NCI: Leergang bestrijding witwassen NL
29
1 NL NCI: Leergang bestrijding witwassen Homines quod volunt credunt Page 2
Transcript of NCI: Leergang bestrijding witwassen NL
1
NL
NCI: Leergang bestrijding witwassen
Homines quod volunt credunt
Page 2
2
Page 3
Filmpje
Page 4
Programma
• Introductie spreker en zijn wereld• Nationale politie• Historie witwassen• Juridisch witwassen (wetstechnisch)• Koffer• Witwassen als activiteit• Barrièremodel• Daderschap/medeplichtigheid• Wvttk
3
Page 5
Landelijk niveau
Korps
leiding
Landelijke
eenheid
Politiedienstencentrum
Staf
Regionale eenheid
Basisteam
Nationaal niveau
Regionaal niveau
Lokaal niveau
District
Landelijk niveau
Korps
leiding
Landelijke
eenheid
Politiedienstencentrum
Staf
Regionale eenheid
Basisteam
Nationaal niveau
Regionaal niveau
Lokaal niveau
District District
Page 6
Korps
leiding
Staf
District
LandelijkeEenheid
Operationeelcentrum
Staf
RechercheOperationeleSamenwerking Infra Informatie
Driebergen SonAmsterdam Zoetermeer Zwolle Woerden
4
District
Generiek
Opsporing
Team 1
Team 2
Team 3
Team 4
Team 5
Amsterdam
Generiek
Opsporing
Team 6
Team 7
Team 8
Team 9
Team 10
Zwolle
Woerden
GeneriekOpsporing
Team 12Team 13Team 14Team 19Team 20
ZoetermeerSon
Thematische
Opsporing II
FINEC 1
FINEC 2
FINEC 3
FINEC 4
Driebergen
Son
Amsterdam
Utrecht
Thematische
Opsporing III
TIM
Milieu
FAST NL
Woerden
Amsterdam
Driebergen
Thematische
Opsporing I
HTC 1
HTC 2
HTC 3
KP
Driebergen
Zoetermeer
Specialistische ondersteuning
Observatie en Techniek
Expertise en Wetenschap
Forensische Opsporing
Ondersteuningsdesk
Dienst Landelijke Recherche
Historie witwassen
Pecunia non olet
Page 8
5
Historie witwassen
• Al Capone 1889-1947
• Intelligence rapport 1933 Wilson
• GEEN witwassen
• Gevonden boekhouding
• Verklaring getuigen
• OBS uitgavenpatroon door politie
• Bekentenis Al Capone
(Bron CBA Witwassen 2012)
Page 9
Page 10
Vakanties Verbouwingen
Dure voertuigen
Gokken
Drugsgebruik
Vrienden
(Geluids)apparatuur
Aankopen veiling /
internet
Dure kleding
Luxe (uit)eten
Plastische chirurgie
“Dure”sporten
Vakantiehuizen
6
Page 11
Problemen !!
*BUCRO Arrest
*Steler=heler bepaling
*FATF
Page 12
7
BUCRO
Page 13
BUCRO beschikking, HR NJ 1998, 591 m.b.t.
inbeslagname van vermogensbestanddelen van een
rechtspersoon enkel op de grond dat verdachte of
veroordeelde aandeelhouder of bestuurder is van
deze rechtspersoon is niet mogelijk o.g.v. 94a WvSv
Page 14
Oplossing?
Aanpassen 94a beslag:
Art. 94a, derde lid, Sv, (Nu lid 4!)
het inbeslaggenomen voorwerp behoort aan een
derde te kwader trouw toe.
(vgl. HR 5 juli 2005, LJN AT2970, rov. 3.5.
Cumulatieve voorwaarde:
-Afkomstig misdrijf
-Sprake van schijnconstructie
-Derde kende of behoorde…misdadige afkomst..
BUCRO
8
Page 15
416: Hij die een goed..verwerft, voorhanden heeft,
overdraag….terwijl hij wist dat ..door misdrijf
verkregen..4 jr.
310: Hij die enig goed wegneemt..ander
toebehoort…met oogmerk wederrechtelijk toe te
eigenen...= diefstal=4 jr.
Steler = heler ?
Page 16
Probleem bij TLL
Gaat om feitelijke gedraging vd verdachte!
Op dag datum tijdstip heeft verdachte een goed
verworven, voorhanden gehad….of
Op dag datum heeft verdachte wederrechtelijk
toegeëigend een…
Steler = heler ?
9
Juridisch witwassen
Page 17
Page 18
Artikel 420bis
1. Als schuldig aan witwassen wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren of geldboete van de vijfde categorie:a. hij die van een voorwerp de werkelijke aard, de herkomst, de vindplaats, de vervreemding of de verplaatsing verbergt of verhult, dan wel verbergt of verhult wie de rechthebbende op een voorwerp is of het voorhanden heeft, terwijl hij weet dat het voorwerp – onmiddellijk of middellijk – afkomstig is uit enig misdrijf;b. hij die een voorwerp verwerft, voorhanden heeft, overdraagt of omzet of van een voorwerp gebruik maakt, terwijl hij weet dat het voorwerp – onmiddellijk of middellijk – afkomstig is uit enig misdrijf.2. Onder voorwerpen worden verstaan alle zaken en alle vermogensrechten.
Juridisch witwassen
10
Artikel 420bis1
• Witwassen dat enkel bestaat uit het verwerven of voorhanden hebben van een voorwerp dat onmiddellijk afkomstig is uit enig eigen misdrijf wordt als eenvoudig witwassen gestraft met een gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden of geldboete van de vierde categorie.
Page 19
Page 20
Artikel 420quater
Als schuldig aan schuldwitwassen wordt gestraft met
gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de
vijfde categorie:
a. hij die van een voorwerp de werkelijke aard, de herkomst, de
vindplaats, de vervreemding of de verplaatsing verbergt of verhult, dan
wel verbergt of verhult wie de rechthebbende op een voorwerp is of het
voorhanden heeft, terwijl hij redelijkerwijs moet vermoeden dat het
voorwerp – onmiddellijk of middellijk – afkomstig is uit enig misdrijf;
b. hij die een voorwerp verwerft, voorhanden heeft, overdraagt of omzet of
van een voorwerp gebruik maakt, terwijl hij redelijkerwijs moet
vermoeden dat het voorwerp – onmiddellijk of middellijk – afkomstig is
uit enig misdrijf.
2. Onder voorwerpen worden verstaan alle zaken en alle
vermogensrechten.
11
Artikel 420quater.1
Schuldwitwassen dat enkel bestaat uit het verwerven of voorhanden hebben van een voorwerp dat onmiddellijk afkomstig is uit enig eigen misdrijf wordt als eenvoudig schuldwitwassen gestraft met een gevangenisstraf van ten hoogste drie maanden of geldboete van de vierde categorie.
Page 21
Page 22
Artikel 420quinquiesBij veroordeling wegens een der in de artikelen 420bis tot en met 420quater omschreven misdrijven kan ontzetting
van de in artikel 28, eerste lid, onder 1°, 2° en 4°, vermelde rechten worden uitgesproken en kan de schuldige worden ontzet van de uitoefening van het
beroep waarin hij het misdrijf heeft begaan.
12
Page 23
Artikel 28
1. De rechten waarvan de schuldige, in de bij de wet bepaalde gevallen,
bij rechterlijke uitspraak kan worden ontzet, zijn:
1°. het bekleden van ambten of van bepaalde ambten;
2°. het dienen bij de gewapende macht;
3°. het recht de leden van algemeen vertegenwoordigende organen te verkiezen en tot lid van deze organen te worden verkozen;
4°. het zijn van raadsman of gerechtelijk bewindvoerder;
5°. de uitoefening van bepaalde beroepen.2.
3. Ontzetting van het recht bedoeld in het eerste lid, onder 3°, kan alleen worden uitgesproken bij veroordeling tot gevangenisstraf van ten
minste een jaar.
Page 24
Bedrag first offender 1 x recidive meermalen recidive
t/m € 5000 TS 50 uur5j
2j
TS 70 uur
Idem of GS 5 wkn
Eis TS 100 uur of
GS 7 wkn ov
€ 15.000 GS 4 wkn5j
2j
GS 6 wkn
GS 6 wknGS 8 wkn ov
Beleidslijnen strafmaat 420bis 1 maart 2015
Hieronder worden de witgewassen bedragen (vanaf € 25.000,-) als uitgangspunt genomen. Daarbij vindt
beoordeling van de strafmaat plaats aan de hand van de volgende drie categorieën verdachten:
I. moneymule/koerier/gelddrager/eenvoudige katvanger/degene die zijn bankrekening + bankpas ter
beschikking stelt; deze personen verrichten hun werkzaamheden voor een ander, vaak voor een geringe
vergoeding.
II. degene die geld, afkomstig van een door hem zelf gepleegd misdrijf, witwast (voorbeeld: grote contante
geldbedragen die worden aangetroffen bij een voor een drugsdelict gezochte persoon); deze personen
handelen voor zichzelf.
III. de facilitator, onmisbaar voor de georganiseerde criminaliteit: de hawala-bankier, kenmerk: ze werken
tegen riante vergoedingen voor leden van de organisatie en doen dit bijzonder sophisticated.
13
Page 25
€ 300.000 GS 14 mnd GS 18 mnd GS 22 mnd
€ 350.000 GS 16 mnd GS 20 mnd GS 24 mnd
€ 400.000 GS 18 mnd GS 22 mnd GS 26 mnd
€ 450.000 GS 20 mnd GS 24 mnd GS 30 mnd
€ 500.000 GS 22 mnd GS 26 mnd GS 32 mnd
€ 600.000 GS 24 mnd GS 30 mnd GS 36 mnd
€ 700.000 GS 26 mnd GS 32 mnd GS 40 mnd
€ 800.000 GS 28 mnd GS 34 mnd GS 42 mnd
€ 900.000 GS 30 mnd GS 37 mnd GS 45 mnd
€ 1.000.000 GS 32 mnd GS 40 mnd GS 48 mnd
Bedrag Categorie I Categorie II Categorie III
Page 26
Bijzonderheden:
· Het maakt hierbij niet uit van welk gronddelict het geld afkomstig is;
· Bij recidive en/of gewoontewitwassen en/of beroepswitwassen wordt
1/3 opgeteld bij het ‘normale’ tarief;
· Is sprake van schuldwitwassen dan geldt de helft van het tarief (met als
strafmaximum 2 jaar gevangenisstraf);
· Over beroepswitwassen staat in de memorie van toelichting
(Kamerstukken II, 2012-2013, 33685 nr. 3 pag. 8):
“Uit de analyse van de strafbaarstelling van witwassen in de ons
omringende landen blijkt dat zwaardere straffen worden voorzien indien
de dader misbruik maakt van zijn beroep om witwashandelingen te
verrichten. Te denken valt bijvoorbeeld aan belastingadviseurs,
advocaten of bankiers, die de specifieke mogelijkheden die de
uitoefening van hun beroep daartoe biedt misbruiken voor het verhullen
en wegsluizen van misdaadgelden. Hun handelen tast de goede naam
aan van de beroepsgroep waartoe zij behoren en zij verloochenen in
voorkomende gevallen ook de rol van poortwachter die de overheid
hen op grond van hun beroep of ambt heeft toebedeeld.”
14
Hoeveel vormen van witwassen zijn er?
Page 27
KOFFERTJE
Page 28
15
Witwassen als activiteit
Page 29
Page 30
2TRUST
16
Page 31
Witwassen als methode/fase
1e Plaatsing
2eVersluiering
3e Rechtvaardiging
4e Besteding
32
Wat is witwassen? (Methodische benadering)
4 fasen van witwassen
placement layering justification integration
voorwas hoofdwas
Zw
art
/ cr
imin
eel
gel
d
CASH
loopjongen
geldkoerier
GIRAAL
wisselaars
gireren
GIRAAL
advocaat
notaris
accountant
fiscalist
GIRAAL / CASH
U.B.O
patser of
geslaagd zakenman
Og
ensc
hij
nli
jkle
gaa
lgel
d
17
Page 33
Crimineel
geld in
Plaatsingsfase
Versluiering Integratie
Methoden van geldverplaatsingen Witwas constructies
Transformatie punt
Schijnbaar legaal
geld uit
(Ver)plaatsing
18
(Ver)plaatsingTransport van 160 stuks, elk met € 226.000,-
totaal !! € 36.160.000,-
2e generatie Columbianen in Nederland
Georganiseerde financiële dienst-verlening
Onderzoek Drost€ 50 miljoen gewisseld vanaf 2004
19
(Ver)plaatsing
20
39
Justification
fase
Leg
ale
(o
nb
ew
ust
e)
die
nst
ve
rle
ne
rs
Bank
Onderneming
- Bedrijfsrekeningen
- Bedrijfsprocessen
Bank
Vervoerder
Money transferorganisatie
Verhuurders van opslag en
bedrijfsruimtes
Reizigers/koeriers
Onbewuste
stroman/katvanger
Taxateur
Ondernemer
Trustkantoor
(Fiscaal)adviseur/fiscalist
Notaris
Jurist
Makelaar
Accountant
Bank
Verkoper
Dienstverlener
Ille
ga
le
die
nstv
erle
ne
rs
Criminele handelaar
Criminele dienstverlener
Verwerven/
Criminele opbrengst
‘Ondergronds bankieren’
Controller
Wisselaar
Koerier/smokkelaar
Escrow vertegenwoordiger
Verplaatsen
Notaris
Bankier
Jurist
Makelaar
Accountant/fiscalist
Stroman/Katvanger
Ondernemer
Taxateur
Trust dienstverlener
Financieel adviseur
Plaatsen/
Versluieren/
Rechtvaardigen
Handelaar
Economisch eigenaar
Besteden
Cri
min
ee
l
pro
ces
Crim
ine
leh
an
de
ling
Vermogensdelicten
Financiering inkoop
Criminele escrow
Opslag/stash
Vervoer/smokkel
Wisselen
Transfers
Storten op Cash paspoorten
Constructies
Chartaal -> giraal
Derdengeldrekening
Fingeren omzet
Valse/vervalsen administratie
Criminele investering
Aankoop (on)roerend goed
Beleggen
Consumptie
Vruchtgebruik door derden
21
Ontwerp een barrière binnen je eigen organisatie gericht op de laatste 2 fases!
Page 41
Aansprakelijkheid i.c.m. Daderschapsvormen
Page 42
22
Quotes uit verhoor directeur trustkantoor
“ Het is logisch dat je als beheerder feitelijk doet wat de klant vraagt, dus als de klant vraagt om een geldleningsovereenkomst op te maken, dan doen wij dat ”
“ Een onafhankelijke, willekeurige derde, zou
nooit onder deze omstandigheden en voorwaarden een lening als deze kunnen krijgen. In die zin is er geen sprake van een zakelijk
karakter ”.
“ Dat dit nu wel is gebeurd, is te verklaren uit het feit dat het in wezen om het eigen geld van X
gaat ”.
23
Directeur trustkantoor
Fem de Week 7-7-2001
“ Vanaf het begin heb ik twijfels gehad over de constructie. Ik vond het tricky. Daarom heb ik ook gezegd: No way dat wij de directie gaan voeren over die BV.”
“ We hebben alleen de bankrekening geregeld, de inschrijving bij de kamer van koophandel gedaan en de boekhouding gevoerd ”.
• Civielrechtelijk
–Bestuurdersaansprakelijkheid (WBA)
–Onrechtmatige daad (BW)
–Fiscaal/Invordering (AWR)
• Strafrechtelijk
–Daderschapsvormen (art 47 e.v. WvSr)
–Rechtspersoon/opdrachtgever cq f.l. (art. 51 WvSr)
–Deelname crim. Organisatie (art. 140 WvSr)
24
Daderschapsvormen
• Artikel 47
1. Als daders van een strafbaar feit worden gestraft:
1°zij die het feit plegen, doen plegen of medeplegen;
2°zij die door giften, beloften, misbruik van gezag, geweld, bedreiging, of misleiding of door het verschaffen van gelegenheid, middelen of inlichtingen het feit opzettelijk uitlokken.
2. Ten aanzien van de laatsten komen alleen die handelingen in aanmerking die zij opzettelijk hebben uitgelokt, benevens hun gevolgen.
Daderschapsvormen
Artikel 48
• Als medeplichtigen van een misdrijf worden gestraft:
1°. zij die opzettelijk behulpzaam zijn bij het plegen van het misdrijf;
2°. zij die opzettelijk gelegenheid, middelen of inlichtingen verschaffen tot het plegen van het misdrijf.
25
Strafzaak ClickfondsRb Amsterdam 16 januari 2003. 13/129199-97
R.O. 3.2.4.“ Verdachtes strafbaar handelen ligt daarin dat hij de op zich zelf legale constructies heeft gebruikt als vehikel om vermogen en inkomen van Nederlandse belastingplichtigen buiten het zicht van de fiscus te houden (…)”
Conclusie (R.O 3.4.2.2.)
“(….) Door niet te vragen naar de herkomst van de
desbetreffende gelden en mede (..) om de identiteit van de
oorspronkelijke verstrekker van de gelden verborgen te
houden, heeft verdachte op zijn minst de aanmerkelijke kans
op de koop toegenomen dat hier sprake was van gelden die
van misdrijf afkomstig waren”.
26
51
Artikel 51 WvSr. Strafbaarstelling Onderneming
1 strafbare feiten kunnen worden begaan door
natuurlijke personen en rechtspersonen.
2. Indien een strafbaar feit wordt begaan door een rechtspersoon, kan de strafvervolging worden ingesteld en kunnen de in de wet voorziene straffen en maatregelen, indien zij daarvoor in
aanmerking komen, worden uitgesproken:
52
1°tegen die rechtspersoon, dan wel
2°tegen hen die tot het feit opdracht hebben
gegeven, alsmede tegen hen die feitelijke
leiding hebben gegeven aan de verboden
gedraging, dan wel
3°tegen de onder 1° en 2°genoemden
tezamen.
27
53
Strafbaarstelling Onderneming
Om een onderneming strafbaar te kunnen maken moet er voldaan worden aan een aantal criteria.
1e is dat er gehandeld moet zijn in de sfeer van de onderneming.(Drijfmestarrest)
2e is dat er een schuldverband moet zijn mbt vaststellen daderschap
Bestaande uit:
- Beschikkingscriterium
- Aanvaardingscriterium
- Baatcriteria
54
1e Beschikkingscriterium:
De rechtspersoon kan zeggenschap uitoefenen over de gedraging. De gedraging wordt verricht binnen het kader van de bedrijfsactiviteiten.
2e Aanvaardingscriterium:De rechtspersoon heeft de verboden handeling aanvaard of plachten te aanvaarden (of niets gedaan ter voorkoming daarvan)
3e Baatcriterium:
Indien het bedrijf BAAT heeft gehad met de handelingen � omzetvergroting of naamsbekendheid
28
55
Let op!!
Indien de onderneming niet vervolgt kan worden,
kunnen de opdrachtgever en / of leidinggevende
ook niet vervolgt te worden voor overtreding artikel 51 Sr.
Uiteraard wel voor hun rol als natuurlijke persoon !!!
Art 140 WvSr Criminele organisatie (gericht op WW)
1. Deelneming aan een organisatie die tot oogmerk heeft het plegen van misdrijven, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren of geldboete van de vijfde categorie.
3. Ten aanzien van de oprichters, leiders of bestuurders
kunnen de gevangenisstraffen
met een derde worden verhoogd.
29
Garantenstellung
•Een juridische term die aanduid dat er een grotere verantwoordelijkheid rust op een persoon met een bijzondere kwaliteit.•Dit bepaalt de mate van schuld die kan worden vastgesteld en is derhalve van belang in zowel strafrecht als in het civiele recht (OD).•De drempel van aansprakelijkheid wordt als het ware verlaagd bij toename van de “kwaliteit”
Wvttk
