Nieuw LeveN voor Dc vaN haLL - De Key10.000 m2 BVO groot. Het U-vormige gebouw heeft twee doorgangen...
Transcript of Nieuw LeveN voor Dc vaN haLL - De Key10.000 m2 BVO groot. Het U-vormige gebouw heeft twee doorgangen...
Nieuw LeveN voor Dc vaN haLLvoorstel voor vernieuwing van de locatie Donker curtiusstraat • van hallstraat
De Key | Studioninedots
2
1
1 In een oogopslag 3
2 InleIdIng 4 3 HuIdIge sItuatIe 53.1 Projectomschrijving 6
3.2 Plek in de stad 7
3.3 Technische en functionele staat 8
3.4 Conclusie 10
4 ruImtelIjke vIsIe 124.1 Planopzet 12
4.2 Inzoomen op het bedrijfsverzamelgebouw 13
4.3 Nieuwbouw en Merkelbachgebouw 14
5 programmatIscHe vIsIe 16
6 randvoorwaarden 186.1 Parkeren 18
6.2 Studenten en overlast? 18
6.3 Omwonenden en belanghebbenden 18
6.4 Huurders bedrijfsverzamelgebouw 19
6.5 Duurzaamheid 19
6.6 Bodem, kabels en leidingen 19
6.7 Boom aan de kade 19
6.8 Overig 19
SWOT met strategie 20
7 conclusIe 21
BIjlagen 22Tekeningen
In deze notitie zet de key uiteen waarom en op welke wijze zij tot vernieuwing wil komen van de locatie donker curtiusstraat - van Hallstraat. Het doel van deze notitie is het informeren van belanghebbenden, het verkrijgen van medewerking van het stadsdeel en gemeente tot transformatie van de locatie ‘dc van Hall’ en het wijzigen van het bestemmingsplan op basis van deze visie. de locatie zal gefaseerd ontwikkeld worden, te beginnen met het bedrijfsverzamelgebouw aan de donker curtiusstraat, vervolgens de nieuwbouw aan de kostverlorenvaart en tot slot de renovatie van het merkelbachgebouw.
iNhouD
Amsterdam, maart 2016. De Key en Studioninedots
2
Donker curtiusstraat
KostverlorenvaartMerkelbach-gebouw
onbebouwde kavel
van hallstraat
Donker curtiusstr
aat
• bedrijfsruimte
• 2 woonwerkwoningen op dak
• ca 35 starterswoningen
3
De Key is eigenaar van het bedrijfsverzamelgebouw (erfpacht), het Merkelbachgebouw en het braak-
liggende terein aan de Kostverlorenvaart. Het bedrijfsverzamelgebouw aan de Van Hallstraat heeft
grote potentie en verdient een tweede leven. De verslechterende staat van het gebouw maakt ingrijpen
noodzakelijk.
De Key is al jaren nauw betrokken bij het gebied rond de Van Hallstraat en Donker Curtiusstraat,
zowel in eigendom en beheer van bestaande sociale huurwoningen, als ook in herontwikkeling met
nieuwbouwlocaties aan weerszijden van de Kostverlorenvaart. De Key heeft samen met architectenbureau
Studioninedots een nieuwe ruimtelijke en programmatische visie ontwikkeld voor de gehele locatie
DC Van Hall.
De Key ziet in de aanpak van het bedrijfsverzamelgebouw een kans om het gebouw duurzaam te
renoveren en extra levendigheid toe te voegen aan deze centraal gelegen locatie in de stad.
De transformatie van het gebouw gaat hand in hand met de ontwikkeling van een hofvormig ensemble waar
behalve het bedrijfsverzamelgebouw, ook het Merkelbachgebouw en de beoogde nieuwbouw onderdeel
van uitmaken.
De Key wil in het daarvoor zeer geschikte bedrijfsverzamelgebouw studentenwoningen realiseren en in
de nieuwbouw sociale huurwoningen voor starters op de woningmarkt. Onder de naam ‘DC Van Hall’
wordt deze locatie een plek voor ambachtelijke ondernemers en woonstarters zoals studenten en
werkende jongeren.
In de plint van het bedrijfsverzamelgebouw komt plek voor nieuwe functies. Kernwoorden daarbij zijn:
creatief, kleinschalig en ambachtelijk. Alle gebruikers – bewoners en bedrijven – zullen elkaar ontmoeten
in het nieuwe gezamenlijke binnenhof. De nieuwe gebruikers zullen zorgen voor een levendige plint en
brengen leven op straat en in de buurt.
1. iN eeN oogopSLag
2,3
1,7
1,2
1,0
0,8
0,9
0,850,5
2,9
1,8
2,5
Bedrijfsverzamelgebouw
Merkelbachgebouw
Nieuwbouw
• ca. 178 studentenwoningen
• plint: kleinschalige bedrijven
• bedrijfsruimte
• 2 woonwerkwoningen op dak
• ca 35 starterswoningen
Potentie van DC Van Hall
4
In 2007 is De Key eigenaar geworden van de locatie die begrensd wordt door de Donker Curtiusstraat,
Van Hallstraat en Kostverlorenvaart. De Key was op dat moment zeer actief als (her-)ontwikkelaar in
verschillende delen van stadsdeel Westerpark. De Key heeft eerder in de nabijheid van het bedrijfs-
verzamelgebouw projecten gerealiseerd. Het project Buyskade met woningen en bedrijfsruimten aan de
Buyskade, en aan de overzijde van de Kostverlorenvaart het project De Binderij. De Key is daarnaast
eigenaar van het ateliergebouw aan de Donker Curtiusstraat 21-25, van 16 sociale huurwoningen en
5 vrije sector huurwoningen in de VVE Donker Curtiusstraat/Kempenaerstraat tegenover het bedrijfs-
verzamelgebouw, 12 sociale huurwoningen in de middelste toren aan de Kostverlorenkade en een tweetal
sociale huurwoningen in het gebouw tegenover de torens aan de Donker Curtiusstraat.
De Key heeft na de verwerving van de locatie in 2007 vergaande plannen voor herontwikkeling uitgewerkt
in de jaren 2008 tot 2010. Door de complexe situatie ter plaatse en door de vastgoedcrisis zijn deze
plannen steeds verre van haalbaar gebleven. Sinds de verwerving is er veel veranderd voor woningcorpora-
ties in het algemeen en dus ook voor De Key. Door de nieuwe Woningwet is het speelveld van corporaties
aanzienlijk verkleind, zeker waar het gaat om commercieel vastgoed.
De Key neemt daarom een nieuw initiatief op deze locatie met een plan dat uitstekend past in de nieuwe
visie en missie van De Key.
2. iNLeiDiNgDe Key en de locatie Donker Curtiusstraat - Van Hallstraat
Context Woonstichting de Key
Woonstichting De Key (externe factoren)
•DeKeyiseenToegelatenInstelling(TI)
•DenieuweWoningwetisaangenomeneninwerkinggetreden.Hetspeelveldvandecorporaties
is hiermee aanzienlijk verkleind
•SplitsingvereistvanDaebenniet-Daebactiviteiten
•Corporatiesmogeninbasisgeenkoopwoningenofbedrijfsonroerendgoedrealiseren,
tenzij een marktoets aantoont dat er geen marktpartij is die deze activiteiten oppakt.
•Dewoningwetmaakteenuitzonderingvoorbebouwdegronddiealvoorjanuari2015ineigendom
bij de corporaties is, dan is niet-Daeb toegestaan (mits goedkeuring minister). Erfpacht wordt
echter niet als eigendom gezien.
•Dewoningcorporatietrektzichdaarom(noodgedwongen)terugopzijnkerntaak.
De Key heeft deze beleidsmatige koerswijziging omarmd.
Woonstichting De Key (interne factoren)
De Key komt net als andere corporaties uit een legitimiteitscrisis. De financiële randvoorwaarden voor
corporaties zijn dusdanig veranderd, dat De Key nieuwe prioriteiten en ambities heeft opgesteld, verwoord
in de Strategienota De Key ‘Op weg naar een visie en een missie van De Key’ d.d. 6 oktober 2014.
De Key richt zich nu primair op de metropoolregio Amsterdam. De Key bezit veel woningen in dat deel van
de metropool waar die diversiteit steeds meer onder druk komt, namelijk binnen of langs de rand van de
Amsterdamse ring A10. De Key zal zich in hoofdzaak richten op het bieden van huisvesting in dit gebied, en
levert hiermee een bijdrage aan de beschikbaarheid van betaalbare woonruimte in centrale delen van de
stad.
De Key richt zich op het huisvesten van starters op de woningmarkt, waaronder studenten. Daarbij wenst ze
haar woningen telkens opnieuw beschikbaar te krijgen voor nieuwe starters. Hierdoor blijft de stad continu
verjongen en wordt bijgedragen aan het behoud van de diversiteit in de metropool, de stad, haar wijken en
buurten. Eigendom van bedrijfsonroerend goed wordt door De Key stapsgewijs afgebouwd.
5
VAN
HA
LLS
TRA
AT
DONKER CURTIUSSTRAAT
2. Merkelbach
1. ABC
3. huiDige SituatieDe projectomgeving en de verschillende planonderdelen
3. OnbebOuWDe KaVel
1. beDrijfsVerzamelgebOuW
2. merKelbaCHgebOuW
3. Onbebouwde kavel
1. bedrijfs-verzamelgebouw
6 6
Het gebied met het ABC-gebouw, het Merkelbachgebouw en de huidige onbebouwde kavel vormen samen
één ruimtelijk gebied dat begrensd wordt door de Kostverlorenvaart, de Donker Curtiusstraat en de Van
Hallstraat.
ABC-gebouw Het ABC-gebouw aan de Donker Curtiusstraat is in 1961 opgericht als industrie- en handels�at en is
momenteel in gebruik als bedrijfsverzamelgebouw. De grond is uitgegeven in erfpacht. Het gebouw
bestaat uit een kelder, begane grond met tussenverdieping en daarboven 5 verdiepingen. Het is ca.
10.000 m2 BVO groot. Het U-vormige gebouw heeft twee doorgangen naar het binnenterrein dat voor
parkeren wordt gebruikt.
Het tweede gebouw, het Merkelbachgebouw, staat op de hoek van de Van Hallstraat en de Kostverloren-
vaart. Dit is een rijksmonument.
De begane grond en eerste verdieping zijn in gebruik als bedrijfsgebouw. Er zijn in totaal drie huurders.
Op de tweede verdieping bevinden zich de twee oorspronkelijke woningen. Deze woningen hebben hun
berging in het souterrain. In het souterrain bevinden zich behalve deze bergingen, ook opslagruimte van
de bedrijven en het ketelhuis. Verder wordt het souterrain niet gebruikt.
Het gebouw staat op eigen grond. Het aangrenzende terrein ligt hoger dan het terrein van het ABC-gebouw,
de scheiding wordt gevormd door een keermuur. Dit terrein wordt uitsluitend gebruikt als parkeerterrein.
Van het onbebouwde kavel is niet bekend of en welke bebouwing hier in het verleden heeft gestaan.
Het terrein is eigen grond.
De boom naast het Merkelbachgebouw aan de Kostverlorenvaart wordt als waardevol aangemerkt.
Belang van het Merkelbachgebouw
Deze voormalige drukinktfabriek Gra�color uit 1938-1939 is van algemeen
belang vanwege de architectuur-historische, industrieel-archeologische
en typologische waarden. Het is een uitwendig overwegend gaaf bewaard
voorbeeld van een nieuw-zakelijk fabrieksgebouw en representatief voor de
in Amsterdam zo belangrijke bedrijfstak van de gra�sche industrie. Het gebouw is tevens van belang in
het oeuvre van Merkelbach en Karsten als toonaangevende utiliteitsbouwarchitecten.
2,3
1,7
1,2
1,0
0,8
0,9
0,850,5
2,9
1,8
2,5
Y 3385
Y 2745
Y 3353
18 are 17 ca.
11 are 44 ca.
3 are 70 ca.
Erfpacht tot 31-03-2036
Eigendom
Eigendom
3.1 projectomschrijvingHet gebied met het bedrijfsverzamelgebouw, het Merkelbachgebouw en de huidige onbebouwde kavel
vormen samen één ruimtelijk gebied dat begrensd wordt door de Kostverlorenvaart, de Donker Curtius-
straat en de Van Hallstraat.
Bedrijfsverzamelgebouw Het bedrijfsverzamelgebouw aan de Donker Curtiusstraat is in 1961 opgericht als industrie- en handelsflat
en is momenteel in gebruik als bedrijfsverzamelgebouw. De grond is uitgegeven in erfpacht. Het gebouw
bestaat uit een kelder, begane grond met tussenverdieping en daarboven 5 verdiepingen. Het is ca.
10.000 m2 BVO groot. Het U-vormige gebouw heeft twee doorgangen naar het binnenterrein dat voor
parkeren wordt gebruikt.
MerkelbachgebouwHet tweede gebouw, het Merkelbachgebouw, staat op de hoek van de Van Hallstraat en de Kostverloren-
vaart. Dit is een rijksmonument.
De begane grond en eerste verdieping zijn in gebruik als bedrijfsgebouw. Er zijn in totaal drie huurders.
Op de tweede verdieping bevinden zich de twee oorspronkelijke woningen. Deze woningen hebben hun
berging in het souterrain. In het souterrain bevinden zich behalve deze bergingen, ook opslagruimte van
de bedrijven en het ketelhuis. Verder wordt het souterrain niet gebruikt.
Het gebouw staat op eigen grond. Het aangrenzende terrein ligt hoger dan het terrein van het bedrijfs-
verzamelgebouw, de scheiding wordt gevormd door een keermuur. Dit terrein wordt uitsluitend gebruikt als
parkeerterrein.
onbebouwde kavelVan het onbebouwde kavel is niet bekend of en welke bebouwing hier in het verleden heeft gestaan.
Het terrein is eigen grond.
De boom naast het Merkelbachgebouw aan de Kostverlorenvaart wordt als waardevol aangemerkt.
Belang van het Merkelbachgebouw
Deze voormalige drukinktfabriek Graficolor uit 1938-1939 is van algemeen
belang vanwege de architectuur-historische, industrieel-archeologische
en typologische waarden. Het is een uitwendig overwegend gaaf bewaard
voorbeeld van een nieuw-zakelijk fabrieksgebouw en representatief voor de
in Amsterdam zo belangrijke bedrijfstak van de grafische industrie. Het gebouw is tevens van belang in
het oeuvre van Merkelbach en Karsten als toonaangevende utiliteitsbouwarchitecten.
beDrijfs-VerzamelgebOuWmerKelbaCH
bedrijfsverzamelgebouw
merkelbachgebouw
Onbebouwde kavel
kadastraal
Y 3385
Y 2745
Y 3353
perceeloppervlakte
18 are 17 ca.
11 are 44 ca.
3 are 70 ca.
eigendom/erfpacht
Erfpacht tot 31-03-2036
Eigendom
Eigendom
HOOgteVersCHillen maaiVelD
2,3
1,7
1,2
1,0
0,8
0,9
0,850,5
2,9
1,8
2,5
7
3.2 plek in de stad De locatie ligt zeer centraal in de stad. Op korte
fiets- en wandelafstand liggen de Jordaan, het
centrum en het Westerpark. Amsterdam Centraal
en Station Sloterdijk zijn goed bereikbaar.
Het autoverkeer vindt via de Haarlemmerweg direct
aansluiting op de A10 Ring Amsterdam.
De wandel- en fietsroute langs het water van de
Kostverlorenvaart wordt fysiek onderbroken door
het Merkelbachgebouw dat pal aan de waterkant
staat. Het langzaam verkeer volgt daarom de route
via de Donker Curtiusstraat.
Ten westen van het plangebied wordt binnenkort
het gebied van het Food Center Amsterdam her-
ontwikkeld. Deze toekomstige ontwikkeling heeft
als gevolg dat via de geplande brugverbinding
meer fietsers en wandelaars door de Donker
Curtiusstraat en dus langs de locatie zullen komen.
westerparkSloterdijk
BinnenstadcS
Binnenstad
Food center
8
3.3 technische en functionele staatBedrijfsverzamelgebouwHet bedrijfsverzamelgebouw verkeert technisch én functioneel in een slechte staat.
technische staat
Het gebouw kampt met betonrot en de stalen kozijnen zijn ernstig gecorrodeerd. Verder zijn de
installaties verouderd, is er een lift afgekeurd, is het gebouw energetisch zeer slecht en is er in de
gevelelementen (hechtgebonden) asbest verwerkt. De huidige conditie van het gebouw maakt een
grondige aanpak op korte termijn onvermijdelijk. Het gebouw zal tot op het casco moeten worden gestript
en worden voorzien van een volledig nieuwe gevel en nieuwe installaties. Daarbij moet het betonrot
worden aangepakt.
Er zijn al tijdelijke veiligheidsmaatregelen getroffen, zoals het verwijderen van loszittend beton en maat-
regelen aan de beglazing, om te voorkomen dat naar beneden vallende stukjes beton en glas passanten
zullen treffen.
in zichzelf gekeerde uitstraling
Het gebouw is nogal in zichzelf gekeerd. Door de manier waarop het nu als bedrijfsverzamelgebouw is
ingericht, zijn er ’s avonds geen activiteiten en is het gebouw donker. De beleving aan de straat is daarom
’s avonds niet prettig. Twee doorgangen leiden naar het achterterrein waar behalve parkeren niets
gebeurt. Het achterterrein eindigt met een keermuur naar het hoger liggende terrein van het Merkelbach-
gebouw.
In de basis heeft het bedrijfsverzamelgebouw met haar kloekheid en eenvoud best potentie, mits de plint
beter wordt uitgenut en er leven wordt toegevoegd. Het huidige achterterrein heeft, behalve het bieden
van parkeerruimte, geen enkele kwaliteit.
9
exploitatie
De huidige staat van het gebouw en de verwaarloosde uitstraling maken verhuur steeds lastiger.
De exploitatiekosten nemen intussen toe. Door toegenomen verhuisdynamiek worden de beheerkosten
hoger. Ook moet steeds vaker huurkorting worden gegeven in de vorm van een of meer maanden huurvrij.
Renovatie en exploitatie van een bedrijfsverzamelgebouw past niet binnen de kaders van de nieuwe
Woningwet en binnen de visie en missie van De Key. Indien het gebouw zou worden verkocht, is het
aannemelijk dat het geen bedrijfsverzamelgebouw meer zal zijn voor starters, maar gezien de benodigde
ingrijpende renovatie een bedrijfsverzamelgebouw voor het hogere segment. De Key ziet juist kans om het
gebouw in te zetten voor haar kerntaken en wil het graag transformeren tot studentenwoningen.
10
MerkelbachgebouwHet Merkelbachgebouw kampt ook met veroudering, huurdersklachten en achterstallig onderhoud.
De conditie is veel minder slecht dan die van het bedrijfsverzamelgebouw. Dat maakt renovatie minder
urgent, wel is onderhoud noodzakelijk. Omdat het een rijksmonument betreft, zal hierover afstemming
plaatsvinden met Bureau Monumenten & Archeologie (BMA). Het trafogebouwtje en het toegangshek
maken onderdeel uit van het monument.
onbebouwde kavelHet belendende braakliggende perceel langs de Kostverlorenvaart heeft in verschillende eerdere niet-
gerealiseerde plannen een invulling met wonen gekregen als onderdeel van een stedenbouwkundige visie
op de strook Buyskade en omgeving. Er is duidelijk sprake van een ruimtelijk-functionele verwevenheid
met bedrijfsverzamelgebouw en Merkelbachgebouw. Het huidige maaiveldniveau sluit aan op souterrain-
niveau van het Merkelbachgebouw. De extra kwaliteit van dit perceel is de plek aan het water.
conclusieDe locatie heeft potentieel veel kwaliteit, maar de huidige uitstraling en bouwkundige staat, evenals het
ontbreken van samenhang tussen de gebouwonderdelen, maken het een sombere en in zichzelf gekeerde
plek in de stad.
Om de potentie van deze locatie ten volle te benutten is een totaalvisie nodig, zowel ruimtelijk als
programmatisch passend binnen de huidige context van De Key.
Een gefaseerde uitvoering is wenselijk. Gezien de bouwkundige staat van het bedrijfsverzamelgebouw
zal dit gebouw als eerste en met urgentie aangepakt moeten worden. Vanwege juridisch-planologische
redenen vraagt nieuwbouw meer voorbereidingstijd en zal deze volgen op de transformatie van het
bedrijfsverzamelgebouw. Voor het Merkelbachgebouw is primair van belang dat het noodzakelijk onder-
houd wordt uitgevoerd, dit kan parallel met de planvorming van het bedrijfsverzamelgebouw worden voor-
bereid. Een meer ingrijpende renovatie kan dan plaatsvinden als de nieuwbouw is gerealiseerd.
11
2,3
1,7
1,2
1,0
0,8
0,9
0,850,5
2,9
1,8
2,5
teruglopende huuropbrengsten
Bedrijfsverzamelgebouw
Merkelbach
uitstraling: doods gebouw aan Donker Curtius
slechte bouwkundige conditie
Deels vervangen liften
slechte bouwkundige conditie gevel.
Onsamenhangend geheelOnderhoud noodzakelijk
monument
bodemvervuiling
souterrain grotendeels onbenut
Donkere en onaangename binnenplaats
slechte bouwkundige staat van huidige galerijen
Onbebouwde omheinde kavel
huiDige Situatie eN coNDitie BeDrijFSverzaMeLgeBouw eN MerKeLBachgeBouw
monumentale boom
12
Planopzet van de locatie en inzoomen op de gebouwen
4.1 planopzetVoor de opzet van de locatie zijn in eerdere fase twee stedenbouwkundige modellen onderzocht.
1. Het straatmodel. Dit sluit aan op een wandelroute langs het water. In dit model zal er een nieuwe
publiek toegankelijke ‘binnenstraat’ door het DC Van Hall-terrein lopen.
2. Het hofmodel. Door de nieuwbouw op het braakliggende terrein ontstaat een (semi-)gesloten bouwblok.
Het straatmodel is afgevallen. Vanwege de bebouwing direct aan de Kostverlorenvaart is geen doorgaande
fiets- en wandelroute langs het water te realiseren.
Vanuit de wens om meer reuring aan de bestaande straat toe te voegen en om kwaliteit toe te voegen aan
het binnenterrein, is de keuze gemaakt voor het hofmodel. Dit model kenmerkt zich door levendigheid aan
de buitenzijde en een collectief binnenhof voor alle gebruikers van de gebouwen. Het hof smeedt de drie
planonderdelen aaneen tot een ensemble.
4. ruiMteLijKe viSie
VA
N H
ALL
STR
AA
T
DONKER CURTIUSSTRAAT
2. Merkelbach
1. ABC
3.nieuw
Het hof
Een volledig gesloten bouwblok is niet mogelijk vanwege de functies die het huidige Merkelbachgebouw in
zich heeft. Een ontsluiting vanaf de Van Hallstraat blijft noodzakelijk, met name voor bezoekers van verf-
handel Engels. Het huidige hek is onderdeel van het monument en maakt dat het hof buiten kantooruren
afsluitbaar is. In plaats van de huidige twee parkeerterreinen die gescheiden zijn door een keermuur,
ontstaat er één ruim hof met subtiele hoogteverschillen. Het zal als collectieve ruimte worden ingericht
mét compensatie voor de boom aan de kade indien deze niet behouden kan blijven. De enige parkeer-
plaatsen op het hof zijn de 6 bezoekersplekken voor Engels.
Het verlagen van het maaiveld bij het Merkelbachgebouw biedt de kans om een deel van het souterrain
van het Merkelbachgebouw een gebruiksfunctie te geven die direct aansluit op het nieuwe hof en die de
relatie tussen het gebouw en het hof versterkt.
De verschillende gebouwen van het ensemble hebben een eigen karakter en verschillen in hoogte.
Deze hoogteverschillen zorgen ervoor dat de gevels aan de hofzijde ook zichtbaar zijn vanuit de omgeving.
Deze binnengevels maken daarom onderdeel uit van de stedenbouwkundige uitstraling. De gebouwen
kennen dus een alzijdige uitstraling, er is geen achterkant.
De plint van het bedrijfsverzamelgebouw biedt bij uitstek kansen om met nieuwe uitnodigende functies de
uitstraling naar de straat te vergroten. De entrees zullen zich dan ook aan de straatzijde bevinden.
1. straatmODel 2. HOfmODel
PlintDe ontsluitingen van de gebouwen
zullen op maaiveld aan de straat
plaatsvinden en daarmee de
levendigheid vergroten
aDres merKelbaCHten behoeve van entree en expeditie
van het merkelbachgebouw, zal een
deels toegankelijke binnenstraat
moeten worden behouden
alzijDige gebOuWenalle gebouwen zijn ‘alzijdig’.
er vormen zich zo geen
‘achterzijdes’, zowel vanuit
de buurt als vanaf het hof.
12
4.1 PlanopzetVoor de opzet van de locatie zijn in eerdere fase twee stedenbouwkundige modellen onderzocht.
Dit sluit aan op een wandelroute langs het water. In dit model zal er een nieuwe
publiek toegankelijke ‘binnenstraat’ door het ABC-terrein lopen.
Door de nieuwbouw op het braakliggende terrein ontstaat een (semi-)gesloten bouwblok.
Het straatmodel is afgevallen. Vanwege de bebouwing direct aan de Kostverlorenvaart is geen doorgaande
�ets- en wandelroute langs het water te realiseren.
Vanuit de wens om meer reuring aan de bestaande straat toe te voegen en om kwaliteit toe te voegen aan
het binnenterrein, is de keuze gemaakt voor het hofmodel. Dit model kenmerkt zich door levendigheid aan
de buitenzijde en een collectief binnenhof voor alle gebruikers van de gebouwen. Het hof smeedt de drie
planonderdelen aaneen tot een ensemble.
4. RUIMTELIJKE VISIE
VA
N H
ALL
STR
AA
T
DONKER CURTIUSSTRAAT
2. Merkelbach
1. ABC
3.nieuw
Een volledig gesloten bouwblok is niet mogelijk vanwege de functies die het huidige Merkelbachgebouw in
zich heeft. Een ontsluiting vanaf de Van Hallstraat blijft noodzakelijk, met name voor bezoekers van verf-
handel Engels. Het huidige hek is onderdeel van het monument en maakt dat het hof buiten kantooruren
afsluitbaar is. In plaats van de huidige twee parkeerterreinen die gescheiden zijn door een keermuur,
ontstaat er één ruim hof met subtiele hoogteverschillen. Het zal als collectieve ruimte worden ingericht
mét compensatie voor de boom aan de kade indien deze niet behouden kan blijven. De enige parkeer-
plaatsen op het hof zijn de 6 bezoekersplekken voor Engels.
Het verlagen van het maaiveld bij het Merkelbachgebouw biedt de kans om een deel van het souterrain
van het Merkelbachgebouw een gebruiksfunctie te geven die direct aansluit op het nieuwe hof en die de
relatie tussen het gebouw en het hof versterkt.
De verschillende gebouwen van het ensemble hebben een eigen karakter en verschillen in hoogte.
Deze hoogteverschillen zorgen ervoor dat de gevels aan de hofzijde ook zichtbaar zijn vanuit de omgeving.
Deze binnengevels maken daarom onderdeel uit van de stedenbouwkundige uitstraling. De gebouwen
kennen dus een alzijdige uitstraling, er is geen achterkant.
De plint van het ABC-gebouw biedt bij uitstek kansen om met nieuwe uitnodigende functies de uitstraling
naar de straat te vergroten. De entrees zullen zich dan ook aan de straatzijde bevinden.
13
4.2 inzoomen op het bedrijfsverzamelgebouwDe bestaande structuur van het bedrijfsverzamelgebouw maakt een logische knip in functioneel gebruik
tussen plint en bovenbouw. De huidige interne corridorontsluiting begint vanaf de eerste verdieping en is
een voor de hand liggende programmatische scheiding. Door de corridorontsluiting en de bestaande stra-
mienen zijn de (liftontsloten) verdiepingen zeer geschikt te maken voor kleine woonunits voor studenten.
De galerij en de liften aan de achterzijde zijn bouwkundig in dusdanig slechte staat, dat deze verwijderd
zullen worden. Door deze ingreep en de noodzaak de puien te vervangen, zal de gevel aan de hofzijde
minder monotoon en minder als achterkant ogen.
COrriDOr
alzijdige leefuitstraling van gebouwen op het DC Van Hall-terrein
DOOrsneDe
De structuur van het bedrijfsverzamelgebouw maakt een
logische knip in functioneel gebruik tussen plint en bovenbouw
corriDor
liftontsloten
intern ontsloten
corriDor
14
showroom
werkvloer
kantoorplek
relatie binnen en buiten
DoorSNeDe BeDrijFSverzaMeLgeBouw
15
levendige en open plint
Een open en uitnodigende plint zorgt voor verbeterd contact tussen de bewoners en gebruikers van het
ensemble, de mensen op straat en de buurt. De sociale veiligheid op straat verbetert met levendigheid
in de plint. Het is van belang dat er ook na werktijd levendigheid in de plint is, zodat niet ’s avonds het
aangename gevoel van overdag verdwenen is. Een plint die om 18:00 uur donker is, is onwenselijk.
De plint van het bedrijfsverzamelgebouw heeft een hoge ruimtelijke kwaliteit. De huidige ruimtes heb-
ben drie verdiepingen: de kelder, de begane grond en een entresol. Het goed benutten van de doorsnede
levert veel extra kwaliteit.
Door deze doorsnede te combineren met de huidige brede fronten aan de straat, ontstaan er bijzondere
gebruiksmogelijkheden van de ruimte. Aan de straat ‘Showroom - Tonen’, vanuit de showroom naar de
‘Entresol - Werken’ en naar beneden de ‘Kelder - Produceren’.
De volgende ingrepen dragen bij aan een verbetering van het straatbeeld:
1. Doorsnede ruimtelijk maken en de kelder bij de ruimte betrekken
2. Luifelverlichting
3. Relatie creëren met het binnenhof. Doorzicht en licht vanuit het binnenterrein zorgen voor
lichtere ruimtes
Door deze ingrepen wordt de plint gemaximaliseerd zonder dat de kleinschaligheid van de bedrijvigheid
verloren gaat. Alleen op de plek van de horeca zal een aantal units worden samengevoegd, zie hiervoor
het hoofdstuk ‘Programmatische visie’. De luifel en doorsnede kunnen een karakteristieke meerwaarde
leveren aan deze bedrijven
4.3 Nieuwbouw en MerkelbachgebouwHet nieuwe woongebouw sluit aan op het hof, de woningen op de begane grond sluiten hier direct op
aan. Het woongebouw krijgt de gewenste alzijdige uitstraling door een portiek of corridorontsluiting, in
combinatie met studiotypologie (ca. 40m2). De aansluiting van de nieuwbouw op het Merkelbachgebouw
vraagt een zeer zorgvuldige oplossing. Samen met de afdeling Stedenbouw en Bureau Monumenten en
Archeologie zal dit in de komende fase verder worden uitgewerkt. Onderstaande aandachtspunten zijn
door de afdeling Monumenten meegegeven (volledig advies zie bijlage)
•hetterugleggenvannieuwbouwrooilijnaandekade
•hetvrijhoudenvandezuidelijkeMerkelbachgevel(m.u.v.eeneventueleverbindingviadereeds
bestaande gevelopeningen op kelder/maaivelniveau)
•hetlatenverspringenvandebouwhoogtesvandenieuwbouw
•hetvoortbordurenopdeasymmetrischecompositievankubischevolumesdiehetMerkelbachgebouw
en de voormalige verffabriek van Lau Peters (1940, gemeentelijk monument in procedure) kenmerkt.
Hierdoor kan ook een link worden gelegd met het bedrijfsverzamelgebouw dat een heel andere schaal,
maat en opzet heeft
•dearchitectuurvan(eendeelvan)debestaandegebouwenmetdeinhetzichtgelatenbetonnen
draagconstructies, de bakstenen velden en de stalen vensters gebruiken als aanknopingspunt.
Bij het toevoegen van een gebruiksfunctie aan het souterrain van het Merkelbachgebouw zal zoveel
mogelijk worden aangesloten bij de bestaande structuur van het gebouw en de bestaande gevel-
openingen. Deze ingreep zal zorgvuldig worden afgestemd met Bureau Monumenten en Archeologie.
relatie binnen en buiten
DoorSNeDe BeDrijFSverzaMeLgeBouw
16
bewoners, bedrijven en de ruimtelijke samenhang
De bewonersstarters
De Key wil graag bijdragen aan een dynamische stad met kansen voor starters op de woningmarkt zodat
de stad zichzelf blijft vernieuwen en uitvinden. Op de locatie zullen in de aanvullende nieuwbouw ca. 35
sociale huurwoningen voor starters (inkomen < € 34.900) worden gerealiseerd. De appartementen zijn
dus niet bedoeld voor de ‘young urban professionals’, maar voor jonge mensen die aan de start van hun
werkcarrière staan en die (nog) niet voldoende verdienen om zelf een woning te kopen of in de vrije sector
te huren. De Key wil deze doelgroep blijvend faciliteren en daarom de woningen met een tijdelijk contract
verhuren. De leeftijdscategorie van starters is van 18 t/m 27 jaar.
studenten
Daarnaast wil De Key, ter vervanging van tijdelijke studenteneenheden elders in Amsterdam waarvan
vergunningen aflopen, inzetten op permanente eenheden voor studenten onder andere in het bedrijfs-ver-
zamelgebouw. De structuur van het huidige bedrijfsverzamelgebouw leent zich bijzonder goed voor studen-
tenhuisvesting door de aanwezige binnencorridor vanaf de eerste verdieping. Er kunnen ca. 180 woningen
worden gerealiseerd.
Gezien de ligging in het centrum (300 meter van de Jordaan) verwachten wij dat deze locatie zeer gewild
zal zijn. Dat betekent dat dit complex veelal een tweede stap in de wooncarrière van de student zal worden,
de benodigde inschrijftijd zal ongeveer 2,5 tot 3 jaar zijn. De studenten die hier gaan wonen zullen over
het algemeen dan ook wat ouder zijn dan gemiddeld. De doelgroep voor deze woningen bestaat dus
primair uit oudere studerende jongeren aan een mbo-, hbo- of wo-instelling en promovendi (deze zijn
wettelijk gelijkgesteld aan studenten).
De beide doelgroepen, oudere studenten en mensen aan het begin van hun werkcarrière, liggen erg dicht
bij elkaar zowel in leeftijd als in levensfase. Deze passen goed bij elkaar op één locatie.
De bedrijvenDe programmering van de drie gebouwen met een overkoepelend thema zal de onderlinge samenhang
versterken. Het thema is ‘Maken’.
bedrfijsverzamelgebouw: nieuwe ambacht
De plint van het bedrijfsverzamelgebouw heeft als thema ‘Nieuwe Ambacht’ en geeft lokale kleine onder-
nemers de kans hun producten te maken (in de kelder), te tonen (in de showroom) en kantoor te houden
(in de entresol). Dit gebruik sluit naadloos aan bij de structuur die het bestaande gebouw biedt.
Er kan worden gedacht aan een koffiebranderij met koffieschenken op de begane grond en werkplekken
op de entresol, een bierbrouwer (bijv. Oedipus), een fietsenmaker (bijv. Van Moof), een 3D-printbedrijf
(bijv. Joris Laarman), een meubelmaker (bv. Gewoon Hout) of de Vegetarische Slager.
Op de hoek van de Donker Curtiusstraat en de Van Hallstraat zorgt een horecafunctie voor extra levendig-
heid in de straat. De horeca is kleinschalig en buurtgericht, zoals bijvoorbeeld de Stadskantine aan de
Van Woustraat.
merkelbachgebouw: fabriekskarakter
Het Merkelbachgebouw kan blijven functioneren zoals het is met verfwinkel Engels, het architectenbureau,
een pr-bureau voor mode en lifestyle en de twee woningen. De huidige functies passen goed in het
fabriekskarakter van het gebouw: de verfhandel als duidelijkste voorbeeld, maar ook het architectenbureau
en de twee dienstwoningen die nog steeds verhuurd worden als woningen.
Op de langere termijn kan het Merkelbachgebouw het concept verder versterken door aan te sluiten bij de
programmering van de plint van het bedrijfsverzamelgebouw. Net als bij het bedrijfsverzamelgebouw is ook
bij het Merkelbachgebouw de bestaande structuur een logische aanleiding voor het toekomstig gebruik.
Het is ooit gebouwd als fabriek met bedrijfswoningen en zou dat in de toekomst ook weer kunnen zijn.
Binnen hetzelfde thema als de plint van het bedrijfsverzamelgebouw, biedt Merkelbach straks plaats voor
grotere lokale ondernemer(s). Ook zouden ondernemers die uit de plint van het bedrijfsverzamelgebouw
groeien, in het Merkelbachgebouw hun producten kunnen vervaardigen. Een mooi voorbeeld van een
dergelijk gegroeide onderneming is worstenmaker Brandt& Levie, zij zijn ooit klein begonnen en hebben
onlangs een grote locatie aan de Archangelkade betrokken met een ruimte voor workshops.
gezamenlijke invulling bewoners en bedrijvenOmdat we zoeken naar bedrijven met dezelfde signatuur, is het een optie om de gezamenlijke gebruikers
zelf een nieuwe gebruiker te laten voordragen als er een bedrijfsruimte leegkomt. Een vorm van coöptatie
dus, uiteraard tegen vooraf vastgestelde huurprijs. Hiermee wordt de samenhang, samenwerking en
verbondenheid op deze plek gewaarborgd en ontstaat een nieuwe betekenisvolle plek in de stad.
De levendigheid die ‘de makers’ met zich meebrengen, past goed bij de jonge doelgroep die hier zal gaan
wonen. De nieuwe bewoners zullen de dynamiek die op deze plek ontstaat zeker weten te waarderen.
Alle huurders, bewoners en makers, ontmoeten elkaar op de binnenhof, de ‘common space’. Het collec-
tieve hof is een verbindend element en meer dan alleen verblijfsgebied. Het hof zorgt voor een ruimtelijk
logische structuur.
Bij de inrichting van het hof zal voldoende ruimte worden gelaten voor initiatieven van huurders zoals
bijvoorbeeld moestuintjes, een basketbalveldje of een buitenstudiehoek. De Key zal in de komende fase
verder onderzoeken wat de mogelijkheden zijn voor een gezamenlijke invulling van het hof met huurders
en voor actief beheer door de huurders van de gebouwen, bijvoorbeeld door naast een huurcontract ook
lidmaatschap van ‘het Hof’ op te nemen.
5. prograMMatiSche viSie
17 17
18
6. raNDvoorwaarDeNfysieke, procesmatige en beheersmatige randvoorwaarden
6.1 parkeren auto’s
In de resterende ruimte van de kelder van het bedrijfsverzamelgebouw kunnen 30 parkeerplaatsen worden
gerealiseerd. Deze parkeerplekken zijn primair bestemd voor de bedrijfsruimten van het bedrijfsverzamel-
gebouw, de huidige gebruikers van het Merkelbachgebouw, en enkele plekken voor de starterswoningen.
Uitgangspunt is dat voor de studentenwoningen een parkeernorm van nul geldt, met de voorwaarde dat
de studenten niet in aanmerking komen voor een parkeervergunning. De Key zal dit nadrukkelijk opnemen
in de campuscontracten die met de studenten worden afgesloten. Voor verfwinkel Engels zullen in het hof
zes parkeerplekken worden opgenomen voor bezoekers van de winkel.
Het voorstel is om voor de bedrijven van het bedrijfsverzamelgebouw tenminste één parkeerplaats te
koppelen aan het huurcontract voor de bedrijfsruimte
Op dit moment zijn er nog 20 vergunningen uitgegeven op straat, bij het beëindigen van huurcontracten
van het bedrijfsverzamelgebouw zullen deze komen te vervallen. Aan nieuwe huurders van bedrijven en/of
woningen binnen de DC Van Hall-locatie worden geen nieuwe parkeervergunningen afgegeven.
fietsers
In het bedrijfsverzamelgebouw is op de begane grond een ruime fietsenstalling opgenomen voor 186
fietsen en 8 scooters. Deze is heel gemakkelijk bereikbaar en toegankelijk vanaf de steeg (Donker Curtius-
straat). Vanuit de fietsenstalling is er een directe toegang tot het hof of men kan direct via het trappen-
huis omhoog. Wellicht kan een combinatie worden gevonden met een beheerder/fietsenmaker. Om zeker
te weten dat het hof geen grote fietsverzamelplaats wordt, zal in het lidmaatschap van ‘het Hof’ ook een
hofreglement worden gehanteerd met o.a. regels voor fietsenstalling. In het beheer zal hier ook streng op
worden toegezien.
In de uitwerkingsfase wordt verder onderzocht of het monumentale trafogebouwtje wellicht ook als fietsen-
stalling kan worden aangewend. Voor bezoekers die hun fiets moeten parkeren, moet nog een goede
oplossing worden gezocht. De openbare ruimte in de directe omgeving biedt slechts beperkte ruimte aan
bezoekersparkeren. Indien fietsparkeren van bezoekers en/of bewoners meer ruimte vraagt dan de be-
schikbare openbare ruimte biedt, zal binnen de beschikbare ruimte in de plint en/of het binnenhof ruimte
voor bezoekersfietsparkeren worden ingericht.
6.2 Studenten en overlast?De Key heeft jarenlange ervaring met het huisvesten van studenten. Als voldaan wordt aan een aantal
randvoorwaarden, gaat het huisvesten van studenten in de buurt gewoon goed. Het realiseren van een
goede, buitengewoon makkelijk bereikbare fietsenstalling, is een dergelijke randvoorwaarde. Ook studenten
stallen hun fiets het liefst binnen, mits het hen gemakkelijk wordt gemaakt.
Verder krijgen de studentenwoningen geen of beperkte buitenruimte direct bij de woning, de bestaande
galerijen aan het gebouw worden verwijderd. Alleen de woningen op de bovenste verdieping behouden
mogelijk het terras.
Goed beheer is onontbeerlijk, één beheerder/huismeester van De Key heeft de verantwoordelijkheid voor
een aantal vaste complexen. Standaard wordt er bovendien één keer per maand een ronde gelopen ter
controle op schoon, heel en veilig. Dit gebeurt uiteraard vaker als het nodig is.
Zeker zo belangrijk is dat de beheerder de bewoners kent: het huurcontract wordt weliswaar digitaal
afgesloten, maar de sleutel van de woning wordt door de beheerder op locatie aan de student uitgereikt.
De student krijgt dan ook uitleg over het complex. Juist deze persoonlijke benadering is effectief.
6.3 omwonenden en belanghebbendenMet deze visie op de locatie kan een prachtige plek in de stad en nieuwe plek voor de buurt ontstaan.
Dat het bedrijfsverzamelgebouw nodig aangepakt moet worden, zal voor de buurt zichtbaar en duidelijk zijn
en naar verwachting wel op instemming kunnen rekenen. De totaalvisie en programma bevatten voldoende
elementen die voor de buurt prettig zullen zijn, zoals de kleinschalige bedrijvigheid en de levendige plint.
De komst van studenten in relatie tot mogelijke (geluids-)overlast, fietsparkeren en horeca zullen wellicht
ook vragen oproepen.
De Key organiseert in afstemming met stadsdeel West informatiebijeenkomsten.
gebouw
MERKELBACHGEBOUW
NIEUWBOUW
BEDRIJFSVERZAMELGEBOUW
MERKELBACHGEBOUW
totaal in kelder
2
550
550
40
1.800
180
programma
woningen
kantoren
verfwinkel (bezoekersplekken in hof)
starterswoningen
bedrijfsruimte
studenten
toekomstige ontwikkelingen
aantal parkeerplekken
2
4
2
4
14
0
4
30
19
De Key zal in afstemming met stadsdeel West een eerste informatiebijeenkomst organiseren waarvoor
alle omwonenden worden uitgenodigd. De Key zal haar visie in deze eerste informatiebijeenkomst toelichten,
waarbij de voorgestelde randvoorwaarden, uitgangspunten en programma voor de locatieontwikkeling
worden uitgelegd
Niet alleen de visie, maar ook het vervolgtraject zullen worden besproken. Het is belangrijk om vanaf
het begin duidelijk te zijn over de rol van de omwonenden en de mate van participatie. Hiervoor kan aan-
sluiting worden gezocht bij de vijf treden van de participatieladder bij burgerparticipatie (informeren, raad-
plegen, adviseren, coproduceren, meebeslissen). Voor dit plan zal het voornamelijk gaan om de onderste
twee treden: infomeren en raadplegen. Raadplegen: we willen graag de mening horen van omwonenden.
Wat leeft er, zijn er nieuwe ideeën? De Key is niet verplicht de ideeën over te nemen of de plannen aan
te passen, maar zal er wel zoveel mogelijk rekening mee houden. Altijd moet er een of andere vorm van
terugkoppeling plaatsvinden. Deze raadpleging kan bijdragen aan de kwaliteit van de plannen en draagvlak
in de buurt.
Afhankelijk van de uitkomsten van de eerste informatiebijeenkomsten zal in afstemming met het stads-
deel besloten worden welke vervolgbijeenkomsten georganiseerd worden in voorbereiding op de aanvragen
van de benodigde omgevingsvergunningen, de wijziging van het bestemmingsplan en eventuele wijzigingen
aan de openbare ruimte.
6.4 huurders bedrijfsverzamelgebouwOp dit moment worden bij mutatie alleen nog contracten aangegaan voor een half jaar, met uitzondering
van het Cartesius Lyceum waarmee een huurovereenkomst voor één jaar is afgesloten. Alle overeenkom-
sten die onlangs en nu nog worden afgesloten, eindigen van rechtswege. Het aantal langjarige contracten
is beperkt.
In dezelfde periode dat de omwonenden worden geïnformeerd, zullen alle huurders worden uitgenodigd
voor een bijeenkomst waarin we de plannen voor het gebouw kenbaar maken en de planning en het stap-
penplan zullen toelichten. In deze bijeenkomst wordt duidelijk aangeven dat we met elke huurder individu-
eel in gesprek gaan om te bespreken wat onze plannen betekenen voor de huurder. We benaderen alle
huurders dus actief, te beginnen met de huurders met de langjarige contracten.
In de periode vanaf de eerste voorlichtingsbijeenkomst zal een vast contactpersoon op vaste dagen
spreekuur houden in het gebouw, zodat huurders met hun vragen direct terecht kunnen bij de verantwoor-
delijke medewerker. Daarnaast kan een huurder de verantwoordelijke medewerker altijd benaderen voor
een afspraak buiten het reguliere spreekuur. Door huurders ruim de tijd te geven om iets anders te zoeken
en door de mogelijkheid om andere huisvesting te bieden, verwachten wij, ook gezien de hoge mutatie-
graad, geen grote problemen met de huidige huurders.
6.5 DuurzaamheidHergebruik van gebouwen is het eerste aspect van duurzaamheid. Daarnaast draagt de specifieke pro-
grammering van de gebouwen ook bij aan duurzaamheid, namelijk de keuze voor ondernemers die lokaal
producten maken. Verder wordt vanzelfsprekend aangesloten op het duurzaamheidsbeleid van De Key:
•NieuwbouwbasisEPC-eisbouwbesluit,strevenklimaatneutraal
•Maximaleinspanningopverduurzamingvanhetbestaandebedrijfsverzamelgebouw.Medegezienhet
volume van het gebouw valt daar de grootste winst te behalen. Doel is het behalen energielabel A met
een zo laag mogelijke energievraag en energiekosten voor de huurder.
•Uitgangspuntisde‘triasenergetica’:eerstvraagbeperken,danduurzaamopwekkenendatmeteen
zo hoog mogelijk rendement inzetten.
•Wenszonnepanelenvoorcollectievevoorzieningeninhetbedrijfsverzamelgebouwennieuwbouw.
Bij voorkeur zijn deze niet nodig om gewenste energie-index te halen, maar additioneel zodat deze
bijdragen aan verdere besparing op energieverbruik en -kosten.
•Verderonderzoeknaardemogelijkheidomzonnepanelenaantesluitenopindividuelewoningen
•Fsc-hout,led-verlichtinginalgemeneruimtenenindividuelebemetering
•Huurderszijngoedgeïnformeerdoverhuninstallatie
6.6 Bodem, kabels en leidingenDe kabels en leidingen zijn geïnventariseerd, zie bijlage. De bestaande trafo heeft, buiten de huurders van
het bedrijfsverzamelgebouw, geen andere gebruikers.
De strook grond voor het Merkelbachgebouw en het onbebouwde terrein zijn beide ernstig vervuild. In de
notariële akten voor zowel het bedrijfsverzamelgebouw als voor het Merkelbachgebouw is een aantekening
opgenomen betreffende artikel 55 Wet bodembescherming.
6.7 Boom aan de kadeUitgangspunt is behoud van de Italiaanse populier aan de Kostverlorenvaart. Als bij de uitwerking van de
nieuwbouw blijkt dat het niet mogelijk is de boom te behouden, wordt deze vervangen. Ook in het nieuwe
hof zullen groenvoorzieningen gerealiseerd worden.
6.8 overigIn het vervolgtraject is akoestisch onderzoek nodig vanwege het wegverkeerslawaai van de Van Hallstraat.
Andere onderzoeken die nodig zijn voor bestemmingswijziging/omgevingsvergunning, zoals externe veilig-
heid en luchtkwaliteit, zullen eveneens in de vervolgfase worden meegenomen
20
sterK zWaK
Kansen
risiCO’s
• centrale plek in de stad
• mooi monument
• onbebouwde kavel
• veel volume
• aan fietsroute
• aan water
• noodzaak renovatie bedrijfsverzamelgebouw
• eigenaar van hele locatie: mogelijkheid nieuwe
plek in stad te maken
• verduurzaming
• nieuw programma
• binnenruimte
• veel volume
• realiseren permanente studentenhuisvesting
en jongerenwoningen
• huidige conditie bedrijfsverzamelgebouw
• donkere binnenplaats
• onsamenhangend geheel
• doods gebouw aan Donker Curtius
• uitstraling bedrijfsverzamelgebouw
• teruglopende huuropbrengsten
bedrijfsverzamelgebouw
• aanwezigheid asbest en betonrot
bedrijfsverzamelgebouw
• bodemvervuiling
• monumentale boom
• beperkingen bestemming door vervuilde grond
• bezwaren uit de buurt
• bezwaren huurders bedrijfsverzamelgebouw
• bezwaren huurders merkelbachgebouw
• woningwet - speelveld woningcorporaties
• overlast fietsen
• verkeersaantrekkende werking ondernemers
in de plint
• merkelbachgebouw monument
• huidig bestemmingsplan
strategie
HuiDig
strategie
strategie
• nieuw(e) bo(o)m(en) in hof
• de buurt goed informeren en goed naar de
buurt luisteren
• realiseren programma vnl wonen
• realiseren goede en gemakkelijk bereikbare
fietsenstalling
• bezoekersparkeren engels in hof, overig parkeren
bedrijven in garage onder bedrijfsverzamelgebouw
• goede afstemming met bma
• goede afstemming met stadsdeel
• goed aanvullend onderzoek bodem, asbest
en beton
• tijdig opzeggen huurders bedrijfsverzamelgebouw
en alternatief bieden
• huurders merkelbach kunnen blijven
• strippen gevel bedrijfsverzamelgebouw incl. asbest
• verwijderen galerijen binnenzijde
bedrijfsverzamelgebouw
• saneren bodem
• uitnutten locatie
• één ruimtelijke visie
• één programmatische visie
• nieuwbouw maakt blok ‘af’
• collectief hof als verbindend element
• verduurzaming door volledige transformatie
en nieuwbouw
• strippen tot op casco en transformeren
• één hof dat gebouwen aansluit op maaiveld
en verbindt
• levendigheid aan plint door type ondernemer,
levendigheid verdiepingen toevoegen door wonen
• geheel nieuwe gevel bedrijfsverzamelgebouw
verbeteren uitstraling
• lokale ondernemers voor de plint en
merkelbach, overig wonen studenten
en starters
strategie
sWOt met strategie
21
7. coNcLuSiemet het voorliggende voorstel heeft de key zowel ruimtelijk als programmatisch een totaalvisie neergelegd waarmee een nieuwe, betekenisvolle plek in de stad ontstaat. Betekenisvol voor de buurt, niet alleen omdat er veel meer levendigheid ontstaat aan de bedrijvenplint, maar ook omdat er gewoond gaat worden op de verdiepingen. Betekenisvol ook voor de toekomstige gebruikers van het hof dat niet alleen verblijfsruimte is, maar een plek om elkaar te ontmoeten, om samen te gebruiken en te beheren. de levendigheid die ‘de makers’ met zich meebrengen past goed bij de jonge doelgroep die hier gaat wonen. de herontwikkeling draagt bij aan de doelstelling van de key tot het realiseren van een substantieel aantal permanente woningen voor studenten in een duurzaam gerenoveerd gebouw. de nieuwbouw biedt starters op een prachtige plek in de stad een kans op de woningmarkt.
22
BijLageN
VAN
HA
LLS
TRA
AT
DONKER CURTIUSSTRAAT
2. Merkelbach
1. ABC
situatie bestaanD
1. bedrijfs-verzamelgebouw
23
situatie nieuW
VA
N H
ALL
STR
AA
T
DONKER CURTIUSSTRAAT
2. Merkelbach
1. ABC
3.nieuw
VA
N H
ALL
STR
AA
T
DONKER CURTIUSSTRAAT
2. Merkelbach
1. ABC
1. bedrijfs-verzamelgebouw
3. nieuw
24
bestemmingsPlanKaart bestaanD
VAN
REENENSTRAAT
DO
NK
ER C
URT
IUSS
TR
AAT
DO
NK
ER
CU
RT
IUSST
RA
AT
KO
STV
ERLO
REN
VAAR
T
EER
STE
KO
STV
ERLO
REN
KAD
E
VAN HALLSTRAAT
STRAAT
B.B.
171
20
10
10
25
18
16
16
16 25
15
Huidig Bestemmingsplan
Enkel te bebouwen binnen bestaande bouwvlakken
Maximale bouwhoogtes binnen bouwvlak
Buiten bestaande bouwvlakken voor 5% te bebouwen.
10
25
VAN
REENENSTRAAT
DONK
ER C
URTI
USST
RAAT
DO
NKER
CU
RTIU
SSTRAAT
KOST
VERL
ORE
NVAA
RT
EERS
TE K
OST
VERL
ORE
NKAD
E
VAN HALLSTRAAT
STRAAT
B.B.
171
27
13
Voorstel Uitgangspuntennieuwe ontwikkeling ABC
Afwijkingsprocedure voor gedeeltelijke transformatievan kantoren/bedrijven naar woningen voor ABC gebouw
horeca functie in plint
waardevolle boom; indien niet behoudenverplaatst of gecompenseerd
toegang niet privaat vanwege ontsluiting Merkelbach aan binnengebied
monument
nieuwbouwvolume
verlevendigen kopgevel
= BESTAAND
= BESTAAND
25
gedeeltelijk transformatie ABCkantoren/bedrijven naar wonen
binnengebied10% te bebouwen
bestemmingsPlanKaart nieuW
26
3.00-p
4.30-p
24%
20%
6%
opst
elru
imte
7500
7500
320
7500
7500
200
5900 130590059005900590059005900590059005900150
2200
5130
5130
5800+ Peerste verdieping
9400+ Ptweede verdieping
13000+ Pderde verdieping
16600+ Pvierde verdieping
20200+ Pvijfde verdieping
23800+ Pdakvloer
1500+ Pbegane grond
P = 0
5800+ Peerste verdieping
9400+ Ptweede verdieping
13000+ Pderde verdieping
16600+ Pvierde verdieping
20200+ Pvijfde verdieping
23800+ Pdakvloer
3800+ Pbegane grond
100+ Pbegane grond
5800
+ P
eers
te v
erdi
epin
g
9400
+ P
twee
de v
erdi
epin
g
1300
0+ P
derd
e ve
rdie
ping
1660
0+ P
vier
de v
erdi
epin
g
2020
0+ P
vijfd
e ve
rdie
ping
2380
0+ P
dakv
loer
2700
0+ P
ruim
telij
ke c
onto
ur 2
1-04
-200
5
P =
0
3800
+ P
bega
ne g
rond
200+
Pbe
gane
gro
nd
14%
24%
20%
6%
2200
1400
te slopen
vermoedelijk stabiliteit
5290
5000250 250
30 parkeerplaatsen+70mm ophogen
Uitgang Voetgangers parkeergarage
PlattegrOnD KelDer
27
lift
vluchttrapvluchttrap
24%
20%
6%
opst
elru
imte
te slopen
TRAFO(bestaand)
HORECA lift
post
contour garage
contour garage
lift
lift
hek
EntreeStudenten
Ent
ree
Ber
ging
en(F
iets
) Sta
rters
P
251+ NAP
240+ NAP
181+ NAP
195+ NAP
218+ NAP
235+ NAP
287+ NAP
165+ NAP
172+ NAP
290+ NAP
248+ NAP 225+ NAP 195+ NAP
176+ NAP
181+ NAP
178+ NAP
178+ NAP
178+ NAP
196+ NAP
199+ NAP
199+ NAP
36+ NAP49+ NAP
37+ NAP48+ NAP
29+ NAP34+ NAP
29+ NAP26+ NAP
NAPEntree
Merkelbach Ent
ree
Sta
rters
won
inge
n
Fietsen-maker
WOON-FUNCTIE
BEDRIJFS-RUIMTE
BEDRIJFS-RUIMTE
naar
terr
as
BEDRIJFS-RUIMTE
Ent
ree
Nie
uwbo
uw s
ecun
dair
ENTREENIEUWBOUW
leverancier Engels leverancier Engels leverancier Engels
Entree Bedrijfsruimte
EntreeBedrijfsruimte
Entree Bedrijfsruimte
EntreeBedrijfsruimte
EntreeHoreca
Ent
ree
Hor
eca
7500
7500
320
40F
(dub
bel)
40F
(dub
bel)
16F
(dub
bel)
16F
(dub
bel)
1900 2257,570 7019002257,5
7F (d
ubbe
l)30
F (d
ubbe
l)
30F
(dub
bel)
7F (d
ubbe
l)
186 Fietsen
2900
Ent
ree
Fiet
sens
talli
ng
EntreeFietsenstalling
8 Scooters
1900
700
Bed
rijfs
ruim
te
Fiet
sens
talli
ng
Entreestudenten secundair
BEDRIJFS-RUIMTE
Ent
ree
Fiet
sens
talli
ng
Entree Voetgangers parkeergarage
PlattegrOnD maaiVelD
28 28
24 m
2 G
O20
m2
VB
R37
m2
GO
33 m
2 V
BR
1VBR
27 m
2 G
O22
m2
VB
R
27 m
2 G
O22
m2
VB
R
22 m2 GO18 m2 VBR
22 m2 GO18 m2 VBR
23 m2 GO19 m2 VBR
23 m2 GO19 m2 VBR
23 m2 GO19 m2 VBR
23 m2 GO19 m2 VBR
23 m2 GO19 m2 VBR
28 m2 GO23 m2 VBR
24 m
2 G
O20
m2
VB
R
22 m
2 G
O18
m2
VB
R
22 m
2 G
O18
m2
VB
R
22 m
2 G
O18
m2
VB
R
37 m
2 G
O33
m2
VB
R
27 m
2 G
O22
m2
VB
R
27 m
2 G
O22
m2
VB
R
27 m
2 G
O22
m2
VB
R
27 m
2 G
O22
m2
VB
R
27 m
2 G
O22
m2
VB
R
27 m
2 G
O22
m2
VB
R
22 m
2 G
O18
m2
VB
R
22 m
2 G
O18
m2
VB
R
22 m
2 G
O18
m2
VB
R
27 m
2 G
O22
m2
VB
R
27 m
2 G
O22
m2
VB
R
27 m
2 G
O22
m2
VB
R
1VBR
23 m2 GO19 m2 VBR
23 m2 GO19 m2 VBR
23 m2 GO19 m2 VBR
23 m2 GO19 m2 VBR
23 m2 GO19 m2 VBR
28 m2 GO23 m2 VBR
46 m2 GO37 m2 VBR
A
B
C
D
E
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
lift
vluchttrapvluchttrap
7500
7500
320
7500
7500
200
5900 130590059005900590059005900590059005900150
te slopen
563m2
lift
lift
te slopen
6300
6300
6300
6300
[28 GBO]
[28 GBO]
[28 GBO]
33 GBO]
[28 GBO]
[28 GBO]
[33 GBO]
VERDIEPING
totaal:laag 0,1 BOGlaag 2t/m7 Starterswoningen
6 lagen met 7 starterswoningen = 42 stuks (1236m2 GO)
totaal:laag -1,0,1 BOGlaag 2-5 Studentenwoningenlaag 6 Studentenwoningen (setback)
29
24 m
2 G
O20
m2
VB
R37
m2
GO
33 m
2 V
BR
1VBR
22 m2 GO18 m2 VBR
22 m2 GO18 m2 VBR
23 m2 GO19 m2 VBR
23 m2 GO19 m2 VBR
23 m2 GO19 m2 VBR24
m2
GO
20 m
2 V
BR
22 m
2 G
O18
m2
VB
R
22 m
2 G
O18
m2
VB
R
22 m
2 G
O18
m2
VB
R
37 m
2 G
O33
m2
VB
R
22 m
2 G
O18
m2
VB
R
22 m
2 G
O18
m2
VB
R
22 m
2 G
O18
m2
VB
R
1VBR
46 m2 GO37 m2 VBR
23 m2 GO19 m2 VBR
23 m2 GO19 m2 VBR
23 m2 GO19 m2 VBR
23 m2 GO19 m2 VBR
23 m2 GO19 m2 VBR
28 m2 GO23 m2 VBR
46 m2 GO37 m2 VBR
A
B
C
D
E
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
lift
vluchttrapvluchttrap
7500
7500
320
7500
7500
200
5900 130590059005900590059005900590059005900150
te slopen
Bestaand:2 woningen
lift
lift
te slopen
6300
6300
6300
6300
[28 GBO]
[28 GBO]
[28 GBO]
33 GBO]
[28 GBO]
[28 GBO]
[33 GBO]
VERDIEPING (Setback)
totaal:laag 0,1 BOGlaag 2t/m7 Starterswoningen
6 lagen met 7 starterswoningen = 42 stuks (1236m2 GO)
totaal:laag -1,0,1 BOGlaag 2-5 Studentenwoningenlaag 6 Studentenwoningen (setback)
Bestaand:2 woningen
27 m
2 G
O22
m2
VB
R
22 m2 GO18 m2 VBR
22 m2 GO18 m2 VBR
22 m2 GO18 m2 VBR
22 m2 GO18 m2 VBR
22 m2 GO18 m2 VBR
39 m2 GO35 m2 VBR
PlattegrOnD DaKVerDiePing
30
teKening Kabels en leiDingen
32