IUCN NL (National Committee of The Netherlands)

Plantage Middenlaan 2K

1018 DD Amsterdam

T + 31 (0) 20 626 17 32

mail@iucn.nl

www.iucn.nl

IUCN Headquarters

Rue Mauverney 28

1196 Gland

Switzerland

T +41 (22) 999 0000

mail@iucn.org

www.iucn.org

IUC

N N

L JA

AR

VE

RS

LA

G 2013 N

aar een groene en rechtvaardige w

ereld

IUCN NL is de Nederlandse tak van de International Union for Conservation of Nature (IUCN), ‘s werelds oudste en grootste unie van natuurorganisaties. IUCN stelt jaarlijks de Rode Lijst van bedreigde soorten op en heeft als enige natuurbeschermer de status van ambassadeur bij de Verenigde Naties.

Binnen de internationale IUCN-koepel werkt IUCN NL met groene organisaties, bedrijven, overheden en wetenschappers aan de verbetering van welzijn van mensen door wereldwijd natuur te beschermen. De activiteiten van IUCN NL richten zich op drie thema’s: groene internationale samenwerking, vergroening van het bedrijfsleven en het herstel en behoud van natuur. In 2013 telde IUCN 40 lidorganisaties in Nederland.

Naar een groene en rechtvaardige wereld

JAARVERSLAG IUCN NL 2013

2

IUCN NL

Jaarverslag IUCN NL 2013

Naar een groene en rechtvaardige wereld

<Logo IUCN NL>

3

JAARVERSLAG 2013

VoorwoordMissie en visieOver IUCN NL

LedenOrganisatieBestuurDonoren

Groene internationale samenwerkingCOBRAEcosystem AllianceGrote MerenPeople Unlimited 4.1Turing Foundation

Bedrijfsleven vergroenenLeaders for NaturePlatform BEEResponsible Shrimp Culture Improvement Program (RSCIP)

Herstel en behoud van natuurSmall grants for the Purchase of NatureWhat if we change

Rode Lijst van bedreigde soortenCommunicatie & beleidsadvies

CommunicatieBeleidsadviesEvenementen

Onze projectenOns netwerk

LidorganisatiesZuidelijke partnersBedrijvenOverheidWetenschappersCoalities

VooruitzichtFinanciën

JaarrekeningColofon

578999

10151515161717212122222424242728282829304040404040404142434650

Inhoudsopgave

4

IUCN NL

5

JAARVERSLAG 2013

Voorwoord

Onze rol als platform voor de Nederlandse IUCN leden heeft in 2013 een hogere prioriteit gekregen – een ontwikkeling die we ook de komende jaren verder willen versterken. Het is belangrijk dat het IUCN lidmaatschap een duidelijke toegevoegde waarde biedt voor de leden. Met het lid­maatschap van Naturalis groeide het aantal Nederlandse IUCN leden in 2013 opnieuw. In dit jaarverslag vindt u een lijst van alle leden, alsook een kort overzicht van de inhoudelijke onderwerpen die we op de ledenvergaderingen in 2013 bespraken. Ook voor de interne organisatie van IUCN NL betekende 2013 verdere vernieuwing. Wij traden dit jaar aan als directeur en bestuursvoorzitter en hopen een positieve bijdrage te leveren aan het verder verster­ken van IUCN NL. Wij zullen met veel enthousiasme en inzet verder bouwen aan een strategisch en inhoudelijk sterke orga­nisatie. Samen met de gedreven mede­werkers, het bestuur, de IUCN leden, en het internationale IUCN netwerk. En met onze sponsors en donoren – jullie steun, vertrouwen en enthousiasme is onmisbaar voor ons werk aan een groene en recht­vaardige wereld.

Nanno KleiterpVoorzitter

Het waarderen van natuur heeft een kwalitatieve dimensie, maar ook een kwantitatieve – ons realiseren dat natuur geen externaliteit is, maar een fundamen­tele bouwsteen van onze economische ontwikkeling en welvaart. Het jaar 2013 was het jaar dat het thema ‘natuurlijk kapitaal’ definitief doorbrak en zo lang­zamerhand een gevleugelde term begint te worden. Wij hebben ons werk op dat terrein verder geïntensiveerd. Niet alleen binnen ons bedrijvennetwerk Leaders for Nature, maar ook met nieuwe strategische partners zoals MVO Nederland, en over de grens in India, mede in alliantie met Hivos. Met onder andere deze activiteiten bleef ook dit jaar de vergroening van de economie voor ons een centraal thema, mede met cruciale ondersteuning van het Nederlandse ministerie van Economische Zaken.

En, natuurlijk, heeft de natuur intrinsieke waarde. Bescherming daarvan blijft een essentiële pijler van ons werk – de aloude, maar cruciale opdracht om soorten, habitats en ecosystemen veilig te stellen en weerbaar te maken tegen bedreiging. Een onmisbare partner daarbij is de Nationale Postcode Loterij, met wiens jaarlijkse bijdrage wij ook in 2013 weer vele honderden hectare natuur hebben kunnen aankopen en veiligstellen onder het Small grants for Purchase of Nature programma, één van onze meest effectieve programma’s om soorten wereldwijd te beschermen en versnipperde habitats met elkaar te verbinden.

Wij worden als IUCN gedreven door de wetenschap dat de natuur het fundament vormt voor ieders welvaart en welzijn. De natuur voedt ons, houdt ons gezond en weerbaar, en levert de essentiële bouw­stenen voor onze sociale en economische ontwikkeling. Die overtuiging zien we terug in de visie van IUCN: een rechtvaardige wereld waarin natuur wordt gewaardeerd en beschermd.

We hebben ook in 2013 vol passie en inzet gewerkt aan het dichterbij brengen van die wereld. In dit jaarverslag willen we laten zien hoe en waar we dat hebben gedaan, samen met onze partners.

Een rechtvaardige wereld vraagt om het vergroten van de slagkracht en mede­zeggenschap van lokale gemeen­schappen. Hieraan werken we vooral via ons grootste programma in de Ecosystem Alliance, met onze partners Both ENDS en Wetlands International. Het programma wordt mogelijk gemaakt door MFS­financiering van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken. In de Ecosystem Alliance voeren we projecten uit in 16 l anden, met ruim 130 zuidelijke partners. In dit jaarverslag vindt u daar een goed overzicht van. Eind 2013 kozen we ervoor om binnen het programma de inspan­ningen op enkele thema’s te intensiveren, waaronder adaptatie, herstel van natuurlijk kapitaal voor inkomen en voedselzeker­heid, en het vergroenen van waardeke­tens. Voor een meer gedetailleerde verant­woording en overzicht van alle resultaten is ook een apart Ecosystem Alliance jaarverslag 2013 beschikbaar.

Maas GooteAlgemeen directeur

6

IUCN NL

7

JAARVERSLAG 2013

Missie en visieOnze missie is het beïnvloeden, aanmoedigen en bijstaan van samenlevingen over de hele wereld om de integriteit en de diversiteit van de natuur te behouden en ervoor te zorgen dat het gebruik van natuurlijk kapitaal op een eerlijke en ecologisch duurzame wijze plaatsvindt.

Onze visie is een rechtvaardige wereld waarin natuur wordt gewaardeerd en beschermd.

8

IUCN NL

Over IUCN NL

Economics of Ecosystems & Biodiversity)

• Europees natuurbeleid• UNESCO Man and the Bioshpere

Programme, in Nederland• REDD+ (mechanisme ter voorkoming

van emissies door ontbossing)• Mondiale waterrisico’s in kaart (WRI

– Aqueduct)

Diverse lidorganisaties waren inhoudelijk en organisatorisch betrokken bij het Leaders for Nature programma van IUCN NL. Twee medewerkers van Natuurmonumenten en Vereniging Nederlands Cultuurlandschap namen deel aan de organiserende commissie van het jaarlijkse Leaders for Nature Forum. Verscheidene andere lid­organisaties bezochten deze bijeenkomst. Ook bij de masterclasses waren de natuur­organisaties van de partij. Zo verzorgde de Vlinderstichting een presentatie over samenwerken met het bedrijfsleven.

IUCN NL is de Nederlandse tak van de International Union for Conservation of Nature (IUCN), ‘s werelds oudste en grootste unie van natuurorganisaties. IUCN stelt jaarlijks de Rode Lijst van bedreigde soorten op en heeft als enige natuur­beschermer de status van ambassadeur bij de Verenigde Naties. Wereldwijd verenigt IUCN meer dan 1.200 natuur­organisaties en bijna 11.000 wetenschappers. Binnen de internationale IUCN­koepel werkt IUCN NL aan oplossingen voor de meest dringende mondiale problemen zoals het verlies aan biodiversiteit en ecosystemen, klimaatverandering en armoede. Als basis van onze economie en ons welzijn is natuur hiervoor de belangrijkste sleutel. Natuur geeft ons voedsel, zuiver water, zuurstof, hout, vis, biochemische materialen, energie en medicijnen.

De wereldwijde bescherming van bio­diversiteit en ecosystemen staat dan ook centraal in de missie van IUCN NL. Hierbij richt IUCN NL zich op drie thema’s: groene internationale samenwerking, vergroening van het bedrijfsleven en het herstel en behoud van natuur.

> IUCN programma 2013­2016

LedenDe lidorganisaties van IUCN stellen ons in staat om ons werk te doen. IUCN NL is ervan overtuigd dat ecosystemen en bio­diversiteit ­ de basis van onze welvaart en welzijn ­ alleen effectief beschermd kunnen

worden door samenwerking tussen alle belanghebbenden. Daarom zijn naast natuurorganisaties ook overheden en kennisorganisaties lid van IUCN. In 2013 telde IUCN 40 Nederlandse lid­organisaties. Voor deze leden fungeert IUCN NL als platform. Daarnaast werkt IUCN NL nauw samen met haar netwerk van natuurorganisaties in zuidelijke landen, bedrijven, overheden en wetenschappers. Met deze partners deelt IUCN NL kennis en expertise, voert zij concrete projecten uit en beïnvloedt zij de politieke agenda.

In 2013 kwamen de Nederlandse IUCN leden viermaal in een formele sessie van de Vergadering van Participanten bijeen (februari, mei, september en november). Naast reguliere en procedurele zaken was er aandacht voor onder andere de volgende onderwerpen: • Natuurtop• Ontwikkeling van, en input op, de

Natuurvisie van Staatssecretaris Dijksma• Fête de la Nature• Internationale bijeenkomsten, waaronder

CITES (verdrag over handel in bedreigde soorten), het 2014 IUCN World Parks Congress, IPBES (Intergovernmental Platform on Biodiversity & Ecosystem Services)

• Groene groei, waaronder Platform BEE (Biodiversiteit, Ecosystemen & Economie), de Helpdesk Bedrijfsleven & Biodiversiteit, het IUCN NL Leaders for Nature Forum, beleids­ontwikkelingen van het Ministerie van Economische Zaken, TEEB (The

9

JAARVERSLAG 2013

OrganisatieIn 2013 werkten er bij IUCN NL 51 mensen. Vanuit het kantoor in Amsterdam sturen onze medewerkers projecten in zuidelijke landen aan, werken zij aan de vergroening van het Nederlandse bedrijfsleven en geven zij beleidsadvies. De inhoudelijke units worden ondersteund door de mensen van P&O en financiën.

BestuurAls stichting kent IUCN NL naast een directie ook een bestuur. De bestuursleden worden benoemd door de vertegenwoor­digers van de 40 Nederlandse lid­organisaties van IUCN.

In 2013 kwam het bestuur vijfmaal in formele sessie bijeen. In de eerste helft van 2013 lag de nadruk op organisatorische thema’s, waaronder werving en selectie van een nieuwe voorzitter en een directeur, het aanscherpen van de planning & control cyclus, en de modernisering van het managementinformatiesysteem. Inhoudelijke onderwerpen betroffen onder andere analyses van nieuw Nederlands beleid over natuur, groene groei en ontwik­kelingssamenwerking en de relatie van die ontwikkelingen met de IUCN agenda.

In de tweede helft van het jaar traden Nanno Kleiterp en Maas Goote aan als respectievelijk voorzitter van het bestuur en directeur. Bouwend op de organisatorische verbeteringen van eerder dat jaar, richtten de vergaderingen zich in de tweede helft van 2013 vooral op de inhoudelijke en strategische ontwikkeling van IUCN NL, de verdieping van de relatie met de leden, en

Nederlandse lidorganisaties van IUCN

Alertis

Artis

Avalon

Both ENDS

Carmabi Foundation

CML Leiden

DCNA

De12Landschappen

De Hoge Veluwe

Diergaarde Blijdorp

EAZA

ECNC

IVN

KNNV

Kust & Zee

Milieudefensie

Ministerie van Economische Zaken

Naturalis Biodiversity Center

Natuur & Milieu

NatuurCollege

Natuurmonumenten

NCIV

Nederlandse Vereniging van Dierentuinen

Prince Bernhard Chair

RAVON

Sovon Vogelonderzoek Nederland

Staatsbosbeheer

Stichting Chimbo

Stichting tot Behoud en ter Bescherming van het Przewalskipaard

Stichting Trésor

Tropenbos International

UvA-IBED

Van Tienhoven Stichting

Vereniging Nederlands Cultuurlandschap

Vlinderstichting

Vogelbescherming

Waddenvereniging

Wereld Natuur Fonds

Wetlands International

Zoogdiervereniging

10

IUCN NL

op de analyse van de mondiale trends die direct en indirect impact zullen hebben op de IUCN agenda. Dit ook met oog op de doelstelling om in 2014 de IUCN NL Routekaart 2020 vast te stellen met daarin onze ambities en inzet voor de middellange en langere termijn.

Met de wisseling van de wacht zwaaiden Michiel de Wilde en Hendrik­Jan Laseur dit jaar af als interim directeur en voorzitter. Op deze plek willen wij hen van harte bedanken voor hun inzet en belangrijke bijdrage aan IUCN NL. Zij zijn in staat geweest veel nieuwe kracht en visie in de organisatie te brengen. Ook eindigde de bestuurstermijn van Helias Udo de Haes. Het was een voorrecht om Helias in het bestuur te hebben. IUCN NL zal zijn energieke inzet en indrukwekkende denkkracht enorm missen. Wij verwelkomden eind 2013 als nieuw bestuurslid Theo Verstrael, directeur van Sovon Vogelonderzoek Nederland. Theo is een groot kenner en liefhebber van natuur en groen, met unieke ervaring in het institutionele landschap van natuur­organisaties. We kennen Theo als een verbinder, een krachtige persoonlijkheid en iemand die steevast denkt en handelt vanuit gedeelde belangen.

In 2013 bestond het bestuur uit:

Naam Functie Datum toetreding Datum aftreding

Hendrik Jan Laseur Voorzitter ad interim 16 mei 2013

Vice­voorzitter 16 mei 2013 31 december 2013

Nanno Kleiterp Voorzitter 16 mei 2013

Graham Bennett Secretaris

Peter Fechter Penningmeester

Kees Bastmeijer Bestuurslid

Helias Udo de Haes Bestuurslid 11 september 2013

Theo Verstrael Bestuurslid 21 november 2013

Louise Vet Bestuurslid

DonorenHet werk van IUCN NL wordt financieel mogelijk gemaakt door diverse donoren. Dankzij de steun van deze organisaties kunnen wij ons dagelijks inzetten voor bescherming van ecosystemen en bio­diversiteit wereldwijd.

• Adessium Foundation• Europese Unie• Ministerie van Buitenlandse Zaken• Ministerie van Economische Zaken• Ministerie van Infrastructuur & Milieu• Nationale Postcode Loterij• Turing Foundation

Nationale Postcode LoterijMet de flinke bezuinigingen waar het kabinet op inzet, neemt het belang van particuliere fondsenwervers zoals de Nationale Postcode Loterij toe. De goede­doelenloterij is een bewezen en succesvol middel tot fondsenwerving. De bijdrage van de loterij en haar deelnemers is uniek, want deze is niet alleen meerjarig, maar goede doelen bepalen ook zelf de besteding ervan, op basis van hun expertise. IUCN NL zet het geld van de Nationale Postcode Loterij in voor wereld­wijd behoud van natuur als basis van de economie en maatschappelijk welzijn.

11

JAARVERSLAG 2013

Het huidige kabinet heeft aangegeven het kansspelbeleid te willen moderniseren. IUCN NL hoopt dat de voorgestelde wijzigingen in het kansspelbeleid de Nationale Postcode Loterij voldoende ruimte geeft om de succesvolle fonds­werving op dit niveau voort te zetten. Zonder de Nationale Postcode Loterij en haar deelnemers zou IUCN NL een groot deel van onze initiatieven niet kunnen realiseren.

12

IUCN NL

Medewerkers

Naam Functietitel Datum in dienst Datum uit dienst

Unit Natuurlijk Kapitaal en Waardeketens

Daan Wensing unitmanager Natuurlijk Kapitaal en Waardeketens Irma Bakkers projectmedewerker 01.07.2013Romie Goedicke projectmedewerker 01.10.2013 Edit Kiss vrijwilliger 10.06.2013 Kwame Kusi-Wiredu Asumadu stagiair 01.11.2013 Marieke Harteveld senior adviseur 01.02.2013 Taufik Haryanto stagiair 01.02.2013 01.06.2013Jon Heinrichs werkervaringsstagiair 10.04.2013 01.10.2013Maartje Hilterman senior adviseur Heleen van den Hombergh senior adviseur Marinus Huige stagiair 17.03.2013Liliana Jauregui senior adviseur Tina Lain senior adviseur Mathew Parr senior adviseur Rob Regoort vrijwilliger Bette Harms adviseur Unit Ecosysteemdiensten en Governance

Joost van Montfort unitmanager Ecosysteemdiensten en Governance Sander van Andel projectmedewerker Jan Willem den Besten senior programmamedewerker Evelien van den Broek senior adviseur Pieter Copper senior adviseur 11.03.2013 Sjef Gussenhoven vrijwilliger Marc Hoogeslag senior projectmedewerker Jan Kamstra senior projectmedewerker Joseph Lumumba senior adviseur Maxime Molenaar vrijwilliger 25.11.2013 Olga van den Pol vrijwilliger 18.02.2013 01.11.2013Henri Roggeri senior projectmedewerker Jan Veen stagiair 01.03.2013Mark van der Wal senior projectmedewerker

13

JAARVERSLAG 2013

Naam Functietitel Datum in dienst Datum uit dienst

Unit Communicatie en Beleidsadvies

Marijn van der Pas unitmanager Communicatie en Beleidsadvies Cas Besselink senior adviseur Rob Glastra senior projectmedewerker Annelies Henstra vrijwilliger 01.02.2013 Marle de Jonge projectmedewerker 01.10.2013Carl Königel senior adviseur Brechje van Otterdijk junior eventmedewerker 01.09.2013 Bart van Overbeek stagiair 10.04.2013 01.08.2013Henk Simons senior projectmedewerker Gemma Span medewerker communicatie Unit Financiën en Control

Ruud Vergouw unitmanager Financiën en Control Chris Bonnar senior medewerker financiën Sandra van Dijk medewerker financiën Machiel Overhoff medewerker projectadministratie Unit P&O en Kantoor

Monique de Jong unitmanager P&O en Kantoor Daphne van den Heuvel front office receptioniste 04.03.2013 Rita van Keulen office manager Leonieke Mevius ICT­beheerder 01.04.2013Juliette Uitdenbogaard directiesecretaresse Tom Welter ICT­beheerder 16.05.2013

Directie

Maas Goote algemeen directeur 01.06.2013 Michiel de Wilde algemeen directeur 16.08.2013

14

IUCN NL

15

JAARVERSLAG 2013

gemeenschappen aan het behoud van hun kennis over hoe we op een verant­woorde manier met natuurlijke hulpbronnen kunnen omgaan. Het project onderzoekt en documenteert samen met deze lokale mensen via foto’s en films wat hun goede voorbeelden uit de praktijk zijn. Deze worden vervolgens uitgewisseld met andere gemeenschappen in de regio.

In oktober verzorgde het COBRA­consortium een training voor Makushi­indianen in het zuiden van Suriname. Vergelijkbare trainingen in het identificeren en documenteren van goede praktijkvoor­beelden zijn gegeven in Guyana en Brazilië. IUCN NL heeft verder een belangrijke rol gespeeld bij de publicatie van verschillende onderzoeksrapporten, persberichten en een handboek over de methodologie van COBRA.

IUCN NL heeft ook een raamwerk ontwik­keld op basis waarvan de impact van het project gemeten gaat worden en actief bijgedragen aan het verspreiden van de boodschap en benaderingen van COBRA.

> Meer over ons COBRA­programma

Ecosystem AllianceDe projecten van de Ecosystem Alliance worden uitgevoerd in gebieden waar mensen direct afhankelijk zijn van eco­systemen voor hun water­ en voedsel­zekerheid. Veel van deze ecosystemen staan echter onder grote druk, bijvoorbeeld door klimaatverandering, grootschalige houtkap, landbouwexpansie, overbevissing en mijnbouw.

biodiversiteit herbergen en enorm belang­rijk zijn voor het vastleggen van CO2. Ook is tien tot vijftien procent van de zoetwater­voorraad van onze planeet hier te vinden.

IUCN NL ziet innovatieve methoden voor de bescherming van dit oerwoud als een belangrijke kans om deze essentiële eco­systeemdiensten te behouden. Een voor­beeld van deze methoden zijn financierings­mechanismen voor de betaling voor ecosysteemdiensten (payment for ecosystem services, PES).

Het COBRA­project onderzoekt sociale, ecologische en culturele effecten van dergelijke financieringsmechanismen op de lokale bevolking in de Guiana Shield. Lokale bewoners worden actief betrokken bij deze studie en gevraagd om met behulp van video en fotografie zelf te documenteren hoe veranderingen hun leven beïnvloeden. Deze inzichten kunnen vervolgens worden gebruikt bij het opstellen van beleid op het gebied van ecosysteemdiensten.

Het COBRA­project is een driejarig onder­zoeksproject in de Zuid­Amerikaanse Guiana Shield, uitgevoerd door een samenwerkingsverband van tien organisa­ties waaronder IUCN NL. Het COBRA­project is gefinancierd vanuit het 7th Framework Programme for Research and Technological Development (FP7) van de Europese Commissie.

ResultatenIn 2013 werkte IUCN NL binnen het COBRA­project samen met lokale

Natuurbescherming en de bestrijding van armoede gaan hand in hand. Dat komt omdat wereldwijd miljarden arme mensen direct van de natuur leven. Zo zijn 1,6 miljard mensen afhankelijk van bossen voor hun eten, water en hout voor brandstof en onderdak. Honderden miljoenen anderen leven vooral van vis en schelpdieren uit zeeën en oceanen. Door deze natuur te beschermen, bestrijdt IUCN NL armoede in zuidelijke landen.

Omgekeerd is het verminderen van armoede essentieel om natuur te redden. Zo helpt IUCN NL vissers hun inkomsten zeker te stellen door overbevissing tegen te gaan. En door mensen te wijzen op hun landrechten helpt IUCN NL lokale bewo­ners het bos waarvan zij leven te behouden.

De wisselwerking tussen natuurbescher­ming en armoedebestrijding is de kracht van de zuidelijke projecten van IUCN NL. Volgens deze methode werkte IUCN NL in 2013 samen met Wetlands International en Both ENDS in het Ecosystem Alliance programma, met diverse partners in het COBRA­project, met onder andere Hivos in het programma People Unlimited 4.1 en met de Turing Foundation. Tot slot waren we in 2013 actief in het Grote Merengebied in Afrika.

COBRADe Zuid­Amerikaanse Guiana Shield is onderdeel van het grootste aaneen­gesloten tropische bosgebied ter wereld. De bossen in deze regio zijn nog relatief onaangetast waardoor ze een unieke

Groene internationale samenwerking

16

IUCN NL

> Meer over ons Ecosystem Alliance programma

Grote MerenIn dit drie jaar durende programma werkt IUCN NL aan de versterking van lokale gemeenschappen, zodat zij de unieke ecosystemen in het Afrikaanse Grote Merengebied kunnen veiligstellen voor de toekomst. Het Grote Merenprogramma wordt gefinancierd door het Ministerie van Buitenlandse Zaken.

Het Grote Merengebied in Centraal Afrika bestrijkt DR Congo, Oeganda, Rwanda en Burundi. De bekendste van de vijf meren, Lake Edward, maakt deel uit van Virunga National Park, het oudste beschermde natuurgebied van Afrika.

De meren en de omringende natuur zijn van groot belang voor de levensvoorziening van de lokale bevolking. De meren vormen bijvoorbeeld een bron van inkomsten voor duizenden vissers en voorzien miljoenen mensen van schoon drinkwater. De druk op deze ecosystemen wordt echter steeds hoger, onder andere doordat oliemaatschappijen zich in de regio willen vestigen.

IUCN NL vindt het belangrijk om samen met lokale, nationale en internationale partners deze ontwikkelingen tegen te gaan. Het programma richt zich hierbij op twee speerpunten. Ten eerste worden projecten georganiseerd om de politieke positie van lokale gemeenschappen te versterken, zodat zij zeggenschap krijgen over oliewinning in hun omgeving. Ten

bijeenkomsten van rondetafelcommissies en andere internationale fora.

Inmiddels begint de lobby zijn vruchten af te werpen. In de Filippijnen heeft de jaren­lange inzet van de Ecosystem Alliance partnerorganisaties zich bijvoorbeeld vertaald in concreet beleid gericht op een duurzamer beheer van natuurlijke hulp­bronnen. Ook in veel andere gebieden zijn op dit vlak positieve resultaten geboekt.

Verschillende concepten voor duurzaam landgebruik zijn met steun van de Ecosystem Alliance effectief uitgerold en opgeschaald in het veld. Zo is in Mali en Burkina Faso met succes gewerkt aan de opschaling van een beheermodel door boeren waarin zij de natuurlijke regeneratie van bomen op hun land bevorderen. Dit model wordt over tienduizenden hectares uitgerold en draagt daarmee significant bij aan het herstel van ecosysteemdiensten.

De Ecosystem Alliance heeft in 2013 extra ingezet op het betrekken van het bedrijfs leven bij de verduurzaming van handels ketens. In Ghana werkten partner­organisaties aan duurzame lokale productie van cacao en sheaboter. De verkoop van deze producten verbetert het inkomen van de lokale bevolking en zorgt ervoor dat de natuur in stand blijft.

Tot slot stimuleerde de Ecosystem Alliance onderlinge kennisuitwisseling tussen de partnerorganisaties. Hiertoe organiseerden wij in 2013 verschillende trainingen en workshops om kennis te delen en te verspreiden.

IUCN NL ziet de projecten van de Ecosystem Alliance als een belangrijke bijdrage aan lokale gemeenschappen om hen in staat te stellen deze bedreigingen het hoofd te bieden. Zo kunnen zij de natuur – en daarmee hun levensvoor­ziening – veiligstellen voor de toekomst. Met ruim 130 lokale partner organisaties in 16 landen werkt de Ecosystem Alliance aan het behoud en duurzaam beheer van natuur. In totaal telt het programma meer dan 270 projecten in Azië, Afrika en Zuid­Amerika. De Eco system Alliance is een vijf jaar durende partnerschap tussen IUCN NL, Both ENDS en Wetlands International. De Ecosystem Alliance wordt gefinancierd door het ministerie van Buitenlandse Zaken.

ResultatenIn 2013 heeft IUCN NL samen met haar alliantiepartners Both ENDS en Wetlands International verder invulling gegeven aan de 16 landenprogramma’s, het internationale lobbywerk en de leeragenda. Vanuit de alliantie zijn er inmiddels 271 (veld)projecten opgestart, begeleid door 136 partnerorgani­saties. Zij rapporteren steeds meer concrete resultaten. Een volledige beschrijving van die resultaten is te vinden in het jaarverslag 2013 van de Ecosystem Alliance.

De alliantie werkte in 2013 actief aan de lobby voor geïntegreerd landgebruik als basis voor duurzame ontwikkeling en verduurzaming van handelsketens van belangrijke grondstoffen als soja, palmolie en mijnbouwproducten. De lobby vond plaats op zowel lokaal niveau als op inter­nationaal niveau in strategische

17

JAARVERSLAG 2013

Sicirec een methode van duurzame land­bouw en bosbouw. Dankzij deze methode wordt de productiviteit van het landbouw­areaal vergroot zonder dat hiervoor meer bos hoeft te wijken. De resultaten van dit project kunnen gebruikt worden om de Boliviaanse overheid ervan te overtuigen hun beleid aan te passen zodat er minder bos ontgonnen wordt.

In India werkte de People Unlimited 4.1 alliantie verder aan de ontwikkeling van hetIndiase Leaders for Nature netwerk. Zo werd een fulltime coördinator aan­gesteld. Een aantal bedrijven is inmiddels betrokken. In 2014 zullen zij starten met het volgen van trainingen en het opstellen van actieplannen om natuurlijk kapitaal in hun bedrijfsvoering te integreren.

> Meer over ons People Unlimited 4.1 programma

Turing FoundationInzet op ontwikkeling van duurzame land­bouw samen met bescherming van natuur is volgens IUCN NL een krachtige combi­natie voor duurzame en inclusieve groei. Sinds 2007 werkt IUCN NL daarom met financiering van de Turing Foundation aan kleinschalige ontwikkelingsprojecten in Afrika die deze twee thema’s combineren.

Het gaat bijvoorbeeld om trainingen in biologisch telen van groente, fruit en andere gewassen in landen als Mali, Benin, Kameroen en Burkina Faso. IUCN NL werkt hiervoor samen met lokale orga­nisaties. Door de trainingen kan de lokale bevolking een betere oogst behalen én

gelijkwaardig kunnen deelnemen aan besluit vorming die bepalend is voor hun leven, hun omgeving en hun toekomst. Daarom werken wij samen met ontwikke­lingsorganisaties Hivos, Press Now en Mama Cash in het programma People Unlimited 4.1 aan vrouwenrechten, groen ondernemerschap en actief burgerschap.

De projecten binnen dit programma worden tussen 2011 en 2015 uitgevoerd in 31 ontwikkelingslanden en gefinancierd door het ministerie van Buitenlandse Zaken.

IUCN NL is binnen dit programma actief in Peru, Bolivia en India. In de landen in Zuid­Amerika wordt samengewerkt met lokale partnerorganisaties aan armoede­bestrijding, versterking van de positie van kleine producenten en lokaal biodiversiteits behoud. In India wordt met een groot aantal bedrijven en Indiase partnerorganisaties gewerkt aan de opzet van een Indiase versie van het IUCN NL Leaders for Nature bedrijvennetwerk.

ResultatenIn 2013 was IUCN NL met het People Unlimited 4.1 programma actief in Bolivia, Peru en India. In Peru ondersteunen de partnerorganisaties van IUCN NL lokale gemeenschappen bij het beheer van een beschermd gebied. Dit gebied is belangrijk voor de watervoorziening en voorziet onder andere lokale cacao­ en koffieboeren van irrigatiewater.

In het droge bosgebied Chiquitania in Bolivia introduceerde partnerorganisatie

tweede werken we aan een goede organi­satie van de visvangst in Lake Edward.

ResultatenIn 2013 ging het programma van start. In mei kwamen de partnerorganisaties uit de vier betrokken landen (DR Congo, Oeganda, Rwanda en Burundi) bijeen in de Rwandese stad Gisenyi tijdens een twee­daagse training. Het resultaat was de oprichting van een grensoverschrijdende coalitie die zich sterk maakt voor duurzaam en eerlijk gebruik van de natuurlijke hulp­bronnen in de regio.

Gedurende het jaar zijn er diverse trainingen gehouden voor lokale gemeen­schappen en beleidsmakers in onder andere milieu­ en mensenrechten. Ook is in 2013 gewerkt aan de voorbereidingen voor een nieuwe interactieve website, Enanga.org. Zeventig mensen werden getraind in het gebruik van foto­ en videoapparatuur.

Na de lancering van de website in 2014 kunnen zij zelf materiaal uploaden. Op die manier worden van onderaf oplossingen geïdentificeerd voor de ecologische pro­blemen waarmee de regio kampt, zoals overbevissing, houtkap en olie­exploratie.

> Meer over ons Grote Meren programma

People Unlimited 4.1IUCN NL is ervan overtuigd dat duurzame ontwikkeling alleen van de grond komt als vrouwen niet worden achtergesteld. Vrouwen en mannen moeten dus actief en

18

IUCN NL

wordt de druk op de natuur verminderd. Bij veel van de projecten bieden onze lokale partnerorganisaties ook ondersteu­ning bij het verhandelen van de landbouw­producten zodat boerengezinnen een goed inkomen kunnen genereren.

ResultatenDe Turing Foundation financierde in 2013 vier projecten in West­Afrika. In Guinee werden twee initiatieven ondersteund gericht op het verbeteren van rijstproductie in combinatie met een beter beheer en herstel van mangroves. Beide projecten zijn in hun doelstellingen geslaagd. De boeren zetten hun organische rijstproductie zelfstandig voort en weten tevens collega­boeren te inspireren om ook duurzamer te gaan produceren.

De Beninse organisatie Nature Tropicale boekte succes met de introductie van soja als landbouwgewas en de verwerking van soja door vrouwen. De introductie van soja was gekoppeld aan de bescherming van de Afrikaanse zeekoe. Het project is erin geslaagd om de jacht op dit bijzondere dier te stoppen.

In Guinee Bissau werd de organisatie AD ondersteund om de verbouw van ver­beterde rassen van het voedselgewas cassave te stimuleren. De eenzijdige afhankelijkheid van rijst als voedselgewas brengt risico’s voor de voedselzekerheid met zich mee. Bovendien gaat rijstverbouw ten koste van mangroves. Binnen het pro­ject werden cassaveplantages aangelegd op gedegradeerde landbouwgronden, waardoor er minder druk op de natuur is.

Het project won snel aan vertrouwen: een groeiend aantal boeren durfde weer te investeren in de verbouw van cassave. Ook de vrouwen die de verwerking en verkoop van de cassaveproducten op zich namen waren enthousiast. Zij melden dat hun inkomen sterk was verbeterd en dat ze een gevarieerder menu aan hun families konden bieden.

> Meer over ons Turing programma

19

JAARVERSLAG 2013

20

IUCN NL

21

JAARVERSLAG 2013

Onze economie draait op grondstoffen en diensten uit de natuur: ons natuurlijk kapi­taal. De natuur biedt een vruchtbare bodem voor de productie van voedsel en biochemische grondstoffen maar levert ook hout en vis, en zorgt voor zuiver water, een schone lucht en de opslag van CO2. Ook zijn de meeste medicijnen gebaseerd op stoffen uit de natuur.

Om zowel de natuur als de economie te versterken werkt IUCN NL aan het ver­groenen van bedrijven. Vergroening biedt bedrijven kansen op nieuwe markten, technologische ontwikkeling en meer werk­gelegenheid. Het inzetten op een circulaire en biobased economie biedt daarnaast bedreigingen het hoofd, zoals het verlies aan ecosystemen en biodiversiteit, de kli­maatverandering en het opraken van fos­siele brandstoffen.

In 2013 werkte IUCN NL op verschillende manieren aan de vergroening van de eco­nomie: via het netwerk van multinationals Leaders for Nature en in het Platform Biodiversiteit, Ecosystemen en Economie, een samenwerkingsverband met onderne­mersorganisatie VNO­NCW. Het RSCIP programma richt zich specifiek op de verduurzaming van de garnalenindustrie.

Leaders for NatureDe economie effectief vergroenen lukt alleen in samenspraak en samenwerking met bedrijven, is de overtuiging van IUCN NL. Leaders for Nature is het IUCN NL bedrijvennetwerk van twintig multinationals en grote Nederlandse bedrijven om dit te realiseren. Gezamenlijk nemen zij de leiding

in de transitie naar een duurzame groene economie.

Bij alle deelnemende bedrijven zetten pro­fessionals van drie managementlagen zich in om natuurlijk kapitaal in hun bedrijfs­voering te integreren. Met behulp van het zesstappenplan van Leaders for Nature streven deze bedrijven naar een netto positieve impact op biodiversiteit en eco­systemen. Dit betekent dat zij bijdragen aan het behoud van biodiversiteit en eco­systemen, terwijl zij tegelijkertijd de nega­tieve effecten van hun economische activi­teiten minimaliseren en op duurzame wijze gebruikmaken van natuurlijk kapitaal. Leaders for Nature begeleidt haar leden bij elke stap in dit proces met inspiratie, kennis & training en projectsupport.

In 2013 bestond het Nederlandse Leaders for Nature netwerk uit ABN AMRO, Akzo­Nobel, Arcadis, Cofely, Desso, DSM, Eneco, Essent, FMO, FrieslandCampina, IBM, ING, Interface, KLM, Nutreco, Philips, PwC, Rabobank, RoyalHaskoning/DHV en Shell.

ResultatenIn 2013 heeft IUCN NL met de 20 multinati­onals binnen Leaders for Nature de focus gelegd op hoe zij natuurlijk kapitaal kunnen integreren in hun bedrijf. Tijdens het jaarlijkse forum kwamen 250 vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven bijeen om van elkaar te leren, ervaringen te delen en nieuwe projec­ten op te zetten. Voor het eerst waren ook de overheid en Nederlandse IUCN­lidorganisaties aanwezig. Deze bijeenkomst heeft geresulteerd in diverse projecten, zoals de Green Teams van

Friesland Campina, die kaasmakers helpen meer aandacht te geven aan de natuur.

In 2013 werden mede door Leaders for Nature vier masterclasses georganiseerd waarin de bedrijven meer leerden over bio­diversiteit op bedrijventerreinen, het enga­geren van medewerkers, natural capital accounting en het samenwerken met natuurorganisaties. Gemiddeld trokken deze bijeenkomsten zo’n 50 bezoekers.

Tijdens de Natuurtop op 22 juni onderte­kende een groep van dertien bedrijven een convenant waarin ze ernaar toewerken om maatschappelijke kosten uit te drukken in harde valuta of op een andere manier zicht­baar maken. IUCN NL nam samen met MVO Nederland, True Price en het ministerie van Economische Zaken het initiatief voor deze verklaring, die volgend jaar zal resulte­ren in een Green Deal met de overheid.

In december 2013 sloot IUCN NL een samenwerkingsovereenkomst met MVO Nederland. Kern van het partnerschap is dat er een gezamenlijk programma ontwik­keld wordt voor de leden van MVO Nederland’s Grote Bedrijven Netwerk en IUCN NL’s Leaders for Nature.

In 2013 kreeg ook de internationale ontwikke­ling van Leaders for Nature verder vorm. In India werd tijdens de CII Sustainable Solutions Summit het Leaders for Nature programma gelanceerd voor een publiek van 200 senior managers van Indiase topbedrijven.

> Meer over ons Leaders for Nature programma

Bedrijfsleven vergroenen

22

IUCN NL

en is er een brochure uitgegeven om bewustwording te stimuleren.

> Meer over ons Platform BEE programma

Responsible Shrimp Culture Improvement Program (RSCIP)Hoewel garnalen de laatste jaren steeds vaker op ons bord belanden, kunnen consumenten en koks in restaurants op dit moment geen duurzaam gekweekte garna­len kopen. Het Responsible Shrimp Culture Improvement Program (RSCIP) werkt daarom aan een duurzame en verant­woorde productie van tropische garnalen.

Het doel van dit vierjarige programma is om de garnalenindustrie zo in te richten dat het een beter inkomen voor de lokale bevol­king oplevert en tegelijkertijd bijdraagt aan het herstel en behoud van natuur. Hiervoor werkt IUCN NL samen met bedrijven en maatschappelijk organisaties in Nederland, Vietnam en Indonesië.

Tropische garnalenkweek is wereldwijd de snelst groeiende sector binnen de voed­selindustrie. Het overgrote deel van de productie vindt plaats in ontwikkelings­landen zoals Indonesië, Vietnam en Bangladesh. Zij exporteren hun garnalen naar de Europese Unie, Noord­Amerika en Japan.

Hoewel de garnalenproductie economi­sche voordelen biedt aan delen van de lokale bevolking, veroorzaakt het ook veel schade aan de natuur. Bovendien leidt het tot sociale problemen, ziektes en gevaren

Platform BEEVoor economische vergroening is het niet alleen essentieel dat bedrijven samenwer­ken met natuur­ en milieuorganisaties maar met alle belanghebbenden. Daarom heeft IUCN NL samen met ondernemers­organisatie VNO­NCW, en gefinancierd door het ministerie van Economische Zaken, het Platform Biodiversiteit, Ecosystemen & Economie (Platform BEE) opgericht. In dit platform werken wij samen met kennisinstellingen en ontwik­kelingsorganisaties aan behoud en herstel van biodiversiteit en ecosystemen. Dit natuurlijk kapitaal is namelijk van vitaal belang voor zowel het welzijn als de wel­vaart van mensen.

Platform BEE heeft als belangrijkste doel het bedrijfsleven bewust te maken van het belang van biodiversiteit en ecosystemen en te bevorderen dat dit natuurlijk kapitaal onderdeel wordt van het bedrijfsbeleid. De ambitie van het platform is het streven naar ‘no net loss’. Dit betekent dat de activitei­ten van bedrijven niet ten koste gaan van biodiversiteit en ecosystemen, maar juist bijdragen aan het herstel en behoud van dit natuurlijk kapitaal.

Daarnaast financiert het platform pilot­projecten waarin bedrijven samen met natuurorganisaties en kennisinstellingen werken aan groene bedrijfsprocessen. Tot slot adviseert het platform de overheid over beleid en internationale samenwerking gericht op verduurzaming van de mondiale economie en de levering van grondstoffen.In het platform zijn naast VNO­NCW en IUCN NL vertegenwoordigd: DSM,

FrieslandCampina, Heijmans, Hivos, IDH (Initiatief Duurzame Handel), LTO Nederland, Recron, Shell, Sovon, Stichting Natuur & Milieu, Natuur­monumenten, Unilever, Wetlands International en Wageningen University & Research Centre (WUR). Voorzitter van het platform is Rein Willems, oud­directeur van Shell.

ResultatenPlatform BEE bereikte in 2013 meerdere mijlpalen. Zo werd in april de Helpdesk Bedrijfsleven & Biodiversiteit gelanceerd. Bedrijven kunnen hier advies inwinnen om beter te begrijpen wat biodiversiteit voor hen betekent. In juni publiceerde het plat­form een ‘No Net Loss’ notitie om bedrijven aan te sporen hun bedrijfsvoering zo in te richten dat verder verlies van biodiversiteit wordt voorkomen.

In juli werd de tweede subsidieregeling Biodiversiteit & Bedrijfsleven opengesteld. Er is in totaal voor 6,5 miljoen euro geïnvesteerd in concrete projecten voor de vergroening van 29 bedrijven uit verschillende sectoren.

Daarnaast stond het platform aan de basis van een Memorandum of Understanding getekend met Eneco, Essent, Desso, FMO en Althelia Ecosphere om tropische ontbossing tegen te gaan. Via dit zoge­naamde REDD+ Business Initiative investe­ren partijen elk 50.000 tot 100.000 euro in REDD+ projecten waarmee zij hun CO2­uitstoot op vrijwillige basis compenseren. Daarnaast zijn er door het jaar heen ver­schillende master classes georganiseerd

23

JAARVERSLAG 2013

voor de voedselveiligheid. RSCIP pakt deze problemen aan door de garnalen­productie op een ecologisch duurzame en sociaal verantwoorde manier te organiseren.

RSCIP is een samenwerking tussen IUCN NL en OxfamNovib, de Indonesische partners Wetlands International, WWF en Telapak, en de Vietnamese SNV, IUCN en MCD.

Resultaten2013 was een consolidatiejaar voor het garnalenproject van IUCN NL. In voor­gaande jaren zijn enkele conceptuele business cases geïdentificeerd voor duurzame garnalenproductie in Vietnam en Indonesië. In 2013 werden deze business cases verder uitgewerkt en is energie gestoken in het vinden van partners die deze business cases tot uitvoering kunnen brengen.

In samenwerking met de Leaders for Nature bedrijven Nutreco en PwC is daarnaast de biodiversiteitsimpact van garnalenvoer in kaart gebracht. Ook werkte IUCN NL in 2013 samen met de stuur­groep van de Shrimp Aquaculture Dialogue aan de verdere ontwikkeling van het ASC­keurmerk voor duurzaam geproduceerde garnalen. Vanaf begin 2014 kunnen garna­lenkwekerijen gecertificeerd worden aan de hand van deze standaard.

> Meer over ons RSCIP programma

24

IUCN NL

het Los Chilchos Reservaat. Hierdoor wordt het beschermde leefgebied van een kwetsbare populatie geelstaartwolaapjes in één klap een stuk groter.

In Iran gaat het SPN­fonds de overlevings­kansen van de laatste 40 tot 70 Aziatische cheetahs verbeteren. Door 50.000 hectare leefgebied van cheetahs vrij te maken van vee, zullen conflicten verminderen en wordt een belangrijke stap gezet naar de redding van deze prachtige soort.

De guanaco’s in het Argentijnse Patagonië hebben grote open ruimtes nodig om te migreren. Met de aankoop van een groot gebied midden in de migratieroute zal met hulp van SPN worden voorkomen dat er hekken geplaatst worden en de route van deze lama­achtige afgesneden wordt.

> Meer over ons SPN programma

What if we changeAls geen ander medium is film in staat te laten zien dat herstel en duurzaam gebruik van de natuur de beste garantie biedt op een duurzame toekomst. Met steun van de Nationale Postcode Loterij is IUCN NL daarom What if we change gestart, een interactief videoplatform over de kracht van ecosysteemherstel.

Met dit programma laat IUCN NL zien dat het mogelijk is kwetsbare en beschadigde natuurgebieden te herstellen, samen met de lokale bevolking die van deze gebieden afhankelijk is. Hierdoor verbetert hun kwaliteit van leven. What if we change documenteert natuurherstel wereldwijd en

De meest effectieve manier om natuur te beschermen is door behoud en herstel van natuurgebieden. Deze gebieden zijn essentieel voor het voortbestaan van bij­zondere soorten zoals het gouden leeuw­aapje of de Aziatische olifant. Bovendien leveren natuurgebieden belangrijke eco­systeemdiensten waar wij als mens van profiteren. Zo zorgen tropische regen­wouden voor zuurstof en opslag van CO2 en bieden mangrovebossen bescherming tegen vloedgolven.

Ondanks deze belangrijke diensten vindt ontbossing en degradatie van eco­systemen op grote schaal plaats. Elk jaar verdwijnt wereldwijd ongeveer 13 miljoen hectare bos door bijvoorbeeld houtkap voor landbouwactiviteiten. Sinds 1980 is zo’n 3,6 miljoen hectare mangrovegebied verloren.

Om verder verlies van natuurgebieden te voorkomen stelt IUCN NL natuurorganisa­ties in zuidelijke landen in staat om kwets­bare gebieden aan te kopen met behulp van Small grants for the Purchase of Nature (SPN). Daarnaast werken we aan het herstel van gedegradeerde ecosyste­men binnen het programma What if we change.

Small grants for the Purchase of NatureSmall grants for the Purchase of Nature (SPN) is het programma van IUCN NL voor de aankoop van bedreigde natuur. Volgens IUCN NL is het bijzonder effectief om natuurorganisaties in zuidelijke landen hun eigen lokale natuurgebieden te laten

beschermen. SPN stelt deze organisaties daartoe in staat. SPN wordt gefinancierd door de Nationale Postcode Loterij.

Jaarlijks ontvangt SPN tientallen project­voorstellen van natuurorganisaties in landen als Mexico, Brazilië, Nicaragua en Indonesië. Met behulp van een globaal netwerk van experts worden de beste voorstellen geselecteerd.

De gebieden die met hulp van SPN worden aangekocht kennen doorgaans een enorme biodiversiteit. In Borneo bij­voorbeeld leven tal van bijzondere dieren die nergens anders ter wereld voorkomen. Door uitbreiding van landbouw, plantages, snelwegen en steden dreigen deze unieke natuurgebieden te verdwijnen of versnip­perd te raken. Dankzij SPN worden deze bedreigde ecosystemen op een effectieve manier beschermd en behouden voor de toekomst.

ResultatenSPN ontving in 2013 maar liefst 135 projectvoorstellen van natuurorganisaties in zuidelijke landen. Voor vijf projecten in Peru, Argentinië, Iran, Madagaskar en Vietnam werd financiering goedgekeurd. In totaal stelde SPN in 2013 een bedrag van 288.500 euro beschikbaar voor de bescherming van kwetsbare natuurgebieden.

SPN steunde bijvoorbeeld de aankoop van een nieuwe natuurcorridor in Peru met een oppervlakte van ruim 400 hectare. Dit stuk natuur zal een verbinding vormen tussen het toekomstige Montevideo Reservaat en

Herstel en behoud van natuur

25

JAARVERSLAG 2013

verbindt en betrekt mensen via presenta­ties, filmvertoningen en een interactief digitaal platform.

Videoreporters op locatie in India, Bonaire, Mali en Bolivia tonen hoe mensen hun uit­geputte land weer vruchtbaar maken of zich inspannen voor het leefgebied van bedreigde dieren. Het publiek kan zo van dichtbij meemaken wat ecosysteemherstel inhoudt en hoe het bijdraagt aan de gezondheid van mens en natuur.

Als onderdeel van What if we change trekt filmmaker en IUCN­ambassadeur John Liu wereldwijd volle zalen met zijn visuele road­show, waarin hij beleidsmakers inspireert met films en succesverhalen rondom ecosysteemherstel.

IUCN NL werkt voor dit project samen met Wildlife Trust of India, Wetlands International, The Dutch Caribbean Nature Alliance, Fundación Natura Bolivia, de Environmental Education Media Project en stichting Loefflab. Het driejarige project wordt mogelijk gemaakt door steun van de Nationale Postcode Loterij.

ResultatenWhat if we change ging in 2013 het laatste jaar in. In totaal werden gedurende dit jaar zo’n 400 videoclips geproduceerd door de reporters op locatie over veldprojecten in India, Bolivia en op Bonaire. Dit bracht het totale aantal online te bekijken clips op meer dan 1.000.

Fragmenten uit deze clips werden gecom­bineerd tot een vijftig minuten durende

documentaire, die op 17 oktober vertoond werd tijdens een feestelijke bijeenkomst in Filmtheater Rialto in Amsterdam. Deze documentaire werd binnen drie weken 1.000 keer online bekeken.

Ook bij de veldprojecten werden resultaten geboekt. In Bolivia en India kreeg de lokale bevolking via een participatory video training de kennis en vaardigheden aan­gereikt om een eigen film te bedenken en maken. In India zorgde de video ervoor dat diverse dorpelingen besloten te stoppen met de schadelijke kap­ en brandland­bouw en over te stappen op duurzamere inkomstenbronnen die minder negatieve impact hebben op de natuur.

In diezelfde regio werd land aangekocht voor een olifantencorridor. Dorpelingen verhuisden naar een plek buiten deze doorgang voor olifanten, waarbij zij boven­dien extra grond voor landbouw kregen. In Bonaire werd de bewustwordings­campagne over de bedreigde kroonschelp ondersteund met twee televisie commercials.

IUCN­ambassadeur John Liu bracht zijn boodschap over de kracht van natuur­herstel op diverse plekken ten gehore, waaronder in februari in de Rode Hoed in Amsterdam.

> Meer over ons What if we change programma

26

IUCN NL

27

JAARVERSLAG 2013

Door toedoen van de mens sterven planten en dieren op dit moment honderd tot duizend keer sneller uit. Om natuur te kunnen beschermen, is IUCN NL ervan overtuigd dat we moeten weten hoe het met planten en dieren gaat. De mondiale standaard hiervoor is de IUCN Rode Lijst van bedreigde soorten. Deze lijst toont welke planten en dieren met uitsterven worden bedreigd.

De Rode Lijst wordt samengesteld door duizenden wetenschappers uit de hele wereld met hulp van talloze natuur­organisaties. De lijst is het uitgangspunt bij het vaststellen van prioriteiten voor natuur­bescherming en vormt een wetenschap­pelijke basis voor internationale natuur­verdragen, zoals het CITES­verdrag over de internationale handel in bedreigde soorten.

ResultatenIn 2013 publiceerde IUCN twee updates van de Rode Lijst. In juli berichtte IUCN dat er 20.934 plant­en diersoorten met uitsterven worden bedreigd. In de editie van november was dit aantal opgelopen tot 21.286 soorten.

IUCN waarschuwde voor de penibele status van ’s werelds coniferen. Van alle conifeersoorten wordt 34 procent bedreigd. Coniferen, de oudste en hoog­ste bomen ter wereld, zijn van enorme waarde voor onze economie, bijvoorbeeld voor hout­ en papierproductie en als grondstof voor medicijnen.

Ook luidde IUCN de noodklok voor de okapi. Dit dier, de nauwst nog levende verwant van de giraffe, lijdt onder de al bijna twintig jaar durende burgeroorlog in zijn leefgebied, de Democratische Republiek Congo.

Met de lederschildpad, de grootste in zee levende schildpad ter wereld, gaat het door beschermingsmaatregelen iets beter. In plaats van ‘ernstig bedreigd’ is deze soort nu aangemerkt als ‘kwetsbaar’ op de Rode Lijst. Dit komt vooral door herstel van de subpopulatie in de noordwestelijke Atlantische Oceaan.

> Meer over de IUCN Rode Lijst van bedreigde soorten

Rode Lijst van bedreigde soorten

28

IUCN NL

Landschapsbeheer Nederland, Milieu­defensie en Natuurmonumenten heeft IUCN NL in 2013 gepleit voor steviger beleid voor economische vergroening. Ook hebben we, samen met de Wadden­vereniging, Natuurmonumenten, de Vogelbescherming en het Wereld Natuur Fonds, UNESCO benaderd met argumen­ten tegen zoutwinning in de Waddenzee.

In 2013 heeft IUCN NL zich verder hard gemaakt voor de duurzame ontwikkeling van Virunga National Park, het oudste en meest waardevolle natuurpark van Afrika. Plannen om naar olie te boren bedreigen daar duurzame ontwikkeling voor zowel de natuur als de bewoners van het park.

IUCN is in deze en andere communicatie­producten doorgevoerd.

IUCN NL bracht een aantal publicaties uit:> Serie factsheets over klimaatadaptatie> Rapport over standaarden voor bio­massa: ‘Betting on best quality’> Rapport over REDD+ en biodiversi­teitscompensatie: ‘Aligning Biodiversity Compensation and REDD+’

Tot slot gaf IUCN NL haar steun aan de productie van een documentaire over Virunga National Park, het oudste park van Afrika dat bedreigd wordt door olie­explo­ratie en conflicten tussen rebellen. De film zal in 2014 wereldwijd worden uitgebracht.

BeleidsadviesVoor IUCN NL betekent beleidsbeïn­vloeding het vergroenen van het beleid voor internationale samenwerking en het vergroenen van de Nederlandse economie. IUCN NL houdt vooral inten­sief contact met beleidsmakers binnen ministeries om deze doelstellingen te bereiken, en werkt samen met de Groene11 (het samen werkingsverband voor public affairs van de groene organi­saties), met bedrijven en met organisa­ties in de ontwikkelings samen werking.Daarnaast draagt IUCN NL bij aan een aantal samenwerkingsverbanden dat het Nederlandse beleid probeert te verbeteren voor specifieke landen of thema’s, zoals het Indonesië­overleg en het Biomassa overleg. Ook heeft IUCN NL in 2013 het voorzitterschap van het Congo­overleg op zich genomen.Samen met De12Landschappen,

CommunicatieKennis over de noodzaak van natuur­bescherming is essentieel voor het draag­vlak voor ons werk. In 2013 zocht IUCN NL daarom verschillende keren de Neder landse media. Onze meest succesvolle persberich­ten brachten nieuws over bedreigde soor­ten. De twee updates (juli en november) van de Rode Lijst van bedreigde soorten haal­den bijna alle l andelijke kranten en diverse radio­ en tv­programma’s, zoals het Jeugdjournaal en Radio 1.Daarnaast heeft IUCN NL een aantal berichten over stroperij en illegale handel in diersoorten, zoals neushoorns, Afrikaanse olifanten en baarsachtigen, naar buiten gebracht. Ook deze werden opgepikt door vele media.

De lijst met de meest onvervangbare natuurgebieden, aangevoerd door een gebied in Colombia, kreeg aandacht in onder andere het radioprogramma Met het oog op morgen, dat een interview uitzond met IUCN NL­collega Henk Simons.Op het gebied van de samenwerking met bedrijven kregen we aandacht voor een nieuw bedrijvenfonds voor de bescherming van tropische regenwouden, en een nieuwe helpdesk die bedrijven adviseert over hoe zij hun impact op biodiversiteit kunnen reduceren.

In 2013 heeft IUCN NL veel energie gesto­ken in het vernieuwen van de eigen com­municatiemiddelen. Begin april ging de nieuwe website van IUCN NL online. Ook is er een nieuwe folder uitgebracht over het werk van IUCN NL. De in 2013 geadop­teerde huisstijl van het hoofdkantoor van

Communicatie & beleidsadvies

Voor natuurbeschermers in binnen- en bui-

tenland was het gisteren wel even slikken.

Niet zozeer omdat de mondiale Rode Lijst van

de IUCN is uitgebreid, want dat is elk jaar

vaste prik, maar vanwege de 1117 planten- en

diersoorten die sinds de editie van vorige

zomer zijn toegevoegd.

Daaronder coniferensoorten zoals de

montereyden en de atlasceder. Maar liefst 34

procent van alle kegeldragende naaldbomen

dreigt het loodje te leggen. Terwijl ze wel 110

meter hoog en 5000 jaar oud kunnen worden

en bijdragen aan het terugdringen van de kli-

maatverandering. ,,Toch wel onverwacht en

verrassend dat ze nu op de Rode Lijst staan,’’

vindt ook senior adviseur Biodiversiteit Henk

Simons van IUCN-Nederland.

Simons verkeerde net als veel anderen in de

veronderstelling dat coniferen zoals deze re-

latief gemakkelijk voor uitsterven behoed

kunnen worden, door het planten van hun

zaden. Maar niets is minder waar. Uit de toe-

lichting bij de update van de mondiale Rode

Lijst blijkt dat de naaldbomen niet zijn opge-

wassen tegen verwilderde geiten die hun wor-

tels aanvreten, boomziekten en overexploita-

tie voor onze hout- en papierproductie. De co-

niferen bevatten volgens het IUCN ook een

grondstof voor kankermedicijnen.

Een andere verrassende nieuwkomer in de

mondiale Rode Lijst is de zoetwatergarnaal.

Maar liefst 28 procent wordt met uitsterven

bedreigd. Daaronder de Rosenberg- of reuzen

riviergarnaal uit Zuidoost-Azië, die slachtoffer

is van watervervuiling, aantasting van leefge-

bied en lucratieve aquariumhandel.

Om dezelfde redenen gaat het ook slecht

met de vleesetende kegelslakken uit de tropi-

sche wateren, constateert het IUCN.

De internationale unie voor natuurbescher-

ming maakt zich ook zorgen om de vinloze

bruinvissen in de Chinese Yangtze rivier. De

populatie, in 2006 nog zo’n 1800 exemplaren,

neemt jaarlijks met 5 procent af door water-

vervuiling, illegale vispraktijken, zandwinning

en de toename van het scheepvaartverkeer.

De IUCN onderzocht in totaal ruim 70.000

planten- en diersoorten. Daarvan komen er 61

niet meer in het wild voor en zijn er 799 uit-

gestorven.

Op basis van de vernieuwdemondiale Rode

Lijst kan grofweg worden gesteld dat een

kwart van alle zoogdieren op aarde nu met

uitsterven wordt bedreigd. Vissen doen het al

niet veel beter. Zo zijn vijf van de acht tonijn-

soorten, een essentiële vissoort in het ecosys-

teem, bedreigd of bijna met uitsterven be-

dreigd. De voornaamste bedreigingen zijn ver-

lies van leefgebied, illegale jacht, vervuiling en

klimaatverandering.

UITGESTORVENVier diersoorten die nog wel op de vorige

Rode Lijst stonden, zijn inmiddels afgevoerd

omdat ze zijn uitgestorven. Het gaat om de

Afrikaanse westelijke zwarte neushoorn

(jacht, stropers), de Kaapverdische reuzenha-

gedis (ingevoerde ratten en katten), een tand-

karpersoort uit de Santa Cruz-rivier in Ari-

zona (watergebrek) en een Aziatische zoetwa-

tergarnaal (watervervuiling, aantasting leef-

gebied).

IUCN-Nederland gaat de nieuwe internatio-

nale Rode Lijst bestuderen en weet pas

daarna of het gevolgen heeft voor de Neder-

landse versie. Daarop staat ongeveer 2 pro-

cent van het totaal aantal dieren in Nederland

en 31 procent van alle planten. Ernstig be-

dreigd worden onder meer de grutto (land-

bouwmachines), de paling (overbevissing), de

otter (watervervuiling, visfuiken en muskus-

rattenbestrijding) en de eikelmuis (oorzaak

onbekend). Gevaar lopen ook de Atlantische

steur en de houting (watervervuiling, verlies

van leefgebied en overbevissing). Toch zijn er

ook lichtpuntjes, zegt Henk Simons. ,,De zee-

arend geldt als kwetsbaar, maar dankzij ge-

richte bescherming doet die het steeds beter.’’

NIEUWS woensdag3 juli 201312

RODE LIJSTMET 1000 PLANTEN ENDIERENGEGROEID TOT 21.000GENÈVE/AMSTERDAM • Coniferen, zoetwatergarnalen, kegelslakken,vinloze bruinvissen. Ze zijn allemaal toegevoegd aan de Rode Lijstvan bedreigde planten- en diersoorten, opgesteld door de interna-tionale unie voor natuurbescherming (IUCN). De weinig eervolleranglijst is afgelopen jaar flink gegroeid en telt nu bijna 21.000soorten. Enkele, zoals de paling en de otter, leven ook in Nederland.

CASPAR NABER

Kwartzoogdierenbedreigd

Met de ottergaat het doorvervuiling envisfuiken zoslecht, dat hetdier op deRode Lijst vanbeschermdesoorten staat.Maar er zijnook lichtpunt-jes te noe-men. Met dekwetsbarezeearend bij-voorbeeldgaat het delaatste jarensteeds beter.FOTO’S ANP, KINA

OTTER

ZEEAREND

NatuurbeschermerHenk Simons

‘Met de zeearendgaat het juist goed’

Jongen in Roden doodt zijn 17-jarigeex-vriendin om verbroken relatieRODEN • Een 17-jarig meisje is gis-

teren doodgestoken in een woning

in haar woonplaats Roden. Haar 19-

jarige ex-vriend is door de politie

opgepakt.

Volgens mensen uit haar directe

omgeving had het slachtoffer, Anne-

mieke van Dijk, net de relatie met

haar vriend verbroken. De 19-jarige

kon dit niet verkroppen. Eerder op

de dag zou hij nog een vriend heb-

ben gebeld met de mededeling dat

hij een eind aan zijn leven wilde

maken.

De dood van het meisje is als een

bom ingeslagen bij voetbalvereni-

ging Roden, waar zowel Annemieke

als haar ex-vriend voetbalde. De ver-

dachte werd ook bij de velden van

de voetbalclub opgepakt.

Agenten in kogelwerende vesten

wisten hem op het terrein op te pak-

ken.

Hij had het mes waarmee hij zijn

ex-vriendin zou hebben gedood, nog

bij zich. De club opende gisteravond

het clubgebouw om geschokte leden

op te vangen. ,,We willen ze in de ge-

legenheid stellen om hier het drama

te verwerken,’’ zegt voorzitter Jans

Darwinkel.

,,Het is voor haar ouders én de ou-

ders van de verdachte een drama.

Wij kennen Annemieke als een heel

spontane, leuke meid.’’

Annemieke zou van havo 4 naar

havo 5 gaan op haar school De Lin-

denborg in Leek. Ook op de voetbal-

club lonkte promotie. Ze voetbalde

bij MB 1 en zou gaan spelen voor

MA 1. De verdachte staat bekend als

een stille, wat ingetogen jongen. Hij

werkte sinds enige tijd bij een gara-

gebedrijf in Roden.

Burgemeester Hans van der Laan

van Roden sprak van een drama.

..Een kortsluiting met vreselijke ge-

volgen,’’ zegt hij.

De havo-scholiere werd thuisgedood.FOTOMARTIN DRUPPERS

MNL

29

JAARVERSLAG 2013

Evenementen

Februari

5 Leaders for Nature forum: Incorporating Natural Capital, bij Interface in Scherpenzeel

14 Ledenvergadering, in Openbare Bibliotheek Amsterdam in Amsterdam

Maart

6 IUCN NL Werkgroep Den Haag: Voorbij IMVO ­ innovatie door inzet op natuurlijk kapitaal, in Sociëteit de Witte in Den Haag

18 Leaders for Nature master class: Creating sustainability champions, bij Eneco in Rotterdam

April

4 Seminar Biomassa op hete kolen, bij Café Dudok in Den Haag

21 Conservation Round Table Armenia met Marc Hoogeslag als spreker, in het Marriot Hotel in Yerevan, Armenië

Mei

13 Leaders for Nature forum follow­up event, bij Shell in Den Haag

16 Ledenvergadering, in Openbare Bibliotheek Amsterdam in Amsterdam

22 Leaders for Nature master class: Greening your business park, bij Haven Amsterdam in Amsterdam

Juni

5 Bossenoverleg, bij Akantes in Amsterdam

7 GoodPitch Europe met Michiel de Wilde en Tina Lain als sprekers, bij Royal Institution of Great Britain in Londen, Engeland

19 IUCN NL Werkgroep Den Haag: Hoe groen is het beleid voor Groene Groei? in Sociëteit de Witte in Den Haag

22 Natuurtop met bijdragen van diverse IUCN NL­medewerkers, in Geofort in Herwijnen

27 Erasmuslezing 2013: Bankrupting Nature met Michiel de Wilde als discussieleider, bij De Balie in Amsterdam

September

25 Ledenvergadering, in Openbare Bibliotheek Amsterdam in Amsterdam

27 Lunchlezing Natural Resources in the African Great Lakes, bij ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag

Oktober

10 Debat Food­Fuel: concurrentie of synergie? met Marieke Harteveld als spreker, bij LEI in Den Haag

10 Seminar Corporate Social Responsibility ­ A competitive advantage?! met Pieter Copper als spreker, bij Brazilian National Confederation

of Industry (CNI) in Sao Paulo, Brazilië

14 Internationale Samenwerkingspoort (IS Poort) over klimaatfinanciering met Maas Goote als spreker, bij Nieuwspoort in Den Haag

17 Première van de documentaire What if we change – Let’s fix this earth, bij Rialto in Amsterdam

18 CII’s 8th Sustainability Solutions Summit met Daan Wensing als spreker, bij het Lalith Hotel in New Delhi, India

November

6 IUCN NL Werkgroep Den Haag: Naar klimaatadaptatie 2.0, bij Sociëteit de Witte in Den Haag

19 Leaders for Nature master class: Partnerships for natural capital, bij Natuurmonumenten in de Ackerdijkse Plassen

20 Bossenoverleg, bij Akantes in Amsterdam

21 Natural Capital Forum met Daan Wensing als spreker, bij Edinburgh International Conference Centre in Edinburgh, Schotland

21 Ledenvergadering, in Openbare Bibliotheek Amsterdam in Amsterdam

28 WWF Workshop on EC approved biofuels schemes: Do they offer enough safeguards in practice? met Marieke Harteveld als spreker,

bij WWF European Policy Office in Brussel, België

30

IUCN NL

Onze projectenIUCN NL financierde in 2013 honderden projecten in landen in Afrika, Azië en Zuid­Amerika.De door IUCN NL in 2013 ondersteunde projecten werden gefinancierd door:• Ministerie van Buitenlandse Zaken• Nationale Postcode Loterij

Land Organisatie Projecttitel Budget

AFRIKA

Afrika Nature Tropicale EA Africa workshop on ecosystem-based adaptation to climate change 26565

Afrika Global Rights Alert Business and Human Rights in the Great Lakes Region – Capacity Development local costs 29444

Afrika Secretariat pour l’Evalution Environmentale en Afrique Centrale EIA-tool impact enhancement 60000

Benin Action Plus Rehabilitation of mangroves and gallery forest in Southern Benin 120000

Benin Aquaculture et développement durable Conservation and improvement of fish resources in the Oueme delta 120737

Benin Benin Ecotourism Concern Development of ecotourism in the Southern Wetlands of Benin 119854

Benin Benin Environment and Education Society Conservation of waterbirds at Ramsar Site 1018 Benin 50000

Benin Centre Régional de Recherche et d’Education pour un Développement Intégré The Sitatunga Valley; conservation and restoration of swamp forest in the Oueme delta 120000

Benin M.G.D. Agbangla Faciliter la liaison entre l’UICN NL et les partenaires bénéficiaires 6025

Benin Nature Tropicale Conservation of the African Manatee in the Oueme delta 161996

Burkina Faso L’Association pour la Gestion de l’Environnement et le Développement West Africa regional workshop on FMNR 35577

Burkina Faso L’Association pour la Gestion de l’Environnement et le Développement Burkina Faso Sustainable Rice Value Chain Study 4116

Burkina Faso L’Association pour la Gestion de l’Environnement et le Développement Climate change adaptation and improving livelihoods and ecosystems in Séno et de l’Oudala / Burkina Faso 200000

Burkina Faso L’Association pour la Gestion de l’Environnement et le Développement EA Burkina Faso Country Coordination 50000

Burkina Faso Association inter villageoise de Gestion des Ressources Naturelles et de la Faune de la Comoé Léraba Improve livelihoods through climate change adaptation measures around Comoé-Léraba Fauna Reserve 200000

Burkina Faso Naturama Supporting sustainable management of Kabore Tambi National Park and improving livelihoods of adjacent communities 200000

Burkina Faso Réseau MARP Burkina EA Burkina National FMNR lobby and Strategy Proposal 50000

Kameroen Association Camerounaise pour l’Education Environnementale Governance of the Waza Logone floodplain 191625

Kameroen Cameroon Wildlife Conservation Society Cameroon Atlantic Coastal and Upper Nyong Wetlands project 120000

Kameroen Global Village Cameroon Improvement of the regulatory framework for renewable energy sources 120000

Kameroen International Union for the Conservation of Nature Kameroen Coordination agreement EA - IUCN Cameroon 60014

Kameroen Organisation pour la Protection de la Foret Camerounaise et de ses Ressources Improved livelihoods and environmental management linked to mining developments in the forests of South East Cameroon 102886

Kameroen Centre pour l’environnement et le développement Consultancy on the political economy behind mining contracts 42947

Kameroen Centre pour l’environnement et le développement Enhancing improved practices in the extractive industries governance of Southern Cameroon 365303

Kameroen UICN Programme du Cameroun International Expert meeting on Oil Developments in the Waza Logone flood plain Cameroon 30600

Ecosystem Alliance

31

JAARVERSLAG 2013

Land Organisatie Projecttitel Budget

AFRIKA

Afrika Nature Tropicale EA Africa workshop on ecosystem-based adaptation to climate change 26565

Afrika Global Rights Alert Business and Human Rights in the Great Lakes Region – Capacity Development local costs 29444

Afrika Secretariat pour l’Evalution Environmentale en Afrique Centrale EIA-tool impact enhancement 60000

Benin Action Plus Rehabilitation of mangroves and gallery forest in Southern Benin 120000

Benin Aquaculture et développement durable Conservation and improvement of fish resources in the Oueme delta 120737

Benin Benin Ecotourism Concern Development of ecotourism in the Southern Wetlands of Benin 119854

Benin Benin Environment and Education Society Conservation of waterbirds at Ramsar Site 1018 Benin 50000

Benin Centre Régional de Recherche et d’Education pour un Développement Intégré The Sitatunga Valley; conservation and restoration of swamp forest in the Oueme delta 120000

Benin M.G.D. Agbangla Faciliter la liaison entre l’UICN NL et les partenaires bénéficiaires 6025

Benin Nature Tropicale Conservation of the African Manatee in the Oueme delta 161996

Burkina Faso L’Association pour la Gestion de l’Environnement et le Développement West Africa regional workshop on FMNR 35577

Burkina Faso L’Association pour la Gestion de l’Environnement et le Développement Burkina Faso Sustainable Rice Value Chain Study 4116

Burkina Faso L’Association pour la Gestion de l’Environnement et le Développement Climate change adaptation and improving livelihoods and ecosystems in Séno et de l’Oudala / Burkina Faso 200000

Burkina Faso L’Association pour la Gestion de l’Environnement et le Développement EA Burkina Faso Country Coordination 50000

Burkina Faso Association inter villageoise de Gestion des Ressources Naturelles et de la Faune de la Comoé Léraba Improve livelihoods through climate change adaptation measures around Comoé-Léraba Fauna Reserve 200000

Burkina Faso Naturama Supporting sustainable management of Kabore Tambi National Park and improving livelihoods of adjacent communities 200000

Burkina Faso Réseau MARP Burkina EA Burkina National FMNR lobby and Strategy Proposal 50000

Kameroen Association Camerounaise pour l’Education Environnementale Governance of the Waza Logone floodplain 191625

Kameroen Cameroon Wildlife Conservation Society Cameroon Atlantic Coastal and Upper Nyong Wetlands project 120000

Kameroen Global Village Cameroon Improvement of the regulatory framework for renewable energy sources 120000

Kameroen International Union for the Conservation of Nature Kameroen Coordination agreement EA - IUCN Cameroon 60014

Kameroen Organisation pour la Protection de la Foret Camerounaise et de ses Ressources Improved livelihoods and environmental management linked to mining developments in the forests of South East Cameroon 102886

Kameroen Centre pour l’environnement et le développement Consultancy on the political economy behind mining contracts 42947

Kameroen Centre pour l’environnement et le développement Enhancing improved practices in the extractive industries governance of Southern Cameroon 365303

Kameroen UICN Programme du Cameroun International Expert meeting on Oil Developments in the Waza Logone flood plain Cameroon 30600

32

IUCN NL

Congo (D. Rep.) Agro-Industrie Rurale Support to the participative and sustainable development plan of Bapere 88296

Congo (D. Rep.) Centre D’Accompagnement des Autochtones Pygmees et Minoritaires Vulnerables Pygmee participation in the management of natural resources in South Kivu 80000

Congo (D. Rep.) Centre de Recherche sur l’Environnement, la Démocratie et les Droits de l’Homme Support to North Kivu communities in their rights revendications related to natural resource exploitation 75091

Congo (D. Rep.) Grain Media Transboundary Observatory and Communication Strategy - component 2 60000

Congo (D. Rep.) Le Réseau pour la Conservation et la Réhabilitation des Ecosystèmes Forestiers Multi-actor process in the sustainable management of natural resources in North Kivu 168350

Congo (D. Rep.) Innovation et Formation pour le Developpment et la Paix Participative rehabilitation and governance of forest ecosystems 170783

Congo (D. Rep.) Innovation pour le Developpement et la Protection de l’Environnement Natural resource monitoring and sustainable income generating activities for the protection of Virunga National Park 71831

Congo (D. Rep.) North Kivu Film Productions Ltd Protecting the irreplaceable and inspiring the world into action through innovative media 105002

Congo (D. Rep.) Réseau des Ressources Naturelles Support to the greening of DRC’s economy 114997

Congo (D. Rep.) Solidarité pour la promotion rurale Strengthening of local natural resource governance in Lake Edward 115000

Congo (D. Rep.) Fauna & Flora International Community conservation of natural resources in the Maiko-Tayna-Kahuzi-Biega landscape 52124

Congo (D. Rep.) Whyze Communication & Research Local Campaign Plan Virunga Part 1 13570

Ethiopië Nature Conservation Research Centre Africa/Asia Terrestrial Carbon Training Course 51779

Ghana A Rocha Expansion of community managed conservation areas (CREMAs) around Mole National Park 174061

Ghana IUCN Ghana Project Office Ghana Ecosystem Alliance Facilitation Agreement 61840

Ghana Nature Conservation Research Centre Capacity building for CREMA communities for resilient ecosystem services 257692

Ghana Rural Environmental Care Association Enhancing environment and rural economy through community-based biodiversity management 160003

Ghana The Development Institute Ecosystem approach to CREMAs in Woadze and Gwira-Banso 162037

Ghana Tropenbos Ghana Programme Monitoring & learning support for Ecosystem Alliance in Ghana 78600

Mali Association Malienne pour la Conservation de la Faune et de l’Environnement Country Coordination Agreement EA Program 63728

Mali Association Malienne pour la Conservation de la Faune et de l’Environnement EA Mali-Burkina exchange visit to Humbo Ethiopia AR-CDM and REDD+ projects 14900

Mali Association Malienne pour la Conservation de la Faune et de l’Environnement Improvement of community livelihoods in and around Bafing Fauna Reserve and Lake Magui 200000

Mali Association Malienne pour la Protection et Développement de l’Environnement au Sahel Poverty reduction in the Seri Plain through the restoration and protection of inundated forests 160000

Mali Donko Strengthening poverty alleviation and sustainable livelihoods in the Sahelian Ecosystems-Kayes region, Mali 160000

Mali Harmonie du Développement au Sahel Assisted Natural Regeneraion: an initiative for a sustainable reforestation on Dogon Plateau 160000

Oeganda African Institute for Energy Governance A high level conference on the implementation of oil laws and protection of citizens’ rights in Uganda and beyond 14995

Oeganda African Institute for Energy Governance Empowering communities for sustainable natural resource management in the Albertine Rift - Hoima district 210419

Oeganda Grain Media Transboundary Observatory and Communication Strategy – component 2 50000

Oeganda National Association Of Professional Environmentalists Empowering communities for sustainable natural resource management in the Albertine rift - Kasese Sub Region 312270

Oeganda Uganda Wildlife Society Empowering communities for sustainable natural resource management in the Albertine rift - Buliisa region 231549

AZIË

Azië Non-Timber Forest Products Exchange Programme ICCAs documentation and learning exchange in Asia 50000

Azië Netherlands Centre for Indigenous Peoples Reducing the impact of the Dutch economy on indigenous peoples and their livelihoods 75000

Azië Non-Timber Forest Products Exchange Programme Community-based monitoring systems for NTFP resources 38160

Indonesië Association for Papuan Indigenous Peoples Study and Empowerment Empowerment of Papua Customary Peoples for sustainable natural resources management 128253

Indonesië Conservation Community Indonesia Advocacy on rules of licensing procedures of village forest and community forestry at central government 42876

Indonesië Conservation Community Indonesia EA ID Opportunity Fund 100000

33

JAARVERSLAG 2013

Congo (D. Rep.) Agro-Industrie Rurale Support to the participative and sustainable development plan of Bapere 88296

Congo (D. Rep.) Centre D’Accompagnement des Autochtones Pygmees et Minoritaires Vulnerables Pygmee participation in the management of natural resources in South Kivu 80000

Congo (D. Rep.) Centre de Recherche sur l’Environnement, la Démocratie et les Droits de l’Homme Support to North Kivu communities in their rights revendications related to natural resource exploitation 75091

Congo (D. Rep.) Grain Media Transboundary Observatory and Communication Strategy - component 2 60000

Congo (D. Rep.) Le Réseau pour la Conservation et la Réhabilitation des Ecosystèmes Forestiers Multi-actor process in the sustainable management of natural resources in North Kivu 168350

Congo (D. Rep.) Innovation et Formation pour le Developpment et la Paix Participative rehabilitation and governance of forest ecosystems 170783

Congo (D. Rep.) Innovation pour le Developpement et la Protection de l’Environnement Natural resource monitoring and sustainable income generating activities for the protection of Virunga National Park 71831

Congo (D. Rep.) North Kivu Film Productions Ltd Protecting the irreplaceable and inspiring the world into action through innovative media 105002

Congo (D. Rep.) Réseau des Ressources Naturelles Support to the greening of DRC’s economy 114997

Congo (D. Rep.) Solidarité pour la promotion rurale Strengthening of local natural resource governance in Lake Edward 115000

Congo (D. Rep.) Fauna & Flora International Community conservation of natural resources in the Maiko-Tayna-Kahuzi-Biega landscape 52124

Congo (D. Rep.) Whyze Communication & Research Local Campaign Plan Virunga Part 1 13570

Ethiopië Nature Conservation Research Centre Africa/Asia Terrestrial Carbon Training Course 51779

Ghana A Rocha Expansion of community managed conservation areas (CREMAs) around Mole National Park 174061

Ghana IUCN Ghana Project Office Ghana Ecosystem Alliance Facilitation Agreement 61840

Ghana Nature Conservation Research Centre Capacity building for CREMA communities for resilient ecosystem services 257692

Ghana Rural Environmental Care Association Enhancing environment and rural economy through community-based biodiversity management 160003

Ghana The Development Institute Ecosystem approach to CREMAs in Woadze and Gwira-Banso 162037

Ghana Tropenbos Ghana Programme Monitoring & learning support for Ecosystem Alliance in Ghana 78600

Mali Association Malienne pour la Conservation de la Faune et de l’Environnement Country Coordination Agreement EA Program 63728

Mali Association Malienne pour la Conservation de la Faune et de l’Environnement EA Mali-Burkina exchange visit to Humbo Ethiopia AR-CDM and REDD+ projects 14900

Mali Association Malienne pour la Conservation de la Faune et de l’Environnement Improvement of community livelihoods in and around Bafing Fauna Reserve and Lake Magui 200000

Mali Association Malienne pour la Protection et Développement de l’Environnement au Sahel Poverty reduction in the Seri Plain through the restoration and protection of inundated forests 160000

Mali Donko Strengthening poverty alleviation and sustainable livelihoods in the Sahelian Ecosystems-Kayes region, Mali 160000

Mali Harmonie du Développement au Sahel Assisted Natural Regeneraion: an initiative for a sustainable reforestation on Dogon Plateau 160000

Oeganda African Institute for Energy Governance A high level conference on the implementation of oil laws and protection of citizens’ rights in Uganda and beyond 14995

Oeganda African Institute for Energy Governance Empowering communities for sustainable natural resource management in the Albertine Rift - Hoima district 210419

Oeganda Grain Media Transboundary Observatory and Communication Strategy – component 2 50000

Oeganda National Association Of Professional Environmentalists Empowering communities for sustainable natural resource management in the Albertine rift - Kasese Sub Region 312270

Oeganda Uganda Wildlife Society Empowering communities for sustainable natural resource management in the Albertine rift - Buliisa region 231549

AZIË

Azië Non-Timber Forest Products Exchange Programme ICCAs documentation and learning exchange in Asia 50000

Azië Netherlands Centre for Indigenous Peoples Reducing the impact of the Dutch economy on indigenous peoples and their livelihoods 75000

Azië Non-Timber Forest Products Exchange Programme Community-based monitoring systems for NTFP resources 38160

Indonesië Association for Papuan Indigenous Peoples Study and Empowerment Empowerment of Papua Customary Peoples for sustainable natural resources management 128253

Indonesië Conservation Community Indonesia Advocacy on rules of licensing procedures of village forest and community forestry at central government 42876

Indonesië Conservation Community Indonesia EA ID Opportunity Fund 100000

34

IUCN NL

Indonesië Conservation Community Indonesia Increasing community welfare through participative forest management 180750

Indonesië Non-Timber Forest Products Exchange Programme Sustainable Livelihoods Initiatives and Models - SLIMming Indonesia 45950

Indonesië Non-Timber Forest Products Exchange Programme Upscaling sustainable community-based forest livelihoods 135280

Indonesië Sawit Watch Enhancing capacities of CSOs and influencing policies 216692

Indonesië Sawit Watch Thematic strategy halting irresponsible oil palm expansion 67500

Indonesië The Samdhana Institute Strengthening rights and livelihoods in critical ecosystems 347033

Indonesië Wahana Lingkungan Hidup Indonesia Ensuring ecosystem carrying capacity and services based on local knowledge 184102

Indonesië Wahana Lingkungan Hidup Indonesia Food estate policy advocacy to ensure preservation of sources of livelihood and to reduce ecological disaster risks 67500

Indonesië Yayasan Anak Dusun Papua Sustainable community forest management 130410

Filippijnen Cordillera Peoples Alliance Indigenous peoples learning exchange on mining 15172

Filippijnen Environmental Legal Assistance Center, Inc. Enhancing local conservation capacities and advocacy initiatives in Mt. Mantalingahan Range 187391

Filippijnen Kitanglad Integrated NGOs, Inc. Strengthening indigenous governance through management of forest ecosystems and ancestral domains 108934

Filippijnen McKeough Marine Center-Xavier University Strengthening the ridge to reef ecosystem management approach for sustainable development in Mindanao 110322

Filippijnen Network of Sustainable Livelihoods Catalysts Rebuilding coastal ecosystems through community pride and ownership in Bicol 52422

Filippijnen Non-Timber Forest Products - Task Force Community-based enterprise development training for Ecosystem Alliance partners 10035

Filippijnen Non-Timber Forest Products - Task Force Forest Conservation through Sustainable NTFP Management and REDD+ in Luzon and Palawan 405211

Filippijnen Non-Timber Forest Products - Task Force Opportunity Fund for urgent actions & partners meeting 2013 62646

Filippijnen Non-Timber Forest Products Exchange Programme REDD+ capacity building workshop 47171

Filippijnen Partnership For Rural & Technical Services Upstream-downstream approach to sustainable ecosystem management in the Dioyo watershed, North Mindanao 134335

Filippijnen Tanggol Kalikasan PES learning exchange Asia - Latin America 29937

Filippijnen Tanggol Kalikasan Strengthening capacity towards ecosystems-based management of critical ecosystems in Luzon, Philippines 111210

Filippijnen The Samdhana Institute, Philippines Building constituency for social and environmental safeguards in natural and mineral resources laws and policies 182172

Filippijnen The Samdhana Institute, Philippines Enhancing resiliency and community preparedness to Climate Change and Disasters in an Ancestral Domain 5000

Filippijnen Tri-People Concern for Peace, Progress and Development of Mindanao, Inc. Sustaining initiatives for effective natural resource management in Ancestral Domains, Mindanao 32091

ZUID-AMERIKA

Zuid-Amerika Fundación ProYungas Soy Observatory 249912

Zuid-Amerika Naturaleza, Tierra Y Vida Support to the 2nd Gran Chaco Meeting 20000

Zuid-Amerika Asociación Guyra Paraguay Technical workshop on monitoring of agricultural frontiers 29830

Zuid-Amerika M’Bigua - Fundacion Ciudadania y Justicia Ambiental Advocacy for the approval of the sustainability strategy for the Paraguay-Paraná wetland system 129963

Argentinië Fundacion Proteger Biodiversity conservation and poverty reduction in Middle Paraná 109994

Argentinië Fundación ProYungas Land use planning and biodiversity conservation in critical ecosystems 99970

Argentinië Fundacion Vida Silvestre Argentina Payments for Environmental Services in Plata Basin forests 110000

Bolivia Asociación Faunagua Optimization of the production chain of shad (Prochilodus lineatus) in the Pilcomayo River Basin 160000

Bolivia Asociación para la conservación, investigación de la biodiversidad el el desarrollo sustentable Strengthening environmental governance of different social actors linked to protected areas 80000

Bolivia Centro de Estudios Regionales para el Desarrollo de Tarija Support Weenhayek etnic in the sustainable management of the Pilcomayo 100000

Bolivia Fundación Natura Bolivia Improved water productivity through watershed management in Santa Cruz, Bolivia 150000

Bolivia Naturaleza, Tierra Y Vida Promote sustainable alternatives that empower local communities to combat climate change 130000

35

JAARVERSLAG 2013

Indonesië Conservation Community Indonesia Increasing community welfare through participative forest management 180750

Indonesië Non-Timber Forest Products Exchange Programme Sustainable Livelihoods Initiatives and Models - SLIMming Indonesia 45950

Indonesië Non-Timber Forest Products Exchange Programme Upscaling sustainable community-based forest livelihoods 135280

Indonesië Sawit Watch Enhancing capacities of CSOs and influencing policies 216692

Indonesië Sawit Watch Thematic strategy halting irresponsible oil palm expansion 67500

Indonesië The Samdhana Institute Strengthening rights and livelihoods in critical ecosystems 347033

Indonesië Wahana Lingkungan Hidup Indonesia Ensuring ecosystem carrying capacity and services based on local knowledge 184102

Indonesië Wahana Lingkungan Hidup Indonesia Food estate policy advocacy to ensure preservation of sources of livelihood and to reduce ecological disaster risks 67500

Indonesië Yayasan Anak Dusun Papua Sustainable community forest management 130410

Filippijnen Cordillera Peoples Alliance Indigenous peoples learning exchange on mining 15172

Filippijnen Environmental Legal Assistance Center, Inc. Enhancing local conservation capacities and advocacy initiatives in Mt. Mantalingahan Range 187391

Filippijnen Kitanglad Integrated NGOs, Inc. Strengthening indigenous governance through management of forest ecosystems and ancestral domains 108934

Filippijnen McKeough Marine Center-Xavier University Strengthening the ridge to reef ecosystem management approach for sustainable development in Mindanao 110322

Filippijnen Network of Sustainable Livelihoods Catalysts Rebuilding coastal ecosystems through community pride and ownership in Bicol 52422

Filippijnen Non-Timber Forest Products - Task Force Community-based enterprise development training for Ecosystem Alliance partners 10035

Filippijnen Non-Timber Forest Products - Task Force Forest Conservation through Sustainable NTFP Management and REDD+ in Luzon and Palawan 405211

Filippijnen Non-Timber Forest Products - Task Force Opportunity Fund for urgent actions & partners meeting 2013 62646

Filippijnen Non-Timber Forest Products Exchange Programme REDD+ capacity building workshop 47171

Filippijnen Partnership For Rural & Technical Services Upstream-downstream approach to sustainable ecosystem management in the Dioyo watershed, North Mindanao 134335

Filippijnen Tanggol Kalikasan PES learning exchange Asia - Latin America 29937

Filippijnen Tanggol Kalikasan Strengthening capacity towards ecosystems-based management of critical ecosystems in Luzon, Philippines 111210

Filippijnen The Samdhana Institute, Philippines Building constituency for social and environmental safeguards in natural and mineral resources laws and policies 182172

Filippijnen The Samdhana Institute, Philippines Enhancing resiliency and community preparedness to Climate Change and Disasters in an Ancestral Domain 5000

Filippijnen Tri-People Concern for Peace, Progress and Development of Mindanao, Inc. Sustaining initiatives for effective natural resource management in Ancestral Domains, Mindanao 32091

ZUID-AMERIKA

Zuid-Amerika Fundación ProYungas Soy Observatory 249912

Zuid-Amerika Naturaleza, Tierra Y Vida Support to the 2nd Gran Chaco Meeting 20000

Zuid-Amerika Asociación Guyra Paraguay Technical workshop on monitoring of agricultural frontiers 29830

Zuid-Amerika M’Bigua - Fundacion Ciudadania y Justicia Ambiental Advocacy for the approval of the sustainability strategy for the Paraguay-Paraná wetland system 129963

Argentinië Fundacion Proteger Biodiversity conservation and poverty reduction in Middle Paraná 109994

Argentinië Fundación ProYungas Land use planning and biodiversity conservation in critical ecosystems 99970

Argentinië Fundacion Vida Silvestre Argentina Payments for Environmental Services in Plata Basin forests 110000

Bolivia Asociación Faunagua Optimization of the production chain of shad (Prochilodus lineatus) in the Pilcomayo River Basin 160000

Bolivia Asociación para la conservación, investigación de la biodiversidad el el desarrollo sustentable Strengthening environmental governance of different social actors linked to protected areas 80000

Bolivia Centro de Estudios Regionales para el Desarrollo de Tarija Support Weenhayek etnic in the sustainable management of the Pilcomayo 100000

Bolivia Fundación Natura Bolivia Improved water productivity through watershed management in Santa Cruz, Bolivia 150000

Bolivia Naturaleza, Tierra Y Vida Promote sustainable alternatives that empower local communities to combat climate change 130000

36

IUCN NL

Bolivia Probioma Lobby for biodiversity conservation in the Chiquitania and the Pantanal 100009

Bolivia Sociedad Boliviana de Derecho Ambiental Communication plan Ecosystem Alliance Bolivia 5430

Bolivia Sociedad Boliviana de Derecho Ambiental Generation of citizenship with environmental awareness and public accountability in the Bolivian Pantanal 124063

Brazilië Associação Sócio Cultural e Ambiental E Vida Consolidating a joint articulation for defending the Rio Paraguay, the Pantanal and its people 51706

Brazilië Fundação Neotropica Do Brasil A network of environmental communicators in the Pantanal 90000

Brazilië Instituto Centro de Vida Conservation of Paraguay Headwaters 148744,4

Brazilië Instituto Centro de Vida Producing sustainable soy and conserving biodiversity 105000

Brazilië Instituto de Pesquisa e Educação Ambiental Perception of riverine communities that are affected by the increase in hydroelectric plants in the Upper Paraguay Basin 63608

Brazilië Mulheres em Ação no Pantanal Training of trainers for gender mainstreaming in water resource management and environmental education 44676

Brazilië Round Table on Responsible Soy association Payment for Environmental Services (PES) in RTRS maps in Brazil 37442

Paraguay Asociación Guyra Paraguay Building experience for the sustainable development of the Chaco 160025

Paraguay Comunidad y Desarrollo Sustentable Sustainable producion for biodiversity conservation in the Pantanal of Paraguay 147000

Paraguay Fundacion Moises Bertoni Strenghtening the proces of creating conservation areas in the Paraguayan Chaco 116526

Paraguay Fundación Yvy Porã Conservation and Chaco forest management in the Pilcomayo 120000

Paraguay Instituto de Derecho y Economía Ambiental (IDEA) Strenghtening of local governments in the Chaco 130000

Paraguay Señor Bragayrac Comunicacion plan Ecosystem Alliance Paraguay 14910

Paraguay Sobrevivencia Generating conditions for sustainability of the Pantanal in Alto Paraguay 120000

Land Organisatie Projecttitel Budget

Bolivia Sicirec Bolivia Ltda Apoyo a la producción sostenible: Manejo integral y conservación de los recursos naturales con una visión de economía inclusiva 99929

Bolivia Sociedad Boliviana de Derecho Ambiental Desarrollo e Implementación de un Sistema de Gestión Ambiental Indígena para la Gobernanza de la TCO Monte Verde 249131

India Indian Committee for IUCN Coordinator of Leaders for Nature in India 77597

Peru Amazonicos por la Amazonía Association Gestión Participativa de Concesiones para Conservación en la Amazonía Peruana 109924

Peru Asociación Ecológica Sacha Runa Sauce Implementación Básica para la Gestión de la Consesión de Conservación Sacha Ruma, Región San Martin 32693

Land Organisatie Projecttitel Budget

Bolivia American Bird Conservancy Expanding the Barba Azul Nature Reserve 85000

Colombia Fundación BioDiversa Colombia Protecting Barbacoas Wetland Watershed 87000

Colombia Fundacíon Proyecto Tití Creating a protected area for cotton-top tamarins in Northern Colombia 87000

Colombia The Hummingbird Conservancy Cloud forest purchase Antioquia 85000

Colombia The Hummingbird Conservancy Extension of La Mesenia Paramillo Reserve 11340

Ecuador Third Millenium Alliance Expansion of the Jama-Coaque Ecological Reserve in the Tumbes-Chocó Biodiversity Hotspot 55000

Guatemala American Bird Conservancy Land purchase to expand the Core Zone of the Cerro San Gil PA 85000

Indonesië Alliance for Tompotika Conservation’s Tompotika Rainforest Reserve Landpurchase Tompotika Rainforest Reserve, Sulawesi 35500

People Unlimited 4.1

Small grants for the Purchase of Nature

37

JAARVERSLAG 2013

Bolivia Probioma Lobby for biodiversity conservation in the Chiquitania and the Pantanal 100009

Bolivia Sociedad Boliviana de Derecho Ambiental Communication plan Ecosystem Alliance Bolivia 5430

Bolivia Sociedad Boliviana de Derecho Ambiental Generation of citizenship with environmental awareness and public accountability in the Bolivian Pantanal 124063

Brazilië Associação Sócio Cultural e Ambiental E Vida Consolidating a joint articulation for defending the Rio Paraguay, the Pantanal and its people 51706

Brazilië Fundação Neotropica Do Brasil A network of environmental communicators in the Pantanal 90000

Brazilië Instituto Centro de Vida Conservation of Paraguay Headwaters 148744,4

Brazilië Instituto Centro de Vida Producing sustainable soy and conserving biodiversity 105000

Brazilië Instituto de Pesquisa e Educação Ambiental Perception of riverine communities that are affected by the increase in hydroelectric plants in the Upper Paraguay Basin 63608

Brazilië Mulheres em Ação no Pantanal Training of trainers for gender mainstreaming in water resource management and environmental education 44676

Brazilië Round Table on Responsible Soy association Payment for Environmental Services (PES) in RTRS maps in Brazil 37442

Paraguay Asociación Guyra Paraguay Building experience for the sustainable development of the Chaco 160025

Paraguay Comunidad y Desarrollo Sustentable Sustainable producion for biodiversity conservation in the Pantanal of Paraguay 147000

Paraguay Fundacion Moises Bertoni Strenghtening the proces of creating conservation areas in the Paraguayan Chaco 116526

Paraguay Fundación Yvy Porã Conservation and Chaco forest management in the Pilcomayo 120000

Paraguay Instituto de Derecho y Economía Ambiental (IDEA) Strenghtening of local governments in the Chaco 130000

Paraguay Señor Bragayrac Comunicacion plan Ecosystem Alliance Paraguay 14910

Paraguay Sobrevivencia Generating conditions for sustainability of the Pantanal in Alto Paraguay 120000

Land Organisatie Projecttitel Budget

Bolivia Sicirec Bolivia Ltda Apoyo a la producción sostenible: Manejo integral y conservación de los recursos naturales con una visión de economía inclusiva 99929

Bolivia Sociedad Boliviana de Derecho Ambiental Desarrollo e Implementación de un Sistema de Gestión Ambiental Indígena para la Gobernanza de la TCO Monte Verde 249131

India Indian Committee for IUCN Coordinator of Leaders for Nature in India 77597

Peru Amazonicos por la Amazonía Association Gestión Participativa de Concesiones para Conservación en la Amazonía Peruana 109924

Peru Asociación Ecológica Sacha Runa Sauce Implementación Básica para la Gestión de la Consesión de Conservación Sacha Ruma, Región San Martin 32693

Land Organisatie Projecttitel Budget

Bolivia American Bird Conservancy Expanding the Barba Azul Nature Reserve 85000

Colombia Fundación BioDiversa Colombia Protecting Barbacoas Wetland Watershed 87000

Colombia Fundacíon Proyecto Tití Creating a protected area for cotton-top tamarins in Northern Colombia 87000

Colombia The Hummingbird Conservancy Cloud forest purchase Antioquia 85000

Colombia The Hummingbird Conservancy Extension of La Mesenia Paramillo Reserve 11340

Ecuador Third Millenium Alliance Expansion of the Jama-Coaque Ecological Reserve in the Tumbes-Chocó Biodiversity Hotspot 55000

Guatemala American Bird Conservancy Land purchase to expand the Core Zone of the Cerro San Gil PA 85000

Indonesië Alliance for Tompotika Conservation’s Tompotika Rainforest Reserve Landpurchase Tompotika Rainforest Reserve, Sulawesi 35500

38

IUCN NL

Mexico Uyolche, A.C. Land lease Nuevo Becal, home of the King Vulture 80511

Myanmar Friends of Wildlife Leasing 900 ha in the Upper Nan-tain Wetland, northern Myanmar 41000

Nicaragua Green Empowerment, village solutions for Global Change Purchase of 225 ha of rainforest in El Bote Forest Reserve, Nicaragua 68000

Peru Amazonicos por la Amazonía Association Land purchase to protect the habitat of the San Martín Titi monkey, Peru 19000

Peru American Bird Conservancy Purchase of 167 hectares in the Abra Patricia Private Conservation corridor, northern Peru 85000

Peru Ucumari Purchase Lolo property in Los Chilchos Valley 23500

Tanzania Tanzania Forest Conservation Group Land purchase in the Misalai forest corridor 85000

Vietnam Education for Nature Securing priority habitat for endangered Vietnamese Pond Turtle 65000

Land Organisatie Projecttitel Budget

Afrika Danish Institute for Human Rights TGAL: IUCN NL Business and Human Rights in the Great Lakes Region Capacity Development 2013 15920

Afrika Grain Media Transboundary Observatory and Communication Strategy Component 2 40557

Afrika Era Films (Filmaker) & Jan-Joseph Stok (Photographer) Transboundary Observatory and Communication Strategy Component 1 163074

Afrika Wildlife Conservation Society Monitoring of Lake Edward Restoration 229118

Burundi Association Burundaise pour la Protection des Oiseaux Mobilisation, Plaidoyer & Observatoire 144599

Congo (D. Rep.) Actions pour les Droits, l’Environnement et la Vie Mobilisation, Plaidoyer & Observatoire, DRC Atlantic Coast 197791

Congo (D. Rep.) Le Réseau pour la Conservation et la Réhabilitation des Ecosystèmes Forestiers Consortium CSO pour TGAL 714179

Congo (D. Rep.) Institut Congolais Pour La Conservation De La Nature Parc National des Virunga Monitoring and regulation of fisheries on Lake Edward 527124

Oeganda African Institute for Energy Governance Mobilizing and empowering local communities in the monitoring of oil governance 312841

Oeganda Global Rights Alert Enhancing Accountability and Operating Space and Safety of HR/Environmental Actors 310443

Rwanda Association pour la Conservation de la Nature au Rwanda Mobilisation, Advocacy & Observatory 156589

Land Organisatie Projecttitel Budget

Guinee Association pour le Développement de la Pêche Artisanale en Guinée Projet d’Appui aux paysans des secteurs de Boneya et de Yatitya pour le Developpement d’une Agriculture Durable 30000

Guinee Organisation pour le Développment Intégré du Littoral Appui a l’organisation des producteurs de bonia et khoni khuoroude pour le Developpement 30000

Guinee-Bissau Acção para o Dessenvolvimento Sustainable manioc production in Northern Guinee Bissau 40000

Land Organisatie Projecttitel Budget

Bolivia Insight Share Participatory Video Training Bolivia 67936

India Insight Share Participatory video training 34250

India Wildlife Trust of India Restoring the wildlife habitat in Garo Hills and Karbi Anglong Autonomous Council areas of Northeast India 300000

Mali Wetlands International Headquarters Community based nature conservation in the Inner Niger Delta 299778

Nederlandse Antillen Dutch Caribbean Nature Alliance Conch restoration, Lac bay, Bonaire 300000

Wereldwijd John Liu John Liu We are the World 450000

Grote Meren

Turing Foundation

What if we change

39

JAARVERSLAG 2013

Mexico Uyolche, A.C. Land lease Nuevo Becal, home of the King Vulture 80511

Myanmar Friends of Wildlife Leasing 900 ha in the Upper Nan-tain Wetland, northern Myanmar 41000

Nicaragua Green Empowerment, village solutions for Global Change Purchase of 225 ha of rainforest in El Bote Forest Reserve, Nicaragua 68000

Peru Amazonicos por la Amazonía Association Land purchase to protect the habitat of the San Martín Titi monkey, Peru 19000

Peru American Bird Conservancy Purchase of 167 hectares in the Abra Patricia Private Conservation corridor, northern Peru 85000

Peru Ucumari Purchase Lolo property in Los Chilchos Valley 23500

Tanzania Tanzania Forest Conservation Group Land purchase in the Misalai forest corridor 85000

Vietnam Education for Nature Securing priority habitat for endangered Vietnamese Pond Turtle 65000

Land Organisatie Projecttitel Budget

Afrika Danish Institute for Human Rights TGAL: IUCN NL Business and Human Rights in the Great Lakes Region Capacity Development 2013 15920

Afrika Grain Media Transboundary Observatory and Communication Strategy Component 2 40557

Afrika Era Films (Filmaker) & Jan-Joseph Stok (Photographer) Transboundary Observatory and Communication Strategy Component 1 163074

Afrika Wildlife Conservation Society Monitoring of Lake Edward Restoration 229118

Burundi Association Burundaise pour la Protection des Oiseaux Mobilisation, Plaidoyer & Observatoire 144599

Congo (D. Rep.) Actions pour les Droits, l’Environnement et la Vie Mobilisation, Plaidoyer & Observatoire, DRC Atlantic Coast 197791

Congo (D. Rep.) Le Réseau pour la Conservation et la Réhabilitation des Ecosystèmes Forestiers Consortium CSO pour TGAL 714179

Congo (D. Rep.) Institut Congolais Pour La Conservation De La Nature Parc National des Virunga Monitoring and regulation of fisheries on Lake Edward 527124

Oeganda African Institute for Energy Governance Mobilizing and empowering local communities in the monitoring of oil governance 312841

Oeganda Global Rights Alert Enhancing Accountability and Operating Space and Safety of HR/Environmental Actors 310443

Rwanda Association pour la Conservation de la Nature au Rwanda Mobilisation, Advocacy & Observatory 156589

Land Organisatie Projecttitel Budget

Guinee Association pour le Développement de la Pêche Artisanale en Guinée Projet d’Appui aux paysans des secteurs de Boneya et de Yatitya pour le Developpement d’une Agriculture Durable 30000

Guinee Organisation pour le Développment Intégré du Littoral Appui a l’organisation des producteurs de bonia et khoni khuoroude pour le Developpement 30000

Guinee-Bissau Acção para o Dessenvolvimento Sustainable manioc production in Northern Guinee Bissau 40000

Land Organisatie Projecttitel Budget

Bolivia Insight Share Participatory Video Training Bolivia 67936

India Insight Share Participatory video training 34250

India Wildlife Trust of India Restoring the wildlife habitat in Garo Hills and Karbi Anglong Autonomous Council areas of Northeast India 300000

Mali Wetlands International Headquarters Community based nature conservation in the Inner Niger Delta 299778

Nederlandse Antillen Dutch Caribbean Nature Alliance Conch restoration, Lac bay, Bonaire 300000

Wereldwijd John Liu John Liu We are the World 450000

40

IUCN NL

Ons netwerk

Ons netwerk is onze kracht. Dagelijks is IUCN NL bezig met het samenbrengen van onze partnerorganisaties, in Nederland en daarbuiten. Door krachten te bundelen kunnen we ons doel bereiken: een gezonde, duurzame en rechtvaardige wereld waarin natuur wordt beschermd.

LidorganisatiesIn 2013 telde IUCN in Nederland

40 lidorganisaties. Deze leden bestaan uit natuur­ en milieuorganisaties

en wetenschappelijke instituten die in Nederland gevestigd zijn, en de Nederlandse overheid. De lidorganisaties stemmen gezamenlijke belangen af tijdens onze ledenvergaderingen.

Zuidelijke partnersIUCN NL werkt samen met

ongeveer tweehonderd lokale natuurorganisaties in 24 landen in

Azië, Zuid­Amerika en Afrika. Als spin in het web zorgt IUCN NL ervoor dat alle betrokken partijen optimaal samen­werken voor duurzaam natuurbeheer dat bijdraagt aan een beter

bestaan voor de lokale bevolking.

BedrijvenBedrijven hebben wereld­

wijd een grote impact op ons natuurlijk kapitaal: ecosystemen en

biodiversiteit. IUCN NL stimuleert ondernemingen om hun bedrijfs­processen te vergroenen en draagt bij aan het vinden van praktische oplossingen voor behoud van

ecosystemen en biodiversiteit.

OverheidAls beleidsmaker spelen overhe­

den een essentiële rol in het behalen van de doelstellingen van IUCN NL.

Dat doen wij zo veel mogelijk in samen­werking met de overheid, met name met de ministeries van Buitenlandse Zaken, Economische Zaken en Infrastructuur &

Milieu.

WetenschappersMeer dan 12.000 wetenschap­

pers van allerlei disciplines werken samen in de zes internationale, weten­

schappelijke commissies van IUCN. Deze experts delen kennis in de vorm van rapporten en geven advies over natuurbehoud.

IUCN NL

41

JAARVERSLAG 2013

SSSSSSS

Biomassaoverleg Bossenoverleg

Nederlandse Sojacoalitie

IDUTGroene11

IUCN NL Werkgroep Den Haag

Netherlands Water Partnership

CoalitiesIUCN NL initieert en adviseert een aantal thematische werkgroepen. Samen met de andere deelnemers van deze werkgroepen proberen wij onderwerpen rond vergroe­ning van de internationale samenwerking, economische vergroening en behoud en herstel van natuur op de publieke en poli­tieke agenda te zetten.

42

IUCN NL

Kennis zal daarnaast een prominente plaats krijgen in onze strategie, waaronder de ambitie om in Nederland de (toe­gepaste) wetenschappelijke kennis binnen de mondiale IUCN­familie en de IUCN Commissies beter te ontsluiten en in te zetten. Die kennisagenda zal worden gedreven door de wens en noodzaak om te innoveren, om economische en ecolo­gische disciplines verder te integreren, en om effectief te kunnen opereren in een complexe en snel veranderende (geo)politieke context.

Vanzelfsprekend zal de Routekaart 2020 ook ingaan op ons partnerschap met de private sector, waaronder ons werk met Leaders for Nature. Met die inzet wil IUCN NL de komende jaren een partner en aan­jager zijn bij de inrichting van de nieuwe economie.

In 2014 komt ook het einde in zicht van het huidige MFS­subsidiekader. Dat zal een fundamentele heroriëntatie vragen binnen de organisatie. Onderdeel van die uitda­ging is verdere professionalisering, innova­tie en de diversificatie van onze financiële bronnen. Dat zijn spannende vraagstuk­ken, maar bieden direct ook een prikkel tot vernieuwing en versterking.

Voor ons als Nationaal Comité vormt het mondiale IUCN Programma 2013­1016, zoals vastgesteld door het IUCN World Conservation Congres, het inhoudelijke kompas voor de toekomst. Binnen dat programma, en mede gedreven door de Nederlandse context, kiezen wij als IUCN NL onze eigen accenten en focus.

Een belangrijke opdracht voor 2014 is de ontwikkeling van een langere­termijn strategie. Wij noemen dat de Routekaart 2020. Daarin willen we aangeven wat de komende zes jaar onze ambities en priori­teiten zijn, hoe we een krachtig en innova­tief programma kunnen vormgeven, en hoe we als Nationaal Comité optimaal waarde kunnen toevoegen voor de Nederlandse IUCN­leden. We willen deze strategie in nauwe consultatie met de leden vorm geven.

Een belangrijk aspect van de Routekaart 2020 zal de inhoudelijke focus zijn, waarbij we het belang van biodiversiteit en gezonde ecosystemen binnen de grote thema’s van dit decennium (waaronder klimaatverandering, voedselzekerheid, duurzame economische groei en ontwik­keling) overtuigend willen neerzetten. Met bijzondere aandacht voor de internationale dimensie daarvan.

Centraal in de Routekaart 2020 staat ook de platformrol van IUCN NL – het creëren van toegevoegde waarde voor onze leden en het zoeken naar verbinding en gedeelde belangen.

Vooruitzicht

43

JAARVERSLAG 2013

Ten opzichte van de begrote baten voor het jaar 2013 valt op dat de projectbaten ca. 40% (€ 4 miljoen) hoger zijn dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door hoger dan begrote inkomsten voor het Ecosystem Alliance programma (ca. € 1,3 miljoen) als gevolg van het sneller dan verwacht inlopen van achterstanden in het programma. Verder verliep bij het Transboundary Great African Lakes programma de financiële opstart in 2013 voorspoediger dan gepland (€ 2,7 miljoen). Deze situatie bij bovengenoemde program­ma’s geldt ook voor de corresponderende projectlasten, zodat er per saldo uit hoofde hiervan geen resultaatinvloed is. Ten aan­zien van de overige (niet­project) kosten kan worden vermeld dat deze 2,8% lager (ca. € 94.000) zijn dan begroot. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door lagere personeelskosten (ca. € 70.000) en lagere afschrijvingen (ca. € 11.000) dan begroot.

Dit alles resulteert in een positief saldo van baten en lasten van € 145.115 ten opzichte van een begroot positief resultaat van € 366. Na verwerking van de mutatie van de bestemmingsreserve SPN (Small grants for the Purchase of Nature) van € 206.675 en een dotatie bestemmings­fonds Forest Forever Fund van € 1.665 resteert er een negatief resultaat van € 64.224. De mutatie van de bestem­mingsreserve SPN betreft het niet in 2013 bestede bedrag in het kader van landaan­koopprogramma’s. Dit is een saldo van toevoegingen aan de reserve in 2013 van € 454.200, voornamelijk door een bijdrage van de Nationale Postcodeloterij, en ont­trekkingen in verband met landaankoop­

liggen over het algemeen goed op schema en eerdere bestedingsachterstanden in enkele programma’s zijn vrijwel ingelopen.

Een aanvang werd gemaakt met een planning van de laatste landenbestedingen en de toeschrijving van beheerskosten van het programma aan landen, om in 2015 te kunnen voldoen aan de regel dat 60% van de ontvangen MFS II bedragen in dat jaar besteed moet worden in specifiek door het Ministerie van Buitenlandse Zaken aange­wezen landen. Van de 16 landen in het portfolio van de Ecosystem Alliance behoren er 10 tot die groep.

In 2013 hebben er vijf bestuursvergaderin­gen plaatsgevonden. Medio 2013 heeft er zowel een directiewisseling plaatsgevon­den als een wisseling van bestuurs­voorzitter. Maas Goote is aangetreden als permanente algemeen directeur en er is afscheid genomen van interim directeur Michiel de Wilde. In het bestuur heeft inte­rim voorzitter Hendrik Jan Laseur de voor­zittershamer overgedragen aan Nanno Kleiterp. Met dit nieuwe team worden de strategisch­ inhoudelijke voorbereidingen getroffen voor nieuwe uitdagingen. Ook werd in 2013 vooruitgang geboekt met een aantal interne processen, zoals het optimaliseren van de projecttijdadministratie en het professionaliseren van het proces van capaciteitsplanning en begroting.

ResultaatHet boekjaar 2013 wordt afgesloten met een negatief resultaat van € 64.224. Dit resultaat wordt verrekend met de continuïteitsreserve.

JaarrekeningIn dit jaarverslag is een samenvatting van de jaarrekening 2013 opgenomen. Op 7 april 2013 is door Dubois & Co. Registeraccountants een goedkeurende verklaring voor deze jaarrekening afgegeven. De volledige jaarrekening is op te vragen bij de receptie van IUCN NL via mail@iucn.nl of 020 626 17 32.

Algemeen2013 was een jaar waarin het portfolio van projecten van IUCN NL niet fundamenteel is veranderd en waarin uitvoering gegeven is aan programma’s zoals People Unlimited 4.1, Leaders for Nature en het land­aankoopprogramma Small grants for the Purchase of Nature. Een belangrijk onder­deel van de activiteiten van IUCN NL blijft het Ecosystem Alliance programma, dat een looptijd heeft tot en met 2015. Het jaar 2013 was het derde jaar van dit pro­gramma, dat gefinancierd wordt onder het medefinancieringsstelsel MFS II voor ont­wikkelingssamenwerking en waarvoor de Stichting als penvoerder eindverantwoor­delijk is. Het programma wordt uitgevoerd in samenwerking met de alliantiepartners Wetlands International en Both ENDS.

Lag het accent in de eerste jaren van het programma vooral op de opzet en ontwik­keling van de verschillende landenpro­gramma’s en de Internationale Component, in 2013 konden de eerste daadwerkelijke resultaten van het programma worden geboekt en werd de toepassing van het monitoring­ en evaluatiesysteem verder geperfectioneerd. De landenprogramma’s

Financiën

44

IUCN NL

medewerkers, samengesteld dat een intensieve tweedaagse crisismanagement­training heeft gedaan. Voor de financiering van deze trainingen is gebruik gemaakt van de subsidieregeling die het ministerie van Buitenlandse Zaken in 2013 beschikbaar stelde.

KernwaardenIn samenwerking met de medewerkers hebben bestuur en directie in september 2013 vijf kernwaarden benoemd die naast het richting geven aan de gewenste cultuur, ook verwoorden waar de kracht van de organisatie ligt, intern en extern: ‘Wij verbinden – Wij kennen – Wij pionieren ­ Wij vertrouwen – Wij lossen op’. Er is een start gemaakt met de inbedding van de kernwaarden waaraan in 2014 verder gewerkt zal worden om ze onlosmakelijk onderdeel te maken van het denken en doen. Het bestuur is de directie en mede­werkers zeer erkentelijk voor de grote mate van professionaliteit en betrokkenheid waarmee is gewerkt en voor de goede resultaten die dat heeft opgeleverd.

ToekomstIn 2014 zal de nadruk liggen op het oog­sten van resultaten binnen de lopende projecten en het beter zichtbaar maken van de vorderingen en positieve verande­ringen die onze programma’s hebben gerealiseerd.

In 2014 zal ook een nieuwe strategie wor­den uitgerold welke het kompas zal zijn voor de organisatie richting 2020. Die strategie richt zich op het versterken van de rol van IUCN NL als kennismakelaar en

basis was, is op 1 juni 2013 de nieuwe algemeen directeur aangetreden. In totaal zijn zeven nieuwe medewerkers in dienst gekomen, hebben vier medewerkers de organisatie verlaten, en is een medewerker doorgestroomd naar een hogere functie. De gemiddelde personeelssterkte van 2013 komt daarmee op 32 FTE (2012: 31,1 FTE). Naast de medewerkers met een arbeidsovereenkomst hebben twaalf stagiairs en vrijwilligers hun waardevolle bijdrage aan de organisatie geleverd.

SalarisontwikkelingTen aanzien van de collectieve salarisver­hogingen is besloten tot onderstaande ontwikkeling over de periode 2012­2013 (tussen 1 mei 2010 en 1 december 2012 was er geen sprake van verhogingen). • Per 1 december 2012: 1,0%

salarisstijging• Per 1 februari 2013: 1,5% salarisstijging• In juli 2013 een eenmalige uitkering van

€ 300 bruto naar rato van het dienst­verband voor de medewerkers in dienst op 1 juli 2013.

Opleiding en trainingIn het kader van de veiligheid op reis is in 2013 tijd en geld geïnvesteerd in drie­daagse veiligheidstrainingen voor mede­werkers die voor de uitoefening van hun werk frequent of incidenteel naar de projecten in het buitenland reizen. Met de toename van het aantal risicogebieden wereldwijd achten bestuur en directie het van het grootste belang dat medewerkers goed voorbereid en veilig kunnen werken ‘in het veld’. Op kantoor is een crisis managementteam, bestaande uit tien

programma’s in 2013 van € 247.525. Het saldo van de bestemmingsreserve kan benut worden voor landaankopen na 2013.

Financiële positieNa verrekening van het negatieve resultaat van € 64.224 bedraagt de continuïteits­reserve nu € 1.046.120 (2012: € 1.110.344). Hiermee loopt de continuïteitsreserve terug naar 40,6% van de personeelskosten exclusief overige personeelskosten (2012: 42,9%) ten opzichte van een door het bestuur vast­gestelde norm van 50%.

In 2013 ontving de stichting een bijdrage van € 900.000 van de Nationale Postcode Loterij. De bijdrage van de Nationale Postcode Loterij en haar deelnemers is uniek, want deze is niet alleen meerjarig, maar de stichting bepaalt ook zelf de besteding ervan, op basis van haar exper­tise. Voor 2013 heeft het bestuur besloten om een bedrag van € 450.000 toe te wij­zen aan het landaankoopfonds Small grants for the Purchase of Nature (SPN). De overige € 450.000 is aangewend om te besteden aan de algemene doelstellingen van de stichting. Zonder de Postcode Loterij en haar deelnemers zouden wij een groot deel van onze initiatieven niet kunnen realiseren.

Personeel

In-, door- en uitstroomDe werving voor algemeen directeur is succesvol afgerond. Na een periode van twee jaar waarin er een directie op interim

45

JAARVERSLAG 2013

bruggenbouwer, scherpt daarnaast de inhoudelijke agenda verder aan en beoogt de organisatie verder klaar te stomen voor de uitdagingen van de komende jaren.

Een van de belangrijkste uitdagingen zal zijn om de inhoudelijke agenda van IUCN NL een plek te laten verwerven in het nieuwe post­2015 beleidskader van de Nederlandse overheid. Dit vraagt niet alleen een inhoudelijke slag (de plaats van de natuur binnen inclusieve duurzame ontwik­keling en handel). Maar ook een strate­gische slag, door het vormen van nieuwe en complementaire allianties met andere organisaties. Onderdeel van die strate­gische uitdaging is het diversifiëren van onze inkomstenstromen en een duidelijke invulling van ons dienstenportfolio.

Peter P. Fechter, penningmeester

46

IUCN NL

Balans per 31 december 2013

2013 2012 ACTIVA € €

Materiële vaste activa 18.964 30.022 Vorderingen en overlopende activa Nog te ontvangen subsidies 5.451.398 1.913.477 Debiteuren en overige vorderingen 1.096.682 350.805

6.548.080 2.264.282

Liquide middelen 2.438.252 6.632.762 Totaal 9.005.296 8.927.066

PASSIVA € €

Reserves en fondsen

Reserves Continuïteitsreserve 1.046.120 1.110.344 Bestemmingsreserve SPN 321.634 114.959 1.367.754 1.225.303Fondsen Bestemmingsfonds lopende projecten 105.695 104.030 Kortlopende schulden Crediteuren 90.193 143.829 Belastingen en premies sociale verzekeringen 144.847 126.700 Overige schulden en overlopende passiva 1.413.073 1.767.002 Toegezegde programmasubsidies 5.883.735 5.560.202

7.531.848 7.597.733

Totaal 9.005.296 8.927.066

47

JAARVERSLAG 2013

Staat van baten en lasten over 2013

2013 Begroot 2012 BATEN € € €

Baten uit eigen fondsenwerving 218.794 167.737 257.045Baten uit acties van derden 1.055.681 966.811 1.095.754Subsidies van overheden 13.092.250 9.071.851 13.408.526Rentebaten ­19.498 75.000 158.906

SOM DER BATEN 14.347.228 10.281.399 14.920.231

LASTEN € € €

Besteed aan doelstellingen Terrestrische ecosystemen 3.601.048 3.189.201 4.840.670 Mariene­ en zoetwater ecosystemen 6.724.244 3.548.210 5.189.884 Energie en Klimaat 2.881.865 2.493.837 4.198.720

Totaal 13.207.156 9.231.248 14.229.274

Werving baten Kosten eigen fondsenwerving 2.668 2.746 4.327 Kosten acties derden 15.380 15.827 12.160 Kosten verkrijging subsidies overheden 144.314 148.491 140.476

Totaal 162.362 167.064 156.963 Beheer en administratiekosten Kosten beheer en administratie 833.594 882.720 784.010

Totaal 833.594 882.720 784.010 SOM DER LASTEN 14.203.113 10.281.033 15.170.247

SALDO VAN BATEN EN LASTEN 144.115 366 -250.016

Bestemming saldo Toevoeging/onttrekking aan: Bestemmingsreserve SPN ­206.674 ­ 285.892 Overige reserves ­1.665 ­ ­

RESULTAAT -64.224 366 35.876

Toevoeging / onttrekking Continuïteitsreserve -64.224 366 35.876

48

IUCN NL

Lasten met betrekking tot subsidies en bijdragen worden op basis van de projectkosten en indeling van betreffende projecten toegewezen aan de doelstellingen. Personeelskosten worden toegerekend aan doelstellingen op basis van projectteamindeling van de individuele medewerkers. Niet-projectgerelateerde personeelskosten worden verantwoord onder beheer en administratie. Kosten werving baten worden onderverdeeld op basis van begrote inkomsten per categorie. Niet-personeelskosten worden naar de verschillende onderdelen toegerekend naar rato van de betreffende personeelskosten.

Specificatie en verdeling kosten naar bestemming 2013

Bestemming Lasten per doelstelling Kosten werving baten Beheer en administratie

Totaal Begroot Totaal

Team Aarde

Team Water

Team Energie en Klimaat

Eigen fondsen- werving

Acties derden

Subsidies van Overheden

2013 2013 2012

Subsidies en bijdragen

2.541.114 5.967.609 2.447.145 - - - - 10.955.868 6.939.742 12.030.991

Personeelskosten 928.667 662.929 380.882 2.338 13.475 126.441 730.358 2.845.091 2.915.772 2.754.742

Publiciteit en communicatie

1.801 1.286 739 5 26 245 1.417 5.519 37.800 9.383

Huisvestingskosten 47.009 33.558 19.280 118 682 6.400 36.971 144.019 138.269 142.423

Kantoor en algemene kosten

78.033 55.704 32.004 196 1.132 10.625 61.370 239.065 224.450 213.168

Afschrijving en rente 4.423 3.157 1.814 11 64 602 3.479 13.551 25.000 19.539

Totaal 3.601.048 6.724.244 2.881.865 2.668 15.380 144.314 833.594 14.203.113 10.281.033 15.170.246

Ratio’s

Bestedingspercentage lasten 93%

Bestedingspercentage baten 92%

Kostenpercentage eigen fondsenwerving 1%

Percentage beheer en administratie 6%

Norm maximum beheer en administratie 10%

49

JAARVERSLAG 2013

Bezoldiging directie

Naam M.M. Goote M.C. de Wilde M.M. Euwens W.H. Ferwerda

Functie alg. directeur interim directeur interim directeur alg. directeur

Dienstverband

aard (looptijd) bepaald bepaald beëindigd beëindigd

uren 36 32

part-time percentage 100 88,89

periode 01/06/13 - 31/12/13 01/01/13 - 14/08/13

Bezoldiging (in € )

bruto loon/salaris 50.965 70.538

vakantiegeld 4.077 -

eindejaarsuitkering 4.611 -

uitbetaling vakantiedagen - 8.206

59.653 78.744 - -

SV lasten (wg deel) 5.434 6.211

Belastbare vergoedingen/bijtellingen 370 750

Pensioenlasten (wg deel) 4.615 14.625

Totaal bezoldiging 2013 70.072 100.330 - -

Totaal bezoldiging 2012 - 55.663 115.524 19.879

50

IUCN NL

Colofon

Samenstelling: Marijn van der Pas en Gemma SpanFoto’s: PanPhoto Karo Sahakyan (p. 2), JJ Stok (p.14), Freddy Chavez (p.19), worldwildlifewonders / Shutterstock (p. 20), David Bebber (p. 45) en Florian Möllers, Piotr Naskrecki, Szabolcs Sáfián Vormgeving: Joseph Plateau Grafisch Ontwerpers

IUCN NLPlantage Middenlaan 2K1018 DD AmsterdamT + 31 (0) 20 626 17 32mail@iucn.nlwww.iucn.nl

IUCN NL (National Committee of The Netherlands)

Plantage Middenlaan 2K

1018 DD Amsterdam

T + 31 (0) 20 626 17 32

mail@iucn.nl

www.iucn.nl

IUCN Headquarters

Rue Mauverney 28

1196 Gland

Switzerland

T +41 (22) 999 0000

mail@iucn.org

www.iucn.org

IUC

N N

L JA

AR

VE

RS

LA

G 2013 N

aar een groene en rechtvaardige w

ereld

IUCN NL is de Nederlandse tak van de International Union for Conservation of Nature (IUCN), ‘s werelds oudste en grootste unie van natuurorganisaties. IUCN stelt jaarlijks de Rode Lijst van bedreigde soorten op en heeft als enige natuurbeschermer de status van ambassadeur bij de Verenigde Naties.

Binnen de internationale IUCN-koepel werkt IUCN NL met groene organisaties, bedrijven, overheden en wetenschappers aan de verbetering van welzijn van mensen door wereldwijd natuur te beschermen. De activiteiten van IUCN NL richten zich op drie thema’s: groene internationale samenwerking, vergroening van het bedrijfsleven en het herstel en behoud van natuur. In 2013 telde IUCN 40 lidorganisaties in Nederland.

Naar een groene en rechtvaardige wereld

JAARVERSLAG IUCN NL 2013