Nederlands taalbeschouwing

zinnen uitspinnenopfrissing

Veerle FrateurRia Van den Eynde

15-04-2023

wat is het onderwerp?

over wie of wat gaat het?

- p.2

15-04-2023

wat is het gezegde?

het zegt iets over het onderwerp

- p.3

15-04-2023

wat is de pv?

het werkwoord dat qua getal overeenkomt met het onderwerp

(= congruentie)

- p.4

15-04-2023

welk soort werkwoord kan een pv zijn?

zwwzelfstandig werkwoord

kwwkoppelwerkwoord

hwwhulpwerkwoord

- p.5

15-04-2023

wat is een zelfstandig werkwoord?

het drukt een handeling/activiteit van het onderwerp uit

- p.6

15-04-2023

welk soort gezegde hoort bij een zelfstandig werkwoord?

werkwoordelijk gezegde (wwg)

- p.7

15-04-2023

wat is een koppelwerkwoord?

het drukt een eigenschap of een kenmerk van het

onderwerp uit

- p.8

welke werkwoorden zijn koppelwerkwoorden?

15-04-2023 - p.9

zijn

heten

worden

blijven

blijken

lijken

schijnen

dunken

voorkomen

15-04-2023

welk gezegde hoort bij een koppelwerkwoord?

naamwoordelijk gezegde (nwg)

- p.10

15-04-2023

welke koppelwerkwoorden nemen wel eens de gedaante aan van een zelfstandig werkwoord of een hulpwerkwoord?

zijn

worden

blijven

ook schijnen, lijken, blijken

- p.11

15-04-2023

werkwoordelijke rest?

• ik heb je laten wachten– infinitief + infinitief

• ik heb op je gewacht– voltooid deelwoord

- p.12

15-04-2023

niet-werkwoordelijke rest?

• de leerling steekt de draak met de juf– deel van ww uitdrukking

• we spreken morgen af– deel van scheidbaar werkwoord

• hij herinnert zich niets– wederkerend voornaamwoord

- p.13

15-04-2023

naamwoordelijk deel van nwg

• mijn vriend wil later cineast worden/

• ondanks zijn dieet bleef hij een dikzak

• mijn broer is vroeger kok geweest

- p.14

15-04-2023

welke voorwerpen ken je?

lijdend voorwerp

meewerkend voorwerp

voorzetselvoorwerp

oorzakelijk voorwerp

- p.15

15-04-2023

welke objecten ken je?

richtingsobject

plaatsobject

maatobject

- p.16

15-04-2023

bijwoordelijke bepaling?

geeft extra info in de zin. kan je dus schrappen zonder de

betekenis van de zin wezenlijk te veranderen.

- p.17

15-04-2023

enkele voorbeelden

• heel lang geleden zocht een eenzame draak een vrouw• bwb – p pv zww o

lv• wwg

• de draak ging op zoek naar het mooiste meisje uit de stad• o pv zww nt-ww rest voorzetselvoorwerp• wwg

- p.18

15-04-2023

enkele voorbeelden

• dat meisje bleek een prinses• o pv kww nd• nwg

• de bewoners sloten onmiddellijk de poorten• o pv zww bwb

t lv• wwg - p.19

15-04-2023

enkele voorbeelden

• Joris was de dapperste ooit• o pv kww nd• nwg

• Hij sloeg met één verschrikkelijke slag de kop van de draak af• o pv zww bwb w

lv• deel van

scheidbaar ww

• wwg - p.20

15-04-2023

enkele voorbeelden

• Joris mocht in het kasteel trouwen met de prinses!• o pv hww bwb p ww rest

vzv• wwg

- p.21