Nieuwe regelgeving luchtfilters, theorie en praktijktvvl+gezamenlijke+lezing...Online community...
Transcript of Nieuwe regelgeving luchtfilters, theorie en praktijktvvl+gezamenlijke+lezing...Online community...
Nieuwe regelgeving luchtfilters, theorie en praktijkdoor TVVL Kennispartners
• Richard Klazinga; OC Verhulst
• Toine van den Boomen; Systemair
TVVL KENNISPARTNERS
Nieuwe regelgeving luchtfilters gericht op fijnstof
• Korte introductie
• Fijnstof problematiek
• Fijnstof regelgeving
• Nieuwe normering Luchtfilters
• Fijnstof onderzoek TVVL/VCCN
2
PM0,1
Korte introductie
3
PM0,1
Systemair
1955
Oprichting
Holland Heating
1970
Oprichting
Systemair SE
1974
The Straight Way
Oprichting
Rucon
Systemair
koopt Meijdijk
2004
Systemair
koopt Rucon
20102013
Systemair koopt
Holland Heating
2015
Fusie HW & WW
Systemair NL
Korte introductie
4
PM0,1
Systemair
50 Landen met eigen verkoopkantoren.Export naar 130 landen
Landen met eigen verkoopkantoren en productielocaties(66).
HQ; Skinnskatteberg Zweden
Wereldwijd; 5.500 mensen, 710 mln euro. ± 80% Europa
Nederland; 170 mensen, 40 mln euro. ± 70% NL
Korte introductie
5
PM0,1
Systemair
AIR HANDLING UNITS
AIR CURTAINS AND HEATING PRODUCTS
AIR CONDITIONING
FANS AND
ACCESSORIES
FIRE SAFETY
RESIDENTIAL VENTILATION
CAR PARK VENTILATION
TUNNEL VENTILATION
AIR DISTRIBUTION
SWIMMING POOL VENTILATION
Korte introductie
6
PM0,1
Systemair NL
AIR HANDLING UNITS
AIR CURTAINS AND HEATING PRODUCTS
AIR CONDITIONING
FANS AND
ACCESSORIES
FIRE SAFETY
RESIDENTIAL VENTILATION
CAR PARK VENTILATION
TUNNEL VENTILATION
AIR DISTRIBUTION
SWIMMING POOL VENTILATION
Korte introductie
Systemair NL Waalwijk
Utiliteit/Zorg
• Adviseur / architect
• Systeempartner
• Levering installateur
• In bedrijf stellen LBK
• OEM/eindgebruiker
• Adviseur
• Levering industriële
installateur
• Uitvoeren FAT
Industrie
• Advies
• Levering
scheepsinstallateur
• Product certificering
Marine/Offshore
Leveren van nieuwe producten/systemen en instandhouding bestaande producten
Korte introductie
Systemair Systemen
AllinOne P&P:ventileren+koelen+verwarmenAll Air – VAV Afstand monitoring via cloud
Nieuwe regelgeving luchtfilters gericht op fijnstof
9
PM10 PM2,5 PM1 PM0,1
Fijnstof Problematiek
10
Fijnstof Problematiek
11
Fijnstof Problematiek
12
Fijnstof Problematiek
13
Fijnstof Problematiek
14
Jaarlijkse kosten slechte IAQ in EU; 200 miljard euro
Fijnstof Regelgeving
15
Fijnstof Regelgeving
16
PM10locatie
ODA1<20 µg/m3
ODA210-30 µg/m3
ODA320-50 µg/m3
Amsterdam 51
Arnhem 41
Breda 22
Den Haag 45
Eindhoven 17
Groningen 47
Rotterdam 34
www.luchtmeetnet.nl
Europese verplichting tot monitoren luchtkwaliteit
Fijnstof Regelgeving
17
WHO; maximaal jaargemiddelde zonder gezondheidrisico’s;PM10 ≤ 20 µg/m3
Europese norm;PM10 ≤ 40 µg/m3 (2005) (2020); Europese norm;PM2,5 ≤ 20 µg/m3
Fijnstof Regelgeving/Normering Luchtfilters
18
OAQAug-16
Aug-16
Nov-16
Fijnstof; PM10 – PM2,5 – PM1
(PM = particulate matter = stofdeeltje in µm)
- ErP; toevoer filter F7- ErP; Vuilfiltersignalering 2018
- ISO 16890 vervanger van EN 779- EN 16798 opvolger van EN 13779
- Eurovent recommendation 4/23
Oude Normering Luchtfilters
19
Groep Klasse Eindweerstand Gem. vangst Gem Eff. Minimum Eff.
synth stof op 0,4 µm op 0,4 µm
Pa % % %
G1 250 50 ≤ Am < 65
G2 250 65 ≤ Am < 80
G3 250 80 ≤ Am < 90
G4 250 90 ≤ Am
M5 450 40 ≤ Em < 60
M6 450 60 ≤ Em < 80
F7 450 80 ≤ Em < 90 35
F8 450 90 ≤ Em < 95 55
F9 450 95 ≤ Em 70
Medium
Fijn
Grof
Classificatietabel luchtfilters
EN 779:2012
Hoe was het, waar
komen we vandaan?
Laatste aanpassing in 2012:
Annex A (normatief)
-Ontladingsprocedure van het
filtermedium.
-Efficiency meting van zowel
het onbehandelde medium als
het ontladen medium
Oude Normering Luchtfilters
20
Filter voorbeeld 1Fijne vezelstructuur
zonder elektrostatische lading
Filter voorbeeld 2Grove vezelstructuur
met elektrostatische lading
Nieuwe Normering Luchtfilters
21
NEN-EN-ISO16890 “Air Filters for General Ventilation”
Een wereldwijde standaard voor het testen van luchtfilters
Alle delen van de ISO 16890 refereren aan deeltjes luchtfilter elementen vooralgemene ventilatie waarvan ePM1 efficiency gelijk of kleiner is dan 99% indiengetest volgens de procedures, zoals gedefinieerd in de delen 1 t/m 4 van de ISO 16890
Nieuwe Normering Luchtfilters
22
Wat bepaalt classificatie; ISO 16890?
Initiele efficiency?
Efficiency na ontlading?
gemiddelde efficiency = (Initiele efficiency+ontladen efficiency)/2
Met de laagste grens voor efficiency na ontlading
Nieuwe Normering Luchtfilters
23
ISO 16890 standaard deeltjesgrootte distributie (=Bangkok)
Nieuwe Normering Luchtfilters
24
Nieuwe Normering Luchtfilters
25
Nieuwe Normering Luchtfilters
26
Nieuwe Normering Luchtfilters
27
Filter voorbeeld 1
Fijne vezelstructuur
zonder
elektrostatische lading
Filter voorbeeld 2
Grove vezelstructuur
met
elektrostatische lading
Nieuwe Normering Luchtfilters
28
ISO16890-1
Technische specificaties, eisen en een efficiency classificatie systeemgebaseerd op Particulate Matter (PM)
ISO 16890-2
Het meten van deeltjes efficiency en luchtweerstand
ISO 16890-3
Bepaling van het gewichtsrendement en de luchtweerstand versus de gevangen teststof massa (ISO-fine dust; Arrestance; DHC)
ISO 16890-4 Conditioneringsmethode voor het bepalen van de minimumm deeltjes
efficiency (IPA vapour, discharging full filters)
Nieuwe Normering Luchtfilters; EN 13779
29
klasse kwaliteit CO2ppm (oda2=400)
Verse luchtm3/h p.p.
IDA1 Hoge IAQ <800 >54
IDA2 Medium IAQ 800-1.000 36-54
IDA3 gem. IAQ 1.000-1.400 22-36
IDA4 Lage IAQ >1.400 <22
vervuilingsbronnen
mensen zelf
formaldehyde
radon
schimmels/vocht
stofdeeltjes
schoonmaakmiddelen
Buitenlucht via
ventilatie / infiltratie
Nieuwe Normering Luchtfilters; EN 16798-3
30
ziekenhuis kantoor
Nieuwe Normering Luchtfilters; EN 16798-3
31
ziekenhuis kantoor
Nieuwe Normering Luchtfilters; EN 16798-3
32
ziekenhuis kantoor
Nieuwe Normering Luchtfilters; Eurovent 4/23
33
Nieuwe Normering Luchtfilters; Eurovent 4/23
34
Outdoor air Quality PM2,5 µg/m3 PM10 µg/m3
ODA (P) 1 PM2,5 ≤ 10 PM10 ≤ 20
ODA (P) 2 PM2,5 ≤ 15 PM10 ≤ 30
ODA (P) 3 PM2,5 > 15 PM10 > 30
Outdoor air Quality NO2 µg/m3 SO2 µg/m3
ODA (G) 1 5 – 35 < 5
ODA (G) 2 15 – 40 5 – 10
ODA (G) 3 30 – 80 20 – 50
Nog geen PM1
referentie ODA
Nieuwe Normering Luchtfilters; Eurovent 4/23
35
Nieuwe Normering Luchtfilters; Eurovent 4/23
36
ziekenhuis kantoor
Nieuwe Normering Luchtfilters; Eurovent 4/23
37
Categorie SUP1* SUP2* SUP3** SUP4 SUP5
PM10 ≤ 5 ≤ 10 ≤ 15 ≤ 20 ≤ 30
PM2,5 ≤ 2,5 ≤ 5 ≤ 7,5 ≤ 10 ≤ 15
ODA1 ePM1≥ 60% ePM1≥ 50% ePM2,5≥ 60% ePM10≥ 60% ePM10≥ 50%
ODA2 ePM1≥ 80% ePM1≥ 70% ePM2,5≥ 70% ePM10≥ 80% ePM10≥ 60%
ODA3 ePM1≥ 90% ePM1≥ 80% ePM2,5≥ 80% ePM10≥ 90% ePM10≥ 80%
EN16798 + Eurovent 4/23 => Meetbare fijnstof (SUP?)
fijnstof (SUP) als fijnstof KPI (IAQ-alert)
Dé oplossing voor schone lucht
Onderzoek naar fijnstofreductie in en om gebouwen
De technische oplossing is in zicht
• Het onderzoek richt zich op de vraag welke maatregelen het meeste effect hebben op de reductie van fijnstof in een kantoorgebouw, een cleanroom en een schoolgebouw. De inzichten die worden opgedaan, passen we vervolgens toe in een verpleeghuis en een woningcomplex.
We zijn enorm verheugd dat het Longfonds de noodzaak van een gezond en comfortabel binnenklimaat onderstreept en haar steun aan dit project heeft toegezegd.
• Maar om te kunnen starten hebben we de steun van partners hard nodig! Naast de bijdrage van onder andere TVVL, VCCN, PIT en het Longfonds hebben we in totaal nog een bedrag van € 169.500,- nodig om de zeer specialistische meetapparatuur in de gebouwen in te kunnen zetten, de resultaten te analyseren en het juiste pakket aan maatregelen af te stemmen en te kunnen implementeren. De steun van partners is daarbij cruciaal.
• Bent u opdrachtgever, architect, adviseur, installateur, fabrikant en/of eindgebruiker? Oftewel maakt u deel uit van de bouwkolom? Doe dan mee aan een schone lucht voor iedereen!
39
De technische oplossing is in zicht
Word donateur, ambassadeur of partner
40
DONATEUR AMBASSADEUR PARTNER
Online community ✔ ✔ ✔
Toegangsbewijs event 1 2 4
Logovermelding website ✔ ✔ ✔
Profielpagina website ✔ ✔
Persbericht ✔
Interview website ✔
INVESTERING (excl. btw) € 2.500,- € 5.000,- € 7.500,-
U doet toch ook mee? mee?
Word Donateur, Ambassadeur of Partner en help mee aan een schone lucht voor iedereen!
41
Meer informatie?
Daniëlle Dikhoff
Community Manager Kennisontwikkeling
Femke van Egmond
Marketing en Communicatie
TVVL
Korenmolenlaan 4
3447 GG Woerden
088 – 401 06 00
TVVL KENNISPARTNERS
Nieuwe regelgeving luchtfilters; de theorie
Bedankt voor uw aandacht
Nieuwe regelgeving luchtfilters, de praktijk
door TVVL Kennispartners
• Richard Klazinga; OC Verhulst
TVVL KENNISPARTNERS
Ontwerp van een LBK
• Veel voorkomende uitvoering
24-9-2018 Titel lezing44
F7
M5
Ontwerp van een LBK
• EN 13779 als hulp middel is komen te vervallen
24-9-2018 Titel lezing45
Ontwerp van een LBK
• EN 16789-3 als hulpmiddel is opvolger van de EN 13779
24-9-2018 Titel lezing46
Ontwerp van een LBK
• EN 16798-3 (opvolger van EN 13779)
24-9-2018 Titel lezing47
EN779: 2012 als ISO 16890
• Metingen door Eurovent
24-9-2018 Titel lezing48
Filter keuze volgens
EN779:2012 vs ISO
16890
Volgens ISO 16890
ePM1 ePM2,5 ePM10
Vo
lgen
s E
N 7
79 M5 5-35% 10-45% 40-70%
M6 10-40% 20-50% 60-80%
F7 40-65% 65-75% 80-90%
F8 65-90% 75-95% 90-100%
F9 80-90% 5-95% 90-100%
EN779: 2012 als ISO 16890
• Invulling volgens EVIA
24-9-2018 Titel lezing49
Hulpmiddelen voor bepaling filtratie
• Eurovent recommendation 4/23
24-9-2018 Titel lezing50
Hulpmiddelen voor bepaling filtratie
• EN 16798-3 samengevoegd met Eurovent recommendation 4/23
24-9-2018 Titel lezing51
Hulpmiddelen voor bepaling filtratie
• Optellen van filters
24-9-2018 Titel lezing52
Met nieuwe norm (EN 16890) is optelling van filtervangst
percentage eenvoudiger
Hulpmiddelen voor bepaling filtratie
• Filters filtreren in alle categoriën
24-9-2018 Titel lezing53
M5 => ePM10 (60%) ook;
ePM2,5 (27%)
ePM1 (15%)
F7 => ePM1 (60%) ook;
ePM2,5 (71%)
F7 + M5 = ePM2,5 (71% + 0,27* 29%)
= ePM2,5 78% = ODA2/SUP3
F7 + M5 = ePM1 (62% + 0,15* 38%)
= ePM1 (67%) = ODA1/SUP1
1 traps vs 2 traps filtratie
• Uitgangssituatie voor Nederland– ODA3
– Gewenste toevoerlucht conditie is SUP2 (kantoor)
– Aanbevolen filtratie ePM1 80%
• Klassiek ontwerp in de toevoer (1 filter trap)– 1 keer zakkenfilter ePM1 80%
• Ontwerp conform 16798-3 in de toevoer– F7 + F7
– 2x ePM1 = 60% zakkenfilter ( = 85% cumulatief)
24-9-2018 Titel lezing54
F7 + F7 = ePM1 (62% + 0,62* 38%)
= ePM1 (85%) = ODA3/SUP2
1 traps vs 2 traps filtratie
• Indicatieve exploitatie kosten toevoerluchtfilters
24-9-2018 Titel lezing55
- In reken model bij 1 traps is ePM1 = 80% 2x per jaar vervangen (= totaal 4x F9 per 2 jaar)- In reken model bij 2 traps is 1ste filter ePM1 = 60% 1,5x per jaar vervangen en de 2de trap
1x per 2 jaar vervangen (= totaal 4x F7 per 2 jaar)
Natte filters
• De filter sectie in de praktijk
24-9-2018 Titel lezing56
- Filters worden nat bij buitenlucht met RV > 80%
- Risico is groter bij oplopende weerstanden in de filter
Natte filters
• Daggemiddelde van de RV voor buitenlucht is gemiddeld 6 maanden boven 80%
24-9-2018 Titel lezing57
Natte filters
• Het ontstaan van Natte filters is afhankelijk van diverse zaken
24-9-2018 Titel lezing58
Temp. [oC] P100 – P80 [Pa]
- 5 50
+5 200
15 350
25 600
Verzadiging afh. van:
- aanwezigheid vuil
- RV%
- filterweerstand
Natte filters
• Toename drukverlies indien RV in toevoerlucht = 85%
• Afname van drukverlies indien RV in toevoerlucht daalt naar 70%
24-9-2018 Titel lezing59
Natte filters
• Voorgeschreven in 16798-3
24-9-2018 Titel lezing60
Natte filters
• Ca + 3 oC voorverwarmen van de buitenlucht verlaagt de RV
24-9-2018 Titel lezing61
Natte filters
• Toepassen van een voorverwarmer
24-9-2018 Titel lezing62
CV systeem
Water/glycol
systeem
Buitenlucht
vochtig
Buitenlucht
droog
TSA
+3 oC Voorverwarmen water/glycol Gladde buis verwarmer
Natte filters
• Voorverwarming wordt vaker opgenomen in bestekken
24-9-2018 Titel lezing63
Natte filters
• Indicatieve exploitatie kosten inclusief voorverwarmer
24-9-2018 Titel lezing64
Exploitatie luchtfilter Ca. %
Energie ventilator 65 %
Materiaal 20 %
Arbeid + Afval 15 %
ODA3/SUP2 €/a per 1 m3/s
1 traps ePM1=80% 526,-
2 traps elk ePM1=60% 529,-
Energie voorverwarmer 75,-
Ontwerp van een LBK
24-9-2018 Titel lezing65
F7 F7Voor ver-
warmer Eventueel incl. gasfiltratieEventueel incl. druppelvanger
Gasfiltratie
• EN 16798-3 adviseert voor bepaalde situaties het toepassen van gasfiltratie
24-9-2018 Titel lezing66
Categorie SUP1* SUP2* SUP3** SUP4 SUP5
ODA (G) 1 aanbevolen
ODA (G) 2 vereist aanbevolen
ODA (G) 3 vereist vereist aanbevolen
Gasfiltratie
• Exploitatie kosten voor gasfiltratie
24-9-2018 Titel lezing67
Geurfilters €/a per 1 m3/s
Combi filter 850,-
Patroon/paneel filter 1.750,-
Ionisatie 150,-
Ionisatie
• Deeltjes worden geladen
• Ook sommige geurdeeltjes worden geladen
• Geladen deeltjes gaan klonteren
• Geklonterde deeltjes zijn makkelijker te uit te filteren
24-9-2018 Titel lezing68
Ionisatie
• Catharina ziekenhuis te Eindhoven
24-9-2018 Titel lezing69
Meer dan 10 jaar ervaring met ionisatie:- Geuroverlast in OK’s verdwenen- Standtijd combifilter x 3- M5 => F7(contactpersoon; Johan Laurensse)
Investeringskosten
• Indicatieve investeringskosten
24-9-2018 Titel lezing70
Ca. Investering LBK € per 1 m3/s
LBK; WTW+H+K 7.500,-
2e filtertrap 600,-
Voorverwarmer 500,-
Ca. Investering LBK € per 1 m3/s
Combifilter 1.000,-
Patronenfilter 2.000,-
Ionisatie 700,-
Conclusie
• Conclusie– Fijnstof (gezondheid) krijgt steeds meer aandacht
– Binnenklimaat (IAQ) steeds belangrijker
– Nieuwe filter normering volgt WHO
– Meertraps filtratie in gebruik niet duurder dan 1 traps filtratie
– Aandacht voor voorkomen van natte filters
– Bij meertraps filtratie is toepassen van een combinatie filter mogelijk waardoor ook gasfiltratie eenvoudig mogelijk wordt
– Ionisatie kan bijdragen aan betere filtratie en ook bijdragen aan voorkomen geuroverlast
24-9-2018 Titel lezing71
TVVL KENNISPARTNERS
Nieuwe regelgeving luchtfilters; de praktijk
Bedankt voor uw aandacht
Voorbeeld volgdia’s
• Tweede niveau– Derde niveau
• Tweede niveau– Derde niveau
73