Naar een passend studiekeuzegesprek

2
“Kandidatenkunnenookbinnenkomenviadiversevoorlich- tingskanalenzoalsdewebsitevanWindesheim,hetbezoek vandeopendag,hetopvragenvandevoorlichtingsbrochu- re,hetvolgenvaneenmeeloopdag.Zodrazijbekendzijnbij deopleidingalsinteressetonendekandidaat,wordenzijuit- genodigdvooreeninformatiebijeenkomsteneenstudie- keuzegesprek.Achterliggendegedachteisdatopdezewij- zeaandetoekomstigestudentmaatwerkwordtgeleverd, enhetsignaalwordtafgegeven:wesnappendatjeineen studiekeuzeproceszitenwezijnbereidjedaarbijtehelpen.” Natascha de Kruijf, Christelijke Hogeschool Windesheim EFFECT Weinig negatieve adviezen “Opvallendwashetminimaleaantalnegatieveadviezen overdegekozenopleiding.Wellichtiseenintakerergont- wikkelingsgerichtwaardoormindergauweennegatief advieswordtgegeven.” Carlo van Varsseveld, Christelijke Hogeschool Windesheim “Hetbleekdatindepraktijkhetdoorverwijzenvande studentnaareenandereopleidingdiemeergeschiktzou zijn,voorveelbetrokkendocentenmoeilijkwas.” Shakiel Roeplal, Haagse Hogeschool Studiekeuzegesprekken ondersteunen motivatie en binding “Tweederdevanderespondentengeeftaandatdevoor- bereidingendeintakeeengoedbeeldgevenvanhun geschiktheidvoordeopleiding.” Anja Sparidaans, Fontys Hogescholen “Studentenvoelenzichvóórdestartvandestudiealwel- komenwetendateropeenpositievemanieropzegelet wordt;zevoelenzichgeennummer.” Een gespreksvoerder, Hogeschool Inholland “Gespreksvoerderservarendestudiekeuzegesprekkenals eenkansominformatieovertebrengenenbindingmetde opleidingtevergroten.Selecterendzijnzealleenindienze gehoudenwordenruimvoordestartvandeopleiding.” Natascha de Kruijf, Christelijke Hogeschool Windesheim “Onzeintakerszienhetnutvanstudiekeuzegesprekkenin enwijzendaarbijopkennismakingmetdestudent,verhel- deringvanhetopleidingsbeeld,bevorderingvanzelfi n- zichtenzelfselectie.Maarerzijntwijfelsoverderelatie vandegesprekkenmetstudiesuccesofeenverhoogd studierendement.” Carlo van Varsseveld, Christelijke Hogeschool Windesheim “Deintakeisvoordekandidatenookeenbindmiddelmet deopleiding.Daarnamoetjeietsdoenomdittecontinue- ren:bijvoorbeeldmails,strategischeinzetSocialMedia, betrekkenbijevents.” Anja Sparidaans, Fontys Hogescholen Gesprek biedt kans de instelling fysiek te leren kennen “Weverondersteldendatdegenendieverderwegwonen mindervaakzoudenverschijnenopeenuitnodigingvoor eenkennismakingsgesprek.Uiteenanalysevandegege- vensblijktechterhetomgekeerde.Vandegenodigdendie nietinLeeuwardenwonen,kwam66%opgesprek.Vande genodigdendieinLeeuwardenwonen,kwam60%op gesprek.” Geja Kinds, Stenden hogeschool “Studentenwildenookgraagoplocatiekomenvoorhet startgesprek,ondanksdetelefonischeoptiemiddeninde zomer.” Een gespreksvoerder, Hogeschool Inholland “Studiestartwerktevooraanstaandestudentendrempel- verlagend.Studentenwareninseptember2010aleerder gewendaanallenieuweindrukken,zekendenalenkele docenten,medestudentenenonderwijslocaties.” Liesbeth de Vrey, Universiteit Utrecht Keuze eerder bevestigd dan veranderd “Slechtsweinigvanonzeintakersgevenaandatdestu- dentendoorhetstartgesprekhunstudiekeuzeveranderd hebben.Zijhebbenwelbeterzichtopontbrekendekennis envaardighedendienodigzijnvoordeopleiding.” Mirjam Winkelmolen, Hogeschool Inholland “Destudentenwaarvandeverwachtingwasdatdezeuit zoudenvallenzijnookvooreengrootdeeluitgevallen.De studentenhebbenweleenadviesontvangenaanhetbegin vandeopleiding,maarzijndoorgegaanmetdeopleiding. Naarmatedetijdverstreekisdetwijfelbijdezestudenten toegenomenenuiteindelijkhebbenzijzichuitgeschreven.” Shakiel Roeplal, Haagse Hogeschool Verhoogde vroege uitval “Wevindeneenzeersterkeffectophetaantalmensendat vroegtijdigstopt.Hetbeïnvloedenvankeuzenineerstein- stantielijktmoeilijktezijn:studentenwillen‘eerstziendan geloven’.Intweedeinstantieheeftmen‘gezien’enblijkt eensignifi cantefactiestudentennuookte‘geloven’dat stoppenbetervoorzeis.Studentenblijkendusintweede instantiewelvatbaarvoordeverkregeninformatie.” Adam Booij, Universiteit van Amsterdam Ook effecten op de opleiding zelf “Devragenlijstheeftookeendoelvoordeopleiding:het kennenvandestudentenzijnrisico’s,zodatgeanticipeerd kanwordenopmogelijkeproblemen,enmaatwerkgebo- denm.b.t.debegeleiding.-Destudieloopbaanbegeleiders diedegesprekkengevoerdhebben,maakteneenvliegen- destartomdatzijmeteen‘hun’studentenbeterhebben kunneninschatten.” Natascha de Kruijf, Christelijke Hogeschool Windesheim “Eenonverwachtvoordeelwasdatereenbeteroverzicht wasoverhetteverwachtenaantalaanmeldingen.” Adam Booij, Universiteit van Amsterdam “Eensuccesvanditprojectisonderanderedesaamhorig- heidwaarindedocentendegesprekkenhebbengevoerd metstudenten.Binnenhetprojectisaandachtgeweest voorhetcreërenvandraagvlakonderdocentenendit heeftgoeduitgepakt.” Nyree Schipper, Hogeschool Leiden Van2008-2011hebbenNederlandsehogescholenenuniversiteitenindiverseprojecten ervaringopgedaanmetmanierenwaaropjestudiekeuzegesprekkenmetaankomende Bachelor-studentenkuntinrichten.Studiekeuzegesprekkenkunnendeaankomende studentenhelpenbijhetmakenvaneengemotiveerdestudiekeuze.Dooreen persoonlijkekennismakingmetdebeoogdeopleidingofmeteenuniversiteitof hogeschoolinhetalgemeen,kandekandidaateenbetereindrukkrijgenwatbij hemofhaarpast. Dehogescholenenuniversiteitenhebbendestudiekeuzegesprekkenallemaal ophuneigenmanieruitgevoerd.Ditheefteenschatvanervaringen opgeleverd.Hierondervolgteenselectievaninteressanteinzichten, vondstenenadviezenuitdeprojectenmetstudiekeuzegesprekken. Naar een passend studiekeuzegesprek: INZICHTEN IN DE GELEERDE LESSEN, DE MOOIE VONDSTEN EN DE ONVERWACHTE PROBLEMEN UIT DE PILOTPROJECTEN SURFfoundation HojelCityCentergebouwD GraadtvanRoggenweg340 3531AHUtrecht Postbus2290 3500GGUtrecht T0302346600 F0302332960 [email protected] www.surf.nl juni2011 Deze citaten zijn afkomstig uit de praktijkbeschrijvingen die de deelnemende universiteiten en hogescholen hebben opgeleverd in het kader van het programma ‘Studiekeuzegesprekken, wat werkt?’. De originele, volledige praktijkbeschrijvingen zijn te lezen op: http://wiki.surffoundation.nl/display/SKG/Praktijkbeschrijvingen

description

Van 2008-2011 hebben Nederlandse hogescholen en universiteiten in diverse projecten ervaring opgedaan met manieren waarop je studiekeuzegesprekken met aankomende Bachelor-studenten kunt inrichten. In de flyer staat een selectie van interessante inzichten, vondsten en adviezen uit de projecten met studiekeuzegesprekken.

Transcript of Naar een passend studiekeuzegesprek

Page 1: Naar een passend studiekeuzegesprek

“Kandidaten�kunnen�ook�binnenkomen�via�diverse�voorlich-tingskanalen�zoals�de�website�van�Windesheim,�het�bezoek�van�de�open�dag,�het�opvragen�van�de�voorlichtingsbrochu-re,�het�volgen�van�een�meeloopdag.�Zodra�zij�bekend�zijn�bij�de�opleiding�als�interesse�tonende�kandidaat,�worden�zij�uit-genodigd�voor�een�informatiebijeenkomst�en�een�studie-keuzegesprek.�Achterliggende�gedachte�is�dat�op�deze�wij-ze�aan�de�toekomstige�student�maatwerk�wordt�geleverd,�en�het�signaal�wordt�afgegeven:�we�snappen�dat�je�in�een�studiekeuzeproces�zit�en�we�zijn�bereid�je�daarbij�te�helpen.” NataschadeKruijf,ChristelijkeHogeschoolWindesheim

EFFECT

Weinig negatieve adviezen�“Opvallend�was�het�minimale�aantal�negatieve�adviezen�over�de�gekozen�opleiding.�Wellicht�is�een�intaker�erg�ont-wikkelingsgericht�waardoor�minder�gauw�een�negatief�advies�wordt�gegeven.” CarlovanVarsseveld,ChristelijkeHogeschoolWindesheim

“Het�bleek�dat�in�de�praktijk�het�doorverwijzen�van�de�student�naar�een�andere�opleiding�die�meer�geschikt�zou�zijn,�voor�veel�betrokken�docenten�moeilijk�was.”� ShakielRoeplal,HaagseHogeschool

Studiekeuzegesprekken ondersteunen motivatie en binding�“Tweederde�van�de�respondenten�geeft�aan�dat�de�voor-bereiding�en�de�intake�een�goed�beeld�geven�van�hun�geschiktheid�voor�de�opleiding.” AnjaSparidaans,FontysHogescholen

�“Studenten�voelen�zich�vóór�de�start�van�de�studie�al�wel-kom�en�weten�dat�er�op�een�positieve�manier�op�ze�gelet�wordt;�ze�voelen�zich�geen�nummer.” Eengespreksvoerder,HogeschoolInholland

“Gespreksvoerders�ervaren�de�studiekeuzegesprekken�als�een�kans�om�informatie�over�te�brengen�en�binding�met�de�opleiding�te�vergroten.�Selecterend�zijn�ze�alleen�indien�ze�gehouden�worden�ruim�voor�de�start�van�de�opleiding.”� NataschadeKruijf,ChristelijkeHogeschoolWindesheim

�“Onze�intakers�zien�het�nut�van�studiekeuzegesprekken�in�en�wijzen�daarbij�op�kennismaking�met�de�student,�verhel-dering�van�het�opleidingsbeeld,�bevordering�van�zelfi�n-zicht�en�zelfselectie.�Maar�er�zijn�twijfels�over�de�relatie�van�de�gesprekken�met�studiesucces�of�een�verhoogd�studierendement.” CarlovanVarsseveld,ChristelijkeHogeschoolWindesheim

“De�intake�is�voor�de�kandidaten�ook�een�bindmiddel�met�de�opleiding.�Daarna�moet�je�iets�doen�om�dit�te�continue-ren:�bijvoorbeeld�mails,�strategische�inzet�Social�Media,�betrekken�bij�events.” AnjaSparidaans,FontysHogescholen

Gesprek biedt kans de instelling fysiek te leren kennen�“We�veronderstelden�dat�degenen�die�verder�weg�wonen�minder�vaak�zouden�verschijnen�op�een�uitnodiging�voor�een�kennismakingsgesprek.�Uit�een�analyse�van�de�gege-vens�blijkt�echter�het�omgekeerde.�Van�de�genodigden�die�niet�in�Leeuwarden�wonen,�kwam�66%�op�gesprek.�Van�de�genodigden�die�in�Leeuwarden�wonen,�kwam�60%�op�gesprek.” GejaKinds,Stendenhogeschool

“Studenten�wilden�ook�graag�op�locatie�komen�voor�het�startgesprek,�ondanks�de�telefonische�optie�midden�in�de�zomer.” Eengespreksvoerder,HogeschoolInholland

�“Studiestart�werkte�voor�aanstaande�studenten�drempel-verlagend.�Studenten�waren�in�september�2010�al�eerder�gewend�aan�alle�nieuwe�indrukken,�ze�kenden�al�enkele�docenten,�medestudenten�en�onderwijslocaties.” LiesbethdeVrey,UniversiteitUtrecht

Keuze eerder bevestigd dan veranderd“Slechts�weinig�van�onze�intakers�geven�aan�dat�de�stu-denten�door�het�startgesprek�hun�studiekeuze�veranderd�hebben.�Zij�hebben�wel�beter�zicht�op�ontbrekende�kennis�en�vaardigheden�die�nodig�zijn�voor�de�opleiding.” MirjamWinkelmolen,HogeschoolInholland

“De�studenten�waarvan�de�verwachting�was�dat�deze�uit�zouden�vallen�zijn�ook�voor�een�groot�deel�uitgevallen.�De�studenten�hebben�wel�een�advies�ontvangen�aan�het�begin�van�de�opleiding,�maar�zijn�doorgegaan�met�de�opleiding.�Naarmate�de�tijd�verstreek�is�de�twijfel�bij�deze�studenten�toegenomen�en�uiteindelijk�hebben�zij�zich�uitgeschreven.” ShakielRoeplal,HaagseHogeschool

Verhoogde vroege uitval“We�vinden�een�zeer�sterk�effect�op�het�aantal�mensen�dat�vroegtijdig�stopt.�Het�beïnvloeden�van�keuzen�in�eerste�in-stantie�lijkt�moeilijk�te�zijn:�studenten�willen�‘eerst�zien�dan�geloven’.�In�tweede�instantie�heeft�men�‘gezien’�en�blijkt�een�signifi�cante�factie�studenten�nu�ook�te�‘geloven’�dat�stoppen�beter�voor�ze�is.�Studenten�blijken�dus�in�tweede�instantie�wel�vatbaar�voor�de�verkregen�informatie.” AdamBooij,UniversiteitvanAmsterdam

Ook effecten op de opleiding zelf“De�vragenlijst�heeft�ook�een�doel�voor�de�opleiding:�het�kennen�van�de�student�en�zijn�risico’s,�zodat�geanticipeerd�kan�worden�op�mogelijke�problemen,�en�maatwerk�gebo-den�m.b.t.�de�begeleiding.�-�De�studieloopbaanbegeleiders�die�de�gesprekken�gevoerd�hebben,�maakten�een�vliegen-de�start�omdat�zij�meteen�‘hun’�studenten�beter�hebben�kunnen�inschatten.”� NataschadeKruijf,ChristelijkeHogeschoolWindesheim

“Een�onverwacht�voordeel�was�dat�er�een�beter�overzicht�was�over�het�te�verwachten�aantal�aanmeldingen.”� AdamBooij,UniversiteitvanAmsterdam

“Een�succes�van�dit�project�is�onder�andere�de�saamhorig-heid�waarin�de�docenten�de�gesprekken�hebben�gevoerd�met�studenten.�Binnen�het�project�is�aandacht�geweest�voor�het�creëren�van�draagvlak�onder�docenten�en�dit�heeft�goed�uitgepakt.”� NyreeSchipper,HogeschoolLeiden

Van�2008-2011�hebben�Nederlandse�hogescholen�en�universiteiten�in�diverse�projecten�

ervaring�opgedaan�met�manieren�waarop�je�studiekeuzegesprekken�met�aankomende�

Bachelor-studenten�kunt�inrichten.�Studiekeuzegesprekken�kunnen�de�aankomende�

studenten�helpen�bij�het�maken�van�een�gemotiveerde�studiekeuze.�Door�een�

persoonlijke�kennismaking�met�de�beoogde�opleiding�of�met�een�universiteit�of�

hogeschool�in�het�algemeen,�kan�de�kandidaat�een�betere�indruk�krijgen�wat�bij�

hem�of�haar�past.

De�hogescholen�en�universiteiten�hebben�de�studiekeuzegesprekken�allemaal�

op�hun�eigen�manier�uitgevoerd.�Dit�heeft�een�schat�van�ervaringen�

opgeleverd.�Hieronder�volgt�een�selectie�van�interessante�inzichten,�

vondsten�en�adviezen�uit�de�projecten�met�studiekeuzegesprekken.

Naareenpassendstudiekeuzegesprek:

INZICHTEN IN DE GELEERDE LESSEN,

DE MOOIE VONDSTEN EN DE ONVERWACHTE

PROBLEMEN UIT DE PILOTPROJECTEN

SURFfoundation�

Hojel�City�Center�gebouw�D

Graadt�van�Roggenweg�340

3531�AH�Utrecht

Postbus�2290

3500�GG�Utrecht

T�030�234�66�00

F�030�233�29�60

[email protected]

www.surf.nl

juni�2011

Deze citaten zijn afkomstig uit de praktijkbeschrijvingen die de

deelnemende universiteiten en hogescholen hebben opgeleverd

in het kader van het programma ‘Studiekeuzegesprekken, wat

werkt?’. De originele, volledige praktijkbeschrijvingen zijn te

lezen op:

http://wiki.surffoundation.nl/display/SKG/Praktijkbeschrijvingen

Page 2: Naar een passend studiekeuzegesprek

TIJDSTIP

Voorkeur voor vroege gesprekken �“De�leerling�moet�worden�begeleid�vóór�de�beslissingsfase�in�het�keuzeproces.�Heroverweging�van�een�eenmaal�ge-maakte�keuze�wordt�bijna�nooit�gedaan.”� GerardHogendoorn,ErasmusUniversiteitRotterdam

�“Bij�die�gesprekken�die�na�de�zomervakantie�hebben�plaatsgevonden,�blijkt�dat�studenten�vaker�vonden�dat�het�doel�niet�is�bereikt.�Ook�de�gespreksleiders�hebben�het�vaak�als�overbodig�ervaren.�We�hadden�erop�ingezet�ook�de�late�instromers�te�kunnen�spreken,�juist�omdat�dit�een�bekende�groep�minder�succesvolle�studenten�zijn.�Onze�conclusie�is�dat�dit�niet�is�gelukt.�Voor�deze�groep�is�een�ander�instrument�nodig.” GejaKinds,StendenHogeschool

“We�vermoeden�een�verband�tussen�het�moment�van�het�invullen�van�de�vragenlijst�[waarmee�de�zelfreflectie�van�de�student�wordt�gestimuleerd,�red.]�en�het�studiesucces.�Met�ingang�van�dit�jaar�laten�we�de�sociologie-studenten�de�vragenlijst�al�invullen�bij�inschrijving�in�Studielink,�zodat�alle�studenten�deze�al�voor�de�studie�invullen.”� KarienDekker,UniversiteitUtrecht

Afstemmen van planning noodzakelijk�“Als�je�gesprekken�houdt�met�scholieren�en�hen�via�de�scholen�benadert,�houdt�dan�rekening�met�de�planning�van�het�vo.�Ga�niet�vlak�voor�de�eindexamens�zitten.” IsabellavanOphem,VrijeUniversiteit

“Het�uitnodigen�en�voeren�van�gesprekken�met�late�aanmel-ders�in�augustus/september�is�moeilijk�te�realiseren�voor��zowel�de�opleiding�als�studenten;�op�de�opleiding�is�er�dan�geen�tijd�voor�en�studenten�willen�niet�meer�nadenken�over�hun�keuze,�maar�gewoon�beginnen.” CarlavanWely,RadboudUniversiteit

�“Plan�de�gesprekken�niet�pas�als�de�aanmelders�bekend�zijn.�Het�is�veel�efficiënter�om�de�gespreksdata�al�bij�aan-vang�van�het�hele�proces�vast�te�leggen,�zodat�aanmelders�kunnen�intekenen.” GejaKinds,StendenHogeschool

UITNODIGING

Uitnodigingen wellicht automatiseren?“De�planning�gebeurde�in�ons�project�telefonisch.�Het�blijkt�dat�kandidaten�ondanks�de�mobiele�telefoon�moeilijk�te�be-reiken�zijn.�Kandidaten�nemen�niet�altijd�de�telefoon�op,�er�is�soms�een�tijdsverschil�of�er�is�een�taalprobleem�met�ouders�van�buitenlandse�kandidaten�die�de�telefoon�opnamen.” JanNijhuis,UniversiteitMaastricht

“Voor�het�maken�van�een�afspraak�met�de�studenten,�kan�er�beter�een�online�afsprakensysteem�worden�aangelegd.�Tijdens�het�project�werd�dit�per�student�gedaan,�dit�kost�veel�tijd.”� ShakielRoeplal,HaagseHogeschool

“In�de�toekomst�willen�we�graag�het�werkproces�van�de�studiekeuzegesprekken�verder�automatiseren.�We�willen�het�proces�inbedden�in�een�goed�werkend�digitaal�studen-tendossier�dat�alerts�geeft�wanneer�kandidaten�gebeld�of�teruggebeld�moeten�worden.” PeterNederlof,OpenUniversiteit

Toonzetting is belangrijk“Besteed�veel�aandacht�aan�het�uitnodigingenbeleid�en��de�formuleringen.�Maak�het�relevant�voor�de�aanstaande�student.”� CarlavanWely,RadboudUniversiteit

Waarheidsgetrouw beeld geven“Stel�jezelf�niet�op�als�werver�of�voorlichter.”� GerardHogendoorn,ErasmusUniversiteitRotterdam

“Het�is�belangrijk�een�vorm�te�kiezen�die�niet�wervend��van�aard�is,�maar�de�kerncomponenten�van�de�denkwijze�van�de�opleiding�en�de�benodigde�capaciteiten�naar�voren�brengt.” AdamBooij,UniversiteitvanAmsterdam

Tijdsinvestering voor organisatie vaak onderschat“Het�administratieve�gedeelte�kost�erg�veel�tijd:�aanmelders�selecteren,�aankondiging�onderzoek�versturen,�uitnodigingen�versturen,�gespreksformulieren�invoeren,�afspraak�maken,�registratieformulier�bijhouden.�Dit�was�meer�dan�vooraf��verwacht.” EstherVerbeek,HogeschoolArnhemenNijmegen

“De�druk�op�studieadviseurs�met�dit�project�erbij�wordt�erg�groot,�dit�is�een�bedreiging�voor�het�draagvlak�om�het�project�structureel�in�te�voeren.”� CarlavanWely,RadboudUniversiteit

VRAGENLIJSTEN

Vragenlijsten goed instrument voor inhoudelijke voorbereiding“Een�helder�zelfbeeld�moet�voorafgaan�aan�het�verkrijgen�van�de�relevante�en�gewenste�informatie.�Te�vaak�trappen�schooldecanen�in�de�valkuil�dat�ze�leerlingen�stapels�bro-chures�geven,�zonder�zich�ervan�gewist�te�hebben�of�die�brochures�wel�bij�de�betreffende�leerling�horen.”� GerardHogendoorn,ErasmusUniversiteitRotterdam

“Neem�in�de�vragenlijst�een�opdracht�op�die�studenten�dwingt�informatie�over�de�opleiding�te�genereren.” EstherVerbeek,HogeschoolArnhemenNijmegen

“Door�inzicht�in�hun�persoonlijk�profiel�(wie�ben�je,�wat�wil�je,�wat�kun�je)�is�het�makkelijker�om�te�zien�welke�studies�bij�hen�passen.�Dit�helpt�de�leerlingen�met�name�om��studies�weg�te�strepen�die�ze�eerst�nog�overwogen.” IsabellavanOphem,VrijeUniversiteit

“Je�ziet�onmiddellijk�aan�de�testresultaten�of�ze�iets�weten�over�het�beroepenveld,�of�ze�weten�hoe�zelfstandig�ze�moeten�zijn�voor�de�studie.” Eengespreksvoerder,HogeschoolInholland

Zelf-assessment helpt bij identificatie van risicoprofielen“Het�risicoprofiel�van�een�bepaalde�opleiding�moet�de�kern�vormen�van�het�online�assessment,�naast�het�in�kaart�bren-gen�van�de�persoonlijke�situatie�en�de�motivatie�voor�de�opleiding.”� CarlovanVarsseveld,ChristelijkeHogeschoolWindesheim

“Voor�de�ontwikkeling�van�de�vragenlijst�hebben�we�de�competenties�getoetst�van�de�zittende�eerstejaars�die�na�het�eerste�semester�nog�aan�de�opleiding�studeren,�die�waren�de�normwaarden.�De�kandidaten�kregen�vervolgens�een�overzicht�van�hun�eigen�scores�op�de�verschillende�competenties�met�daarbij�een�toelichting�hoe�de�gemid-delde�zittende�student�op�deze�competenties�scoort.” JanNijhuis,UniversiteitMaastricht

Advies op basis van risicoprofiel“Wij�werken�met�een�interactief�gespreksprotocol.�Aan�de�hand�van�een�vragenlijst�die�de�kandidaat�heeft�ingevuld,�wordt�in�het�protocol�een�risicoprofiel�berekend�en�ge-toond�aan�de�gespreksvoerder.�Tijdens�het�gesprek�vult�de�gespreksvoerder�nadere�antwoorden�van�de�kandidaat�in.�Het�gespreksprotocol�geeft�vervolgens�automatisch�ad-viessuggesties.” PeterNederlof,OpenUniversiteit(OpenUniversiteitvoert

telefonischestudiekeuzegesprekken.)

Uitkomsten risicoanalyse communiceren aan de student?“Je�moet�studenten�niet�bestempelen�als�‘risicostudent’:�dat�schrikt�af�en�creëert�geen�band�met�studenten.�Het�gaat�om�de�groei�in�hun�ontwikkeling.”� MirjamWinkelmolen,HogeschoolInholland

“De�meeste�deelnemers�hadden�al�een�goed�beeld�van�de�opleiding.�Waarschijnlijk�hebben�de�deelnemers�zich�nog�eens�extra�verdiept�in�sociologie�voordat�ze�naar�het�ge-sprek�kwamen.�Wij�hebben�de�indruk�dat�de�studiekeuze-gesprekken�eerder�bijdragen�aan�een�bewuste�keuze�voor�sociologie,�de�wil�om�de�studie�te�laten�slagen�lijkt�te��

worden�versterkt�doordat�dit�succes�ter�discussie�wordt�gesteld.” KarienDekker,UniversiteitUtrecht

Voorzichtig omgaan met persoonlijke data uit vragenlijsten“Het�gebruik�van�de�digitale�intake�genereert�veel�persoon-lijke�achtergrondinformatie�van�studenten.�Realiseer�je�voor-af�wat�de�impact�hiervan�is�voor�de�gespreksvoerder.” NyreeSchipper,HogeschoolLeiden

DOELGROEP

Vrijwillige gesprekken trekken gemotiveerde aanmelders“Het�moeilijkste�was�het�krijgen�van�aanmelders�met�het�juiste�profiel:�de��onvoorbereide�student.�Het�overgrote�deel�van�aanmelders�die�op�gesprek�zijn�geweest,�vielen�in�de�categorie�gemotiveerde�aankomend�student�en�hadden�vaak�al�meerdere�voorlichtingsactiviteiten�bijgewoond.” EstherVerbeek,HogeschoolArnhemenNijmegen

“De�deelname�aan�de�gesprekken�was�vrijwillig.�De�groep�die�aan�de�gesprekken�heeft�deelgenomen,�presteert�veel�beter�dan�de�groep�niet-deelnemers.�Waarschijnlijk�is�dit�niet�alleen�te�danken�aan�de�goede�adviezen�die�gegeven�zijn,�maar�ook�aan�de�kennelijk�actievere�of�meer�serieuze�houding�van�de�desbetreffende�kandidaten�–�een�houding�die�ook�hun�deelname�aan�het�gesprek�kan�hebben�ver-oorzaakt.” PeterNederlof,OpenUniversiteit

Soms geen behoefte aan informatie“70%�van�de�studenten�die�niet�participeerden�in�onze�studiekeuzegesprekken�gaven�als�reden�aan�al�voldoende�geïnformeerd�te�zijn.�Deze�studenten�hebben�hun�keuze�al�gemaakt�en�hebben�geen�behoefte�aan�verdere�infor-matie.” JanNijhuis,UniversiteitMaastricht

“Er�zijn�leerlingen�die�nauwelijks�verbeterd�of�geadviseerd�hoeven�worden�in�hun�keuzeproces;�zij�pakken�het�zo��serieus�en�voorbeeldig�aan�dat�dat�nauwelijks�tot�geen�verandering�behoeft.�Maar�dat�is�slechts�een�enkeling.�De�overige�leerlingen�kunnen�nog�behoorlijk�wat�verbetersla-gen�op�hun�keuzeproces�maken:�voor�hen�is�een�gesprek�zeker�nuttig.” WilmaGroenendaal,TechnischeUniversiteitEindhoven

Studiekeuzegesprek wel of geen drempel?“Van�de�uitgenodigde�kandidaten�van�één�van�onze�oplei-dingen�heeft�25%�afgezien�van�de�aanmelding�zonder�deel�te�nemen�aan�het�gesprek.�Wellicht�is�een�uitnodi-ging�voor�een�kennismakingsgesprek�voor�iemand�die�twijfelt�aan�zijn�studiekeuze,�een�reden�om�ervan�af�te�zien�en�er�niet�verder�in�te�investeren.” GejaKinds,StendenHogeschool

“Van�de�mensen�die�zich�hadden�aangemeld,�kwam��consequent�20%�niet�opdagen�op�een�Studiestartdag.” LiesbethdeVrey,UniversiteitUtrecht

“De�verplichting�aan�het�gesprek�deel�te�nemen�werkte�niet�als�filter�tegen�minder�gemotiveerden.�De�opkomst�van�95%�en�studenten�zeggen�de�opkomstplicht�niet�als�barrière�te�zien.�Studenten�conformeren�zich�over�het�al-gemeen�met�intakeverplichtingen.”� AdamBooij,UniversiteitvanAmsterdam

“Ons�arrangement�omvatte�vier�onderdelen:�een�introduc-tiegesprek�met�een�staflid,�een�groepsgesprek�met�een�ouderejaars�via�videoconferencing,�een�zelfassessment�en�een�follow-up�gesprek�met�een�studieadviseur.�Dit�is�ach-teraf�gezien�wat�teveel�van�het�goede.�Het�vergt�veel�coör-dinatie�en�een�tijdsinvestering�van�de�kandidaat.” JanNijhuis,UniversiteitMaastricht

GESPREKSVORM

Groepsgesprekken laagdrempelig maar ‘soft’ imago“Als�je�een�groepsgesprek�organiseert,�stel�je�kandidaten��op�hun�gemak.�Ze�krijgen�minder�het�gevoel�dat�ze�moeten�solliciteren.” GejaKinds,StendenHogeschool

“Tijdens�de�ontwikkeling�van�het�groepsgesprek�hebben�we�er�voor�gekozen�dit�niet�als�een�‘groepsgesprek’�extern�te�communiceren.�Betrokken�docenten�gaven�aan�dat�dit�niet�aansluit�bij�de�doelgroep�en�een�te�‘soft’�imago�heeft.�Daarom�is�gekozen�voor�de�naam�‘informatiebijeenkomst.” NataschadeKruijf,ChristelijkeHogeschoolWindesheim

Gesprekken per webconferencing“De�gespreksleiders�hadden�de�technologie�snel�onder�de�knie.�Zij�beschouwen�webconferencing�als�een�geschikt�middel�om�te�communiceren�met�de�kandidaten.�Door��de�kandidaten�werd�de�technologie�niet�als�een�belem-mering�voor�participatie�beschouwd.�Het�merendeel�be-schikte�over�de�benodigde�hardware.�Enkele�kandidaten�haakten�wel�af�in�verband�met�het�ontbreken�van�een�headset.” JanNijhuis,UniversiteitMaastricht

GESPREKSVOERDER

Training van gespreksvoerders is nuttig“De�training�gesprekstechnieken�gaf�inzicht�in�je�eigen�houding�als�gespreksleider.�We�kregen�tips�als�hoe�ga�je�zitten,�welke�houding�neem�je�aan,�hoe�stel�je�de�vragen.�Dit�was�zinnig.”� Eengespreksvoerder,HogeschoolArnhemenNijmegen

“Organiseer�een�training�met�studenten�die�trainingac-teurs�in�opleiding�zijn.�Maak�gebruik�van�hun�expertise,�met�name�de�feedbackvaardigheden�van�deze�studenten�hadden�bij�ons�enorme�toegevoegde�waarde.” GejaKinds,StendenHogeschool(Stendenhogeschool

biedteenminoraanwaarinstudentenopgeleidwordentot

trainingsacteur.)

Ouderejaarsstudenten als gespreksvoerder vooral geschikt voor bereiken van binding“Voor�onze�gespreksvoerders�[ouderejaars�studenten]�is�het�lastig�gebleken�om�de�kandidaten�te�ontmoedigen�op�het�moment�dat�zij�dit�nodig�achtten.�We�speculeren�dat�bij�hen�de�ervaring�en�autoriteit�ontbreekt.�Hier�tegenover�staat�dat�een�gesprek�met�een�ouderejaars�student�wel-licht�meer�binding�met�de�opleiding�teweeg�breng.�Uit�de�resultaten�blijkt�in�ieder�geval�dat�kandidaten�het�gesprek�veel�prettiger�hebben�gevonden�dan�het�proefcollege.” AdamBooij,UniversiteitvanAmsterdam

GESPREKSINHOUD

Handvaten om zelf verder te kijken“Veel�van�onze�adviezen�en�tips�gaan�over�acties�waar-mee�de�leerling�meer�inzicht�krijgt�in�de�inhoud�en�het�programma�van�de�studie�en�over�het�met�elkaar�vergelij-ken�van�verschillende�studies.�Daarmee�kan�de�keuze�meer�op�feiten�dan�op�gevoel�worden�gebaseerd.” WilmaGroenendaal,TechnischeUniversiteitEindhoven

Maatwerk in de ondersteuning van de kandidaat“De�scholieren�verschillen�in�wat�zij�bij�een�(studiekeuze)workshop�of�-training�komen�halen.�Hoewel�financieel�en�organisatorisch�vaak�moeilijk�realiseerbaar,�lijkt�ook�bij�de�begeleiding�van�studiekeuze�maatwerk�het�meest�op�te�leveren.” IsabellavanOphem,VrijeUniversiteit