Specificatie Luchtfilters voor Luchtbehandelingsystemen...EN 16798-3 en bijvoorbeeld deze richtlijn...

w w w . b i n n e n k l i m a a t b e s t e k k e n . n l

Specificatie Luchtfilters voorLuchtbehandelingsystemen(Comfort systemen)Februari 2019

Rapporttitel: SpecificatieLuchtfiltersvoorLuchtbehandelingsystemen

Datum: 1 juni 2019

Opdrachtgever: VerenigingLeveranciers vanLuchttechnische

Apparaten(VLA)

Contactgegevens: Zilverstraat69 Postbus 190 2700 AD Zoetermeer T 088 - 400 85 15 [email protected] I www.platformbinnenlucht.nl

Voorzitterfocusgroep D.Noordmans AAF International B.V. P. Ruiter AFPROFilterTechnologiesB.V. O.Kooijman AFPROFilterTechnologiesB.V. K.Bosschieter IFBFiltertechniekB.V. B.Lamens Merrem&laPorteB.V. J.Schelling Merrem&laPorteB.V. L.Kemps TroxNederlandB.V. G.vanVugt

De realisatie van deze publicatie werd verzorgd door de VLA focusgroep Luchtilters:

Bladzijde3SpecificatieLuchtfiltersvoorLuchtbehandelingsystemen

Inhoud

1. Notities 4

2. Introductie 5

2.1 Deelnemersenontwikkelaarsvandepublicatieluchtfilters 6

3. Doel van luchtfilters en luchtfiltratie 7

4. Luchtkwalificatie 8

4.1 Buitenlucht 8

4.2 Classificatievanbuitenlucht(ODA) 8

5. EN 779:2012 en NEN EN ISO 16890:2016 ISO 16890 9

5.1 OverzichtvandeverschillentussenEN779:2012enISO16890 11

5.2 EnergieberekeningenISO16890 11

5.3 EuroventenergieberekeningenISO16890 12

6. Luchtfilter keuze 14

6.1 Luchtinlaatvoorbuitenluchtenrelatievevochtigheid 14

6.2 LuchtfilterkeuzeaanbevelingvolgensEuroventrichtlijnEurovent4/23–2018 14

(secondedition)SelectionofENISO16890ratedairfilterclassforgeneral

ventilationapplications

7. Berekening van de levenscycluskosten van een luchtfilter

(TCO total cost of ownership) 17

7.1 Voorbeeldvaneenluchtfilterselectie 18

7.1.1 VoorbeeldTCOBerekening 18

7.2 Gebruikvangrof-filtersalsvoorfilter 19

7.3 Maximaalgebruiksduurvaneenluchtfilter 19

7.3.1 Wisselfrequentie 19

7.3.2 AanvullendeVLAeisenvoorkwaliteitsborging 19

7.3.3 Voorbeeldenvanluchtfiltersenlabeling 20

8. Luchtfilter installatie en onderhoud 21

8.1 Constructieveoverwegingen 21

8.2 Onderhoud,gebruik,wisselenvanluchtfiltersenafvoergebruikteluchtfilters 21

8.3 Luchtfilterfrontsnelheden 22

8.4 Label 23

9. Advies 24

10. Referenties 24

11. Disclaimer 25

Bladzijde4Specificatie Luchtfilters voor Luchtbehandelingsystemen

1. Notities


2. Introductie

Doel van deze VLA richtlijn is de gebruiker, installateur, OEM, adviseur en leverancier te wijzen op het belang van een juiste keuze van luchtfilters. Een goed geselecteerde luchtfilter levert binnenlucht van kwaliteit. Met de juiste keuze luchtfilters wordt ook aan de eisen voldaan zoals omschreven in het Energy Performance Building Directive (EPBD) programma met betrekking tot energiebesparing.

Omhetjuisteluchtfilterteselecterenwordt diepgaanduitleggegevenoverinhetbijzonder deEuropesestandaardENISO16890:2017diedehuidigestandaardEN779:2012vervangenheeft. Omtotdezegoedeselectietekunnenkomenwerden indevorigeuitgaveVLAKringLF2011.01vandekringluchtfiltersverwezennaardeEN13779diedebuitenlucht(ODA)enruimtelucht(IDA)classificeert. DeEN13779isinmiddelsvervangendoordeNENEN16798-3‘Energieprestatievangebouwen’.HelaaswordtinNENEN16798-3indeluchtfilterkeuzenogverwezennaardeEN779:2012waardoordebruikbaarheidvandezestandaardmetbetrekkingtotdejuisteluchtfilterselectiemaarvoorbeperktetijdgeldigis(juni2017)enhetnietaansluitopdehuidigekwalificatievanluchtfilters.DezerichtlijnvandeVLAzaldaaromgebruikmakenvanhetadviesvanEuroventomtrentdejuisteluchtfilterkeuzeinsamenhangmetdebuitenluchtkwaliteitoplocatie.

Constructieveoverwegingen,installatieadviezen, onderhoudsrichtlijnenvoorhetgebruik,wisselen enafvoerenvanluchtfilterszijnaandachtpunten vooreenbetrouwbaarbestekeneengeldigonder-houdsplan.

Luchtfilterkostenbestaanuitmeercomponenten danalleendeaanschafprijsvaneenluchtfilter. Zozijndeenergiekosten,omhetdrukverschilover deluchtfiltersteoverwinnen,vaakmeerdantweederdevandetotalegebruikskosten.Aangezien eindweerstandenvaakwillekeurigwordengekozen enhetenergieverbruikmeestalwordtonderschat,iseenTotalCostofOwnership(TCO)berekeningdejuistebenaderingvooreengoedeluchtfilterselectie

Noot 1: Basis voor dit document is de NEN EN 16798-3 aangaande de kwalifi-catie van de buitenlucht. Omdat de standaard nog aansluit op de EN 779:2012 die vervangen is door de ISO 16890 zal voor de luchtfilter selectie geen gebruik gemaakt worden van deze standaard maar een keuze zoals overeengekomen met de leden van Eurovent op het moment van schrijven (Oktober 2017).

EenTCOberekeningenderichtlijnenvoordete kiezeneindweerstandenzullentoteenaanzienlijklagerenergieverbruikleiden.Daarbijleverthet ookeenpositievebijdrageaanhetbehalenvan deEPBD-doelstellingen.Aanvullendeeisenvan kwaliteitsborgingzijnluchtfiltertestenconform Europesenormalisatie.VolgensEuroventisdit deratingstandardforthecertificationofAir Filtersendeenergieclassificatie.Deenergie classificatiemagalleendoorEuroventaangeslotenbedrijvenuitgevoerdworden.Opdevolgendepaginawordendedriebelangrijksteonderdelenvande richtlijnsamengevat.

DezespecificatieisgeschrevendooreenwerkgroepvandeKringLuchtfiltersbinnendeVLA.Leden vandewerkgroepzijneenaantaltoonaangevende leveranciersvanluchtfiltersinNederland.Zijgevenelkhungoedkeuringaandezespecificatiein hetbelangvaneenenergievriendelijkengezond binnenklimaat.

Dekringluchtfilterswilmetdezespecificatieeenduidelijksignaalafgeven.DeEuropesenormenzijneencompromisvanstandpuntenvertegenwoordigdindeEuropeseTechnischeCommissiesvanCEN.VooreendichtbevolktlandalsNederlandmoetenstrengeregelsgeldenvoorhetverwijderenvanfijnstofengasvormigeverontreinigen.Hetenergieverbruikisdaarbij(voorhetbehalenvandeenergiedoelstel-lingen)vangrootbelang.HettoepassenvaneengeschikteluchtfilterineengegevenkwaliteitvanbuitenluchtkomtveelbetertotuitingindenieuwestandaardISO16890:2017

OmdeingrijpendeveranderingenindeISO16890t.o.v.NENEN779:2012indeindustrietekunnen realiseren,wordteenovergangsperiodevan18maandenaangehoudenalstransitieperiode.Dekringluchtfilterswilmetdezenieuwespecificatievan‘LuchtfiltersvoorLuchtbehandelingsystemen’ deindustrieondersteunenomtoteenjuiste luchtfilterkeuzetekunnenkomeninsamenhang metdebuitenluchtkwalificatie.


2.1 Deelnemers en ontwikkelaars van de publicatie luchtfilters

Onderstaandebedrijvenhebbenmeegewerktaanhetopstellenvandepublicatieluchtfilters.

AAF International B.V.

AFPROFilterTechnologiesB.V.

IFBFiltertechniekB.V.

Merrem & la Porte B.V.

TroxNederlandB.V.


3. Doel van luchtfilters en luchtfiltratie

Als algemene aanbeveling moet een luchtfilter met een minimale efficiency van 50% op ePM1 in een luchtbehandingskast geïnstalleerd worden.

Nederlandisverstedelijkt,dichtbevolktenvrijweloverallangssnel-enspoorwegenisersprakevaneen ODA21ofeenODA31situatie.Resultatenvandedagelijksemetingenzijntevindenopinternetsiteszoals www.lml.rivm.nlvanhetLandelijkMeetnetLuchtkwaliteitvanhetRIVMofhetPlanbureauvoordeLeefomgevinghttps://www.pbl.nl.

Debelangrijkstefunctievanluchtfiltratieisde beschermingtegenfijnstof.Fijnstofwordtsteedsmeergezienalseenbedreigingvoordevolksgezondheid.DeWHOdefinieertluchtkwalificatiesmetvastgesteldegrenswaarden.Hoogwaardigetechnischesystemenstellenooksteedshogereeisenaandereinheidvandelucht.

DeNederlandsebevolkingwordtzichooksteedsmeerbewustvanhetbelangvanschonelucht.Infectiesaandeluchtwegenenanderelongaandoeningen krijgenmeeraandachtindemediawaarmeehetbelangvandejuistekeuzevanhetluchtfilterheelbelangrijkisgeworden.Iedereenwerktgraagin eenveiligeomgevingenschoneluchtisdaar eenbelangrijkonderdeelvan.

Naastonzegezondheidisdekeuzevaneengeschikteluchtfilterinluchtbehandelingskastenookvan betekenisvoorhetoptimaliserenvanhetluchtbehandelingssysteem.Schonewarmtewisselaarshebbeneenbetereenergieoverdrachtdanverontreinigdewarmtewisselaars.Tegelijkzal

doorschoneventilatorenenopnemers,hetluchtbehandelingssysteemopontwerpconditiesblijvenfunctioneren.

Omtekunnenbepalenwatnupreciesdejuisteluchtfilteris,zijnwenietmeergeheelafhankelijkvandeexpertindemarkt.NormenzoalsdeNENEN16798-3enbijvoorbeelddezerichtlijnvan‘LuchtfiltersvoorLuchtbehandelingsystemen’(uitgegevendoordeVLA)gevenadvieswelkluchtfiltergeïnstalleerdkan worden.Metdezeaanbevelingoverlegtenvolgt deVLAderichtlijnvanEuroventenandere verenigingenzoalsdeVDMAinDuitsland.

Uniformiteitvaneenluchtfilterklassewerktvoordeligenvoorkomtonnodigevragenoverhoe“slecht”debuitenluchtis(ODA2ofODA3).Detweedefiltratietrapzoubijvoorkeureencompactfiltermoetenzijnmetgefixeerdemediapakketten.Dezeluchtfiltersstaanstabielindeluchtstroomenhebbenslechtseeninbouwdieptevan300mm.Tegelijkertijdisersteedsmeersprakevangasvormigecomponentenindebuitenlucht(vooraldekoolwaterstoffenvanuithetverkeer).Degasvormigeverontreinigingindeluchtkanverwijderdwordenmeteenmoleculairluchtfilter.DezeluchtfiltersvormeneengrotebijdragebijhetcreërenvaneengoedeluchtkwaliteitbinnenbijODA3buitenluchtomstandigheden.

Noot 1, in hoofdstuk 4 worden de begrippen ODA 1, ODA 2 en ODA3 verder toegelicht.

www.lml.rivm.nl

https://www.pbl.nl


4. Luchtkwalificatie

4.1 Buitenlucht

Debuitenluchtkwaliteitwordtinvelepublicatiesbeschrevenmaarvaakontbreektdelinknaarhetluchtfilterdatvoordiebetreffendebuitenluchtkwali-teittoegepastkanworden.DeNENEN16798-3:2017(E)(dieookverwijstnaardeEN13779:2007voordebuitenluchtkwalificatie)maaktgebruikvaneeneenvoudigsysteemwaarbijdebuitenluchtwordtgekwalificeerdin3kwaliteiten.DeinformatiediegebruiktwordtindenormNENEN16798-3:2017(E)isgebaseerdoprichtlijnenzoalsopgestelddoordeWorldHealthOrganization(WHO2018).

De‘WHOAirQualityGuidelines2018’biedenwereld-wijderichtlijnenvoordrempelsenlimietenvoor

belangrijkeluchtverontreinigendestoffendiegezond-heidsrisico’smetzichmeebrengen.Derichtlijnengevenaandatverminderingvandevervuilingdoordeeltjes(PM10)van70naar20microgramperkubiekemeter(μg/m³),luchtgerelateerdesterfgevallengereduceerdkunnenworden.

Derichtlijnenzijnwereldwijdvantoepassingzijngebaseerdopevaluatiedoorexpertsopbasisvanbestaandwetenschappelijkonderzoekvoor:

⚫ Fijnstof (particulate matter PM) ⚫ ozon (O3) ⚫ stikstofdioxide(NO2) ⚫ Zwaveldioxide(SO2),inalleWHOregio’s.

4.2 Classificatie van buitenlucht (ODA)

Dedoelstellingvandenormis(metbehoudvan acceptabeleinstallatie-enbedrijfskosten)eencomfortabelengezondbinnenklimaattescheppen.

Gedefinieerdwordendeverschillendeluchtkwaliteitenineengebouw,metnamevoordebuitenlucht(ODA)envoordetoevoerlucht(SUP).

Categorie

ODA 1Buitenluchtdieslechtstijdelijkverontreinigdkanzijn(bijvoorbeeldstuifmeel). JaarlijksgemiddeldeisPM2,5≤10μg/m3 en PM10≤20μg/m3).

ODA 2Buitenluchtmethogeconcentratiesdeeltjesen/ofgasvormigeverontreinigingen. JaarlijksgemiddeldeisPM2,5≤15μg/m3 en PM10≤30μg/m3).

ODA 3Buitenluchtmetzeerhogeconcentratiesvangasvormigeverontreinigendestoffenen/ofdeeltjes.JaarlijksgemiddeldeisPM2,5>15μg/m3 en PM10>30μg/m3).

Tabel 4.1: Classificatie van de buitenlucht Bron: NEN EN 16798-3:2017 vertaald vanuit het Engels in het Nederlands.


5. EN 779:2012 en NEN EN ISO 16890:2016

Indecember2016isdoorNederlandeennieuweluchtfilterstandaardaangenomen,namelijkdeNENENISO16890:2016:Airfiltersforgeneralventilation.Deoudenormverdeeldedeluchtfiltersin9verschil-

lendeklassenwaarbijeengemiddeldrendement metAshraecoarsedustbeladingtot450Pa werdgemetenophet0,4µmdeeltjesgrootte, inlaboratoriumomstandigheden.

ISO 16890

ISO16890zalluchtfilterrendementenuitdrukkenals%rendementePM1,ePM2.5 en ePM10vanhetschoneluchtfilterenvanhetgeconditioneerdeluchtfilter.

IndeISO16890wordthetsymboolePMxgebruiktvoorhetrendement(efficiency).HetsymboolePMxbeschrijfthetrendementvaneenluchtfiltervoordeel-tjesmeteenoptischediametertussen0,3µmenxµm.

DenieuwetestmethodiekvolgensENISO16890isvooreengebruikerinzichtelijkerensluitbeteraanbijdemaatschappelijkediscussieoverfijnstof.Erwordtnietmeergerefereerdaaneengemiddeldrendementoverdestofbelading.Hetfijnstofrendementwordtgemetenalseenfunctievandedeeltjesgrootteinhetgebiedtussen0,3tot10µmvanhetschoneongeconditioneerdeluchtfilter.Hetfilterelementwordtdangeconditioneerd(ontladen)enderende-mentwaardenePM1,ePM2.5 en ePM10wordenopnieuwgemeten.Ditomdeaanwezigheidtemetenvaneenelektrostatischelading.

Hetresultaatvandezetweemetingenwordt gebruiktomhetgemiddelderendementtebepalen.

DitdoorinelkvandeePM1,ePM2.5 en ePM10deeltjesgebiedentewegenaaneengestandaardiseerdeengenormaliseerdedeeltjesgroottedistributiecurvevanbuitenlucht.

Dezedistributiecurveszijnalsvolgtindenorm gedefinieerd:

Rendement Size range, μm

ePM10 0,3≤x≤10

ePM2,5 0,3≤x≤2,5

ePM1 0,3≤x≤1

Tabel 5.1: ISO 16890 size ranges Fig. 5.1: Deeltjesgrootte distributie curve van buitenlucht in stedelijke gebieden.

Fig. 5.2: Deeltjesgrootte distributie curve van buitenlucht op het platteland.

G1 G2 G3 G4 M5 M6 F7 F8 F9

ISOePM1

ISOePM2,5

ISOePM10

ISOcoarse

grof fijnmiddelmatig


DegemiddeldewaardenvoorePM1,ePM2,5 en ePM10 wordengebruiktomeenrendementswaardebij verschillendedeeltjesgroottesteberekenen, metbehulpvaneengestandaardiseerdeen genormaliseerdeverdelingscurvevannatuurlijk fijnstof.Degebruikerweetdandatderendements-waardezoalsweergegevenophetluchtfiltereenminimumrendementisenwathetrendementvan hetluchtfilterisopfijnstof.Debelastingwaarden

ePM1,ePM2,5 en ePM10wordenindemeestelanden gemonitordendaarmeeheeftdegebruikereen directerelatiemetdewerkelijkheid.

DebenaderingvolgensISO16890:2017sluit beteraanbijdemaatschappelijkefijnstofdiscussie.Metdenieuweluchtfilterclassificatieswordteen duidelijkerbeeldgeschetstvandebescherming dieluchtfiltersbieden.

Fig 5.3: Fijnstof en opname in het menselijk lichaam.


5.1 Overzicht van de verschillen tussen EN 779:2012 en ISO 16890

5.2 Energieberekening en ISO 16890

Degebruikskostenvanluchtfilterszijnmeer danalleendeaanschafprijs.Eenluchtfiltermoetgeïnstalleerdworden(installatiekosten),heefteenluchtweerstand(energiekosten),moetwordenuitgewisseldnaeindelevensduur(wisselkosten)enuiteindelijkdoordeafvalindustriewordenverwerkt(afvoerkosten).Bijdekeuzevanhetluchtfilterkanhetdusvanbelangzijnomtekiezenvooreenhoge

stofvangcapaciteitgeziendittypeluchtfiltereenlangerelevensduurheeftdaneenluchtfiltermet eenkleinestofvangcapaciteit.Eenluchtfiltermet eenhogeluchtweerstandverbruiktmeerenergie daneenmeteenlageluchtweerstandbinnendezelfdefilterklasse,hetgeenvaakhetgevolgisvanmeerofminderfiltrerendoppervlak.Hetisbelangrijkdatdegebruikerzichbewustisvandezekosten.

EN779:2012 ISO 16890:2017

Initiële weerstandscurve van het luchtfilter Initiëleweerstandscurvevanhetluchtfilter

Initiële rendement @ 0.4 μm met DEHS aerosol Initieelrendementvaneenonbehandeldluchtfilterindeeltjesgrootterange0.3tot1μmDEHS0.3tot2.5μmDEHSen0.3 tot10μmKCl.

Ontladen van media met IPA OntladenvaneenvolledigluchtfiltermetIPA

Rendementsbepaling op @ 0.4 μm deeltjes met DEHS aerosol

Initieelrendementvaneenontladenluchtfilterindeeltjes grootterange0.3tot1μmDEHS0.3tot2.5μmDEHSen0.3 tot10μmKCl.

ME minimum rendement @ 0.4 μm met DEHS aerosol

Hetgemiddelderendementvanhetschoneenontladenluchtfilterwordtbepaaldengewogenmeteengenormaliseerdedeeltjesgroottedistributievooreeninitiëlerendementwaardevoor derange0.3μmtot1μm(ePM1);0.3μmtot2.5μm(ePM2.5) en 0.3μmtot10μm(ePM10).

DHC, gravimetrisch rendement & gemiddeld gravimetrisch rendement

DHC,gravimetrischrendementengemiddeldgravimetrischrendement(optioneel).

ASHRAE test stof ISOfineteststof

Classificatie met het gemiddelde rendement Classificatiemethetminimale/ontladenrendement (verdelingin10rapportagewaarden).

Filterklasse Filterklasse

G1, G2 G3,G4,M5,M6,F7,F8 en F9 • ePM1(10rapportagewaarden95-50%)• ePM2.5(10rapportagewaarden95–50%)• ePM10(10rapportagewaarden95–50%)• Coarse(gravimetrischrendementin%,geenontlading)

Rapportage waarde: F7 Rapportagewaarde:(F7equivalent)• ISO ePM10 - 85%; • ISO ePM2.5 - 70% • ISO ePM1-60%

Tabel 5.2: Vergelijk tussen NEN EN 779:2012 en NEN EN ISO 16890:2016


5.3 Eurovent energieberekening en ISO 16890

In2011heeftEuroventeenclassificatievan‘Energie-efficiëntievanLuchtfiltersvoorAlgemeneVentila-tiedoeleinden’geïntroduceerddieaanslootbijdeEN779:2012.DemethodevanEuroventhelptdegebruikerhetmeestenergie-efficiënteluchtfilterteselecteren.DeberekeningbaseertEuroventopdevolgendeaangenomenvastewaarden:eenluchtdebietvan3400m³/u,eenventilatorrendementvan50% eneenjaarlijksebedrijfsduurvan6000uur.Hetgemetenjaarlijkseenergieverbruikwordtvergelekenmetdeklassenlimietenvoorelkefilterefficiëntieklasse.

MetdezemethodevalideertEuroventhetdoor defabrikantbeloofdejaarlijkseenergieverbruik vaneenluchtfilterondergelijkeenreproduceerbarelaboratoriumomstandigheden.Afhankelijkvanhetenergieverbruikwordthetfiltergeclassificeerd.

Berekeningvanhetjaarlijksenergieverbruik:

W=jaarlijksenergieverbruik(kWh)Qv=luchtstroom(m³/s)Δp=gemiddeldedrukval(Pa)T =jaarlijksebedrijfsduur(uren)η =ventilatorrendement(%)

Meteenvastwaardevoordevolumestroom(3400m³/h),bedrijfsurenvastgesteldop6000uureneenvastgesteldrendementvan50%kandebovenstaandeformuleookgeschrevenwordenals:

W =11.33.∆p

Debovenstaandeformulegaatopvooreenbepalingvanhetenergieverbruikmaarverteltnietsoverhetluchtfilterrendement.Eenluchtfiltermeteenlaagluchtfilterrendementheefteenlagereweerstandenheeftdusminderenergieverbruik.ZonderverderedifferentiatiezoueenlaagrendementluchtfiltereenA+labelhebbeneneenhoogrendementluchtfiltereenE-label.Hetenergieverbruikmoetdaaromaltijdgekoppeldwordenaandefilterklasse.

∆pisbelangrijkbijhetbepalenvandegemiddeldedrukval.Ditomdat,bijhetbeladenvanhetluchtfilterdoorstof,dedrukvalvanhetluchtfilterzalstijgen.Erisdaarvoorbepaalddatdefiltersworden beladenmeteenstofdieeendeeltjesdistributieheeft,diezoveelmogelijkovereenkomtmethet stofdatindebuitenluchtvoorkomt.Hierdoorzal dedrukstijgingvanhetluchtfilterdoorhetstofovereenkomenmethetluchtfilterdatineenluchtbe-handelingskastwordtgeïnstalleerd.DitishetL2 stofvolgensISO15957.Hetluchtfilterwordtmeteenstofhoeveelheidbeladenzoalsindeonderstaandetabelisweergegeven.Degemiddeldeweerstandwordtdanberekend,waarmeevervolgenshet energieverbruikwordtberekend.

MetdenieuweNENENISO16890isdesituatie ontstaandatdeluchtfilterklassenM5t/mF9nietmeerbestaan.IndeISO16890wordthetsymboolePMxgebruiktvoorhetrendement(efficiency). HetsymboolePMxbeschrijfthetrendement vaneenluchtfiltervoordeeltjesmeteenoptischediametertussen0,3µmenxµm.

EenwerkgroepbinnendeEuroventheeftgewerktaaneennieuweenergieclassificatie.Denieuweluchtfilterenergieclassificatiewordtbepaaldmeteenverge-lijkbaretabelalsvoorheen.M5t/mF9luchtfilterclassificatieszijnvervangendoordeePMxwaardenwaardooreengoedevergelijkingopdeprestatiesvanhetluchtfiltergemaaktkunnenworden.

Rendement Size range, μm

ePM10 0,3≤x≤10

ePM2,5 0,3≤x≤2,5

ePM1 0,3≤x≤1

Tabel 5.1: ISO 16890 size ranges

W =Qv ⋅ ∆p ⋅ T

η ⋅ 100

Rendement Stofbelasting Gebaseerd op:

ePM10 400g 20microgram/m³

ePM2,5 250g 12,5microgram/m³

ePM1 200g 10microgram/m³

Tabel 5.3: Stofbelading voor energie bepaling volgens Eurovent.


ISO ePM1 A+ [kWh] A [kWh] B [kWh] C [kWh] D [kWh] E [kWh]

50 % – 55 % < 800 900 1050 1400 2000 > 2000

60 % - 65 % < 850 950 1100 1450 2050 > 2050

70 % – 75 % < 950 1100 1250 1550 2150 > 2150

80 % - 85 % < 1050 1250 1450 1800 2400 > 2400

> 90% < 1200 1400 1550 1900 2500 > 2500

ISO ePM2,5 A+ A B C D E

50 % – 55 % < 700 800 950 1300 1900 > 1900

60 % - 65 % < 750 850 1000 1350 1950 > 1950

70 % – 75 % < 800 900 1050 1400 2000 > 2000

80 % - 85 % < 900 1000 1200 1500 2100 > 2100

> 90% < 1000 1100 1300 1600 2200 > 2200

ISO ePM10 A+ A B C D E

50 % – 55 % < 450 550 650 750 1100 > 1100

60 % - 65 % < 500 600 700 850 1200 > 1200

70 % – 75 % <600 700 800 900 1300 >1300

80 % - 85 % < 700 800 900 1000 1400 > 1400

> 90% < 800 900 1050 1400 1500 > 1500

Tabel 5.5: Energie classificatie volgens Eurovent RS 4/C/001- 2019 Published January 2019.

Ditallesisweereenstapvoorwaartsvoorzowel deluchtfiltratieindustriealsdegebruikersvan luchtfilters.


6. Luchtfilter keuze

Detweeprimairefunctiesvanluchtfiltersin luchtbehandelingsystemenzijn:

⚫ Deinstallatieenhaarcomponentenschoonhou-denenopdezemanierdeluchtbehandelingkast(LBK)gedurendezijngehelelevensduuroptimaaltelatenfunctionerenconformontwerpcondities.

⚫ Gebruikersvandeluchteenschoonen aangenaamwerkklimaatverschaffenmeteenbinnenluchtdievrijisvanstofenschadelijkegassen(binnenluchtkwaliteit).

Omdezedoelstellingtebereiken,wordenluchtfiltersinhetsysteem(meestalLBK)geïnstalleerdom verontreinigingenuitdebuitenluchtenuitde gerecirculeerderuimtelucht(zoalsfijnstofen gasvormigeverontreinigingen)tefilteren.Eenaantalbelangrijkeconstructieveoverwegingenvoorde geheleluchttechnischeinstallatie(deLBKinhetbij-zonder)zorgtvooreenoptimalewerkingvan deluchtfilters.

Doorwekenvanfiltermediaalsgevolgvanvrijvochtoftehogerelatievevochtigheidkantotgroeivan

sporen,schimmelsenbacteriënleiden.Dezevormeneenbronvanverontreinigingenkunnenleidentoteenslechterbinnenluchtklimaat(IAQ).

Tehogeluchtsnelheideneenongelijkmatigeaanstro-mingkunnentotmechanischebeschadigingleidenendaardoorbijdrageaaneenslechterbinnenluchtklimaat(IAQ).Hogeresnelhedenzijnookongewenstmet betrekkingtotenergieconsumptieengeluidsproductieHetgewensteresultaatiseengemiddeldeaanstroom-snelheidvanmaximaal2,5m/sophetfilterfront.

Hetisgebruikelijkomdekwaliteitvanderuimteluchttedefiniërenaanhandvandehoeveelheidbuitenluchtperpersoon,perm2ofaanhandvandeverhogingvandeCO2waarde.Ditalsindicatorvoorhet uitgassenvanorganischestoffen.

Ookdeconcentratievanbepaaldeongewenste vluchtigeverontreinigingen(TVOC)dieinruimteskunnenvrijkomenkunnenbepalendzijn.Denk hierbijaanverf,vloerbedekking,lijm,spaanplaat,kopieermachines.ZiehiervoorEN15251.

6.1 Luchtinlaat voor buitenlucht en relatieve vochtigheid

Vooreengoedeluchtfilterwerkingishetvan belangdatdeinlaatisontworpenmetalsdoeldat debuitenluchtschoonendroogisbijhetluchtfilter.Hetisbelangrijkdatergeenvrijvocht,zoalsregenensneeuw,inhetsysteemkanindringen.Uitzon-derlijkeweerstandsverhogingenenschimmelgroeidientinhetluchtfiltervoorkomenteworden.Hetisbelangrijkomdeluchtfilterstebeschermentegennatwordenenderelatievevochtigheidgedurendeeenlangereperiodezoulagermoetenzijndan80%(NEN

EN16798-3).Voorverwarmingiseenmogelijkheid omdeR.V.lagertehoudendan80%.Despecifiekeaanbevelingvoorhetgebruikvanbiostatisch behandeldeluchtfiltersisindelaatsteeditie vanVDI6022achterwegegelaten.

InAnnex.A2.2.vandeEN13779wordengedetail-leerdeinstructiesenvoorbeeldengegevenom debuitenluchtinlaatschoon,vochtvrijenvrij van(vermijdbare)verontreinigingentehouden.

6.2 Luchtfilterkeuze aanbeveling volgens Eurovent richtlijn Eurovent 4/23 – 2018 (second edition) Selection of EN ISO 16890 rated air filter class for general ventilation applications

Eenkeuzevooreengeschikteluchtfilterbegintmethetbepalenvanhetgewensteluchtfilterrendement.Ditwasinhetverledennietaltijdevenmakkelijk. DeklassevanODAkanvrijzekervastgesteld wordenmaardekeuzevandebinnenluchtkwaliteit isnieteenvoudig.Wanneerbijvoorbeeldeenkeuzemoetwordengemaaktvooreenvergaderzaal,

dientdeluchtkwaliteithoogtezijn,ookalsde bezettingrelatieflaagis.OmeenjuistefilterkeuzetekunnenmakenheeftEuroventbeslotenomvoordiverseruimtenhetbegripSUP1t/mSUP5intevoeren.Metdezeclassificatiekomtderelatietotstandtussenhetfilterendetoegevoerdelucht naarderuimte.


PM 2.5 PM 10 SUP 11 SUP 21 SUP 32 SUP 4 SUP 5

[µg/m³] [µg/m³] ePM1 ePM1 ePM2.5 ePM10 ePM10

ODA 1 < 10 < 20 70% 50% 50% 50% 50%

ODA 2 < 15 <30 80% 70% 70% 80% 50%

ODA 3 >15 >30 90% 80% 80% 90% 80%

Tabel 6.1: Gezamenlijk filter rendement voor de diverse SUP klassen.

Toevoerlucht catagorie

SUP 1verwijstnaartoevoerluchtmetconcentratiesvandeeltjesvormigmateriaaldievoldedenaandeWHO-grenswaarden(2005)vermenigvuldigdmeteenfactorx0,25(jaargemiddeldevoorPM2,5≤2,5μg/m³en PM10≤5μg/m³).

SUP 2verwijstnaartoevoerluchtmetconcentratiesvandeeltjesvormigmateriaaldievoldedenaandeWHO-grenswaarden(2005)vermenigvuldigdmeteenfactorx0,5(jaargemiddeldevoorPM2,5≤5μg/m³enPM10≤10μg/m³).

SUP 3verwijstnaartoevoerluchtmetconcentratiesvandeeltjesvormigmateriaaldievoldedenaandeWHO-grenswaarden(2005)vermenigvuldigdmeteenfactorx0,75(jaargemiddeldevoorPM2,5≤7.5μg/m³en PM10≤15μg/m³).

SUP 4verwijstnaartoevoerluchtmetconcentratiesvandeeltjesvormigmateriaaldievoldedenaandeWHO-grenswaarden(2005)(jaargemiddeldevoorPM2,5≤10μg/m³enPM10≤20μg/m³).

SUP 5verwijstnaartoevoerluchtmetconcentratiesvandeeltjesvormigmateriaaldievoldedenaandeWHO-grenswaarden(2005)vermenigvuldigdmetfactorx1,5(jaargemiddeldevoorPM2,5≤15μg/m³enPM10≤30μg/m³).

Tabel 6.2: Maximale PM concentratie per SUP klasse.

Noot 1: Minimale filtratie-eis ISO ePM1 50% betekent dat één van de luchtfilters in de Luchtbehandelingskast een minimale efficiëntie van 50% moet hebben voor PM1

Noot 2 Minimale filtratie-eis ISO ePM2.5 50% betekent dat één van de luchtfilters in de Luchtbehandelingskast een minimale efficiëntie van 50% moet hebben voor PM2,5


Klasse Omschrijving Voorbeelden

SUP 1 Industriëletoepassingenmetdevraagvoorhogehygiënischeeisen

• Ziekenhuizen• Farmaceutischeindustrie• Elektronica

SUP 2 Kamersmeteenpermanentebezetting • Kinderopvang• Scholen• Kantoren• Hotels• Woningen• Industriëletoepassingenmetmiddelmatigehygiënischeeisen,b.v.zoalsvoedselenwarenproductie

• Conferentiezalen• Vergaderzalen• Beurshallen• Bioscopen• Concerthallen

SUP 3 Kamersmeteentijdelijkebezetting • Bergingen• Winkelcentra• Wasruimtes• Kopieerkamers• Serverruimtes• Industriëletoepassingenmeteenlagehygiënischevraag, b.v.wasserijproductie

SUP 4 Kamersmeteenkortebezetting • Toiletten• Opslagruimtes• Trappenhuis• Industriëletoepassingzonderhygiënischevraag,b.v.algemeneproductie,gebiedenindeauto-industrie

SUP 5 Kamerszonderbezetting • Productiegebiedenmetzwareindustriezoalsstaalfabrieken,smelters,gieterijen

Tabel 6.3: Toepassingsvoorbeelden per SUP klasse.


Energiekostenwordenberekendvolgens:

Waarbij:Q =luchtvolumenstroominm3/s;Δp=gemiddeldeweerstandinPa;T =bedrijfsuren;η =ventilatorrendement(50%);C =energiekostenin€/kWh.

7. Berekening van de levenscycluskosten van een luchtfilter (TCO total cost of ownership)

Eindweerstandenvanluchtfilterswordenvaakuitverkeerdeoverwegingentehooggekozenenzoudenmetdehuidigebeschikbaretechniekenberekend moetenworden.Hetisbelangrijkdathetwisselenvandeluchtfiltersophetoptimalepuntuitgevoerdkanworden.Metdegegevenaankoopkostenvan hetluchtfilter,dekostenvoordewerkzaamhedenenafvoerkostenkunnenweeenoptimaalfinancieelpuntbepalenwaarophetluchtfiltergewisseldzoukunnenworden.DaaromishetraadzaamommetTotalCostofOwnership(TCO)eenkostenanalyseuittevoeren.Deeindweerstandenendaarmeedegemiddelde weerstandenoverhetluchtfilterteoptimaliseren.

Deenergiekostenvoorhetgebruikvaneenluchtfilterzijnvelemalenhogerdandeaanschafprijsvanhetluchtfilter.OmditteberekenenisdoorEurovent eenaanbevelingTCOvastgelegdenwordterbinnenISOTC142aaneennormalisatievandeTCOmethodegewerkt.

Voordeluchttoevoervooreenkinderdagverblijf willenwegraageenluchtfilterselecterenenvan dezeluchtfilterindeLBKdeTCOberekenen.

TotalCostofOwnership(TCO)wordtalsvolgt berekend:

Hierinzijn:Investering:Dekapitaalkostenvoordenieuwefilterinstallatie,dusluchtfilters,framesen montagekosten.

TCOenergie:Huidigeenergiekosten,dusdeelektrici-teitskostenvoordeventilator.Deberekening isgebaseerdopdegemiddeldeweerstandover hetluchtfiltertussenbegin-eneindweerstand. Hetventilatorrendementisvastgesteldop50%.

TCOonderhoud:Huidigekostenvoordetoekomstigeluchtfilternabestellingen,inclusiefloonkosten.

Standtijdenwordenberekendopbasisvankosten(idealewisselfrequentie)mitsdewisselfrequentieniettelaagiszoalsgedefinieerdindeVDI6022

TCOafvoer:Kostenvoorhetverwijderenvandeluchtfilters,waarbijverbrandingeventueeleen(kleine)opbrengstbijdragekanleveren.

Geld,datindetoekomstwordtuitgegevenheeftnormalitereenlagerewaardevanhetzelfdebedragdatvandaagwordtbesteed. Dehuidigewaardevaneenbedragdatover“n”jarenwordtuitgegevenwordtberekendvolgens:

Waarbij:n = aantal jaren p=prijsinflatie%i = rente %

C =Q ⋅ ∆p ⋅ T

η ⋅ 1000

TCOtotaal = Investering + TCOenergie + TCOonderhoud + TCOafvoer

[ 1 + (i - p) ] -n


7.1 Voorbeeld van een luchtfilter selectie

Alsvoorbeeldnemenweeenkinderdagverblijf:1luchtbehandelingskastmet2filtertrappen.BuitenluchtkwaliteitisODA3.

Volgenstabel6.3,kinderopvang=SUP2.Volgenstabel6.1moethettotalerendementvandeluchtbehandelingskast80%opePM1 zijn.

Deselectiezoukunnenzijn:EerstetrapeenzakkenfilterePM2,560%

⚫ ISO ePM10 - 84% ⚫ ISO ePM2.5- 60% ⚫ ISO ePM1 - 50%

Weerstandbij3400m³/his65Pa.

TweedetrapeencompactfilterePM1 75%

⚫ ISO ePM10 - 94% ⚫ ISO ePM2.5 - 83% ⚫ ISO ePM1 - 77%

Weerstandbij3400m³/his70Pa

Metbetrekkingtotdeberekeningvanhettotalerendementseisvanhetfilter(ODA3–SUP2)isdit88%enbovendeminimalevereistenzoalsgesteldinEurovent.

7.1.1 Voorbeeld TCO Berekening

VoorbeeldvaneenTCOberekeningvoorde situatie“grotestadinNederland”met22µg/m³. Intabel7.2isvoordegegevenfiltersuitgerekend

watdeoptimalewisselfrequentieisopbasis vaneenstofbelastingvan22µg/m³.

Stofhoeveeheid voor het filter

“filter rendment”

stofhoeveelheid in het filter

Achter het filter

Zakkenfilter rendement ePM1 100% 50% 50% 50%

compact filter, rendement ePM1 50% 77% 39% 12%

Gecombineerd rendement 88% 12%

Tabel 7.1: Filter rendement berekening.

Omschrijving Filter trap 1

Volumestroom per luchtfilter m³/h 3400

Bedrijfsuren per jaar 8760

Stofbelasting buitenlucht ODA 2 in µg/m³ 22

Stofbelasting in gram per maand per filter 55

1e filtertrap zakkenfilter 60% PM 2.5 595x595x640

2e filtertrap compact filter 77% PM 1 595 x 595 x 292

Energiekosten per kWh €0,20

Arbeidskosten per uur €50,00

Tijd benodigd in uren voor het wisselen van het filter 0,5uur

Aanschafkosten zakkenfilter 60% PM 2.5 €40,00

Aanschafkosten compact filter 77% PM 1 €50,00

Optimaal wisseltermijn in Maanden voor filtertrap 1 6

Optimaal wisseltermijn in Maanden1 voor filtertrap 2 9


7.2 Gebruik van grof-filters als voorfilter

Methetgebruikvanvoorfilterswordtalleendeinstallatiegevrijwaardvanhetbinnendringenvangrovestofdelen,zoalsinsecten,stuifmeel,zandenandergrofstof.Alsindedirecteomgevingeensterkvervuilendeindustrieisgevestigd,zoalseencement-fabriek,eenstaalbedrijfofoverslagbedrijvenvoorstortgoederen,kaneengescheidenISOcoarse voorfilternuttigzijn.ISOcoarsefiltershebben

eengravimetrischrendementenwordtalszodaniggemetenalshetrendementvanhetfilterlageris dan50%ePM10.

Alsergeenofweiniggrofstofaanwezigis,zijn groffiltersoverbodig.Zedragennauwelijksbijaanstandtijdverlengingengebruikendegrof-filtersvoornamelijkextraenergie.

7.3 Maximaal gebruiksduur van een luchtfilter

7.3.1 Wisselfrequentie

Luchtfilterszijntewisselenalsdeaanbevolen eindweerstandisbereiktzoalsopgegevendoordeleverancier,ofalservisueleschadeisgeconstateerd.Aanbevelingenzijn:1. Luchtfiltersvoorrecirculatieenafvoerlucht

moetenaandezelfdefilterklassevoldoenals deeerstetrapluchtfiltersectieindetoevoer.

2. DeVDI6022eisenzijntegebruikenvoor installatiesmethogehygiënischeeisen,

zoalsziekenhuizen,laboratoriaende farmaceutischeindustrie.

3. Filterwisseldientbijvoorkeurinhetnajaar nadebelastingmetpollenensporenplaats tevinden.Bijeentweedefilterwisselingdientdezeinhetvoorjaaraanheteindevanhetstookseizoenplaatstevinden.

4. Defilterleverancierkanhelpenbijdebereke-ningvandeoptimalefinanciëlewisselfrequentie.

7.3.2 Aanvullende VLA eisen voor kwaliteitsborging

Deaanvullendeeisenzijn:1. AlleluchtfiltersvolgensdeISO16890testen,

classificerenenlabelen.2. AlleHEPA-filtersvolgensdeactueleversie

vanEN1822testen,classificerenenlabelen.

3. AlleluchtfiltershebbenstandaardafmetingenvolgensEN15805:2009.Destandaardmonta-geframeafmetingenzijn:610x610mm;508x610mm;305x610mmen305x305mm.

Totale filter kosten per jaar

Aanschafkosten per jaar €147,00

Wisselkosten per jaar €84,00

Energiekosten per jaar €696,00

TCO €927,00

Tabel 7.2: Samenvatting voorbeeld TCO berekening.

Conclusie:Intabel7.2zijndedetailsvandeTCOanalyse weergeven.Watopvaltaandegetallenisdatdeenergiekostenzeerdominantzijnt.o.v.aanschaf- kostenenwisselkosten.HetisvooreenlageTCObelangrijkeengoedluchtfilterteselecterendateenlageweerstandstijginglaatzienbijstofbelasting.

Euroventgeeftadvieshoeeenberekeninguitgevoerdkanworden.Dusvooreenoptimaleberekeningishetadviesditdoordeluchtfilterleverancieruittelatenvoerenopbasisvandeluchtfilterkarakteristiek.


4. Bijzakkenfiltersmoetendezakkenaltijd verticaalzijnopgesteld.

5. EénfilterafmetingperLBKkomtdeuniformiteittengoede.

6. AlleluchtfiltersvolgensISO16890zijnEurovent

gecertificeerd(www.eurovent-certification.com).7. AlleluchtfilterszoalsgeleverddoorEurovent

aangeslotenbedrijvenenzijnvanhetEuroventenergielabelvoorzien (www.eurovent-certification.com).

7.3.3 Voorbeelden van luchtfilters en labeling

A. ZakkenfiltersFilterklasse 50%-95% ePM1 met Euroventcertificatieenenergielabel

Foto: IFB/Deltrian; Afpro

D. Label Eurovent certificatie

C. Combinatiefilters en Moleculaire filtersGFalleenof(ePM150%+GF)alscombinatiefilter

Foto: AAF, IFB/Deltrian

B. Compact filterFilterklasse 50%-95% ePM1 met Euroventcertificatieenenergielabel

Foto: Feuredenberg/Merrem, AAF;

http://www.eurovent-certification.com



8. Luchtfilter installatie en onderhoud

De systemen, inclusief de luchtfilters, moeten zo zijn ontworpen en geïnstalleerd dat zij regelmatig kunnen worden geïnspecteerd en onderhouden. De inspectie moet worden uitgevoerd door interne of externe professionals om een optimale technische en hygiënische werking te garanderen. Zowel NEN EN 16798-3, als de VDI 6022-2 en VDI 3802 geven hiervoor goede aanbevelingen en richtlijnen.

8.1 Constructieve overwegingen

Enkelebelangrijkeconstructieveaandachtpuntenzijn: ⚫ Deeersteluchtfiltertrapmoetzodicht mogelijkbijdetoevoerluchtofmengkamer wordengeïnstalleerd.Eenextravoorfiltertrapvoordebuitenluchtaanzuigingisalleenbijzeerhogestofbelastingaantebevelen.

⚫ Detweedelaatsteluchtfiltertrapishetlaatsteelementvandeluchtbehandeling.BijgebruikvanV-snaargedrevenventilatorenmoetdezeluchtfiltertrapaltijdgeïnstalleerdzijn.

⚫ Deluchtfiltersectiemoetgoedtoegankelijkzijnvoorvisueleinspectieenvoorhetwisselenvandeluchtfilterelementen.Vanaf1.3mbreedtemetbinnenverlichtingenvanaf1.6mbreedtemettweezijdigetoegang(voorenachterdeluchtfilters).

⚫ Deluchtfilterelementendienenaltijdvanafdevuileluchtzijdegeïnstalleerdtewordenen/ofwordengewisseld.

⚫ Eenluchtdichteafdichting(zieookEN1886voorluchtfilterbypasslekkage)moet gegarandeerdzijn.Alleenluchtfilterframes metgesloten-celafdichtingenzijntoete passen,ofeensoortgelijkeafdichtingop hetluchtfilterelement.

⚫ Luchtfiltersmoetengelijkmatigworden doorstroomt;drukstotenenstromingonder 90°moetenwordenvermeden.

⚫ Ongeachtdefilterklassemagdeefficiencynietonderdegedefinieerdewaardedalen.LetdusopenvergelijkmetdeminimaleePMxuithet

ISO16890testrapport. ⚫ Bijzakkenfiltersmoetendezakkeninverticalepositiewordengeïnstalleerd,omdathorizontaalgeplaatstezakkenextraluchtweerstandkunnen veroorzakenendaardoordebodemvandeinstallatievervuilen.

⚫ Deinstallatiemoetovereenaanwijzende drukverschilmanometereneenbedrijfsuren tellerbeschikken.

⚫ Voorzieningenvoordecontrolevanderelatievevochtigheid(ookvoordetweedetrap<90%RV)moetenhetnatwordenvandeluchtfilters,enmogelijkemicrobiologischeaangroei voorkomen.

⚫ Voorwarmtewielenmetluchtfiltersinde retourluchtmoetdezelfdefilterklassealsin detoevoerluchtwordentoegepast.

⚫ Deeindweerstandvandeluchtfiltersectievastleggenvolgensenergetischeoverwegingen(TCOenLCA)enbeschikbareopvoerhoogtevandeventilator.

⚫ Elkeluchtfiltersectiemoetaandebuitenzijdeduidelijkgekenmerktzijnmetdevolgendedata: - Luchtvolumestroomvandeinstallatie (nietvandeluchtfilters)

- Aantalfilters - FilterklassevolgensISO16890 (Euroventenergieklasse)

- Afmetingenluchtfilters - Aanbevoleneindweerstandvandeluchtfilterinstallatie(nietvandeluchtfilters)

8.2 Onderhoud, gebruik, wisselen van luchtfilters en afvoer gebruikte luchtfilters

Eeninstallatieisschoonindienallesysteem- componenten,inclusiefdeluchtfilters,zichtbaarschoonzijn.

Het is raadzaam bijzonder te letten op: ⚫ Maandelijksevisuelecontroleophetdoorwekenvandefilterelementenomhetrisicovan

microbiologischeaangroeitereduceren. ⚫ Maandelijksevisuelecontroleophetafscheurenofopschurenvanfilterzakkenofandere mechanischebeschadigingen,alsafdichtingen.

⚫ Maandelijksecontroleenregistratievan deluchtdrukverschilendebedrijfsuren.


Wanneer luchtfilters moeten worden vervangen:

⚫ Bijvisuelelekkenenbeschadigingen. ⚫ Bijdoorwekenvanhetluchtfilter. ⚫ Nabouwofverbouwingvandeinstallatie. ⚫ Bijhetbereikenvandeaangegeveneindweer-stand(eindweerstandaangegevendoor LBK-fabrikantofsysteemleverancier).

⚫ Bijhetbereikenvandeuithygiënischeoverwe-gingen(zie5.3)aangegevenwisselfrequentieinbedrijfsurenofjaren.

⚫ Luchtfilterwisselmoetbijvoorkeurnahet pollenseizoenindeherfstplaatsvindenen/of nahetstookseizoeninhetvoorjaar.

Bij het wisselen van de luchtfilters moet op de volgende punten worden gelet:

⚫ Reservefiltersdroogenschoonindeorigineleverpakkingopslaan.

⚫ Tijdenshetwisselenvandeluchtfilters beschermendekledingdragen,denkaaneenmondkapjeenhandschoenen.

⚫ Devuileluchtfilterszorgvuldiginpakkenomhet

ontsnappenvanverontreinigingen tegentegaan.

⚫ Defiltersectiereinigenenbeschadigde afdichtingen,klemmenendergelijkevervangen.

⚫ Hetnieuweluchtfilterinstallerenvolgens devoorschriftenvandefilterfabrikantom beschadigingen,zoalsingeklemdezakken, tevoorkomen.

⚫ Denulwaardevandeverschildrukmanometer endebedrijfsurentellercontroleren.

⚫ Noteervoorelkeluchtfiltersectieopeen servicekaart: - Datumfilterwissel - Afgelezenweerstandnieuweluchtfilters - Volgendeluchtfilterwissel - Naamuitvoerder

⚫ Afvoervanhetvuileluchtfilter(buitenlucht enrecirculatie)kanalsindustrieelafvalplaats-vinden.

N.B.Filtersdieschadelijkestoffen(toxisch,pathogeen)hebbenafgevangen,moetenalschemischafvalworden afgevoerd.Leefaltijdde(lokale)milieuregelsna.

8.3 Luchtfilter front snelheden

Hetverdientaanbevelingdeaanstroomsnelheid overhetluchtfilterzogelijkmatigmogelijktelatenverlopen.Ditommechanischebeschadigingalsgevolgvanturbulentieendwarsstromingentevermijden (zie ook 8.1).

Eengoedeaanstroomsnelheidvoorluchtfiltersisinhetalgemeenniethogerdan2,5m/s.Ditisookde

genormaliseerdesnelheidvoordeluchtfiltertests.Luchtsnelhedenwordenveelalbepaalddoor energiebeperkendemaatregelenvandeLBK. Bijlageresnelheden,dieopzichtoteenlager energieverbruikleiden,moeteropwordengelet datbijzakkenfiltershetvolledigefilteroppervlakwordtgebruikt,ofweldatallezakkenvolledig wordendoorstroomd.


8.4 Label

HetenergieklasselabelAt/mEiszeerherkenbaar,zoalswedatookkennenvanbijvoorbeeldwitgoed enandereconsumentenproducten.Hetiseen gewaarborgdlabelvolgensEurovent,herkenbaar aanhetEuroventlogo.Behalvehetlogo,dient hetlabelookeenaantalverplichtegegevensuit ISO16890tevermelden,namelijk:

⚫ Deluchtfilterklasse. ⚫ Hetnominaleluchtdebietuitdetestinm3/h. ⚫ Zoweldeinitiëlealsdeminimumefficiencyop0,4μmdeeltjesuitdetest.

⚫ DeenergieconsumptieinKWh.

Energieverbruikenfilterrendementzijnnuvergelijk-baardoorofficiëledocumenten/rapportenvan deluchtfilterfabrikanten,diedeelnemenaanhet EuroventCertificatieProgramma.Datazijntevindenop:www.eurovent-certification.com.HetEuroventEnergylabelisper1januari2012alsdooslabel verschenen.



9. Advies

DeKringLuchtfiltersvandeVLAgeeftaangebruikersvanluchtfiltersonafhankelijkadviesenondersteuningovertechniek,productenengebruik

vanluchtfilters.VoormeerinformatieoverdezepublicatiekuntucontactopnemenmetdeVLAondertelefoonnummer079-3531302ofvla@fme.nl.

10. Referenties

[1] NEN EN 779:2012,Particulateairfiltersforgeneralventilation,Determinationofthefiltrationperformance(VervangtNENEN779:2002)[2] NEN EN 1822-1:2009,Highefficiencyairfilters(HEPAULPA)–Part1Classification,performance testing,marking[3] NEN EN 1822-2:2009,Highefficiencyair filters(HEPAandULPA)–Part2Aerosolproduction,measuringequipment,particlecountingstatistics[4] NEN EN 1822-3:2009,Highefficiencyairfilters(HEPAandULPA)–Part3Testingflatsheetfiltermedia[5] NEN EN 1822-4:2009,Highefficiencyairfilters(HEPAandULPA)–Part4Determiningleakageoffilterelements(Scanmethod)[6] NEN EN 1822-5:2009,Highefficiencyairfilters(HEPAandULPA)–Part5Determiningtheefficiency offilterelements[7] NEN EN 14799:2008,Airfiltersforgeneral aircleaning-Terminology[8] NEN EN 15805:2009,Particulateairfilters forgeneralventilation-Standardizeddimensions[9] NEN EN 13779:2007, Ventilation for non- residentialbuildings–Performancerequirements forventilationandroom-conditioning[10] NEN EN 15251:2007,Indoorenvironmental inputparametersfordesignandassessmentof energyperformanceofbuildingsaddressingindoorairquality,thermalenvironment,lightingandacoustics[11] NEN EN 15241:2007,Ventilationforbuildings.Calculationmethodsforenergylossesdueto ventilationandinfiltrationincommercialbuildings[12] NEN EN 15242:2007,Ventilationforbuildings.Calculationmethodsforthedeterminationofairflow

ratesinbuildingsincludinginfiltration[13] VDI 6022 Blatt 1:2006,Hygiene- AnforderungenanRaumlufttechnischeAnlagen[14] VDI 6022 Blatt 2:2006, Hygienische AnforderungenanRaumlufttechnischeAnlagen– AnforderungenandieHygieneschulung[15] VDI 6022 Blatt 3:2006,Hygiene- AnforderungenanRaumlufttechnischeAnlageninGewerbe-undProduktions-betrieben[16] VDMA 24186 Teil 1,Leistungsprogramm fürdie]WartungvontechnischenAnlagenund AusrüstunginGebäuden–LufttechnischeGeräte undAnlagen[17] Luftfilter-Information Nr.2 2005,Luftfilter inZusammenhangmitVDI6022[18] Council Directive 2002/91/ECEnergy PerformanceofBuildingsDirectory(EPBD)[19] Council Directive 2008/50/EC Clean Air ForEurope(CAFE)(VervangtDirective99/30/EC)[20] CEN TR 14788:2006,Ventilationforbuildings.Designanddimensioningofresidentialventilationsystems[21] Eurovent Revised REC 10 (September 2005) CalculatingofLifeCycleCostforAirFilters[22] SP Swedish National Testing and Research Institute,P-markingMethod1937.CertificationrulesforairfiltersSPCR022-1998[23] Eurovent 4/11 (January 2017),Energy efficiencyclassificationofAirfiltersforgeneral ventilationpurposes.[24] NEN EN 16798 2017, [24] Eurovent 4/23 – 2018,(secondedition) selectionofENISO16890RatedAirFilterclassesforgeneralventilationapplications

mailto:vla%40fme.nl?subject=


11. Disclaimer

‘Ditdocumentismetdegrootstmogelijkezorgvul-digheidsamengesteldopbasisvanbestaandeexternepublicatieseninformatieversterktdoorderden. Hetkanzijndatsindsdepublicatievanditdocumentwijzigingenzijndoorgevoerden/ofnieuweinzichten

zijngeformuleerd.InbeidegevallengeldtdanookdatdeVLAnietverantwoordelijkkanwordengehoudenvoordevolledigheid,juistheidenbetrouwbaarheidvandeinformatieinditdocument.Eventuele schrijf-entikfoutenvoorbehouden.’


1. Notities

© 2019VerenigingLeveranciersvanLuchttechnischeApparaten(VLA)Zilverstraat692718 RP Zoetermeer

Allerechtenvoorbehouden.Nietsuitdezepublicatiemagwordenverveelvoudigd,hergebruikt,opgeslagenineengeautomatiseerd gegevensbestanden/ofopenbaargemaaktinenigevormofopenigewijze,hetzijelektronisch,mechanisch, doorfotokopieën,opnamenofopenigeanderemanierzondervoorafgaandeschriftelijketoestemmingvan deVerenigingLeveranciersvanLuchttechnischeApparaten(VLA).

De VLADeVerenigingLeveranciersvanLuchttechnische Apparaten(VLA)iséénvande60brancheorganisatiesvanFME.Ditisdeoverkoepelendebrancheorganisatievoordetechnologischeindustriewaarbijruim2.200technologischebedrijveninNederlandaangeslotenzijn.DeVLAvertegenwoordigtfabrikanten,leveranciers, installateursendienstverlenersdieactiefzijnindeluchttechniek.DeVLAheeftzichontwikkeldtotdégesprekspartnervandeoverheidenpolitiek,waarhetgaatomgoedeventilatieenhetbelanghiervanvoor eengezondbinnenmilieu.DeVLAwordtdanooknauwbetrokkenbijnieuwewet-enregelgevingopditgebied.OpEuropeesniveauwerktdeVLAsamenmetde belangenorganisatieEurovent.

Voor meer informatie kijkt u op www.platformbinnenlucht.nl of belt u met 088 400 85 15.

Dezepublicatieisontwikkelddoor:Vereniging Leveranciers Luchttechnische Apparaten

Dezepublicatiewordtuaangebodendoor:

©VLA2019ondernemersorganisatievoordetechnologischeindustrie

Bezoekadres:Zilverstraat69,2718RPZoetermeerPostadres: Postbus190,2700ADZoetermeer

w w w . b i n n e n k l i m a a t b e s t e k k e n . n l

Tel.: 088 - 400 85 15e-mail: [email protected]

Specificatie Luchtfilters voor Luchtbehandelingsystemen...EN 16798-3 en bijvoorbeeld deze richtlijn...

Documents

Transcript of Specificatie Luchtfilters voor Luchtbehandelingsystemen...EN 16798-3 en bijvoorbeeld deze richtlijn...