Uitgevoerd in opdracht van: Platform Agrologistiek Ministerie van LNV Nijmegen, januari 2009

Monitoring pilotprojecten Platform Agrologistiek

2008

Inhoudsopgave

Blz.

Samenvatting 1

Hoofdstuk 1 Achtergrond onderzoek 3

Hoofdstuk 2 Aanpak en introductie projecten 5

2.1 Inleiding 5 2.2 Introductie pilotprojecten 7

Hoofdstuk 3 Resultaten 10

3.1 Voortgang pilotprojecten 10 3.2 Kwantitatieve Effecten 13 3.3 Kwalitatieve effecten 17 3.4 Potentile opschaling en kopieerbaarheid 20 3.5 Effecten samengevat 22

Hoofdstuk 4 Additionele bevindingen 24

4.1 Inleiding 24 4.2 Meerwaarde Platform Agrologistiek voor de pilotprojecten 24 4.3 Verbeterpunten rond de pilotprojecten 26 4.4 Nieuwe aangrijpingspunten 27

Hoofdstuk 5 Conclusies en aanbevelingen 30

5.1 Conclusies 30 5.2 Aanbevelingen 32

Buck Consultants International 1

Samenvatting

Het Platform Agrologistiek voert activiteiten uit om de Visie Agrologistiek uit 2003 in de praktijk te brengen. De Visie Agrologistiek is opgebouwd rond drie pijlers: clusteren, verbin-den en regisseren. Het Platform ondersteunt een aantal grote innovatieve pilotprojecten op het gebied van agrologistiek in Nederland. De ondersteuning kan bestaan uit het openen van deuren bij verschillende instanties, het aanbieden van kennis en ervaring, het beschikbaar stellen van informatie omtrent subsidies, technologien, etc. In 2006 is een monitoringronde uitgevoerd om te bepalen wat de voortgang van de op dat moment 13 door het Platform geadopteerde pilotprojecten was. In de tussentijd hebben verschillende ontwikkelingen plaatsgevonden, zijn een paar projecten tot een eind gekomen en zijn drie nieuwe projecten ontstaan. Daarom is een nieuwe monitoringronde uitgevoerd waarin 14 projecten zijn meegenomen. Figuur 0.1 Projecten in de monitoring

Agriport A7

Flora Holland Eelde

Zuivelpark Hoogeveen

Gezinsbedrijven plusEiwit corridor A1

Florilog

Kuijpers KipNieuw gemengd bedrijfGreenport Venlo/Klavertje Vier

UnitNet Pilot

Bedrijvencluster Zuid-Groningen

Groene Hoed/Mijn Boer

Landelijk/Europees

Amsterdam ConnectingTrade

BetuwseBloem

Buck Consultants International 2

De monitoring wijst uit dat er in de meeste projecten vooruitgang is geboekt ten aanzien van 2006. Sommige projecten zijn een aantal fasen verder gekomen, sommige zijn tot werkelij-ke implementatie gebracht en andere zijn nog steeds in dezelfde (bijv. vergunningen) fase maar hebben daarbinnen wel stappen kunnen zetten. In termen van potentile wegkilometerreductie is een potentieel gedentificeerd van meer dan 5 miljoen wegkilometers op jaarbasis. De realisatie daarbinnen wordt ingeschat op on-geveer 2 miljoen op dit moment. In termen van CO2-reductie is opgeteld een potentieel van ongeveer 3500 ton gedentificeerd op jaarbasis. Figuur 0.2 Realisatie en potentieel voorbeeldprojecten

In kwalitatieve zin wijst de monitoring uit dat de rol van het Platform als positief wordt be-schouwd door de pilotprojecten. Het openen van deuren en de etalagefunctie worden daar-bij met name genoemd. Verbeterpunten die aangedragen worden zijn onder andere het intensiveren van de relatie tussen Platform en projecten, het explicieter vorm geven van de etalagefunctie en het (nog) beter ontsluiten van de schat aan informatie die binnen het net-werk beschikbaar is. Concluderend kan worden gezegd dat de monitoring uitwijst dat de pilotprojecten nog steeds een goed instrument zijn die de doelstellingen van het Platform helpen realiseren. De voortgang in bijna alle projecten dient als voorbeeld voor agrologistiek Nederland. De aanbevelingen in hoofdstuk 5 kunnen helpen om het effect van de pilotprojecten als instrument verder vorm te geven.

Realisatie 2 miljoen ritkilometers

Besparingspotentieel Voorbeeldprojecten5 miljoen ritkilometer

VoorbeeldfunctieOntwikkeling

OpschalingKopiren

Kwantitatief

Kwalitatief DierenwelzijnVoedselveiligheid

Mate van SamenwerkingTechniek/Technologie

KennisniveauEffecten op omgeving

Kracht van het ConceptInvloed op concurrentiekracht

(Ton-)kilometer reductieCO2-emissie

VoertuigbewegingenEnergie

Logistieke kostenbesparingen

Realisatie Potentieel

Realisatie 2 miljoen ritkilometers

Besparingspotentieel Voorbeeldprojecten5 miljoen ritkilometer

VoorbeeldfunctieOntwikkeling

OpschalingKopiren

Kwantitatief

Kwalitatief DierenwelzijnVoedselveiligheid

Mate van SamenwerkingTechniek/Technologie

KennisniveauEffecten op omgeving

Kracht van het ConceptInvloed op concurrentiekracht

(Ton-)kilometer reductieCO2-emissie

VoertuigbewegingenEnergie

Logistieke kostenbesparingen

Realisatie Potentieel

Buck Consultants International 3

Hoofdstuk 1 Achtergrond onderzoek

In 2006 heeft Buck Consultants International (BCI) een eerste monitoring traject uitgevoerd waarbij 13 pilotprojecten van het Platform Agrologistiek uitvoerig in kaart gebracht zijn in termen van projectdoelstellingen, projectpartners, beoogde resultaten, bereikte resultaten, geplande toekomstige activiteiten, succes- en faalfactoren, etc. De monitoringmethodiek is zodanig opgezet dat een periodieke update van de monitoring alsmede het toevoegen van eventuele nieuwe door het Platform ondersteunde projecten aan de monitoring goed mogelijk is. Het Platform Agrologistiek heeft BCI nu gevraagd om de bestaande pilotprojecten na een periode van ongeveer twee jaar opnieuw te beoordelen op hun voortgang. Naast de bestaande projecten zijn ook enkele nieuwe projecten beoordeeld op hun (poten-tile) effecten: Amsterdam Connecting Trade (ACT) Florilog Greenport Betuwse Bloem Vanwege drie aanleidingen is er een behoefte bestaan aan een update van de monitoring. De eerste en tweede aanleiding zijn kwantitatief, c.q. zakelijk van aard en de derde kwalita-tief. De derde aanleiding draait meer om de behoefte aan kennis over de emoties/drijfveren achter de projecttrekkers/leiders: Het rapporteren van voortgang van de projecten en de toegevoegde waarde van het

Platform daarin. Het in kaart brengen van de drie nieuwe projecten in de monitoringstructuur. De doelstelling van het Platform om een meer doelgroepgerichte communicatiestrategie

te gaan voeren waarin praktische projecten centraal staan (dit ook als input voor het campagnejaar 2009 het jaar van de agrologistiek.

In het monitoring traject is daarnaast nadrukkelijk de relatie gelegd tussen pilotprojecten, massa maken en communicatie. Figuur 1.1 Relatie pilotprojecten, communicatie en massa maken

Pilotprojecten Massa maken

Communicatie

Buck Consultants International 4

Leeswijzer

In hoofdstuk 2 van deze rapportage wordt een introductie gegeven van de projecten. Daar-naast wordt de projectaanpak beschreven in termen van doelen, activiteiten en resultaten. Hoofdstuk 3 beschrijft de directe resultaten van de monitoring in kwantitatieve en kwalitatie-ve zin. In hoofdstuk 4 worden aanvullende bevindingen gepresenteerd, bijv. ten aanzien van de door de projecten ervaren rol van het Platform Agrologistiek. Hoofdstuk 5 tenslotte bevat de conclusies en aanbevelingen.

Buck Consultants International 5

Hoofdstuk 2 Aanpak en introductie projecten

2.1 Inleiding

Doelstelling

Het beschreven onderzoek is gericht op het in kaart brengen van de voortgang van de pro-jecten en de toegevoegde waarde van het Platform daarin. Doelstelling

In dit onderzoek wordt (in lijn met de monitoring methodiek van 2006) de voortgang van bestaande projecten kwantitatief en kwalitatief in kaart gebracht. Tevens wordt een beschrijving gegeven van de drie nieuwe projec-ten in de monitoring structuur. Als laatste wordt aandacht besteed aan de doelstelling van het Platform om een meer doelgroepgerichte communicatiestrategie te gaan voeren met praktische projecten als centrale voorbeel-den.

Aanpak onderzoek

In het monitoringrapport van 2006 is de aanpak ten aanzien van nulmeting van projecten, etc. uitgebreid beschreven. Daarvoor wordt dan ook naar dat rapport verwezen op de web-site: www.agrologistiek.nl. Voor de drie nieuwe projecten is de volledige aanpak doorlopen, incl. nulmeting, etc. waar relevant. Voor de projecten die nu voor de tweede keer in de mo-nitoring opgenomen zijn is een update uitgevoerd door middel van een gesprek met de pro-jecttrekker(s), aanvullende analyses waar nodig, het invullen van de factsheet en verwer-king van de gegevens in de rapportage. Rol Platform Agrologistiek en de pilotprojecten

Het Platform Agrologistiek kent sinds 2003 het begrip pilotprojecten (voorheen: A-statusprojecten). Deze pilotprojecten vervullen een voorbeeldfunctie en zijn een visitekaart-je voor agrologistiek Nederland. Het Platform Agrologistiek heeft als doelstelling een bijdrage te leveren aan het verder ontwikkelen van een duurzame, innoverende en vervoersefficinte agrologistiek, ten

Buck Consultants International 6

behoeve van het behoud en de versterking van economisch krachtige en maatschap-pelijk verantwoorde agroketens. Deze algemene doelstelling wordt in de Visie Agrologistiek, die ten grondslag ligt aan de activiteiten van het Platform, vorm gegeven door drie pijlers te benoemen: Clusteren, Ver-binden en Regisseren. 1 Clusteren: minder ruimtelijke versnippering en meer logistieke efficiency door clustering

van agrobedrijven nabij logistieke ontsluitingen in agrarische bedrijventerreinen. 2 Verbinden: betere bereikbaarheid realiseren door het inzetten van o.a. spoor en bin-

nenvaart voor vervoer van agrostromen. 3 Re