Nederlands Blazers EnsembleBart Moeyaert

Het Paradijsop aarde

Franz Joseph Haydn

32

Bart Moeyaert ver tellerNederlands Blazers Ensemble

hobo Bart Schneemann

Justine Gerritsen

klarinet Harmen de Boer

Els Vreugdenhil

fagot Dorian Cooke

Marieke Stordiau

hoorn Ron Schaaper

Dick Verhoef

trompet Ad Welleman

trombone Brandt Attema

contrabas Wilmar de Visser

percussie Peter Prommel

NBECD027

Het Paradijs op aarde

muziek Franz Joseph Haydn 1732 - 1809bewerking Hans van der Heide 1958tekst Bart Moeyaert 1964

In het programma De Schepping vertelde de Vlaamse auteur Bart Moeyaert in 2004 met "eenvoud, zachte humor en sprankelendefilosofie" zijn eigen scheppingsverhaal bij de muziek van HaydnsSchepping.

Het Paradijs op aarde is onderdeel van een drieluik en begint waar De Schepping eindigde. De tuin van Eden is er een van overdaad. De taalvan Bart Moeyaert zindert. In een paar pennenstreken beschrijft hij deexuberante natuur en prikkelt alle zintuigen. Hij maakt tussen de regelsvoelbaar dat er te midden van alle harmonie maar twee dissonantenrondlopen: de man die het verhaal vertelt en de vrouw die bij hem is.

De voorstelling werd door het Nederlands Blazers Ensemble en BartMoeyaert op 28 juni 2010 in de Waalse kerk in Amsterdam inaanwezigheid van publiek opgenomen voor cd.

Het verhaal van Bart Moeyaert verscheen, met prenten van Wolf Erlbruch,als boek + cd bij Uitgeverij Querido, onder de titel Het Paradijs.

54

1 In het begin waren we nooit alleen 0:07

2 Sie steigt herauf 1:06

3 Hört, hört das laute Getön 2:31

4 We stonden met onze blote voeten midden in de overvloed 2:29

5 Dem Druck' erlieget die Natur 3:58

6 Er was het suizen van de wind in onze oren 2:14

7 Welche Labung für die Sinne! 2:32

8 Ons leven speelde zich in de zomer af 0:45

9 So lohnet die Natur den Fleiss 4:46

10 Boven ons hing de zon 0:31

11 Hier steht der Wand’rer nun 2:16

12 Veel dingen die er nog niet lang waren, verdwenen meteen weer 1:05

13 Cavatina 1:47

14 De vrouw was vaker moe dan ik 1:19

15 Seht auf die breiten Wiesen hin! 3:00

16 Als dit te weinig is 1:25

17 Hier treibt ein dichter Kreis 0:22

18 Ze lag wakker 0:31

19 Gefesselt steht der breite See 1:55

20 Op een keer fluisterde ik in haar oor dat ik honger had 0:47

21 Recitativo 0:37

22 Het ging niet goed met haar 0:50

23 Ouverture 2:40

24 Ik deed alsof mijn lach pootjes kreeg 1:55

25 O seht! Es steiget in der schwülen Luft 1:39

26 Ach! Das Ungewitter nah’t 3:46

27 Ik keek naar haar 1:04

28 In grauem Schleier rückt heran 2:12

29 We gingen bramen plukken 2:00

30 Juchhe! Juchhe! Der Wein ist da 4:03

31 Toen ze het veld opliep 0:52

32 Nun senket sich das blasse Jahr/Licht und Leben sind geschwächet 2:35

33 Ik ging naast de vrouw in de modder liggen 0:59

34 Sie steigt herauf 1:07

35 Hört, hört das laute Getön 2:55

Het Paradijs op aarde

76

Niets van deze moeizame samenwerking isterug te horen in het uiteindelijke oratorium.Haydn slaagde erin om Van Swietens hoog-dravende tekst te voorzien van briljantemuziek waarin doorleefde devotie, burlesketaferelen en een oprechte verwondering overde krachten van de natuur overtuigend totklinken komen.In de klassieke tijd en romantiek raakte deHarmoniemusik in zwang bij de adelstand, waarmenigeen over een privé-blaasorkestje beschikte. Talloze opera’s, oratoria en symfo nieën konden zo in kleine bezettingbinnenskamers worden uitgevoerd. Ook DieSchöpfung en Die Jahreszeiten zijn bewerkt voorblaasensemble, door respectievelijk JosefTriebensee (1772-1846) en de Boheemse musicus Jiri Druzecky (1745-1817). Druzeckytransformeerde de grote bezetting van DieJahreszeiten tot een sterk afgeslankte versiewaarin wisselende blaasinstrumenten de vocale partijen voor hun rekening nemen. Het NBE heeft Hans van der Heide gevraagdeen nieuwe bewerking te maken voor houtblazers, hoorns, trompet, trombone, contrabas en pauken. Ook in deze versie is detekst van Van Swieten geëlimineerd. Blijftover: meesterlijke muziek van Joseph Haydn.Saskia Törnqvist

Die Jahreszeiten

Na het grote en onvoorziene succes van DieSchöpfung (1898), zette Joseph Haydn een jaarlater samen met librettist Gottfried van Swietende schouders onder een nieuw oratorium opDuitse tekst: Die Jahreszeiten. Anders dan bij DieSchöpfung moest Haydn hier menig hindernisoverwinnen om opnieuw tot een meesterwerkte komen. Deels had dat te maken met zijneigen gezondheidsperikelen, maar ongetwijfeldspeelde ook de twijfelachtige kwaliteit van detekst ook een rol. Anders dan in Die Schöpfung,waar alle gebeurtenissen uit het scheppings -verhaal onlosmakelijk met elkaar samen-hangen, bestaat Die Jahreszeiten uit viertableaus met een sterk illustratief karakter.Van Swieten baseerde zijn tekst op The Seasonsvan de Schotse dichter James Thomson (1700-1748) waarin lyrische beschrijving van hetlandleven de rode draad vormen. In zijn eigen versie paarde Van Swieten een diepegodsvrucht aan een onbevangen blik van demens op de natuur, ingegeven door het toenmodieuze gedachtegoed van Jean JacquesRousseau (1712-1778). In tegenstelling tot baronVan Swieten bezag Haydn het landleven nietdoor een sentimentele bril. Ook waren erspanningen tussen tekstschrijver en componist,omdat eerstgenoemde zich ongevraagd methet compositorische proces bemoeide.

Het Paradijs op aarde

Ik hoorde in mijn droom:Habib, wil jij deze ui hebbenof alleen een schijfje?’Een grote aarzeling overviel mijDie raadselachtige vraagwas de vraag van mijn leven!Verkoos ik het deel boven het geheelOf het geheel boven het deel?Nee ik wilde beidezowel het deel van het geheel als het geheelen dat die keuze niet tegenstrijdig zou zijn.

Gunnar EkelöfDe Byzantijnse trilogie

Vertaald door H.C. ten berge en Marguérite Törnqvist

Meulenhoff Amsterdam

98

is dat moeilijk te accepteren. Het beeld van deliefde is toch dat van een gezinnetje, zittendop een picknickdeken, dat lachend Becel opde boterham smeert. Of Bona. Maar als jelanger dan vierentwintig uur samen bent,kan het wel eens gebeuren dat je met hetbotervlootje naar elkaars hoofd wil gooien.”“Eva is niet alleen de pienterste van de twee,maar ook de dapperste. Zij doet haar oog -kleppen af, ziet daardoor meer, voelt meer. Zij heeft geen slang en geen appel nodig omte zien wat er ontbreekt. En ze verleidt Adamniet tot het kwade, zoals de Bijbel ons dat altijd heeft willen doen geloven, maar ze verleidt hem om de natuur zijn eigen gang te laten gaan. Je zou kunnen zeggen dat Eva de natuurbevrijdt uit de greep van de cultuur. Hierdoorkomt er een proces op gang waarin verval,dood en geboorte elkaar opvolgen. Eindelijkkan het volle leven worden omarmd. Is datniet het eigenlijke paradijs?”

Saskia Törnqvist

De onvolmaakte volmaaktheid Bart Moeyaert over ‘Het Paradijs op aarde’

“Al lezend over het Paradijs van Adam en Evakreeg ik het volgende beeld: alles is er vol-wassen, er zijn geen kinderen, er is geensterfte en geen dood, het is er altijd middag,altijd zomer, de zon schittert, alles bloeit. Deenige opdracht die Adam en Eva hebben is omde boel schoon te houden, zodat er niets gaatwoekeren of ontaarden. Adam vindt hetgeweldig; hij heeft immers een taak. Eva kaner aanvankelijk volop genieten, want er zijnbramen, bonen en zwarte kippetjes die ze opkan eten. Maar na een tijdje merkt ze dat zedingen mist: sterfte, geboorte, modder,lelijkheid, kwaad. Met die gedachte veranderthet Paradijselijke leven voor haar in een last. “Kijk, daar heb je weer zo’n vrouw met van dieverschrikkelijke stemmingen”, kan je dandenken. Maar volgens mij is Eva juist de slimstevan de twee. Al het volmaakte om haar heenverleidt haar om te zien wat er ontbreekt: de onvolmaaktheid. Eva wordt gekweld door gedachten. Ze slaaptslecht, voelt zich onnoemelijk eenzaam. Wanneer ze naast Adam ligt verzucht ze datje heel dicht bij elkaar kunt zijn, maar tochver van elkaar verwijderd. En zo is het. In elkerelatie zijn er momenten of periodes waarinmensen zich in een isolement bevinden. Ik ziedaar geen enkel taboe in, maar voor sommigen

1 In het begin waren we nooit alleenIn het begin waren we nooit alleen.

2 Sie steigt herauf

3 Hört, hört das laute Getön

4 We stonden met onze blote voeten midden in de overvloedWe stonden met onze blote voeten middenin de overvloed, en als we gingen liggen,dan was het alsof we in het leven verdron-ken. Dan zochten de vrouw en ik elkaarshand en trokken we elkaar als het ware ophet droge.‘Gaat het?’ zei zij dan tegen mij, of iktegen haar.En dan ging het weer.In het begin voelden we ons nooit alleen.

5 Dem Druck' erlieget die Natur

6 Er was het suizen van de wind in onze orenEr was het suizen van de wind in onzeoren, daarna het krakende bladerendakdat onze val brak.Het volgende moment stonden we naast

elkaar op een open plek in een bos, en wehadden geen kleren aan. Hoog boven onshoofd scheen de zon en beneden gaf datvlekken op ons lichaam.We hadden vier rivieren en een stuk bebost land gekregen. In de rivieren konden we een bad nemen.Het bos moest schoongemaakt en schoon-gehouden worden.De berenklauw stond manshoog, de kam-perfoelie rook lekker — maar ondertussenwoekerde ze, en aan de braamstruikenhingen grote, vlezige vruchten waar jeniet bij kon zonder je blote benen open tehalen.Het kreupelhout moest uitgedund. Erwaren essen en olmen die op splijten stonden. Ik zag in een oogopslag dat al datgroen elkaar nog niet in de weg zat, maarik keek vooruit. Ik zei tegen de vrouw: ‘Wekomen hier geen dag te vroeg.’‘Um,’ zei de vrouw. Ze had een gulzigemond en een snor en een baard van rodeen blauwe bessen. In plaats van woordenkwam er sap vantussen haar lippen. Methaar handen probeerde ze haar kinschoon te vegen, maar ze maakte het alleen maar erger. Haar borsten en haarbuik schudden, en er was een braambes

die langs haar lies, langs de binnenkantvan haar been naar haar tenen gleed, datwas grappig om te zien.‘Ga je die nog opeten?’ zei ik.‘Ik niet,’ zei de vrouw. ‘Jij?’‘Ja,’ zei ik.Ze stak haar haren op en keek van me weg.‘Pak ’m dan,’ zei ze.In het begin waren we twee handen opeen buik.

7 Welche Labung für die Sinne!

8 Ons leven speelde zich in de zomer afOns leven speelde zich in de zomer af. Hetbleef hele dagen middag. Alles was zoalshet was.We hadden geen zorgen.Een bonenstruik was een bonenstruik.Een vijgenboom was een vijgenboom eneen zwart kippetje was een zwart kippetje.Ik zei tegen de vrouw: ‘Wat een lekker kippetje,’ en ik slachtte de kip.Dan maakte zij compote van vijgen. De bonenstruik plukte ze kaal.Als we klaar waren met eten, keek devrouw om zich heen en zei: ‘Wat zullenwe morgen opeten?’

Na het werken in het bos gingen we onderde zakdoekenboom liggen. We namen nietveel plaats in.Een ree kwam aan onze neus snuffelen,wij snuffelden terug. Een leeuwerik klomde lucht in en bleef daar babbelend han-gen — hij zong: ‘Dithouikdagenvol, dithouikdagenvol.’ Er kroop een tor langsdie we nog niet eerder hadden gezien. Eengeur bedwelmde ons. Soms stonk de kamperfoelie mierzoet.

9 So lohnet die Natur den Fleiss

10 Boven ons hing de zonBoven ons hing de zon, als altijd. Hij klom’s ochtends boven de kruinen, zakte ’savonds achter de einder en hield daar danalles aan het sudderen, en de volgendedag was er weer geen tegenhouden aan.Hij schurkte zich met zijn rug tegen dehemel aan en scheen voluit, hij scheenvan goud, hij scheen, hij scheen, je zouhet schitteren kunnen noemen, maar hetwas branden wat hij deed.

11 Hier steht der Wand’rer nun

Het Paradijs op aarde

10 11

12

neemt het over, terwijl we ernaar staan tekijken. Braamstruiken zijn onbeleefd. Zegooien hun ranken over het tapijt van bos - viooltjes. Daarna kruipen ze over elkaar,om het hoogst, ze klimmen ongevraagd insinaasappelbomen, om van de wilde wingerd maar te zwijgen, die wurgt eenluiaard als hij in de weg hangt. Een strakkewind uit onverwachte hoek en de iep laatzijn wortels zien. Het regent een halve dagblaasjes en de rivieren zwellen. Hele bloe-menvelden lopen onder, en als het wateris weggetrokken, zul je denken: had ikstront gestrooid? En dan die zon erop.’De vrouw trok rimpels om haar neus, alsofhet nu al stonk.Ik zei: ‘Daarom. Ik heb geen behoefte aanhet een en ander. Ik ben al blij als we kunnen behouden wat er is.’De vrouw twijfelde.Ik dacht: lach dan.Maar ze zuchtte alleen maar.

17 Hier treibt ein dichter Kreis

18 Ze lag wakkerZe lag wakker. Dat wist ik omdat ze me af entoe wakker stompte en vroeg of ik al sliep.‘Niet diep,’ zei ik altijd. Dan trok ik haar

tegen me aan en wachtte tot ze langzamerzou gaan ademen.Soms zei ze nog iets treurigs, net voor zein slaap viel.Ze zei eens: ‘Je kunt dicht bij elkaar liggenen ver van elkaar verwijderd zijn.’

19 Gefesselt steht der breite See

20 Op een keer fluisterde ik in haaroor dat ik honger hadOp een keer fluisterde ik in haar oor datik honger had en of ik alvast aan haar lelletje mocht beginnen.Ze zei: ‘Nee.’Nee.Ze draaide zich op haar zij, met haar billen in mijn schoot, en ze kon niet ophouden met geeuwen.Ik zei dat ik een paar struiken ging weghalen.‘Daar,’ zei ik. ‘Tussen die bomen gaan dehazelaars eraan. Dan zul je ver kunnen kij ken en eens een flink eind door -huppelen. Dat lijkt me iets waar jij naarverlangt.’Ze ademde zwaar, ze snurkte haast.

21 Recitativo

13

12 Veel dingen die er nog niet lang waren, verdwenen meteen weerVeel dingen die er nog niet lang waren,verdwenen meteen weer. Die waren nietgoed gemaakt. De breekbare beestjes gingen het eerst kapot. De fijne, de frêle.Diertjes die te dun waren, krulden van dedroogte op.Er waren poelen die zienderogen in veldjes van zout veranderden. Vijvers werden duinpannen. De vier rivierenbrachten minder water naar de zee.De vrouw kneep met haar ogen tegen hetfelle licht.Ze zei: ‘Misschien redden wij het ook nietlang meer. Wie weet zijn we al kleiner daneerst en hebben we het niet door. Misschien vallen we zo meteen uit elkaar,omdat we niet hebben gezien dat onzerimpels barstjes waren. Misschien gaan weplotseling op in damp.’ Ze grijnsde eensen deed: ‘Tss.’‘Tss,’ deed ik ook, maar anders.

13 Cavatina

14 De vrouw was vaker moe dan ikDe vrouw was vaker moe dan ik. Als zebukte om een anemoontje te plukken,

hoorde ik dat het haar moeite kostte. Zezuchtte als er een boom in de weg stond ofeen luipaard op haar pad kwam. Als zedoor een vlakte van varens waadde enhaar armen omhooghield alsof de varenswater waren, was het alsof ze de windhielp met blazen, en als ze op haar rug derivier overzwom of als haar voeten weg-zakten in de mulle aarde, dan liet zehoren hoe diep het was onder haar. Zeaapte na wat ik deed, ze liep naast me ofachter me aan, maar ik wist nooit of hetvan harte was. Misschien nam ze lievereen andere weg.Ik vroeg haar of ze ergens anders wilde zijn.Ze zette haar handen op haar heupen enschudde haar hoofd.Om zoveel ernst had ik niet gevraagd.‘Wat scheelt er dan?’ zei ik.Ze zei dat ze het allemaal te weinig vond.‘Te weinig?’ zei ik.‘Ja,’ zei ze. ‘Ik mis het een en ander.’

15 Seht auf die breiten Wiesen hin!

16 Als dit te weinig is‘Als dit te weinig is,’ zei ik, ‘kan ik je nuvertellen dat er vanzelf het een en anderbijkomt, als we niks doen. De wildernis

12

1514

22 Het ging niet goed met haarHet ging niet goed met haar. Ze draaidemet haar ogen als ik ook maar iets tegenhaar zei. Ze leunde meer dan ze stond. Zerekte zich te pas en te onpas uit.Haar handen verdwenen tussen de blade-ren van een tulpenboom. Toen ze ze weernaar beneden bracht, bleek er een vogelop haar vinger te zitten.Ze keek naar het beest, en wachtte tot hijweg zou vliegen.Ik wilde nog zeggen dat het een bonteboer was, een mooie limoengroene bonteboer, kijk eens naar zijn kromme poten enzijn felle ogen, maar ze snoerde me demond.‘Een vogel,’ zei ze. ‘Een vogel,’ en zegooide hem over haar schouder de luchtin, alsof het een afgekloven bot van eenzwart kippetje was.

23 Ouverture

24 Ik deed alsof mijn lach pootjes kreegIk deed alsof mijn lach pootjes kreeg, endaarna ik zelf ook. Ik sprong op als eenbokje. ‘Kom dan,’ riep ik.

Een vos, een kwartel en nog een paar dieren gingen achter me aan. De kwartelstruikelde over zijn poten. Toen hij bijnaonder de voet gelopen werd door een os,hield hij in en was slim: hij koos voor devrouw, die met veel moeite overeind wasgekomen en het sloom op een lopen hadgezet. Ze had al een paar trage vogels, eenvermoeide eland en wat oudere katachtigenom zich heen verzameld.Ik zorgde ervoor dat er een bries van gegiechel door het bos waaide, en wenstedat de wind zou aantrekken tot een hoos.Ik wenste dat het lawaai boven de warre-lende wolk stof en blaadjes zou uitstijgenen dat het dan zou zijn alsof het geluk inons kielzog naar beneden dwarrelde enhet nog dagen zou duren voor alles wasgaan liggen. Straks, bedacht ik onder hethollen, straks zal het heerlijk zijn als ik devrouw in mijn armen vang en ze zichsputterend, maar al te graag overgeeft. Zezal inademen als ik uitadem. Er is niks fijner dan deinen en alles vergeten, onderonze zakdoekenboom, tussen de dieren,huid tegen veren tegen vacht.‘Ik heb je, ik heb je!’ riep ik.Daarna draaide ik me om. Ik verwachttedat de vrouw naar me toe zou komen

lopen, of nee: tegen me op zou botsen, endat we lachend over de grond zouden rollen.Maar ik stond met mijn armen wijdopennaar een leeg landschap te kijken.Achter een rododendron zocht de vrouwnaar adem. Om haar heen waren de dierenwel al bekomen. Er waren er die allangweer gras of vlooien aten. Een paar schovende schaduw in om daar te gaan verdwalen.‘Was dat niet leuk,’ zei ik.‘Was dat een vraag,’ zei de vrouw.

25 O seht! Es steiget in der schwülen Luft

26 Ach! Das Ungewitter nah’t

27 Ik keek naar haarIk keek naar haar, hoe ze daar stond onderde blauwe hemel, voor die bloeiende rododendron, met erg veel soorten dierenom haar heen, en het was alsof er eensteen viel in de plomp van mijn gedachten.Door mijn lichaam trok er een gebrom engezoem dat ik sinds ik met de vrouw inhet paradijs woonde nog nooit had gehoord. Ik zag bliksems die er nietwaren. Ik voelde de donder rommelen, aldonderde het niet.

Ik dacht: al die moeite. Al die kleuren.Ik zei: ‘Jij je zin. We gaan een paar wekengeen wortels meer sjorren, geen takkenmeer breken, geen stammen meer splijten.We laten het bos begaan.’‘Dank je,’ zei de vrouw, en ze zoende meals lang geleden.

28 In grauem Schleier rückt heran

29 We gingen bramen plukkenWe gingen bramen plukken. We vingenvissen, die we terugsmeten, en nog eensen nog eens, de vissen kregen er plezier in.We maakten lange wandelingen.We deden niet wat er te doen viel.Zoals ik had voorspeld, gooiden de braam-struiken hun ranken over het tapijt vanbosviooltjes. Ze kropen over elkaar en hogerop. De wilde wingerd wurgde wat erop zijn weg kwam. Op vochtige plekkenvraten de slakken de schaduwplanten totop de grond op, en daarna kwamen dekraaien die de slakken opvraten. Een paarstrakke windstoten duwden een rij iepenomver. In hun val sleurden ze anderebomen mee. Niet alle dieren waren snelgenoeg. Tot overmaat van ramp begon hette regenen, het regende urenlang blaasjes,

15

1716

wat betekende dat de bui nog lang nietover was. De rivieren zwollen, hele bloe-menvelden liepen onder, en toen hetwater eindelijk was weggetrokken, dachtik: ja, en nu de zon erop. En dat gebeurdeook. Hij scheen en liet niet af. De vrouwen ik hielden een hand boven onze ogenen een hand voor onze neus.‘Poe,’ deed de vrouw.Ik keek naar haar, zij keek terug. Ik moetbekennen dat ik haar erg mooi vond. Haarschouders waren zacht. Haar blik was blij.Ze streek met haar grote teen door demodder en zei: ‘En dan te weten dat inzulke drab de waterlelies wortelen. Is datniet geweldig?’

30 Juchhe! Juchhe! Der Wein ist da

31 Toen ze het veld opliepToen ze het veld opliep en naar het spet-sen van haar voeten in het slik luisterde,vroeg ik niet waar ze naartoe ging. Ik zeiniets vervelends als: ‘Wie gaat er bruinebloemen voor me plukken?’

Halverwege het veld stak ze haar armenomhoog. Ze riep: ‘Je moet komen kijken!’Ze wees naar wat er links en rechts vanhaar lag en fantastisch was.‘Er is zo erg veel bij gekomen!’ riep ze.‘Kijk hier! En hier!’In haar ene hand hield ze iets en in haarandere hand hield ze iets, en daarnabrulde ze uitgelaten en liet zich achter-over en languit in de modder vallen.‘Kom je nog?’ riep ze naar de hemel.

32 Nun senket sich das blasse Jahr/Licht und Leben sind geschwächet

33 Ik ging naast de vrouw in de modder liggenIk ging naast de vrouw in de modder liggen en vroeg of het ging.Het ging goed.Ze voegde eraan toe dat ze alles wat er nuwas nodig had, ook het leven en de dood.‘Want die hadden we nog niet.’Ze keek naar de bamboescheut in haar enehand en naar het dode konijn in haar andere hand.

‘Gaat het?’ vroeg de vrouw ook aan mij.Om me te plagen rolde ze me op mijn zijen daarna op mijn buik. Het ging om enom en om. Eerst nog kon je het buitelennoemen, maar het werd rollebollen watwe deden.Daarna gingen we eten. We legden een tafelkleedje voor het kippetje en zelf trokken we ook iets aan.

34 Sie steigt herauf

35 Hört, hört das laute Getön

16 17

2524

“Moeyaert schrijft in een volmaakt helderetaal, die iedereen kan begrijpen. Maar datdeed Nescio ook, en Bloem. Moeyaert schrijftliteratuur, en niet de minste. Net zoals die andere virtuoze, sensibele jonge Vlaming,Erwin Mortier, hoort hij tot de grootste talenten van zijn generatie.” Aleyd Truyensin De Volkskrant

www.bartmoeyaert.com

Bart Moeyaert

Bart Moeyaert (Brugge, 1964) schreef onder-meer Blote handen, Het is de liefde die we niet begrijpen en Broere. Zijn werk wordt door critici poëtisch, sfeervol, filmisch genoemd.De boeken zijn vaak bekroond in binnen- enbuitenland en tot hiertoe in achttien talenverschenen. Hij heeft een aantal scenario’s entoneelstukken op zijn naam staan, waarvanDrie zusters bekroond is met de Vlaams- Nederlandse 1000 Watt Theaterprijs. Caricevan Houten las in 2009 het luisterboek vanHet is de liefde die we niet begrijpen in.Met Verzamel de liefde is hij in 2003 gedebuteerdals dichter. In 2006 en 2007 was hij stads-dichter van Antwerpen, wat resulteerde ineen tweede bundel, Gedichten voor gelukkigemensen. In 2009 verscheen de novelle Graz, diedoor theatergezelschap STAN als monoloogop de planken is gebracht en op de longlistvoor de AKO Literatuurprijs prijkte. Voor zijngehele oeuvre is hij al meermaals genomineerdvoor de Hans Christian Andersen Award envoor de International Astrid Lindgren Memorial Award.

26 27

De verbinding met jongeren, scholieren, amateurs en jonge componisten is het NBE ophet lijf geschreven. Met de compositiewedstrijdOp weg naar het Nieuwjaarsconcert!, de Familieconcerten en het educatieve projectHet Half Uur biedt het NBE een open podiumvoor talenten van de jonge generatie. HetjongNBE is de kweekvijver voor het NBE; topstudenten van Nederlandse conservatoriaen net afgestudeerden.Op het eigen cd label NBELIVE brengt het ensemble per jaar vier tot vijf bijzondere liveopnamen uit onder het motto Voor wie erbijwas of erbij had willen zijn. Dat blijft nietonopgemerkt: zo werd de cd Gran Partita in2007 bekroond met de Edison Publieksprijs.Inmiddels zijn op NBELIVE meer dan 25 cd’sen dvd’s verschenen.

www.nbe.nl

Nederlands Blazers Ensemble

Gezamenlijke bezieling en honger naar avontuur drijft de muzikanten van het Nederlands Blazers Ensemble tot het makenvan theatrale muziekprogramma's die zeldenonder één muzikale noemer te vangen zijn.Het NBE speelt muziek van alle soorten,maten en tijden die de zinnen en verbeeldingprikkelt en presenteert zich op een manierwaar de energie en het speelplezier vanafspat. Veel van het eigentijdse repertoire wordtin opdracht van het NBE geschreven.De meer dan twintig topmusici treden circazestig keer per jaar op. Ze reizen met elkaaren met gasten uit vele windstreken en culturenvanuit Amsterdam naar kleine en grote podiain binnen- en buitenland. Tijdens internatio -nale tournees staan steden als Praag, Keulen,Beiroet en Parijs op het programma. Het NBEwordt regelmatig uitgenodigd voor bijzonderegelegenheden, zoals bij de wederopbouw vanhet conservatorium in Serajevo. Met master-classes, workshops en concerten steunde hetNBE de opleiding, samen met ‘Musicianswithout Borders’. Tevens trad het ensembleop tijdens staatsbezoeken in India, Thailanden Turkije, en was het te gast in de fameuzePROMS serie in de Royal Albert Hall in Londen.

28

Het Paradijs op aarde

is een project van het Nederlands Blazers Ensemble

programmering Nederlands Blazers Ensemblear tistiek leider Bart Schneemann

producent NBELIVE Niek Wijnsconcer tproductie Elena van Slogteren

cd productie Ciska Hoozemans opname, editing, mastering Guido Tichelman

Niek WijnsAzazello

locatie Waalse kerk, Amsterdamdatum 28 juni 2010

ontwerp Studio Brordus Bunder fotografie Remke Spijkers

coverillustratie Wolf Erlbruch

NBEliveVoor wie erbij was of erbij had willen zijn

Het Nederlands Blazers Ensemble wordt gesubsidieerd door het Ministerie van OC&Wen de Gemeente Amsterdam.

©2010 Nederlands Blazers Ensemble

NBE’SLOTGENOTEN

NederlandsBlazersEnsemble

Voices of Frozen Land

Alexander Raskatov

Nederlands Blazers Ensemble

Papa’s

Live at the ConcertgebouwAmsterdam January 1 2006NBELIVE

CD + DVD

Nederlands Blazers Ensemble with guests and young composers

Live at the ConcertgebouwAmsterdam January 1 2010

NBELIVE

Nederlands Blazers Ensemble

IK!

Richard Ayres

NederlandsBlazers EnsembleBarbara Hannigan

In the Alps

I

NBElive

A

41:49

CD +extravideo

NederlandsBlazersEnsemble

Raam ophet Zuiden

Theo Loevendie

Nederlands Blazers Ensemble live op cd!

Franz Joseph Haydn

Nederlands Blazers EnsembleBart Moeyaert

Het Paradijs

© 2010 Nederlands Blazers Ensemblew

NBElive

62:42

Alle cd’s zijn

verkrijgbaar in de NBEwebshop nbe.nl/cds