar open; 14-15u eten; 15-16u bar open. De nasi-maaltijd kost € 10,-. Bestellen = betalen

of u moet dit 1 week van tevoren afbestellen. Oplopen zonder maaltijd is ook mogelijk, maar in

verband met de toegangslijst van de MBK moet u zich ook dan minimaal 1 week van tevoren

opgeven bij: Paul Timmers (coördinator).

Per Telefoon : 0626.037.486 Per Email : p.j.timmers@gmail.com

Iedere 3e vrijdag van de maand van 15-17 uur. Seamen’s Club Terneuzen, Westkolkstraat 40

(bij de vlaggenmast, schuin tegenover Check Point). Er is parkeergelegenheid en Buslijn 20 komt ieder half

uur. Als u een krijgsmacht-verleden heeft, bent u met uw

partner welkom voor gezellige onderonsjes in een

besloten gelegenheid. Consumpties tegen schappelijke prijzen in een maritieme sfeer.

Voor info: Paul Timmers, telefoon 0117.850.777

9

Ook leden van AVOM Zeeland zijn bij deze uitgenodigd !

REÜNIE FEESTAVOND 45 jaar COM ZEELAND

Marinekazerne Vlissingen op vrijdag 28 november 2014.

Programma:

17.00 uur Zaal open, bij binnenkomst koffie met cake.

18.30 uur Aanvang Indische maaltijd.

20.00 uur Opening door de voorzitter COM afdeling

Zeeland, Marinus van der Slot.

20.00 uur Dansen en gezellig samenzijn onder het genot

van een drankje en hapje onder leiding van het

bij velen bekende Belgische orkest Frankies

Combo. Iedereen die indertijd ons 40-jarig

lustrum bijwoonde, weet dat deze band heerlijke

muziek speelt voor jong en oud.

Tussendoor een verloting met o.m. 1 superprijs.

21:30 Verrassingsact????

23:20 Tap gaat toe.

AVOM/COM-leden, donateurs en partners € 10,00 p.p.

Introducees (max. 2 personen/lid) € 15,00 p.p.

Vanwege het lustrumfeest ontvangt elk AVOM- en COM-lid bij

binnenkomst 6 gratis munten.

Verdere verkoop munten € 2,00 /st. of € 10,00/6 st.

Loterij: aan de ingang enveloppen met 10 loten ad € 5,00.

Opgave uiterlijk 1 november bij penningsmeester van

COM, afdeling Zeeland, C.Verkuil, e-mail:

cverkuil@planet.nl . Betaling op rekening NL66 INGB

0002257574 t.n.v Contact Oud Mariniers afd. Zeeland te

Goes, omschrijving ‘feestavond’. Na ontvangst betaling

wordt uw naam op de poortlijst gezet.

10

Sinds de herinrichting van de duinen tussen Vlissingen en Koudekerke zie je er niets meer van

want alles is gesloopt. Maar tot 1984 lag daar, aan het einde van de Van Woelderenlaan, het

Oorlogshoofdkwartier van de marine, oftewel OHK Walcheren, maar daarover later meer. Een enorm complex van circa 60 bunkers is door de

Duitsers gebouwd in 1942 als onderdeel van de

Atlantikwall en strekte zich uit van Dishoek tot aan de Vlissingse boulevard. De Koninklijke Marine gebruikte

hier na de oorlog nog ruim 20 bunkers van. De Duitse bezetting van het complex was personeel van

de Grüne Kriegsmarine, die belast was met de bewaking van de zeegaten. Er waren bunkers uitgerust als

uitkijkpost of met geschutskoepels, maar ook vuurleidingposten, commandocentrales en facilitaire

diensten. Kortom, het waren complete

kazernecomplexen. Ook waren er Duitse

marva’s werkzaam, die werden vanwege de kleur

van hun uniform ‘Blauwe

muisjes’ genoemd.

Voor wat betreft de recreatieve voorzieningen

hadden ze zelfs gezorgd voor de aanleg van een

zwembad aan de Duinvoet. Dat lijkt op zich een

11

vreemde zaak met het strand en de zee op loopafstand,

maar het strand was gebarricadeerd met obstakels en lag bezaaid met landmijnen, die overigens ook in een

brede landstrook achter de duinen waren gelegd. De verzorging van het personeel kreeg nog meer

aandacht. Want ten zuiden van de bunker die wij kennen als het kombuis AB21, stond de grootste en zwaarste

bunker met de functie van…. Varkensfokkerij !

Onder deze voortreffelijke omstandigheden moet het goed toeven zijn geweest in het bunkercomplex. Maar of

het altijd een onbekommerd genieten is geweest moet gezien het verloop van de oorlog worden betwijfeld.

In ieder geval was hier tot het najaar van 1944 weinig te

merken van de oprukkende geallieerden, die in de zomer van dat jaar in Normandië waren geland. In september

’44 werd de overkant van de Westerschelde door de

Polen en Canadezen veroverd, waardoor de zuidelijke oever van de aanvoerweg naar Antwerpen al in

12

geallieerde handen was en de noordelijke oever hoog op

de prioriteitenlijst stond. Om de Duitsers van het gefortificeerde Walcheren te

verdrijven, werd het eiland onder water gezet door het stuk bombarderen van diverse dijken, waardoor eb en

vloed vrij spel kregen op het land. En via diverse landingen werd Walcheren langzaam maar zeker

heroverd. Ons bunkercomplex was een van de laatste forten die moest worden ingenomen. De kogelinslagen

van de zware gevechten waren in de muren van de bunkers nog duidelijk zichtbaar.

De laatste bunker die moest worden ingenomen kennen wij als AB11. Hier werd de zwaarste tegenstand

geboden, zodat de Duitsers er met vlammenwerpers letterlijk moesten worden ‘uitgebrand.’

Toen de oorlog op Walcheren in november ’44 voorbij was, stond het eiland nog geruime tijd onder water. Het

bunkercomplex, droog in de duinen gelegen, werd gebruikt voor tijdelijk onderdak van gezinnen die door

het water en oorlogsgeweld uit hun huizen en boerenhofsteden waren verdreven.

Daarna viel er een stilte over het bunkercomplex. De bevolking ging over tot de herbouw op het eiland en

niemand kon vermoeden dat deze stilte maar van tijdelijke duur zou zijn en dat deze bunkers weer een

militaire bestemming zouden krijgen.

Door de ontwikkelingen in de Oost-Westverhoudingen, trad Nederland toe tot de NAVO en nam op zich om in

bondgenootschappelijk verband de onschendbaarheid

van het eigen grondgebied en van het Europese vasteland te verdedigen.

13

Een andere overweging in het concept was het Benelux-

verdrag tussen België, Nederland en Luxemburg, dat ook een verdedigings-paragraaf had.

De beide politieke besluiten, het NAVO- en het Benelux-verdrag, deed de Koninklijke Marine uitkijken naar een

hoofdkwartier, van waaruit de operaties geleid konden worden. En om financiële en geografische redenen viel

het oog op het bunkercomplex in de Vlissingse duinen. Het financiële voordeel was, dat er al veel bruikbare

bunkers stonden en geografisch lag het op een aanvaardbare plaats voor de Belgen aan hun waterweg

naar Antwerpen. Het brein achter deze

planning was de toenmalige KLTZ A. J.

Quanjer. En de

Commandant der Zeemacht in Nederland

werd het commando opgedragen, met als

chef-staf een officier van de Belgische

zeemacht. Aan deze constructie ontleende

het bunkercomplex zijn nieuwe naam:

commandopost van de Admiraal Benelux, (afgekort ABNL), ter verdediging van het Belgisch-Nederlandse

zeegebied.

Ook v.w.b. de NAVO kreeg men het commando over het

Belgisch-Nederlandse deel van Het Kanaal en de Noordzee. De benaming in dit verband was Commander

Benelux sub area Channel (COMBENECHAN) en in dit

Gangenstelsel tussen de bunkers

14

verband had de commandopost de naam Maritime

Headquarters Walcheren (MHQ Walcheren), dus feitelijk had het complex twee functies.

In 1951 werd begonnen met het rehabiliteren van het

complex en de opzet was om alleen in oorlogstijd op volle sterkte te draaien. In vredestijd was er een kleinere

staf die zorgde voor de aanwezigheid en het goed functioneren van de faciliteiten, zodat op ieder gewenst

moment kon worden ‘overgestapt’.

De eerste nationale oefening werd er in 1952 gehouden en de eerste oefening in Benelux-verband in 1953.

Begin vijftiger jaren waren nog niet alle vaarroutes mijnenvrij en daarom werden vanuit het bunkercomplex

de mijnenveegoperaties geleid.

In het begin waren er nog niet zoveel bunkers in gebruik, maar door omstandigheden nam de behoefte

tot meer ruimte toe. Ook de Russische inval in Hongarije en de crisis bij het Suezkanaal bijvoorbeeld, deed de

behoefte aan betere en meer verbindingen toenemen, naarmate de structuur binnen de NAVO hechter werd.

15

In bunker AB15, 4 km

westelijker (bij Dishoek) waren de

zenders en antennes al ondergebracht.

Later kwam daar ook de telegraafcentrale

bij, dit was het landelijk knooppunt

voor het marine-telexverkeer. In 1968

werd, ook bij Dishoek, hiervoor de voormalige

ziekenboeg- bunker van de Duitsers

(AB14) verbouwd.

Door de uitbreidingen

namen ook de voorzieningen toe en

op zeker moment kon men er 600 man

onderhouden. Vanaf ‘69, na de bouw

van de marine kazerne te Vlissingen, werden

van deze faciliteiten van het complex

steeds minder gebruik gemaakt. Alleen in

tijden van crisis en

oefeningen draaide dat op volle toeren.

16

Ook de operationele faciliteiten van het OHK begonnen

steeds meer achter te lopen bij de eisen van een moderne marine. Daarom werd vanaf 1960 al uitgekeken

naar een plaats voor een nieuw hoofdkwartier. Aanvankelijk (’66) viel de keus op een bunker van de

luchtdoelartillerie van de luchtmacht in Goes, maar het bleek dat deze moest worden gedeeld met de PTT en de

dienst Bescherming Burgerbevolking. Daarna (1970), viel het oog op een fort uit de Eerste

Wereldoorlog te Huisduinen. Dit bleek echter geen optie om bouwtechnische redenen. Uiteindelijk viel de blik

toen op een voormalig navigatiestation van de luchtmacht bij Den Helder. Vele reorganisaties en namen

verder is het nu ondergebracht op Willemsoord. De Vlissingse duinen zijn inmiddels heringericht en

verbreed. Gebouwen en bunkers zijn zwakke plekken in

de duinen, dus die zijn allemaal gesloopt en niets herinnert meer aan de plaats waar veel marinemensen

een deel van hun diensttijd hebben doorgebracht. Op de laatste foto de officiële buitengebruikstelling op de

binnenplaats voor AB06 en AB07 op maandag 2 april ‘84.

17

Deze was dit jaar zeer geslaagd, mede door de goede samenwerking met het

COM. Het vlees was van uitzonderlijke kwaliteit evenals de muzikale

begeleiding, waardoor het voor onze voorzitter moeilijk kiezen was: op de

dansvloer of lekker eten…

AVOM Zeeland present bij het

Indië-monument op vrijdag 29 augustus te Terneuzen.

18

19

De Karel Doorman is inmiddels gewoon aan het zoute water en heeft er al heel wat zeemijltjes en

tests opzitten. Tijdens de Wereldhavendagen in Rotterdam is ze overgedragen door de werf aan de

Defensie Materieel Organisatie, zodat de marine verder kan gaan met de beproevingen, voordat de

definitieve indienststelling zal plaatsvinden.

Zr.Ms. Friesland is onlangs is Vlissingen gearriveerd om als laatste patrouilleschip zijn mast te ontvangen. De

overige patrouilleschepen zijn ook regelmatig te zien aan de afbouwkade voor de resterende werkzaamheden,

terwijl ze allemaal al geruime tijd operationeel actief zijn.

Een bijzondere verschijning aan die afbouwkade is toch

het nieuw gebouwde clipper voor de marine van Oman, de Shabab Oman II. Met 2700 m2 zeiloppervlak heeft

het zijn proefvaarten afgerond en is zondag 14 september vertrokken naar Oman.

20

Voorletters en naam

Dhr./Mevr.

Email-adres

Postadres Straat

Postcode

Woonplaats

Telefoonnummer

Geboortedatum

Marinenummer

Laatste rang/stand

Dienstvak

Onderdeel Vloot/Marns/MLD/Marva/anders:

Opkomstjaar

Nummer veteranenpas

IBAN-bankrekeningnr.

Ik machtig AVOM voor automatische incasso van de

contributie € 30,00 tot wederopzegging lidmaatschap en het eenmalige inschrijfgeld € 7,50.

Datum : Handtekening : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _