Muziekwereld 4, 2015 web

vakbond voor musici en acteursvakbond voor musici en acteurs

jaargang 96 nummer 4 - 2015

Op de werkvloer van het Metropole Talentontwikkeling door professionals

De VAR verdwijnt definitief

Auteursrecht online: zin en onzin van handhaven

Met het Sena Muziekproductiefonds helpen we je daar graag bij. Ben je professioneel muzikant en mis je de financiële middelen om jouw muziek te produceren?

Dan is het Sena Muziekproductiefonds er voor jou! Laat deze kans niet liggen en dien je aanvraag

vandaag nog in bij Sena.

Meer informatie en de voorwaarden: www.sena.nl/muziekproductiefonds

Een eigen opname met het Sena Muziekproductiefonds

redactioneel Muziekwereld nr. 4 - 2015

Inhoud2016Opnieuw loopt een bewogen jaar ten einde. Een jaar, om enkele volstrekt willekeurige, maar zeer relevante zaken te noemen, waarin het Auteurscontractenrecht werd ingevoerd, waarin bij Buma/Stem-ra de ‘oude mentaliteit’ van de directie uiteindelijk zijn tol eiste, waarin de wereld van het muziekonderwijs verdere afbraak moest incasseren en waarin opnieuw geen antwoord kwam op de vraag: ‘wat is de toekomst van de VAR?’Over de meeste van deze zaken vindt u de nodige informatie in deze laatste Muziekwereld van 2015. En uiteraard zijn er de vaste rubrieken met zakelijke informatie, maar er is ook aandacht voor de muziek zelf: Bob Fosko in De Favoriete Compositie van... en veel nieuwe releases van leden op de pagina’s van Vers geperst.

Wij wensen u een voorspoedig en muzikaal 2016!

Volg Ntb en VCTN ook op twitter via @Artiestenbond

Omslagillustratie: Minke Faber

Met het Sena Muziekproductiefonds helpen we je daar graag bij. Ben je professioneel muzikant en mis je de financiële middelen om jouw muziek te produceren?

Dan is het Sena Muziekproductiefonds er voor jou! Laat deze kans niet liggen en dien je aanvraag

vandaag nog in bij Sena.

Meer informatie en de voorwaarden: www.sena.nl/muziekproductiefonds

Een eigen opname met het Sena Muziekproductiefonds

kort nieuws4 Wat speelt er? talentontwikkeling6 Dichtbij het werkveld cd-besprekingen12 Vers geperst12 Casey’s Column orkesten16 Bezint eer ge begint column19 Bart Wirtz – Radio 6, ik zal je missen muziekonderwijs20 De bezuinigingsronde van Nederland23 De favoriete compositie van… essay 24 Sampling: diefstal of kunst?28 VCTN-nieuws EHBO29 Remix en rechten jazz30 Zoals Boy Edgar33 Alvorens en Dringende waarschuwing auteursrecht online34 Wortel en stok zzp36 De VAR verdwijnt Onder de leden38 René Meister Ntb-verzekeringen 41 Op maat – De zorgverzekering van 201642 De spiksplinternieuwe Ntb/VCTN-website is live!43 Colofon

? Snelloket > Nieuwe service van de Ntb Heeft u een korte vraag waarop u graag snel een antwoord wilt? Neem dan contact op met het snelloket.Denk hierbij bijvoorbeeld aan vragen over een lesovereenkomst, een opdrachtovereenkomst, een vraag over een cao of hoe u vanuit een WW-uitkering als zelfstandige kunt gaan werken. Het snelloket is iedere woensdag tussen 11:00 en 14.00 uur bereikbaar. U kunt bellen en emailen. De emails worden dezelfde woensdag nog beantwoord. Het telefoonnummer van het snelloket is 020 – 5200703, het email-adres is [email protected] vragen worden beantwoord door Ntb-medewerker Bella Ruis.

N

Heeft U speelproblemen, vermoeidheidsklachten of pijn?Dispokinesis = het vrij kunnen beschikken over houding en beweging. Ont-wikkeld door een musicus voor musici.

Meer informatie: Dianne Bolte

Dispokinesispraktijk: tel. 026 445 34 84 of 06 431 633 99 Zie ook: www.dispokinesis.nl

- ingezonden mededeling -

Deadlines 2016 voor aanvragen bij het Sena MuziekproductiefondsIn 2016 zijn er 3 aanvraagron-des voor het aanvragen van een subsidie bij het Sena Muziekpro-ductiefonds.Aanvraagrondes 2016- Aanvraagronde 1: 16 november 2015 t/m 13 maart 2016- Aanvraagronde 2: 14 maart t/m 19 juni 2016- Aanvraagronde 3: 20 juni t/m 13 november 2016Het fonds helpt eigen beheerar-tiesten op weg bij het financie-ren van hun geluidsproducties. Musici uit alle muziekdisciplines kunnen een aanvraag doen. Het Sena Muziek Productiefonds biedt de kans om met subsidie een kwalitatief hoogwaardige geluidsopname te maken die ver-volgens direct fysiek of digitaal kan worden geëxploiteerd. Je kunt maximaal € 5000 en mini-maal € 1500 aanvragen om de productiekosten van geluidsop-namen te financieren. Tweederde van dit bedrag is een subsidie en eenderde een renteloze lening. Aanvragers moeten het geleende bedrag binnen twee jaar terug-betalen aan Sena en het fonds financiert nooit meer dan 50% van het totaalbudget. De andere

AuteursrechtgidsNaar aanleiding van de ont-wikkelingen in de praktijk, de invloed van nationale en Europese jurisprudentie en het nieuwe auteurscontractenrecht is een volledig herziene tweede druk van de Auteursrechtgids voor de Nederlandse praktijk verschenen voor iedereen die professioneel te maken heeft met auteursrecht of naburige rechten. De Auteursrechtgids volgt het proces van het tot stand komen van het werk tot en met de exploitatie daarvan, met veel aandacht voor de nieuwe regels voor de uitgeefovereenkomst en vele voorbeelden en praktische tips hoe daar in de praktijk mee om te gaan. De Auteursrechtgids voor de Nederlandse praktijk is een uitgave van Sdu uitgevers en is ook als e-boek beschikbaar. Auteur Michel Frequin heeft meer dan dertig jaar ervaring

betrokken partijen moeten een-zelfde bedrag bijleggen om tot een finished product te komen. De subsidievoorwaarden staan op de website van Sena en je kunt er een digitaal aanvraagformulier downloaden en invullen. Voor meer info: www.sena.nl.

World Music Forum-pa-nel op Noorderslag Op 14 januari verzorgt het World Music Forum NL tijdens Eurosonic Noorderslag een panel waarbij het programmeren op poppodia en festivals voor een rap toenemend nieuw publiek met een zeer diverse culturele achtergrond centraal staat. Titel: ‘Kleur bekennen: richting een nieuw publiek’. Op donderdag 21 januari 2016 vindt in het Bimhuis de volgende World Blend Café- netwerkbij-eenkomst plaats. Het programma wordt later bekendgemaakt. Meer info en aanmelden via: www.worldmusicforum.nl.

als bedrijfsjurist, beleidsadviseur in de uitgeverijbranche, directeur van een collectieve beheersorga-nisatie en is momenteel directeur van de branchevereniging voor collectieve beheersorganisaties VOI©E en uit dien hoofde tevens werkzaam voor de Federatie Auteursrechtbelangen. Voor meer informatie: www.auteursrechtgids.nl.Voor Ntb-leden geldt gedurende de maand december een actie-korting van 20% op de gedrukte versie. Leden die daarvoor belangstelling hebben kunnen de actiecode opvragen bij het secretariaat van de Ntb, tel. 020 6203131.Laatste nieuws: Ntb treedt weer toe tot het CAOKE-overlegOp 3 december 2015 hebben de CAOKE-partijen (vakbond AVV en werkgeversorganisatie Cultuurconnectie) in een overleg met vakbonden FNV KIEM en de Ntb een akkoord bereikt over toetreding van FNV KIEM en Ntb tot de huidige CAO-Kunsteduca-tie 2015-2016. In het kader van de belangenbe-hartiging van hun leden en in het belang van de branche hebben Ntb en FNV-KIEM besloten de CAOKE 2015-2016 alsnog te on-dertekenen en daarmee weer toe te treden tot het CAOKE-overleg.Zie ook het artikel: ‘De bezuini-gingsronde van Nederland’ op pag. 20 e.v.

pagina 4 Ntb - Muziekwereld

kort nieuws

Wat speelt er?

Jong Metropole in 2016 van start In de zomer van 2016 start er een nieuw en bijzonder talent-ontwikkelingsproject: het Jong Metropole. Dankzij het Prins Bernhard Cultuur Fonds en de Stichting Keep an Eye krijgen jonge, talentvolle musici de mo-gelijkheid om een programma in te studeren onder begeleiding van de musici en dirigent van het Metropole Orkest. Vervolgens zal het Jong Metropole een aan-tal concerten geven in Neder-land. Het is een unieke kans voor talentvolle musici om ervaring op te doen en de kneepjes van het vak te leren van de ervaren collega’s uit het Metropole Orkest (MO). Om dit project te realiseren hebben het NJO (Na-tionaal Jeugd Orkest), NJJO (Na-tionaal Jeugd Jazz Orkest) en het MO de handen ineengeslagen. De drie organisaties hebben een eigen manier van werken in de wereld van de lichte muziek, jazz en klassieke muziek, maar een gezamenlijke missie als het gaat om de ontwikkeling van jong toptalent. Jong Metropole is de vertaling van deze missie in een gezamenlijk meerjarenproject dat doorloopt tot 2019. Daarin wordt het beste van de verschil-lende muziekwerelden samen gebracht: het excellente spel vanuit de klassieke strijkerstra-ditie met de swing, improvisatie en timing vanuit de jazztraditie. Er kunnen 70 musici deelnemen aan het Jong Metropole. Naast concerten door een volledige MO-bezetting passen ook klei-nere ensembles, vernieuwende producties, crossover-projecten met andere muziekgenres en masterclasses in het ‘Jong Metropole’-concept. De drie partners willen een structurele samenwerking tot stand brengen

tussen de genoemde orkesten uit de klassieke en lichte muziek waarbij de musici van elkaars werkwijze leren en een nieuw netwerk creëren; met hands-on workshops alle aspecten van de muziekpraktijk belichten zodat studenten van dichtbij ervaren hoe een productieproces tot stand komt; een nieuwe gene-ratie arrangeurs, componisten en ensembleleiders kweken en een springplank bieden naar een succesvolle carrière. Het zijn ambitieuze doelstellingen gericht op ambitieuze musici. Opvallend onderdeel van het Jong Metropole-concept is de toekenning van de Rogier van Otterloo Award. De meest talentvolle Nederlandse, of in Nederland woonachtige, jonge componist/arrangeur/dirigent/orkestleider van nu wordt via deze award gestimuleerd om zich, net als Rogier van Otterloo, te blijven ontwikkelen in het gebied tussen klassieke en lichte muziek. De winnaar krijgt een op maat gemaakt prijzenpakket met o.a een (gast-) samenwer-king met het Metropole Orkest en het volgen van een aantal lessen of masterclasses bij een

bekende orkestleider, arran-geur of componist waar dan ook in de wereld. Voor jazz en lichte muziek is deze award een unicum. Nergens op de wereld wordt de mogelijkheid geboden om voor een orkest van dit for-maat stukken te schrijven en die muziek ook meteen als dirigent te kunnen uitvoeren. Het idee van een componist/arrangeur/orkestleider bouwt voort op de oude traditie van de orkestlei-ders van bigband en andere jazzorkesten: Duke Ellington, Glenn Miller, maar ook Gil Evans, Sun Ra, Charles Mingus, Quincy Jones; en in Nederland Dolf van der Linden en Rogier van Ot-terloo. Al deze musici schreven

niet alleen voor hun orkest maar leidden het orkest/ensemble ook zelf. Het meest uitzonderlijke talent uit het Jong Metropole valt ook in de prijzen. Wie is de meest bijzondere solist, wie is inventief, neemt een uitzonder-lijke plek in binnen de groep? In de wereld van de jazz gaat het vaak om spilfiguren, dat kan ook de bastrombonist zijn die het hele orkest excellent bij elkaar houdt. De winnaar van deze award wordt de mogelijkheid geboden om ergens naar keuze te studeren en masterclasses te volgen. In januari 2016 maken de betrokken partijen meer details bekend over Jong Metropole.

boven en onder: Metropole Orkest Strings en NJJO foto’s: Minke Faber

nummer 4 - 2015 pagina 5


Dichtbij

het werkveld

talentontwikkeling

Coaching van de trombonesectie NJJO

“Fluitisten, horen jullie de piano? Nee? Dat moet wèl want jullie spelen sámen.” Dirigent Jan Stulen geeft aanwijzingen aan een groep conserva-toriumstudenten die passages uit de filmmuziekscore van Sophie’s Choice instuderen. In de kleine ruimte die

voor toehoorders is uitgespaard zit een gemêleerd gezelschap van col-lega muziekstudenten en een aantal vaste orkestleden van het Metropole Orkest (MO). Zij coachen vanmiddag muziekstudenten die willen ervaren hoe het is om in zo’n gerenommeerd

orkest te spelen en toe te werken naar een concert. Straks volgt een tweede groep studenten; dan worden er delen van de filmmuziek voor Turks Fruit ingestudeerd. Deze filmscore werd ooit gecomponeerd door Rogier van Otterloo, een legendarische en ge-

De Metropole Academy is een nieuw en ambitieus talentont-wikkelingsprogramma van het Metropole Orkest. Het pilotjaar eindigt pas in januari 2016 maar we maken alvast een tussen-tijdse balans op met projectmanager Friederike Darius.


Dichtbij

het werkveldtekst: Anita Verheggen fotografie: Minke Faber

Martin Fondse instrueert zangeressen NJJO



zichtsbepalende dirigent van het MO die veel te jong overleed. Verderop in het Muziekcentrum van de Omroep luisteren jonge componisten ademloos naar Bob Zimmerman. Hij vertelt over de muziek die hij componeerde voor de natuurdocumentaire ‘Holland, natuur in de delta’; vooral over hoe hij het heeft aangepakt, door welke beel-den uit de documentaire hij zich heeft laten inspireren en welke thema’s hij gebruikt. Een overdaad aan muzikaal technische informatie, geïllustreerd met beelden uit de documentaire. Deze stevige kost wordt in het Engels opgediend en gretig opgeslokt door het aandachtige publiek. Elders in het gebouw lopen plukjes jonge musici met hun instrument onder de arm, in afwachting van de volgende sessie; de Metropole Academy (MO Academy) in full swing. Dit is het pilotjaar van de academy, de proef op de som waaruit moet blijken of deze kennismaking met de praktijk van een groot jazz/pop-orkest aanslaat bij de conservato-

riumstudenten. En belangrijker nog: of het iets wezenlijks toevoegt aan het curriculum van de conservatoria. Frie-derike Darius is ervan overtuigd dat de MO Academy een belangrijke meer-waarde heeft voor de studenten. Zij is projectmanager talentontwikkeling bij het orkest en was er zelf gedurende 16 jaar 1e fluitiste. Later was ze o.a. werk-zaam bij het Rotterdams conservato-rium Codarts. “Ik weet wat studenten belangrijk vinden door mijn werk bij Codarts. Weet je dat veel conservato-riumstudenten in Nederland uit het buitenland komen? En wat hebben zij voor een beeld van de Nederlandse muziek? Vaak hebben ze hun eigen docent nog nooit horen optreden. Ze kennen het MO alleen van horen zeg-gen. Maar het orkest is een instituut, cultureel erfgoed, en werkt samen met veel grote sterren. Toen ik nog bij Codarts werkte nam ik mijn studenten vaak mee naar repetities en concerten van het Metropole Orkest en dat vol-deed echt aan een behoefte.” Darius

werd door het MO-management gevraagd om de talentontwikkeling vorm te geven. Zij schreef een plan voor de MO Academy, ging op zoek naar financiers en legde haar plannen voor aan de conservatoria. In 2015 kon de pilotversie van de MO Academy uiteindelijk van start.

Brede blikInmiddels hebben zich 280 conser-vatoriumstudenten aangemeld bij de MO Academy en nemen gemiddeld 85 studenten per project deel. In dat opzicht is de missie al geslaagd maar Darius heeft een veel grotere ambitie. “De studenten moeten een compleet beeld krijgen van hoe een productie tot stand komt. Vaak zijn ze alleen maar gericht op hun instrument: ‘Als ik mijn partij maar goed speel dan komt het wel goed.’ Van die illusie wil ik ze afhelpen. Ik heb een productie-team samengesteld dat grotendeels bestaat uit studenten. Ze gaan het repertoire meebepalen, aankondiging-en doen en ze hebben leuke dingen voor de PR bedacht. Ik heb ook de begrotingen met ze doorgenomen. Ze moeten ervaren wat het is om een idee ook daadwerkelijk te realiseren in de praktijk. Dus moeten ze zich ook met de nazorg bezighouden zoals de betalingen en het opruimen van de studio. Ze moeten het hele proces een keer meekrijgen. Studenten vroegen me of ze wat mochten arrangeren en ik zei: ‘Natuurlijk, kom maar op’. Voor de volgende productie van de aca-demy spelen we vier stukken die door studenten zelf zijn gecomponeerd en gearrangeerd. Wij zijn het werkveld en dat moeten ze van dichtbij meekrijgen. Het gaat mij echt om de verbreding. Niet alleen maar leuk spelen maar ook de context begrijpen en de spanning die daar bij hoort.”

PuzzelOm die grote en diverse groep studen-ten te bedienen is een aantrekkelijk en gevarieerd programma noodzakelijk.

Het gaat echt om de verbreding. Niet alleen maar leuk spelen maar ook de context begrijpen en de spanning die daar bij hoort


Darius: “Studenten zijn verwend. Zij willen het liefst projecten met Joshua Redman en Kurt Elling. De gevarieer-de programmering van het MO maakt dat we de studenten verschillende stijlen kunnen aanbieden, maar maakt ook dat het logistiek een uitdaging is om het allemaal passend te krijgen. De orkestmusici moeten voldoende tijd krijgen om zelf een programma te repeteren en daarnaast studenten te coachen in een MO Academy-project. Dat luistert nauw en moet financieel ook haalbaar zijn maar het lukt altijd!” Ondanks deze logistieke puzzel heeft Darius dan ook een aantrekkelijk programma voor 2016 in elkaar gezet: in maart gaat de strijkersgroep van het MO met studenten filmmuziek spelen waarbij MO-topdirigent Vince Mendoza een dag met de studenten repeteert. In april speelt het MO met Brigitte Kaandorp en ligt het accent

op arrangeren voor dit specifieke mu-ziekgenre. Darius: “We willen samen met Brigitte Kaandorp en een stu-dentenorkest een kinderprogramma vormgeven. De middag voordat het MO met Kaandorp optreedt in het theater vindt er dan een apart kinder-concert van haar en het studentenor-kest plaats speciaal voor basisschool-leerlingen. De studenten gaan dan ook aan de slag met de regisseur die het hele Kaandorp-concert vormgeeft.” In de zomer volgt het Jong Metropole waarin het MO samenwerkt met het Nationaal Jeugd Jazz Orkest (NJJO) en het Nationaal Jeugd Orkest (zie pag. 5 in deze Muziekwereld, red.). Het jaar wordt afgesloten met een project i.k.v. het Amsterdam Dance

Event. De Berlijnse dance-producer Henrick Schwarz ontfermt zich over de studenten en er wordt dance-materiaal gespeeld. “Schwarz is een creatieve topproducer die echt nieuwe klanken kan ontwerpen”, vertelt Da-rius. “Daar gaan we iets nieuws mee creëren. Dat wordt grensverleggend.” Het programma wordt gecompleteerd met masterclasses van Jong Onderne-men, de HKU en leden van het MO.

ExcellentieDarius neemt haar ervaringen met het afgelopen seizoen mee in de planning van nieuwe projecten. Over het alge-meen zijn alle betrokken partijen te-vreden over dat pilotseizoen. Het pro-ject met het NJJO, waarbij dit orkest

Het Metropole Orkest is het enige orkest dat talentontwikkeling op het gebied van jazz en pop kan bieden

MO Academy speelt filmmuziek o.l.v. Jan Stulen


samen met de strijkers van het MO en percussionisten en een harpiste van de MO Academy een concert gaf o.l.v. Martin Fondse, vindt Darius één van de hoogtepunten. “De strijkers van het MO vonden het ontzettend leuk om met het NJJO het repertoire van Fondse te spelen. De strijkers geno-ten van het NJJO en omgekeerd. Ook leuk dat een aantal NJJO-leden iets vertelde over de muziek tijdens het concert. Het onderstreept dat ze het concert met elkaar maken en dat ze bij elkaar betrokken zijn. Nog leuker was het geweest als het geluid en licht ook door studenten was gedaan. Daar streef ik wel naar; en dan de borrel-hapjes tijdens de pauze door studen-ten van een cateringopleiding. Dat is het integreren van de verschillende facetten die allemaal tot een concert leiden.”

Darius evalueerde het pilotseizoen

met de conservatoria. “Zij vinden de MO Academy geweldig. Wij zijn het werkveld en dat kan een conservato-rium niet bieden. Studenten moeten zelf vaststellen of een project van de academy in hun curriculum past.” Nog deze maand presenteert een groep studenten van de HKU de uitkomsten van een onderzoek naar wat er bij muziekstudenten ontbreekt aan kennis over het directe werkveld. Darius: “Er staat ook in hoe we hen kunnen helpen om die vaardigheden snel aan te leren. Het is het gereedschap dat ze nodig hebben bij het opbouwen van hun carrière.” Het onderzoek helpt Darius bij het opstellen van een interessant programma dat aansluit bij de behoeften van de studenten en hen mede in staat stelt om excellentie te bereiken.

De komende jaren zal talentont-wikkeling een belangrijk onderdeel

zijn van het takenpakket van het MO. Het orkest zal waarschijnlijk worden opgenomen in de z.g. Basis Infrastruc-tuur (BIS) van de kunstbegroting van OCW. Dat brengt nieuwe taken met zich mee. Darius: “In de voorlopige stukken over de BIS staat talentont-wikkeling benoemd als specifieke taak van het MO. Dat is logisch want het MO is het enige orkest dat dit op het gebied van jazz en pop kan bieden. Als het MO in de BIS komt, worden ze ook nog wat gekort in vergelijking met het huidige subsidiebudget. Hoe het talentontwikkelingsprogramma moet worden betaald staat nog in de sterren maar het is één van de opdrachten die uitgevoerd moeten worden. Ik hoop dat we met de MO Academy alvast op de goede weg zijn. Als we maar een paar studenten verder kunnen helpen in hun ontwikkeling vinden we dat al heel geslaagd.”

MO-orkestleden coachen studenten MO Academy


redactie: rakenDra Smit

Vers geperst

ACCORDÉON MÉLANCO-LIQUE Aquarelles Sterkenburg Records Stam011Cherie de Boer en Jean-Pierre Guiran spelen reeds sinds 1984 samen als accordeon-duo. Deze plaat is hun zevende en bevat studio-opnamen van vijftien nieuwe composities van Jean-Pierre. Dat is volgens mij voor AM de eerste keer dat ze alleen eigen werk spelen. Dat valt in eerste instantie helemaal niet op omdat de vijftien stukken op deze cd al-lemaal als evergreens overkomen. Het duo heeft zich gespeciali-seerd in het boetseren met stilte. Alle franje wordt vermeden waardoor er een intens luister-veld ontstaat waarin de magie van de composities zich kan ontvou-wen. De stukken zijn gebaseerd op water met titels als ‘Mermaid’, ‘Quicksand’ en ‘Watercave’ en zo voelt het ook. De beide musici zijn zodanig met elkaar vervlochten dat het samenspel de luisteraar moeiteloos in rustiger vaarwater doet belanden. Het is verstillende muziek die zeer smaakvol is gespeeld en vakkun-dig is opgenomen; ieder detail is kraakhelder aanwezig. Erg mooi!www.acmel.nl

LEO JANSSEN Echoes of a Kind Eigen beheerLeo Janssen speelt saxofoon en klarinet in het Metropole Orkest. Samen met het Metropole Orkest begeleidde hij door de jaren heen tal van groten uit de jazzwereld zoals Herbie Hancock, Brecker Brothers, Pat Metheny en vele vele anderen. Daarnaast is hij ook al jaren actief in allerlei andere bezettingen.In 2003 verscheen zijn eerste solo-cd ‘Echoes of the Mind’. ‘Echoes of a Kind’ is zijn derde, deze keer met gitarist Peter Tie-huis, basgitarist Xander Buvelot en drummer Arno van Nieuwen-huize. De cd begint met een boei-ende sfeerscape waar de sax een mysterieuze inleiding blaast die de toon voor het hele album lijkt te zetten. De negen eigen compo-sities zijn met zeer veel ruimte en o.a. het gebruik van sfeersamples gearrangeerd. Het saxgeluid van Leo Janssen krijgt daardoor een zeer sprekend karakter hetgeen de pakkende melodieën vleugels geeft. Ik was in ieder geval van begin tot het einde geboeid door de sacrale uitstraling van deze toch zeer aardse muziek. www.leojanssen.com

Casey’s ColumnJAZZMUSICUS EN PRESENTATOR CEES SCHRAMA KAN TERUGKIJKEN OP EEN LANGE CARRIÈRE, DOORSPEKT MET VELE SAPPIGE ANEKDOTES UIT DE WANDEL-GANGEN VAN HET MUZIEKLEVEN.

Pluggen met flairZo’n 40 jaar geleden kwam er een clubje bin-nen bij Red Bullet, het bedrijf van Willem van Kooten waar ik toen werkte. Het waren 4 jonge mensen uit Den Haag waaronder 2 broers: de gitaarspelende gebroeders Visser, en verder violiste Judy Schompers en panfluitbespeler Peter Weekers. Ze noemden zich Flairck, de naam was een woordcombinatie van vlerken die met flair spelen. Wij wilden wel een plaat met ze maken want ze hadden schitterend, maar wel afwijkend repertoire. Niemand kende de groep en de muziek was moeilijk te omschrijven. Het bevatte elementen van pop, jazz en Slavische muziek. De plaat die ik met ze ging maken had de titel: ‘Variaties op een dame’ en er moest natuurlijk reclame op radio en tv voor worden gemaakt. Ik woonde niet ver van Willem Duys, de presentator van het tv-programma ‘Voor de vuist weg’ en het

radioprogramma ‘Muziekmoza-iek’, en ben op de fiets naar hem toegegaan met een bandje van Flairck. Hij luisterde ernaar en zei: “Dit wordt helemaal niks.” Hij had wel vaker een uitgesproken mening en ik

Vers geperstredactie: rakenDra Smit


ging onverrichter zake huiswaarts. In die tijd speelde ik ook al in de Gooische Compagnie samen met Piet Daalhuisen. Hij was hoofd radioprogramma’s bij de TROS. Het aanbod van deze omroep bevatte een aardig live-pro-gramma. Het werd wekelijks op zaterdagmor-gen uitgezonden vanuit de Singer Concertzaal in Laren. Karel Prior was de presentator en het was een soort ‘This is your Life’ avant la lettre. Het leven van de hoofdgast van die week werd geïllustreerd aan de hand van optre-dens van andere gasten, vaak bekenden van de hoofdgast. Aan het einde kwam er altijd een surprise-gast. Piet vertelde me dat ze een week later Willem Duys als hoofdgast hadden waarop ik zei: “Wat een goed idee Piet, ik heb en hele leuke surprise-act voor je: een fantas-tisch kwartet. Als je dat aan Willem laat horen gaat ie helemaal uit z’n dak.” Piet was meteen enthousiast. Op die bewuste zaterdagmorgen zat Duys in een versierde stoel op het podium terwijl gasten als Daniël Wayenberg, Louis van Dijk en Mies Bouwman ten tonele werden gevoerd. Aan het einde van het programma was het zover. Karel Prior zei tegen Duys: “We hebben een fantastische surprise-act voor je waar je nog nooit van hebt gehoord.” De vier van Flairck kwamen het podium op en heb-ben een10 minuten lange versie van ‘Variaties op een dame’ gespeeld. Toen het afgelopen was stond de hele zaal op en hebben ze een donderend applaus gekregen. Willem Duys stond ook op en Karel Prior vroeg ‘m wat ie er van vond. Duys zei: “Zoiets prachtigs heb ik nog nooit gehoord. Ik wil ze volgende week in ‘Voor de Vuist weg’ hebben.” Nadat ze in ‘De Vuist’, waren geweest was hun kostje gekocht. In de eerste weken werden meer dan 100.000 exemplaren van de lp verkocht. Dit is dus een verhaal over hoe je iemand niet echt bedriegt, maar wel in zo’n stemming en situatie kan brengen dat ie niet anders kan dan erkennen dat de muziek van een bepaalde artiest “fantas-tisch” is.Overigens bleef Duys mij herhaaldelijk melden dat het toch echt niet zijn muziek was!

MILES! Live in Concert Outlaw Records Deze cd is een kleine bloemle-zing van alle hits uit de thea-tervoorstelling Miles! waarmee trompettist Michael Varekamp, saxofonist Ben van den Dungen, toetsenist Wiboud Burkens, bassist Manuel Hugas, drummer Eric Hoeke en last but not least zangeres Ntjam Rosie het hele land zijn doorgegaan.De zeven stukken op deze plaat zijn live-opnamen van een voorstelling in de Philharmonie te Haarlem op 10 januari 2015. Het is een tocht door het roerige cre-atieve brein van het genie Miles Davis in de glorietijd van de jazz. Dit gezelschap onder leiding van trompettist Michael Varekamp heeft geheel eigen arrangemen-ten gemaakt. Het zijn beslist geen Miles Davis-covers in de normale zin al was het alleen maar omdat zangeres Ntjam Rosie een hoofd-rol speelt. Zij zingt teksten van Jimmy Rage op de oorspronke-lijk instrumentale tracks. ‘Tutu’ wordt daarmee een ijzersterke vocale track in een geheel eigen muzikale opvatting met veel mysterieuze verstilling. De show sloeg aan getuige het feit dat deze vanaf 9 oktober dit jaar nog eens vijftig keer door het hele land uitgevoerd wordt.www.legendsofmusic.nl

LAVINIA MEIJER en CAREL KRAAYENHOF In ConcertSony Classical 88875164442Carel Kraayenhof en Lavinia Meijer ontmoetten elkaar regel-matig backstage bij concerten en festivals. Zo ontstond het idee om de combinatie harp/bando-neon uit te proberen. Een aantal succesvolle repetities leidde tot een duo-programma waarvan op deze cd 15 live-opnamen staan, gemaakt op 7 en 9 september dit jaar in de Hertz-zaal van Tivoli-Vredenburg. Ze spelen compo-sities van o.a. Piazolla, Bacalov, Morricone en eigen werk.Het waren Ierse immigranten die de harp bij het ontstaan van de Tango introduceerden. De com-binatie harp/bandoneon werkt erg goed op deze plaat omdat beide instrumenten, snaar en blaas, elkaar qua geluid erg goed aanvullen. Lavinia Meijer weet met de harp soms woeste tango-stoten te produceren waar Carel Kraayenhof behendig en met veel passie tussendoor surft. Maar ook rustige verstillende passages worden door beide instrumenta-listen moeiteloos uitgevoerd. Ik was bij beluistering in ieder geval diep geraakt en hield het lang niet altijd droog. www.carelkraayenhof.comwww.laviniameijer.com


Gidon Nunes Vaz Tribute to KD Eigen beheerAls onderdeel van een uitwisse-lingsprogramma van het Amster-dams Conservatorium studeerde trompettist Gidon Nunes Vaz in 2013 aan de Temple Univer-sity in Philadelphia, USA. Daar startte hij een onderzoek naar de legendarische trompettist Kenny Dorham (1924 – 1972) over wie hij zijn masterscriptie schreef. Daarin werd het nog nooit vertelde verhaal van KD uiteen gezet en een structureel inzicht gegeven in KD’s speelstijl.Dit debuutalbum is een hom-mage aan zijn grote voorbeeld. Samen met Jasper Van Damme (altsax), Floris Kappeyne (piano), Thijs Klaassen (bas) en Jean-Clair De Ruwe (drums) vertolkt hij o.a. vier composities van KD en een van zichzelf. De plaat begint lekker vlot met KD’s ‘Short Story’. Op een swingende basis laat Gidon gelijk horen wat hij in huis heeft. Virtu-oos met een stevige toon zet hij gelijk door met snelle bopsolo’s, afgewisseld door en in unisono met altsaxofonist Jasper van Damme. Op het lyrische gebied, het domein van de trompet, laat hij de luisteraar ook moeiteloos verdwijnen in zijn verhaal. Grote klasse en bijzonder repertoire.www.gidonnunesvaz.com

THOMAS BAGGERMAN TRIO Live SessionsEigen beheer Het Thomas Baggerman Trio (Thomas en Max Baggerman op gitaar en Machiel Willemsen op contrabas) speelt gypsy jazz met invloeden uit bebop, latin, bossa nova, tango, klassieke muziek en eigen werk. Op deze in de Badcuyp te Amsterdam opgenomen live-cd spelen ze met drie gastsolisten. Violist Tim Kliphuis, vibrafonist Frits Landesbergen en altsaxo-fonist Maarten Hogenhuis laten zich graag door deze jonge frisse gypsiehonden op sleep-touw nemen. In een werve-lende liveshow worden twaalf, voornamelijk standards van o.a. Django Reinhardt en Chick Corea opgevoerd waarin alle stemming-en en sferen opgezocht worden. De viool en sax kennen we al als solo-instrumenten in de gypsie-jazz. De vibrafoon is echter vrij zeldzaam op dat gebied en voegt een warme zoetheid toe waarop de gitaarsnaren hun contrast makkelijk vinden en vice versa. Frits Landesbergen gaat in ieder geval lekker loos op ‘ Armando’s Rhumba’ van Chick Corea daar in de Badcuyp.Dit alles zoals ze zelf zeggen met ‘een eigentijdse, moderne touch en altijd intens en recht uit het hart gespeeld’. Check!www.thomasbaggermantrio.com

CLAIRE PORTER Songbirds Keep Singing, songs of Eva Cassidy BBH StudioEva Cassidy (1963 –1996) was een Amerikaanse zangeres die tijdens haar leven niet bekend werd. Dat gebeurde pas toen zij overleed aan de gevolgen van kanker. Ze maakte postuum furore met een aantal bekende nummers die ze op haar eigen manier bewerkte en uitvoerde. Denk aan ‘Ima-gine’, ‘Time after Time’, Autumn Leaves’ en ‘What a Wonderful World’. Op deze plaat vertolkt zangeres Claire Porter elf van die bekende Eva Cassidy-vertolkingen. De vertolkster vertolkt als het ware. Ze doet dat op haar eigen wijze, niet met de subtiele mystiek van Cassidy maar meer eigentijds slow & easy. Haar stem heeft meer een middle of the road-klank die door pianist/producer Stijn van der Loo in Studio Arnold Mühren in een zeer smaakvolle geluidsproductie is geplaatst. Daarbij begeleid door een topcast bestaand uit gitarist Bert Meulendijk, bassist Bart Soeters, pianist/producer Stijn van der Loo en drummer Arie den Boer. Dan weet je dat het wel goed zit.www.claireporter.nl

CARINHOSO Falar de AmorEigen beheerCarinhoso betekent ‘liefdevol’ op zijn Braziliaans en is ook een muziekformatie rondom zangeres Bodhi Sykora, zanger/gitarist Marco Antonio Sanchez Ramirez, bassist Jura Gomes, cajonist Enri-que Firpi en percussionist Edson Gomes. Dit zijn bepaald geen onbekenden in de muziekwereld. Bodhi Sykora kennen we o.a. van ‘Pink Pettycoat’, haar eigen Braziliaanse band ‘Brazilian Love Affair’ en het ‘Dutch Palladium Orchestra’. Marco Antonio San-chez kennen we o.a van ‘Rumbata’ en ‘El Barco’ .Op deze plaat spelen ze standards van de grootste legen-des uit de Braziliaanse muziek zoals Antonio Carlos Jobim, Pixiguinha en Joao de Barro. Aangevuld met een klein legertje enthousiaste gastmusici wordt een zonnig, muzikaal en zeer dansbaar repertoire vertolkt. Er valt hier en daar best een traantje weg te pinken maar de rode draad van dit album is een vrolijke levenslust die gelijk naar Brazilië doet verlangen.De winst van deze cd gaat naar een goed doel in de Favela’s.www.carinhoso.nl


TANGO EXTREMO HavanaJazz Worldmusic & AgencyTango Extremo drukt haar geheel eigen stempel op de Argentijnse tango en doet dat met overtui-ging en hartstocht sinds haar oprichting in 2003. Met ‘Havana’ bracht de groep dit jaar een combinatie van muziek uit Ha-vana en Buenos Aires ten gehore in de Nederlandse theaters en concertzalen. Deze cd werd in het voorjaar opgenomen en bevat alle hits van het gelijknamige theaterprogramma. Voor deze cd is een aantal gasten uitgenodigd zoals pianist Carlos Matos en de vocalisten Yumarya Grijt en Eduardo Alfonso die de cd nog een extra feestelijk randje geven. En feestelijk klinkt het de hele plaat door, het is eigenlijk Cubaanse muziek met Argen-tijnse twist. De tango is meestal dramatisch maar hier worden vocale feesthits als ‘Chan Chan’ maar ook een eigen bewerking van Georges Bizet’s ‘Habanera y Toreador’ gespeeld. Het fraaie (samen)spel van violiste Tanya Schaap, saxofonist Ben van den Dungen en accordeonist Hans van der Maas is daarbij de vaste melo-dische waarde die deze groep fris en fruitig houdt.www.tangoextremo.com

NEW YORK ROUND MIDNIGHT Maxanter Records CD74604New York Round Midnight is een jazzproductie die op dit moment in de Nederlandse theaters draait met elf musici uit het puikje van de Nederlandse jazzscene, waaronder de vocalisten Deborah J. Carter en Paul van Kessel en een vijfkoppige blazersectie. De the-atershow is een initiatief van de saxofonisten Ben van den Dungen en Alexander Beets die beiden natuurlijk ook van de partij zijn.Op deze cd staat een groot ge-deelte van het repertoire van de show zoals ‘Take the ‘A’Train’, ‘Caravan’, ‘A Night in Tuni-sia’ en ‘It Don’t Mean a Thing’. De luisteraar wordt net als in de the-atershow meegenomen naar the Big Apple van de jaren vijftig en zestig rondom het roerige nacht-leven van Broadway. Deze gerou-tineerde band speelt swingend, ingetogen en opzwepend waarbij de beide vocalisten de luisteraar op een wervelende manier bij de hand nemen op een reis door de tijd in het boppend avontuurlijke New York van weleer. www.newyorkroundmidnight.nl

Gehoord en gezien op YouTube

BAIKAL ICE live soundDe Russische ritmegroep ‘Ethnobeat’ uit Irkutsk heeft wel een zeer bijzonder muziekinstrument uitgekozen: het bevroren Baikalmeer. Op de video is te zien hoe ze de tonen van ijsschotsjes uit proberen, eventueel veranderen en daar een soort bevroren mallet instrument van maken. Wat volgt is een schitterende percussie-uitvoering in een ijskoude omgeving. Zoeken op: BAIKAL ICE live sound

De Bolero met zijn vieren op één celloOp dit filmpje is te zien hoe vier musici Ravels Bolero spelen op één cello. Geheel in de geest van de Bolero komen er gedurende het stuk steeds meer handen en strijkstokken bij en verdwijnen ze ook weer naar het einde toe. Spectaculair gezicht waar de Bolero perfect bij past.Zoeken op: Wiener Cello Ensemble 5+1: Bolero

Betrouwbare gids en hulp bij muziekblessures



orkesten

Ondernemen in de orkestensector

Bezint eer ge begint Mark Gerrits

Het zag er zo mooi uit. ‘Het symfonieorkest doet het anders en werkt anders!’ Nu dreigt een faillissement.

Was er een ‘Berenschotje’ nodig?Wij horen het vaak en met regelmaat: ‘regeren is vooruitzien’. Kennelijk is dat anders in deze sector.Waar iedereen in de orkestensector, die een beetje van de hoed en de rand weet, voor vreesde, werd in de provin-ciale en gemeentelijke politiek ken-nelijk als een donderslag bij heldere hemel ervaren: Het Symfonieorkest dreigt failliet te gaan!

In opdracht van de provincie Overijssel is door bureau Berenschot

een contra-expertise uitgevoerd omdat vanaf april 2015 ‘bekend’ werd dat het orkest er bijzonder slecht voorstond. Dat rapport is in oktober 2015 uitge-bracht en heeft naast de nodige ophef in de sociale media (‘subsidieslurpers’, ‘Balkenende-norm’, ‘wanbeleid’) geresulteerd in het aftreden van de directeur.

Of het ook resulteert in een – naar onze mening – noodzakelijke herbe-zinning in de politieke arena over het vasthouden aan een basis-infrastruc-

tuur met een eigen plek voor een sym-fonieorkest in de provincie Overijssel, is nog maar de vraag.

Wat is er aan de hand?Citaat uit het rapport van Berenschot:‘Op basis van het beleidsplan 2013-2016, dat voortbouwt op het business-plan, hebben het Ministerie van OCW en de Raad voor Cultuur ervoor geko-zen om het orkest de kans te geven en middelen toegekend. Het bedrag was dus 37% lager dan in de periode 2009-2012, en het was ook minder dan het orkest had aangevraagd. De afspraken over te realiseren prestaties zijn in de definitieve overeenkomst door het ministerie naar beneden bijgesteld.’

Kortom: én het Ministerie van OCW, én de provincie Overijssel én de Raad voor Cultuur, hebben het orkest ondersteund, gestimuleerd en de kans gegeven om het politiek zo gewenste en geschetste landschap van ‘cultureel ondernemerschap’ te betreden.

Even ter herinnering: om de 200 miljoen bezuinigingen in de culturele

Het symfonieorkest


sector op te vangen, moest iedereen ‘cultureel ondernemender worden’.

Het Symfonieorkest moest het met 37% minder doen (‘de afname van 37% van de rijkssubsidie per 2013’).

En.. als je nu zo’n deskundigheid, ervaring en inzicht in het bestel achter je hebt staan (lees de adviezen voor de Raad voor Cultuur, lees de stuk-ken van het Ministerie!), je alles hebt overdacht, besproken, overlegd met personeel, ondernemingsraad, raad van toezicht en noem ze maar op, dan kán een droom realiteit worden.

Deels is deze droom gerealiseerd, ik citeer het rapport: ‘In het businessplan is als uitgangspunt de handhaving van de artistieke kwaliteit en ambities, en daarmee de omvang van het orkest gekozen. Het orkest heeft de prestaties die met de provincie en het rijk zijn overeengekomen, na bijstelling, gerea-liseerd. Het aantal en soort activiteiten heeft volgens plan plaatsgevonden. De bezoekersaantallen zijn over het geheel toegenomen. De meeste bezoe-kers zijn gerealiseerd met maatschap-pelijke en educatieve activiteiten, niet met symfonische programma’s.’

En, ook niet onbelangrijk: aan de – zogenaamde – contractueel vastgeleg-de prestatie-afspraken (wie verzint nu zo’n woord als het gaat om het nastre-ven van culturele doelen?) is kennelijk ruimschoots voldaan! (Dat blijkt vooral uit hoofdstuk 1.7: ‘Met ministerie en provincie overeengekomen prestaties geleverd’ van het rapport).

Kortom: chapeau voor het orkest! Ook leden van de gemeenteraad

Enschede staken de loftrompet over Het Symfonie orkest.

Droom spat uiteenJe droom kan ook uiteenspatten, ik citeer: ‘De projecten gericht op ver-dienvermogen hebben veel te weinig financieel resultaat opgeleverd. De eigen inkomsten zijn sinds 2011 enigszins gestegen, maar dat staat

in geen verhouding tot de beoogde inkomsten in het businessplan. De inkomsten waren in 2010 veel te hoog ingeschat.’

Maar die ‘beoogde inkomsten in het businessplan’ waren toch onderhevig aan het toeziend beoordelingsoog van het Ministerie van OCW? De Raad voor Cultuur en de provincie? Er is toch niet eerder een subsidie toege-kend - op welk niveau dan ook - alvo-rens het orkest met de cijfers over de brug gekomen is?

Waarom dan nu die ‘donderslag bij heldere hemel’? Men wist wat die beoogde (= geschatte) inkomsten zijn. Op basis van een batterij aan deskundigheid is destijds toch een ‘go’ gegeven zodat aan het avontuur van het ‘cultureel ondernemerschap’ vorm en inhoud kon worden gegeven?

Tot slotWe vragen ons af of, als het orkest in de afgrond valt, er door het ministerie, de Raad voor Cultuur, de provin-

cie en de gemeente de nodige inzet wordt getoond in het treffen van een pakket van sociale maatregelen voor de werknemers die dan ontslagen worden. Gebeurt dat in dezelfde mate waarin destijds energie is gestoken in het vorm en inhoud geven aan die droom? Daar is immers alle aanlei-ding voor: de orkestmusici hebben - zie het Berenschot-rapport - aan het leveren van hun deel van de prestaties in ruime mate voldaan!

Met de opmerking in het rapport van Berenschot: ‘Naar onze mening was er toen al sprake van illusies in plaats van ambities in het verdienver-mogen’, kun je verder weinig of niets. Dit is een typisch staaltje van ‘achteraf ondernemen’.

Voor de toekomst is meer van be-lang het antwoord op de vraag of een bijstelling van de ambities (terug naar ‘Orkest van het Oosten’) een voldoen-de politiek en daarmee samenhangend financieel draagvlak heeft. De signalen die wij hebben wijzen deze richting uit.

Rafiq met het symfonieorkest

Meer voor muzikanten en producers.

www.slagwerkkrant.nl | www.gitarist.nl | www.debassist.nl | www.interface.nl | www.musicmaker.nl

Deze uitgaven van Keijser 18 Mediaproducties kun je bestellen via

www.muziekbladopjemat.nl


www.debassist.nl | www.interface.nl | www.musicmaker.nl

K18 Muziekwereld 1511.indd 1 23-11-15 13:21



www.slagwerkkrant.nl | www.gitarist.nl | www.debassist.nl | www.interface.nl | www.musicmaker.nl

Deze uitgaven van Keijser 18 Mediaproducties kun je bestellen via

www.muziekbladopjemat.nl


www.debassist.nl | www.interface.nl | www.musicmaker.nl

K18 Muziekwereld 1511.indd 1 23-11-15 13:21

Radio 6, ik zal je missen

Daar zaten we dan. 7:30 ‘s ochtends. Te gast bij het programma ‘Eerst Jaap’ op Radio 6. We werden met het Artvark Saxophone Quartet en zangeres Ntjam Rosie hartelijk ontvangen, lekkere broodjes, mochten vier stukken spelen en werden geïnterviewd door presentator Jaap Brienen. Tussendoor werd er andere soul en jazz gedraaid. Prima sfeer op de vroege ochtend, maar tegelijkertijd hadden wij een bedompt gevoel, want dit zou de laatste keer zijn.

Het einde van Radio 6. De zender is vanwege tegenvallende luistercijfers wegbezuinigd en daarmee is er een belangrijk onderdeel verdwe-nen uit het steeds minder kleurrijke radioland-schap. Radio 6 was de zender voor soul, jazz en aanverwante muziek en had nauwe banden met wat er allemaal leeft in die wereld.

Ik was blij verrast toen ik jaren terug voor het eerst in aanraking kwam met de zender. Mijn muziek, instrumentale muziek, werd integraal gedraaid in vlotte programma’s en er werd enthousiast over verteld. Bovendien waren de lijntjes kort. Je kon de programmamedewer-kers gewoon mailen en met een nieuw album, een tournee en/of een goed verhaal kon je vaak terecht. Bij Mijke’s Middag werden elke week alle registers opengetrokken om er in clubsetting drie bands te laten optreden. Winfried Baijens speelde met zijn programma altijd goed in op de laatste nieuwtjes uit de ‘scene’. Co de Kloet pre-senteerde live-opnames die je normaal niet zo snel op de radio hoort en op zaterdag en zondag bleef je goed op de hoogte van allerlei soorten jazz bij ‘Jazz in the morning’. De grote waarde van het station was het feit dat veel muzikanten die net te avontuurlijk zijn voor 3FM en 538, hier een platform kregen. Jong talent kreeg extra aandacht wat resulteerde in verdere successen

en soms grote artiesten voortbracht. Elk jaar studeren er in Nederland zo’n 250

mensen af van de lichte muziekafdelingen (pop, jazz en wereldmuziek) van conservatoria. Ik vraag me af wat momenteel hun afzetmarkt is. Ik geloof erin dat goede muziek haar weg altijd zal vinden, maar met een beperkt aantal jazzpo-dia en clubs in Nederland is het al lastig om al die bands een podium te geven. Een opstap en/of extra airplay kan daarin een essentiële stap zijn. Maar met het wegvallen van een dergelijk platform, schakel je die mogelijkheid uit.

Dit resulteert in een verontrustende trend: steeds meer artiesten zullen zich conformeren aan formats die scoren. Zelfs de bekendere namen hebben tegenwoordig moeite om thea-ters te vullen en grijpen terug op ‘tributes’ aan hun helden. Verder proberen vaak geweldige vocalisten hun weg te vinden via programma’s als de Voice of Holland, waar ze vervolgens covers moeten zingen van muziek waar John de Mol de rechten van bezit. Bovendien wordt er van ze verwacht ‘allround’ te zijn. Allround?? Is Elvis Costello allround? Tom waits? Horowitz? Yusef Lateev? Madonna?

Een artiest die trouw wil blijven aan zijn of haar eigen geluid, heeft een publiek en een platform nodig. Niet iedereen hoeft het goed te vinden. Geen miljoenen hoeven hiernaar te luisteren, maar als een bepaalde groep wordt bediend, komt dat de verscheidenheid van ons muzikale landschap ten goede. En dat houdt het leven boeiend.

Radio 6, ik zal je missen.

Bart Wirtz is saxofonist en won met zijn laatste album ‘iDreamer’ een Edison. Verder presenteert hij samen met Rolf Delfos wekelijks het programma ‘Dutch Jazz’ op SublimeFM.

Bart

Wirt

zcolumn


muziekonderwijs

De bezuinigingsronde van Nederlandtekst: Mark Gerrits

De vorige keer is de problematiek rondom het in stand houden van o.a. de bovenwettelijke uitkering (BWU) in de CAOKE aan de orde geweest. Ook het indringende verschil van visie en standpunten tussen werkgevers en werkgeversorganisatie en de vakbonden Ntb en FNV KIEM hebben we uitgebreid behandeld. Wat is nu de stand van zaken?

Voor wie geldt de CAOKE 2015-2016?In de vorige Muziekwereld is aangekondigd dat desnoods het oordeel van de rechter gevraagd zal worden of de stel-ling van de werkgevers en werkgeversorganisatie dat de CAOKE ‘nieuwe stijl’ voor iedereen in de sector geldt, juist is. Ntb en FNV Kiem hebben daar nog steeds de-zelfde visie en mening over: voor onze leden geldt ‘de oude CAOKE’.

Om iets in rechte af te dwingen, moet er een zaak zijn die door ons aan de rechter kan worden voorgelegd. Zowel bij de Ntb als bij de FNV KIEM hebben zich geen ‘zaken’ aangediend, waarvan je met goed fatsoen kan zeggen dat deze én voorgelegd kunnen worden aan de rechter én (voor leden van Ntb en FNV KIEM) de gewenste uitkomst zullen hebben.

Overigens is de doorlooptijd van een civiele procedure zo lang, dat de werkingsduur van de CAOKE 2015-2016 overschreden wordt. De einddatum van de CAOKE is 30 juni 2016, en het is niet te verwachten dat een eventuele procedure dan is afgerond.

Polariseren of Polderen?Voor iedereen zal duidelijk zijn dat je - als je in de rechts -

zaal oorlog voert - geen plek meer hebt aan de onderhan- delingstafel voor de CAOKE die na 1 juli 2016 opnieuw moet worden vastgelegd door werkgeversorganisatie en vakbonden.

Wat doe je dan als vakbond? Verder polariseren door weg te blijven bij reorganisaties waarvan je weet dat leden van de Ntb en FNV Kiem daar nadelige gevolgen van gaan ondervinden?

Laat je die afwikkeling over aan de AVV waarvan duide-lijk is dat zij pas sinds kort in de sector KE opereren, en het de vraag is of zij in staat zijn om adequaat de gevolgen voor onze leden te overzien?

Of ga je ‘polderen’ waarbij je bij reorganisaties tracht voor leden het beste te bereiken? Dat veronderstelt dus: actieve betrokkenheid en aanwezigheid aan de onderhan-delingstafel, maar ook trachten om voor de leden die in de betreffende organisatie werkzaam zijn een zo goed mogelijk resultaat te bereiken.

Nadrukkelijk kiezen Ntb én FNV KIEM voor de laatste optie. Uiteindelijk zijn wij er voor onze leden, zeker in een tijd waarin instandhouding van cultuureducatieve instellin-gen onmiskenbaar onder druk staat. Ook proberen wij met de werkgeversorganisatie weer ‘aan tafel te komen’.

De Ronde langs de instellingenIVAK DelfzijlIn de vorige Muziekwereld is de gemeen-schappelijke regeling IVAK aan de orde geweest, en de onmogelijkheid dat aan do-centen/werknemers een verplichting kan wor-den opgelegd tot het - zo door de gemeenten gewenste - ondernemerschap.

Het bestuur van IVAK heeft zich dit ook gerealiseerd. Waar in gesprekken eerst de nadruk lag op deze overgang naar dat onder-nemerschap, lijkt het er nu op dat het bestuur bereid is om naar meerdere mogelijkheden te kijken.Inmiddels worden daarover door Ntb en FNV

KIEM gesprekken gevoerd om te trachten dit in gang gezette traject richting zelfstandig ondernemerschap om te buigen. Het besluitvormingstraject in de gemeenten Delfzijl, Appingedam en Loppersum is - he-laas - afgerond: het IVAK moet per 1 augustus 2016 verdwijnen. De gemeente Delfzijl, eigenaar van het gebouw waar IVAK in is ge-vestigd, heeft het gebouw medio van dit jaar reeds verkocht aan een maritiem bedrijf. Het

Zie ook op pagina 4 het laatste nieuws: Ntb treedt weer toe tot het CAOKE-overleg


gebouw krijgt de functie van kantoorlocatie.Hoe en waar de organisatie IVAK haar activi-teiten zal gaan ontplooien is ongewis. Dat dit een extra druk legt op het personeel is ook helder.Wat bevreemdt is dat - terwijl iedere (lokale) bestuurder aangeeft dat kunst en cultuur van grote betekenis zijn voor de samenleving - er geen IVAK-plek is om daar uiting aan te geven. Simpel gezegd: als je dansles aanbiedt, hoe kan je dan les geven als je fysieke werk-plek is verkocht? Logisch dat je dan het beeld bij je publiek versterkt dat je de zaken niet goed voor elkaar hebt, wat weer een negatief effect heeft op de lesinkomsten!

Muziekschool HeemskerkSpijtig is dat de Ntb en FNV KIEM geen zitting hebben in het zogenaamde Georganiseerd Overleg. Het is niet duidelijk welke inhou-delijke afweging een rol heeft gespeeld om de (sectorale) bonden niet toe te laten tot dit overleg. Het lijkt erop dat in Heemskerk sprake is van een doorstart naar een nieuwe muziekschool. Nog onduidelijk is of dit in een (deels) gesubsidieerde vorm wordt voort-gezet. Welke cao er dan gaat gelden is ook nog ongewis. Wij nemen een beweging waar richting een zogenaamde bedrijfseigen cao. Ntb en FNV KIEM zijn daar geen voorstan-der van omdat dit op termijn in de sector onvermijdelijk tot gevolg heeft dat hierdoor

de - toch al niet riante - arbeidsvoorwaarden negatief worden beïnvloed.

SKVRDe grootste cultuureducatie-instelling van Nederland, de SKVR, heeft de vakbonden uitgenodigd om te praten over de overgang naar de CAOKE 2015-2016. Wat is er aan de hand?Door de stad Rotterdam is een aantal jaren geleden - varend op de golven van ‘het op afstand plaatsen van organisaties’ - gekozen voor het zogenaamde ‘Raad van Toezicht-mo-del’. De op belangrijke punten verregaande mogelijkheden van de stad Rotterdam (ge-meentebestuur en/of gemeenteraad) om grip te houden op de besturing van de organisatie (begroting, jaarrekening, toekennen van mid-delen en mensen en regulering van arbeids-voorwaarden) werd overboord gegooid. Dit werd vervangen door een model waarbij onder meer het gemeentebestuur indirect le-den in de Raad van Toezicht kon benoemen. De leiding van de organisatie kwam in handen van een directeur-bestuurder.Toen dit in 2003 werd voorgesteld, reali-seerde de toenmalige ondernemingsraad zich wat op termijn de rechtspositionele gevolgen konden zijn. Er werd afgesproken dat in de statuten van de SKVR verankerd bleef dat met betrekking tot de bezoldiging en alle overige arbeidsvoorwaarden van het

personeel, de rechtspositieregeling van de stad Rotterdam van overeenkomstige toepas-sing is.De huidige arbeidsvoorwaarden zijn – in de visie van de directie - niet flexibel genoeg om in te spelen op de toekomst. Aanpas-sing van de arbeidsvoorwaarden zou nodig zijn om ‘goed beslagen’ het traject van de nieuwe subsidie-aanvraag (cultuurplan stad Rotterdam 2017-2020) in te stappen. Voor de vakbonden is vooralsnog onduidelijk wat de noodzaak is om thans over te stappen op een andere arbeidsvoorwaardenregeling, waar-van te verwachten is dat ‘in zwaar weer’ de aanspraken van werknemers in verregaande mate zijn teruggesnoeid.Wordt vervolgd.

CKE EindhovenUit het directie-jaarverslag 2014 van CKE blijkt dat de vanaf 2011 ingezette bezuini-gingen in goed overleg met de gemeente Eindhoven door personeel en directie zijn opgepakt en afgerond. In de personele sfeer was een transitieproces ingezet, waarbij het aantal fte met maar liefst 10% is gedaald. Voor de duidelijkheid: het ging gerekend vanaf 2011 om een opgelegde bezuiniging van 1 miljoen euro.En nu? De inkomsten bij CKE stegen, de kos-ten daalden (door een rem op investeringen) en er was forse groei in klantbereik.Cultureel Ondernemerschap, zo zou je den-ken, loont.Niets is minder waar.Op 29 september 2015 werd door de begin 2015 opgerichte Stichting Cultuur een ‘concept Cultuur-brief’ aangeboden aan het college van burgemeester en wethouders van de stad Eindhoven.Deze Stichting Cultuur (die in Eindhoven het cultuurbeleid gaat bepalen) ziet voor het CKE in de toekomst een meer begeleidende en faciliterende rol. Een gevolg zou een veel lagere jaarlijkse subsidie zijn (van 4 naar 2 miljoen euro).Voornaamste reden hiervoor? De stichting is

Muziekschool Amsterdam foto: Fokke van Saane


van mening dat CKE niet zou thuishoren in de basisinfrastructuur van de stad Eindhoven. Een nogal merkwaardig advies: als je cultuur-educatie niet als basis behoudt, hoe kun je dan toch komen tot allerlei cultuuruitingen als film, theater, dans, pop/jazz en klassieke muziek? Volkomen logisch dat na een succesvol transitieproces, het personeel en de onder-nemingsraad hun directeur steunden in zijn poging dit te keren.De Raad van Toezicht steunde de directeur niet, en gaf hem ontslag. De gemeenteraad Eindhoven acht de voorgestelde ingreep in de subsidiepot voor CKE echter ongepast en wijst dit af.Terecht.

Cultura EdeOm gemeentelijke bezuinigingen (oplopend tot 5,2 miljoen euro) het hoofd te bieden, was door de gemeenteraad Ede gekozen voor

een experimentele aanpak: hoe kan je - door taken anders te verdelen - resultaten op een goedkopere manier realiseren?Een goed initiatief in deze tijd van over-regulering en klachten over erosie in de verhouding burgers en politiek. (zie: www.medemaken.nl). Binnen het aandachtsgebied ‘cultuur’ moest 1,2 miljoen aan bezuinigingen gevonden worden.In 1992 presenteerde het gemeentebestuur het ‘Cultura’-complex, waarin de muziek-school Ede, de bibliotheek, creatief centrum KREK, de kunstuitleen en de stichting kunst-zinnige vorming een plek zouden krijgen. In 1997 was het nieuwe gebouw gereed. De mu-ziekschool werd langzamerhand geïntegreerd en omgevormd tot ‘Muziek- en Danscentrum’, binnen het kunstencentrum Cultura Ede. Cultura Ede moet nu – volgens de laatste be-richtgeving – € 500.000 bezuinigen. Door de directie van Cultura Ede is een aantal sessies

(genaamd ‘bestuurskamers’) georganiseerd, met - hoe kan het anders - dé onvermijdelijke oplossing: alle docenten ontslaan! Is dat de oplossing? Gaan we – na integratie van de diverse disciplines – weer ontmantelen?Door de directie werd ons een ronkend ver-haal over ‘participatie, draagvlak, coöperatie en docentencollectief’ verteld. Wij hebben vervolgens docenten uitgenodigd: wij willen weten of dat draagvlak er onder docenten inderdaad is. Raadpleging van zowel leden als niet-leden van vakbonden gaf een volstrekt ander beeld, het beeld van de ‘onvermijde-lijkheid’ richting ‘zelfstandig ondernemer-schap’.Wij hebben grote vraagtekens of de oplos-sing (‘alle docenten richting zelfstandigheid’) bijdraagt aan de in het rapport Medemakers én door het gemeentebestuur geformuleerde doelstelling dat door het versterken van cul-tuuraanbod, de woonaantrekkelijkheid van Ede wordt vergroot.

|

-Bob Marley-

F i s c a l e - e n a d m i n i s t r a t i e v e d i e n s t e n

A bbasA bbas



De favoriete compositie van…Bob Fosko alias Geert Timmers, muzikant, acteur en bestuurslid van Stichting NORMa

Moeilijk om één favoriete compositie te bedenken, er zijn ontzettend veel mooie liedjes gemaakt. Maar wat vrij direct naar boven kwam is ‘Long Distance Love’ van Little Feat, uit de jaren zeventig. Ik weet niet precies meer op welke lp hij stond, maar dat blijft voor altijd een fantastisch nummer dat niet aangetast raakt door de tijd. De tekst gaat over iemand die probeert zijn onbereikbare geliefde te bellen. Iemand die verdwenen is, misschien wel dood. Een lied over verlangen, een universeel onderwerp natuurlijk. De melodie en de manier waarop het uitgevoerd wordt zijn zo subliem. Die stem van Lowell George en het stukje slide-gitaar dat hij speelt! ‘Long Distance Love’ is van een andere planeet, ongeëvenaard. Zelf heb ik dit soort nummers nooit gemaakt of gezongen, romantiek is niet mijn sterkste punt als muzikant. Heel veel

mensen doen dat zoveel beter dat ik mij daar niet aan waag. De Raggende Manne, de groep waarmee ik het meeste succes heb gehad, was een soort van protestband. Ik wilde mij niet conformeren aan de main-stream, wilde een plaat maken die niemand mooi vindt. Er was heel veel vrijheid, directheid was ons kenmerk. Wij moesten het vooral hebben van ongezouten kreten als ‘Poep In je Hoofd’. Timing, de manier van zingen en directheid zijn heel belangrijk in de muziek. Die elementen herken ik heel erg bij Little Feat, op hun manier. In die zin hebben ze mij wel geïnspireerd. Zij zaten tegen een soort jazzrockachtige manier van spelen aan. Jaloersmakend. Iemand als Bon-nie Raitt kwam ook een beetje in die buurt. Andere versies van ‘Long Distance Love’ heb ik nooit gehoord, behalve dan van een goede vriend van mij. Die zingt het wel

eens in op mijn antwoordapparaat. Ik ben de groep op het spoor gekomen met David Hollestelle, gitarist in onder meer de Wild Romance van Herman Brood. Wij waren dol op deze muziek. Ik zag ze een keer live spelen in een bekend Duits tv-programma, Musikladen geloof ik, geweldig. De groep is veel te snel gestopt, vanwege het vroege overlijden van Lowell George. Ik heb ze later een keer zien optreden in Rotterdam, met een andere zanger. Dat was een slap aftrek-sel van wat het ooit geweest is.Puur technisch kan ik niet zoveel over het nummer vertellen, ik denk meer in liedjes dan in composities. Het is de gulden snede van de liedkunst, alles komt bij elkaar. Het is niet te lang, niet te kort, er zit een mooie bridge in en een gigantisch mooie solo. Je kunt er alleen maar van dromen om zelf ooit zo’n nummer te maken. tekst: Jimmy Tigges

Little Feat


essay

Sampling: diefstal of kunst?

Rechtsonzekerheid en problemen clearance remmen gebruik samples af

Bjorn Schipper

Tijdens het Amsterdam Dance Event (ADE) 2015 heb ik als moderator een speciaal panel georganiseerd over sampling en het vaak moeizame proces van clearen van samples. Hoe krijg je de toestemming van alle betrokken rechthebbenden? Het pa-nel was een vervolg op een panel tijdens ADE 2014 waarbij met name over de juridi-sche aspecten van sampling werd gediscussieerd. Wat mag wel en wat mag niet? Dit jaar lag de focus op de problemen van het clearance-proces. Dat er iets met samp-ling aan de hand is, bleek onlangs uit de door EMI aangekondigde sample amnesty, waarbij gebruikers van samples uit de catalogus van EMI respijt aangeboden kregen in de vorm van de mogelijkheid tot aanmelding van dat samplegebruik binnen zes maanden, zonder een naheffing of rechtszaak te hoeven vrezen1. Deskundigen die het publiek bijpraatten waren twee Amerikaanse entertainment-advocaten en een entertainment-advocaat uit Engeland2. In deze bijdrage loop ik de belangrijkste ele-menten van beide panels langs.

Sampling algemeenSampling laat zich omschrijven als hergebruik van fragment van een bestaand muziekwerk (compositie en/of tekst) en/of een muziekopname, andere geluiden en/of stemmen. Meestal gaat het om kleine fragmenten die al dan niet herkenbaar verwerkt worden in de eigen muziekproducties. De technieken om te samplen zijn legio, zowel analoog als digitaal. Een gebruiker van samples kan verschillende motieven hebben om te sam-plen. Het behalen van commercieel voordeel ligt voor de hand als degene die een sample gebruikt zijn eigen productie wenst te upgraden met een fragment van een

ander. Andere motieven kunnen zijn: muzikaal eerbe-toon, parodie, kunstzinnige bewerking, modernisering en toevoeging van authenticiteit.

Met de opkomst van hip-hop en elektronische muziek heeft het gebruik van samples een hoge vlucht geno-men. Vooral de late jaren ‘80 en vroege jaren ‘90 wor-den gezien als de hoogtijdagen van sampling. Fameuze hip-hop-albums als 3 Feet High and Rising van De La Soul en Paul’s Boutique3 van de Beastie Boys bevatten bijzonder veel samples.


Biz Markie: ‘Thou shalt not steal’Tijdens genoemde hoogtijdagen van sampling werden samples vaak gebruikt onder het motto catch me if you can4. Men gebruikte gewoon eerst samples en wachtte vervolgens af of een rechthebbende daar een punt van zou maken. Daar kwam in 1991 met de uitspraak in de zaak Biz Markie5 een einde aan. De Amerikaanse rapper Biz Markie stond terecht voor het gebruik van drie woorden en looping van twee seconden gitaarakkoord (acht maten) uit een nummer van Gilbert O’Sullivan. De rechter nam het beginsel van Thou shalt not steal tot uitgangspunt bij de be-oordeling of deze vorm van sampling toegestaan was. Sampling werd daarbij door de rechter gelijkgesteld met diefstal. In vroege juridische literatuur in Neder-land werd sampling zelfs getypeerd als een vorm van klankjatten6. Sampling kreeg in de juridische wereld het etiket van diefstal en werd daarmee in de taboe-sfeer getrokken.

Clearance procesHet verbaast niet dat na de zaak Biz Markie meer en meer artiesten beschuldigd werden van ongeoorloofde sampling en dat meer nadruk is komen te liggen op het proces van clearance van samples: hoe krijg je van alle rechthebbenden op muziekwerken en/of muziekop-namen de toestemming om een bepaald fragment te kunnen gebruiken?

In Muziekwereld 2007/47 heb ik al eens eerder stilge-staan bij het proces van het clearen van samples. Kort gezegd komt het erop neer dat voor het gebruik van een fragment uit een muziekwerk in beginsel vooraf-gaande toestemming van de auteursrechthebbende(n) nodig is. Afhankelijk van de aard van het fragment (compositie, tekst of een combinatie van beide) kunnen dat de componist en/of tekstschrijver zijn. Is er een mu-ziekuitgever in het spel, dient toestemming te worden verkregen van deze muziekuitgever. Is sprake van het gebruik van een fragment van een master-opname (ook wel fonogram genoemd), is de voorafgaande toestem-ming van de eigenaar van die opname nodig. Naar Nederlands naburig recht wordt deze eigenaar - vaak

een platenlabel - de fonogrammenproducent genoemd. Of daarnaast ook nog toestemming van de artiest nodig is, hangt af van of in de sample de karakteristieke, persoonlijke inbreng van de artiest is overgenomen. Gebruik van zowel tekst, compositie en fonogram houdt meestal in dat van verschillende rechthebbenden toestemming nodig is.

Complicerende factoren kunnen zijn dat auteursrech-ten en naburige (fonogram)rechten weer door verschil-lende partijen ‘gesplit’ zijn waardoor nog meer recht-hebbenden bij het clearance- proces betrokken moeten worden. En wat nu als deze partijen in verschillende landen zitten, er bijvoorbeeld meerdere erven van overleden rechthebbenden en managers van arties-ten bij betrokken zijn, met ieder een eigen agenda en tempo? Het clearen van samples kan dan op zichzelf al een kunst zijn.

Dat rechtenclearance grote problemen kan veroor-zaken, zal britpopband The Verve beamen. Dankzij hun toenmalige manager, Allen Klein, beschikken The Rolling Stones namelijk over de auteursrechten op de grootste hit van The Verve, Bitter Sweet Symphony (1997), met inbegrip van het auteursrecht op de tekst, geschreven door Richard Ashcroft, zanger van The Verve. In het nummer van The Verve is een sample verwerkt van een orkestversie van het nummer The Last Time van The Rolling Stones. Aanvankelijk met toestemming van The Rolling Stones, maar zonder ook meteen de auteursrechtelijke uitgaverechten te regelen. Die wist Allen Klein aan de vooravond van de release van Bitter Sweet Symphony tactisch in stelling te brengen, met als gevolg dat – zoals Richard Ash-croft het wel eens cynisch heeft gezegd – Bitter Sweet Symphony nu eigenlijk de grootste hit van The Rolling Stones is.

RechtsonzekerheidDat clearance van samples – gelet op het voorgaande – tijdrovend, omslachtig en kostbaar kan zijn, zal niet verbazen. Maar ook rechtsonzekerheid over of het wel of niet toegestaan is een sample op een bepaalde manier te gebruiken, doet het gebruik van samples


essayessay

geen goed. Er doen allerlei sprookjes de ronde. Ook tijdens ADE 2015 werd duidelijk dat mensen denken dat tot drie of zes seconden muziek ‘vrij’ gesampled zou kunnen worden. En wanneer lijkt een muziekfrag-ment nu op een ander muziekfragment? Met name die laatste vraag zorgt binnen het muziekauteursrecht voor blurred lines8 in relatie tot wat wel en niet mag worden overgenomen zonder toestemming van de auteurs-rechthebbenden. Zonder de hulp van muzikologen is haast niet na te gaan of een kort muziekfragment in auteursrechtelijk opzicht lijkt op een ander, bestaand muziekfragment, en of dat laatste stukje muziek op zichzelf oorspronkelijk genoeg is om auteursrechtelijke bescherming te genieten. En zo ja, of van dat stukje dan de auteursrechtelijk beschermde elementen zijn overgenomen. De rechtszaak van Tiësto over zijn track Elements of Life9 ging niet zozeer over sampling, maar

illustreert de moeilijkheidsgraad van dit soort auteurs-rechtelijke discussies.

Nabuurrechtelijke duidelijkheid over wat wel en niet van een master-opname mag worden overgeno-men, komt vooral uit de Verenigde Staten en Duitsland. De Nederlandse rechter heeft zich nog niet specifiek uitgelaten over sound sampling.

Verenigde Staten: de zaak BridgeportIn 2005 oordeelde de Amerikaanse rechter in de zaak Bridgeport10 dat iedere overname van een fragment uit een sound recording11, hoe klein ook, voorafgaande toe-stemming van de auteursrechthebbende(n) behoeft12. De herkenbaarheid van de sample is daarbij volgens de rechter niet relevant13. In deze uitspraak klinkt het principe van get a license or do not sample stevig door in de overwegingen van de rechter. In de zaak Bridge-port ging het om gebruik van een sample van twee seconden uit het nummer Get Off Your Ass and Jam, opgenomen door Funkadelic en ten aanzien waar-van Bridgeport Music het sound recording copyright bezat. De sample werd door de hip-hop-groep N.W.A gebruikt in het nummer 100 Miles and Running, en bewerkt tot zestien beats met in totaal een lengte van ongeveer zeven seconden. Deze bewerkte sample keert vijf keer terug in het nummer 100 Miles and Running van N.W.A. dat later door producent Dimension Films gebruikt werd in een film.

Duitsland: de zaak Kraftwerk De vrij harde regel van Bridgeport is recent nog eens onderstreept door de Duitse rechter in de zaak Kraft-werk. De Duitse groep Kraftwerk14 kwam op tegen gebruik van een gesamplede drumbeat van twee maten met een totale lengte van twee seconden in het hip-hop-nummer Nur Mir van Moses Pelham en Martin Haas. De sample was afkomstig uit een opname van het nummer Metall auf Metall van Kraftwerk uit 1977. De Duitse rechter oordeelt net als in Bridgeport dat de enkele overname van een geluidsfragment vastgelegd in een fonogram – hoe klein soms ook en ongeacht het motief – al inbreukmakend kan zijn. De Duitse rech-ter overweegt daarbij dat als het geluidsfragment vrij

SPOTYOUR SCENES

AT

factsonactswww.factsonacts.nl



eenvoudig zelf nagespeeld en opgenomen kan wor-den, er geen reden bestaat het naburige recht van de fonogrammenproducent in te perken. In een tweede uitspraak15 oordeelt de Duitse rechter dat de bewuste sample van Moses Pelham en Martin Haas daadwerke-lijk inbreuk maakt op het naburige recht op de opname van Kraftwerk.

De zaak Kraftwerk resulteert aldus in een harde Bridgeport plus-regel: gebruik van een sample uit een master opname - hoe kort ook - vereist voorafgaande toestemming van de nabuurrechthebbende(n), hele-maal als de sample ook nog eens vrij eenvoudig nage-speeld en opgenomen kan worden.

Chilling effectConclusie die uit de ADE-panels getrokken kan worden is dat de rechtsonzekerheid rondom sampling en de clearance-problemen een chilling effect op het

gebruik van samples hebben. En dat is onwenselijk omdat veelvuldig gebruik van samples voor alle betrok-kenen voordelen kan hebben. Ik pleit dan ook voor een nieuw etiket voor sampling: het is een kunstvorm en géén diefstal. Uitgangspunt is wel dat voor gebruik van samples toestemming nodig is en dat voor dat gebruik een redelijke vergoeding betaald moet worden. Oplos-singen die tijdens de ADE-panels zijn besproken om de clearance te vereenvoudigen zijn de introductie van één database met alle gegevens van alle rechthebbenden op muziek, de invoering via collectieve rechtenorganisaties van een collectieve samplelicentie en de invoering via zelfregulering van een speciale sample fee calculator16 die aan de hand van vaste en variabele parameters de redelijke gebruiksvergoeding berekent.

Bjorn Schipper is advocaat en oprichter van Schipper Legal in Amsterdam

1 The Guardian, 1 september 2015: ‘What EMI’s six-month sample amnesty means for the music industry’, http://www.theguardian.com/music/2015/

sep/01/emi-sample-amnesty-means-for-the-music-industry

2 Gary Adelman (van Adelman Matz P.C., New York), Jeff Gandel (van Gandel Law, New York) en Mark Stafford (van Lee & Thompson, Londen).

3 Het album ‘Paul’s Boutique’ bevat samples van tenminste 105 nummers die nagenoeg allemaal gecleared zijn; zie onder meer P. Tingen, ‘The Dust

Brothers. Sampling, Remixing & The Boat Studio’, Sound on Sound, mei 2005, Cambridge, UK, SOS Publications Group, http://www.soundonsound.

com/sos/may05/articles/dust.htm;

4 Zie noot 3.

5 Grand Upright Music Ltd. v. Warner Bros. Records, Inc (Biz Markie), US Court for the Southern District of New York 17 december 1991 (780 F.Supp

182 SDNY 1991).

6 P.B. Hugenholtz en M.T.M. Koedooder, ‘Klankjatten: juridische aspecten van sound sampling’, NJB 19/26 december 1987, p. 1511-1515.

7 B.H.M. Schipper, ‘De kunst van het clearen. Het verkrijgen van toestemming voor het gebruik van samples’, Muziekwereld 2007/4, pp. 37-40.

8 Onder verwijzing naar de geruchtmakende Amerikaanse zaak over het nummer ‘Blurred Lines’ tussen de erven van Marvin Gaye en Pharrell Williams

en Robin Thicke.

9 Rb. Breda 4 mei 2011, LJN: BQ3393 (De Jong/Tiësto), met kritische noot van O. Meijer in AMI 2011/4, p. 145-146.

10 US Court of Appeals for the Sixth Circuit 3 juni 2005 (Bridgeport Music, Inc. vs. Dimension Films).

11 Een fonogram geniet onder Amerikaans auteursrecht als sound recording bescherming als een zelfstandig werk, los van het onderliggende muziek-

werk. In de kern komt het Amerikaanse sound recording copyright op hetzelfde neer als het Nederlandse naburige recht van de fonogrammenpro-

ducent: een intellectueel eigendomsrecht in een (geluids)opname.

12 Zie voor een analyse van de verschillende vormen van sampling in het licht van Bridgeport D.M. Morrison in ‘Bridgeport Redux: Digital Sampling and

Audience Recoding’, p. 75-141, http://ssrn.com/abstract=1334809

13 D.S. Passman, All You Need to Know About the Music Business, p. 334, 8e druk, Free Press, 2012.

14 BGH 20 november 2008, nr. I ZR 112/06 (Kraftwerk/Pelham cs.), vertaald en ingeleid door N. Conley en T. Braegelmann, ‘Metall auf Metall: the Im-

portance of the Kraftwerk Decision for the Sampling of Music in Germany’, Journal of the Copyright Society of the U.S.A., p. 1017-1037, http://ssrn.

com/abstract=1504982

15 BGH 13 december 2012, I ZR 182/11 (Metall auf Metall II), onder meer via IEF 12135.

16 Zie ook B.H.M. Schipper, ‘Het chilling effect van Kraftwerk I/II op sound sampling. Pleidooi voor zelfregulering ter bevordering van samplegebruik’,

AMI 2014/4, p. 105-112


Directievoorzitter Buma/Stemra vertrekt met 5 ton afkoopsomDirectievoorzitter Hein van der Ree verlaat Buma/Stemra per 1 februari 2016. Aanleiding voor het vertrek van Van der Ree is een verschil van inzicht met het bestuur over de consequenties van de Wet Normering Topin-komens (WNT), die via de Wet Toezicht op Collectief Beheers-organisaties op Buma/Stemra van toepassing is verklaard. Van der Ree zou zijn jaarsalaris van bijna vier ton per jaar de komende vier jaren stapsgewijs moeten afbouwen naar het niveau van een ministersalaris (een halvering van zijn salaris) en kondigde begin dit jaar aan de wettelijke regeling bij de

onder de afkoopsom uit kon. Dit was helaas niet mogelijk. Het nieuws over de vertrekpre-mie maakte, zoals ook eerdere berichten over de directie-salarissen bij Buma/Stemra, veel boze reacties los op de sociale media. Veel auteurs en artiesten, maar ook muziekge-bruikers en politici reageerden geschokt op wat voor veel van hen voelt als zelfverrijking ten koste van componisten en tekstdichters.Erwin Angad-Gaur, secreta-ris van VCTN en Ntb: “Die afkoopsom is voor veel mensen onbegrijpelijk, maar of we het leuk vinden of niet: ook Buma/Stemra moet zich aan de wet houden, ook als het om het arbeidsrecht gaat. Dat valt het Buma/Stemra-bestuur niet kwalijk te nemen. Of de persoon zelf het uiterste waar hij recht op heeft moet vragen, is misschien een morele vraag die men kan stellen, maar uit-eindelijk heeft hij daar gewoon - en misschien helaas - recht op. Het heeft niet zoveel zin daar nog veel over te zeggen… Essentie is feitelijk dat de salarisafspraken met de direc-tievoorzitter door het toenma-lige bestuur lange tijd geheim zijn gehouden voor de leden. De openheid die stapje voor stapje ook bij Buma/Stemra toeneemt, heeft de salarissen aan het licht gebracht en heeft ervoor gezorgd dat er nu, een paar jaar later, paal en perk

rechter te willen aanvechten. Het Buma/Stemra-bestuur verzocht hem van dit voorne-men af te zien, in het belang van de organisatie en van de leden. Ook de algemene leden-vergadering nam begin van dit jaar een motie aan waarin een ministersalaris als acceptabel maximum voor salarissen bij Buma/Stemra en Buma Cultuur werd vastgelegd. Na een half jaar onderhandelen tussen be-stuur en directeur was volgens Buma/Stemra inmiddels “een onwerkbare situatie ontstaan”.Hein van der Ree neemt een vertrekpremie van 484.861 euro (15 maandsalarissen) mee, een bij zijn aanstelling (voor de nieuwe wetgeving) in zijn contract opgenomen regeling. Vice-voorzitter van het Buma/Stemra-bestuur Henk Westbroek hierover in de Volkskrant: “als goed werkge-ver moeten we ons aan de con-tracten houden.” Westbroek bevestigt desgevraagd dat onderzocht is of Buma/Stemra

aan wordt gesteld. Wij hopen vooral dat met dit vertrek een definitieve cultuurverandering zal plaatsvinden in de top van de Buma/Stemra- organisatie, met meer oog voor de auteur en de belangen van de organi-satie zelf en voor de kerntaken van het bedrijf. Daarmee zou veel gewonnen zijn.”

Kandidaat Bestuursle-den voor Buma/Stemra gezochtDe VCTN is drie jaar na zijn oprichting de grootste door Buma/Stemra erkende be-roepsorganisatie. Begin van dit jaar werd René Meister als eerste vertegenwoordiger van onze vereniging verkozen in het Buma/Stemra-bestuur. Beatrice van der Poel en Frank van Wanrooij werden eerder al verkozen in respectievelijk de ledenraad en in het bestuur van Buma Cultuur. Ook volgend jaar zal de VCTN kandidaten kunnen stellen voor bestuur en ledenraad. Graag roepen wij leden met belangstelling voor een van deze functies op zich te melden bij het secretariaat van Ntb en VCTN. Bestuurlijke ervaring is daarbij uiteraard een pre.

Mail ons uw Buma/Stemra-nummer!Voor ‘erkenning’ van onze vereniging vraagt Buma/Stemra ons ( jaarlijks) een ledenlijst met Buma/Stemra-nummers van de leden aan te leveren aan een onafhankelijke instantie, die deze gegevens vertrouwelijk zal behandelen.

Wij vragen u, voor zover u dat nog niet gedaan heeft, ons hiertoe uw 7 cijferige (!) Buma/Stemra-relatienummer te mailen.


Interview met


Producer rakenDra Smit geeft voorlichting over cd-productie. Leden van de Ntb kunnen rakenDra Smit op maandag en dinsdag bellen/emailen met al hun vragen op dit gebied. Ook kunnen zij een afspraak met hem maken om samen een opnameplanning of opnamebudget op te stellen of door te nemen of te helpen bij de studiokeuze. Omdat veel van de gestelde vragen steeds weer terugkomen en dus bij meerdere muzikanten leven, beantwoordt hij een aantal van deze vragen in deze rubriek.

Eerste Hulp Bij OpnamenRemix en rechten

Het antwoord is ja, dat kan zomaar. Je mag een remix maken van wat dan ook. Het probleem is echter dat je de toestemming van alle rechthebbenden nodig hebt als je het uit wilt brengen en dat kan tot behoorlijk ingewikkelde situaties leiden.Je hebt namelijk meestal te maken met twee soorten rechten. De eerste is het auteursrecht. Dit zijn de rechten van de componist(en), tekstdichter(s) en muziekuitgevers(s) (ook wel publishers ge-noemd). De tweede is het naburig recht. Dit zijn de rechten van de eigenaar van de originele opname (ook wel producent genoemd, meestal een platenmaatschappij) en van de musici die meespelen op de opname.Om met het auteursrecht te beginnen. Componisten en tekstschrij-vers dragen hun bewerkingsrechten vaak over aan een of meerdere muziekuitgevers. In dat geval heb je de toestemming van alle betrokken uitgevers nodig. Dit kan zeer lastig zijn vooral als de diverse componisten/tekstschrijvers bij verschillende muziekuit-gevers zitten. Je kunt je voorstellen dat het helemaal lastig wordt als het om buitenlandse uitgevers gaat. Soms kun je toestemming via hun Nederlandse subuitgever aanvragen maar ook dan is het vaak een lang verhaal. Als er geen uitgevers in het spel zijn of, wat wel eens voorkomt, de bewerkingsrechten niet zijn overgedragen, dan moet de toestemming aan de componisten en tekstdichters gevraagd worden. De auteursrechthebbenden kunnen je toestemming verlenen maar dat hoeft nog niet te betekenen dat je zelf auteursrechten hebt op je remix. Je kunt in je onderhandelingen om bewerkingsrechten vragen. In Nederland is het gebruikelijke aandeel voor bewerkers als volgt: muziekbewerker 1/6e deel Buma en geen Stemra. Als er ook een tekstbewerker is: muziekbewerker en tekstbewerker

ieder 1/12e deel Buma, tekstbewerker 1/10e deel Stemra. Een remix hoeft echter niet altijd een bewerking te zijn. Als de remix oorspronkelijk genoeg is en de stempel van jouw persoonlijkheid draagt, dan kun je claimen dat je een nieuwe compositie hebt ge-maakt met dito auteursrecht. Punt is echter dat je dan nog steeds de toestemming van de oorspronkelijke rechthebbenden nodig hebt. Je kunt dan in je onderhandelingen wel 50% van het auteursrecht proberen binnen te slepen i.p.v. een klein bewerkersaandeel. Een derde situatie die zich voor kan doen is dat je een bewerking maakt van een rechtenvrije compositie waarvan de auteur(s) al langer dan 70 jaar is/zijn overleden. In dat geval hoef je niemand om toestemming te vragen en heb je de volledige auteursrechten van je remix.Hetzelfde geldt voor het naburig recht als je in je remix gedeeltes van opnames wilt gebruiken zoals stems, losse outtakes of delen van de oorspronkelijke stereo-opnamen. Je hebt dan de toestemming nodig van de eigenaar van die opnames meestal een platenmaatschappij. De betrokken muzikanten bij die opnamen hebben hun (bewerk-ings)rechten meestal weggetekend aan de platenmaatschappij. Als dat niet zo is heb je ook hun toestemming nodig.Die toestemming kan gegeven worden met als tegenprestatie een eenmalige afkoopsom of een royaltypercentage met of zonder voorschot. Het is een kwestie van onderhandelen.Het zal duidelijk zijn dat het clearen van een remix, net als bij samples, een ingewikkelde en tijdrovende zaak kan zijn. Het is dus belangrijk dit tijdig te regelen als je je remix uit wilt brengen. Leden van de Ntb kunnen zich natuurlijk altijd tot de bond wenden met vragen over dit ingewikkelde onderwerp. (Zie ook ‘Sampling: dief-stal of kunst op pag. 24 e.v.)

Ik wil een remix maken van een bestaand liedje. Kan dat zomaar vooral wat de rechten betreft?


Zoals Boy Edgar

Anita Verheggen

Andere jazzmusici ontmoeten en muzikaal het beste uit elkaar halen. Voor de niet-beroeps jazzmusici is dat minstens zo be-langrijk als voor professionals. Maar waar en hoe kun je die gelijkgestemde zielen ontmoeten?

De amateur-jazzpianisten Harald Walkate (manager bij Aegon) en Feyo Sickinghe (consultant) constateerden dat de mogelijk-heden niet voor het oprapen liggen. “Vaak is het voor mensen met drukke banen lastig om gelijkgestemden te vinden met wie ze op een goed niveau kunnen musiceren. Ze willen graag, maar zoeken ook een podium waar ze zichzelf kunnen ontwikkelen. Als je zo’n ontmoetingsplek creëert en je koppelt het aan professionals die concerten en work-shops geven, ontstaat er een basismodel dat uit 4 elementen bestaat: iets leren, luisteren, netwerken en muziek maken”, vertelt een enthousiaste Sickinghe. De twee pianisten richtten in 2013 de stichting Jazz Ambassa-dors Meetings Nederland op, kortweg JAM Nederland, om het model in de praktijk uit te testen. Met succes. Walkate: “Inmiddels hebben we 85 leden. Vier keer per jaar komt een deel van hen bij elkaar. Iedere keer heb-ben we een ander thema op basis waarvan we muziek gaan maken. We vormen dan een aantal combo’s van mensen die ongeveer op een gelijk niveau spelen en de eerste 2 uur gaat ieder combo met het thema aan de slag. De professionele musici die we inhuren begeleiden de combo’s. De middag wordt afgesloten met een concert van de profes-sionals. Oktober jl. kwam Tineke Postma met haar kwartet. Tineke en haar kwartetleden hebben allemaal een combo onder hun hoede genomen. Het thema was ‘Modale

Jazzmusici die optraden voor JAM

JAM heeft al veel professionele jazzmusici te gast gehad o.a.:Dick de Graaf, Hans Mantel, Frank Carl-berg/Gerard Klein, De Houdini’s, Loet van der Lee, Bart Wirtz, Edgar van Asselt/Jorge Vistel, Bert Boeren/Rik van den Bergh, Tineke Postma en Berend van den Berg

Volgende workshopmiddag met concert:Artvark Saxophone Quartet + Ntjam Rosie op 7 februari a.s.Info via: www.jamnederland.com

Jazz

Gerard KleijnTineke Postma foto’s: Feyo Sickinghe


muziek’ en we hebben van te voren een paar nummers opgekregen om in te studeren. Aan de hand van die nummers en onder leiding van de professionals werd er muziek gemaakt. De deelnemers kregen handige tips. Eigenlijk is het een masterclass.”

JazzbelevingJAM zit nu in het derde seizoen en heeft een groot netwerk opgebouwd. De leden zijn inmiddels zo enthousiast dat ze zelf nieuwe leden werven. Walkate: “Er zitten echt goeie muzikanten bij, verdeeld over allerlei niveaus. Als ik een invaller nodig heb voor een optre-den van mijn eigen kwartet kan ik een greep in het bestand doen en vind ik altijd wel iemand.” Deze spin-off van extra optredens maakt het JAM-netwerk extra aantrekkelijk voor jazzhobbyisten met een stevige ambitie zoals Walkate en Sickinghe. Zij spelen in

verschillende eigen orkesten en treden regel-matig op. Walkate: “Wij spelen graag en veel maar hebben niet de struggle om het hoofd boven water te moeten houden die de pro-fessionele muzikant wel heeft. Onze manier van muziek maken lijkt meer op de manier waarop Boy Edgar de jazzmuziek beoefende. Hij was arts maar tegelijkertijd ook een fana-tiek jazzmusicus.” Volgens Sickinghe doet de werkwijze van JAM denken aan het verleden. “Wat wij doen sluit aan bij hoe de jazzmuziek ooit begonnen is: de Village Vanguard was een kleine jazzclub waar concerten plaats-vonden en leden uit het publiek mee konden spelen. Die jazzbeleving is er ook bij onze bijeenkomsten.” Bij JAM zijn ze niet bang dat ze de markt voor hun professionele collega’s verstoren. Sickinghe: “We willen steeds nieuwe concepten bedenken en tegelijkertijd professionals voldoende emplooi geven. Wij

werken juist aan nieuwe optreedmogelijk-heden voor professionals en betalen hen uit eigen zak.” Er zit wel een grens aan de groei van JAM. Sickinghe: “In de huidige opzet kan JAM doorgroeien tot 100 leden. Als de groei doorzet gaan we een JAM Noord, Oost en Zuid met eigen podia oprichten. Professione-le jazzmusici kunnen dan een tournee maken langs die afdelingen. Ook denken we aan een landelijke JAM-dag met een diner na afloop.” Walkate ziet niet op tegen het extra organi-satorische werk dat deze plannen met zich meebrengen: “Als amateurmusicus worstel je met de balans tussen werk, hobby en privé-leven maar we genieten er ook van. Zo zit ik ook in het bestuur van het Calefax-ensemble; Feyo is voorzitter van Clazz Music en wordt per 1 januari a.s. de nieuwe directeur van het Prinses Christina Concours. We hebben een druk maar geïnspireerd leven.”

open source network

worldmusicforum.nl

14 dec en 21 jan World Blend Café netwerkbijeenkomst Bimhuis, Amsterdam

14 januari 2016 Kleur bekennen: richting een nieuw publiek panel Eurosonic Noorderslag, Groningen

World Blend Café

worldmusicforum.nl/app

adv WMC_nov2015.indd 1 30-11-15 15:10


Ar estenverloningen.nl hee zich sinds 1993 toegelegd op het verlonen van ar esten en andere werkzaamheden in de culturele sector. Zij onderscheidt zich o.a. door:• Deskundige ondersteuning• Samenwerking met vakbonden en belas ngdeskundigen• Online aanleveren van verloningen• Uitbetaling binnen één dag nadat de opdrachtgever hee betaald• Ook facturering zonder BTW mogelijk

Wat is verlonen?Wij nemen het ‘fi c eve werkgeverschap’ over van de opdrachtgever. Wij verzorgen de fac-tu-rering naar opdrachtgevers en uitbetaling van loon/gage aan uitvoerenden, inclusief inhouding en afdracht van loonheffi ngen.

Opdrachtgevers én uitvoerenden besparen we jd en administra eve rompslomp. Bovendien krijgt de opdrachtgever niet met onverwachte naheffi ngen van de Belas ngdienst te maken. Uitvoerenden hoeven niet over een VAR te beschikken.

De voordelen van verlonen• Je hebt geen VAR nodig.• Zonder VAR kan de ar est ook beroepskosten opvoeren• Wij verzorgen administra e en facturering• Je hebt inzicht in ontvangen en nog openstaande betalingen• Je bent verzekerd voor alle werknemersver- zekeringen (ZW, WW, WIA en WAZO) wanneer je voldoet aan de criteria van het UWV• Voordelige tarieven voor NTB-leden

Achterstraat 11 - 4101 BB - Culemborg - 0345-524404 - www.artiestenverloningen.nl

Geniet van de feestdagen ... ... en laat je verlonen!

Alvorens

Op te vragen alleen voor Ntb-leden

Dringende waarschuwing

Alvorens overeenkom-sten aan te gaan met de volgende personen en onder nemingen doet men er goed aan eerst contact op te nemen met de Ntb.

Dit houdt op zich geen negatieve kwalificatie in.

Op deze lijst worden bemiddelingsbu-reaus, bedrijven en platenmaat schappijen geplaatst waarmee Ntb-leden dermate slechte ervaringen hebben opgedaan dat de Ntb de leden dringend wil waarschuwen geen zaken meer met deze bedrijven te doen. Plaatsing op deze lijst betekent ook dat de bond geen juridische bijstand meer kan verlenen bij proble-men die voortvloeien uit het zakendoen met deze bedrijven.

Op te vragen alleen voor Ntb-leden


Zin en onzin van handhaven

Wortel en stoktekst: Erwin Angad-Gaur illustratie: Robert Swart

Een onderwerp dat, misschien zelfs meer nog dan de directiesalarissen bij Buma/Stemra, garant staat voor periodieke discussie op soci-ale media, in de Tweede Kamer en in diverse bestuurskamers, is de handhaving van het auteursrecht online. Een zinloze verspilling van geld volgens de een (‘een strijd die niet te winnen is’), een principiele zaak voor de an-der (‘een strijd die nooit mag worden opgege-ven’). Een gepolariseerd debat kortom, waarin zelfs feiten vaak moeilijk te checken zijn.

Toch zijn alle partijen (handhavers, gematigden en ‘strijders voor internet-vrijheid’) het over twee zaken eens: 1. De komst van toegankelijk legaal

aanbod (Spotify, iTunes, etc.) heeft het illegale gebruik doen dalen.

2. Het volledig uitbannen van illegaal aanbod zal nooit lukken. De aanpak van illegaal gebruik is daarom, ook in Nederland, op twee pijlers gebaseerd: voorlichting en juridi-sche actie, ook wel: ‘the carrot and the stick’, verleiden en bestraffen - u kent de opvoedkundige clichés ongetwijfeld.

Toch zijn er twee problemen: de wortel is van dubieuze herkomst: van fair trade lijkt nauwelijks sprake en - vooral in Nederland - de stok, middels juridische actie, is een tijdrovend en geldverslindend middel.

De stokOm met het laatste te beginnen: al jaren voert in Nederland stichting

BREIN een kleine kruistocht tegen The Pirate Bay. BREIN slaagde erin een blokkade van de illegale site te bewerkstelligen, om in hoger beroep in het ongelijk te worden gesteld: blokkade van The Pirate Bay was volgens onderzoek nauwelijks suc-cesvol in de bestrijding van illegaal aanbod, oordeelde de rechter. Er gaan weliswaar minder consumenten naar The Pirate Bay, maar zij wijken uit naar andere websites. (Om profes-sor Hugenholtz, hoogleraar informatie-recht aan de Universteit van Amster-dam te citeren: “Voor iedere kop die Brein de digitale draak heeft afgeslagen, zijn er - in Nederland of elders ter wereld - tien bijgekomen. Erger: de sociale legitimatie van het auteursrecht lijkt door al deze handha-vingsacties eerder ondermijnd dan versterkt te zijn. Dat is allemaal heel onrechtvaardig; dat ben ik met Tim (Kuik, directeur van BREIN, red.) graag eens. En ik ben de laatste

om voor Mininova, Megaupload en de andere piratennesten die door een rechterlijk verbod ten onder gaan ook maar een traan te laten. Maar we moe-ten de realiteit wel onder ogen zien.”) Het Hof oordeelde dat daarmee het blokkeren van The Pirate Bay zijn doelmatigheid miste en van internet-providers, kortgezegd, niet gevraagd kon worden een nutteloze actie te ondernemen.

In een volgende gerechtelijke pro-cedure oordeelde de Hoge Raad af-gelopen maand dat deze afweging van het Hof toch wel wat al te kort door de bocht lijkt, maar vroeg evengoed aan het Europese Hof van Justitie om voor eens en altijd vast te stellen of The Pirate Bay inderdaad een illegale site is en of van internetproviders gevraagd kan worden zo’n site te blokkeren. De antwoorden kunnen op zijn vroegst in de tweede helft van volgend jaar worden verwacht. Een definitieve uitspraak wordt tot dat moment aange-houden.

De wortelMeer lijkt in Nederland bereikt te zijn middels ‘de wortel’: hoogwaar-dig en bereikbaar legaal aanbod. De illegale verspreiding van muziek is met de komst van met name Spotify relevant afgenomen, daar waar de illegale verspreiding van audiovisuele werken (films en tv-series), maar ook van boeken, bij het uitblijven van goed en compleet legaal aanbod, ‘op niveau blijft’. Dit alles is relatief uiteraard: ook de illegale verspreiding van mu-ziek blijft welig tieren. Al was het maar omdat het legale aanbod tot enkele websites beperkt blijft en startups het leven door de noodzaak exclusieve li-centies te verkrijgen onmogelijk wordt gemaakt.

Bart Wirtz pleitte eerder in deze Muziekwereld al voor een model van Green Streaming. Ntb en VCTN zet-ten zich nationaal en internationaal al jaren in voor een radiomodel, of

auteursrecht online

(in samenwerking met onder meer Stichting NORMA) een ‘fair internet for performers’. De wortel heeft im-mers veel rotte plekken: artiesten en auteurs ontvangen weinig tot niets van het opbloeiende legale aanbod; een situatie die uiteindelijk niet voort kan blijven duren.

Hoe nu verder?Beide hierboven beschreven consta-teringen zijn helaas niet nieuw en al vaker ook hier, in de Muziekwereld, beschreven. Dus hoe nu verder? Hoe de status quo te doorbreken?

De Europese Commissie komt binnenkort met voorstellen voor actualisering van het Auteursrecht online. Verwacht wordt dat wellicht in aangepaste Richtlijnen over de verant-woordelijkheid van internetproviders meer duidelijk zal worden. Ook lijkt de Commissie het probleem van een eerlijke verdeling langzaam in te zien. Evengoed zullen de essentiële hervor-mingen ook in deze ronde Europese

regelgeving vermoedelijk achterwege blijven.

Een reden om te wanhopen? Een reden voor een diepe zucht misschien. Maar geen reden om de noodzakelijke hervormingen niet meer onder de aandacht te brengen.

Invoering van het Auteurscontrac-tenrecht in Nederland heeft tien jaar lobby gekost; invoering van de Nabu-rige Rechten (de Sena- en NORMA-rechten) duurde in ons land ruim 25 jaar. Het is treurig te beseffen hoe lang de adem soms zijn moet. Maar uiteindelijk keert de wal het schip. Dit is voor BREIN een belangrijk uit-gangspunt bij het handhaven; en voor Ntb en VCTN een basisprincipe als het gaat om een eerlijke verdeling. Om Ramses Shaffy te citeren: “We zullen doorgaan”. Niet uit koppigheid, of uit blindheid, maar omdat voor rechtvaar-digheid altijd, uiteindelijk, al duurt het soms lang, een luisterend oor te vinden is


tekst: Mark Gerrits

Onlangs heeft Staatssecretaris Wiebes zijn ‘transitieplan’ voor het invoeren van de ‘Wet deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties’ naar de Eerste Kamer gestuurd. De VAR gaat definitief verdwijnen. Wat betekent dit voor de zzp’ers en opdrachtgevers?

UpdateNiet per 1 januari 2016, maar naar verwachting per 1 april 2016 verdwijnt de Ver-klaring Arbeidsrelatie (VAR) en treedt de Wet Deregule-ring Beoordeling Arbeids-relaties (DBA) in werking. Deze wijziging heeft grote impact op de manier waarop werkgevers in de culturele sector afspraken moeten gaan maken met mensen die zij inzetten om artistieke en of culturele doelstellin-gen vanuit een organisatie te realiseren.

Even terugVooral na het doorvoeren van de bezuinigingen in de

culturele sector was een iedereen ineens ‘cultureel ondernemer’. Met een ‘VAR-wuo’, dat dan wel. De VAR gaf vooral werk-gevers zekerheid dat ze gevrijwaard waren van loon-belasting en premies als er voor de inzet van muziekdo-centen, beelden geluids-technici, acteurs, zangers, zangeressen, musicalm-edewerkers, remplaçanten, regisseurs etc. etc. gebruik werd gemaakt van een VAR-wuo. Die comfortabele zekerheid voor werkgevers in de sector – zie het tijd-schema hiernaast – is nog maar van zeer korte duur: de VAR-wuo verdwijnt on-

herroepelijk, de afgegeven VAR-wuo zal - naar ver-wachting - per 1 april 2016 niet langer bruikbaar zijn.

Wat nu?Er komt een fundamen-tele verschuiving aan: de werkgever moet nu zélf be-oordelen of en in hoeverre er mogelijk sprake is van (fictieve) dienstbetrekking, met alle gevolgen van dien. Om de sector te hulp te schieten, staat de Belasting-

dienst toe dat er gewerkt kan worden met zogenaam-de ‘modelovereenkomsten’, die – mits zij zijn goedge-keurd én worden gebruikt – de werkgever zekerheid geven omtrent het ontbre-ken van de verplichting tot inhouden van loonbelasting en premies.

In het plan is sprake van drie fases van invoering:1. Voorbereidingsfase. In

deze fase ligt de focus op voorlichting en de totstandkoming en goed-


Implementatiefase• Terughoudend handhavingsbeleid

• Belastingdienst biedt helpende hand

bij implementatie1 april 2016

Nieuwe werkwijze geldt onverkort• Partijen hebben voldoende tijd gehad om

waar nodig hun werkwijze aan te passen

• Risicogerichte handhaving

1 januari 2017

Voorbereidingsfase• Opstellen modelovereenkomsten

• Beoordelen voorbeeldovereenkomsten en

individuele bijeenkomsten

• Publiceren van overzicht van bepalingen

Heden


keuring van voorbeeld-overeenkomsten. Deze fase loopt al. Zo hebben veel zzp’ers een brief ont-vangen waarin staat dat hun huidige VAR geldig blijft tot 1 april. Goedge-keurde overeenkomsten worden op de website van de Belastingdienst gepubliceerd.

2. Implementatiefase. De wet zou moeten ingaan op 1 april 2016. Daarna worden er geen nieuwe VAR’s meer afgegeven.

3. Invoeringsfase. Vanaf 1 januari 2017 is de wet vol-ledig in werking en wordt hij gehandhaafd.

Ontkennen helpt niet!Een fors aantal werkgevers in de culturele sector lijkt in een ‘ontkenningsfase’ te zitten. Veel gehoord argument: ‘onze culturele sector is zó anders, daar zal wel een uitzondering voor worden gemaakt.’ Op basis van informatief overleg met het Ministerie van Finan-ciën blijkt duidelijk: er komt geen uitzondering voor de culturele sector!

Het kan zo maar: bepaalde werkrelaties - waarvoor eerst een VAR-wuo toerei-kend was om aan loonbe-lasting en premieheffing

te ontkomen - blijken bij nadere beoordeling ‘ge-wone’ dienstbetrekkingen te zijn. Er kan dan al snel sprake zijn van hogere (loon)kosten. In de culturele sector kan bovendien de indringende vraag gesteld worden of bepaalde arbeidsrelaties - door gebruik te maken van een VAR-wuo - niet richting ‘schijnconstructies’ gaan.

Tot slotHet kabinet maakt van het aanpakken van ‘schijncon-structies’ een serieuze zaak. De Ntb doet een beroep op het kabinet om - als men

de sector wil vrijwaren van ‘schijnconstructies’ - hier in de cultuurbegroting reke-ning mee te gaan houden. Kort gezegd: stel hier finan-ciële middelen tegenover!Aan organisaties in de cul-turele sector geven wij het advies om bij het aanvragen van subsidies rekening te houden met het kostprijs-verhogende effect van de gevolgen van het afschaffen van de VAR-wuo! Want: een tekort voorko-men is nog altijd beter, dan ervan te moeten genezen! (zo leert ons de kwestie rond Het Symfonieorkest, zie pag. 16 e.v.)

foto : Roland van Tulder

foto : Frank de Graaf

Hét radioprogramma waar de Nederlandse jazz centraal staat met Rolf Delfos en Bart Wirtz

DUTCH - JAZZ elke Dinsdag 22:00 / 23:00 op Sublime FM


René Meister is sinds dit voorjaar op voordracht van de VCTN auteursbestuurslid van Buma/Stemra. De componist en tekstschrijver heeft als bestuurslid een roerige tijd achter de rug: van gesteggel over de distributie van online-vergoedingen tot het recente vertrek van Buma/Stemra-directeur Hein van der Ree. Ondertussen werkt Meister met BEARproject aan een theaterproject over eenvoud als basis van levensvreugde.

Waar ben je momenteel mee bezig?Sinds mei maak ik deel uit van het Buma/Stemra-bestuur. Toevallig nét de maand waarin de algemene ledenvergadering (alv) op een hete middag besloot dat het salaris van directeur Hein van de Ree onder de WNT-norm valt. Een motie waar je je als bestuur aan hoort te houden. Van der Ree vond die reductie niet op zijn plaats. Nu vertrekt hij per 1 februari. Dat is kort dag. Op dit moment zetten we alle zeilen bij om een opvolger te vinden. Het afscheid van Van der Ree betreuren we: hij heeft goed werk verricht. Hoewel ik achter de motie van de alv sta, heeft Van der Ree zeker het recht daar anders over te denken. Is Buma/Stemra een semipublieke orga-nisatie en daarom verplicht een Balkenendenorm te handhaven? Daar kun je over twisten. Aan de andere kant begrijp ik ook de morele verontwaardiging over zijn forse jaarsalaris: je beheert geld van anderen, een ‘vet’

inkomen past daar niet zo goed bij. De salariskwestie is voor mij een zaak met veel kanten. De complexiteit hiervan is exempla-risch voor het bestuurswerk. Dat maakt het ontzettend boeiend. Mijn kijk op sommige kwesties is nu breder en genuanceerder. Neem het innen en verdelen van de online-vergoedingen. Buma/Stemra krijgt kritiek van auteurs op de verdeling van de inningen. Nu is die distributie nog niet goed, dat is waar. Daar zitten we als bestuur ook bovenop: het is voor ons echt een topprioriteit. Maar Buma/Stemra van alles en nog wat verwijten is net iets te gemakkelijk. Voor een goede distributie heb je goede data nodig. Deze data komen niet uit de lucht vallen: online-bedrijven moeten die leveren. Dat verza-melen is extra werk voor hen, niet elk online-bedrijf heeft daar zin in. Dat proberen we nu vlot te trekken. Intussen ben ik in deze roerige tijden ook volop bezig met onze BEARstudio en ons BEARproject. Samen met Eric

Blom en Angelo van den Burg maak ik naast cd’s ook multime-diaproducties, onder meer voor SBS, KLM, Endemol, Heineken en diverse kleinere instellingen. We hebben net een soundtrack gemaakt voor een documen-taire over beeldend kunstenaar Ronald A. Westerhuis. Als het meezit gaat de documentaire dit voorjaar in première in Film-theater Fraterhuis in Zwolle. Daarnaast broeden we op een theatervoorstelling rond het the-ma ‘eenvoud’. Eenvoud in de zin van: we worden teveel opgeslokt door bezigheden en verplichtin-gen die niet bijdragen aan ons le-vensgeluk en onze tevredenheid. De multimediashow maakt een vuist tegen de continue stroom aan prikkels waaraan je, als je niet oppast, wordt blootgesteld. Als je bijvoorbeeld niet meteen een appje terugstuurt, wordt bij wijze van spreken gelijk 112 gebeld. Niet meedoen aan soci-ale media staat gelijk aan jezelf sociaal opheffen. Een gotspe. Het elkaar voortdurend opjagen is

fnuikend voor de levensvreugde. Met die boodschap gaan we het theater in. We onderzoeken nu prachtig filmmateriaal over de Inuit die leven in Groenland en Canada. Erg bruikbaar materiaal. Facebook is in geen velden of wegen te bekennen. Heerlijk.

Wat zijn je ervaringen met de bond?De VCTN steunt mij erg goed. Als er bijvoorbeeld nieuwe ont-wikkelingen zijn op het gebied van auteursrecht, word ik keurig bijgespijkerd. Bonden doen in het algemeen heel goed werk. Neem nou de nieuwe Wet Au-teurscontractenrecht, sinds deze zomer van kracht. De bescher-ming van auteurs is nu véél beter geregeld. Zonder de inzet van de Ntb en andere bonden was het niet gelukt deze wet tot stand te brengen. Dat is geen overdrij-

Onder de ledenRené Meister

foto: Marcel Fossen


ving: het was gewoonweg niet van de grond gekomen. En deze nieuwe wet, daar profiteren we állemaal van. Toch zijn er nog te veel muzikanten en auteurs niet lid van een bond zoals de Ntb. Jammer. Dat komt omdat het vaak einzelgängers zijn, in feite een beroepseigenschap. De notie van gezamenlijk een vuist maken is niet aanwezig. Wél zijn muzikanten vaak aangesloten bij Buma/Stemra. Logisch, die club harkt inkomen voor je binnen. Een nieuwe gunstige wet voor elkaar boksen is wat abstracter. En het besef dat rechtshulp, een contractanalyse of btw-perikelen met steun van de bond tot finan-ciële verbetering kunnen leiden, wil ook niet zo goed doordrin-gen. Maar eerlijk is eerlijk: ik ben lange tijd net zo naïef geweest. Muziek maken, daar gaat het om. De rest is niet belangrijk. Maar toch weet ik zeker: als iemand mij had gewezen op mijn rechten, dan was er eerder een lampje gaan branden. Maar dat is niet gebeurd in die tijd. Mijn missie is dan ook om het soort muzikant dat ik ooit was nu wél te bereiken. Het verspreiden van kennis, mensen wijzen op hun rechten en ingewikkelde zaken transparant maken, daar sta ik voor.

Wat zijn je plannen voor de toekomst?Wat ik nu doe bevalt me goed en er zijn nog heel veel uitdagingen. Muziek, Buma/Stemra en olijfolie produceren, mooier kan niet. Ik ga dus door waar ik mee bezig ben.



Bezoek- en postadres:Zielhorsterweg 573813 ZX Amersfoort

Tel.: 033-489 29 30Fax: 033-445 02 20

[email protected]

Zakelijke kracht en persoonlijke aandacht

Fiscale en administratieve dienstverleners, ook voor ZZP-ers

Specialisten in artiestenzaken zoals:

· belastingaangiften ·

· jaarrekeningen


Ntb-verzekeringen

in contact te kunnen brengen met deskundigen die je alle details kunnen vertellen over de zorgverzekering voor de leden van de Ntb bij Zilveren Kruis, is een speciaal telefoonnummer beschikbaar: 071-3640488.

Overstappen…Overstappen kan ieder jaar per 1 januari. Zorgverzekeraars hebben de verplichting om iedereen te accepteren voor de basisverze-kering, ongeacht de medische achtergrond. Voor de acceptatie van aanvullende verzekeringen of tandverzekeringen kunnen wel selecties worden gemaakt. Als je wenst over te stappen, dient de huidige zorgverzekering voor 31 december te worden opgezegd.

Voordeel voor de leden van de Ntb…Wil je liever een zorgverzeke-ring afsluiten bij een andere zorgverzekeraar dan Zilveren Kruis? Dan kun je als Ntb-lid ook profiteren van kortingen. Via onze intermediair zijn ook de producten van andere zorgverze-keraars bereikbaar, soms ook met een collectiviteitskorting. Ben je hierin geïnteresseerd, bel dan 035-5280000.

Collectiviteitskorting...Al vele jaren kunnen de leden van de Ntb deelnemen aan een collectieve regeling voor hun zorgverzekering. Zo profiteer je als Ntb-lid van korting op de ba-sisverzekering en de aanvullende verzekeringen. Er worden diverse aanvullende zorgverzekeringen aangeboden zodat er altijd wel eentje past bij je wensen en behoefte. De Ntb biedt de polis aan van Zilveren Kruis Verzekeringen met een aantrekkelijke collectiviteits-korting. Bij het hoogste eigen risico en de meest uitgeklede variant van de polisvoorwaar-den begint de premie voor de basisverzekering bij € 70,69 per maand.

Verplicht…Iedereen weet dat wanneer je in

gedaan. Wijzigingen worden dan per 1 januari doorgevoerd. Ook dit jaar zijn er weer enige wijzigin-gen in de basisverzekering. Het verplichte eigen risico wordt verhoogd van € 375 naar € 385 per jaar. Hierboven kun je nog kiezen voor een extra eigen risico tegen premiekorting. Daarnaast zijn enkele vergoedingen voor specifieke medicijnen in de basis-verzekering opgenomen.

Bij Zilveren Kruis…Je hebt de keuze uit een 3-tal ba-sisvarianten. Van de goedkoopste Basis Budget tot de duurste Basis Exclusief. Bij de goedkoopste vorm is er sprake van gecontrac-teerde zorg. Wanneer je dan toch gebruik maakt van hulp bij niet-gecontracteerde zorgverleners, wordt slechts een deel van de kosten vergoed.

Aanvullende verzekeringen…Als uitbreiding op de basisver-zekering heb je de keuze uit een 4-tal aanvullende verzekeringen, ook hier weer variërend van goedkoop (beperkte dekking) tot een duurdere variant waarin meer en vaak hogere zorgvergoedingen zijn ingesloten. Daarnaast heb je nog de keuze voor een 5-tal aan-vullende tandartsverzekeringen.

Persoonlijke informatie…De leden van de Ntb kunnen hun eigen collectieve site direct bereiken via de volgende link: http://collectief.zilverenkruis.nl/toonkunstenaars/207075935. Je vindt deze link ook in het speciale verzekeringsdeel van de Ntb-site onder het kopje ‘Zorg’.Veel informatie kun je daar vinden en direct ook een verze-kering aanvragen. Om je meteen

Nederland woont, je verplicht bent om een basiszorgverzeke-ring af te sluiten. Indien gewenst kan deze basisverzekering wor-den aangevuld met aanvullende dekkingen. Wanneer je verzuimt om een basisverzekering af te sluiten, loop je het risico op een aanzienlijke boete, ook bij het niet betalen van de premie.

Wijzigingen…De inhoud van de basisverzeke-ring is bij iedere zorgverzekeraar gelijk. Wel zijn er keuzes te maken tussen naturapolissen en restitutiepolissen. Ook zijn er budgetvarianten waarin het van belang is dat de zorgverlener een contract heeft met de zorgver-zekeraar. Ieder jaar wordt de inhoud van de basisverzekering door de overheid beoordeeld en worden eventueel aanpassingen

Het Ntb-pakket:Instrumentenverzekering Aansprakelijkheidsverzekering Aansprakelijkheidsverzekering CombiDoorlopende ReisverzekeringAutoverzekering InboedelverzekeringOpstalverzekeringUitvaartverzekeringZorgverzekering

Op maat

Speciale verzekeringssiteAlle informatie over het Ntb-verzekeringspakket kunt u vinden op de speciaal inge-richte internetsite. Hier kunt u tevens één of meerdere offertes aanvragen. Deze site is te bereiken via de ledenservice van de Ntb-site (www.ntb.nl). Ook via email: [email protected] kunt u aanvragen indienen of contact opnemen.

De Zorgverzekering van 2016


Schipper legal:mr. Bjorn Schipper is een ervaren entertainment

advocaat en oprichter van SCHIPPER LEGAL. in

Amsterdam. Een intakegesprek van een half uur is

gratis. Voor leden van de Ntb geldt een gereduceerd

uurtarief van euro 150,= (exclusief BTW en externe

kosten). Voor procederen geldt een urenmaximum

van 50 uur tegen het genoemde gereduceerde uur-

tarief. Het normale (basis)uurtarief is euro 200,=

(exclusief BTW en externe kosten) en geldt bij

procedures vanaf 50 uur.

SCHIPPER LEGAL:mr. Bjorn Schipper

Postbus 36424

1020 MK Amsterdam

m +31619610500f +31208908580e [email protected] www.schipperlegal.nltw @bjornschipper


Ntb Switchpakket voor muziekdocenten

Maakt u de overstap van muziekschool naar privé lespraktijk? Van werknemer naar zzp’er?

Dan is het Ntb Switchpakket geknipt voor u! Het Switchpakket bevat:• Model-contract en algemene voorwaarden voor privé-lessen• Hulp bij berekening van lestarieven• Fiscale en administratieve informatie voor zzp’ers• Presentatie via muziekdocentenbank.nl met uw instrument en specia-

liteiten, een YouTube-filmpje en links naar Facebook/ Twitter• Verzekeringspakket op maat voor uw privélespraktijk

Meer info via www.ntb.nlemail: [email protected] tel. 020-6203131

De nieuwe Ntb- en VCTN-websites zijn live!Achter de schermen hebben wij wekenlang hard ge-werkt aan de vormgeving van een nieuwe website. Deze heeft een moderne frisse look, veel nieuwe artikelen en nóg meer informatieve downloads voor en achter de knop. De website is opnieuw ingedeeld, met duidelijke ru-

brieken en een betere zoekfunctie. Daarnaast kent de site een nieuw vormgegeven Ntb-muziekdocen-tenbank, een Muziekwereld-archief en uiteraard zijn wij de ‘Vers geperst’ cd-recensies niet vergeten.Wij hopen jullie met deze nieuwe website nog beter en duidelijker te kunnen informeren.

ACTIEFOTO’S Wij blijven bezig de site te pimpen en willen jullie als leden er ook graag bij betrekken. Daarom de vraag: Wie heeft er toffe actiefoto’s van band, ensemble, lespraktijk

en/of dj- activiteiten die wij op de website mogen plaatsen? Stuur of email ze dan naar het Ntb- kantoor en wellicht zie je ze terug op de website. De foto’s dienen het liefst een

afmeting van 190x1019 en DPI van 300 te heb-ben. Als we besluiten tot plaatsing nemen we natuurlijk eerst even contact met je op, ook om een gebruikslicentie met elkaar af te spreken.


colofon

Muziekwereld is het blad van de Ntb, vakbond voor musici en acteursKeizersgracht 3171016 EE AmsterdamT : 020 – 620 3131F : 020 – 620 2508E : [email protected] : www.ntb.nl

Redactie:Erwin Angad-Gaur (hoofdredacteur)Ruud Zinzen (eindredacteur) Anita VerheggenMet medewerking van: Jeroen Akkermans, Mark Gerrits, Bjorn Schipper, Cees Schrama, rakenDra Smit, Jimmy Tigges, Bart WirtzIllustratiesRobert SwartFotografie: Minke Faber en Fokke van Saane Basisvormgeving / Lay-out: Robert SwartDrukwerkSenefelder Misset, Doetinchem

Ntb

BestuurAlexander Beets (voorzitter)Erwin Angad-Gaur (secretaris)Donna Wolf (penningmeester)Will MaasAd HoendervangersFrank van WanrooijSimone Vierstra

BureauAdministratie en helpdeskCaroline Beukenkamp [email protected] Ruud Zinzen [email protected] Financiële administratieMartijn Jansen [email protected]’SMark Gerrits (orkesten, muziekonderwijs en muziek-dramatische kunst) [email protected] Juridische zaken/contractenRechtspositionele zaken/contractscreening/advisering rechtsvormen beroepspraktijk: Annemarieke Schulte [email protected]

Auteurs- en Naburige Rechten/screening cd- en uitgavecontracten:rakenDra Smit [email protected] Erwin Angad-Gaur [email protected] Anita Verheggen [email protected] (vragen over cd/dvd-producties)rakenDra Smit [email protected] Verzekeringen/belasting/MuziekwereldRuud Zinzen [email protected] muziek en artiesten: Anita Verheggen [email protected] Smit (pop) [email protected] Orkesten: Mark Gerrits [email protected] Kamermuziek:Anita Verheggen [email protected] kunst:Mark Gerrits [email protected]: Mark Gerrits [email protected] Acteurs: Erwin Angad-Gaur [email protected]


Vereniging van beroeps- en amateurfluitisten in Nederland en België

• Tijdschrift FLUIT 4x per jaar• Ledenkortingen op cd's, boeken en concerten• Voor nieuwe leden een gratis NFG-cd

Workshops | Symposia | FluitbeurzenDocentendagen | ReparatiecursussenSamenspeeldagen | Fluitorkestendagen

Postbus 75830, 1070 AV Amsterdam - [email protected] - www.nfg-fluit.nl

Word lid!

Ad NFG 2012 NTB Blad 180x104:Opmaak 1 18-04-2014 20:33 Pagina 1

De Ntb is op werkdagen telefonisch bereikbaar tussen 12:00 en 17:00 uur. U kunt uw vragen en andere zaken ook per fax of email aan ons voorleggen. T: 020 620 31 31 F: 020 620 25 08 E: [email protected]

Word nu lid!

vakbond voor musici en acteurs

Wat heb je aan de Ntb?• Juridische check contracten.

• Rechtsbijstand bij problemen met opdrachtgevers, inning achterstallige gages

en weigering uitkeringen.

• Goedkoopste instrumentenverzekering met (wereld)dekking bij optredens.

• Begeleiding en advies over: de rechtsvorm die het beste bij je bedrijf past,

belastingen en ouderdomspensioen.

• Zakelijke kennis van en netwerk binnen de muziek- en podiumwereld.

• Goedkope factureringsservice en loonadministratie optredens

via artiestenverloningen.nl.

• Advies op maat over opbouw (muziek)carrière of lespraktijk, aanvragen van

subsidies, maken van geluidsopnamen/cd’s.

Wij weten wat er speelt!

De Ntb is dé vakorganisatie voor musici

www.ntb.nl of bel: 020 620 31 31

Muziekwereld 4, 2015 web

Documents

Transcript of Muziekwereld 4, 2015 web