1

Multimove en Sportsnacktwee concepten ter bevordering van de motoriek van kinderen in theorie 

en in de praktijk toegelicht

Multimove

3 – 8 jaar

Sportsnack

6 ‐12 jaar

SNS

12 – 18 jaar 

Sport‐ en beweegconcepten Sport Vlaanderen

2

Wat is Multimove?

Een bewegingsprogramma voor 3‐ tot 8‐jarige kinderenwaarin gevarieerd, breed bewegen en plezier centraal 

staat.

Multimove wil ook ouders en begeleiders bewust maken van het belang van een brede motorische vorming.

3

Doel:  

Nieuwe initiatieven breed bewegingsaanbod opstarten

Kennisontwikkeling en sensibilisering bij ouders en begeleiders

WAAROM MULTIMOVE

Probleemstelling:

Daling in fysieke activiteitsgraad bij jonge kinderen Toename in overgewicht en obesitas

Te vroege sportspecialisatieEenzijdige lichaamsontwikkeling

Geen of weinig ontwikkeling van algemene vaardigheden

Daling in algemene motorische competentie(= hoe handig of hoe vaardig jonge kinderen zijn) => Opmerkelijk rond 6 jaar

Opstart wetenschappelijk onderzoek Multimove

4

Uit de nulmeting bij de start van Multimove bij >2000 kinderen blijkt dat de ‘norm’ op basis van Duitse en US testbatterijen niet meer gehaald wordt.

Score 100 = ‘normaal’

5

WAAROM EEN GEVARIEERD BEWEGINGSAANBOD?

Gevarieerde bewegingsvorming in kindertijd → optimale ontwikkeling motoriek

Basis om later sportspecifiek te bewegen

Basis voor levenslang sporten en gezond bewegen‘Jong geleerd is oud gedaan’

Nut van de lessen Multimove bewezen?

6

HET ONDERZOEK

Pre

• Sept/Okt 2012

• TGMD‐2

• KTK

• MOT 4‐6

Interventie

Post

•Mei/Juni 2013

•TGMD‐2

•KTK

•MOT 4‐6

Retentie

•Sept/Okt 2013

•TGMD‐2

•KTK

•MOT 4‐6

Interventiegroep = Multimove Controlegroep = klassieke sportactiviteiten

N = 808 N = 469

422 jongens/ 368 meisjes 243 jongens/ 226 meisjes

3‐8 jaar

MULTIMOVE PROGRAMMA

12 fundamentele bewegingsvaardigheden: locomotie en objectcontrole

3 vaardigheden per les

Min. 45 min/les

1x/week

Minimaal 20 weken

Controlegroep: ‘klassieke’ sportactiviteit

7

MULTIMOVE PROGRAMMA

RESULTATEN

Score ten opzichte van de referentiewaarde:

MM groep maakt vooruitgang ten opzichte van de nulmeting

komt weer boven de referentiewaarde van 10 uit (locomot)

controlegroep daalt = verliest terrein ten opzichte van de ‘normale’ ontwikkeling

Het Multimove‐effect geldt voor elk kind, ongeacht zijn afkomst of achtergrond (fysieke activiteitsgraad, geslacht, socio‐economische situatie, urbanisatiegraad)

8

CONCLUSIE

Kunnen we met Multimove de Motorische Competentie verbeteren?

Positief effect op locomotie en objectcontrole

Zonder dergelijke programma’s lijkt de ontwikkelingsachterstand groter te worden met het ouder worden

Transfer van het MM programma naar ‘andere’ vaardigheden = onduidelijk

Een programma als MM is dus nodig om een ‘normale’ ontwikkelingslijn te kunnen aanhouden

We testen even jullie kennis

9

JUIST OF FOUT

Spelen van actieve videospelletjes (bv. Wii…) is gelijk aan daadwerkelijk bewegen.

Bewegingsactiviteiten op school volstaan om als kind voldoende fysiek actief te zijn.

Kinderen die meer binnen spelen zijn actiever dan kinderen die meer buiten spelen.

Langdurige zitperiodes, zelfs bij regelmatig bewegen, zijn slecht voor de gezondheid van een kind.

FOUT

FOUT

FOUT

JUIST

Wat houdt het aanbod concreet in?

10

VOORWAARDEN

Lessenreeks o.b.v. 12 fundamentele bewegingsvaardigheden 

Gevarieerde omgevingen – gevarieerd materiaal

Evenwichtig aantal VA per sportseizoen

Niet‐sportspecifiek bewegen

Ethisch, verantwoord en gezond sporten 

PRAKTISCHE AFSPRAKEN

Voor kinderen van 3 tot 8 jaar

Lessenreeks Min. 1x per week gedurende min. 45 minuten

Min. 20x per sportseizoen

1 lesgever per 15 kinderen Max. aantal kinderen mag lager per lesgever

Min. 16 jaar 

Hulplesgever

Verplichte opleiding te volgen bij de VTS

11

Op welke ondersteuning kan je rekenen? 

ONDERSTEUNING VOOR AANBIEDERS

Startpakket400 flyers

20 affiches

1 rol‐up banner

1 infobrochure voor ouders

100 stickervellen

1 bordje erkende MM organisatie

1 handleiding van het Multimove meetinstrument

1 publicatie met 7 inspirerende en praktische organisatiemodellen

1 publicatie Integratie van maatschappelijk kwetsbare kinderen

1 publicatie Sportieve kinderopvang

1 voorleesboekje “Moovie is jarig”

12

ONDERSTEUNING VOOR AANBIEDERS

Plaatsbezoeken

Spelkoffer ter ontlening

Mascotte Moovie

Financiële ondersteuning van gekwalificeerde lesgevers

Een lessenreeks van 10 weken (1 lesuur/week)

Via de Provinciale promotiedienst van Sport Vlaanderen

Maandelijkse nieuwsbrief

ONLINE MULTIMOVEBIBLIOTHEEK

Toegankelijk voor:Erkende Multimove organisaties

Geattesteerde Multimovelesgevers

Eerste keer inloggen via www.sport.vlaanderen/aanmelden?targetLogin=/multimove‐bibliotheek/overzicht‐multimove‐documenten/

Geattesteerde lesgevers loggen in met gebruikersnaam en wachtwoord waarmee ze inschrijven voor de opleiding.

Nog geen gebruikersnaam en wachtwoord  registreren

Nadien via ‘Mijn Sport Vlaanderen’ rechts bovenaan op de website www.sport.vlaanderen

13

ONLINE MULTIMOVEBIBLIOTHEEK

Ondersteuning voor aanbieders:

ONLINE MULTIMOVEBIBLIOTHEEK

Ondersteuning voor lesgevers:

14

ONLINE MULTIMOVEBIBLIOTHEEK

Ondersteuning voor lesgevers:

ONDERSTEUNING VOOR LESGEVERS

Multimove meetinstrument Vooruitgang in motorische ontwikkeling van de kinderen meten 

2 meetmomenten (voor 3e les + na 20‐30 weken Multimove)

Handleiding met instructies in de Multimovebib

Brochure ‘Tips voor de begeleiding van kinderen met een beperking’

Mits kleine aanpassingen in de lesopbouw, het materiaal of de aanpak kunnen alle kinderen deelnemen aan Multimove

Opgedeeld in 5 rubrieken: Blinde en slechtziende kinderen ‐ Dove en slechthorende kinderen ‐ Kinderen met een verstandelijke beperking ‐ Kinderen met autismespectrum‐stoornis ‐ Kinderen met een fysieke beperking

Bijscholingsdag

15

ONDERSTEUNING TEGEN BETALING

Promotiemateriaal via webwinkelRoll‐up banner

T‐shirts voor kinderen (geel, blauw, wit, groen, oranje) 

T‐shirts en truien voor lesgevers (rood)

Handpop

Ballonnen

Stickers

Voorleesboekje van Marc de Bel (cfr. meetinstrument)

Actief kaartspel

Placemats

TOOLS VOOR OUDERS

Infobrochure voor oudersBelang van bewegen, gevarieerd bewegen, wat kan ik als ouder doen, …

Maandelijkse nieuwsbrief voor oudersTips, wist je datjes, leuke activiteiten om met de kinderen te doen, …

Kaartspel (webwinkel)

Multimove beweegkalender

16

AANREIKEN IDEEËN

Concrete ideeën en activiteiten vind je op facebook/multimovevoorkinderen

Multimove aanbieden

17

HOE MULTIMOVE‐AANBIEDER WORDEN

Aanvraag indienen via www.sport.vlaanderen (bij ‘info voor partners’) op elk moment mogelijk

Voorwaarden:Advies sportraad (uitgezonderd scholen)

Lesgevers volgen opleiding Multimovebegeleider via VTS www.sport.vlaanderen/vts

Definitieve erkenning = 2 jarenHerkenbaarheid via bordje ‘Erkende Multimove‐organisator’

KOSTPRIJS AANBOD

Geen standaardtarieven. Prijs zelf bepalen:Laagdrempelig zodat alle kinderen kunnen deelnemen

Aanvaardbaar binnen eigen organisatie

In lijn van andere initiatieven in de buurt

Varieert sterk (gemeente ↔ club ↔ kinderopvang/school)

1 euro/les (30 euro/schooljaar)

2,5 euro/les (60 ‐ 75 euro/schooljaar)

Kostprijs Multimove = kostprijs kinderopvang of kostprijs Sportsnack (Sportief Naschools ACtieve Kids)

80 euro/half jaar – 150 euro/schooljaar

18

VERZEKERING

Mul move → geen verzekering

• Via spor edera e → leden doorgeven

• Sportfederatie: < min. leeftijd ook verzekerenSportclub

• Via ISB‐Sportverzekering activiteit en leden doorgevenGemeente

• Via verzekering kinderopvang/school

• Indien in een samenwerking: eventueel via verzekering partner

Kinderopvang/

school

• Aansluiten bij erkende sportfederatie

• Aansluiten bij een privé organisatie (bv. Ethias)

Andere/private aanbieder

Hoe is de lesgeversmapopgevat?

19

BEWEGINGSFAMILIES

BewegenBewegen SlaanSlaan

TrappenTrappen

Heffen en 

dragen

Heffen en 

dragen

Trekken en 

duwen

Trekken en 

duwen

DribbelenDribbelen

Vangen en 

werpen

Vangen en 

werpen

Wandelen en lopenWandelen en lopen

RoterenRoteren

KlimmenKlimmen

ZwaaienZwaaienGlijdenGlijden

Springen en 

landen

Springen en 

landen

Bewegen in 12 basis motorische vaardigheden

BEWEGINGSFAMILIES

Fundamentele motorische vaardigheden

Locomotie Object controle

1. Wandelen en lopen2. Klimmen

(sluipen, kruipen en klauteren)3. Zwaaien

(hangen, slingeren en schommelen)4. Roteren

(rollen en schommelen)5. Glijden6. Springen en landen

1. Vangen en werpen2. Slaan3. Trappen4. Dribbelen5. Heffen en dragen6. Trekken en duwen

20

DEFINITIE VAARDIGHEDEN

Zwaaien is een overkoepelende term voor hangen, slingeren en schommelen.

Slingeren is een vaardigheid waarbij men met het lichaam of een lichaamsdeel, al dan niet m.b.v. een toestel, een heen‐ en weergaande beweging maakt en waarbij het toestel deze beweging niet ondersteunt.

Schommelen is een vaardigheid waarbij men m.b.v. een toestel, een heen‐ en weergaande beweging maakt en waarbij het toestel deze beweging ondersteunt. 

KENMERKEN VAN HET MULTIMOVE‐AANBOD

Laten ervarenGekoppeld aan kenmerken ontwikkelingslijn per bewegingsvaardigheid

Voldoende kansen (herhalen, variatie, over de weken en maanden) 

Weinig omgevingsgebonden

Leeftijdsgroep↔ actuele situatie in je club

↔ bestaand multisport‐ of bewegingsaanbod

(In hoofdzaak) geleide (groeps)activiteit

21

Wat is Sportsnack?

SportSNACK = Sportief Naschools ACtieve Kids

Een initiatief voor meer naschoolse beweging en sport in het lager onderwijs, aansluitend op de lesuren. 

Van een brede motorische basisvorming tot sportspecifiekevaardigheden. Recreatief bewegen staat centraal.

22

PRAKTISCH

Wie:

6‐12 jarige kinderen

Alle kinderen van de school (scholengemeenschap)

Ook deze van de naschoolse opvang

Ook door gemeente of omnisportclub

Waar:

Sportaccommodatie van de school (voorkeur)

Sportaccommodatie van gemeente of lokale club op wandelafstand van de school

VOORWAARDEN

Aansluitend op laatste lesuur

Lessenreeks:Min. 1x/week gedurende min. 1 uur

Min 10 lessen/reeks (uitzondering 5 weken in kort trimester)

Leerlingen schrijven zich in voor een reeks, niet per les

De school is de organisator i.s.m. de Follo

School stelt accommodatie gratis ter beschikking

Groepen samengesteld per graad of leerjaar

De lesgever houdt per les de aanwezigheden bij

23

FINANCIEEL

Kostprijs:

€ 2 per kind per les

Prijs Sportsnack = prijs naschoolse opvang

Min. 14 en max. 24 deelnemers

Vanaf 14 leerlingen een financieel evenwicht

School ontvangt € 0,5 per kind per les vanuit ‘Brede School met sportaanbod’

PRAKTISCH

Verzekering:

School brengt schoolverzekering op de hoogte van dit naschools initiatief

Indien externe verplaatsingen  richtlijnen voor schoolverplaatsingen geldig

Opstarten Sportsnack?

Contacteer de Follo van jouw regio (www.sport.vlaanderen/scholen/brede‐school/) 

24

Lesgeversmap Multimove + Sportsnack

INDELING MAPPEN

Multimove12 basisvaardigheden

SportsnackVaardigheden geclusterd in 4 bewegingsthema’s:

Bal‐ en dingvaardigheden

Vlot en behendig bewegen

Ritmisch en expressief bewegen

Sport‐ en spelvormen

25

INDELING ACTIVITEITENBLAD

OmschrijvingBasissituatie

Idee geven – aan het denken zetten

Gemiddelde vaardigheid

Oefeningen en spelen

Variatie en differentiatie‘Omschrijvingvariaties’ en ‘Variaties in omgeving’

Even moeilijk of complex in andere situatie

Gemakkelijker/moeilijker en eenvoudiger/complexer

‘Grondvormen’ en ‘geen geschikte oefening’

INDELING ACTIVITEITENBLAD

MateriaalOmschrijving‐ en variatiegebonden

Alternatieven voorgesteld

Eigen creativiteit mogelijk/wenselijk

Aandachtspunten per activiteit zijn verschillend van:Algemene didactische tips (handleiding)

Specifieke didactische tips (per vaardigheid)

26

SPECIFIEKE DIDACTISCHE TIPS (BV. SLAAN) – enkel bij MM

Foamballen hebben het voordeel dat ze niet alleen zachter maar ook trager zijn waardoor de kinderen gemakkelijker kunnen slaan.

Het balcontact is kort, anders is er sprake van vangen en werpen. Soms is een overgangsfase van kort vangen alvorens te werpen een hulp om te komen tot slaan.

Van oude tennisrackets kan je de steel afzagen om kortere slagvoorwerpen te maken.

Laat de kinderen slaan met zowel de linker‐ als de rechterhand.

…

Een les samenstellen, hoe?

27

INHOUD BEPALEN

MULTIMOVE SPORTSNACK

Selectie bewegingsvaardigheden

2‐3 vaardigheden per les Uit max. 2 bewegingsthema’s

Verbindingselementen

Andere bewegingsvaardigheid (bv. slaan en werpen / slaan en duwen / dribbelen en trappen)

Bewegingsvaardigheden binnen 1 thema

Organisatie van de activiteit Organisatie van de activiteit

Materiaal Materiaal

Inkleding Inkleding

INHOUD BEPALEN

Met aandacht voor de ontwikkelingslijn (genoteerd tot 8j)

Gebruik eigen creativiteit

I.f.v. hoge activiteitsgraadTip: chronometreer eens de bewegingstijd van één bepaald kind tijdens een activiteit

28

Creatief met materiaal

Materiaal

• Creatief met materiaal• Voorbeelden

• om vaardigheden te oefenen

• om inkleding van les te verzorgen

• Praktijksessie• Voorbeelden van oefenstof 

• Aanzetten naar differentiatie/variatie met beschikbaar materiaal en/of binnen de verschillende vaardigheden

29

SPORTMATERIAAL DAT ER GEEN IS

• Spons• Doekjes• Netjes• Kranten• Lakens• Rijstballetjes• Pomponnen• Eendjes • (Vloer)puzzels• Kaartspel• Dobbelstenen• Gezelschapsspelen

• Domino• Memory…

SPORTMATERIAAL DAT ER GEEN IS

30

SPORTMATERIAAL DAT ER GEEN IS

Wat komt er nog bij kijken?

31

COMMUNICATIE NAAR OUDERS

Communiceer duidelijk en gebruik eenvoudige taal

Bekijk intern wat de verwachtingen zijn. Neem een standpunt in t.o.v. volgende vraagstellingen:

Kunnen de ouders aanwezig zijn en de Multimovelessenmeevolgen? Of niet?

Welke kledij verwacht je dat de kinderen aandoen? Met of zonder sportschoenen?

Helpen ouders mee tijdens bv. een omloop? Verwacht je hulp van de ouders bij bv. de verplaatsing naar het zwembad

Verwacht je dat de kinderen 5 min vroeger aanwezig zijn zodat je op het startuur effectief kan beginnen?

…

EVALUATIE

32

VRAGEN?

Neem een kijkje op:

www.facebook.com/multimovevoorkinderen

www.sport.vlaanderen/multimove

www.sportsnack.be

Stel je vragen aan:

Ine.Esch@sport.vlaanderen

Sofie.DeBock@sport.vlaanderen