46e jaargang,nummer 4,15 februari 1996

DSM

Uitreiking in apri!

Nominaties DSMSafety AwardIn april reikt Simon de Bree, voorzit-ter van de Raad van Bestuur, deDSM Safety Award en de daaraanverbünden sculptuur uit. De overigegenomineerden krijgen een minia-tuur-replica van deze sculptuur. Hetis de zesde keer dat de SafetyAward wordt uitgereikt. De prijs isbedoeld als extra Stimulans om deveiligheid binnen de ondernemingvoortdurend te verbeteren.

De genomineerden voor de DSM SafetyAward 1996 zijn:DSM Agro: Ammoniakfabrieken Geleen.DSM Melamine: Melaminefabriek/Ureumfabriek.

DSM Hydrocarbons: DSM Transport-maatschappij, Nak 4, Logistiek en Tech-nische Dienst.DSM Research: inclusief Chemlab enPlant Laboratory Services.DSM Services: Utilities.DSM Fine Chemicals: Holland SweetenerCompany.Curver: Curver Brunssum.DSM Resins: Synres-Almoco in Hoek vanHolland, DSM Desotech in Hoek van Hol-land, DSM Resins Espana in Barcelona,DSM Resins USA in Augusta, DSM Scan-dinavia in Landskrona, DSM Resins Zwol-le en DSM Resins Italia in Filago.DSM Engineering Plastic Products: Axxisin Tielt, Hale Manufacturing in Cedar-town, Sheffield Plastics in Sheffield enDSM EPP UK in Welwyn Garden City.DSM Elastomers: DSM Copolymer inAddis (USA).

Recordbeloning bij DSMSpecial ProductsOnlangs werd de hoogste beloning die ooit bij DSM werd toegekend, uitgereiktaan de operators Paulissen, Pastoor, Dulong, Dieters, Speesen en «erstens, werk-zaam in de fabrieken van DSM Special Products. De inzending van het zestal wasgoed voor een bruto besparing van bijna een miljoen gulden.Het topidee is een combinatie van twee inzendingen, die betrekking hadden opwater-reductie bij de hydrolyse en aanpassing van de temperatuur in de reactorvan de PG-produktie in de SP-fabrieken. Beide inzendingen hadden een aanzienlij-ke produktieverhoging tot gevolg. Uiteindelijk kwam er een totale beloning van/84.060,- uit de (ideeen)bus.

Kettingbrieven?De po(s)t op!

DIKKIE SPITS

Gouden ORDe Ondernemingsraad DSM Limburgbv bestaat op 19 februari a.s. vijftigjaar. Een uniek jubileum, want DSM -toen nog Staatsmijnen geheten -kende als eerste bedrijf in Nederlandeen op wettelijke grondslag gebaseer-de Ondernemingsraad. Gelet op debijzondere positie van het overlegbinnen de DSM-bedrijfscultuur gedu-rende de afgelopen halve eeuw, zalhet gouden bestaan van de OR nietonopgemerkt voorbijgaan. KasteelVaalsbroek vormt op 10 Juni a.s. hetdecor voor de jubileumfestiviteiten rondde 'gouden' Ondernemingsraad.

(lees verder op pag. 7)

Gedruis!De Aromende dagen storf een groof dee/ van de D5/V7-bezeff/ng z/ch /n hef carnava/s-geöeuren. 7rad/f/onee/ /'s dan de he/ft i/an de medeM/er/cers mef i/er/of en dus n/efaanspree/fbaar. Ofz/y oo/cdaadwenVe///^ carnava/ v/eren, /snoo/f onderzochf. Som/D/'-gen vertkvezen de rusf van een crocusva^anf/e boven hef narrengedru/s. /n eW: geva/tomf /edereen de /comende dagen aan z/)n freA:/cen, wanf w/e n/ef feesfen maar wer-ben w/7 of moef fzoa/s de medewenters /n conf/nud/enst) i/veef daf 6/y zovee/ aftvez/-gen voor even oo/c hef dage//yfce gedru/s op de wer/cp/e/c fof rusf tomf.

Thijs Kuiper over stopzetting gesprekken metnabestaanden ramp Nak 2

'Simplif icering roept totaalverkeerd beeld op'De directie van DSM Limburg bv

heeft besloten om de vertrouwelij-

ke besprekingen met een groep

nabestaanden van het ongeval in

Nak 2 in 1975 en hun juridisch advi-

seur niet verder voort te zetten. 'De

beoogde open dialoog is namelijk

niet mogelijk', constateert Thijs Kui-

per, hoofd Bestuurseenheid ARBO &

Omgeving en vertegenwoordiger

van DSM tijdens deze gesprekken.

'Openheid blijkt niet hand in hand tekunnen gaan met het onderbouwen vaneen claim', vervolgt Kuiper. Terwijl webezig waren met gesprekken met denabestaanden, onder het motto 'zoveelmogelijk openheid', bleken diezelfdenabestaanden tegelijkertijd met verhe-vigde inspanning te werken aan deonderbouwing van financiele claimsjegens DSM'.

Onderzoekscommissie'De groep nabestaanden wil de schuldvan de ramp bij DSM leggen. Van schuldis echter geen sprake', legt Kuiper uit. 'Inopdracht van de Officier van Justitiewerd in 1975 een onderzoekscommissiesamengesteld vanuit de Arbeidsinspectieen de Dienst voor het Stoomwezen,waarvan de leden werden geselecteerdop basis van hun deskundigheid. Ookwerden deskundigen van TNO ingescha-keld. Bij dit onderzoek heeft DSM degrootst mogelijke openheid betracht. Ditonderzoek nam maanden in beslag. Opbasis van de daarbij verzamelde feitenkwam de Officier van Justitie tot de con-

clusie dat noch de onderneming, nochindividuele personen iets te verwijtenviel'.

Gedetailleerde kennis'Om de gebeurtenissen bij Nak 2 in 1975op waarde te kunnen beoordelen, moetje de specifieke technische taal beheer-sen, is gedetailleerde kennis noodzakelijkvan de produktieprocessen van DSM enmoet je op de hoogte zijn van de vereistewet- en regelgeving. De deskundigen vande onderzoekscommissie in 1975 volde-den aan deze essentiele criteria', aldusKuiper.

Simplificering'Wat nu gebeurt, is dat men ons onderdruk wil zetten via publiciteit. Daardreigde men eind 1994 al mee in brievendie wij hebben ontvangen. In die publici-teitscampagne worden complexe techni-sche zaken echter in Sterke mate gesim-plificeerd. Daardoor wordt een totaalverkeerd beeld opgeroepen, waartegenwij ons onmogelijk kunnen verweren,omdat de materie nu eenmaal niet sim-pel is. Mensen laten zieh gemakkelijk ver-leiden tot het vormen van een opinie,zonder de vereiste kennis van zaken. Datis heel Jammer, maar daar zullen we meemoeten leven', verzucht Kuiper. 'In elkgeval laten wij ons niet onder druk zet-ten door die publiciteit'.

Helpdesk'Overigens blijven we onze volle steungeven aan mensen die anderszinsbehoefte hebben aan informatie enbegeleiding naar aanleiding van hetongeluk in 1975 en de hernieuwde publi-citeit daarover', besluit Thijs Kuiper.

Pag/na 2: 5fandvan za/ren wer/c-dru/c/sfress

Pag/na 3:l/l/egmef de fceff/ng-tor/even

Pag/na 4: ßoeren-s//7nhe/d van Agro

Pag/na 5. Mecha-n/ca/P/anf/.abgeopend

p a g i n aNummer 4,75 februaW 7996

D /V/ei/i/vs DSM

Stand van zaken werkdruk/werkstressj i a i i u v a i l t a ^ c n v v c i f t u i u i « V D C I I V J I I C J J

'Communicatie als sleutelwoord''De uitslag van het onderzoek is

eerst met de betrokken en later ook

met de andere bedrijfsonderdeien

en de hoofden P&O indringend

besproken. Daarna kwam het

onderwerp in de OR en de CEOD

(Commissie Extern Overleg DSM

Limburg bv) aan de orde. Vanwege

de verschillen die per bedrijfsonder-

deel uit het rapport naar voren kwa-

men en het feit dat communicatie

het sleutelwoord lijkt, is geconclu-

deerd dat het wenselijk is verbeter-

acties decentraal aan te pakken.

Communicatie is daarbij de rode

draad', aldus Ger Wagemans, hoofd

Bestuurseenheid Sociaal Beleid &

Arbeidsverhoudingen.

In het najaar van 1995 werden deresultaten bekend van een onderzoekdat op verzoek van directie en overlegDSM Limburg bv is verricht naar werk-druk en werkstress bij produktie- enonderhoudsmedewerkers. In totaalkregen 1.042 medewerkers van zevenonderdelen vragenlijsten toegestuurd.Uit het onderzoek bleek dat de geen-queteerde DSM'ers op het gebied vanwerkbeleving en werkstress mindergoed scoren dan een vergelijkbaregroep niet-DSM'ers.

'Gebrek aan motivatie, onzekerheid overde toekomst en afbakening van verant-woordelijkheden en bevoegdheden zijnonder meer oorzaak van de mindere score.De oorzaak ligt vaak in gebrekkige com-municatie,' zegt Wagemans. 'Overigens,grote werkdruk is niet altijd een stressfac-tor. In een afdeling met een goede team-geest blijkt dat aanhoudende grote druktegeen extra belasting vormt.'

WielInmiddels zijn overal - ook bij de niet geen-queteerde business groups, op het Hoofd-kantoor en binnenkort bij DSM Research -

verbeteracties aangezet. 'ledereen kiestzelf het tempo en de wijze van de verdereaanpak, waarbij er voor gewaakt wordthet wiel twee keer uit te vinden', zegtWagemans. 'Gemeenschappelijke zakenworden bij voorkeur gemeenschappelijkbehandeld. De voortgang van de diverseprojecten wordt regelmatig in de verschil-lende lokatievergaderingen en in het hoof-den P&O-overleg besproken. Verder zijnmet CEOD en OR werkafspraken gemaaktover periodieke rapportages.'

DiscussieConsultancy heeft inmiddels een uit driemodules bestaand programma ontwik-keld. Wagemans: 'Module 1 is eropgericht om bij alle betrokken managersbewustwording, betrokkenheid en een-duidigheid te creeren. Wat is het pro-bleem en hoe pakken we het aan. Aande hand van module 2 wordt getracht

Verbeterproject Melaf/UfDe Melaf/Uf was een van de zevengeenqueteerde bedrijfsonderdeien. Integenstelling tot de overige plants -waar men zieh beperkte tot produktieen onderhoud - werd bij de Melaf/Uf dehele plantbezetting in het onderzoekmeegenomen. Henny de Ruijter van Per-soneel en Organisatie DSM Melamine:'We hebben eind vorig jaar terugkoppe-lingsgesprekken gevoerd met de mede-werkers. Opmerkelijk is dat de factorenmet betrekking tot werkdruk per indivi-du sterk verschillen. Dit maakt de te kie-zen aanpak complex.'

Hoofd P&O Louis Rabou vult aan: 'Het isvooral de onzekerheid over de toekomstdie mensen zorgen baart. Niet vreemd,want we hebben te kampen gehad metde nodige reorganisatieperikelen. Ove-rigens heeft het zelfoplossend vermö-gen van de SEL er mede voor gezorgddat alle bovenbudgettaire medewerkersinmiddels herplaatst zijn.'

'Aan de hand van de terugkoppelings-gesprekken zijn mogelijke oorzakenvan geconstateerde knelpunten vastge-legd', vervolgt De Ruijter. 'De resulta-ten vormen in combinatie met de uit-werking van de open vragenlijst vanhet FNV voor ons de leidraad in het ver-dere plan van aanpak. Overigens heb-ben we in het onderzoek van PA Con-sultancy, dat eind vorig jaar binnenDSM Melamine liep, nog eens specifieknaar werkdruk/werkstress gekeken.Ook deze bevindingen nemen we meein de verdere aanpak.'

ZelflerendDe Melaf/UF zal gebruik maken van hetdoor Consultancy ontwikkelde pro-gramma. Rabou: 'Op die manier hopenwe tot een zelflerende organisatie tekomen, een organisatie waar de men-sen zelf aan de slag gaan om proble-men op te lossen.'

de communicatievaardigheden van hetoperationele management te verbete-ren. Module 3 is bedoeld voor eerste-lijnsmanagers en nun ondergeschikten,gericht op daadwerkelijk verbeteren vanhet communicatieproces. Kortom, hoekrijg je de discussie op gang, tweerich-tingsverkeer in een gesprek. Daar schorthet weleens aan. Problemen blijven vaaksmeulen of worden te uit en te na op deverkeerde plaatsen besproken.'

KamerbreedEen apart thema is de positie van chefs \dienst. 'Zij zien hun job hoe langermeer veranderen van een operationele ineen bureaufunctie. We zijn nu bezig meerinzicht in deze problematiek te krijgen enoplossingen te zoeken. Bekeken wordt ofwe voor deze problematiek niet 'kamer-breed' aan de slag moeten.'Samen met Consultancy wordt ook beke-ken of ondersteuning door externe profes-sionals wenselijk is. 'Zij zouden als klank-bord kunnen fungeren, ons als het wareeen spiegel voorhouden. Ook om nieuweimpulsen te geven is het wellicht wenselijkondersteuning te zoeken in een zaakwaarvoor DSM niet alle professionaliteitzelf in huis heeft.'

(lees verder op pag. 3)

Toelichting belastingaangifteEen traditioneel item rond deze tijd

in DSM Nieuws was de 'Toelichting

op de aangifte inkomstenbelasting',

als extra service aan onze lezers.

Vanaf dit jaar echter geen uitgebrei-

de toelichting meer, gezien de over-

lap met de toelichting die iedereen

thuis in de bus krijgt. Op deze pagi-

na wordt slechts ingegaan op de

belangrijkste wijzigingen en onder-

werpen die een raakvlak met DSM

hebben.

Ten opzichte van 1994 is er een en anderveranderd. De belangrijkste veranderin-gen zijn:- de teruggaafdrempel is verlaagd van

/150naar /25;- de kosten van kinderopvang vallen

voortaan onder de buitengewone las-ten en niet meer onder de beroepskos-ten. Als u kosten van kinderopvangheeft, dient u een P-biljet aan te vra-gen;

- u kunt voor het eerst uw aangifte percomputer invullen. Bij het aangiftebil-jet zit een aanvraagformulier voor eenaangiftediskette.

Een P-biljet wordt gebruikt voor inkom-sten, aftrekposten en bijzondere situ-aties die minder vaak voorkomen. Heeftu dergelijke posten, dan kunt u een P-biljet aanvragen bij de belastingdienst.Op pagina 4 van de Toelichting bij hetaangiftebiljet Staat in welke situaties ueen P-biljet dient aan te vragen.

DSM-situatieIn de DSM-situatie dient u een P-biljetaan te vragen indien u in 1995:- premies heeft betaald in het kader van

de WAO-bijverzekering;- uitkeringen heeft ontvangen waarop

een bijzonder belastingtarief van toe-passing is.

Spaarloon- enpremiespaarregel ingVoor rente en dividend geldt een gewonevrijstelling van inkomstenbelasting van/1.000,- voor ongehuwden en /2.000,-voor gehuwden. Daarnaast geldt eenextra rente- en dividendvrijstelling voorrente en dividend die genoten worden opde per 1 januari 1995 bij DSM ingevoerdenieuwe premiespaar- en spaarloonrege-ling. Rente en dividend die in 1995 zijnontvangen op de oude premiespaarrege-ling vallen niet onder de extra vrijstelling,

maar onder de gewone. Op de nieuwepremiespaar- en spaarloonregeling is voorde eerste keer rente bijgeschreven op 1januari 1996. Deze rente dient dan ookpas in 1996 aangegeven te worden en valtook dan pas onder de extra vrijstelling.

DankbetuigingHierbij wil ik iedereen en in het bijzonder dedirecte collega's van Nak 3 bedanken vooralle steun en medeleven die wij mochten ont-vangen tijdens het ziekteproces van Chris. Hijputte elke keer weer moed uit de talrijkebezoekjes, telefoontjes, kaarten, etc. Hetlaatste jaar heb ik pas echt beseft hoeveel hetwerk en zijn collega's voor Chris betekendenen hoe sterk de onderlinge band was. Ditalles en de overweldigende belangstelling tij-dens de begrafenis hebben mij en ook Sanderen Ineke, enorm gesteund en geven onsmede de moed om zo positief mogelijk ver-der te gaan.Nogmaals bedankt.

Mia Anthonio-Lochs

BenoemingDhr. H.M. Hogenboom, area sales managerDSM High Performance Fibers, is per 1 febru-ari as. benoemd tot business developmentmanager DSM Elastomers Europe.

C O L O F O N

DSM Nieuws is een tweewekelijkseuitgave van de directie Sociale Een-heid Limburg van DSM.

Hoofdredactie:Anne Wetzels, public relations DSMLimburg bv.

Eindredactie:Rene van Zandvoort, CommunicationSupport Center (CSC),tel. (046-47) 70252 .

Redactie:Margriet Hoogen (tel. 70079),Marlinda Ozinga (tel. 70086),Norbert Meijs (tel. 70087).

Redactiesecretariaat:Marianne van Wersch,tel. 73166 Fax. (046-47) 70004.

Redactieadres:DSM Nieuws, CommunicationSupport Center,Postbus 43, 6130 AA Sittard.

Fotografie:Jos Nelissen (CSC) en Fotodienst IPL.

Adreswijziging:aanbrengen op de adresstrook enopsturen naar ASB Mailing, Postbus1058, 6160BBGeleen.

DSM MeL/WS p a g i n a 3Nummer 4,»5 februari f 996

Medewerkers soms psychisch belast door 'emotionele chantage'

Kettingbrieven doen ronde bij DSMSinds enige tijd nemen heel watsecretaresses de dagelijkse postmet de nodige argwaan in ont-vangst. De reden? Een kettingbrief,die fijntjes gewag maakt van hetfeit dat heel wat eilende zal neerda-len op diegene die niet de moeiteneemt de brief binnen 96 uur naartwintig andere personen te sturen.De tussen de regeis door voorspel-de eilende varieert van het krijgenvan een financiele strop tot dedood van een geliefd iemand. Vol-doe je aan de regeis, dan lacht hetgeluk je toe. Onzin, die desondanksdoor velen als emotionele chantagewordt ervaren.

Nicole Lemmens van Technical Marke-ting bij DSM Engineering Plastics waseen van de ontvangers van de brief. Zijbehoort echter niet tot de categorie'gelovigen'. Integendeel. 'Schandalig,dergelijke praktijken moeten een halttoegeroepen worden. Daarom heb ikook DSM Nieuws benaderd', zegt ze. 'Ikweet dat er collega's zijn die de brief deStempel 'lariekoek' meegeven en schou-derophalend in de vuilnisbak gooien.Maar er zijn er ook die er heilig in gelo-ven, maar dit niet hardop zeggen en debrieven anoniem verder het circuit instu-ren. Als nu iedereen zijn gezond ver-stand gebruikt en dergelijke brievenmeteen in de vuilnisemmer deponeert,zijn we snel van dit 'post-onfrisse' gedoeaf. Dat spaart ergernis en geld. Want indergelijke onzin gaat heel wat tijd zit-ten. Zonde, toch?'

i

'Van posfiba/r naar wj/7n/s£>a£', v/nden de dames yan 7M-EP en voegen de daad £>//nef woord. fassen de sn/ppers v./.n.r.; z/rfend /?/a Ma/tens, f//en Wouben, PefraPefers, //se Cox, Kar/n Schuren en /V/co/e /.emmens fsfaandj.

Purchasing Services wi l aantoonbaar de beste zijn

Operatie Himalaya gaat van startUit een eerste inventarisatierondevan DSM Services is gebleken datde afdeling Purchasing Services bijhaar klanten over het algemeengoed scoort. Toch is tegelijkertijdgeconstateerd dat er ruimte is voorverbetering, zowel op operationeelals op tactisch en strategischniveau. Vandaar dat door de afde-ling een nieuw project is aangezet:Operatie Himalaya. Een project,bedoeld om de beoogde verbete-ringen in een breed en gestructu-reerd kader op te pakken.

Ze zien het bij Purchasing Services zelfals een expeditie naar de top. Eeninspannende tocht, maar zeker demoeite waard. Operatie Himalayaheeft als doel de huidige PurchasingServices-organisatie zo adequaat enefficient mogelijk in te richten op de(toekomstige) behoeften van klanten.De uitkomst moet zijn dat klantenaantoonbaar tevredener zijn, de kos-ten aantoonbaar lager zijn dan nu, eraantoonbaar beter geleverd wordt aande klanten, dat er in alle gevallen optijd wordt geleverd en dat de kwaliteitvan het geleverde aantoonbaar beteris. Een hele hoop, maar men gaatervoor.

Operatie Himalaya houdt voor de afzon-derlijke afdelingen van Purchasing Servi-ces in dat zij uitgebreid tegen het lichtworden gehouden. Daarbij worden vra-gen gesteld als wat zijn de kernproces-sen en activiteiten, wat levert het deklant op, hoe goed functioneert Purcha-sing Services, wat moet beter en wan-neer. Het project appelleert aan zakenals een gedegen voorbereiding, team-geest, zware en veranderende omstan-digheden om de top te bereiken enopbouw van onderop. Dit alles binneneen afgestemd kader en tijdpad.

Kartrekken en duwenPurchasing Services vindt het van cruci-aal belang dat de hele organisatie bijOperatie Himalaya betrokken wordt.Vandaar dat een beroep wordt gedaanop iedereen die kan en wil om op zijn ofhaar niveau een meer dan goede bijdra-ge te leveren. Het management reali-seert zieh dat het er vooral om gaat demedewerkers zover te krijgen dat zezelf de kar mee omhoog duwen, dandat het management haar alleen naarboven moet trekken. De missie luidt:'Aantoonbaar de beste, wat we ookdoen'. De klant bepaalt, o.a. via eenjaarlijks te houden enquete, hoever Pur-chasing Services nog van de top verwij-derd is.

üpentkmecl plan

l mp lerne n tattep lai'

- binm-ti pUuinin« . . . <*

/ TTXHxra

ÜKfcCTW

Gcrccd 1 aprd 96 • aug'96 nov 96

De weg naar defop «s /ang, maar/nteressanf en vo/u/fdag/ngen.

On/angs was/?ona/d A/aar, deman d/e were/dt»e-roemd /s gewordenna een ges/aagdeexped/f/e naar detop wan een van demeesf gewreesdeH/ma/ayafaergen,fe gast o/y Purcha-s/ng Serv/ces, omm/dde/s een g/oed-vo/ betoog deafde//ng warm fe/a fen /open yoorOperaf/e /-//ma/aya.

(vervolg van pag. 2)

ABS: SOSUit het onderzoek bij ABS Com-pounding kwam naar voren dat hetmet de stressbestendigheid nietbest is gesteld. Veel medewerkersblijken de monotonie van het werkals onprettig te ervaren.

'De uitslag van het onderzoek kwamvoor mij als een donderslag bij helderehemel', zegt plantmanager Aad Brou-wer. 'Ik was ervan overtuigd dat we sindsde reorganisatie van twee jaar geledenop de goede weg zaten. Toch blijkt weerdat bij communicatie zender en ontvan-

ger vaak op verschillende golflengtenstaan ingesteld.'

VakantieplanningEen van de 'veroorzakers' van dit resul-taat, is volgens Brouwer de onduidelijk-heid in 'wat we nou eigenlijk allemaalwillen'. Dit is slechts in hoofdlijnen aan-gegeven in de taken, bevoegdheden enverantwoordelijkheden. Het beleid moetduidelijk en helder zijn en goed gecom-municeerd worden. Afspraken moetenop papier staan. Op die manier verhoogje de werkbaarheid. Voor de oplossingvan de gesignaleerde Problemen is deStuurgroep Opvolging Stressonderzoek(SOS) opgericht. en zijn werkgroepen inhet leven geroepen.We hebben gekozen voor open, anonie-me werkgroepen, waarbij ruimte is vooreigen inbreng. Op die manier wordt de

probleemstelling helder en kunnen men-sen zelf oplossingen aandragen. Helaas isniet voor elke werkgroep evenveel animoonder de bezetting. Tijdens de maande-lijkse bijeenkomsten van de werkgroepenmerk je overigens wel dat waar ruimtevoor verbetering is, de koe ook meteenbij de horens wordt gevat. Zo zijn bijvoor-beeld de randvoorwaarden rond devakantieplanning voor komende zomerop papier gezet. Gebleken is namelijk datde discussies over de vakantieplanningvoor veel stress zorgen.'

Hoofdkantoor:thermometerOp het Hoofdkantoor wordt vanwege dekleinschaligheid het onderzoek naar de

werkbeleving in het PAGO-onderzoek(Periodiek Algemeen Gezondheidsonder-zoek) meegenomen.

Bedrijfsarts Harry Handels: 'Inmiddelshebben in mijn werkgebied zo'n vijftienafdelingen - binnen en buiten het Hoofd-kantoor - aan een PAGO-onderzoek mee-gedaan. De resultaten vergelijken wemet externe groepen. De uitkomst rap-porteren we aan het betreffendemanagement, dat dan zelf eventuele ver-beteringsplannen uitwerkt.'

Handels' visie op het onderzoek ismedisch onderbouwd: 'Het is als het wareeen thermometer die je de patient openig moment in de mond legt. Op relatiefgoedkope en snelle wijze kun je zonagaan of er iets scheelt.'

p a g i naNummer 4,

J5februan 7996

A//ei/ws DSM

Twee advertentiecampagnes in vakbladen van start

Agro-boodschap: bemest even wichtig!NutriNorm, het bemestingsadvies-programma van DSM Agro, wordtmomenteel via een gerichte promo-tiecampagne onder de aandachtgebracht van de Nederlandse boe-ren. Via advertenties in het Agra-risch Dagblad, de weekbladen'Boerderij' en 'Oogst' en vakpersbe-richten worden de akkerbouwers enmelkveehouders gewezen op devele voordelen van Nutrinorm. Meteen aansluitende Agro-campagnewordt de vraag naar kwaliteitsmest-stoffen van DSM gestimuleerd.

'Het strooiseizoen voor boeren valt altijdin het vroege voorjaar', vertelt Klaas Bos.Hij is als manager Marketing Communica-tie & PR van DSM Agro medeverantwoor-delijk voor de NutriNorm-promotiecam-pagne. 'Wij willen de Nederlandse boerenbereiken op een moment dat zij hard aanhet nadenken zijn over het bemestings-plan voor hun grond in het körnende sei-zoen. Dat is nu dus. Met NutriNorm bie-den wij hen via onze afnemers eencompleet bemestingsadvies, dat volledigop de behoefte van het boerenbedrijf isafgestemd.'

VoordelenBos gaat wat dieper in op NutriNorm. 'Erzijn twee versies van dit bemestingsad-viesprogramma beschikbaar. NutriNormGras is voor grasland en maTs en speciaalbestemd voor melkveehouders. Nutri-Norm Akker is bestemd voor akkerbouw-gewassen, bloembollen en groenten. Ver-tegenwoordigers die kunstmest aanboeren verkopen, maken gebruik vanNutriNorm als een belangrijk advies- enverkoopinstrument. Het doel van dezecampagne is om boeren te stimulereneen bemestingsadvies bij hun mest-stoffenleverancier aan te vragen.'

Commerciele waardeDSM is de enige producent op de Neder-landse kunstmestmarkt, die over een in-

WIE KWAUTEIT STROOIT...

strument als NutriNorm beschikt. Dereeds hoge commerciele waarde ervanzal de körnende jaren nog toenemen,vooral wanneer boeren als gevolg vanhet overheidsbeleid een mineralenboek-houding moeten gaan bijhouden. Het ismede aan NutriNorm te danken dat DSMAgro uitstekende relaties met zijn klan-ten onderhoudt.

Andere aanpakDe afdeling Verkoop Nederland van Agrois in 1992 met NutriNorm van start gegaanom Nederlandse boeren te adviseren overeen verstandig bemestingsbeleid. Nutri-Norm heeft inmiddels een grote naamsbe-kendheid opgebouwd onder de boeren-

bevolking. Daarom is bij deze adverten-tiecampagne gekozen voor een wat ande-re aanpak. Klaas Bos: 'We zijn de campag-ne begonnen met twee zogeheten 'adver-torials', advertenties met een opmaak inde stijl van het blad. Daarin laten wij enke-le gebruikers van NutriNorm aan hetwoord over hun eigen ervaringen met onsbemestingsadviesprogramma.'

AntwoordkaartDe redenering daarbij is geweest dat deboodschap het beste overkomt, wanneerboeren van hun eigen collega's te hörenkrijgen welk profijt zij met NutriNormkunnen behalen. Vervolgens kan de boereen antwoordkaart opsturen naar zijn

ZAL KWAUTEIT OOGSTEN...

meststoffenleverancier ter plaatse, waar-na hij een aanvraagformulier voor eenbemestingsadvies krijgt toegestuurd. Nadit volledig ingevuld te hebben terugge-stuurd, ontvangt de boer een op maatgesneden bemestingsadvies van zijn ver-tegenwoordiger.

BemestingKlaas Bos legt uit waarom een dergelijkadvies in het moderne boerenbedrijf zobelangrijk is: 'Een goede keuze en ditoverdeling van de meststoffen zijn essen-tieel voor een adequate bedrijfsvoering.Boeren moeten overbemesting, maar ookonderbemesting zien te voorkomen. Ver-der is een goed tijdpad van groot belang.Via dit instrument geven wij onze afne-mers een praktisch instrument in handenom hun klanten deskundig te adviserenover een optimale bemesting. En passantwordt zo ook de door overbemestingontstane milieubelasting teruggedron-gen.'

KwaliteitsmeststoffenGelijktijdig met de NutriNorm-promotie-campagne is DSM Agro gestart met eenadvertentiecampagne om de meststoffenvan DSM als kwaliteitsprodukten bij uit-stek aan te prijzen. Klaas Bos verklaartdie koppeling als volgt: 'Wij willen daar-mee bereiken dat boeren die eerst dank-zij NutriNorm een optimaal bemestings-advies hebben ontvangen, ook onzemeststoffen zullen aanschaffen. Dezecampagne heeft als motto meegekregen:'Wie kwaliteit strooit, zal kwaliteit oog-sten.'

Slimme boerenNaast advertenties in de agrarische vak-bladen is er nog ander promotie-materi-aal beschikbaar voor boeren en mest-stoffenleveranciers. Zo zijn er posters enfolders ingezet om NutriNorm en dekwaliteitsmeststoffen van DSM Agroprominent onder de aandacht van 'slim-me boeren' te brengen. Zodat die straksmet een gerust hart kunnen zeggen:'Niet alleen is het gras groener bij mij,maar ook zal mijn oogst beter uitvallendan bij mijn buurman.'

Personeelsvereniging CL geeft donatie

Mannenkoor DSM Researchbestaat 45 jaarHet Mannenkoor DSM Researchbestaat in maart 45 jaar. Dit negendelustrum zal op gepaste wijze gevierdworden. Voor de Vereniging Perso-neel Lokatie CL (VPLCL) vormde dezemijlpaal aanleiding om het lustrum-feest te 'Sponsoren' met een bijdra-ge van /1.000,- in de feestkosten.

Harrie van de Loo, penningmeester vande personeelsvereniging Research, over-handigde dit bedrag onlangs aan FrankKroese, voorzitter van het jubilerendekoor. Hij benadrukte dat deze donatiepast binnen de doelstelling van deVPLCL: het bevorderen en verstevigenvan de onderlinge banden tussen demedewerkers middels culturele en socia-le evenementen.

JubileumconcertDe overhandiging gebeurde tijdens dewekelijkse repetitie van het mannen-koor in de aula van Research. Het koor isoverigens al druk bezig met de voorbe-

De over/iand/g/ng i/an de cheque. L/nfcs fran£ ACroese, rechts Harne i an de /.oo.

reiding op het jubileumconcert op 10mei in de Geleense Hanenhof. Naast hetMannenkoor DSM Research zullen daarook Harmonie Concordia uit Treebeeken Gemengd Koor Cecilia uit Tegelen'acte de presence' geven.

In maart komt DSM Nieuws uitgebreiderterug op het 45-jarig bestaan van hetmannenkoor, o.a. via interviews metenkele leden van het eerste uur.

Startvan grootStudie-project infijnchemie

Chemferm, de fifty-fifty joint venturevan DSM Andeno en Gist Brocades,gaat samen met vier universiteitenhet eerste, grootschalige clusterpro-ject in de chemie uitvoeren. Het pro-ject 'Marktgerichte Synthese in de fijn-chemie', dat op 1 februari j . l . van startging, is gericht op de ontwikkelingvan concurrerende en schone produk-tie van semi-synthetische antibiotica.Het project heeft een budget vantwintig miljoen gulden en duurt vijfjaar. De financiering wordt gedragendoor Chemferm, het Ministerie vanEconomische Zaken, de Rijksuniversi-teit Groningen, de Landbouw Univer-siteit Wageningen, de Katholieke Uni-versiteit Nijmegen en de TechnischeUniversiteit Delft.

DSM D A//ei/WS p a g i n a 5

Nieuw onderkomen Mechanisch Lab en Drukhouder-Engineering

Mechanical Plant Services timmertflink aan de weg

Mummer 4,J5 fefaruari 7996

Bij Mechanical Plant Services (MPS), onderdeel van Engineering-Stamicar-bon (ES), ging op donderdag 8 februari de vlag uit. Na een ingrijpendeverbouwing werden op die dag het gerenoveerde Mechanisch Laborato-rium en de nieuwe behuizing van de afdeling Drukhouder-Engineeringfeestelijk geopend. Toon Linssen, plantmanager IdPE en Roelof Mulder,directeur ES, verrichtten gezamenlijk de opening.

Mulder ging tijdens zijn openings-speech in op de met succes afgerondeintegratie van Mechanical Plant Servi-ces binnen de organisatie van Enginee-ring-Stamicarbon. Sinds april 1995maakt MPS, voorheen onderdeel vanDSM Research, integraal deel uit van de'life-time service' van ES aan de proces-installaties van de business groups.Deze service strekt zieh letterlijk uit'van de wieg tot het graf: van ontwerp

via engineering tot en met de onder-houdsexpertise van MPS.

Materiaalbeproeving'In het nieuwe Mechanisch Lab onderzoe-ken wij constructie-onderdelen en mate-rialen van bestaande installaties', aldusPie Herben, manager Mechanica-groepbinnen MPS. 'Met behulp van vermoei-ings-, breukmechanica-, dynamica- enspanningsanalyses onderzoeken wij de

In de SteigersMomenteel zijn negentien deelnemers aan de Opleiding Steigerbouwer - herken-baar aan een werkpak en veiligheidshelm met SWV-embleem (het logo van deorganisatie waar zij hun bouwopleiding volgen) - aan het werk bij Nak 4. SWVBouwopleiding in Nuth verzorgt de opleiding, voor de duur waarvan de cursisteneen arbeidscontract hebben. Na het succesvol afronden van de cursus komen zij indienst van een van de deelnemende bedrijven: ADB BV, Limburgs Steigerbouwbe-drijf en Stauder-Smeets. Het is de eerste opleiding in Nederland waarbij het vakdi-ploma steigerbouwer kan worden gehaald. Als de opleiding slaagt, krijgt ze eenlandelijk karakter. Op de foto enkele steigerbouwers in opleiding aan het werk bijNak 4, waar de voorbereidingen van de körnende grote stop in voile gang zijn.

Roe/of Mu/der(7.;en foon /./nssenye/zorgden a/s'open/ngsact' een/uof/e/ce freitproef.

eigenschappen van bepaalde materialenen kunnen wij een gefundeerd oordeelgeven over de integriteit van installaties.'Op die manier wordt de 'fitness for pur-pose' vastgesteld, de geschiktheid vanmaterialen voor gebruik in installaties.'De veiligheid en betrouwbaarheid vande procesinstallaties op de lokatie Geleenwordt door deze expertise verhoogd,'aldus Jacques Delescen, manager MPS.'Wil je de levensduur van bepaalde mate-rialen goed inschatten, dan zijn de bij onsbeschikbare instrumenten daarvoorbetrouwbare graadmeters.'

Dikke dossiersEen andere afdeling die reden tot feestenhad, was Drukhouder-Engineering. Demedewerkers konden onlangs hun nieu-we onderkomen betrekken, pal naast het

nieuwe Mechanisch Laboratorium. 'Dezeafdeling is het kenniscentrum voor repa-ratie-engineering van procesapparatuuren zij beheert en actualiseert alle techni-sche informatie over de DSM-installatiesop de lokatie Geleen', vertelt JacquesDelescen. 'In ons archief wordt alle infor-matie over leidingen, vaten, drukhoudersetc. bewaard in dikke dossiers.'

VraagbaakDe opknapbeurt van het MechanischLaboratorium en de nieuwe huisvestingvan Drukhouder-Engineering vergdeneen kleine drie ton aan investeringen.De positie van Mechanical Plant Servicesals 'vraagbaak' voor de fabrieken op delokatie is daarmee aanzienlijk versterkt,zoals Toon Linssen, 'vaste klant', tijdensde opening opmerkte. Waarvan akte!

Decentrale Ideeenaward1996 bij DSM ResearchDe 'awards' van de Decentrale Ideeen-commissie DSM Research gingen dit jaarnaar de heren Haemers (BO-MVR),Knobbe (TS-MP), Meessen (TS-I) en Sour(TS-I), op de foto bijeen met hun onder-

scheidingen. Zij kwamen in een aaneen-gesloten periode van vijf jaar tenminstevier keer met ideeen die tenminste/1.500,- waard waren.

De zakken zijn er weer!Kunstmest KAS en NPK is weer verkrijgbaar en wel van maart t/m mei in zakjes vanvijf kg voor /2,50. Daarnaast hebben de personeelswinkels van ASB de volgendevoorjaarsaanbiedingen van Curver-artikelen: emmers van 5, 10 en 13 liter v.a./1,60; emmer rechthoekig /5,75; poetsmandje /1,90; wasmand 50 cm /4,50; was-boxen van 35 en 60 liter v.a./11,10; stockist/6,35.

BELOONDIDEE

p a g i n aWummer 4,

75/ebruaW 7996

D /V/etvws DSM

Business-directeur Don Verstegen licht stand van zaken toe

DSM Agro: regionale speler inwereldwijde groeibusinessIn het kader van de periodiekgeplande toelichtingen over dediverse business groups binnen deSEL, lichtte Don Verstegen, directeurDSM Agro, de stand van zaken bin-nen zijn business group toe. Aan dehand van een aantal sheets gaf deAgro-directeur een goed inzicht inde marktpositie, de huidige standvan zaken en de toekomstige ont-wikkelingen binnen Agro.

De kunstmestmarkt is wereldwijd eengroeibusiness, zo hield Verstegen de ORvoor. De behoefte aan kunstmest neemt

DSM /4gro neeft een compuferprogram-ma (A/ufr/7VornU waarmee mesfsfofYen-/everanders een opt/maa/ bemest/ngs-adwes i/oor boeren bere/cenen.

wereldwijd in lijn met de bevolkings-groei en toenemende vraag naar voed-sel met enkele procenten per jaar toe.Daarbij geldt als beperking dat dedraagkracht van het milieu de nodigerandvoorwaarden stelt. Een goedmanagement van de beschikbare land-bouwgronden is hierbij van levensbe-lang. De afgelopen jaren hebben zieh inde kunstmest-business met name inWest-Europa grote herstructureringenafgespeeld, met als gevolg dat de kunst-mestindustrie nu al zijn capaciteit moetinzetten om aan de wereldwijde vraagte kunnen voldoen.

In West-Europa is de totale capaciteitaan kunstmest de afgelopen tijdgedaald, mede onder invloed van destrenge milieunormen van de landelijkeoverheden en lokale mestoverschotten,in het bijzonder in Nederland. Daar Staattegenover dat er in Oost-Europa eengeleidelijke opleving van het kunstmest-verbruik wordt verwacht. Grote capaci-teitsuitbreidingen zijn echter momen-teel niet aan de orde, aldus Verstegentot de OR.

VooruitzichtenDe marktvooruitzichten voor DSM Agrozijn zonder meer positief. Verstegen ver-wacht dat de prijzen zieh tot het jaar2000 gunstig blijven ontwikkelen. Erdient wel goed ingespeeld te worden opde wereldwijde groeiverwachting om er

optimaal van te profiteren. Ondanks diegoede vooruitzichten kan zieh in demarkt van de kunstmest de körnendejaren een 'dip' voordoen. Agro's markt-positie is momenteel echter zo sterk, datde business group hierop goed is voor-bereid en een eventuele terugval goedmoet kunnen doorstaan.

Die sterke marktpositie is o.a. te dankenaan het feit, dat de vaste kosten doorherstructureringen drastisch zijn terug-gebracht, dat de produktie-installaties'up-to-standard' zijn door vervangings-en revamp-projecten en dat Agro eenuitstekende logistieke performanceheeft. DSM Agro mag zieh met recht eenbelangrijke, regionale speler op dekunstmestmarkt in West-Europa noe-men, aldus Verstegen.

Vragen ORDe OR wilde weten hoe de businessgroup Agro denkt een eventuele vol-gende 'dip' heelhuids te kunnen door-staan. Verstegen antwoordde dat ermomenteel druk wordt gewerkt omAgro in de toekomst nog meer crisisbe-stendig te maken. De organisatie zal ver-der worden geoptimaliseerd om goedvoorbereid te zijn op het volgende dal.Daarbij Staat de continuiteit van de busi-ness voorop.

Ook vroeg de OR zieh af of Agro zijnmarktpositie niet kwetsbaarder heeft

UIT DE OR/OVOp 23 januari vergaderde de Onder-nemingsraad en op 25 januari ont-moetten OR en directie elkaar in deOverlegvergadering, met Hub Bissche-roux als voorzitter.

Dit verslag is een samenvatting van debelangrijkste onderwerpen, die zijnbesproken in deze beide vergaderin-gen. Voor nadere informatie kunt ucontact opnemen met het OR/OV-secretariaat (tel. 64718).

Voor samenstelling Ondememings-raad zie pagina 227 van de DSM-tele-foongids.

gemaakt door vrijwel al zijn kaarten tezetten op de stikstof-kunstmeststoffen(KAS) en door de mengmesten (NPK's) afte bouwen. Daar is tot nu toe niets vangebleken, aldus Don Verstegen. Demarkt voor stikstof-kunstmest is zeerstabiel. Daar is Agro sinds jaar en dag ingespecialiseerd.

OR-reactie op FSI-beleid

Steun business groupsonontbeerlijk!De OR maakte in deze Overlegverga-dering zijn reactie bekend op de ont-wikkelingen bij de FSI-groep. Dezeontwikkelingen werden in dedecember-vergadering toegelichtdoor FSI-directeur Ernst Voncken (zieNieuws nr. 2 van 18 januari 1996).

De OR wees erop dat de noodzakelijkeveranderingen binnen de FSI-groepalleen kans van slagen hebben, indiendaarvoor binnen de DSM-organisatie eenbreed draagvlak aanwezig is. De drem-pel voor plaatsing van medewerkers

dient zo laag mogelijk te worden gehou-den en de arbeidsvoorwaarden plus dewerkpiek moeten zo dicht mogelijk aan-sluiten bij die van DSM, aldus de OR.

VerantwoordelijkheidOok de medewerking en positieveinbreng van de business groups zijnnoodzakelijk ter ondersteuning van hetuitgestippelde FSI-beleid. De OR vindtdat de business groups hun sociale ver-antwoordelijkheid ten aanzien van deFSI-groep moeten nemen. Ook de steunvan het interne overleg is in dit verande-ringsproces onontbeerlijk.

Tot slot is de OR van mening dat, bij hetnemen van een beslissing over de toe-komst van de huidige bedrijven van deFSI-groep, de belangen van de mede-werkers op zowel sociaal als financieelvlak nauwlettend in het oog moetenworden gehouden.

De directie nam kennis van de OR-reac-tie en zegde toe het FSI-beleid op kortetermijn met de business groups tebespreken. De directie was het ophoofdpunten eens met de strekking vande OR-reactie, maar wees erop dat debetreffende arbeidsvoorwaarden eenzaak van de FSI-groep is.

OR positief over nieuweUreumfabriekDe business group DSM Melamine isvan plan op Lokatie Noord een nieu-we ureumfabriek te bouwen meteen produktiecapaciteit van 375.000ton per jaar. De nieuwe fabriek gaatde huidige Ureumfabriek 1 vervan-gen (zie ook DSM Nieuws nr.2, 18januari 1996). De OR is om adviesgevraagd en in de OV-vergaderinglichtte John Lipsch, directeur Mela-mine Limburg, dit investeringspro-ject nader toe.

Tijdens zijn toelichting ging Lipsch o.a.in op de financiele aspecten van het pro-ject. Vooral rentabiliteitsoverwegingenen de zekerstelling van de melamine-voorziening hebben geleid tot hetbesluit om de UF 1 te vervangen dooreen nieuwe ureumfabriek. Daarnaast isook de verdere verhoging van de veilig-heidsperformance een argument. Naoplevering van UF 2 zal UF 1 wordenafgebroken.

OR-adviesDe OR adviseerde positief over de voorge-nomen plannen, maar vroeg aandacht

voor het te verwachten verlies aanarbeidsplaatsen ten gevolge van dit inves-teringsproject. Zoveel mogelijk moet wor-den voorkomen dat medewerkers boven-budgettair worden. De verwachtepersoneelsproblematiek moet, zo vindtde OR, door middel van interne herplaat-sing binnen de SEL worden opgelost. DeOR gaat er dan ook van uit dat bij de per-soneelsplanning van de SEL rekeningwordt gehouden met de personele gevol-gen van dit project.

De directie kon zieh verenigen met deinhoud van het OR-advies.

Overzichtreorganisatie-projectenMomenteel wordt de laatste handgelegd aan een overzicht van bin-nen de SEL lopende en eventueelnog te verwachten reorganisatie-projecten (zoals Utilities 2001). Hetis de bedoeling om dit overzicht bin-nenkort in de OR-Commissie SocialeAangelegenheden toe te lichten,aldus Evert Rongen (directeur DSMLimburg bv).

Volgens Rongen strekt het overzicht ziehuit over de körnende vijf ä zes jaar. Even-tuele personele gevolgen van lopendeof toekomstige projecten zullen, zobenadrukte hij, naar verwachting kun-nen worden opgevangen door interneherplaatsing, via om-, her- en bijscholingen door natuurlijk verloop.

MomentopnameRongen wees erop dat het overzicht eenmomentopname is. Het kan in de loopvan de körnende jaren wijzigingenondergaan onder invloed van interneen/of externe omstandigheden. Hij ver-wees in deze naar zijn opmerking in deOverlegvergadering van augustus 1995,dat uiteindelijk de Raad van Bestuur hetlaatste woord heeft bij alle door dediverse bedrijfsonderdelen aangezettereorganisatieprojecten.De OR drong in een reactie aan op eengoede coordinate van de personeelsbe-wegingen, die in het kader van delopende en toekomstige projecten zijnte verwachten. De directie zegde toe dathet plaatsingsbeleid terzake zal wordenbezien in het licht van het totale in-,door- en uitstroombeleid binnen de SEL.

DSM /V/ÖL/WS p a g i n a 7Nummer 4,f 5 fefaruar/ J996

Johan van Kesteren, controller Services, in toelichting:

'Investeringen 1996vergroten draagvlak'Tijdens de eerste Overlegvergade-ring van het jaar presenteerdeJohan van Kesteren, hoofd ControlPlanning & Information Manage-ment van DSM Services, het Con-cept Investeringen plan 1996 voor deSEL (Sociale Eenheid Limburg).Ondanks het feit dat geen nieuwe,grote projecten (zoals PPF 3 ofDEXST in 1995) op het investerin-genplan zijn opgevoerd, wordt hetdraagvlak voor de bestaande activi-teiten binnen de SEL door degeplande investeringen verder ver-groot, zo hield Van Kesteren de ORvoor.

De vele, relatief 'kleine' investeringspro-jecten moeten gezien worden in hetlicht van de verdere uitbouw en het 'up-to-standard' houden van bestaande acti-viteiten. Dit gebeurt o.a. via debottle-necking, revamps en onderhoud. DSMinvesteert daarmee in de toekomst vande lokatie Geleen. Een aantal van dezeinvesteringen heeft betrekking opaspecten van veiligheid en milieu, ande-re staan weer in het teken van verho-ging van de (proces)kwaliteit door toe-passing van nieuwe technologieen,aldus Van Kesteren in zijn toelichting.

Op de vraag van de OR welk effect hetConcept Investeringenplan 1996 heeftop de werkgelegenheid, antwoordde deheer Van Kesteren dat de opgevoerdeprojecten geen directe uitbreiding vande werkgelegenheid binnen de SEL metzieh mee zullen brengen. Wei leveren(nieuw)bouwprojecten vele manjarenwerk op voor externe firma's.

De OR plaatste enkele kritische kantte-keningen bij dit beleid, o.a. bij het feitdat er weinig nieuwe grote investerings-projecten zijn opgenomen in het Inves-teringenplan 1996. Daarnaast consta-teerde de OR dat de thans opgevoerdeprojecten geen nieuwe arbeidsplaatsenopleveren, eerder een verlies aan banen,althans wat betreft produktiefuncties.De OR sprak in dit verband van 'een pasop de plaats'.

StabiliserenDe directie wees er in een reactie op datde werkgelegenheid binnen de SEL ziehnaar verwachting globaal zal stabilise-ren op het huidige niveau. De tijden vaneen jaarlijkse instroom van grote aantal-len nieuwe medewerkers - zoals eindjaren tachtig - zijn definitief voorbij,aldus de directie. Mondjesmaat zullennog wel nieuwe medewerkers wordenaangenomen, maar alleen om hetnatuurlijk verloop en de 'normale' groeiop te vangen.

Volgende OR-vergadering op 27 februariVolgende OV-vergadering op 28 februari

Nieuws inhet kORt• C/f/7/t/es 2007: de OR-werkgroep 'Utili-ties 2001' heeft op 26 januari j . l . eengesprek gehad met het betrokkenmanagement. De werkgroep is over deconcepttekst van de 'heads of agree-ment' geTnformeerd. De eerstvolgendebijeenkomst van de werkgroep isgepland op 13 februari.• Samenwerfc/ng OS/W-fxxon: tenbehoeve van de OR-commissie Strategie& Investeringen is door het betrokkenmanagement een informatiebijeen-komst georganiseerd over de eventueleplastomeren joint-venture. In de OV-vergadering van 25 januari is van direc-tiezijde aangegeven dat de besluitvor-ming nog niet is afgerond.• Soi/enta///grie/cr: van OR-zijde is eropaangedrongen om, alvorens een vaca-ture openbaar te maken, indringend techecken of een boventallige medewer-ker met behulp van scholing voor debetreffende funetie in aanmerkingkomt. Verder is van OR-zijde gevraagdom de uiterste zorg te besteden aanmedewerkers, die via de Tempo Team-route aan een baan worden geholpenen na een contractperiode van een jaarin de problemen dreigen te komen(hardship-gevallen). De heer Crena delongh heeft in dit kader aangegevendat DSM de verantwoordelijkheid voordeze medewerkers (met een TempoTeam-contract) op zieh neemt en hetSociaal Plan op hun van toepassing laatzijn.

• tVerfrc/ru/cAver/csfress: op 28 februaria.s. zal ten behoeve van OR-leden enRvO-secretarissen een info-bijeenkomstworden gehouden over de laatste standvan zaken met betrekking tot werk-druk/werkstress.• Operators: de OR heeft zijn zorg uit-gesproken over een tekort aan opera-tors op korte termijn ten opzichte vaneen overschot op längere termijn. Dedirectie heeft te kennen gegeven dateen en ander een zorgvuldige P-plan-

ning vereist. Vanuit de OR werd omeen strakke centrale coördinatie van hetplaatsingsbeleid verzocht, dit mede inverband met de 'soms negatieve erva-ringen' bij uitbestedings- en Concern2000-projecten in de afgelopen jaren.De directie achtte het plaatsingsmecha-nisme in de afgelopen periode in hetalgemeen, ondanks enkele knelpunten,geslaagd. Overigens zal het plaatsings-beleid in de bredere context van het in-,door- en uitstroombeleid aan de ordekomen.• ßec/ny/sriu/pver/en/ng: de OR-Commis-sie Arbo & Milieu heeft een positiefadvies opgesteld inzake de bedrijfs-hulpverlening binnen de SEL. De OR ende directie hebben zieh hierin kunnenvinden.• /nterne ^/•fao-d/ensf: de OR-CommissieArbo & Milieu heeft een positief adviesopgesteld inzake het invullen van arti-kel 18 van de Arbowet. De OR en dedirectie hebben zieh hierin kunnen vin-den.• Voortgang Sedr//rsm/7/eup/an 7993-7997 DSM /o/caf/e Ge/een: de OR-Com-missie Arbo & Milieu is geTnformeerdover de stand van zaken. Er zijn geenadditionele maatregelen aan het BMP1993-1997 toegevoegd. Dit jaar wordteen begin gemaakt met het opzettenvan het BMP 1998-2001. De OR-Com-missie Arbo & Milieu wordt op de hoog-te gehouden van hetgeen voor 1997aan maatregelen wordt toegevoegd.• ßedr//Ysnoodp/an: de OR-CommissieArbo & Milieu is ge'informeerd over hetresultaat van de evaluatie met betrek-king tot het Bedrijfsnoodplan. Zo is decommissie op de hoogte gebracht vaneen aantal aan te zetten acties. Een vande actiepunten betreft het doelmatigafzetten van wegen op de lokatie bijeen calamiteit. Uit de evaluatie is naarvoren gekomen dat wegafzettingenworden genegeerd. Dit levert enerzijdsgevaar op voor de overtreder en ander-zijds hinder voor de in verband met decalamiteit uit te voeren bestrijdingsacti-viteiten. De OR-Commissie Arbo &Milieu denkt mee over het vinden vaneen oplossing hiervoor.

Eerste wettelijk verplichte OR van Nederland viert gouden jubileum

Vijftig jaar Ondernemingsraad(Vervo/g yan pag/na 7 JTijdens de jubileumviering op 10 juni

wordt ook het eerste exemplaar

gepresenteerd van een ter gelegen-

heid van de gouden mijlpaal uit te

geven boekje, met als titel '50 Jaar

Ondernemingsraad DSM'. Het is

geschreven door G. Heerma van Voss,

universitair hoofddocent Sociaal

Recht aan de Rijksuniversiteit Lim-

burg. In het boek wordt de historie

van het overleg binnen DSM op een

aansprekende manier toegelicht.

De mijnindustrie was de eerste indus-trietak in Nederland waar het overlegtussen werkgever en werknemers doorde overheid werd gestructureerd. Dieoverlegstructuur werd vastgelegd in hetzogeheten 'Mijnstatuut 1945', dat injuni 1945 in werking trad. De in 1946opgerichte ondernemingsraad was feite-lijk de eerste wettelijke OR in Neder-land. 'Avant la lettre' zou je kunnen zeg-gen, want pas in 1950 kwam de eerste'Wet op de Ondernemingsraden' totstand. In 1946 werd ook de basis gelegdvoor de huidige overlegstructuur bijDSM. Zo werden er 'ringen' benoemd(tegenwoordig Raden van Overleg gehe-ten). Ook het verschijnsel 'Eenheidsver-trouwensmannen' (EVM) deed toen alzijn intrede.

De ondernemingsraad heeft gedurendede afgelopen 50 jaar een opmerkelijkeontwikkeling doorgemaakt. In eersteinstantie werd slechts 'meegepraat' overde gang van zaken, In later jaren groei-de dit meepraten uit tot meedenken entot het mede be'mvloeden van hetondernemingsbeleid. Het overleg tussenwerkgever en werknemers heeft al diejaren plaatsgevonden volgens het har-

19 4 6

o<

19 9 6

DSM

moniemodel, ook wel het 'Rijnlandsemodel' geheten. Dit overlegmodel is inprineipe gericht op overeenstemming(consensus) tussen de partijen. Bij con-flicten wordt in goed - en soms stevig -overleg gestreefd naar oplossingen, diein het voordeel zijn van zowel de onder-neming als medewerkers. Het is medeaan dit model te danken geweest dat devaak moeizame herstruetureringen bin-nen de onderneming in de afgelopenvijftig jaar nooit zijn uitgelopen op dra-matische arbeidsconflicten, die bijvoor-beeld in het Anglosaksische model (het

conflict-model) elders zo vaak voorkwa-men. Ook het individuele leed, waarmeedergelijke herstruetureringen onvermij-delijk gepaard gaan, is mede dankzij ditoverlegmodel zoveel mogelijk beperktgebleven.

Baanbrekend werkDe ondernemingsraad heeft in de loopvan de tijd baanbrekend werk verrichtop het gebied van het interne overlegen in grote mate bijgedragen aan detotstandkoming en instandhouding van

goede arbeidsverhoudingen tussenwerkgever en werknemers. Het voortdu-rende streven naar open communicatie,adequate informatieverstrekking endaadwerkelijke deelname aan hetbesluitvormingsproces hebben geresul-teerd in een volwassen overlegmodel,tot voordeel van zowel medewerkers alsDSM.DSM Nieuws zal dit jaar ruim aandachtbesteden aan de festiviteiten in hetkader van het gouden OR-jubileum.

73 me/ 7946: deeerste onderne-m/ngsraad vanA/eder/and b//een /nvergader/ng.

p a g i n a 8 D A//ei/WSWummer 4,75/ebruan T996

VACATURES

Solliciteren op een intervac doet U doorgebruik te maken van het daarvoor ontwor-pen formulier. Dit formulier is verkrijgbaar bijde P-info bureau's

DS/W Po/yetheen

fgu/pmenf Fng/neer 1/V

Functieniveau: C39 (uitloop naar C40 op ter-mijn niet uitgesloten)

AlgemeenDe Business Group DSM PE bestaat uit o.a.Manufacturing hdPE en IdPE met daarin deonderdelen Staf Technologie Receptuur enKwaliteit, Produktie, Plant Engineering enMaintenance. HdPE wordt geproduceerd invier Systemen van verschillende capaciteit,gebruikmakend van twee verschillende proces-sen: het solutie-proces en het suspensie-proces.Kenmerkend voor het hdPE-proces is het wer-ken met grote hoeveelheden vluchtige kool-waterstoffen onder druk, hetgeen specialeeisen stelt aan afdichtingen en rotating equip-ment. LdPE wordt geproduceerd in zes Syste-men van verschillende capaciteit, gebruikma-kend van twee verschillende processen, hetbuis-proces en het autoclaaf-proces. Kenmer-kend voor de polymerisatiereactie zijn de zeerhoge, noodzakelijke procesdrukken van ca.2500 bar bij temperaturen tot 300 °C. Hierdoorworden zware en afwijkende eisen gesteldaan de apparatuur in de fabriek. Veiligheid isdan ook van groot belang. Binnen de afdelin-gen Plant Engineering en Maintenance isplaats voor een Equipment Engineer W.

Taken- Initiatief nemen tot het ontwikkelen,

implementeren en optimaliseren van hetonderhoudsplan.

- Initiatief nemen tot het bijhouden van delaatste stand der techniek en marktontwik-keling m.b.t. relevante apparatuur.

- Het verzamelen en analyseren van onder-houdsdata ter verhoging van de bedrijfsze-kerheid en de effectiviteit van de uitvoe-ring.

- Het verzorgen van de werktuigkundige encivieltechnische inbreng in projecten dooro.a.:• het opstellen en beoordelen van de engi-neeringsscope, rekening houdend metonderhoudbaarheid, bedienbaarheid enbereikbaarheid van de installaties;• het voeren van gesprekken met contrac-tors, het evalueren van offenes en het ver-zorgen van de aanbesteding, zowel voorengineering als montage;

• het opstellen en beheren van specificatiesen het beoordelen van constructies;• het adviseren en controleren bij detailedengineering;• het deelnemen aan storingsanalyses;• het begeleiden van het procurement-pro-ces voor materialen en equipment;• het bewaken van de voortgang en de kos-tenontwikkeling;

- het zorgdragen voor opleiding van de uit-voering;

- het opstellen van budgetten.

Functie-eisen- Opleiding HBO op werktuigkundig (afstu-

deerrichting: constructietechniek of ener-gietechniek) of onderhoudskundig gebiedmet enkele jaren ervaring.

- Goed conceptueel denkvermogen en feelingvoor een pragmatische probleemanalyse.

- Kennis van breuk van mechanica en mate-rialen is een pre.

- Besluitvaardig.- Kunnen omgaan met details.- Creatief.- Kritische, Servicegerichte houding.- Bereidheid tot het volgen van specifieke

cursussen.

Inlichtingen:Dhr. J. Berix, chef Maintenance IdPE, tel.62862; dhr. M. Hendrikx, senior W Plant Engi-neering, tel. 62354 en mw. A. Klaarenbeek/dhr. R. Caelers, P&O PE, tel. 62293/62701. Solli-citatieformulier zenden aan mw. A. Klaaren-beek, P&OPE, DSMZuid.

DSM Fibre Intermediates

/Wedeiverfcer ßoe/rhoud/ng &Vers/ag/egg/ng

Functieniveau: C37 (met uitloop)

AlgemeenDSM Fibre Intermediates (Fl) produceert inGeleen en Augusta caprolactam ten behoevevan onder meer de tapijt- en automobielin-dustrie. De Control-afdeling van Fibre Inter-mediates ressorteert onder de afdeling Finan-cien en Economie en is verantwoordelijk voorde financiele administratie en bedrijfsecono-mische ondersteuning van de BG Fl BV, alsme-de voor de consolidatie van de balans van detotale business group. De afdeling bestaat uitde afdelingen Boekhouding & Verslagleg-ging, Debiteuren, Crediteuren alsmede eensite-controller. De medewerker Boekhouding& Verslaglegging rapporteert aan de sectorvan deze afdeling.

Taken- Ondersteuning bij het tot stand komen van

het maandverslag, kwartaalconsolidaties,managementrapportages en analyses.

- Bijhouden van het balansdossier, het docu-menteren en controleren van de balanspo-sities.

- Meewerken aan acties t.b.v. fiscale werk-zaamheden.

- CBS-aangiftes.- Actieve bijdrage leveren aan kwalitatieve

verbeteringsprocessen op de afdeling, daar-bij met name gebruikmakend van SAP-mogelijkheden.

- Bepalen van de stand voorzieningen kataly-satoren en afstemming van de voorraden.

- Opstellen van de maandelijkse rapportageen afstemming EP (DSF).

- Bepalen van de gerealiseerde kostprijzenvan het afgelopen kwartaal alsmede destandaard kostprijs voor het nieuwe kwartaal.

- Controleren van de eindvoorraden quahoeveelheden en waardering.

- Bepalen van de herwaardering voorraden.- Beoordelen van variabele kosten en effi-

ciency.

- Verificatie van reis- en onkostendeclaraties(KDS).

- Back-up operationele Cash Management-activiteiten.

Functie-eisen- HEAO-BE.- Enige jaren werkervaring op een controle-

afdeling binnen DSM.- Kennis van SAP.- Affiniteit met kantoorautomatisering (Excell,

Lotus, WP).- Beheersing van de Engelse taal in woord en

geschrift.- Goede communicatieve en sociale vaardig-

heden.- Goede mondelinge en schriftelijke uitdruk-

kingsvaardigheden.- Flexibele opstelling t.a.v. werktijden en te

verrichten werkzaamheden.- Stressbestendig.- Analytisch denkvermogen.- Goed in teamverband kunnen werken.InlichtingenDhr. F. Jeurissen, controller, tel. 73150, mw. H.Coolen, chef Financiele Administratie, tel.73770 en dhr. P. Thomassen, P&O officer, tel.70068. Sollicitatieformulier zenden aan dhr. P.Thomassen, P&O DFI Kantoor Sittard.

DSM E/astomeren

,App//eci Research manager DSMH/gh Performance F/bers

Functieniveau: C41

AlgemeenDSM High Performance Fibers is een dochter-bedrijf van DSM met ruim 120 medewerkers.Fabriek, marketing, sales en laboratorium zijngevestigd op industrieterrein Beitel in Heer-len. In de fabriek wordt uit polyetheen deDyneemavezel geproduceerd. Dit is de sterk-ste vezel ter wereld en een uitvinding vanDSM. Dyneema is zeer licht en tien keer ster-ker dan staal. In 1986 startte DSM met debouw van een proeffabriek en de ontwikke-ling van produkten op basis van de Dyneema-vezel. Sinds eind 1990 wordt deze vezel com-mercieel geproduceerd in de fabriek inHeerlen. De productiecapaciteit is nu volledigbezet en begin 1996 is een nieuwe produktie-unit gestart naast de huidige fabriek. Dit leidtbij de afdelingen tot uitbreiding van perso-neel. De applied research-functie maakt deeluit van de R&D-afdeling. Het accent in dezefunctie ligt met name op het lange termijnaspect. Met een open oog voor klanten enmarktwensen worden projecten aangezet diemet name gericht zijn op know how en pro-duktontwikkeling om de marktpositie vanHPF ook op de lange termijn te kunnen waar-borgen. Van de applied research engineerwordt niet alleen verwacht dat hij borg Staatvoor de meer fundamentele kennisinbreng,maar ook dat hij op basis van de principes vanprojectmanagement sturing geeft aan deprojecten en dat hij ook een goed oog heeftvoor de commerciele haalbaarheid ervan.Deze functie als zodanig is nieuw binnen deR&D-organisatie.

Taken- Leiden van de applicatieontwikkeling en

research in het toepassingssegment ballis-tiek; dit heeft betrekking op technischeontwikkelings- en researchprojecten dievoortvloeien uit de marktbehoefte.

- Bewaken van de voortgang van de projecten.- Interpreteren van de resultaten van de

research.- Onderhouden van de contacten met dege-

nen die betrokken zijn bij de ontwikkelings-projecten, zoals joint-industry projectparti-

DSM

cipanten, externe onderzoeksfaciliteiten,het eigen technicum en klanten; het com-municeren met de klanten gebeurt in eennauwe samenspraak met de verantwoorde-lijke accountmanager bij HPF.

- Genereren en optimaliseren van basistech-nologieen voor applicatie van Dyneema.

- Realiseren van de juiste patentregistratievoor zijn toepassingsgebied, bijhouden vanpatenten en technologie-ontwikkelingenvan concurrenten.

Functie-eisen- Technisch-academische opleiding (bijv. CT,

Wtb, Nat, vliegtuigbouw).- Ervaring in produktontwikkeling t.b.v. toe-

passingen.- Analytisch vermögen.- Onderzoeksmentaliteit.- Projektmatig kunnen werken.- Gevoel hebben voor marketingaspecten,

kunnen omgaan met klanten en hun wen-sen en eisen.

InlichtingenDhr. Van Gorp, R&D manager, tel. 045-5436844 of dhr. Vranken, P&O DE, tel. 83262.Sollicitatieformulier zenden aan dhr. Vran-ken, P&O DE HKT, onder vermelding vanvakaturenr. 003-96.

Corporate Pub//c /?e/at/ons

Medev\/erfcer Secrerar/aat Persd/ensf

Functieniveau: C35

AlgemeenDe Persdienst van DSM is veantwoordelijkvoor het onderhouden van de mediarelatiesalsmede de ondersteuning van mediacontac-ten door andere DSM-functionarissen. Binnende Persdienst vervullen, naast de perschef,een tweetal functionarissen de rol vanwoordvoerder namens DSM. Het secretariaatvan de Persdienst bestaat uit een fulltimemedewerker en twee parttime medewerkers.Binnen het secretariaat is een parttime func-tie vacant. De werkzaamheden worden ver-richt op maandag, dinsdag en woensdag.

Taken- Het verrichten van secretariaatswerkzaam-

heden.- Het beantwoorden c.q. doorverwijzen van

talrijke binnenkomende telefoongesprek-ken.

- Het verzorgen van persberichten.- Het dagelijks verzamelen van artikelen uit

diverse bladen t.b.v. de zgn. DSM-knipsel-krant.

- Het bijhouden van het adressenbestand (ca.5.000 adressen).

Functie-eisen- Opleiding op MBO-niveau.- Nauwgezet kunnen werken.- Grote Servicegerichte instelling (visitekaart-

je van het bedrijf).- Eigen initiatief.- In Staat tot werken onder tijdsdruk.- Flexibele instelling t.a.v. werktijden.- Goede kennis van de Engelse taal, kennis

van de Duitse en Franse taal.- Praktische ervaring met tekstverwerking.- Kunnen werken in teamverband.- Goede kennis van de DSM-organisatie.

InlichtingenDhr. A. Spierts, perschef, tst. 82422 en dhr.J. Hertogs, P&O HKT, tst. 82303. Sollicitatie-formulier tot 29 februari a.s. zenden aan dhr.J. Hertogs, P&O HKT te Heerlen.

ADVERTENTIESAdvertenties kort en bondig(maximaal 5 regeis) en uit-sluitend schriftelijk sturennaar: Redactie Nieuws,Postbus 43, 6130 AA Sittard.

Niet vergeten te vermelden:naam, bedrijf, afdeling,stamnr./pensioenkasnr.,huisadres en telefoonnr.thuis (bedrijfsadres enbedrijfstelefoon wordenniet in Nieuws vermeld).

Uitsluitend advertenties vanDSM-medewerkers engepensioneerden wordenopgenomen. Gratis plaat-sing geschiedt naar volgordevan binnenkomst en voorzover ruimte aanwezig is.

De redactie houdt zieh hetrecht voor advertenties in tekörten.

• Van Valkenburg-Houthemnaar LOKU? Continudienstploeg S04; Tel. 043-6042742.

• Van Kessel naar Research?;Tel. 077-4622904

7e /coop gevraagd• Rest partij nw. plavuizen±10m2 rood/bruin verglaasdafm. 20x20 cm fa. Teeuwen;Tel. 046-4432857.

• Camper met dieselmotor;

Tel. 046-4858350/4857295antw.app.

• Hometrainer;Tel. 046-4510638.

D/i/ersen• Verloren zwart lederen petin badlokaal lokatie Zuid bijkantine II. De eerlijke vinderrest een beloning;Tel. 046-4495356.

• Software voor keyboard(Korg i serie), ruilmateriaal isaanwezig; Tel. 045-5324908.

• DSM jaarkalenders ruilentegen schaakstukken compl.;Tel. 046-4753211.

• Ansichtkaarten luchtvaart(vliegt., vliegv., luchtschepenetc.); Tel. 043-3432770.

• Een of meerdere Stm. Bea-trix controle-penning(en), alstegenprestatie penningenvan Stm. Emma of Stm. Wil-helmina; Tel. 045-5715254.

• Glazen, reclames, speldjes,pullen, viltjes, etc. van devolgende brouwerijen: Mar-res, De Haan, Bosch, De Keijs-er. De Ridder, Rutten, vanAubel (kan ook ruilen tegenbierart., sig.band., speldjes,munten, postz., lucifermer-ken); Tel. 046-4338656.

7e fcoop aangeboden Tel. 046-4583611

Er zijn nog 210wachtendenvoor u!Er liggen momenteel nog210 advertenties in voor-raad! Wanneer uw inge-stuurde advertentie geenplaatsing meer behoeft,laat het ons redactiesecre-tariaat dan even weten:tel.nr. 73166.

• Vespa Ciao i.z.g.st., bwj. 11-93, / 1100,-; Tel. 046-4753833na 18.00 u. • Diepvrieskasttafelmodel (3 laden) 1j. oud,merk Frigidaire z.g.a.n./ 250,-; Tel. 046-4522405 na18.00 u.

• Ford Transit winter camper4/5 pers., bovenslaper, nwe.motor, nwe. koelkast, mooieindenting / 8700,-;Tel. 046-4421632.

• Voor de carnaval: "Mario"pop (van nintendo) ong. 6 m.hoog en 4 m. doorsnede,event, voor jeugdprins-wagen pr.n.o.t.k.; Tel. 043-4511956 na 18.00 uur.

• Diepvrieskast 8 ladeni.z.g.st.; Tel. 045-5413285.

• Renault 19 1.7 Beverlybj.'93 pr.n.o.t.k.; Tel. 045-5445414 na 18.00 uur.

• Moderne eetkamertafel190x93cm + 6 stoelen;

• Caravanluifel m. frame,afwasb. doek, omloop800x820cm/ 150,-;Tel. 045-5710507.

• Renault 5c bj.'86 i.z.g.st./ 2250,-; Tel. 045-4041861.

• Sega Mega drive II m. 3spellen 16 BIT/ 145,-;Tel. 046-4374525.

• Eiken draaistoel m. lerenkussens; Tel. 043-6041053.

•OpelManta 1900bj."73i.z.g.st. pr.n.o.t.k.; Tel. 046-4520346 na 18.00 uur.

• Golf Madison bj.'9O i.z.g.st.,Tel. 0475-542583.

• Stereotoren compl. m.boxen i.z.g.st.; Tel. 046-4376524 na 15.30 uur.

• Kleurentelevisie m. tele-tekst z.g.a.n. / 500,-;Tel. 046-4524129.• Gasfornuis m. oven igs t ./ 100,-; Tel. 046-433654