Nederland

Whitepaper

Een wereld vol barcodesWaarom de GS1 barcode het wereldwijde paspoort voor uw product is

The Global Language of Business

Copyright ©2019

2

Een wereld vol barcodes

Een wereld vol barcodes

Een GS1 barcode is als een wereldwijd paspoort voor uw product. Met een GS1 barcode kan uw

product dan ook werkelijk overal verkocht worden. Bijvoorbeeld bij bol.com, Amazon of in het

schap bij Albert Heijn of Karwei. GS1 garandeert dat uw code net zo uniek is als een paspoort.

Dat betekent dat een GS1 barcode, als er verwarring ontstaat, leidend is.

Net als bij een paspoort dat een persoon uniek identificeert, doet de GS1 barcode dat voor uw product. In een serie whitepapers vertelt GS1 u alles wat u wilt weten over barcodes. Deze eerste whitepaper geeft antwoord op de vraag: wat is een barcode? In de volgende whitepapers gaan we steeds een stukje dieper de inhoud in en geven u praktische informatie en handvatten. Want barcodes zijn niet zomaar een paar willekeurige nummers en streepjes. Er zit nog een hele wereld achter. Na het lezen van de whitepapers kent de wereld van barcodes voor u geen geheimen meer.

Barcode

Omdat de streepjescode het meest bekend en zichtbaar is (hij staat op allerlei productverpakkingen, van levensmiddelen tot make-upartikelen), staat dat bekend als de barcode. De barcode is een opeenvolging van verticale lijnen met verschillende diktes. Met een scanner kan een computer deze lijnen vertalen naar nummers: de productcode. Eigenlijk is de barcode dus een vertaling van nummers naar streepjes. Deze nummers maken een product echt uniek identificeerbaar.

3

Een wereld vol barcodes

Productcode

GS1 geeft als enige organisatie wereldwijd unieke productcodes uit. De meest voorkomende code telt 13 cijfers en wordt door ons GTIN – Global Trade Item Number – genoemd. Dit is de code die supermarkten en online warenhuizen nodig hebben. Uw productcode werkt als het paspoort van uw product.

GS1 productcode, GTIN of EAN?

Voordat GS1 Nederland 12 jaar geleden onderdeel werd van de wereldwijde GS1 standaardisatie organisatie heetten we EAN Nederland. Dat staat voor European Article Number. De Europese artikelnummers zijn opgegaan in de huidige wereldwijde organisatie: GS1. De naam EAN blijft hardnekkig bestaan in Nederland, maar is dus eigenlijk de voorloper van GS1.

GS1 productcode, GTIN, EAN: het zijn verschillende namen voor de enige unieke identificatiecode van uw product.

Feiten en FabelsWat is waar en wat is niet waar? Zo zijn er mythes die we aannemen als de waarheid en andersom. GS1 illustreert een aantal interessante feiten én fabels die wellicht voor wat opheldering zorgen.

Voor een aangekocht barcodepakket betaalt u ieder jaar FEIT: De kosten van echte, unieke GS1 nummers zijn

te overzien. Een GS1 pakket van 10 productnummers

kost bijvoorbeeld jaarlijks 55 euro. Wel betaalt u ieder

jaar voor het abonnement. GS1 codes zijn ‘levend’ en

hebben onderhoud nodig, zo worden ze aangepast aan de

behoefte van de markt.

Elders aangekochte EAN nummers zijn voor online verkopen, bij GS1 koopt u codes voor winkels FABEL: Het is waar dat er producten met een GS1

barcode op het schap staan in de supermarkt, een

bouwmarkt of een tankstation. Ook online retail en

verkoopplatformen eisen steeds vaker een GS1 code en

weren barcodes die niet bij GS1 vandaan komen.

GS1 is het enige uitgiftepunt voor unieke productnummers FEIT: Net zoals dat u van de Belastingdienst een BTW-

nummer krijgt en u als persoon beschikt over een (door

de overheid verstrekt) uniek Burger Service Nummer geeft

GS1, als enige, unieke productnummers uit. Uiteraard

is het veranderen van een uniek productnummer wel

eenvoudiger dan het veranderen van bijvoorbeeld een

BSN-nummer.

Bij GS1 koopt u een streepjescode FABEL: Bij GS1 koopt u unieke nummers om uw

producten te kunnen identificeren. Als u uw producten

heeft gecodeerd kunt u ze vertalen in een symbool, ofwel

een barcode. Barcodes moeten bij kassa’s goed ‘scanbaar’

zijn, dat heeft o.a. te maken met de grootte, kleur en plaats

op de verpakking en druk- of printmethode.

Er bestaat een database met alle GS1 nummers FEIT: In GEPIR staan alle codes die GS1 wereldwijd heeft

uitgegeven. Als u een nummer opzoekt, kunt u zien wie de

eigenaar is.

Ik kan toch zelf simpel EAN nummers verzinnen FABEL: Nee, u kunt zelf geen EAN nummers verzinnen.

Het is geen kwestie van een nummer verzinnen of een

bestaand nummer nemen en doortellen. Alle EAN

nummers hebben namelijk een bepaalde volgorde en

logica. Als dit niet klopt zal uw afnemer het nummer

weigeren. We hebben een boekwerk van 471 pagina’s

waar alle wereldwijde afspraken (general specifications)

over de GS1 codes instaan.

4

Een wereld vol barcodes

Zijn er nog meer codes?

Zeker! Naast de meest gebruikte 13-cijferige productcode zijn er nog verschillende andere codes. • U kunt locaties coderen met een Global Location

Number (GLN). Dit nummer wordt veel gebruikt in situaties waar de aanwezige voorraad of logistiek belangrijk is. In magazijnen wordt het veel gebruikt voor orderpicking. En bijvoorbeeld in de automobielindustrie worden GLN’s gebruikt om verschillende onderdelen op het juiste moment op de juiste plaats naast de lopende band te krijgen.

• Pakketten en zendingen worden gecodeerd met een Serial Shipping Container Code (SSCC).

• Er zijn ook speciale codes die producten met een variabel gewicht, zoals fruit of schepsnoep, identificeren. Dit zijn 23 codes, in deze code zit meer informatie verwerkt.

• Of stelt u zich voor dat u een product heeft met een kleine verpakking, zoals een eyeliner. Dan kunt u veel beter een 8-cijferige code, ofwel GTIN-8 gebruiken.

Naast deze codes zijn er nog meer codes, voor bijvoorbeeld klantkaarten en coupons.

Een wereld vol barcodes

Does it scan or not?

Elke barcode moet aan bepaalde minimale en maximale afmetingen voldoen om de leesbaarheid te garanderen. Daarnaast is het

belangrijk dat er voldoende contrast is tussen de strepen en de achtergrond. Zwart-wit werkt zeker, maar andere combinaties

kunnen ook. Als het rode licht van de scanner het maar kan onderscheiden.

428953

87 10400 31114 0

Barcode onder de loep

Het lezen van de barcodeNiet alleen de breedte van de zwarte strepen van de barcode maar ook de afstand tussen de strepen bevat de informatie die de scanner nodig heeft om het product te identificeren.

De EAN-13 barcode is:

87 11200 428953

87 is Nederland 11200 in combinatie

met 87 is Unilever

42895 in combinatie met

11200 en 87 is een pot Calvé

Pindakaas van Unilever

3 is een controlegetal.

Het laatste cijfer gaat na

of de barcode correct is

samengesteld

VOORBEELD:

Opbouw van een productcodeDe meest gebruikte barcode bestaat uit 13 cijfers. Van deze dertien cijfers zijn de eerste drie cijfers de landcode van de uitgevende GS1 organisatie. Het laatste getal is altijd een controlecijfer. Dan blijven er 9 cijfers over. Deze 9 cijfers vormen het bedrijfsnummer en het artikelnummer. Hoe meer productcodes een bedrijf afneemt hoe minder cijfers het bedrijfsnummer bevat.

6

Een wereld vol barcodes

Ondernemer Erik Andriessen over het belang van barcodes

Erik Andriessen’s grote passie is voetbal. Toen hij besloot om de stap te zetten naar het ondernemerschap was het dan ook logisch dat zijn business moest draaien om voetbal. In 2017 is hij gestart met voetbalgeschenk.nl en USM (Unique Soccer Merchandise). Zijn bedrijf heeft drie kernactiviteiten; een webshop met bijzondere

voetbalproducten voor de echte fan, distributie van voetbalpoppetjes en de ontwikkeling van producten die verkocht worden via zijn eigen webshop maar ook op andere platformen zoals bol.com. Erik is dus producent, wederverkoper en distributeur ineen. Online is met afstand zijn belangrijkste verkoopkanaal.

Al ondernemend kwam Erik erachter dat er in feite maar één barcode is die echt uniek is en daarom ook waarde

heeft. Hij dacht in zijn haast ‘even’ een paar barcodes te kopen bij de eerste de beste aanbieder maar dat bleek al snel een miskoop: ze werden niet geaccepteerd bij de voor hem belangrijkste webwinkels.

Hij heeft nu een pakket van tien GS1 barcodes, die hij overigens nog niet allemaal gebruikt. De codes heeft hij vooral nodig voor door hemzelf geproduceerde producten. De producten die hij als wederverkoper via zijn webshop verkoopt hebben vaak al een goede barcode van de producent. Zijn barcodes en die van andere producenten spelen een belangrijke rol, niet alleen qua verkoopbaarheid maar ook wat logistiek en voorraadbeheer betreft. Wanneer hij meer dan tien barcodes nodig heeft weet hij niet maar met zijn ambitie zal het niet lang meer duren.

Meer verhalen van ondernemers staan op www.gs1.nl/nieuws

“ Barcodes spelen ook op gebied

van logistiek en voorraadbeheer een

belangrijke rol.”

“ Al ondernemend kwam ik erachter dat

er in feite maar één barcode echt uniek is

en daarom ook waarde heeft.”

7

Een wereld vol barcodes

“ Een product moet overal in de wereld te

identificeren zijn, de barcode mag nooit

een bottleneck voor verkoopsucces zijn”

Barcodespecialist van GS1 aan het woord

Sarina Pielaat is inmiddels dé onbetwiste barcode specialist van Nederland. In gesprek met haar wordt al snel duidelijk dat er een hele wereld verscholen ligt achter een op het oog simpele rij verticale streepjes.

Toen Sarina 18 jaar geleden aan de slag ging bij GS1 zag de wereld van de barcode er totaal anders uit. Het aantal bedrijven dat barcodes nodig had was beperkt tot grote marktpartijen en producenten. De opkomst en vlucht van het internet heeft dat totaal veranderd. De opkomst van online verkoopplatformen zorgde ervoor dat het aantal afnemers van barcodes explodeerde en haar verwachting is dat dit aantal zal blijven groeien.

Of de voor iedereen bekende, rechthoekige en zwart-witte barcode over een paar jaar nog steeds de bekendste verschijningsvorm is, moet nog blijken. De (traditionele) barcode is meestal een integraal onderdeel van het etiket op een product. Door nieuwe wensen en eisen van overheid, consumenten die willen weten wat voor product zij in handen hebben en nieuwe technologische ontwikkelingen, zijn steeds meer toepassingen mogelijk. Het gaat dan bijvoorbeeld over verdere integratie van digitale data bij fysieke producten.

Een mooie technologische ontwikkeling ziet u in de mode. Kleding wordt voorzien van een minuscule chip (RFID) die op afstand uit te lezen is. Een winkelier kan zo met één druk op de knop zijn voorraad inventariseren en beheren. Maar bovenal kan door de toegankelijkheid en exponentiële toename van bruikbare data de gebruiker bedrijfsprocessen verder optimaliseren.

De barcode blijft innoveren en de identificatie van producten met een productcode wordt alleen maar belangrijker. Die unieke productcode is de sleutel naar achterliggende informatie. Met de opkomst van online winkelen is de behoefte naar informatie alleen maar groter.

De economie bestaat uit producten en diensten en dat is wereldwijde handel. Om efficiënt zaken te doen is het dan wel zo handig om één taal te spreken. En daarom streven we ernaar om overal ter wereld dezelfde standaarden te hanteren. Deze uniformiteit is essentieel voor de wereldwijde economie.

“Als barcodespecialist is een belangrijk onderdeel van mijn werk dat ik op internationaal niveau samenwerk met andere GS1 organisaties en mij bezig houd met de vertaalslag van bijvoorbeeld wetgeving naar de GS1 standaard.”

Sarina Pielaat

“ De opkomst van online verkoopplatformen

zorgde ervoor dat het aantal afnemers van

barcodes explodeerde…”

8

Een wereld vol barcodes

De Willy Wortels van de barcode Een van de uitvinders, Bernard Silver, een student aan het Drexel Instituut voor Technologie in Philadelphia, ving in 1948 een gesprek op tussen de eigenaar van een supermarktketen en één van de decanen van zijn studie. Het gesprek ging over een systeem dat automatisch productinformatie kon lezen bij het afrekenen. Silver vertelde zijn vriend Norman Woodland over het gesprek en samen gingen zij werken aan een oplossing om producten te identificeren.

Op 20 oktober 1949 vroegen Woodland en Silver patent aan voor de barcode en op 7 oktober 1952 werd die gepatenteerd. Uiteindelijk verkochten de uitvinders Silver en Woodland hun patent omdat de zaken slecht gingen, voor slechts 15.000 dollar: het enige dat ze aan hun uitvinding hebben verdiend.

Bullseye, horizontale of verticale strepen?De eerste barcode uit 1952 ziet eruit als een bullseye. Het systeem sloeg in eerste instantie niet aan. In 1973 gaf een groep bedrijven IBM de opdracht een goedkoper, scanbaar symbool te maken. George Laurer wijzigde de bullseye in de rechthoekige vorm die we nu kennen: er past meer code in minder ruimte en druktechnisch is er minder kans op fouten.

Er is gekozen voor een verticale in plaats van een horizonale barcodelijn omdat printers veelal van boven naar beneden afdrukken. De lijnen lopen daardoor nooit in elkaar over en de scanner kan de barcode altijd lezen.

Voor alles een eerste keer: de eerste barcodescan in de wereldOp 26 juni 1974 om 08:01 uur, werd het eerste product met een streepjescode, een pakje Juicy Fruit kauwgom Wrigley’s, gescand bij de kassa bij een supermarkt in Troy, Ohio. Dit pakje kauwgom werd gekocht door shopper Clyde Dawson. Sharon Buchanan was de caissière die het allereerste product in een supermarkt scande. Het pakje kauwgum kostte 67 cent.

Barcode-kunstEr bestaat een echte barcode kunstenaar. Zijn naam is Scott Blake en hij maakte talloze werken waarbij elke pixel opgebouwd is uit barcodes. Zijn werken zijn natuurlijk te scannen! Zo zitten er in één van zijn bekendste werken, een portret van Elvis Presley, talloze verwijzingen naar songs, albumhoezen en andere informatie.

Energie in de barcodeIn de energiesector wordt gewerkt met GS1 nummers. Elke Nederlandse aansluiting voor gas en elektriciteit heeft namelijk een eigen 18-cijferige GS1-code. De netbeheerders en leveranciers van energie gebruiken deze codes voor onderlinge communicatie. Deze nummers zijn ook gebaseerd op de GS1 standaard.

Wist u dat?

de bullseye barcode

GS1 Nederland

Amsterdamseweg 2061182 HL Amstelveen

Bereikbaarheidcustomer supportMaandag tot en met vrijdag tijdens kantooruren

customer support(020) 511 38 88

Aan de slag met uw barcode1. Ga naar www.gs1.nl/barcodes

2. Maak een account aan

3. Bestel uw code

4. Start met verkopen!

5. GS1 is er natuurlijk voor u als u hulp nodig heeft.

Telefoonnummer customer support: (020) 511 38 88.

Over GS1 en onze barcodesAls onafhankelijke not-for-profit organisatie ontwikkelen en beheren we internationale standaarden voor de identificatie, het vastleggen en delen van gegevens. GS1 levert hét paspoort voor uw product.

Kijk voor meer informatie op onze website. Heeft u hulp nodig? Wij helpen u graag.

info@gs1.nlwww.gs1.nl