Motorschema Stroomkringschema - stuurkring · 2018. 2. 12. · Motorschakelingen met contactoren...

Motorschakelingen met contactoren

Gemeenschapsonderwijs

1

L1

L2 3*240 v + Pe

L3

Pe

Contactorschakelingen met 3-fasige asynchrone motoren

We moeten hier onderscheid maken tussen het stroomkringschema en het motorschema.

Het motorschema stelt de bedrading voor die naar de motor gevoerd wordt evenals de schakeling op het klemmenbord. Het bevat alle gegevens aangaande:

het nettype

de beveiliging

- elektromagnetisch en /of thermisch

de motorgegevens

de gebruikte contactoren, enz….

In het stroomkringschema of de stuurkring komen volgende elementen voor

drukknoppen en andere signaalgevers

hulpcontacten

magneetspoelen van de contactoren

signalisatie, enz….

VOORBEELD

MOTORSCHEMA STROOMKRINGSCHEMA

L1 F3

F2

F1

S0

-K1

S1 K1

F2

M3

240 / 400 v K1

L2

Motorschema Stroomkringschema - stuurkring



2

OPGAVE 3 –1

Rechtstreekse aanloop van 3 – fasige asynchrone motor

Een 3- fasige asynchrone motor dient bij start op drukknop S1 rechts te draaien. Hij blijft

draaien tot S0, stopdrukknop gedrukt wordt.

Alle beveiligingen (elektromagnetische en /of thermische dienen in de kring te worden

opgenomen)

De schakeling wordt voorzien van een rode signaallamp (H1) die aanduidt dat de motor in

werking is.

Opdracht Teken het motoren stroomkringschema

Voorzie het van alle noodzakelijke coderingen

Voer de schakeling uit

MOTORSCHEMA STROOMKRINGSCHEMA

Motorschema Stroomkringschema - stuurkring

Controle Naam ………………………………………… Klas ………

Datum …………………………



3

Omkeerschakeling met 3-fasige asynchrone motor

Hiertoe zijn 2 contactoren vereist (K1 en K2) waartussen een mechanische en /of elektrische

vergrendeling noodzakelijk is.

WAAROM ?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Om een 3 – fasige asynchrone motor om te keren van draaizin moeten we

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

De elektrische en /of mechanische vergrendeling moet er voor zorgen dat beide contactoren

K1 en K2 NIET GELIJKTIJDIG kunnen ingeschakeld worden.

We maken bij deze schakelingen gebruik van:

2 startdrukknoppen S1 en S2

1 gemeenschappelijke stopdrukknop S0

2 contactoren K1 en K2

Thermische veiligheid F2 (waarde te bepalen aan de hand van motorgegevens)

Elektromechanische beveiliging motorkring F1 (idem)

Elektromechanische beveiliging stuurkring F3 (normaal 2 of 4 A)

Let er op dat in de schema’s alle noodzakelijke coderingen aangebracht worden. Er moet van

het standpunt worden uitgegaan dat een andere persoon de schakeling volledig zelfstandig kan

uitvoeren aan de hand van uw schema’s.

Probeer eveneens alle cijfercodes van de verschillende contacten aan te brengen.

De motorcontacten zijn STEEDS de met een cijfer genummerde contacten van de contactoren

(hoofdcontacten – vermogencontacten: zijn zwaarder van uitvoering).

De hulpcontacten dragen een getal bestaande uit 2 cijfers.

We zullen in de volgende schakelingen achtereenvolgens gebruik maken van mechanische

vergrendeling, elektrische vergrendeling en beide. Dit om een goed inzicht te krijgen in de

schakelingen.



4

OPGAVE 3 –2

Omkeerschakeling met mechanische vergrendeling

Een asynchrone motor dient bij start op S1 rechts te draaien (K1 schakelt in en blijft in).

Bij vervolgens drukken van S2, schakelt K1 uit, K2 in en de motor draait links. Drukt men

vervolgens terug op S1 kan schakelt K2 uit, K1 schakelt in en de motor draait terug rechts,

enz……

Bij drukken op S0 stopt de werking van de motor.

In de schakeling dienen alle beveiligingen opgenomen te worden (F1, F2 en F3)

Een signaallamp H1 duidt aan dat de motor rechts draait, terwijl een signaallamp H2 aanduidt

dat de motor links draait.

Opdracht Teken het motorschema en de stuurkring voor deze opstelling (voorzien van alle

coderingen)


Motorschema OMKEERSCHAKELING Opgave 3 -


Datum …………………………



5

Opgave 3 - 3

OMKEERSCHAKELING met mechanische vergrendeling

OPMERKINGEN bij deze schakeling

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Stroomkringschema Opgave 3 -


Datum …………………………



6

OPGAVE 3 –4

OMKEERSCHAKELING met elektrische vergrendeling

Bij start op S1 dient een contactor K1 in werking te treden. De motor hierop aangesloten draait

nu rechts.

Het MAG NIET mogelijk zijn dat een contactor K2 nu in werking kan gesteld worden.

Indien we, na eerst te hebben gestopt bij middel van S0 te drukken, nu op S2 drukken gaat K2

aantrekken en de aangesloten motor draait nu links. Hier eveneens mag het niet mogelijk zijn

K1 in werking te stellen als K2 werkt, er dient eerst gestopt te worden.

Controlelampen H1 en H2 duiden de richting van de motor aan.

Opdracht Teken het stroomkringschema met alle noodzakelijke voorzieningen en coderingen




Datum …………………………



7

OPGAVE 3 –5

OMKEERSCHAKELING met elektrische en mechanische vergrendeling

De opgave is dezelfde als voorgaande maar bijkomend dient de mechanische vergrendeling

(eerder gezien) mee opgenomen te worden in de schakeling.

Een controlelamp H1 (groen) duidt aan dat de opstelling in rust is.

Controlelampen H2 en H3 duiden de richting aan van de motor (als hij draait - H1 is dan

gedoofd)

Opdracht Teken het stroomkringschema en voer de schakeling uit

Voorzie alle noodzakelijke coderingen en beveiligingen



Datum …………………………



8

STER – DRIEHOEK – aanloop van 3-fasige asynchrone motor

De aanloopstroom van een 3-fasige motor kan 3 tot 7 maal de nominale stroomsterkte

bedragen. Daarom is het praktisch niet meer mogelijk motoren van 7 kW en meer

rechtstreeks te laten aanlopen en degelijk te beveiligen.

Bij deze motoren zal men gebruik maken van de ster – driehoek – aanloop.

Bij aanlopen in ster verkleint de spanning over de wikkelingen tot Unet : 1,73

m.a.w. bij een netspanning van 240 v wordt de aanloopspanning

240 / 1,73 = ong. 130 v

De aanloopstroom verkleint met dezelfde factor (1,73)

Plaatsen we nu de thermische veiligheid in de kring van de lijncontactor (na de contactor) dan

mogen we deze afstellen op de waarde In : 1,73

3*240 v

F1

K1 K2 K3

F2

M3

240 / 400 v

Motorschema STER – DRIEHOEK - aanloop Opgave 3 -


Datum …………………………



9

OPGAVE 3 –6

Ster – Driehoek – aanloop – HANDBEDIEND

We kunnen de ster – driehoek aanloop handbediend uitvoeren.

Hiervoor gebruiken we 2 startdrukknoppen S1 (ster) en S2 (driehoek) en 1 stopdrukknop S0.

We dienen in deze opstelling eveneens de elektrische vergrendeling toe te passen.

STER moet ZEKER zijn uitgeschakeld alvorens DRIEHOEK mag inschakelen. WAAROM?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

OPDRACHT Teken het stroomkringschema en voer de volledige schakeling uit (met motorkring)

Plaats alle noodzakelijke beveiligingen, vergrendelingen en coderingen.

Stroomkringschema STER – DRIEHOEK – HANDBEDIEND Opgave 3 -


Datum …………………………



10

OPGAVE 3 – 7 AUTOMATISCHE Ster – Driehoek – aanloop

Hiervoor maken we gebruik van een tijdschakelaar (K4). Deze kan zowel, elektrisch,

pneumatisch als elektronisch werken.

De tijdschakelaar behoeft geen echt correcte tijdsinstelling. De ingestelde tijd bedraagt

tussen 5 en 30 sec., afhankelijk van het vermogen van de motor.

Bij starten op S1 wordt contactor K1 bekrachtigd (lijn) en onderhoud zijn kring. Op hetzelfde

ogenblik treedt ook contactor K2 (ster) in werking. De aangesloten motor loopt nu aan in ster.

Na een vooraf ingestelde tijd (K4), wordt K2 (ster) onderbroken en K3 (driehoek) ingeschakeld.

Als K3 inschakelt wordt K4 (tijd) buiten dienst gesteld.

De motor draait nu in driehoek en blijft zo draaien tot S0 (stop) gedrukt wordt.

ALLE beveiligingen en vergrendelingen dienen in de kring opgenomen te worden.

OPDRACHT Teken het stroomkringschema en voer de schakeling uit.

OPGAVE 3 –

Stroomkringschema STER – DRIEHOEK – AUTOMATISCH Opgave 3 -


Datum …………………………



11

AUTOMATISCHE Ster – Driehoek – aanloop Vertraagd stoppend

Een motor dient bij start op S1 aan te lopen in ster (K1 + K2). Na de ingestelde tijd (K4)

schakelt hij over naar driehoek (K1 + K3) en blijft zo draaien.

Als vervolgens S2 wordt gedrukt gaat de motor stoppen maar pas na 10 sec. (K5)

Een noodstop S0 dient in de schakeling opgenomen te worden.

Alle benodigde beveiligingen en vergrendelingen dienen eveneens opgenomen te worden.

We gebruiken hiervoor: - 3 contactoren - 2 tijdrelais

- 2 startdrukknoppen - 1 noodstop

OPDRACHT Teken het stroomkringschema en voer de schakeling uit.

OPGAVE 3 –



Datum …………………………



12

STER – DRIEHOEK – OMKEER

Stel een schakeling op waarbij bij start op S1 een 3-fasige asynchrone motor aanloopt in ster

(rechts) en na de ingestelde tijd overschakelt naar driehoek (rechts). De motor blijft dan zo

draaien tot S0 gedrukt wordt.

Bij start via S2 gaat de motor links aanlopen in ster om vervolgens na dezelfde ingesteld tijd

over te schakelen naar driehoek links. De motor blijft weer zo draaien tot S0 gedrukt wordt.

Er wordt gebruik gemaakt van: 4 contactoren 1 tijdcontactor

2 startdrukknoppen

1 gemeenschappelijke stopdrukknop S0

OPDRACHT Teken het motorschema en het stroomkringschema van deze opstelling


Stroomkringschema Ster – driehoek – omkeer Opgave 3 -


Datum …………………………



13

OPGAVE 3 –

STER – DRIEHOEK – OMKEER

Het motorschema is de combinatie van:

een omkeerschakeling

een ster – driehoek - aanloop

Motorschema Ster – driehoek – omkeer Opgave 3 -


Datum …………………………



14

OPGAVE 3 –

STER – DRIEHOEK – OMKEER : handbediend

Stel een schakeling op waarbij bij start op S1 een 3-fasige asynchrone motor aanloopt in ster

(rechts). Door vervolgens te drukken op S3 gaat de motor overschakelen naar driehoek rechts.

De motor blijft dan zo draaien tot S0 gedrukt wordt.

Bij start via S2 gaat de motor links aanlopen in ster. Door vervolgens weer te drukken op S3

gaat de motor overschakelen naar driehoek links. De motor blijft weer zo draaien tot S0

gedrukt wordt.

Signalisatie dient toegepast te worden op rechts (H1), op links (H2), op ster (H3) en op

driehoek (H4)

Alle nodige vergrendelingen en beveiligingen dienen voorzien te worden

OPDRACHT Teken het stroomkringschema van deze opstelling (voorzien van de noodzakelijke coderingen)


Stroomkringschema Ster – driehoek – omkeer Opgave 3 -


Datum …………………………



15

Opgave 3 -

Ster – driehoek – omkeer, vertraagd startend

Bij drukken op S1 wacht de motor 10 sec. alvorens hij links aanloopt in ster om na 5 sec. over

te schakelen naar driehoek links. De motor blijft zo draaien tot S0 gedrukt wordt.

Bij starten op S2 wacht de motor 10 sec. en begint dan rechts aan te lopen in ster om na 5 sec

over te schakelen naar driehoek rechts. Hij blijft nu zo draaien tot weer S0 gedrukt wordt.

Die schakeling dient uitgevoerd te worden met voorrang stop en de draaizin dient elektrisch

vergrendeld te worden.

Voorzie de schakeling van de nodige signalisatie.

Opdracht Teken het stroomkringschema voor deze opstelling (voorzien van alle coderingen)

Voer de schakeling uit en test


Controle Naam: Klas:

Datum:



16

Opgave 3 –

Ster – driehoek – omkeer: vertraagd starten en vertraagd stoppend

Zelfde opgave als voorgaande maar bij drukken op S0 dient de motor niet ogenblikkelijk te

stoppen maar na 10 sec. en dit in beide richtingen.

Om dit te bereiken wordt gebruik gemaakt van een bijkomende tijdrelais.

De motor dient thermisch beveiligd en de richtingen elektrisch en mechanisch (via de

drukknoppen) vergrendeld te worden.

Opdracht

Teken het stroomkringschema




Datum:



17

Opgave 3 –

Ster – driehoek – omkeer: afremming in ster

Bij starten van de motor bij middel van S1 loopt de motor rechts aan in ster om na 5 sec. over

te schakelen naar driehoek. De motor blijft nu zo draaien tot S0 gedrukt wordt.

Bij drukken van S0 schakelt de motor terug naar ster en blijft zo 10 sec. draaien voor hij

volledig stopt.

Bij drukken van S2 gebeurt net hetzelfde maar in omgekeerde draaizin.

De motor dient thermisch beveiligd en de draaizin elektrisch vergrendeld te worden.

Voorzie de nodige signalisatie

Opdracht Teken het stroomkringschema (voorzien van alle noodzakelijke coderingen)




Datum:



18

Opgave 3 -



Datum:

Repeteerschakeling met motor

Bij start op S1 gaat een motor links aanlopen in ster om 5 sec. over te schakelen naar

driehoek (links). Na nogmaals 5 sec. stopt de motor en wacht weer 5 sec. alvorens hij

rechts begint aan te lopen in ster om weer na 5 sec over te schakelen naar driehoek rechts.

Na 5 sec te hebben gedraaid in driehoek rechts stopt de motor. Hij wacht weer 5 sec. en

begint dan opnieuw aan te lopen in ster links om na 5 sec. ……….. Hij herhaalt dus telkens het

beschreven programma tot S0 gedrukt wordt.

Opdracht Teken het stroomkringschema voor deze opstelling




19

Opgave 3 –

Dhalander



Datum:



20

Opgave 3 -



Datum:



21

Opgave 3 -



Datum:



22

Motorschema Stroomkringschema - stuurkring · 2018. 2. 12. · Motorschakelingen met contactoren...

Documents

Transcript of Motorschema Stroomkringschema - stuurkring · 2018. 2. 12. · Motorschakelingen met contactoren...