Muziekpsychologie intro
-
Upload
jo-stijnen -
Category
Documents
-
view
301 -
download
0
Transcript of Muziekpsychologie intro
MUZIEKPSYCHOLOGIE
LUCA-ARTS LEMMENSINSTITUUT
ACADEMIEJAAR 2013-2014
WAT IS PSYCHOLOGIE?
WANNEER HEBBEN WE MET PSYCHOLOGIE TE MAKEN?
Een stukje psycholoog in elk van ons
-Een idee vormen over onszelf / anderen
-Gedrag voorspellen
-Gedrag beïnvloeden
Onderwerpen uit het dagelijkse leven
Gebeurtenissen door psychologie verklaard (bijv. Kitty Genovese)
TOEPASSINGEN IN HET DAGELIJKSE LEVEN
- Toegepast in allerlei communicatie
- Onderwijs, studiemethodes
- Psychotherapie
DE BEGRIPPEN PSYCHOLOGIE EN PSYCHOLOOG
Het begrip psychologie
Psychologie =
een wetenschappelijke studie,
van het gedrag
en de mentale processen
van individuen
DE BEGRIPPEN PSYCHOLOGIE EN PSYCHOLOOG
psychologische kennis ↔ mensenkennis
- Systematisch
- Objectief
- Controleerbaar
SAMENHANG PSYCHOLOGIE EN ANDERE (MENS)WETENSCHAPPEN
-Sociale psychologie
-Sociologie
-Biologie en neurofysiologie
-Sluit aan bij gezondheidswetenschappen
STROMINGEN
Psychologie
8
Psycho-analyse Behaviorisme
CognitivismeBiopsychosociaal
Humanistische psychologie
STROMINGEN BINNEN DE PSYCHOLOGIE
1. De psychodynamische stroming
- Freud
- ‘het onbewuste’ zorgt voor dynamiek
- Ook een methode / therapie
STROMINGEN BINNEN DE PSYCHOLOGIE
2. De behavioristische stroming
-Enkel studie rond uiterlijk waarneembaar gedrag
-‘black box’-model
James WatsonEdward Thorndike Ivan Pavlov
STROMINGEN BINNEN DE PSYCHOLOGIE
3. De cognitieve stroming
-Onderzoek naar mentale processen
-Informatie opnemen, verwerken, onthouden
-De gestaltpsychologie
-Het constructivisme
STROMINGEN BINNEN DE PSYCHOLOGIE
4. De humanistische stroming
-‘de derde kracht’
-Complexiteit, subjectiviteit
-Positief mensbeeld
-zelfactualisatie
Carl Rogers Abraham Maslow
STROMINGEN BINNEN DE PSYCHOLOGIE
5. De biopsychosociale stroming
-Functioneren van genen, hersenen, zenuwstelsel en endocriene stelsel
-Neurowetenschappers
-Evolutionaire benadering (Darwin)
Joseph LeDoux
ONDERZOEKSMETHODEN VAN DE PSYCHOLOGIE
1. Het wetenschappelijk onderzoek
Vastleggen van onderzoeksonderwerp
Verklaringsmogelijkheden
* theorie
* hypothese
Uitvoering van het onderzoek
ONDERZOEKSMETHODEN VAN DE PSYCHOLOGIE
2. Enkele onderzoeksmethoden
Kwantitatieve methoden Kwalitatieve methoden
- meetbaar- cijfers- voorspellend- samenhang aantonen
- beschrijvingen- interpretaties- begrijpen van gedrag
ONDERZOEKSMETHODEN VAN DE PSYCHOLOGIE
-Observatie
-Interview en enquête
-Test (bijv. IQ)
-Experiment
VELE SOORTEN PSYCHOLOGEN
Klinische psychologie (kinderen – volwassenen)
Arbeidspsychologie
Schoolpsychologie
Theoretische psychologie (waarneming,
geheugen, motivatie, …)
Sportpsychologie
…..
MUZIEKPSYCHOLOGIE
17
WAAROM IS ER MUZIEK?
“Is het niet vreemd dat schapendarmen een mens de ziel uit
het lijf rukken?”(Shakespeare “Much Ado About Nothing”)
18
WAAROM IS ER MUZIEK?
Vanaf onze eerste levensdag speelt muziek een belangrijke rol:
Infant Directed Speech (IDS) als communicatiemiddel
Dus: - ritme, dynamiek, intonatie > betekenis
- emotionele informatie doorgeven
19
WAAROM IS ER MUZIEK?
Gevoeligheid voor specifieke (muzikale) nuances neemt af:
20
WAT BESTUDEERT MUZIEKPSYCHOLOGIE
muziekpsychologie
=
wetenschappelijke studie van het muzikale gedrag
inwendig (mentaal) + uitwendig
luisteraar uitvoerder
21
BEKNOPT HISTORISCH OVERZICHT
600 0 1650 1800 1900 2000
Pythagoras Descartes systematische Gestaltψ music cognition
Euler muziekwetenschap
Pythagoras : verhouding tss. snaarlengtes intervallen (cons-diss)
Descartes, Euler, Huygens : mathematische basis van muziek
Von Helmholtz (1850): fysiologie van het gehoor ontbinding van geluid logica, regels esthetische beleving van muziek
Riemann (1900): muziektheorie (harmonieleer + compositie)
Knoblauch (1880) : eerste cognitieve processen : amusie
22
BEKNOPT HISTORISCH OVERZICHT
23
MUZIEK EN EVOLUTIE
Wat is het evolutionaire belang van muziek?
24
MUZIEK EN EVOLUTIE
Steven Pinker : “muziek is soort auditieve kwarktaart”
d.w.z. smaakvol extraatje, evolutionair van weinig nut.
TAAL MUZIEK
adaptatie exaptatie
nodig voor overleving bijwerking van taal/ spraak
Pogingen om dit te weerleggen : bijv. Mozart-effect
25
WAT IS INTELLIGENTIE?INTELLIGENTIE
Resultaat van Proces van
intelligentietest informatieverwerking
aanpassen aan
nieuwe problemen
WAT IS INTELLIGENTIE?Historiek van de intelligentietests
- Binet-Simon-test
- Army Alpha-test
- Hedendaagse tests (bijv. WAIS)
- ruimtelijk inzicht- rekenvaardigheid- taalvaardigheid- logica
WISC / WAIS
28
WAT IS INTELLIGENTIE?
Verstandelijke leeftijd
IQ = x 100
Werkelijke leeftijd
WAT IS INTELLIGENTIE?Spreiding van intelligentie
Gausscurve
SOORTEN INTELLIGENTIE- Praktische intelligentie
- De g-factor
- Multipele intelligenties (Gardner)
MOZART-EFFECT
Het Mozart-effect bestaat niet
32
MUZIEK EN EVOLUTIE
Geoffrey Miller (Darwiniaan): muziek als product van “seksuele selectie”
33
MUZIEK EN EVOLUTIEW. McNeill: muziek bevordert sociale cohesie van groep
bijv. volksmuziek, kampvuur, dansen,…
Robin Dunbar : muziek = “muzikaal vlooien”
Bedenking : Is evolutionair nut het enige criterium?
bijv. seks, eten PLEZIER!
Henkjan Honing : muziek prikkelt hersenen waardoor stoffen vrijkomen die een prettige uitwerking hebben op onze gemoedstoestand.
34
MUZIEK ALS SPEL
35
Eigenschappen van een spel :-Niet bedreigend-Serieus-Plezier-Uitdagend- Voorbereiding op reële situaties
VOORBEELDEN VAN RECENTE ONDERZOEKSTOPICS
“Musicae Scientiae “ (herfst 2011)
•Invloed van sociale context op muziek beluisteren
•Invloed van visuele beeld in een uitvoering
•Gevoeligheid voor sonatevorm
•Perceptie van luidheid
•Effecten van zingen in groep op patiënten met dementie en hun verzorgers
evidente, alledaagse muzikale ervaringen op een wetenschappelijke manier bestuderen
36
CURSUS
+ powerpoints algemene psychologie
37